________________
(સમ્યગ્દર્શન, સમ્યજ્ઞાન અને સમ્યપ્ચારિત્ર)ની આરાધના કરી સિદ્ધશિલામાં આપણે સૌએ સ્થિર થવાનું છે, એવા ભાવ સાથે પૂજામાં અક્ષત વડે પ્રભુ સમક્ષ સ્વસ્તિક, ૩ ઢગલી અને સિદ્ધશિલા આલેખાય છે. વળી, સ્વસ્તિકના ચાર પાંખીયા એ દાન, શીયલ, તપ અને ભાવ, એ ચાર પ્રકારના ધર્મનું પણ સૂચન કરે છે.
વૈદિક પરંપરામાં સ્વસ્તિક તે ચાર પુરુષાર્થ, ચાર વેદ, ચાર યુગ તેમજ ચાર આશ્રમના પ્રતિકરૂપે પણ મનાયો છે.
વાસ્તુશાસ્ત્ર અનુસાર સ્વસ્તિકની મુખ્ય ચાર લીટી એ ચાર દિશા અને તેના ચાર પાંખીયા એ ચાર વિદિશા જણાવે છે.
૧.૪ અત્યંત ઊર્જાસભર સ્વસ્તિક:
દરેક વ્યક્તિ કે પદાર્થની જેમ દરેક આકારની પણ પોતાની ઊર્જા હોય છે. પૂર્ણ આકાર-પ્રમાણ સહિતના સ્વસ્તિકમાં લગભગ ૧ લાખ બોવીસ જેટલી શુભ પોઝીટીવ ઊર્જા હોય છે. વાસ્તુશાસ્ત્રીઓ સ્વસ્તિકના પ્રયોગ દ્વારા અનેક સકારાત્મક આશ્ચર્યકારક પરિણામો મેળવતા હોય છે.
૧.૫ અક્ષત વડે સ્વસ્તિક (તથા અન્ય) મંગલ આલેખન : અક્ષત (ચોખા) વડે આલેખન કરવાના ૩ કારણ :
(૧)અક્ષત ઉજ્જ્વળ વર્ણનું ધાન્ય છે, જે દ્વારા આત્માને પોતાની કર્મરહિત ઉજ્વળ અવસ્થાનો ખ્યાલ આવે.
(૨) અક્ષત તે સર્વત્ર દેશ-કાળમાં સુલભ દ્રવ્ય છે.
(૩)અક્ષત એક એવું ધાન્ય છે કે જે વાવવા છતાં ફરી ઊગતું નથી. પ્રભુ સમક્ષ સ્વસ્તિક (અને અન્ય) આલેખન કરતાં, ફરી સંસારમાં જન્મ-મરણ ન કરવા પડે એવો ભાવ અક્ષત વડે વ્યક્ત થાય છે.
11
૯૦૦ વર્ષ પ્રાચીન કુંભારીયાના જિનાલયના ભોંયતળિયે
સ્વસ્તિકનું અદ્ભુત શિલ્પ
