________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
= લેખક-૨. ચોકસી. =
શાન્તરસની સર્વોત્કૃષ્ટતા.
મુમુક્ષુ આત્મા દર સ્તવને આગે કદમ આત્માને ભેટ થઈ છે. યોગીરાજ પણ આજે
અધ્યાત્મના પથિકને અજાયબી ભરેલ રસનું ભરતો, અને અધ્યાત્મ વિષયના પ્રખર નિષ્ણાત
પાન કરાવવા આતુર બન્યા છે. જાણે પંદર જિનના ગીરાજ આનંદઘનજીના મુખે નવનવી વાત
સ્તવનરૂપે કરવામાં આવેલ “સ્વ અને પર'ના શ્રવણ કરતા આજે સોળમા તીર્થપતિના સ્તવ
સ્વરૂપદર્શનને આજે નિચોડ ન કહાડતાં હોય? નમાં–ગુણકીર્તનમાં તત્પરતા યાને એકાગ્રતા
અરે!એમાં સમાયેલ અદ્દભુત કરામતને સાક્ષાદાખવી ખડો થયો છે. સેળમા જિનનું નામ
ત્કારના કરાવતાં હોય તેમ શ્રી શાંતિનાથ પ્રભુના શાન્તિનાથ. અને શાન્તિનાથ એટલે શાન્તિ
મુખે સૌ રસમાં શ્રેષ્ઠ એવા શાંતરસનું સ્વરૂપ પાથવાનો જેમને ખાસ ધર્મ છે એવા ભગવાન.
પ્રતિપાદન કરાવે છે. પ્રશ્નોત્તરરૂપે સ્તવન એ પ્રભુનું જીવન-તીર્થપતિ ભવનું અને પૂર્વ
શરૂ થાય છે. ભવનું-આકંઠ પરોપકારવૃત્તિથી ભરેલું-સહનશીલતા અને સમતાથી તરબળ-કરુણું ભાવ
જિજ્ઞાસુ યાને મુમુક્ષુ આત્મા પ્રશ્ન કરે છે કેનાથી રસઝરતું–છે. પારેવાના જીવનસંરક્ષણ એ ત્રણ ભુવનના નાથ એવા શ્રી શાનિતનિમિત્તે જેમણે સ્વદેહને હોમવાની તત્પરતા નાથ પ્રભુ! મારી એક વિનંતિ શ્રવણ કરે અને દાખવેલી, જેમના જન્મકાળે પ્રવતી રહેલી મને શાંતરસનું રહસ્ય પૂર્ણપણે સમજાય એવી દારુણ મરકી કિવા ભયંકર પીડા જોતજોતામાં રીતે તેનું સ્વરૂપ દર્શાવે. વિલીન થઈ ગઈ અને સર્વત્ર શાંતિના પૂર પથરા- ઉત્તરમાં શ્રી શાન્તિનાથ પ્રભુ જે પ્રથમ યેલા એ મહાસાર્થવાહના સંસ્મરણ તે આજે
વાક્ય ઉચ્ચારે છે તે એ છે કે – પણું આવશ્યક ક્રિયામાં કરાય છે. પમ્મી,
ધન્ય તું આતમ જેહને, ચોમાસી કે સંવત્સરી જેવા મોટા પ્રતિક્રમણોમાં
એહ પ્રશ્ન અવકાશ રે,” તે આ પુણ્યશ્લેક ભગવાનનું રટણ એક કરતાં વધુ વાર કરાય છે. પ્રવતી રહેલ અશાંતિ કે દુઃખ ' અર્થાત્ શાંતરસ શું વસ્તુ છે? એ જાણવાની યા શોક–પછી તે ગૃહ, કુટુંબ કે સમાજ પૂરતે તને ઉલટ થઈ એટલા માટે હે આત્મા ! તને હોય કિંવા શહેર કે દેશને લગતે હોય એના ધન્યવાદ ઘટે છે, કેમકે મુમુક્ષુ કે સુલભબધી નિવારણ અર્થે શાંતિનાત્ર કે બહતુસ્નાત્રના જીવ હોય તેને જ એવી ઉલટ થાય છે. અભવી આરંભથી કોણ અજાણ્યું છે? ઉદ્યાપન કે પ્રતિષ્ઠા કે દુર્ભવીને શૃંગાર, હાસ્ય કે બીભત્સ રસમાંથી જેવા મહત્ પ્રસંગે ઉપરોક્ત સ્નાત્રમાંના એકની ઊંચી નજર કરી, શાંતરસ કઈ ચીડીયાનું નામ આવશ્યકતા ખરી જ. એ સર્વમાં જે શાંતિનાથ છે એ જ્યાં જોવાની પુરસદ નથી હોતી ત્યાં નું નામ જોડાયેલું છે તેમની જ આજે મુમુક્ષુ સમજવાની તે શી વાત? તેથી કેટલાક તો શાંત
For Private And Personal Use Only
