Atmanand Prakash Pustak 020 Ank 11

Author(s): Jain Atmanand Sabha Bhavnagar
Publisher: Jain Atmanand Sabha Bhavnagar

Page 7

રાજસિક અને સાત્વિક પ્રેમ,
૫
મનુષ્યા ગભરાઈ જાય તે વિઘ્ના અને અ ંતરાયાની સામે લડત ચલાવવા માટે આવા મનુષ્યેામાં એક અદમ્ય શકિત હોય છે. રાગ, શાક, દારિદ્રય, ચાતરના વિરાધ, કાટુમ્બિક વિપત્તિઓ એ કશાથી ન દમાતા તેએ પોતાના અભિન્ન માર્ગે તીરની માફક છુટે છે. મુશ્કેલીઓના પર્વત જેવડા તરંગા ઉપર થઈને તેઓ પોતાનુ નાવ સાહસ અને ધીરજથી હું કાયે જ જાય છે. આથી પ્રકૃતિના મનુષ્ય જ્યારે કાઇ ઉચ્ચ કાર્ય હાથમાં લે છે ત્યારે તેઓ પેાતાની સર્વશકિતના પ્રયોગ તે કાર્ય ને સિદ્ધ કરવા માટે કરે છે, અને તેમની અસામાન્ય કાર્ય શીલતા જગતને આશ્ચયમાં નિમગ્ન કરી દે છે. સારા અને નરસા, શુભ કે અશુભ જે જે સંકલ્પાને સિદ્ધ કરવા તે પેાતાના મન ઉપર લે તેને પાર પાડતા સુધી તેઓને જ ૫ વળતા નથી. આવા મનુષ્યેા જ્યારે કેાઈ ધર્મના કાર્યમાં પડે છે ત્યારે તે દિશામાં તેમનું વી
અવશ્ય અદ્ભુત પ્રકાશ પામી ઉઠે છે. તેઓ ધાર્યા પ્રમાણે તે કામ પાર ઉતારે છે. તેમણે એકાદ દેરાસર, ઉપાશ્રય, બૉડીંગ કે એવી કોઇ લેાકોપકારક સંસ્થા માટે ફ્રેન્ડ કરવાનું મન ઉપર લીધું હોય તે ગમે તે પ્રકારે ગમે તેવા સાધનાથી ધાર્યો પ્રમાણે રકમ ઉભી કરી દે છે. જ્ઞાતિ, સમાજ કે ધર્મ સ્થાનમાંથી કાઇ અનિષ્ટ સત્તાને તાડી પાડવાનું તેઓ ધારે તે તે ઉદ્દેશ સિદ્ધ થયેજ તેઓ વિરમે છે, પરંતુ આ બધા શુભ કાર્યની પછવાડે કઇ ભાવના કામ કરતી હાય છે ? તેમની અહુ વૃતિ. આાખા જગતની આખરૂ મેળવવાના લાભ. તેમના પોતાના ગારવનું અન્વેષણુ. તેમના પાતાના અભિમાનની તૃપ્તિ. તેમના મહાન કાર્યાના બેટો તેમના પાતાના અભિમાનરૂપી ઇન્જીન વડે ખેંચાય છે. તેમના કાર્યોની પ્રેરક-ભાવના રૂપે તેમનું પેાતાનું ઋતું. પણ હાય છે. એમના કાર્યો જ્યારે સફળ થાય છે ત્યારે તેમની નજર વર તરફ્ હાતી નથી. પણ અજ્ઞાનપણે પાનાના ઉપરજ હાય છે. જે શક્તિના પ્રયાગ તેમણે કાર્યની સિદ્ધિ અર્થે કરેલ હોય છે તે શક્તિને પાતાની સ્વ-શકિત ગણે છે, અને કાર્ય ની સફલતા રૂપી પરિણામના મેજો ઈશ્વરને નહીં સાંપતા તેના દાવા પાતે રાખી પોતાની મહતાને પેષણ આપે છે.
જેઓ રાજસિક વૃતિથી ધર્માંના ક્ષેત્રમાં કાર્ય કરે છે તેના આનંદ જુદાજ પ્રકારના હૈાય છે. સત્યના રાજ્યના વિસ્તાર થતા જોઇ, અથવા ધર્મના જય થતા નિહાળી આનંદ માનવાને અદલે તેએ પાતાની શક્તિના વિજય દેખી હ. પામે છે. તેઓ એમ માનતા હાય છે કે આ ગામમાં આટલા માટેા ઉપાશ્રય, દેરાસર, વિદ્યાલય, આદિ સંસ્થાઓ ઉભી થવા પામી છે તેમજ રીતસર જ્ઞાતિ–સંઘનુ જે કાય` ચાલે છે તે મારા પોતાના પ્રતાપથી ! હું... ન હાત તા અગર મેં તેમાં જીવ ન ઘાલ્યા હાત તા, મારા હાથ ન હેાત તેા પામર જીવાથી કાંઈ થવાનું ન હતુ. તેઓ ધર્મની પાતાની શક્તિમાં અગર આ · વિશ્વમાં જે પરમ મંગળ નિયમ કાર્ય કરી રહ્યો છે તેના કલ્યાણુકારક પ્રવર્તનમાં વિશ્વાસ રાખતા નથી. અર્થાત્ તે તે કાર્યની