________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
કહાની કહાની વાત ઉપર ધ્યાન આપવાની જરૂર ૨૭૩ કાના દેને પણ પિતાના ચારિત્ર્યની આંતરિક મહત્તાથી સુધારવાને ઉદ્યોગ કરે છે. સહાયને તે યાચતું નથી, પણ પોતાના ગુણના પ્રભાવથી સહાયને તે આપોઆપ ખેંચી લે છે. લોકો તેને મદદ કરવા વગર યાએ તુટી પડે છે. કેમકે તેના આંતરિક પ્રભાવનું આકર્ષણ અમોઘ હોય છે.
આટલું વિવેચન કર્યા પછી વાચકને સહજ પ્રશ્ન થશે કે આ પ્રકારની સાત્વિક ધર્મ–ભાવનાની પ્રાપ્તિ કેવા પ્રકારે ક્યાંથી થાય ? ઉત્તર એજ કે એ સત્વની પ્રવર્તક સત્તા વિશ્વમાં અને આપણા અંતરમાં વ્યાપેલી છે તેને આશ્રય લે; તેનું શરવું લેવું. જે જે આકારમાં જ્યાં જ્યાં તાપ માલુમ પડે તેનું આદિસ્થાન જેમ સૂર્ય છે તેમ જ્યાં જ્યાં સત્વનો પ્રકાશ દશ્યમાન થાય ત્યાં ત્યાં તેનું મૂળ તે પરમાત્મા સત્તાજ છે. તે આપણું અંતરમાં અને બહાર, સર્વ કાળમાં, સર્વ સ્થાનમાં, અનંત રૂપે કાર્ય કરી રહી છે. સર્વ પ્રકારના ધર્મ–જીવન, ધર્મ સમાજનું મંડાણ તે આદિ પરમ તત્વ ઉપર રહેલું છે. આપણે આત્મા, તે પરમાત્મ–સત્તાના મંગળ હસ્તમાં અત્યારે ધારણ કરાએલે છે, અને તેને વિકાસ એ સત્તાના આધારેજ પ્રતિક્ષણે ચાલ્યા કરે છે, તે પરમતત્વને આશ્રય લે, તેમાં હદયની અકપટ પ્રીતિ સ્થાપવી, તેની સાથે સંબંધ-સૂત્રથી સંકળાવું, તેની સાથે વેગ સ્થાપ, તેને ભેટવું, તેમાં રમણ કરવું, તેમાં આપણી અહંતાને વિસર્જન કરવી, એ સત્વગુણની વૃદ્ધિ કરવાને માર્ગ છે. આ માર્ગને શાસ્ત્રકારોએ અનેક રૂપે વર્ણવ્યું છે, હજારે ગ્રંથો દ્વારા તે સંબંધ–સ્થાપનને માર્ગ દર્શાવ્યો છે. તેમાંથી આપણા અધિકારને અનુકુળ એકાદ સાધનને હસ્તગત કરી ઈશ્વર ભણું આપણે વળવું જોઈએ, ઈશ્વર-પ્રીતિ. એ વીજળીથી ભરેલા તારના દેરડા જેવી છે. તે પ્રીતિરૂપ તારના દેરડા દ્વારા આપણે ઈશ્વર-તત્વમાંથી ઇશ્વરી ગુણે મેળવી શકીએ છીએ. પરમાત્મ સ્વરૂપમાં પ્રેમ અને શ્રદ્ધા એ મૂળ વાત છે. બીજુ સર્વ તે પછી છે. એ બે વાત હોય તે બાકીનું સર્વ એની મેળે આવી મળે છે. આપણું કર્તવ્ય આથી સ્પષ્ટ છે. આપણે આપણાં હૃદયનાં સર્વ બળ પૂર્વક તે તત્વ પ્રત્યે પ્રેમ સ્થાપવે જોઈએ, અને તે દ્વારા સત્વની વૃદ્ધિ સાધવી જોઈએ.
( અધ્યાયી).
નહાની ન્હાની વાતો ઉપર ધ્યાન આપવાની જરૂર
( ૧૮ ).
વિઠ્ઠલદાસ-મૂ-શાહ, જાની ખ્યાની વાતે ઉપર ધ્યાન આપવું એ પણ સફલતાને અર્થે એક આવશ્યક ગુણ મનાય છે. કેટલાક સમય પહેલાં એક અતુલ સંપત્તિવાન વ્યાપારીને પૂછ.
For Private And Personal Use Only
