Agam 35 Chhed 02 Bruhatkalpa Sutra Part 01

Author(s): Bhadrabahuswami, Chaturvijay, Punyavijay
Publisher: Atmanand Jain Sabha

Page 270

भाष्यगाथाः ७३७-११] पीठिका।
२२९ करि अनप्रत्ययः, ग्रहणमेधावीत्यर्थः, तस्य यदि निष्कारणमुत्सारयति तदाऽपि चत्वारो गुरुकाः । अथ किमर्थं मेधाविनो नोत्सार्यन्ते ? उच्यते-यतोऽसौ प्रज्ञालत्वादेवाऽऽनुपूयव पाठ्यमानो झगित्येव विवक्षितमुत्सारणीयं श्रुतं प्राप्स्यति, ततः को नाम तस्योत्सारकल्पकरणेऽभ्यधिको गुणः ? । अथवा "उग्गहणम्मि वि"त्ति यस्य आचारान्तर्गतवस्वैषणाध्ययनस्योपक्रमणनिमित्तमुत्सार्यते तस्य यद्यप्युत्सारकल्पसमकालमेव सर्वमपि सूत्रमर्थ वाऽवगृह्णाति, 5 अपिशब्दाद् मन्दमेघस्तया यद्यपि नावगृह्णाति, तथाऽप्यवग्रहणेऽनवग्रहणे वाऽकालोऽखाध्यायिकं व्याक्षेपश्च न कर्त्तव्यः । यदि करोति तदा चत्वारो गुरुकाः । एतच्चाकालादिकमुपरिष्टाद् भावयिष्यते । अथवा "उग्गहणम्मि वि गुरुग"त्तैि अन्यथा व्याख्यायते--छा योऽवग्रहणे समर्थ उत्तममेधावी, अपिशब्दः सम्भावनायाम् , किं सम्भावयति ? यावन्मानं सूत्रं तस्योद्दिश्यते तावदशेषमप्यर्थेन युक्तमवगृह्णाति, यो वा वैरस्वामिवत् पदानुसारिप्रतिभो भूयस्तरमप्यनुसरति 10 तस्योत्सारणीयम् । अथ नोत्सारयति तदा चतुर्गुरुकाः । तत्रापि यावदुत्सारकल्पः क्रियते तावदकालोऽखाध्यायिकं व्याक्षेपश्च न कर्तव्यः । यदि करोति तदाऽपि चतुर्गुरुकाः ॥७३९॥ अथोत्सारकल्पकरणे यत् प्राक् (गा० ७३१) कारणं सांन्यासिकीकृतं तद् दर्शयतिगच्छो अ अलद्धीओ, ओमाणं चेव अणहियासा य ।
उत्सारगिहिणो अ मंदधम्मा, सुद्धं च गवेसए उवहिं ॥ ७४०॥ 10
रणे कारकस्याप्याचार्यस्य गच्छः सर्वोऽपि वस्त्र-पात्र-शय्योत्पादने अलब्धिकः, तत्र च क्षेत्रे खप- णानि क्षतः परपक्षतो वाऽवमानं विद्यते, ते च साधवः 'अनधिसहाः' शीतादिपरीषहान् सोढुमसमर्थाः, गृहस्थाश्च 'मन्दधर्माणः' तुच्छधर्मश्रद्धाका अप्रज्ञापिताः सन्तो न वस्त्रादि प्रयच्छन्ति, 'शुद्धं चोपधि साधवो गवेषयेयुः' इति भगवतामुपदेशः, स च दुर्लभत्वाद् यादृशेन तादृशेन साधुना न लभ्यते, अत ईदृशे कार्ये लब्धिमान् दुर्मेधा अप्युत्सारकल्पं कृत्वा वस्त्रै-20 षणाद्यध्ययनमुद्दिश्य कल्पिकः क्रियते ॥ ७४० ॥ ततश्च कल्पिकीकृतः सन् किं करोतु ? इत्याह
हिंडउ गीयसहाओ, सलद्धि अह ते हणंति से लद्धिं ।
तो एकओ वि हिंडइ, आयारुस्सारियसुअत्थो ॥ ७४१॥ [असौ 'सलब्धिकः' लब्धिमान् ] 'गीतसहायः' गीतार्थसाधुसहितो वस्त्राद्युत्पादनार्थ 25 असज्झाइयं वक्खेव त्ति तं उवरि भणिहिति । अहवा 'उग्गहणम्मि वि गुरुग' ति जो उग्गहणसमत्थो उत्तममेहावी अपिः पदार्थसम्भावने, जावतियं उद्दिसति तं सव्वं सुत्तं सह अत्थेण उट्ठवेति पदाणुसारी य बहुविधमवि अणुसरति तस्स उस्सारितव्वं, जति ण उस्सारेति ::।" इति ॥
१ यतः स प्र भा० ॥ २°मानोऽपि झगित्येवोत्सार° भा० ॥ ३त्ति एवं व्या भा० ॥ ४ तावन्मात्रं सुखेनैवार्थेन युक्तमवधारयति । यो वा पदानु भा०॥ ५ अथ यदि रागद्वेषादिना नोत्सा भा० ॥ ६ तथा यावदु मो० ले० कां० । तत्राप्यकालोऽखाध्या भा० ॥ ७ कर्त्तव्यः॥ ७३९ ॥ अथ यदुक्तमासीत् "तिष्ठतु तावत् कारणम्” (गा० ७३१) इति तदिदानीमभिधीयते भा० ॥