________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
[ ૧૩૬ ].
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ.
શકે છે. આમ બુદ્ધિનું ઉડ્ડયન અયવાદમાં માટે તેને ઉપયોગ ઓછો થ ઘટે. જુઓને, પરિણમે છે. બુદ્ધિના પ્રમાણોની જરૂર આપણે અત્યારે બુદ્ધિના ભૂત અને રાક્ષસો સુમારનથી પણ આંતરદષ્ટિની છે; ને સારાસાર વગરના છે. એકલી બુદ્ધિ તે વિનાશક ડાઈનેવસ્તુના વિવેકની જરૂર છે. સાચા ચિંતક જેની માઈટ જ ઉત્પન્ન કરી શકે છે. બુદ્ધિ ખૂબ બળવાન છે તે નથી પણ જે સંયમી છતાં કબૂલ કરવું જોઈએ કે મનને છેક છે, ધીરજવાન છે, શાંત છે તે છે.
હલકી કેટી ઉપર મૂકી શકાય નહિ. તેને આજના બુદ્ધિવાદીઓ-બદ્ધિજીવીઓ તે તેનું કાર્ય સોંપાયેલું જ છે. અને તેથી બુદ્ધિની ફૂટપટીથી જ જીવન માપે છે. તેઓ તંદુરસ્ત શરીરમાં તંદુરસ્ત મનની સમાજને કહે છે કે બુદ્ધિ કહે તે સાચું, તેટલું જ ખૂબ જરૂર છે. મનની સ્વચ્છતા, પવિત્રતા, સાચું. મનનાં ચોકઠામાં સમાય તેટલું ખરું. ન્યાયપ્રિયતા ઉપર આપણા જીવનને આધાર મનનાં ગજથી મપાય તેટલું બરાબર છે. છે. સ્પષ્ટ વિચાર કરવાની શક્તિ તે ફક્ત બુદ્ધિના ત્રાજવે તેલીને જ તેઓ વિચાર તંદુરસ્ત મનથી જ કેળવાઈ શકે છે. કરે છે. બુદ્ધિ એ જ તેમને ઈષ્ટદેવ બની જાય મન કેઇને પક્ષકાર ન થાય, કઈ વાદના છે. તેઓ બુદ્ધિને એટલું બધું આધિપત્ય ફાંસલામાં ફસાઈ ન જાય અને આંધળુકીયા આપી દે છે કે આત્મા ને તેઓ સ્વીકા- કરી ગમે ત્યાં અંધારામાં ઝંપલાવે નહિ, પણ રતા નથી. પણ પરમ સત્ય અને અનંત- પૂર્ણપણે વિચાર કરી પિતાને માર્ગે આંકે આત્માને માપવા માટે મર્યાદિત બુદ્ધિને અને પ્રશ્નોને નિકાલ લાવે એવું મન કેળગજ હંમેશા ટૂંકો જ પડે છે, એ ખોટું વવાની આવશ્યકતા છે. નથી. મન અને બુદ્ધિ એ તર્કવાદનું પરિણામ મનથી વિચારે કંઈ એક, બોલે બીજું છે. તકની પદ્ધતિ ગમે તે દિશામાં લઈ જાય અને કરે ત્રીજું: આવું થાય એ ઓછું છે; માણસ પશુ છે એમ પણ સાબિત કરી અઘટિત અને શરમજનક નથી. મને બળની શકે છે ને પશુ દેવ છે એમ પણ સાબિત કરી જરૂર પ્રથમ છે. અને મનને બાહ્ય કલુષિત શકે છે. આવી અનિશ્ચિત વિચારસરણી વાતાવરણથી અલિપ્ત રાખી તેની વિશુદ્ધિની વિમાગે ઘસડી જનારી ને જોખમકારક છે, માવજત કરવી એ દરેક માનવને ધર્મ છે.
For Private And Personal Use Only
