________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ કરીને એવું જોવામાં આવે છે કે મનુષ્ય આપત્તિના પ્રસંગે ઇશ્વરારાધન કરવા લાગે છે કે જેથી કરીને કલેશ દૂર થઈ જાય. એ ઠીક છે. પરંતુ આવશ્યક તે એ છે કે તેણે જાણવું જોઈએ કે મારા પર કેવા પ્રકારની વિપત્તિ આવી પડી છે અને મારે તેમાંથી શુ બોધ ગ્રહણ કરવું જોઈએ. જે બંધનમાં તમે જકડાઈ ગયા છે તેના પર કે ધાયમાન થવું અથવા અહીડાઈ જવું તે વ્યર્થ છે. તમારે માટે એટલું જ યોગ્ય છે કે તમે શું કારણથી અને કેવી રીતે એ વિપત્તિ-જાળમાં આવી પડ્યા છો તે શોધી કાઢવું જોઈએ. જેથી કરીને તમે તમારી પિતાની સ્થિતિને સારી રીતે વિચાર કરી સમજવા યત્ન કરી શકે.
તમારે અનુભવની પાઠશાળામાં હઠીલા બાળકની માફક રહેવું જોઈએ નહિ, પરંતુ જે જે બાધક પાઠ તમારા હિત માટે અને તમને ઉચ્ચ તથા ઉન્નત આવથાએ પહોંચાડવા માટે આપવામાં આવે છે તે સઘળા પાડ તમારે સંપૂર્ણ નમતા અને ધૈર્ય સહિત શી કરવા જોઈએ, કારણ કે વિચાર કરવાથી તમને માલુમ પડશે કે દુ:ખ વા આપત્તિ આ સંસારમાં અનંત કે અપરિમિત શકિત નથી, પરંતુ માrષી અનુભવની એક ક્ષણિક અવસ્થા માત્ર છે અને તે કારણથી જે લોકે શીખવાની ઈચ્છા રાખે છે તેઓ તેને ગુરૂ તુલ્ય ગણે છે. સંસારમાં દુઃખ થાને આપત્તિ તમારાથી કોઈ પૃથક્ વસ્તુ નથી, પરંતુ તમારાં હદયનો એક અનુભવ છે અને
જ્યારે મે પૈર્યપૂર્વક તાર હદની સારી રીતે પરીક્ષા કરશે અને તેને સન્માર્ગ પર લા-શે ત્યારે વિપત્તિ શા માટે અને કેવી રીતે આવી પડી છે તે વાતનું તમને રહસ્ય સમજાશે અને તમે તેને જડમૂળથી નાશ કરી શકશે.
પ્રત્યેક દુઃખ અને વિપત્તિને દૂર કરી શકાય છે, તેથી તે કયાંય હમેશને માટે રહી શકે નહિ. દુઃખનું મૂળ અજ્ઞાનતા છે, અર્થાત્ સંસારના પદાર્થોને અને તેના પરસ્પર સંબંધને સારી રીતે ન સમજવા તે જ મૂર્ખતા છે. જ્યાં સુધી આપણામાં આ પ્રકારની અજ્ઞાનતા રહેલી છે ત્યાં સુધી આપણે વિપત્તિના દાસ બની રહીએ છીએ સંસારમાં જેટલા દુઃખદ પ્રસંગે ઉત્પન્ન થાય છે તે બધાનું કારણ અજ્ઞાનતા છે. જે મનુષ્ય દુ:ખદ પ્રસંગેમાંથી બાધ ગ્રહણ કરે તે તેને કંઈક જ્ઞાન પ્રાપ્ત થઈ શકે છે અને દુ:ખ પણ સ્વયમેવ દૂર થઈ શકે છે, પરંતુ પ્રાય: લેકે વિપત્તિથી ધ ગ્રહણ નથી કરતા, તેને લઈને જ વિપત્તિ તેને પીછે છેડતી નથી અને તેઓ વિપત્તિમાંજ સદાકાળ ગ્રમિત રહે છે. એક બાળકને જ્યારે તેની માના રાત્રે સુવા માટે લઈ જતી હતી ત્યારે તે દીપકની સાથે રમવા માટે ઘણુંજ ૨ડ લાગ્યું. પછી તેની માતા તેને એકલે મુકીને થોડા વખતને માટે બહાર ગઈ ત્યારે તે બાળકે અજ્ઞાનતાને લઈને દીપકને હાથમાં પકડી લીધો. પરિણામ જે બનવું જોઈ એ તેજ બન્યું. બાળકને હાથ બળી ગયે. પરંતુ તે દિવસ પછી કદાપિ બાળકે દીપકની સાથે રમવાની ફરી ઈરછા કરી નહિ. ઉત બાળક પોતાની અજ્ઞાનતાને
For Private And Personal Use Only
