________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૪૦
શ્રી આત્માન પ્રકાશ.
છે કે નહિ, તેઓ બીજાનું સન્માન કરે છે, તેઓની સાથે ઉદારતાથી વતે છે અને તેઓના બંધુ સમાન હિતચિંતક બની જાય છે. - જેવી રીતે કેટલાક મનુષ્ય એવા હોય છે કે જેઓ સર્વોત્તમ વાત્રમાંથી પણું આંગળી બરાબર નહિ મુકવાથી બેસુરો રાગ કાઢે છે તેવી રીતે કેટલાક મનુષ્ય સર્વત્ર નિરાશાવાદને રાગ પ્રસારે છે. તેઓ સિ સર્વત્ર અંધકારનેજ પ્રસાર કરે છે. તેઓ હંમેશાં જમાનાને દેષ કાલ્યા કરે છે. આથી તેઓ સંકુચિત બની જાય છે અને ઉદારતા તેમનાથી અત્યંત દુર રહે છે. પરંતુ કેટલાક મનુષ્ય આથી સર્વથા પ્રતિકૂળ હોય છે. તેઓ અંધકાર ફેલાવવાને બદલે સર્વત્ર પ્રકાશને જ પ્રસાર કરે છે. તેઓ જે પુષ્પકળીને હાથ લગાડે છે તેની પાંખડીયો ખીલી જાય છે અને તેની સુગંધ તરફ ફેલાઈ રહે છે. તેઓ જેની પાસે જાય છે તે સર્વને પ્રસન્ન બનાવે છે. બીજાની સાથે વાતો કરવામાં તેઓને મુખ્ય ઉદ્દેશ તેઓમાં કઈ પણ રીતે ઉત્સાહ રેડવાનો જ હોય છે. તેઓ જ્યાં જ્યાં જાય છે ત્યાં સર્વત્ર પુષ્પવૃષ્ટિ કરે છે. તેઓમાં કઈ એવા પ્રકારની જાદુઈ શક્તિ હોય છે કે જેનાં બળે તેઓ કુરૂપતાને સંદર્યમાં અને અશાંતિને શાંતિમાં પરિવર્તિત કરી મુકે છે. તેઓ બીજામાં રહેલા સર્વોત્તમ ગુણે ઉપર જ ધ્યાન આપે છે અને તેના સંબંધમાં મનરંજક અને આશાપૂર્ણ વાતો જ કરે છે. આપણે ઉદાર બનવું જોઈએ અને આપણાં હૃદય દ્વાર ખુલ્લાં રાખવા જોઈએ જેથી કરીને તેની અંદર દયાલુતા અને વાત્સલ્યના પ્રકાશમય કિરણે પ્રવેશી શકે. આપણે આપણી પોતાની જાત વિષે મત બાંધવામાં જેટલી નમ્રતા રાખીએ છીએ તેટલી જ નમ્રતા આપણે બીજા વિષે આપણે મત સ્થિર કરવામાં રાખવી જોઈએ, જેવી રીતે આપણે આપણા દો તરફ ક્ષમાદષ્ટિથી જઈએ છીયે તેવી જ રીતે આપણે બીજાના દેશો તરફ ક્ષમાદષ્ટિ રાખવી જોઈએ. આપણે દ્વેષ અને વૈરભાવને સર્વથા તિલાંજલી આપવી જોઈએ અને નીચામાં નીચ મનુષ્યમાં પણ પરમાત્માની મૂર્તિનાં દર્શન કરવા જોઈએ.
પ્રત્યેક મનુષ્ય તરફ ભ્રાતૃભાવ અને કૃપાદ્રષ્ટિ રાખવાની ટેવથી ચરિત્ર ઉપર અતિ ઉત્તમ પ્રભાવ પડે છે. એ ટેવને લઈને ચિત્તમાં કોઈ પણ દિવસ દ્રષબુદ્ધિ અને નીચતાનો પ્રવેશ થઈ શકતો નથી અને સમસ્ત જીવન ઉદાર અને ઉદાસ બની જાય છે. આપણે પરહિત ચિંતન–સાધનની ટેવ પાડીએ તે આપણે જે જે મનુષ્યોને મળશું તેઓ અપરિચિત હશે તો પણ આપણે તેઓને ભ્રાતૃભાવની દષ્ટિથી જ નિહાળશું. આપણને એવો અનુભવ થશે કે જે આપણને તેની સાથે પરિચય થઈ જાય તો આપણે તેને આપણે મિત્ર બનાવી લઈએ. બીજા શબ્દોમાં કહીએ તો પરહિત ચિંતન અને દયભાવની ટેવથી આપણાં હૃદયમાં પ્રત્યેક મનુષ્ય
For Private And Personal Use Only
