________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
૨૪૬
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શ્રી આત્માનઢ પ્રકાશ
આપણી ઉન્નતિ કેમ થઇ શક્તી નથી ? તથા આપણી ઉન્નતિના સંભવત ઉપાય.
આપણામાં ગતાનુગતિકતા બહુ વધી ગઇ છે એટલે જે જે ક્રિયા ( ધર્મ કરણી ) કરવામાં આવે છે તેના શાસ્ત્રોક્ત હેતુ કે પરમાર્થ સમજવાની બહુજ આછી દરકાર કરવામાં આવે છે, અને ઘણે ભાગે વગર સમયે દેખાદેખી કઇક ક્રિયાએ કરાય છે તેથી તે તે ધર્મકરણી જોઈએ એવી કલ્યાણુ સાધક થઇ શકતી નથી. વાતા (માટી મેાટી ) કરવામાં આપણે શુરા છીએ ખરા, પશુ આપણી ગંભીર ( ભૂલા સુધારવાની કશી દરકાર કરતા નથી એ ભાર ખેદની વાત છે. જો અંતર દૃષ્ટિ કરી જોવામાં આવે તે આપણે ઘાંચીના બળદની જેમ અંધ ગતિ કરી રહ્યા છીએ. એટલે ગમે તેટલુ ચાલી મરીએ તા પણ ઠામના ઠામ. આવી ભયંકર દુ:ખદાયી સ્થિતિમાંથી આપણા ઉદ્ધાર શી રીતે થઇ શકે ? જોકે આપણુ સહુને સુખ ગમે છે,. દુ:ખ નથી ગમતું, પરંતુ સુખને ખરા રસ્તા આદર્યા વગર અને દુ:ખના મા તયા વગર સાચુ સુખ મળવાનું નથી અને દુ:ખ ઢળવાનું નથી. સમર્થ શાસ્ત્રકારા કહે છે કે યથાર્થ શ્રદ્ધા ( સમ્યગ્ દર્શન ) યથાર્થ બેધ અને યથાર્થ ચારિત્ર ( સદ્દ વન )તુ ખરાખર પરિપાલન કરવાથીજ સર્વ દુ:ખના સથા અંત આવી શકે છે અને અક્ષય અનત શાશ્વત મેાક્ષ સુખ મળી શકે છે. તે રત્નત્રયીનું આરાધન કર વાની વાત તા દૂર રહેા પરંતુ પ્રથમ તેની પ્રાપ્તિ માટે યેાગ્ય (લાયક ) બનવા માટે વિનય, વિવેક, ન્યાય, નીતિ, ક્ષમા, સરલતા, સંતાષાદિક માર્ગાનુસારીપણાના ગુણુના પણ જ્યાં સુધી યાગ્ય આદર ન કરવામાં આવે અને ક્ષુદ્રતા-તુચ્છ દોષ દ્રષ્ટિ પ્રમુખ દુઘા તજવામાં ન જ આવે ત્યાં સુધી સાચા સુખની પ્રાપ્તિ અને વિવિધપ્રકારનાં અનુભવવાં પડતાં દુઃખના અંત થવાની આશા શી રીતે રાખી શકાય ? જેમ મળ શુદ્ધિ કર્યા વગર લેવામાં આવતી ગમે તેવી કિંમતી દવા ગુણુ કશ્તી નથી તેમ મૈત્રી, કા, મુદિતા અને મધ્યસ્થતાના સેવન વડે રાગ, દ્વેષ, અહંતા, મમતાર્દિક જડ ઘાલીને રહેલા દુષ્ટ વિકારે રૂપ આંતર મળની શુદ્ધિ કર્યા વગર ગમે તેવી ધર્મ કરણી દુ:ખ હરણી થઇ શકતી નથી. ઉત્તમ-હિતકારી વૈધનાં વચનાનુસાર ઔષધ ઉપચાર કરવાથી જેમ ગમે તેવા હઠીલા ન્યાધિના પણ અંત આવે છે તેમ રાગ, દ્વેષ અને માહાર્દિક વિકાર માત્રથી સર્વથા મુક્ત થયેલા સર્વજ્ઞ પ્રભુની એકાન્ત હિતકારી ખાજ્ઞાને યથાર્થ રીતે અનુસરવાથી નિચે સકળ દુ:ખને સર્વથા અત આવી શકે છે. પોત પોતાના અધિકાર મુજબ શુદ્ધ રહેણી કરણી કરવા પુરૂષાર્થ. ફારવવાથી જ સર્વજ્ઞ પ્રભુની કે નિસ્પૃહીનિગ્રંથ-ગુરૂ મહારાજની પરમ હિતકારી
d
For Private And Personal Use Only