Agam 35 Chhed 02 Bruhatkalpa Sutra Part 01

Author(s): Bhadrabahuswami, Chaturvijay, Punyavijay
Publisher: Atmanand Jain Sabha

Page 279

दृष्टान्तः
२३८
सनियुक्ति-भाष्य-वृत्ति के बृहत्कल्पसूत्रे [अनुयोगाधिकारः कहियं । अमच्चेण जहावत्तं सिटुं । एस लोइओ परिस्सावी ॥
लोउत्तरिओ जो अणहियासमाणो पुच्छिओ वा अपुच्छिओ वा अपरिणयाणं अववायपयाणि सराहस्सियाणि » कहेइ ।।
ईदृशस्य परिश्राविणः सूत्रं ददाति चत्वारो लघवः, अर्थ ददाति चत्वारो गुरवः। यत 5 एवं ततोऽपरिश्राविणो दातव्यम् । सोऽपि द्विधा-लौकिको लोकोत्तरिकश्च । तत्र लौकिकेऽ
परिश्राविणि बटुक्या दृष्टान्तः । स चायम्भावतो राया सिट्ठी अमञ्चो आरक्खिओ मूलदेवो य एकाए पुरोहियभज्जाए बड्डइणीए अईवलौकिका
____ स्वस्सिणीए अज्झोववन्ना । ताए सवेसि संकेअओ दिनो । ते आगया, दुवारे ठिया । ताए परिश्राविणि भन्नति-जइ महिलारहस्सं जाणह तो पविसह । ते भणंति—न याणामो। मूलदेवेण बटुक्या 10 भणियं-अहं जाणामि । तीए भणियं-पविसह ति । पविट्ठो । पुच्छिओ-किं महिला
रहस्सं ? । तेण भणियं-मारिजंतेहि वि अन्नस्स न कहेयवं । त्वं विदग्धः कामुकः । तुहाए सवरतिं रामिओ। पभाए रन्ना पुच्छिओ मूलदेवो-किं महिलारहस्सं ? । मूलदेवो भणइ-अहं एअं उल्लावं पि न याणामि । रन्ना 'अवलवई' ति वज्झो आणतो तह वि न
कहेइ । ताहे धिज्जाइणीए आगंतुं रन्नो पुरतो कहियं, जहा-ए चेव महिलारहस्सं जं 15 सरीरच्चाए वि न कस्सइ सीसइ ति । एस लोइओ अपरिस्सावी ॥
लोउत्तरिओ पुण जो छेअसुअस्स राहस्सियाणि अववायपयाणि सुणेत्ता उडिओ, तओ जइ कोइ अपरिणओ पुच्छइ-किं एयं कहिज्जइ ? । भणइ-चरण-करणं साहूणं वन्निजइ ।।
ईदृशस्यापरिश्राविणो यदि सूत्रं न ददाति तदा चतुर्लघु, अर्थ न ददाति चतुर्गुरु ।। ७६० ॥
अथ "यश्च विद्वान्" इति द्वारमाह20
विदु जाणए विणीए, उववाए जो उ वट्टए गुरुणं ।
तविवरीयविणीए, अदित दिंते अ लहु-गुरुगा ॥७६१॥ "विदंक् ज्ञाने" इत्यस्य धातोर्वेत्ति-जानातीति व्युत्पत्त्या विद्वान् ज्ञायक उच्यते, स चेहाभ्युत्थाना-ऽऽसनप्रदानादिरूपस्य विनयस्य विज्ञाता ग्राह्यः, न केवलं ज्ञायकः किन्तु 'विनीतः' यथावसरमभ्युत्थानादिविनयप्रयोक्ता, तथा 'उपपाते' आज्ञानिदेशे गुरूणां 'यस्तु' 25 यः पुनर्वते तस्य सूत्रं न ददाति चतुर्लघु, अर्थ न ददाति चतुर्गुरु । तथा तस्य-विदुषो विपरीतस्तद्विपरीतस्तस्य विनयखरूपमजानत इत्यर्थः "विणीए" ति अकारप्रश्लेषाद् अविनीतस्य च सूत्रं ददाति चतुर्लघु, अर्थ ददाति चतुर्गुरु ॥ ७६१ ॥ __ गतं "यश्च विद्वान्" इति द्वारम् । अथ "पत्ते य" ति द्वारम्-अत्र च तिसो व्याख्याः , तद्यथा-पात्रमेवानुयोगं श्रोतुमर्हति नापात्रमिति प्रथमा, प्राप्त एवानुयोगश्रवणं कारयितव्यो 30 नाप्राप्त इति द्वितीया, व्यक्त एवानुयोगं श्रावणीयो नाव्यक्त इति तृतीया, अस्यां च तृतीयव्याख्यायां “वते य" ति पाठो द्रष्टव्यः । अथामूनेव व्याचिख्यासुराह
तितिणिए चलचित्ते, गाणंगणिए अ दुब्बलचरित्ते । १ - एतदन्तर्गतः पाठः त० पुस्तक एव ॥ २ उचिट्ठती गु. ता.॥