________________
(૫)ભદ્રાસન : ઉત્તમ પુરૂષો ઉત્તમ આસન(પદ) પર બિરાજમાન
થવા છતા’ય પોતાના પદનો દુરૂપયોગ કરતા નથી કે મનમાં અહંકારાદિ ભાવ ભાવતા નથી. એમ આપણે પણ પુણ્યસંયોગે પદ-પ્રતિષ્ઠા પ્રાપ્ત થવા છતાં તેનો દુરૂપયોગ ન કરવો તથા અહંકાર પણ ન કરવો એવો સંદેશ ભદ્રાસન આપે છે.
(૬) પૂર્ણ કળશ : મહામંગલકારી અને પૂર્ણતાનો સૂચક એવો મંગલકળશ, માંગલિક કાર્યો અધૂરા, અડધા-પડધા ન કરતાં પૂર્ણરૂપે કરવાનો સંદેશ આપે છે. મંગલકારી ધર્મની આરાધના દ્વારા પૂર્ણાનંદસ્વરૂપ મોક્ષ પ્રાપ્તિનો તે સૂચક છે.
(૭) મીનયુગલ : માછલી સાચા પ્રેમનું પ્રતિક છે, જે હૃદયને નિષ્કલ અને નિષ્કપટ બનાવવાની પ્રેરણા આપે છે. વળી, માછલી હંમેશ પ્રવાહથી વિરુદ્ધ ગતિ કરતી હોઈ, સંસારના પ્રવાહથી વિરુદ્ધ ગતિ કરવા દ્વારા અનાદિકાલીન કર્મયુક્ત આત્માને શુદ્ધ અને સિદ્ધ બનાવવાની પ્રેરણા આપે છે.
(૮) દર્પણ : આપણું હૃદય પણ દર્પણની જેમ સ્વચ્છ અને નિર્મળ બને, તેમાં પરમાત્માનો વાસ થાય એવી પ્રેરણા દર્પણ આપે છે. વળી, દર્પણ હંમેશા પ્રકાશનું જ પરાવર્તન કરે છે, અંધકારનું નહિ. એમ આપણું જીવન પણ બીજાના ઉપકારો અને સદ્ગુણોનું જ પરાવર્તન કરનાર હોય, અવગુણ-દોષોનું નહિ એવો સંદેશ દર્પણ આપે છે.
- O) ૧. ર્સ્થાતક જી
હે પ્રભુ ! આપનો જન્મ થતાં, ત્રણે'ય લોકમાં સ્વસ્તિ એટલે કે કલ્યાણ થાય છે, માટે જ તો આપની સમક્ષ સ્વસ્તિકનું આલેખન કરીએ છીએ.
૧.૧ અષ્ટમંગલનું સૌ પ્રથમ મંગલ છે સ્વસ્તિક
તેનો આગમિક શબ્દ છે સોન્થિય કે સોવન્થિય. જે પરથી ગુજરાતીમાં સાથીયો શબ્દ પ્રચલિત થયો. ૭મા સુપાર્શ્વનાથ ભ.નું લાંછન પણ સ્વસ્તિક જ છે. જે મંગલ-કલ્યાણ કરે તે સ્વસ્તિક. જે પાપનો વિનાશ કરે તે સ્વસ્તિક.
9