________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
ન્હાની ન્હાની વાતા ઉપર ધ્યાન આપવાની જરૂર.
૨૭૫
ખસ, અહિં આજ કાર્યં કર્તા મનુષ્ય અને ઉંઘતા ઉંઘતા વિચાર કરનાર મનુષ્યની વચને ભેદ જોવામાં આવે છે. સાહિત્ય ક્ષેત્ર તેમજ અનેક લલિત કળાઓમાં પણ સફલતા ત્યાં સુધી નથી મળી શકતી કે જ્યાં સુધી ન્હાની વાતા અને વિભાગે ઉપર વર્ષોસુધી સતત પરિશ્રમ પૂર્વક ધ્યાન આપવામાં નહિ આવે. જે કેાઈ વકીલ પેાતાના મુકદ્દમાની કાઇ ન્હાની વાત અનુપયોગી સમજીને યાગ્ય તપાસ ન કરે, જો કાઇ દસ્તાવેજ લખનાર એક ઉપયાગી સરતને તુચ્છ સમજીને ન લખે, જે કાઇ મકાન બાંધનાર દીવાલની જરાપણ નબળાઇની પરવા ન કરે, જો કોઇ લેખક પેાતાના લેખ એક બેવાર ન વાંચી જાય અને તેમાં વ્યાકરણ સંબંધી કેઇ ભૂલ રહેવા દે, અથવા કાઇ સેનાપતિ પોતાના સિપાઈયામાંથી દશપચાસના શસ્રો ભાંગ્યા તૂટયા રહેવા દે તા કેટલી અધિક અને નાશકારક હાનિ થવાનાસભવ છે એનુ સ્પષ્ટીકરણ કરવાની આવશ્યકતા નથી.
દુનિયામાં પ્રસિદ્ધ–પ્રાપ્ત પુરૂષોનાં નામ કેવળ તેઓની સાત્રિક ચેાગ્યતા અને પરિશ્રમ-શક્તિને લઈનેજ નહિં, પરતુ ન્હાની વાતા ઉપર ધ્યાન આપવાથીજ અમર થયાં છે. તેઆને પેાતાનાં ક્રાના ખારીક અ ંગાનું ધ્યાન ખાતાંપીતાં, ઉઠતાં બેસતાં, હાલતાં ચાલતાં સર્વ વખતે રહ્યા કરતુ હતું. તે એટલે સુધી કે તેઓને સ્વસ પણ તેનાજ આવતા હતા. વારન હેસ્ટીંગ્સના ભાઇ ડયુક એફ વેલિગ્ટનના હિંદુસ્થાનમાં તેના નિવાસ દરમ્યાનના ખરીતા જ્યારે પહેલ વહેલા પ્રકાશિત થયા ત્યારે તેની ભારત-સ ંબ ંધી લડાઇઓનુ વર્ણન વાંચીને તેના એક મિત્રે કહ્યું કે “ કેમ ભાઈ વેલિંગ્ટન, હું સમજું છું કે ભારતવર્ષમાં તમારૂં મુખ્ય કાર્યાં માત્ર ચેાખા અને બળદ એકઠા કરવાનું જ હતું. ” વેલિંગ્ટને જવાબમાં જણાવ્યુ કે “ જરૂર, મારૂં કાર્ય એજ હતું, કેમકે જ્યારે મારી પાસે ચાખા અને મળદ મેાજીદ રહેતા હતા ત્યારે સિપાઇએ પણ રહેતા હતા, અને જ્યારે મારી સાથે માણસા રહેતા ત્યારે મને સારી રીતે માલૂમ પડયું કે દુશ્મના કેવીરીતે જીતીને જઇ શકે છે, ”
આપણા લેાકેાનુ દ્રષ્ટિ-કાણુ કંઇક વિચિત્ર છે. જ્યાંસુધી શ્રી રવીન્દ્રનાથ ટાગોરને વિલાયતમાં નાખલ પ્રાઇઝ નહાતું મળ્યું ત્યાંસુધી આપણે તેમને મહાકિવ તરીકે સ્વીકાર્યો નહાતા. જ્યાંસુધી સ્વ. દાદાભાઇ નવરાજજીનું પ્રશ ંસાપૂર્ણ ચરિત્ર વિલાયતના સમાચાર પત્રામાં પ્રકાશિત નહતું થયું ત્યાંસુધી આપણે તેમની ચાગ્યતા નહાતી સ્વીકારી. જ્યાં સુધી કોઇ વિદેશી અમલદારે સ્વ॰ ગેાખલેજીની ખાહેાશ રાજનીતિજ્ઞ તરીકે પ્રશંસા નહે।તી કરી ત્યાંસુધી આપણે તેમને અશાસ્રનિપુણ તથા કુરંધર રાજનીતિ કુશળ પુરૂષ તરીકે માનતા નહેાતા. એ રીતે જ્યાં સુધી આપણા દેશના કોઇ વેપારી આપણને તેના ખજાનામાં અતુલ સ ંપત્તિ બતાવે નહિ ત્યાં સુધી આપણે તેને બુદ્ધિમાન, કાર્યકુશળ, અને લાયક નથી માની શકતા. પરંતુ
For Private And Personal Use Only
