________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
પ્રભુ મહાવીરે મોહમસ્ત જગતને ત્યાગધર્મ જ કેમ આપો ? [ ૧૭ ] પછી જ કેવલ્ય ઉપાઈ મોક્ષ પામ્યા છે, તે મે- દેશનાનું શ્રદ્ધાપૂર્વક અહેનિશ શ્રવણ કરવું, આરંભક્ષાર્થી એવો હું પામર તે યથાશક્તિ તેવી જ રીતે સમારંભોથી તેમજ મન, વચન અને કાયાના વતું-આચરે તે જ મોક્ષ પામી શક” આવી સુંદર અશુભ ગેથી લાગતાં પાપોના ત્યાગની જ ઈચ્છા, વાસનાને ગે સમ્યકૃત્વવાન પણ કમે સંસાર તજ- સંસારને અત્યંત ભય, મુક્તિ માર્ગમાં પ્રીતિ, વાને જ પિપાસુ હોય છે એ નિશ્ચિત બને છે. નિગ્રંથ મહાત્માઓને સંગ, અને વિષયવાસના
સંસાર ન તજી શકે ત્યાં સુધી એની મીટ- ઓથી વિમુખતા વિગેરે પ્રકારે આ ગૃહસ્થાને નજર તે સર્વદા સર્વવિરતિ તરફ જ ! શ્રી સમ- ધર્મ છે.” કુત્વના પ્રબળ પ્રભાવે અઢારે પાપસ્થાનકથી સમ્યગદષ્ટિ આત્માને પણ સંસારમાં સાંસારિક સેવા સંસાર તે સંસારમાં જ રહ્યાં છતાં' આવશ્યક એવા પૌગલિક પદાર્થોની ઈછતા તે એને શલ્યવત સાલે છે! ભાલાની જેમ બેડી જ હોય છે; અને એ ઇષ્ટતા કવચિત આભોંકાય છે! વીછીની વેદના આપે છે ! કંઠ પણ હોય ત્યારે એ આશંસિકધર્મ–“ અમુક અણછટકે ય થતાં પાપ અને સાપ કરતાં પૌદ્ગલિક પદાર્થોની પ્રાપ્તિ માટે જ ધર્માનુષ્ઠાન અતિ ભયંકર લાગે છે ! આરંભ કરતાં લાગતાં સેવન ” પણ કરી નાખે એ બને, તે પણ તેમાં પાપોની યાદી પણ એને કમકમાવે છે. થરથરાવે ભરત મહારાજાધિવત્ એ સમ્યક્ત્વ ગુણરૂ૫ આત્મછે ! આમ છતાં ય કર્મોયે સંસાર નહિ હટતો ધર્મને તે બાધા પહોંચાડતા જ નથી; કારણ કે ભોગને હોવાથી ક્રમે સર્વોરંભ પ્રતિ એ ઉદાસીનભાવ મેળવતા તેમજ ભોગવતે તે પણ એ ઝેરને તે ઝેર ભજે છે ! સાંસારિક કોમાં એને ચેન જ પડે જ જાણતા હોય છે ! એ જ પરમ હેતુથી તે પરને નહિં ! એને તે આત્મકલ્યાણના પરમ તત સુસમૃદ્ધિમાન દેખીને પણ એને આખર્ષ આવતા નથી, એવા શુદ્ધ દેવ, ગુરુ અને ધર્મની પ્રજા સેવા. શ્રવણ પણ શાલિભદ્રની દૈવી રિદ્ધિ દેખીને શ્રેણિક મહારાજાની અને સ્વાધ્યાય-દાનાદિમાં જ મજા પડે. દેશવિરતિ માફક સુપ્રસન્ન થાય છે. એ ભાગ્યવાનનાં વિશિષ્ટ ધમે આદરવા અશક્ત હોય એવા પણ ધસી પ. પુણ્યનું અનુમાન કરે છે; એટલું જ નહિ પણ રેત ધર્માચરણ તે સુલભ હોવાથી એને તો એ
પૌલિક પદાર્થોને તે એ નિઃસાર પ્રાયઃ સમજતો કેમ જ તજે? કારણ કે એ ગૃહીધર્મ તે સર્વ
હેવાથી પ્રાપ્ત સમૃદ્ધિ પ્રતિ પણ એ ઉદાસીનભાવને ગૃહસ્થોને સામાન્ય છે. કર્યું છે કે –
જ ભજે છે ! ભેગોને પણ ભેગાવલી–મેહનીય
કર્મના ઉદયે જ એને ભોગવવા પડતા હોવાથી भक्तिः श्रीवीतरागे भगवति,
એના ભોગવટામાં ખિન્ન ખિન્ન હોય છે. દેહને પ્રતિकरुणा प्राणिवर्गे समग्रे।
કૂળ છતાં આત્માને અનુકૂળ પદાર્થોને એ પ્રથમ दोनादिभ्यः प्रदानं श्रवणमनुदिनं,
સ્થાન આપે છે ! એમ વર્તવામાં પણ દેહના ભોગે ય થયા ગુરુતીના
આત્મગુણને હાનિ ન પહોંચવા દેવાને એને पापापोहे समीहा भवभयमसमं,
દઢ શુભાશય હોય છે. કહ્યું છે કેमुक्तिमार्गानुरागः । सङ्गो निःसङ्गचित्तविषयविमुखता,
यजीवस्योपकारि स्यात्तहस्यापकारकृत् । afથrષ ધર્મઃ | ૩૦ ||
यच्छरीरोपकारी स्यात्तजीवस्यापकारकृत्।। ३६ ।। અર્થ:–“ભગવાન શ્રી વીતરાગ પરમાત્માને અર્થ “જે પદાર્થો આત્માને ઉપકારી હોય વિષે ભકિત, સમસ્ત પ્રાણીવર્ગ પ્રતિ કરુણ-દીન- છે તે દેહને અપકાર કરનાર છે અને દેહને પુષ્ટ અનાથ વિગેરેને છૂટે હાથે દાન દેવું, ઉત્તમ ધર્મ પદાર્થો આત્માને અપકાર કરનારા છે.”
For Private And Personal Use Only
