Anekant Vyavastha Prakaranam

Author(s): Lavanyasuri
Publisher: Vijaylavanyasurishwar Gyanmandir Botad

Page 398

३३६ ]
[ તવવોધિનીતિવમૂવિત एवमिदं महदादिकार्यमपि विभक्तमुपलभ्यमान प्रधान कारण साधयतीति ४ । तथा वैश्वरूप्यं नाम त्रयो लोक, तदविभागात् प्रधानसिद्धिा, तथाहि-प्रलयकाले पश्च भूतानि पञ्चसु तन्मात्रेवविभाग हाच्छन्ति, तन्मात्राणीन्द्रियाणि चाहकार, अहङ्कारस्तु बुद्धौ, बुद्धिः प्रधान इति । अविभागोऽविवेकः, यथा-क्षीरावस्थायामन्यत् क्षीरमन्यद् दधीति विवेको न शक्यो भिधातुम् , तद्वत् प्रलयकाले 'इदं व्यक्तमिदमव्यक्तम्' इति विवेकोशक्यक्रिय इति मन्यामहेअस्ति प्रधानम् , यत्र महदादिलिङ्गमविभागं गच्छतीति ५॥
मोलक्षणसामान्यमेकमचेतनं द्रव्यम्, अनेक च चेतनम् , द्रव्यमर्थोस्तीत्यशुद्धद्रव्यार्थिको व्यवहार नया साख्यदर्शन रूपः प्रवृत्तः । - सोऽयं मिथ्या, विचारासहत्वात् । तथाहि-'प्रधानादेव महदादिकार्यभेदाः प्रवर्तन्ते' इति यदुक्तं तत्र यदि महदादयः कार्यविशेषा मृत्पिण्डा विभक्त उपलभ्यते तथा। 'अविभागाद् वैश्वरूप्यस्य इति पञ्चमहेतुं भावयति- तथेति । तदविभागात् लोकत्रयाविभागात् । अधि.. भागत: प्रधालसिद्धि समर्थयति-तथाहीति। अविभागात् प्रधानसिद्धिभिमता, तत्राविभाग ५व क इत्यपेक्षायामाई- अविभागोऽविवेक इति।। अविवेकमेव दृशान्तावष्ट मेन दायिक दर्शयति- यथेति।
अशुद्धद्रव्यार्थिय व्यवहार नयस्थ सायदर्शनरूपत्वमुपपा-- यति- सरवेति । द्रव्यमर्थोऽस्तीति द्रव्यार्थिकः, तत्र महासामान्य. शुद्धसत्वलक्षणद्रव्यविषयकस्य सङ्ग्रहन यस्य शुद्धद्रव्यार्थिकत्वमा व्यव हारे च साडयदर्शनरूपे ५कद्रव्यविषयकत्वाऽनेकद्रव्यविषयकत्वयों-, सरवादशुद्धद्रव्याथिकत्वमिति व्यवहारनयमूलकत्वन प्रश्चितस्य સાધન વિવા૨ા સત્વે મિથ્યાત્વે વ્યવથાપથતિ-સોગનતિ.