________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
આત્માના માનસિક કરો
જેમ જેમ તે પડ ઉતારવામાં આવે છે તેમ વિદ્યુતના દિપકને પ્રકાશ અધિકાધિક વ્યકત બનતું જાય છે. અને તેમ છતાં તે પડ ઉતરતા પહેલાં પણ દિપકતો ત્યાંને ત્યાંજ અને જેને તેજ હતું. તેના ઉપરથી આવરણે ખસેડ્યા પછી તેના સ્વરૂમાં કશો જ તફાવત પડ્યો નથી. એ દિપક રૂપી “હું” ને આપણને અત્યારે જે કાંઈ ખ્યાલ છે તેનો આધાર તે આત્મદિપક ઉપરથી કેટલા આવરણે ખસ્યા છે તેના ઉપર છે. આથી “હું” નું મૂળ અને વિશુદ્ધ વસ્તુસ્વરૂપ કેવું છે તે જાણવાની આશા રાખી શકાય તેમ નથી. આપણા આવરણાની નિવૃતિના તારતમ્ય અનુસાર આપણું “હું” પ્રતિભા સમાન બને છે અને તે પણ સાક્ષાત્ અથવા અપક્ષ પણે નહી પણ મનના યંત્રદ્વારાજ તેને અનુભવ આવી શકે તેમ છે. આપણું પ્રગતિના પંથમાં જેમ જેમ આપણું પડે ખસતા જશે તેમ તેમ આપણું સ્વરૂપ આપણને તેના વિશુદ્ધ પ્રકાશમાં માલુમ પડતું જશે. એ આવરણે અત્યારે જ ખરી પડવા તત્પર બનેલા છે અને માત્ર તમારા બલવાન સંકલ્પ અને આજ્ઞાની રાહ જોઈ બેઠા છે. મનુષ્યને જ્યારે પોતાનું સ્વરૂપ માલુમ પડે છે અને પિતાને તે આવરણે સાથે સબંધ સમજાય છે તે પછી તે આવરણેની શક્તિ નિર્બળ બને છે અને પોતે સબળ બને છે. જે યંત્રથી આજસુધી તમે પોતે ડર્યા કરતા હતા તે યંત્રના હવે તમે માલીક બન્યા છે. અને તેથી તેની મદદ વડે તે આવરણને કાપી નાંખી તમારા સત્ય સ્વરૂપના અધિક સબંધમાં અને ભાનમાં આવતા હવે તમને કઈ ખાળી શકે તેમ નથી. તમારા યંત્રો તમને સંસારમાં રખડાવવા માટે મળેલા નથી પણ તમારા આવરણને ભેદવા માટે મળેલા છે. આજ સુધી આપણે અવળો કાયદો ચલાવ્યું હતો અને આપણી તલવારથી આપણા ઉપર જ ઘા કયે ગયા હતા, હવે શું કરવું એ સહુએ પતપિતાને માટે શોધી લેવાનું છે.
હવે જ્યારે તમને નિશ્ચય થયે છે કે તમે જે જે વસ્તુને તમારે વિષય બનાવી શકે છે તે તમારાથી ભિન્ન અને તમારા ઉપયોગ અર્થે નિર્માએલું યંત્ર છે, ત્યારે તમને સ્વાભાવિક પ્રશ્ન એ થશે કે એ સર્વ પછી મારા સ્વરૂપભૂત અવશેષ શું રહ્યું ? જ્યારે બધું જ અનાત્મકેટીમાં જાય છે, ત્યારે આત્મકેટીમાં શું રહ્યું? ઉત્તર એજ કે “હું પોતે ” તમે અનંત યુગ સુધી એ “હું” થી નિરાળા બનવા પ્રયત્ન કરશે તે પણ તેને તમારાથી જુદુ પાડી નાખવામાં વિજય પામી શકવાના નહી જ. તમે જેમ પ્રત્યેક પદાથે વિચાર કે ભાવનાને જુદી પાડી નાખી તેને તમારો વિષય બનાવી શકે છે, તે પ્રમાણે તમારા “હું” ના સબંધે કરી શકવાના નહી. તમને એમ રહ્યા કરતું હશે કે “હું” ને પણ વિચાર કરી તેને વિષય કેટીમાં મુકી શકાય અને અન્ય સ્થળ સૂક્ષ્મ પદાર્થોની માફક તેને પણ ભિન્ન અનુભવી શકાય. પરંતુ જરા ઉડે વિચાર કરવાથી માલુમ પડશે કે જ્યારે તમે તેમ કરવા જાઓ છે
For Private And Personal Use Only
