Page #1
--------------------------------------------------------------------------
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ A SA SA SA SA SAI SIS. S. S. S. zrImAn munizrI haMsavIjayajI mahArAja. janma. 1914 nA divAsAkA dina. SURYA PRAKASH P. PRESS AHMEDABAD. dIkSA 1935 mahA vadI 11
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ DECODINGUDROGUIGDOGUD OOON zrI haMsavijayajI jaina phrIlAyabrerI graMthamAlA puSpa 11 vAM mAMDavagaDhakAmantrI athavA pethaDakumArakAparicaya WDN GIMDNCION PUDNOUDATIONPODARIO 000000 000000000 000000000000000000000OOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOO 0000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000 . saMyojakaH - -- nyAyAMbhonidhi jainAcArya zrImadvijayAnandasUrIzvaraziSya paMDita varya zrI lakSmIvijayajImahArAjake ziSya ____zrImAn haMsavijayajI mahArAja. saMskArakaH vakIla jhamakalAlajI rAtaDIyA. 00000000 00000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000 OOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOO TELEVITIENDSMITIADEMICADVENIGUDUNICIDENIOIDHINIlAU prakAzakaH zrI haMsavijayajI jaina phrI lAyabrerI baDaudA. prathamAvRtti / vIra saMvata / vikrama saM. 1979 3: prata 10.. / 2449 / mUlya 4 Ane amadAvAda dhI phInIkSa prinTiMga varksamAM zA. mohanalAla cImanalAle chApyuM. O00000000000000 OOOOOOOOoad O000000000000 00000000 0000000000000000 ninANIOIDYLIS VIODDILDIVIDIDVD VIAS
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ AbhAra. isa pustakake prasiddha karanemeM jina sami bhAIyoMne 8 8 apanA puNyopArjita lakSma.kA sadupayoga kiyA hai unakA Y upakAra mAne binA hama nahIM raha sakate. amarAvatI ni-Y vAsI zrIyuta phatecandajI phalodhiyA, ki jinhoMne ama-ke rAvatImeM zrI jina mandira banavAkara baDe samArohake sAtha pratiSTA mahotsava kiyA, aura vahAMpara yAtrAlu logoMke lie eka dharmazAlA banavAI hai aura udyApana karake apanA Y jIvana saphala kiyA aura kararahe haiM una zrImAnkI dharmapani / se zrImatI amRtabAIne 250) rupaye diye haiM tathA jayasiMha bhAI ugaracanda dalAla amadAbAdavAle jinhoMne udyApanAdi meM acchA dhana kharca kiyA aura kara rahe haiM unhoMne 201) OM rupaye diye haiM. tathA sUrata nivAsI jhaverI bhUriyAbhAI meM jIvanacandane 25) rupaye tathA kAliyAvADIvAle nemacanda / OM bhAI phakIracandane 25) rupaye diye haiM isa lie hama uparokta OM sagrahasthoMkA aMtaHkaraNa pUrvaka upakAra mAnate haiM ki jinhoMne paramapUjya zrImAn haMsavijayajI mahArAjake banAye hue isa dharma paripUrNa aitihAsika pustakake pragaTa karane meM madada dI hai| zrI haMsavijayajI jaina kI lAyaberI ke sekreTarI baDaudA (sTeTa)
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIyuta bAbU lakSmIcandajI karNAvata. janma saM. 1924 zrAvaNa vada 3. avasAna saM. 1973 vaizAkha vada 3.
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI jineMdrAya namaH (arpaNa patrikA) .. zrImAn svargIya zrAvakavarya bAvusAheba lakSmocaMdajI karNAvata. Apane isa saMsArameM uccakula va sarvottama dharma kA pAkara zrIsiddhAcalajI tathA zrIsammena zikharajI tathA 2 zrIpAvApurIjo vagere tIrthayAtrAke sAtha devagurusvadharmIkI bhakti karake apane AtmAkA kalyANakiyA aura apane suputra zrIyuna hanumAnasiMhajI kalakatA nivA-/ sIko saMsArameM choDakara svarga sidhAra gaye na zrImAn tumhAre putrAdi parIvArane bhI zrI si dAcalajI upara seTha motizAhako TuMkameM deharI lekara zrIsupArSanAthajI Adi paramAtmAkI 5 mUrtiyAM M sthApanako jinakA stavana nice rozana kiyAhai isI taraha devaguru nAnako bhakti nanamana dhanase karake apane li M dravyakA sadupayoga kiyAI aura kara rahe haiM tayA se hamArI saMsthAke prathama vargake meMbara hokara sahAyatA dIhai ataeva isa pustaka kI AdimeM ApakA phATu dekara yaha grantha Apako sAdara samarpaNa kara Apake AtmAko akhaMDa zAMti prApta ho yaha cAhate haiM. ApakA sahadharmI bandhu ----- prakAzaka.
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ P= == = = =O0 riupara darzAyA huvA zrIsikAcalajIkA stavana .... kAphI .. nemi niraMjana dhyAvore vanameM tapakIno - yaha cAla. G== === svAmosupArzvajiNaMdAre, diye parama AnaMdA e AMkaNI. zAMta vadana zItalanA arpe / jaise gaganameM caMdAre // diye0 (1) siddhAvalapara smvsrnnmeN| seve suranara iMdAre // diye0 (2) taise tumArI sevA kAraNa / mUrti Thave sAnaMdAre // diye0 (3) moti zAhakI TuMke mnohr| kATe karmakA kaMdAre // diye0 (4) kalakatAke nivAsI karNAvata / haravA bhavobhava phNdaare|| diye. (5) lakSmIcaMdajI muta haramAnasiMha / harSa dharIamaMdAre // diye. (6) haMsa kahe vahAM pAMca prabhukI / pratimA pUjo bhavi baMdAdiye0(7) ==== == = == 80-90=== = = =
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( sUcanA ) jisa mahAna nararatna kA paricaya isa pustaka meM karAyA gayA hai usake jIvana caritra kI tulanA karake aura usakA anukaraNa karake manuSya apane janmako saphala kara sakatA hai / pethaDakumArane apanI daridrAvasthA meM kisa prakAra se dhairya rakkhA aura apanI unnAvasthA meM apane dravya ko kisa taraha sanmArga meM. kharca kiyA aura dharma ko kisa prakAra sevAkI yaha saba bAteM pAThakoMko isa choTIsI pustaka se acchI taraha mAluma ho jAyeMgI / sukRtasAgara kAvya meM pethaDa kumArakA caritra varNana kiyA gayA hai usapara se bhavya jIvoMke hitArtha saMkSepa meM yaha pustaka paramapujya zAnta mUrti iMsasamanirmala prAtaHsmaraNIya zrImanmuni zrI haMsa vijayajI mahArAja sAhabane likho hai ataeva hama ApakA antaHkaraNa pUrvaka upakAra mAnate haiM / prastuta vRtAnta IsvI san 1200 ke sAla ke lagabhaga arthAt 13vIM sadI meM banA hai| isake sAtha yaha aitihAsika vRttAnta apanI jaina samAja ko bhI upayogI honA sambhava mAluma hotA hai / usa samaya * " mAMDavagaDhano maMtrI pethaDakumAra* se uddhRta -prakAzaka.
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ dillI ke takhta para khilajI vaza kA alAuddIna khUnI bAdazAha rAja karatA thA jisane isvIsan 1297 meM karNaghelA ke pAsa se gujarAta sara kiyA vahI alAudIna bAdazAha apane vRttAnta ke samaya meM hogA aise AsapAsake saMyoga dekhane aura itihAsa kA avalokana karane se mAluma hotA hai / aura apane isa vRttAntameMbhI eka jagaha aisA subUta milatA haiki alAudInakhilajI se sanmAnita pUrNa nAmaka zrAvaka jUnAgaDha AyA huvA thA aura apane vRttAnta kA nAyaka pethaDakumAra bhI vahAM gayA thaa| vahAM unakA samAgama aura vAdavivAda huvAthA isa para se bhI anumAna ho sakatA hai ki vahI alAudIna bAdazAha honA cAhiye / aisehI gujarAta kI gaddIparabhI bhIma bANAvalI ke vaMza paramparA se anukrama se karNa, siddharAja, kumArapAla, bholAbhIma vagere huve / usa bhole bhImake vakta meM dillI kI gaddI para pRthvIrAja cauhAna thA usake pAsa se zAhabudInagaurIne rAjya le liyaa| yAni dillI kI gaddI zAhabudIna ke hAtha meM AI, usake pAsa se tugalakavaMzameM aura vahAM se khilajI vaMza meM gii| apane vRttAnta ke samaya meM khilajo vaMza kA alAudIna bAdazAha thA aura bhole bhIma se anukrama se kAlAntara meM gujarAta kI gaddI
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ para karNavAghelA huvA jisake pAsa se alAudIna bAdazAhane gujarAtakA kabjA liyA aura eka vakta kA rAnA jaMgala meM bhaTaka bhaTaka kara mara gyaa| jisa arsameM dillI aura gujarAta ke bhAgya cakrakA camatkAra ho rahAthA usa vakta mAlavA prAntAntargata mAMDavagaDha nagara baDA smRddhizAlI thA aura usa vakta vahAM paramAra vaMzIya mAlave kA prakhyAta rANA jayasiMhadeva rAjya karatA thaa| usa vakta mANDavagaDhako sthiti madhyAnhakAla jaisI thI parantu daiva kI gati vicitra hai| kAla kI gati bhinna hai isase vaha bhI kAla ke cakkara meM paDa gayA aura usakI bahutasI nizAniyeM naSTa ho gii| isa vakta vahAM eka choTA sA gAMva hai usa vaktakA manohara kilA pRthvI ne apanI goda meM chipA liyA hai / vartamAna meM gaoNva ke pravezadvAra para eka patthara kA toraNa aura pRthaka 2 sthAnoM para prAcIna maMdira va khaMDaroM ke cinha dikhAI dete haiM / vahAM para vartamAna meM zrI zAntinAtha bhagavAnakA jinAlaya hai aura usameM sthita zrIsupArzvanAtha bhagavAnakI pratimA mahAsatI sItA ke zIla ke prabhAvase vajrabhUta ho gaI yo jo isa vakta maujUda mAno jAti hai| bahutase jaina loga vahAM yAtrA karane ke liye jAte haiM taba vAstava meM prA. cIna chaTA kA unako pratyakSa bhAna hotA hai|
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ IsvIsan 1200 kI sadI meM pethaDakumAra kA jIvana jagat ko upayogI huvA hai usake guru usa vakta suprasiddha zrImad dharmaghoSa sUrIzvara the unake lagabhaga 200 varasa ke pIche unakA caritra likkhA gayA ho aisA mAluma hotA hai kyoM ki unake pATa paramparA para zrI saumasundara AcArya huve jo lagabhaga zrImad deva sundarasUri aura jJAna sAgarasUri ke samaya meM huve hoM aisA mAluma paDatA hai / unake pIche unake paTadhara muni sundarasUri huve aura unake paTadhara ratnasAgarasUri huve unake ziSya zrI nandI ratnagaNI aura unake ziSya zrIratna maMDana gaNI huve jinhoMne sukRta sAgara kAvya upakArArtha bnaayaa| ve prAyaH ratnazekhara sUrike vakta meM huve hoM aisA vidita hotA hai / ratnazekhara sUri kA janma saMvata 1452 meM huvA, 1463 meM dIkSA lI, 1483 meM paNDita huve, 1493 meM upAdhyAya huve, 1502 meM AcArya padavI prApta kI aura 1517 meM svargastha huve| usa samaya meM yAni lagabhaga 200 barasa meM yaha vRttAnta likkhA gayA ho aisA anumAna hotA hai| AzA hai ki isa vRttAnta ko paDhakara pAThakagaNa ucita zikSA grahaNa kreNge|
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ prastAvanA. vande vIramAnandam / svairdravyairjinamandirANi racayatyabhyarcayatyarhatavibhaktyA yatinAM tanotyupacayaM vstraanpaanaadibhiH| dhatte pustakalekhanodyamamupaSTanAti sAdharmikAn , dInAbhyuddharaNaM karoti kalayatyevaM supuNyArjanam // 1 // i sa agAdha saMsAra sAgarameM aneka jI we vAtmA eka bhavAvatArI haiM, anya do bhavoM meM saMsAra pAra hone vAle haiM, kItanehI jIva tIsare bhavameM anAdi kAlakI DagamagAtI huI apanI nayyAko pAra lagAnekA zAhI paravAnA le cuke haiM / evaM koI saMkhya janmoM meM aura kaI asaMkhya janmoM meM mokSa pada pAne ke adhikArI bana cuke haiM / itanI zIghratA aura AsAnIse jIvAtmA dhama sAmagrIko sevanAse ho isa apAra saMsArase pAra ho sakatA hai / dharmako sAmagrI meM katipaya aMga vaha haiM jinakA ki nAmanirdeza Upara kiyA gayA hai| matalaba ki kai bhavyAtmA jinamaMdiroMke banavAnese tathA unakA uddhAra karAne se saMsAra pAragAmI hue haiM, arthAt mulabha bodhi hokara uttarottara unnata
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ dazAko prApta hote hue mokSAdhikArI hue haiN| yathA sNprtinresh| kai puNyAtmA trikAla jinapUjana karake nija manako zubhayogameM sthira kara saMsArase uttIrNa ho gaye hai yathA naagketu| aneka uccAtmA sadguruoMkI sevAse hI svakArya sAdhaka ho gaye haiN| jaise ki, paradezI rAjA aura caulukya cUDAmaNi kumArapAla bhUpAla / ___ anekoMhI udArAzaya mahAnubhAva zrIjinAgamoMke lekhanAdi kriyAdvArA uddhAra karane karAnese jagatmeM prasiddhike pAtra aura janmAMtarameM sadgatike bhAjana ho gaye haiM / jaiseki, bhagavAna zrI devarDigaNi kSamAzramaNa aura skaMdilAcArya prabhRti sAdhumahodaya tathA gRhasthoMmeM saMgrAmasiMha-sonI Adi sajjanavRMda / sArmika puNyAtmAoMke bahumAnase svayaM bahumAnake pAtra banane vAle uccAtmA to, zrI jinazAsanameM gaNanAtIta ho cuke haiM, jinameM zrI saMbhavanAtha svAmI tIsare tIrthakara bhagavAnkA udAra carita vizeSa ullekhanIya evaM mananIya aura anukaraNIya haiM ? ___ Apane pUrva bhavameM ati durbhikSake samaya sAdhamika logoMkA pAlana nijAtmAke samAna kiyA thA, jisake prabhAvase Apa agale bhavameM devaddhikA upabhoga
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ kara isa avasarpiNImeM isI bharatakSetrameM varttamAna catu viMzatike tIsare tIrthaMkara trilokI nAtha huye / dInAtmAoM ke uddhArakomeM to anya udAharaNoMkI AvazyakatA nahIM mAlUma detI hai / bhagavAn tIrthaMkara devakA dRSTAMta paryApta haiM / pazuoMke AkraMdako sunakara unako dayA vicAra una dIna duHkhI pazuoMko mukta karAkara virakta hue hue vivAhake rathako turata pIche moDalene vAle bAlabrahmacArI prabhu zrI neminAtha kumArakI kumAra kathAko, eka viSadhara - sarpa ko ghora pApa se bacAneke liye usake dRSTi viSa aura daMSTrA viSa - DaMkako sahana karake paMdaraha dina taka bhUkhe pyAse eka hI sthAnameM usa AtmAke uddhArArtha dhyAnastha khaDe rahane vale carama tIrthaMkara prabhu zrI vIra paramAtmAkI vIracaryAko, megharatha rAjAke bhavameM kabUtarakI rakSAkI khAtara zaraNAgata vatsala kSAtra dharmake liye jAna kurabAna karane vAle solame tIrthaMkara zrI zAMtinAtha prabhuke dhairyako evaM yajJameM havana kiye jAne vAle eka ghoDeko bacAne ke liye aura usa girI huI A ke uddhArakI khAtara ekadama sATha yojanakA vihAra karake Ane vAle bIsame bhagavAn zrI munisuvratasvAmI tIrthakarake usa paropakAra rUpa suvratako kauna bhUla sakatA hai ? |
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ HERSIGEEEEEEEEEEEEEEEEEEEER mAMDavagaDha aura pethaDazAha 999999999993393333333333 kavi kAlidAsane ekaThikAne likhA hai ki yAtyekato'stazikharaM patiroSadhInAmAviSkRto'ruNapurassara ekto'rkH| tejodvayasya yugapadvyasanodayAbhyAM, loko niyamyata ivAtmadazAntareSu // 1 // vaha 12 yojana laMbI aura 9 yojana cauDI ayodhyA jisameM bharata aura magarajaise SaT khaMDAdhipati, harizcandra, aura dadhIci jaise satyasaMdha, rAma lakSmaNa jaise prajApAlaka narapati ho gaye Aja kisa hAlatameM hai ? jahAM zAMtinAtha, kuMthunAtha, aura aranAtha jaise tIrthakara samrAToMke janmAbhiSekAdi kalyANakoMke samaya deva deveMdroMkA Agamana huAthA, Aja vaha hastinApura kisa ginatImeM hai ? jisako AbAda karake citrAMgada rAjAne Adeza kiyA thA ki, yahAM karoDapatike sivAya aura kisIko sthAna na milegA? AkhIra karoDapatiyoMse tamAma jagaha bharajAnese lakSAdhipatiyoMke liye talahaTTI para hajAroM makAna
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ banAne paDe the Aja vaha citrakUTa (citauDa) nAma aura kathA zeSake sivAya aura kisa bAtakA astitva rakhatA hai ? . aura suniye / rAjagrahI ki jahAM zreNika rAjA ke zreNibaddha hAthI jhUlA karate the, jahAM dhannA-zAlibhadra jaise divyabhogI zreSThinaMdana rahate the / nAlaMdA pADA ki jahAM-bhagavAn jJAtanaMdana zrImahAvIra prabhuke caudaha caumAse huye the, aura kucha araseke bAda jahAM bauddha dharmakA mahAvidyAlaya aisA vizAla banA thA ki jisameM cIna taka vidyArthI paDhaneko AyA karate the| Aja vaha nagarI dekhaneko bhI kahIM hai ? hAM khaMDahara to paDe haiN| sAranAtha jo sthAna buddhadevake prathama upadezake kAraNa saMsAra bharameM prasiddha thA, azoka jaise mahArAjAoMne jahAM gaganacuMbI maMdira banavAye the, Aja usa sthAnameM dinameM bhI bhaya lagatA hai| kAzmIra dezake prakhyAta zahara zrInagarake nikaTa Dala nadIke kinAre jahAMgIra bAdazAhane jo mahala banavAyA thA usameM kAzmorakI kula AmadanI kharca kI jAtI thii| isake ilAvA eka karoDa dasa lAkha rupayA
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ bAdazAhI khajAnese bhI kharca kiyA gayA thaa| isa mahalake AsapAsa nasIma, nazAta aura zAlAmAra nAmake tIna bAgIce lagAye gaye the| jinheM dekhakara manuSya unheM svarga aura sumeru samajha lete the| jinameM bAdazAha nUrejahAM ke premameM mazagUla hokara donoM jahAMnAMse bekhabara phirA karatAthA / Aja usa mahalakA nAmonizAna nahIM rahA hai, bAgIcoMmeMse kevala eka bAgameM kucha sAdhAraNase peDa (vRkSa khar3e haiN| idhara bambai kalakattA jaise bhAratake suprasiddha zahara ki, jahAM kucha samaya pahale thoDe thoDe jhApaDe paDe. the Aja unameM lAkhoM manuSyoMkI bastI hai| isase siddha hai ki, Aja jisakA udaya hai kAlAMtarameM usakA asta hai aura Aja jo sUkhA par3A hai kAlAMtara meM vhkhilegaa| parivartana rUpahI to saMsAra hai / kisI kavine ThIkaho kahA hai:-nIcairgaccha tyupari ca dazA cakranemikrameNa." __isI prakAra Aja jo mAMDavagaDha vIrAna ujADasA paDA hai, vahI mAMDavagaDha isa dazA thA ki, jahAM ke rahane vAle seTha-bhaiMsAzAhane karor3oM rupaye kharcake gujarAta dezake vyApAriyoMko nIcA dikhAyA thA ? yaha kathA jainasaMpradAya zikSA Adi bhASAgraMthoM bhI
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ 11 likhI gaI hai / prAyaH bahuta se jaina loga isabAtase khUba paricita haiM / artisan hai ki, jahAM ke rahane vAle saMgrAmasiMha - sonIneM apane dharmAcArya zrI jJAnasAgarasUrake praveza mahotsabameM 72 lAkha dravya kharca kiyA thA / 63 hajAra azarphiyAM - sonAmoharoM se jJAna pUjana kara zrIgurumukhaseM paMcamAMga - zrIbhagavatI sUtrakA vyAkhyAna sunA thA / prasaMga vaza saMgrAmasiMhakI udAratAkA aura sadAcAratAkA kucha paricaya diyA jAnA anucita nahIM kahA jAyagA. eka dinakA jikara hai ki, saMgrAmasiMhane gurumahArAjake caraNoM meM prArthanA kI ki, prabho ! Apa jaise gItArtha guruoM kA yoga baDe puNyase milatA hai isaliye Apa kRpA kareM, vyAkhyAnameM prabhAvazAlI zrI bhagavatIsUtra sunAveM, tAki Apase sadgurukA milA yoga saphala hove / gurumahArAjane samayAnusAra yogya zrotA samAjako dekha zubha muhUrtta meM zrI bhagavatI sUtrakA vyAkhyAna zurU kara diyA / sonIjIko sunanemeM itanA prema aura utsAha AyA ki, gurumahArAjake sunAnemeM zrI bhagavatIsUtrake pATha meM jaba jaba goyamA yaha pada
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ 12 AtA thA taba taba sonIjI eka eka sonA mohara jJAna pUjAmeM bheTa karate the arthAt jJAnapara caDhAte the / zrIbhagavatI sUtra meM goyamA zabdakA prasaMga 36 hajAra vAra AtA hai. usamujiba 36 sahasra mohareM to khuda sonIjone jJAna para caDhAI / prati prazna isI prakAra AdhI AdhI moharake hisAba se 18 hajAra mohareM so nIjIkI dharma patnIne caDhAI aura caturthAMzake hisAse 9 hajAra putravadhUne caDhAIM / evaM kula 63 hajAra mohareM samajha lenI / kahate haiM ki isa rakamameM eka lAkha paiMtAlIsa hajAra mohareM aura milAkara ina kula 2 lAkha 8 hajAra mohareM jJAna - pustakoMke likhavAne meM kharca karadoM / saMgrAmasonIke likhavAye sunaharI ci trAma aura sunaharI hI akSaroMke kalpasUtra mUla-joki bArAM sau ke nAmase jaina samAjameM prasiddha hai, prAyaH bahuta se jaina bhaMDAroMmeM upalabdha hote haiM / udAratA ke sAtha Apa sadAcArI - brahmacArIsvastrI saMtoSIbhI parale darjeke the / eka vaktakA jikara hai bagIcekI saira karate hue bAdazAhane tamAma Ama phale hue dekhe, kiMtu eka Ama aisA dekhA ki ji 1 aisI pratiyAM baDodA jJAnamaMdirameM mahArAja zrI haMsa vijayajI ke pustaka saMgrahameM maujUda haiM /
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ sakA phala phUla kuchabhI nahIM thA / bAhazAhane bAgavAnase pUchA, isa vRkSakI yaha dazA kyoM ? mAlIne kahA-jahAMpanAha ! yaha vRkSa vaMdhya hai| bAdazAhane kahA, to phira isake rakhanese kyA lAbha ? ise kaTavA do| pAsameM sonIjI bhI khaDe the, Apa rAjamAnya bhI the| apane arja karadI ki, barAya maharabAnI Apa ise khaDA rahane deM, maiM isako samajhA duuNgaa| maiM ummIda karatA hUM yaha vRkSa eka sAlake arsemeM phala degA ! bAdazAhane sonIjIke vinayako mAna liyaa| ___ aba sonIjI roja vAgameM jAkara snAna karate haiM aura apanI dhotIkA pallA usa Amake vRkSakI jaDameM nicoDate haiM / sAthameM hAtha joDakara prArthanA karate haiM ki, he vanadevatAmahArAja! maiMne janmase lekara Aja paryaMta parastrIkA saMsarga nahIM kiyA hai, apane brahmacaryako prANoMsebhI adhika priya mAnakara surakSita rakhA hai| yadi mere brahmacaryakA saccA prabhAva hai to yaha vRkSa phala de| huA bho yahI-dUsare varSa saba vRkSAMse pahale usa vRkSake puSpa AyA tathA sabase prathama hI phala bhIAye / bAgavAnane kucha phala bAdazAhako bheTa kiye, aura saba bAta sunaaii| bAdazAha bahuta khuza huA aura sonIjIko baDe Adara satkAra pUrvaka hAthI parabaiThA sAre nagarameM bAje gAjeke sAtha phirAkara rAja darabArameM
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ lA utArA aura pAritoSika va pozAka ityAdise yathocita satkAra kara unheM unake gharakI ora vidA kiyaa| isa ghaTanAkA samaya vikrama saMvat 1520 kI AsapAsakA hai / vizeSa paricayake liye laghupozAlIya gaccha paTTAvalI aura saMgrAmasonIkRta buddhisAgara graMtha dekha lenA ThIka hai / isa puruSa ratnakI utpatti iso.mAMDavagaDhameM thI ? / / sahasrAvadhAnI AcArya zrImunisuMdara mUrijoke paziSya AcArya zrIlakSmIsAgara sUrijIne jina 11 suyogya muniyoMko apane hAthase AcArya padavI pradAna kI tho| unameMse eka AcArya mahArAjakA nAma thA sAdhuratnasUri / ye AcArya baDe vairAgyavAna the, ina. kA jIvana caritra baDA hI rocaka aura hRdayadrAvI hai| ___ ye sUri mahArAja apane parivArasahita mAMDavagaDha padhAre / inake dharmopadezakI nagarameM baDI dhUma macagaI. thI, kaI dharmAtmA logoMne aneka dharma kRtyoM dvArA apanA apanA jIvana saphala kiyaa| isI nagarameM jAvaDazAha nAmA eka zrImAlI sAhUkAra rahatA thaa| usa samaya usakI barAbarI karanevAlA anya koI zrImAlI vahAM nahIM thaa| isI liye jAvaDazAha-'zrIpAlabhUpAla' aura 'laghuzAlibhadra' ina do upanAmoMse saMbodhita kiyA jAtA thaa| isa
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ puNyAtmAne AcArya mahArAjazrIke nagara pravezotsava meM dAnAdi zubha kAryoM meM eka lAkha rupayoMkA vyaya kiyAthA | zrI RSabhadeva, zrIzAntinAtha, zrIneminAtha, zrI pArzvanAtha, aura zrI mahAvIra svAmI ina pAMca tIrthakaroM ke pAMca maMdira banavAye / eka 11 sera sonekI aura eka 22 sera cAMdIkI evaM do zrI jinapratimA banavaI' / ina saba maMdiroMkI aura pratimAoMkI pratiSThA jADazAhane inhI pUrvokta AcArya mahArAja se karavAIthI / pratiSThAmeM udAra dilake jAvaDazAhane 11 lAkha dravya vyaya kiyAthA / vAhare ! mAMDavagaDha ! tujhe nagara kahiye ki pupyabhUmi yA svarga kahiye ? aMtima pramANa hameM paTTAvaliyoM dvArA yahAM taka milatA hai ki, jahAMgIra bAdazAhake rAjakAlataka isa nagarIkI dhvajA khUba phaharAtIthI / ukta bAdazAha isI nagara meM zrI vijayadeva surijIko mahAtapA ko padavI dI thii| isa ghaTanAkA samaya vikrama saMvat 1674 hai / abhItaka jina mahApuruSoMkA arthAt saMgrAmasiMha sonI, jAvaDazAha aura zrI vijayadevasUrijIkA ullekha
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ Upara kiyA gayA hai, vaha kramase solahavI aura satAravI sadI ke nararatna the| apane caritra nAyakakA samaya unase bhI do sadI pahalekA honese usa vaktakA mAMDavagaDha to aura bhI Rddhi vRddhimeM caDhatA thA / pethaDa - zAhane jo karoDoM paye dharmakAryoM meM kharca kiye, isameM eka Ara bhI kAraNa thA / pethaDazAha vyApAra meM nipuNa thA itanA hI nahIM, balki usake puNyake prabhAvase vaha, mAMDavagaDhake nAyaka rAjA jayasiMhakA maMtrI bhI thA / isake ilAvA usakA puNya aisA jabaradasta thA, jidharako vaha hAtha bAlatA cAroM hAthoM seM mAno lakSmI devI usakA satkAra karatI thI / " pethaDazAhake prasiddha kRtyoMkA digdarzana.' 1 AcArya zrI dharmaghoSasUrijI ke pAsa parigraha pramANa 5 lAkha TaMka rakhA thA / 2 guru mahArAjaise samyaktva svIkAra kiyA usake utsava nimitta eka eka laDu aura eka eka TaMkakI eka lAkha pacIsa hajAra apane sAdharmika bhAIyoM ko prabhAvanA dI thii| 13 rAjA jayasiMhake mAMgane se citrAvela aura kAmakuMbha jo usake pAsa the rAjAko bheTa kara diye the / 4 eka hI rojameM 26 yojanakA paMtha karake guru mahArAjake Agamana kI - ( padhAraneko) khabara lAne vAle ""
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ 17 AdamIko vadhAImeM eka sonekI jIbha - ( javAna) aura battIsa hIre ke dAMta banavA diye the / 5 bahattara hajAra sonAmohareM guru mahArAjake nagara pravezamahotsava meM kharca kI thii| 6 guru mahArAjakI dezanAko sunakara 18 lAkha dramma kharca kara 72 devakulikA sahina "zatruMjayAvatAra" isa nAmakA baDA bhArI zrI jinacaitya mAMDavagaDhameM ba navAyAthA / * 7 savA karoDa rupayA dAnazAlaoM meM kharca kiyA / 8 haraeka mAsakI dvitIyA, paMcamI, aSTamo, ekAdazI, aura caturdazI ina dazadinoM meM sAtahI vyasanake niSedhakI rAjyakI tarphase munAdI - ( udghoSaNA ) karAI | 9 rAjA jayasiMhako samajhA kara vyasanoMse bcaayaa| 10 battIsa varSakI bhara javAnImeM strI sahita caturthavrata - brahmacarya vratakA svIkAra kiyA aura yAvajIva - ( tAjiMdagI) vizuddha hRdaya se usakA pAlana kiyA. * bAkI anya jainamaMdira kitane banavAye unakI nAmAvali deneke liye avakAza na honese itanAhI kaha denA paryApta hai ki, isa kAryakI saMkhyA ke liye vAcaka mahodaya " sukRtasAgara kAvyakA caturtha taraMga aura prastuta hindI graMtha dekha lenekI kRpA kareM / ,,
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________ 11 pratidina prAtaH aura sAyaM donoM samaya pratikramaNa karanekA niym| 12 trikAla prabhupUjA karanekA niyama / ... " kucha vizeSa-jJAtavya bAteM." - saMsArameM prasiddha bAta hai ki, " jaisA AhAra vaisA DakAra" manuSyake aMta:karaNake bhAva usake kAryoMse jAne jAte haiN| mUla graMthameM pethaDa maMtrIke brahmacarya vratakA varNana kiyA gayA hai, usameM khAsa eka bAta baDe mArakekI hai jo nIce likhI jAtI hai| tAmraliptI nagarIke bhImasiMha-sonIne brahmacarya vrata svIkAra kiyA usakIkhuzImeM aneka ThikAne samAna dharmavAle brahmacarya vratadhArI dharmAtmAoMko poshaakeNbhejiiN| zAsana prabhAvaka samajhakara pethaDazAhako bhI eka pozAka bhejii| pethaDazAhane Adara pUrvaka vaha pozAka lelI paraMtu pahanI nhiiN| petha izAhako isa vAremeM kucha udAsIna dekha kara unakI dharmapatnIne pUchA ki, Apa isa pozAkako upayogameM kyoM nahIM lAte ? zeThajIne uttara diyA-priye ! brahmacArikI dI huI vastu brahmacArIko hI zobhA detIhai, mere jaise kAyaroMko una puruSasiMhoMkA veza nahIM zobhatA! hAM yadi tUM anumati deM to maiM bhI brahmacaryavrata lekara una uttama puruSoMkI paMktimeM dAkhila ho sakatA huuN| maiM saMsArake viSaya sukhoMko
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________ 19 halAhala viSa samajhatA huAbhI tere Agraha aura lihAse bhogI banA huA hUM ! merI icchAto virakta honekI hI hai| strIne savinaya prArthanA kI, prANanAtha ! ' sato patyanugAminI' - pativratA satI khokA dharma hai ki, jo pati deva kaheM saharSa unakI AjJAkA pAlana kareM / Apa baDI khuzIse apanA manoratha saphala kareM, maiM bhI sAthameM hI taiyAra hUM / basa phira derI hI kyA thI ? baDe AnaMdase utsava pUrvaka 32 varSakI yuvAvasthAmeM daMpatine vidhi sahita gurumahArAjake samakSa brahmacaryavrata le liyA / dhanya hai aise dharmadhana puruSa siMhoM ko !! 66 "" upakAra smaraNa aura gurunakti. ' Upara zrI dharmaghoSasUrake pravezakA saMketamAtra varNana kiyAjAcukA hai. isa liye punaH likhanA punarukti hai, to bhI eka bAta khAsa varNanIya hai| vaha yaha ki - jaba kabhI zAha gurumahArAjake apane para hue upakArauMko smaraNa karatA taba usakA dila bhara AtA, kaMTha gadagada hojAtA, hAtha joDa kara parama vinIta bhAvase pratyakSa vA parokSameM usake mukhase jo jo udgAra nikalate, unakA leza mAtra 'digdarzana sukRta sAgara' nAmA graMtha meM graMthakarttAne karAyA hai; unameM se
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ vAcakoMke vinoda evaM AnaMdake liye eka kAvya yahAM para uvRta kiyA jAtA hai| prakSAlyAkSatazItarazmisudhayA gozIrSagADhavailiptvA'bhyarcya ca sArasaurabha suranatya prasUnaiH sadA / tvatpAdau yadi vAhayAmi zirasA tvatkartRkopakriyAmAgbhArAttadapi zrayAmi bhagavannAparNatAM karhicit // 1 // . bhAvArtha-he bhagavan ! yadi maiM pUrNamAsIke akhaMDa caMdrase nikalI sudhA-amRtase Apake caraNoMko prakSA. lana karUM, gozIrSa nAmA uttama bAvanA caMdanase vilepana karUM, uttama sugaMdhavAle kalpavRkSake puSpoMse pUjana karUM, isa prakAra prakSAlita-vilimpita-pUjita Apake uttama caraNoMko sadA apane mastakopari uThAye phirUM, arthAt Apa upakArIko maiM sadA apane zira para liye phirUM, to bhI he guru deva ! Apake RNase kabI bhI kisI prakAra bhI maiM anRNa nahIM ho sakatA hUM!" - satya hai ! sace guru bhaktoMke guruoMpati aise hIhArdika bhAva prakaTa hote haiM ! / phaijI nAmA zAyara phArasIke kavine bhI eka sthAna para aisA hI bhAva prakaTa karate hue gurukRpAke saMbaMdhameM likhA hai| pahAe ravveza medAnam , bano me jo name arjada /
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________ agara maulA najara zAjada, bahAe be bahA gardadaH / arthAt-"he svAmin! ApakI kRpA ke vinA merI kImata Adhe jauM jitanI bhI nahIM hai| aura yadi Apako kRpA pUrNa hai to mere jaisA dhanavAn bhI koI nahIM hai| basa phira to maiM bAdazAhoMkA bhI bAdazAha huuN|" purAtatva ke prathama aMka meM vidvadvarya munizrI puNyavijayajIne eka prazastikA vivecana karate huye peyaDazAhake sukatoMkA varNana likhA hai, saMbhava hai ki vaha paithaDa bhI yaho hoki jisakA ullekha isa graMthameM hai / itanA to avazya anumAna ho sakatA hai ki, prazastimeM likhe pethaDake samayameM bholAkarNa bAlaka thaa| taba bholA karNakA bAlaka honA pethaDazAhake astitvakA samaya hai| kyoMki sAraMgadeva pethaDakA samAnakAlIna thaa| usakA samaya vikrama saMvat 1330 se 1351 takakA hai / sAraMga devakA uttarAdhikArI bholA karNa thA, jo 1351 meM gAdI para baiThA thA aura 6 varSa 10 mAsa 15 dina taka gujarAtakA chatrapati rahA thaa| ___ eka paryAlocanAkitaneka loga zaMkA karate haiM ki, itamA dhana Aja kyoM nahIM ? una mahAnubhAvoM ko samajhanA cA
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________ hiye ki, sadAkAla kisI bhI manuSyakI yA dezako paristhiti eka jaisI nahIM rahatI hai / Aja sunate haiM ki, pazcima dezameM daza karoDakA mAlika eka sAmAnya hAlata vAlA kahA jA sakatA hai| tArIkha 9 agaSTa 1923 ke jaina patra (bhAvaganara-kAThiyAvADa ) se patA calA hai ki, amerikana jaoNna DeviDsana zeka phaeNlarakI AmadanI Ajase vIsa varSa pahale vArSika daza karoDa DaoNlara thI ! Aja to na jAne kitanI baDhI yA ghaTI hogI ? / Aja kAla hindustAnake poche durvyasana thoDe nahIM lage hue haiM ! hiMdusthAnako to prAyaH vyasanoMne hI naSTa bhraSTa kara diyA hai ! kucha mahIne pahale lAhaura (paMjAba)ke eka urdU patra meM likhA munA thA ki, hindusthAnI loga gata 11 varSoM meM DeDha arabakI zarAba pI gaye ! kahiye vaha DeDha araba rupayA hiMdakA hI svAhA ho gayA na ? aisI to phajUla kharacI itanI bar3ha gaI haiM ki, jisake ullekhakA eka baDA bhArI pothA sA bana sakatA hai ? digdarzana mAtra dekhanekI icchA hoveM to "bhAratadurbhikSa" nAmA pustaka dekha lenA, AzA hai usake paDhanese thoDI ghanoto kuMbha karaNakI nIMda avazya khulegI!
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________ "graMtha racanAkA paricaya aura upasaMhAra." pethaDazAhakA varNana yadyapi zrImuni suMdarasUrikRta pahAvalomeM, zrI ratnamaMdiragaNikRta upadeza taraMgiNImeM, paMDita soma dharma viracita upadeza saptatimeM, upadeza rasAla meM, jhAMjhaNa prabaMdhameM, tathA gurjara prAcIna kAvyasaMgrahameM bhI milatA hai* tathApi isakA mUla AdhAra pustakakA nAma " sukRtasAgara" hai, jo graMtha saMskRtameM hai / jisake racayitAkA zubha nAma mahAkavi zrI ratnamaDanagaNi hai| ina mahAtmAkA sattA samaya isa mujiba nirNIta hai| janma-vikrama saMvat 1457 / dIkSA 1463 / paMDita pada 1483 / vAcaka-(upAdhyAya) pada 1493 / AcArya pada 1502 aura svargavAsa 1517 / isaliye caritranAyaka pethaDazAhake samayake sAtha isa graMthakI ghaTanA bahuta nikaTa saMbaMdha rakhato hai| Upara likhA jA cukA hai ki, pethaDazAha maMtrIke saMbaMdhameM pUrvAcAryoMne evaM paMDita mahAnubhAvoMne aneka graMthomeM isa uddhAraka puruSake sukRtyoMkA varNana kiyA * kevala mAMDavagaDhakA varNana dekhane vAloMko A. yane akabarI aura tavArIkha mAlavA Adi urdU-phArasIkI pustakeM dekhalenI yogya hai|
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________ hai, paraMtu vaha saba graMtha saMskRta bhASAmeM honese AjakAlake saMskRta vidyAke prAyaH pratipaMthirUpa jamAne meM sarva sAdhAraNako upakArI nahIM ho sakate haiN| isI vAste isako gujarAtI mASAmeM kisI prakAra mihanata parizrama uThAkara-vikrama saMvat 1970 meM ahamadAbAda nivAsI zraddhAlu dharmAtmA zeTha mohanalAla maganalAla jhaurIne kisIkI mAraphata likhavA kara prakAzita karAyA hai / bezaka ! seThajI sAhabane gujarAta dezavAsI evaM gujarAtI bhASAke premiyoMko to pethaDazAhake caritrAmRtakA pAna karAyA, paraMtu isa gujarAto bhASAke anabhijJa saMskRtazUnya itara bhAiyoMke liye to vahI bArAMvarasI kAlavAlA hI hisAba banA rahA ! tathApi "bahuratnA vasuMdharA" " paropakArAya satAM vibhUtayaH" ke hisAbase labdha pratiSThakhyAti pAtra-svanAma dhanya-zAntamUrti munimahArAja 108 zrI haMsavijayajI mahArAjane hindI bhASA premiyoM ke upakArArtha yaha muzlAghya udyama kiyA hai| Apako saccAritranA, sadAcAra-kartavyaparAyaNatA, viraktatA, udAratA, upakAritA Adi aneka gugoMse bharI huI jIvanoko paDhanese avazya AnaMda prApta hotA . hai| ApakI jIvanI hasavinoda nAmA pustakako
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________ prastAvanAmeM isI lekhakakI lekhinIse likhI gaI hai| kyoMki ApakA isa laghutama dharmabaMdhupara prathamasehI dharma prema adhika hai aura isI liye prasaMga pAkara nijakRta dharmakRtyoM meM mujha nAcIjako bhI hissedAra banAnekI kRpA karate rahate haiM / prastuta pustakako prastAvanAke lAbhakI taraha haMsavinoda pustakakI prastAvanAkA lAbha bhI Apane isI sevakako diyA hai / Apane apanI kRti ora apane nAmake sAtha sevakako milAkara sevakopari jo upakRti, kIhai isa bAtakA sekka ApakA RNI hai| aMtima vaktavya. isa laghu paraMtu atyupayogI Apake likhe isa graMthakI prastAvanA likhaneko ApakI AjJAko zirodhArya samajhakara maineM yathAmati yathAzakti usa pavitrAtmAkI jIvanopara kucha prakAza DAlanekA udyama kiyA hai / sajana guNagrAhiyoMkA dharma hai mero bhUla aura dhRSTatAkA khyAla na kara vaha apanI prakRtike yogyahI kArya kareM / pethaDazAhaka putraratna jhAMjhaNazAhake liye mUla pustakameM kAphI jikara AcukA hai isa liye inake saMbaMdhameM maineM yahAM kucha nahIM likhA hai pAThaka mahAzaya mUlapustakako dekhanekI hI kRpA
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________ kareM / pethaDazAhake saMbaMdha bhI yAtrAdike prasaMgoM para kucha vizeSa vicAra karanA cAhAthA paraMtu sthAna aura samayake saMkocase itanese hI saMtuSTa hokara vizeSa jijJAsuoMko sukRtasAgara graMthake dekhanekI sUcanA karatA huA saMkSipta rucivAloMko iso graMthako sAyanta paDhanekI prArthanA karatA huA apanI skhalanakA mithyA duSkRta detA huA punarapi aise zubha kAryake karanekI abhilASA rakhatA huA pAThaka mahodaya kSamA kIjiye maiM Apase vidA hotA huuN| nivedakasuprasiddha jainAcArya 108 zrImadvijayAnandasUri (AtmArAmajI) ziSyaratna svanAmadhanya zrI lakSmIvijayajI ziSyamuni mahArAja zrI harSavijayajI ziSya prasiddha vidyA premI muni zrI vallabhavijayajI ziSya paMnyAsa muni lalitavijaya. hoziyArapura (paMjAba.) vikrama 1980 zrAvaNa zuklA dvitiiyaa|
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI somatilakasU ripAdaiviracitaM zrImaMmpargamaMtrI pRthvIdhara (pethamakumAra) sAdhukArita caityastotram.. zrI pRthvIdharasAdhunA suvidhinA dInAdiSu dAninA bhaktazrIjayasiMhabhUmipatinA svaucitystyaapinaa| . adbhaktipuSA gurukramajuSA mithyAmanoSAmuSA sacchIlAdipavitritAtmajanuSA prAyaHmaNazyadruSA // 1 // naikA pauSadhazAlikAH suvipulA nirmApayitrA satA mntrstotrvidiirnnlinggvikRtshriipaarsspuujaayujaa| vidyunmAlisuparvanirmitalasaddevAdhidevAvhayakhyAtajJAtatanUruhamatikRtisphUrjatsaparyAsajA // 2 // trikAle jinarAjapUjana vidhi nityaM dvirAvazyaka sAdhau dhArmikamAtrake'pi mahatIM bhaktiM viraktiM bhave / tanvAnena suparvapauSadhavatA sAdharmikANAM sadA vaiyAratyavidhAyinA vidadhatA vAtsalyamuccairmudA // 3 //
Page #36
--------------------------------------------------------------------------
________________ 28 11 8 11 zrImatsaMpratipArthivasya caritaM zrImatkumArakSamApAlasyApyathavastupAlasacivAdhIzasya puNyAmbudheH / smAraM smAramudArasaMmadasudhA sindhUrmiSUnmajjatA zreyaH kAnanasecanasphuradurumA bhavAmbho mucA samyanyAyasamarjitorjitadhanaiH susthAna saMsthApitaiye ye yatra girau tathA puravare grAme'thavA yatra ye / prAsAdAnayanapramAijanakA nirmApitAH zarmadAsteSu zrIjinanAyakAnabhidhayA sArddhaM stuve zraddhayA // 5 // paJcabhiHkulakam zrImadvikramatastrayodazazateSvandeSyatIteSvatho viMzatyAbhyadhikeSu maMDapa garau zatruJjayabhrAtari / zrImAnAdijinaH 1 zivAGgajajinaH zrIujjayaMtA nimbasthUranageratha tattalabhuvi zrI pArzvanAthaH 3 zriye // 6 // jIyAdu ... yinIpure phaNizirAH 4 zrIvikramArUpe pure zrImAnnemi jinora jo nau mukuTIkApuryAM cadapArzvAdimoM 7 / malliH sodhaharostu bodhanapure 8 pArzvastathAzApure 9 nAmeyo banaghoSakIpura |re10 zAntirjino'ryApure 11 // 7 // zrIdhArAnagarethavarddhanapure zrIneminAthaH pRthak 12, 13 zrInAbheyajinotha candrapurosthAne 14 sajIrApure 15 // zrIpa va jalapadra 16dAhaDapurasthAnadvaye 17 saMpadaM deyAddIrajinazca haMsalapure 18 mAndhAtRmUle jitaH 19 // 8 //
Page #37
--------------------------------------------------------------------------
________________ AdIzo dhanamAtRkAbhidhapure 20 zrImaGgalAkhye pure 21 turyastIrthakaro'tha cikkhalapure zrIpArzvanAthaH zriye 22 / zrIvIro jayasiMhasaMjJitapure 23 nemistu siMhAnake 24 zrIvAmeya jinA salakSaNapure 25 pArthastathaindrIpure 26 // 9 // zAntyai zAntininostu tAlhaNapure27'ro hastanAgre pure 28 zrIpArthaHkaraheTake 29 nalapUre 30 durge ca nemIzvaraH 31 / zrIvIro'tha vihArake 32 sa ca punaH zrI lambakarNIpure 33 khaNDohe kila kunthunAtha34RSabhaHzrIcitrakuTAcale 35 // 10 // AdhaHparNavihAranAmani pUre 36 pAcazva caMdrAnake :7 vayAmAdijino'tha38tIlakapurejIyA dvitiiyojin:31|| Ayo nAgapUre40 'tha madhyakapure zrIazvasenAtmajaH 41 zrIdarbhAvatikApure'STamajino42nAgahade zrInamiH43 // 11 // zrImallirdhavalakanAmanagare 44 zrIjIrNadurgAntare 45 zrIsomezvarapattane ca phaNabhRlakSmA 46 jino nandatAt / vizaHzaMkhapure jinaH 47 sacaramaH sauvarttake 18 vAmanasthalyAnemijina:49.zazipramaninonAsikyanAmnyAMpuri50 zrIsopArapure51'tha rUNanagare'52thoruGmale'53tha patiSThAne pArthajina:54 zivAtmajajinA zrIsetubandhe55 shriye| zrIvIro vaTapadra56nAgalapure57SThakArikAyAM 58 tathA zrIjAlandhara59devapAlapurayo 60 shriidevpuurvegirau61||13|| cArUpye mRgalAJchano jinapatidaranemiHzriye deNate 63 nemIratnapure 64'jitorbukapure 65 mallica koraNTake 66 /
Page #38
--------------------------------------------------------------------------
________________ pArtho DhorasamadranIti 67 sarasvatyAvhaye pattane koTAkoTijinendramaNDapayutaH68 zAntizca shtruaye69||14|| zrItArApura70vaImAnapurayoH 71 zrInAbhibhUsuvrato nAmeyo vaTapadra72gogapurayo73zcandraprabhA vicchane 74 oMkAre'dbhuta toraNaM 75 jinagRhaM mAndhAtaritrikSaNaM 76 nemirvikananAmni 77 celakapure zrInAbhibhU78bhUtaye // 15 // itthaM pRthvIdhareNa pratigirinagaragrAmasomaM jinAnA-- muccaizcaityeSu viSvahimagirizikharaiH, sparddhamAneSu yAni / bimbAni sthApitAni, kSitiyuvatiziraH, zekharANyeSa vande tAnyapyanyAni yAni,tridazanaravaraiH,kAritA'kAritAni16 magirizilAmasI jinAtaye // 16 //
Page #39
--------------------------------------------------------------------------
________________ anukramaNikA. viSaya. pethaDakumAra kA paricaya putraratna kI prAptI pethaDakumAra apane ghara para pahuMca gyaa| guru bhaktiH / brahmacarya vrata rAjya ke aMdara sAta vyasanoM kA niSedha pethaDakumAra kI tIrthayAtrA jJAnabhakti aura jJAnamaMdira pethaDakumArakI prabhubhakti kalazAropaNa pethaDakumArakA svargavAsa jhAMjhana kumAra maMtrIkI tIrthayAtrA sAraMgadeva rAjAkA mantavya karNAvatI meM praveza aura 96 rAjAoM kA baMdhana mukta honA
Page #40
--------------------------------------------------------------------------
________________ svadeza meM zubhAgImana mAMDavagaDha meM granthakAro kI utpani kavivara maMDana aura dhanadarAjakA granthAgAra 50 zrI vijayadeva sUrIzvarako mAMDavagaDha padhArane ke liye jahAMgIra bAdazAhakA AmaMtraNa 53 jahAMgIra bAdazAha se mulAkAta. 58 maMDapa durga meM mahAtmAkA cAturmAsa 59 zrI supArzvanAthakI pratimAkI utpatti aura isatIrthakI prakhyAti mAMDavagaDha maMDana zrI supAya jina stavana 61 mAMDavagaDhanorthakA dUsarA stavana mAMDavagaDha me zrI pramada pArzvanAthakA maMdira 64 READ
Page #41
--------------------------------------------------------------------------
________________ FRPRFQF // zrI zAntinAtha prabhoH pAdapadmabhyo namaH // zrutvA guru giraM pRthvI', dharo'tha pRthu-puNyadhIH caityaMnyastAdyatIrthezaM, dvA saptatijinAlayam zatruMjayAvatArAkhyaM, redaMDa kalAzAMkitam / drammASTAdaza lakSAbhi, maiDapAntara cIkarat mAMDavagaDhakA mantrI athavA pethaDakumAra kA paricaya -: paricaya devaloka ke samAna avanti pradeza meM nImAmake antargata nAnDurI nAmaka eka purI thI jisameM Urdhva kezIya (dsavAla ) vaMzakA eka dedAzAha nAmaka 1 pethaDakumAra. 2 suvarNa.
Page #42
--------------------------------------------------------------------------
________________ ma 2 pethaDakumArakA paricaya. gRhastha rahatA thA, uptako avasthA * usa samaya dArijya pImita honese kI * dayAjanakathajaba vaha kisI taraha apanI darimAvasthA ko nahIM miTA * sakA to usane jaMgala meM laTakanA zuru kI kiyA, kahate haiM ki samaya sadaiva e* kasA nahIM rahatA, usake nAgyacakra ne * palaTA khAyA aura daivayogase use 'nA. gArjuna' nAmaka yogIrAja ke darzana hue| jaba usa mahAtmAne ukta dedA. zAha ko dekhA to vaha prasanna huA hai aura usake cinhoMse paropakArI puruSa jAnakara usako " suvarNa siddhi" kI * kriyA batalAI / dedAzAhane tadanusAra suvarNa banAyA aura usa mahAtmAse AjJA lekara apane ghara lauTa aayaa|
Page #43
--------------------------------------------------------------------------
________________ mAMDavagaDhakA mantrI yogIrAja kI AjJAnusAra dedAzAha apanI kriyA se suvarNa banAtA aura bahuta se dIna duHkhiyoM kA duHkha dUra karane meM sadaiva tatpara rahatA thA / jaba usakI dayA aura paropakAritA kI khuzabU phailane lagI aura rAjA prajA ko mAlUma huA ki dAzAha sukha cainase rahatA hai aura usake pAsa bahutasA dravya hai taba kisI bahAne se usa rAjAne dedAzAha ko kaida karaliyA! jisase usako supatni bimalA seThAnI se usakA triyoga huA, parantu zrI sthaMjana pArzvanAtha ke dhyAna ke prajAvase vaha Aphata zIghrahI naSTa ho gaI aura dedAzAha va usakI patni sakuzala "vidyApura" calegaye /
Page #44
--------------------------------------------------------------------------
________________ 4 pethaDakumArakA paricaya. ___ ekasamaya kisI kAryavaza dedAzAha devagiri " daulatAbAda " gaye, zuna jAvase karmoM kI nirjarA ke lie upAzrayameM jAkara sarva munirAjoM kA vandanA karatA huyA yaha cintavana karane lagA ki dhanya hai aise munivaroM ko jinhoMne saMsAra ko asAra jAnakara bomadiyA aura moda kI prApti ke lie aisI kaThina tapasyA kara va raha haiM isI taraha kI aneka prakA. ra rakI zuja nAvanAeM nAtA huyA dedA - seTha zrAvakoM ke pAsa jA baig| usa ra samaya ve zrAvaka loga eka pauSadhazAlA * banavAne kA vicAra kara rahethe, dedAseThI vicAra karane lagA ki pauSadhazAlA banavAnese mahAn puNya hotA hai, kyoM /
Page #45
--------------------------------------------------------------------------
________________ KKKKFa Ci Fa Zhu mAMDavagaDhakAmantrI 5 ki yaha sAdhuoM kI bamI jukAnagInI * jAtI hai vahAM jAkara navya prANI vratA di kriyA karate haiM / dadAseTha ne zrAvakoMse prArthanA kI ki kRpayA yaha pauSadhazAlA banavAnekI muLe AjhAdI jie, isapara zrAvakoMmeMse eka zrAvaka ra ne kahA ki sevajI! tumhArA kahanA * yathArtha hai parantu yaha pauSadhazAlA to saMgha hI banavAnA cAhatA hai ataeva Apa hI ko Adeza nahIM mila sa. katA! yaha sunakara dedAseTha bahuta * hI Agraha karane lagA, isa para eka zrAvakane kahA ki zeThajI, agara * ApakA aisA hI Agraha hai to suvarNa meM kI pauSadhazAlA banavAdo ! seThane isa meM bAta ko zIghra hI svIkAra karalI, para ra
Page #46
--------------------------------------------------------------------------
________________ + 6 pethaDakumArakA paricaya. guru mahArAjane kalikAla kI viSamatA dIkhAkara samajhAyA ki suvarNa kI pauSadhazAlA banavAnA ucita na hogaa| usI samayama zaharama eka vyApAra kezara ke 50 // * thaile vikrayArya lAyAthA unako koI lene vAlA nahIM milatA thA isase ukta vyApArI bamI cintA * meM thA usako santuSTa karane va nagarI * ko apayazase bacAne ke lie dedAseTha ne kezara ke saba thaile kharIda liye aura * unameMse 4e thaile kezara ke nare hue hI * cUnemeM malavA kara suvarNa mayo pauSadha. * zAlA banavAdI aura 1 // thailA kezara * kA paramAtmAkI pUjana ke lie tIrtho kI 1 meM neja diyaa| dedAseTha kI aisI ja * 50 // guNyo.
Page #47
--------------------------------------------------------------------------
________________ __ mAMDavagaDhakAmantrI dAratA dakhakara sabaloga Azcarya ka* rane lage jaba yaha samAcAra rAjAne * sune to vaha nI bamA khuza huA aura usane dedAseTha kA sammAna karake mUlya ke vastrAlaMkArase usako : nita kiyaa| **************** - putraratnakI * ******** TO prAptI ************** kismata ke Age, kisIkI kucha nahIM cltaa| ___ saba ho tere hote, ki jaba takadora hai phiratI // 1 // saujAgyavaza vimalA seThAnIko putra ratna kI prApti huii| mAtA pitAne janma
Page #48
--------------------------------------------------------------------------
________________ Ji 8 pethaDakumArakA paricaya. Ji % % % mahotsava karake putra kA nAma "pethama * kumAra" rkkhaa| jaba pethamakumAra yogya - vaya kA huA to usako vyAkaraNAdi / kI ucita zidAeM dilAI gaI, vahI apane buddhibalase kalA kauzalya meM nipuNa hogayA taba usakA vivAha bandhana eka seTha kI padminI nAmaka kanyAse karavAyA gayA / pethamakumAra va padminI AnandapUrvaka rahane lage inake saMyogase "kAMphanakumAra' nAmaka * eka putra utpanna huthaa| eka samaya aisA * thA ki dedAseTha putra vinA tarasatA thA aba to putra kyA, pautra kA jI sukha dedAseTha ko prApta ho gyaa| * kAMUna kumAra kI laghu vayameM hI cama kRta buddhi dekha kara usake pitAmaha / % % % % %Ping Lu
Page #49
--------------------------------------------------------------------------
________________ hhhhh mAMDavagaDhakA mantrI ne usako samagra zAstrIya zikSA di. lAnA AraMbha kiyA | jAMjanakumAra ucita zikSAeM pAkara vidvAna ho gyaa| thome hI samaya meM apane kuTumba ko bokara dedAse va usakI vimalA seThAnI svargastha hogaye / - pemakumAra ke mAtA pitA ke paraloka vAsa ho jAne ke bAda pUrva sa cita pApa karmoM ke udaya se usakI Arthika sthiti dina badina girane lagI yadyapi usake pitA suvarNa siddhi kI kriyA jaisI saMpatti usako de gayA yA lekina jAgya cakra ke phirane se usakI vaha kriyAjI naSTa hAgaI ! aisI hAlata meM jo pethamakumAra atyanta dhairya dhAraNa karake aura apane dharma para kaTi
Page #50
--------------------------------------------------------------------------
________________ sara 10 pethaDakumArakA paricaya baha rahakara idhara udhara majadUrI kara apanA udara poSaNa karane lgaa| ___eka samaya sUrya samAna tejasvI tapagahAdhipatI zrImaunAcArya zrodhamaghoSasUrIzvara vidyApura ma padhAra aura bame bame dhanADhaya logoM ko dharmopadeza dekara parigraha parimANa vrata dhAraNa * karAne lage, usa vakta pethamakumAra ko guruvandana karate huve dekha kara vahAM baiThe meM huve zrAvaka loga usakI hAlata para * haMsane lage aura sUrijI se prAthanA karane lage ki svAmInAtha! "lAkha varSe ladAdhipatI aura komavarSe koTIdhvaja" aise pethamakumAra ko parigraha kI parimANa vrata kyoM nahIM dete? isa para - gurumahArAja ne kahA ki he nAgyavAno!
Page #51
--------------------------------------------------------------------------
________________ mAMDavagaDhakAma-trI 11 / * ladamI kA garva kanI nahIM karanA cA hiye kyoMki ladamokA svanAva sthira nahIM hai yaha caMcalAstrI ke samAna eka ko Doma kara dUsare ke pAsa jAyAhI karatI hai isa liye apane vainavakA mada kisIko nahIM karanAcAhiye aisA kaha kara gurumahArAjane pethamakumAra ko kahA ki nAI ! tuma paJcama aNuvratako grahaNa karo yaha vrata tumako isa loka aura para loka meM hitakArI hogA ityaadi| yaha upadeza suna kara pethamakumAra bIsahajAra rupayoM kA parimANa karane lagA taba usake hAtha meM ahIra abI rekhAeM dikhapamane se AcArya * mahArAja ne pAMca lAkha rupayoM kA pari mANa vrata karavAyA aura kahA Ei
Page #52
--------------------------------------------------------------------------
________________ 12 pethaDakumArakA paricaya. zrAvaka ! tU kisI tarahakA kheda mata* kara, ye haMsane vAle loga ajJAnI haiM ladamI kaNa nara meM rAjA ko raMka aura raMka ko rAjA banA detI hai terA nAgya cakra tujhako zighra hI aba avasthA meM lAne vAlA hai aisA vacana suna kara pethamakumAra gurumahArAja ko vandanA * kara kara harSita hotA huvA apane ghara kI tarapha jAne lagA aura kahane lagA ki saMsAra sAgara meM phaMse huye prANiyoM , 2 ko aise sadguru mahArAja ho tAra sa- zrI kate haiM aise niHsvArtha gurukI jagat meM se - bahuta hI AvazyakatA hai kitaneka - animAnI manuSya guru ko nahIM mAnate haiN| parantu vAstava meM aise prANI, dayA ke yogya haiM ityAdi vicAra karatA huvA /
Page #53
--------------------------------------------------------------------------
________________ ARTANARTAIRMATHAK mAMDavagaDhakAmantrI 13 * pethamakumAra apane ghara para pahuMca gyaa| dezAntara gamana. sthAna mutsRjya gahanti / siMhAH satpuruSAH gajAH // tatraiva nidhanaM yAnti / kAkAH kApuruSA mRgAH // // siMha satpuruSa aura hAthI eka sthAna ko tyAgakara sthAnAntara cale jAte haiM aisA vicAra karake pethama seTha sapari* vAra mAlavA prAnta meM jAne ke liye ravAnA hogayA, kitaneka dina bAda idhara udhara ghUmatA huvA vaha mAMgavagaDha ra ke daravAje pAsa jA pahuMcA zahara kI hI zolA dekhakara usako bahuta Ananda bha prApta huvA aura zunna zakuna lekara na
Page #54
--------------------------------------------------------------------------
________________ * 14 pethaDakumArakA paricaya. * garameM praveza kiyA va vyApAra nimitta ra dukAna khola kara dhaMdhA karane lgaa| ___ eka dina ghI becanevAlI usakI pukAna para AI aura jAgyavaza usase usako citrAvela kI prApti huI usake hI pranAva se pethama seThako ukAnameM a* khUTa ghI jarA rahane lagA yaha kautuka dekha kara vahAM ke rAjA ne pethama kumAra va usake putra phAMjhana kumAra ko maMtrIpada dediyaa| __ eka vakta rAjAko AjJA lekara pethama kumAra saparivAra tIrthayAtrA karane ke liye calA, pahale jIrAvalA pArzvanAtha kI yAtrA karake AbUke pahAmI para caDhA vahAMpara zrIAdinAtha naga2 vAna kI yAtrA kara ke auSadhiyoM kI /
Page #55
--------------------------------------------------------------------------
________________ ___ mAMDavagaDhakAmantrI 15 prApti ke liye jaMgala meM ghUmane lagA AkhirakAra usako eka bUTI kI prApti kI hone se usakA manoratha saphala huvA / / 2 usa bUTI ke pratnAva se vaha loha kA suvarNa banAne lagA jaba usane bahutasA suvarNa banA liyA to usa suvarNa ko UMTo para ladavA kara apane sthAna mA. mavagaDha ko bheja diyA aura phira zrI RSanadeva jagavAnake maMdira ma jAkara vicAra karane lagA ki suvarNa ke lona se maine SaTkAya jIvoMkI jo virAdhanA * kI hai usake liye muLe dhikkAra hai, bha apane svArtha ke liye niraparAdha prA. NiyoMkI hiMsA karanA mahAn pApabandha * kA kAraNa hai khaira jo honA thA so ho gayA aba maiM apane saba suvarNa ko , H AIRAMAYADEMY
Page #56
--------------------------------------------------------------------------
________________ HAMARITRINAKERAYAK 16 pethaMDakumArakA paricaya. tirthochAra va garIboM ke vAste kharca karuMgA isI prakAra ke vicAra karatA havA pethamakumAra apane ghara para A kara garIboMko dAna dene lgaa| guru bhkti| eka samaya mAdhava nAma kA nATa pethamakumAra ke pAsa A kara badhAI dene lagA ki he svAmin ! isa loka aura paralokameM sukha dene vAle jina saGguru meM mahArAja kA Apane Azraya liyA hai ve hI guru mahArAja zrI dharmaghoSasUri kI * thome dinoM meM yahAM padhAreMge yaha sa* mAcAra sunakara pathamakumAra ko bahuta hI Ananda prApta huvA, aura aisI ba
Page #57
--------------------------------------------------------------------------
________________ mAMDavagaDhakAmantrI 17 / * dhAI dene vAle usa mAdhava nATa ko sone kI jona, va hIreke dAMtoM kI paMkti, bahumulya vastra, pAMca ghome, aura eka acchA gAMva pAritoSika meM diyA, isake bAda bahattara hajAra pravya kharca karake guru mahArAja kA bamA nArI praveza mahotsava kraayaa| ___ eka vakta pethamakumAra hAtha jomakara AcArya mahArAjase prArthanA karane lagA ki he svAmin ! maine jo Apake pAsase parigraha parimANa vrata grahaNa kiyA hai usase mere pAsa bahuta adhika dhana ho gayA hai usako kisa kArya meM 3 * lagAnA cAhIye ki jisase merA kaTyANa ho| usakI yaha prArthanA suna AcArya mahArAja ne pharamAyA ki he /
Page #58
--------------------------------------------------------------------------
________________ 18 pethaDakumArakA paricaya. maMtrIvara ! vaha lakSmI sthira nahIM rahatI isakI tIna gati avazya hotI hai yAni dAna, loga aura nAza / ataeva isako maMdira aura pratimAe banAne meM va svadharmIvAtsalya meM vyaya kara denA , ucita hai kyoMki ina kAryoM meM jo puNyopArjana hotA hai vaha kevalajJAnI ra lagavAna ho jAna sakate haiM / ityAdi kI samupadeza sunakara pethamakumArane mAMgavagaDha meM aTThAraha lAkha rupaye kharca kara kara deriyoM sahita zrI AdIzvara jagavAna kA maMdira banavAyA aura jasakA zrI zatruJjayAvatAra nAma rakkhA aura pRthaka ra sthAnoM para 73 jinAlaya meM banavAe unameM se kitaneka ke nAma isa prakAra hai 1 zrI siphAcalapara zrI zAM.
Page #59
--------------------------------------------------------------------------
________________ mAMDavagaDhakAmantrI 19 // tinAtha svAmIkA maMdira. 2 oMkArapura meM. 3 zAradApattana meM. 4 tArApura meM hI 5 darjAvatI meM. 6 somezapattana meM 3 mAndhAtA meM. 7 dhArAnagarI meM. e nAganagara meM. 10 nAgapura meM. 11 nAsika meM. 15 bamode meM. 13 sopAraka meM 14 ratanapura meM. 15 koramAgAMva meM. 16 karemAtIrtha meM. 17 caMdrAvatI meM. 17 ci. toma meM. 15 cArUpa meM. 20 ainyopura (indaura) meM. 21 cikkhala meM. 25 bi. hAra meM. 23 vAmanasthalI meM. 24 jepura * meM. 26 uauna meM. 26 jAlandharanagara C meM. 27 setubaMdha meM. 27 pazusAgara ma. e pratiSThAnapura meM. 30 vardhamAnanagara / * meM. 31 parNa vihAra meM. 35 hastinApura meM 4 meM33 devAlapura meM. 34 jogapura meM.
Page #60
--------------------------------------------------------------------------
________________ * 20 pethaDakumArakA paricaya. 35 jesaMgapura meM. 36 limbapura meM. 37 * sthurAdari me. 30 salavaNapura meM. 3e jIrNapurga (junAgaDha) meM. 40 dhavalapura meM (dholakA) meM.41 maMkoDIpura meM. 42 vikramapura meM. 43 devagirI (daulatAbAda) meM. ityAdi aneka sthAnoM meM suvarNa ke kalazadhvajA daema sahita jinAlaya ba navAkara pRthvI ko vinUSita kI nala samaya una ve jinAlaya para pharakatA huI dhvajA patAkAe apane hAthoM se bhavya jIvoM ko svarga ladamo prApta karane ke liye thAmantraNa kara rahI thiiN| brahmacarya vrt| ekadina pethamakumAra apanI strIko / kahana lagA ki he priyA !isa duniyA ,
Page #61
--------------------------------------------------------------------------
________________ mAMDavagaDhakAmantrI 21 meM caturthavrata ke samAna dUsarI vastuoM * meM kucha jI sAra nahIM hai isake prajAva 6 se kusaMpako karAnevAle nAradaRSI kleza - ko nivAraNa kara moda pAsake, suda* rzana seTha kI sUlIkA siMhAsana hoga* yA / isa liye isa apAra saMsAra samupa ko tairane ke liye yaha vrata naukA samAna hai isake pratnAva se devatA jI, namaskAra karate haiM / apanA jIvana da Nika hai isa liye teraicchA ho to maiM zIlavata dhAraNa karUM / esA sunakara usa pavitra hRdayAne prArthanA kI ki he svAmin ! Apa Ananda se yaha uttama vrata aMgIkAra karo maiM aMtarAya mAlane vAlI nahIM hUM / patI patnI kI zaMkA hI * nivAraNa honepara yovana rUpI pahAma meM
Page #62
--------------------------------------------------------------------------
________________ + 22 pethaDakumArakA paricaya. ko Thagekara mAra kara aura paraspara ke prema * sneha ko tilAJjalI de kara battIsa varSa hI * kI yuvAvasthA meM donoM mahAnunAvoM meM hara caturthavrata aMgIkAra kara liyaa| aura ra isa vrata kA esI sundara rIti se pA. lana kiyA ki unake vacana se toka lekina pethamakumAra ke vastra ke pranAva se hI lIlAvatI rANIkA mahAna roga * naSTa ho gayA jo ki lAkhoM rupaye ke kharca karane aura aneka maMtra jaMtra jamA bUTI Adi vividha upacAroMseM jI naSTa # nahI hotAthA / ese hI rAjA kA paTahastI pizAca lagane se mRtyu tulya hogayA thA vaha nI maMtrI ke vastra - DhAne se acchA hogayA isa adbhuta ca- matkAra ko dekhakara rAjAne pAMca vastra,
Page #63
--------------------------------------------------------------------------
________________ ***** mAMDavagaDhakAmantrI 23 sahita lakSa dravya se maMtrI zvarakA sanmAna kiyA aura isase maMtrIzvara ke zola kI mahimA sAre zahara meM phaila gaI / OM OM OM OM OM OM rAjya ke andara sAta vyasanoM kA niSedha / Vadodarava dyutaM ca mAMsaM ca surA ca vezyA pApardhizcorI paradArasevA // etAni sapta vyasanAni loke ghorAti ghoraM narakaM nayaMti // 1 eka dina maMtrI zvarane rAjA se prArthanAkI kI Apa apane deza meM upara dikhalAe huye vyasanoM kA sevana karane vAloM ko hukuma ke jariye roka karAveM to bahuta upakAra hogA aura khAsa karake ina sAta vyasanoM kI bha
Page #64
--------------------------------------------------------------------------
________________ 24 pethaDakumArakA paricaya. roka parva tithiyoMkoto avazya hI * honI cAhiye yAni puja, paMcamI, zrI hai aSTamI, ekAdazI, aura caturdazI ke / roja saptavyasanakA koI sevana na kare - * aisA AjJApatra prakaTa honA cAhiye kI kyoM ki vyasana sevana se nala rAjA tathA pAemava jaise mahAna puruSoM ko jI bahuta duHkha huvA hai| yaha prArthanA suna kara aura isako ucita samaja kara rAjA jayasiMha deva ne ghoSaNA dvArA saptavyasanoM kA sevana banda karavA diyaa| pethar3akumAra kI tIrthayAtrA. DON -ROMHAR __ eka samaya pethamakumAra vicAra kI rane lagA ki jagata meM manuSya janma
Page #65
--------------------------------------------------------------------------
________________ mAMDavagaDhakAmantrI wwwwwwwwwwwwww W 25 * pA kara akhUTa ladamI sampAdana kI , * isase kucha kalyANa nahIM huvA, na jAne * kala kyA hone vAlA hai isakI kucha * khabara nahIM pdd'tii| miTTI ke bartana jaisI isa deha kA kyA jarosA hai ataeva manuSya janma sArthaka karane ke liye tIrtha ziromaNi zrI sijhAcala* jI kI yAtrA karanI cAhiye / esA nizcaya karake pethamakumAra 55 derAsaroM sahita bamA saMgha nikAla kara yAtrA * karane claa| vahAM pahuMca kara zrI R. * panadeva svAmI ke darzana prajana se a panAjanma saphala kiyA aura khUba dAna , * punya karake zrI giranArajI jA pahucA ) ra vahAM para yoginIpura nivAsI, alA. udIna bAdazAha se sanmAnita pUrNa /
Page #66
--------------------------------------------------------------------------
________________ ___26 pethaDakumArakA paricaya. mmnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnn * nAmaka agravAla digambara zrAvaka bamA saMgha lekara AyA huvA thaa| donoM saMgha ke loga parvata para caDhane lage usa sa. * maya donoM ke Apasa meM tIrtha ke vAvata ra vAda vivAda hone lgaa| eka pada, apanA tIrtha hone kA pramANa batalAne lagA to dUsarA padanI apanI najIreM dene lgaa| taba eka vayovRkSa puruSa ne kleza nivAraNa kA eka tIsarA rAstA dikhalA kara kahA ki tuma dono * saMgha patI sAtha sAtha parvata para caDho aura incha mAlA pahanane ke vakta su. kI varNa avya kI bolo bolo jo adhika * sonA deve usI kA yaha tIrtha samakA jAya gaa| yaha bAta dono saMgha patiyoM ne maMjUra karalo kyoM ki zuravIra puruSa
Page #67
--------------------------------------------------------------------------
________________ mAMDavagaDhakA mantrI zastra se, paMkita loga zAstra se, kAyara hAthoM se, striyAM gAliyoM se aura vaizya loga paise se lagA karate haiN| isa phaisale se saba loga bane harSa se raivana girI para car3hane lage aura bAla brahmacArIcakracUmAmaNi zrI neminAtha jagavAna ko TraMka para pahuMca kara darzana pUjana kA lAbha prApta kiyaa| jaba indramAlA pahinane kA samaya nikaTa AyA taba loga isa dRSyako dekhane ke liye utsuka ho gye| pahale pahala maMtrI zvara pemakumArane pAMca dhamI sone se bolI bolanA zuru kiyA phira paraspara bolI baDhAte baDhAte pethamakumAra bappana dhamI suvarNa dene ko taiyAra ho gayA, usa samaya digambara saMghavIka ** 27
Page #68
--------------------------------------------------------------------------
________________ 28 pethaDakumArakA paricaya. adhika bolI bolane kI himmata nahI huii| taba sabane mila kara indramAlA pethamakumArako pahinAdI aura ukta tIrtha zrI zvetAmbara saMgha kA svIkAra kara liyaa| maMtrIzvara ne inmAlA se apane kaMThako alaMkRta karake apanA janma saphala mAnA sarvatra mAMgalika bAjebajane lage aura saMbake hRdaya harSa se 5 Anandita ho gye| antameM pethamakumAra janma jarA kI pImAko miTAne vAlI AratI utArakara aura giranAra tIrthapara zvetAmbara saMghakA 3 * svataMtra adhikAra sipha karake parva * tase nIce utarA aura yaha vi. cAra karake ki deva'vya cukAnemeM /
Page #69
--------------------------------------------------------------------------
________________ XAYK KX mADavagaDhakAmantrI 29 vilamba karane se bahuta doSa lagatA hai ataH apanI pratijJAnusAra bappana dhamI sonA jAeArameM dekara devaguru kI jakti pUrvaka svadharmI vAtsalya karaneke bAda tapasyAkA pAraNA kiyaa| usI samaya dUsare dharmonnatike nimitta jI 11 lAkha rupaye 1 vahA para pethamakumAra vyaya karake mAmavagaDha jAne ke liye ravAnA ho gayA / (4) " mAMDavagaDhano maMtrI pethaDa kumAra" nAmaka gujarAtI pustaka meM "valI rUpAnA TakAonI 11 lAkha ghaDioM bIjI paNa tyAM kharacatA huvA " isa mAphika chapA huvA hai yaha bhUlase likhA gayA ho aisA mAluma hotA hai / (lekhaka)
Page #70
--------------------------------------------------------------------------
________________ 30 pethaDakumArakA paricaya jJAnabhakti aura jJAnamaMdira / eka samaya bahumUlya vastrAlaGkArose vinUSita prAtaHkAla ke vakta maMtrIzvara ) pethamakumAra ghomepara savAra hokara bame 5 Amambara se guru vandanA karane ke liye pozadhazAlA meM gyaa| naktipUrvaka guru * mahArAja ko namaskAra karake guru mahArAjakA vyAkhyAna sunane lagA, usa samaya gurumahArAja jagavatI sUtrakA kathana kara rahe the usa kathana meM vAraM vAra zrIgotamasvAmI kA nAma sunakara pethamakumAra kahane lagA ki he svAmin! * * meghamAlA dekhakara jaise mora nAcatA hai vaise hI zrIvIra prajukI pavitravANI sunakara merA mana bahuta hI raJjita /
Page #71
--------------------------------------------------------------------------
________________ mA mADavagaDhakAmantrI 31 hotA hai ataeva meM isako sampUrNa * sunUMgA, esI prArthanA karake pAMca di noMmeM sampUrNa zrInagavatI sUtra ( vivAha ra prApti) sunA usameM zrI gautamasvA. mIkA nAma 36 hajAra vakta AyA usapara eka eka karake 36 hajAra suvarNa mohara caDhAkara jJAnako apUrva nktiko| isI taraha nRgUkaccha (jarUMca) Adi zaharA meM bame bame 7 sarasvatI naemAra khola kara unameM aneka granthoMkA saM. graha kara diyaa|
Page #72
--------------------------------------------------------------------------
________________ 32 pethaDakumArakA paricaya. * * *am*********** pethaDakumArakI prbhubhkti| ************** * dharmaziromaNi suzrAvaka pethamakumAra meM jaise rAjya kArya meM tathA vyApAra kArya meM nimagna hai vaisehI paramAtmA kI tri. * kAla pUjana karane meM jI kalI pramAda nahIM karatAthA / eka vakta madhyAnha samaya, kevalajJAnarUpI lakSmI ke kromAgRha samAna, gRha caityAlaya meM ukta maM. trIzvara pranu pUjana karake aGgaracanA / kararahA thA, itane meM sAraGgadeva rAjAkI phaujake mAMjhavagaDha para caDhAne ke samAcAra mile, usI samaya jayasiMha deva rAjAne maMtroko bulAneke liye eka sunaTako nejA parantu maMtrI nahIM milA taba rAjAne dUsarA sujaTa nejAma * *KF Dan
Page #73
--------------------------------------------------------------------------
________________ mADavagaDhakAmantrI 33 / usako maMtrI kI patnIne kahA ki ano maMtrIzvara devapUjana meM ruke huve haiM itane meM phira tIsarA AdamI AyA aura usane dAsIke sAtha prArthanA karavAI ki isI samaya atyanta AvazyakIya kArya AjAnese maMtrIzvarajI ko mahA. rAja yAda pharamA rahe haiM isa para padma. nIne amRta jaise vacanoMse utara diyA ki lAI ajI to doghamIko dera hai| rAjAkI AjhAkA maMtrIzvarane pAlana nahIM kiyA aura pranu nakti meM layalIna rahA magara isa para rAjA kruka nahIMhuvA aura caDhAI karanekA muhUrta / nikaTa honese rAjA svayaM maMtrozvarake hI ghara para AgayA usa samaya deva vimAna * jaise sundara mandira meM pethamakumAra zrI
Page #74
--------------------------------------------------------------------------
________________ 34 pethaDakumArakA paricaya. pAzvanAya prajukI aMga racanA kararahA thA aura ekamAlI pethamakumArako aGga racanA ke liye puSpa detA jA rahA thaa| usa mAlIko uThA kara rAjA, dhI. rese mAlIkI jagahapara baiThakara maMtrIko phUla dene lagA parantu prajjunakti meM magna honese maMtrIzvarako kuba jI khabara nahIM * pamI / lekina anukramase jaise cAhiye kI vaise phUla na milane se pradhAnane muMha phirA kara dekhA to rAjA sAhaba dIkha pame ! maMtrIkI deva jaktise prasanna ho kara rAjAne kahA ki ghabarA mata sthira hI citta se pUjA karo maiM nIce baiThatA hUM aisA kahakara rAjA ucita sthAnapara baiTha gyaa| maMtrI pethamakumAra jI aGga racanAkA kArya sampurNa karake rAjAke
Page #75
--------------------------------------------------------------------------
________________ mAMDavagaDhakAmantrI 35 pAsa pahuMcA aura namaskAra karake u. cita Asana para baiThagayA / yadyapi rAjAse milane meM maMtrIko bamI dera / lagI to nI rAjA nArAja na hokara ra khuza hokara kahane lagA kitumhArI pranu nakti dekhakara muje atyanta thAnanda huvaa| ___ yaha saba punya kA hI prajAva hai zAstrameM jI kahA hai ki prItipAtra strIkA, catura mitrakA, nirlono sevakakA, aura nirantara prasanna rahe aise svAmIkA milanA vinA puNyodaya ke / nahIM ho saktA hai / aba rAjA tathA 3 * maMtrI vicAra karane lage ki zatrunejo meM * caDhAI kI hai usakA mukAbalA karanA hai yA saMdhi karanA isa bAta kA nirNaya
Page #76
--------------------------------------------------------------------------
________________ 36 pethaDakumArakA paricaya. * ho jAne ke bAda, lamAI kI taiyArI karake phaujako ravAnA krdii| thome hI bakta meM zatra sainyako parAjaya kara kara jayasiMhadeva kI senA, vijayapatAkA pharakAto huI vApisa aaii| CAMER RAKH**** * klshaaropnn| ___upadeza saptati nAmaka granthake pethama adhikAra meM likhA hai ki suvikhyAta pethamakumAra maMtrIne zrI maMgapa durga (mAMmavagaDha) ke jinAlayoMpara apane * pratApake jaise ujjvala suvaNa ke 300 meM * kalaza caDhAye.
Page #77
--------------------------------------------------------------------------
________________ mADavagaDhakAmantrI .. 37 yaH zrI maMgapa purgastha jina caitya zatatraye // asthApaya svarNa kumnAn sva pratApAnivo jvalAn // 1 // ORDCRISPACPATROOTOAADATDOOD pethaDakumArakA svrgvaas| 30000000000manan0000000 pethamakumAra apane zarIrakI avasthA dekhakara apanA antima samaya nikaTa samaUkara zAntatAse paramAtmA kA dhyAna karane lagA, saMsArako asAratA vicArane lagA / vAstavameM yaha zarIra pANI ke parapoTe ke samAna na* zvara hai isa liye kisI ke sAtha vaira nAva na rakha kara sarva jIvoMse kSamA , yAcanA karake zrI arihaMta nagavAnakA
Page #78
--------------------------------------------------------------------------
________________ 38 pethaDakumArakA paricaya. dhyAna karatA huvA, samAdhiyukta, isa * asAra saMsAra ko bomakara svargaloka ko pethamakumAra prayANa krgyaa| - jhAMjhana kumAra maMtrIkI 4) tiirthyaatraa| pitAjI ke viyogase kAMUnakumAra aneka prakArake vilApa karane lgaa| bamebase amIra umarAva tathA rAjA, vi vidha prakAra se kAMUnakumAra ko zoka nivAraNa ke liye AzvAsana dete the / * para jisakA hRdaya pitAke viraha se , * vivhala ho gayA hai aisA kAMphanakumAra hI vyAkulatAse apane dina vyatIta karane lgaa| isa arse meM eka samaya jAMU
Page #79
--------------------------------------------------------------------------
________________ vuuuuuuuuuuu *HERPHARMIRERAPRATHMANTRA mAMDavagaDhakAmantrI 39 * kumAra apane citta kI zAMti ke liya gurumahArAjake pAsa upadeza zravaNa * karane ke liye vandanA karake baiTha gayA / guruvarya ne nI samayocita upa* deza denA prAramna kiyA isase kAMUna * kumArakA zokarUpI dAvAnala zAnta hogayA taba gurumahArAja ne pharamAyA ki he maMtrIza! saMghako nakti karanese samyaktva nirmala hotA hai itanA hI nahIM kintu isase tIrthakara nAma karma * kA nI bandhana hotA hai aise saMgha kA * adhipatI honA bamA purlana hai lekina pUrva puNya ke udaya se aisA suyoga * mila sakatA hai ityAdi guru mahArAja kI ke sa'padeza se phAMUnakumArane vikrama / saMvata 1347 mAgha sudI 5 ke roja ra HARMATHAKHABAR
Page #80
--------------------------------------------------------------------------
________________ 4 pethaDakugarakA paricaya. * zubha muhurta meM tIrthayAtrA karane ke liye 2||ddhaai lAkha manuSyoMke sAtha prayANa kiyaa| usa vakta aneka vAjintra bajane lage cAroM tarapha hAthiyoM kI garjanA ra * hone lagI,yo hinahinATa karane lage, meM nATa cAraNa biradAvalI bolane lage, yAtriyoM kI lalanAe dhavala maMgala ke / gItagAne lgii| isI taraha aneka prakArakA saMgha meM Ananda hone lagA itanemeM tapAgahAdhipati zrI dharmaghoSa sUri mahArAja jI saparivAra saMghameM padhAra gye| rAjAne jI rakSA ke liye sujaTa / * yAdi saMghake sAtha leje the| aise u ttama jalUsake sAtha saMgha AnandapUrvaka se ravAnA hokara karahemA gAMvameM phuNcaa|
Page #81
--------------------------------------------------------------------------
________________ *KN mAMDavagaDhakA mantrI kara vahAM kSetrapAla ke upadravako haTAkara jinAlaya kA jirNoddhAra karAkara sAta maMjilavAlA jinezvara devakA prAsAda bnvaayaa| vahAM se anukramase sagha AbUrAja phuNcaa| saMghavI ne motiyoM ke svastika pramukha se jinezvara devakI jaktikI / AbU kI yAtrA karake pAcanapura, pATana, Adi nagaroM meM do kara kitane ke dinoM meM saMgha nirvighnatA se zrI zatruJjaya tIrtha ko dekhane lagA yAnI rase girIrAja ke darzana karane lagA / ula roja vahIM para pamAtra mAla kara maM zvara 11 * mUDhA gehUM ka] ( lAla raMga ko ) "mANDavagaDhano maMtrI" nAmaka pustaka ke 232 veM pRSTa meM " saMgha aNahillapura pATana meM AyA, vahAM yAtrA karake anukrama se zatruJjaya parvata para AyA, vahAM eka bar3A svAmI vAtsalya kiyA ***
Page #82
--------------------------------------------------------------------------
________________ ** ra pethaMDakumArakA paricaya. lApasI banavAkara saMgha meM bAMTane ke nimitta se tIrthadarzana kA Ananda pradarzita karAne lagA / yahAM se ravAnA ho kara pavitra zrI saMgha vAjintrAdi nAdayukta nATaka aura dhavala maMgala ke bane vAvake sAtha pA lotAne jA phuNcaa| vahAM zrI siddha girIka baje Anandase yAtrA karake zrI giranArajI kI yAtrAkI | jAMUna kumAra ne siddhAcalajI se raivata girI taka 56 dhm| sonekI lambI dhvajA 11 mUMDhA gehUM kI lApasI banAI - aneka prakAra kI mana gamatI rasoI se sabako jimAe, bhAva pUrvaka yAtrA karake pAlItAne AyA " isa pakArase jo likkhA hai vaha sambhava mAluma nahIM hotA kyoM ki 11 mUDhA lApamI se 2 || lAkha manuSya nahIM joma sakate (dekho mUla grantha ) - lekhaka.
Page #83
--------------------------------------------------------------------------
________________ mAMDavagaDhakAmantrA43 * caDhAI isI prakAra nAnA prakAra ke zuja * kRtyoM se apanA janma saphala karake vahAM se ravAnA hokara vaNathalo hote huve karNAvatI ke pAsa mukAma kiyaa| HEREEEEEEEEEEEEEEEEEEEER OM sAraMgadevarAjAkA mantavya atraka 3vdogara 3 ags: karNAvatIke rAjA sAraMgadevane nI nagara ke pAsa mAMmavagaDha ke saMghake pamAvakI racanA tathA maMtrI ke udAra dila kA varNana eka nATa ke muMha se hI * sunakara saMghake mukAma para jAne kA * vicAra kiyaa| tadanusAra rAjA ravAnA ho kara saMghake pamAva kI tarapha gyaa| * maMtrIzvarako rAjAke zunAgamana ko kha bara milane se apane pamAva ko bAvaTe /
Page #84
--------------------------------------------------------------------------
________________ 44 pethaDakumArakA paricaya. toraNa Adi se zrRMgAra kara svayaM rA. * jAkI pezavAI meM gayA aura bame sa nmAna ke sAtha rAjA ko apane tambU meM padArpaNa karavAyA usa vakta maMtroko patnI ne rAjAko mo tayoM se badhA kara siMhAsana para baitthaayaa| rAjA, kAMUna kumAra AdikA sneha nAva se Ananda maMgala pUbane lagA isa avasara para saMgha ke bama bame zrAvakoM ne rAjA ko lada avya ko neTa kii| " tRNaM laghu tRNAttalaM tUlAdapi hi yAcakaH" isa vAkya ke anusAra vaha rAjA apanA hAtha, kisI ke hAtha ke / noce nahIM rakhatAthA isa kAraNa se maMtrI jaba rAjAko tAmbula dene AyA taba rAjAne usake hAtha se bomA UpaTa
Page #85
--------------------------------------------------------------------------
________________ mAMDavagaDhakAmantrI 45 ~ ~ ~ ~ ~ * liyA, vaha dekha kara maMtrI cakita ho gyaa| maMtrI ne rAjAkA aniprAya sa. maU kara logoM ko dRSTi ke sAmane kapUra lAkara eka dama rAjA kI pasalI ko zikhA paryanta nara dii| kapUra girane lagA taba rAjA ne apanA hAtha nIce kiyA usI dama logoM kA jaya jaya zabda hone se sAmantoM ke sAtha rAjA nI haMsapamA isa kautuka ko dekha kara saba loga maMtrIzvara ke dhairya aura buddhi bala kA yazogAna karane lage * yaha kArya kisI ne nahIM kiyAthA aura * maMtrI ne kara dikhAyA isase rAjAne * prasanna ho kara ilita vastu mAMgane ke liye maMtrIzvarako kahA, taba maMtrIne prArthanA kI ki ApakI AjJAnusAra KHERIYARERNARIYARTISMENT
Page #86
--------------------------------------------------------------------------
________________ 46 pethaDakumArakA paricaya. Apa jaise kalpavRkSa aura avicala * vacana pAlane vAle svAmose kisI na. cita moke para arja kruuNgaa| NEERA ENABHARATI karNAvatI meM praveza aura 96 rAjA oM kabaMdhana mukta honaa| ___ uparokta ghaTanAoM ke pazcAt rAjA siMhAsana se uTha kara sarva saMghaviyoM kI * ko hAthiyoM para biThA kara mahotsava meM pUrvaka apanI nagarI meM le gyaa| eka samaya maMtrIzvara ko mAtruma havA ki sAraMgadeva rAjAne e rAjAoM ko kaida kiye haiM yaha jAnakara unako / bandhana mukta karAne kA nizcaya kiyaa| ucita avasara pAkara maMtrIzvara ne
Page #87
--------------------------------------------------------------------------
________________ KHAREHIKA mADavagaDhakAmantrI 47 hai| rAjA se prArthanA kI ki muja ko bApane jo vacana diyA hai vaha pUrA karane meM ke liye aba maiM yAcanA karatA huuN| taba rAjAne pharamAyA ki khuzo se ka * maMtrI ne kahA ki maiM itanA hI mAMga tA hUM ki kArAgRha meM jina e6 rAjA oM ko Apane kaida kara rakhe haiM unako * mukta kara diye jAeM / yaha suna kara yadyapi rAjAkI zvA unako bomane ko natho to nI maMtrIzvara kI prArthanA * svIkAra kara unako boma diye| sarva rAjAoM ko phAMUna kumArane eka eka ghomA aura pAMca pAMca vastra arpaNa kara ke apane apane nagara ko vidA kara diye / isa kAraNa se pUjanIya mahAjana ne mila kara maMtrIzvara /
Page #88
--------------------------------------------------------------------------
________________ pethaDakumArakA paricaya ko " rAjabandI boTaka " isa nAmakI upAdhI pradAna kI / 48 svadeza meM zubhAgamana / OOOOC kitaneka samaya taka sAraMgadeva rAjAkI zItala chAyA meM raha kara AjJA prApta karane ke bAda saMgha svadeza kI tarapha ravAnA huvA | apane adbhuta kAryoM se saba ko Azcarya cakita karatA huvA aura dravya kI vRSTI barasAtA huvA saMgha patI tAmrAvatI (khamjAta) Adi nagaroM meM zrI sthaMjana pArzvanAtha mahA rAja Adi jinezvara jagavAna kI yAtrA karatA huvA mAMgavagaDha pAsa jA phuNcaa|
Page #89
--------------------------------------------------------------------------
________________ mAMDavagaDhakAmantrI 49 / rAjA tathA nagara nivAsiyoM ne ra saMgha ke zunAgamana ko khabara suna kara ghara ghara toraNa patAkAe baMdhavAI aura bame Anandake sAtha praveza mahotsava * karAyA gyaa| savArI meM rAjA ke sAtha hAthI para caDha kara maMtrIzvara harSanAda - sahita saMghayukta apane ghara jA pahuMcA * aura anta meM saba kA ucita satkAra kara sabako apane apane sthAna para bidA kiyA aura mAMmavagaDha ke sarva jJAti ke logo ko jojana karAkara aura saM. ghako nakti karake rAjA kA uttama sa. skAra karane ke bAda AdyanAra mAna - kara maMtrIzvara apane dina dharma dhyAna * meM vyatIta karane lgaa| HUMIKAAMKARANAYA
Page #90
--------------------------------------------------------------------------
________________ 50 pethaDakumArakA paricaya. ******* SEXSRoRCOSMES mAMDavagaDha meM granthakAroM ke kI utpatti / RAKER****** ** zrI vijJapti triveNI ko prastAvanA meM granthakAroM kI bAbata nimnAnusAra likkhA hai RESSESERESEREEEEEEEEEEET.. kavivara maMDana aura dhanadarAjakA granthAgAra / bhaERSEEEEEEEEEEEEEEERE se __ mAlavA prAnta meM mAMmavagaDha (maMga paSurga) itihAsa prasiddha sthAna hai yaha * zahara auraMgajeba ke samaya taka to bamA AbAda aura mazahUra thA parantu Aja to usaka vaisA hI dazA hai jaisIkI
Page #91
--------------------------------------------------------------------------
________________ mADavagaDhakAmantrI 51 * gujarAta prAntake gandhAra baMdara ko|maaN * mava yA mAMmU jisa samaya unnati ke zikhara para caDhA huvA thA usa samaya vahAM para jaina dharmakI no bamI unna. tith| usa samaya yaha sthAna jaina dharma meM mAlavA prAnta kA kendra ginA jAtA thaa| bame 2 dhanADhya aura sa. ttAdhikArI jaina vahAM para rahA karate the| kahate haiM ki vahAM para usa samaya jainoyoM kI kaI lAkha ko sNkhyaathii| bahuta se kromapatI aura ladAdhipato jaina isa zahara kI zojA ko baDhAte the| kahA jAtA hai ki usa samaya isa zahara * meM eka lI garIba zrAvaka nahIM thaa| jo koI dAripIDita jaina bahAra se kI AtAthA to zahara ke zrAvaka loga
Page #92
--------------------------------------------------------------------------
________________ HTTRANSLATION * 52 pethaDakumArakA paricaya. eka eka rupayA use sahA yatArtha dete K the aura isase Agantuka manuSya abo sampattivAlA banajAtA thaa| jaina itihAsake dekhane se patA lagatA hai ki maMtrI pethama, phAMUna, jA. vama, saMgrAmasiMha Adi aneka zrAvaka yahAMpara ho gaye haiM jo vipula aizvarya aura prajUta-prajutA ke svAmI the| - isa prakaraNa ke sire para jina do jrAtAoM kA nAma likhA huvA hai ve jo aipse hI zrAvakoM ma sethe, ye zrI. zrI mAlI jAti ke sonogirA vaMza ke ye| inakA vaMza bamA gauravazAlI ke pratiSThita thaa| inakA sampUrNa varNana hI * karane kA yahAM sthAna nahIM hai| maMtrI 9 maMmana aura dhanadake pitAmaha kA nAma
Page #93
--------------------------------------------------------------------------
________________ mADavagaDhakA mantrI 53 UMUNa thA / isake 1 cAhama. 2 bAhama 3 deharu. 4 padma. 5 AlhA. 6 pAhu nAmaka va putra the inameM se dehama aura padma to mAMgagaDha ke tatkAlIna bAdazAha AlamazAha ke dIvAna the aura bAkI ke anyAnya vyavasAyoM meM agragae the| ina va jAiyoM ke bahuta se putra the (janameM se maMgana aura dhanadAja vizeSa prasiddha the / / maMkana bAhara kA choTA putra thA aura dhanadarAja dehama kA eka mAtra lagakA thaa| ina donoM cacere jAiyoM para, lakSmI devI kI jaisI prasanna dRSTithI vaisI hI sarasvatI devI kI jI pUrNa kRpAthI yAni ye jaise bane jArI zrI n the vaise hI ucca koTika vidvAna jI the 1 ***** AA KRW
Page #94
--------------------------------------------------------------------------
________________ 54 pethaDakumArakA paricaya. maMjhana ne vyAkaraNa, kAvya, sAhitya, alaGkAra aura saMgIta Adi ninna 2 viSayoM para maMmana zabdAhita aneka - grantha likkhe ha / ina granthoM meM se kI ATha naugrantha to pATana ke upari / nalikhita-vAmI-pArzvanAtha ke naM. mAra meM maMmana hI ke (saMvata 1504 meM) likhavAye huve vidyamAna haiN| inake nAma isa prakAra haiM-1 kAvya maMmana (kaurava pAeva viSayaka).2 campU memana (aupadI viSayaka). 3 kAdambarI maM. mana ( kAdambarI kA sAra). 4 zrRMgAra maMmana. 5 alaMkAra maMmana. 6 saMgIta maMgana. 7 upasarga maMmana. sArasvata maMmana (sArasvata, vyAkaraNa para vistRta vivecana ) aura e candra vijaya prbndh|
Page #95
--------------------------------------------------------------------------
________________ **H mAMDavagaDhakAmantrI maMkana ke jIvana caritra ke viSaya meM usake mitra mahezvara nAmaka kavIne kAvya manohara nAmaka sAta sargoM kA eka boTAsA kAvya likhA hai usameM maMkana ke pUrvajoM kA aura maMmana kA saMkSepa meM jIvana vRttAnta ullikhita hai / usakI jI do pratiyeM maMgana kI likha bAI huI eka hI lekhaka kI likhI huI ukta jAegAra meM vidyamAna haiM / saMmana kI jAMti dhanadarAja yA dhanadajI bamA acchA vidvAna thA / "dhanadatrIzatI" nAmaka eka grantha rAjarSirtRharI kI " zataka trayI" kA anu karaNa karanevAlA, usakA likkhA huvA hai | yahAM para isakA vizeSa ullekha nahIM kiyA jAtA hai to jI itanA avazya MANTRAK
Page #96
--------------------------------------------------------------------------
________________ KRRIGERGRIGHTTARRIEF ra 56 pethaDakumArakA paricaya kaha denA cAhiye ki ina grathoM meM inakA pAeimatya aura kavitva acchI taraha pragaTa ho rahA hai| * zrI vijayadeva sUrIzvarako mAMDavagaDha 1 + padhArane ke liye jahAMgIra bAdazA-1 hakA AmatraNa. akabarake poDe uptakA lamakA ja. hAMgIra bAdazAha dehalI meM takhtanazIna havA aura pamAva DAlakara mAMmatragaDha meM rahatA thaa| usane pharamAna likha ___ * mumbaI ke zrI adhyAtmajJAna prasAraka maMDala kI tarapha se gujarAto lIpI meM chapI huI jaina patihAsika rAsamAlA prathama bhAga kI samAlo. canA ke 26 ve pRSTapara zrIyut mohanalAla dalo caMda desAI po. e. ela. ela. bI. ne likkhA hai hai usase udhRta / lekhaka
Page #97
--------------------------------------------------------------------------
________________ hi mAMDavagaDhakA mantrI kara zrI vijayadevasUrIzvara mahArAja ko apane pAsa bulavAyA / usa vakta zrI vijayadeva sUrijI khamnAta meM birAjamAna the / pharamAna paDha kara ukta sUrijI mAMmavagaDha jAne ke liye ravAnA huve aura nemasAgara ko rAdhanapurase bulAye | ne misAgarajI apane sAtha vIrasAgara, jaktisAgara, premasAgara, zujasAgara, zrIsAgara, zAMtisAgara, gaNa sAgaracyAdi ziSyoM sahita rAdhanapurase mAMgavagaDha jAneke liye nikale / jaba vahAke saMghane kahAki mArgameM mohanapura pahAmI gAMva AtA hai aura jaise nAma taise guNavAlI sAMpinI, vobinI nAmaka nadiyAM AtI haiM isa liye mI sAvadhAnI se padhAranA / dharmake 57
Page #98
--------------------------------------------------------------------------
________________ 58 pethaDakumArakA paricaya. pratnAvase saba acchA hogA aisA kahakara * guruvarya ahamadAvAda hokara bamode pa20 huNce| vahAM zrI jinezvara deva ke darzana hai kiye aura vigayakA tyAga kara A mbila; novI, Adi tapa karate huve * zrI mAMDavagaDha phuNce| PRESISEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEERS jahAMgIra bAdazAha se mulAkAta 33333333333333333929 mAMmavagaDha pahuMcakara saba munijanoMne zrI vijayadeva sUrijI ko vandana kiyA / sUrijo kI bAdazAha ke sAtha mulAkAta huI aura vArtAlApa se khuza hokara ra zrI vijayadeva sUrIzvara ko " savAI mahAtapA" nAmaka upAdhi pradAna kii| zrAvaka loga pratidina mahotsava karane
Page #99
--------------------------------------------------------------------------
________________ mADavagaDhakAmantrI 59 lage / phira nemisAgara upAdhyAyajI * jahAMgIra bAdazAha ko mile vahAM paravAda huvA / usame jItanese bAdazAhane nemisAgarajI ko " jagajIpaka " nAmaka viruda diyaa| / maMDapa durga meM mahAtmAkA cAturmAsa jukta rAsamAlA kI samAlocanA ke cotIsa veM pRSTa meM likhyA hai ki saMvata 1616 meM jo mahAzaya zrI hIra vijayasUrIzvara ke hasta dikSita huvethe ve / zrI kalyANa vijayajI upAdhyAya zrI zrI - maMjhapAcala 'rgako yAtrAkarane ko padhAre meM - the aura cAturmApta jI vahIM kiyaathaa|
Page #100
--------------------------------------------------------------------------
________________ Zhu Wu nito 60 pethaDakumArakA paricaya. 000 zrI supArzvanAthakI pratimAkI utpatti aura isatIrthakI prakhyAti / 000 oooo upadeza taraMgiNa meM likkhA hai ki vanavAsa meM zrI lakSmaNajIne sItAjI ke liye sAtaveM zrI supArzva ke pUjana nAtha jagavAna kI mUrti banAI usa mUrti ke sababa se isa tIrtha ko prakhyAti huI aura caityavandana meM noce likhe mAphika kahane meM khAyA | mAMgagaDhano rAjiyo, nAme deva supAsa | RSama kahe jina samaratAM, pahuMce mananI khAsa // 66 "" Yu Zhu Liao oCha
Page #101
--------------------------------------------------------------------------
________________ mAMDavagaDhakAmantrI 61 mAMDavagaDha maMDana zrI supArzva 1 jina stavana . pAlaNapura meM pAsa jinanda pyArA // cAla // |phaag| mAMmavagaDha meM supArzva prajujI, pyArA mAMmava0 ||e aNclii|| banavAsa meM lakSmaNajInee, nipajAyA jina biMbasArA mAMmava. // 1 // sItA satIko pUjana khAtara, jaga janamana mohana gArA maaNgv.||2|| zIla prajAve vajra maya mUrti, hogaI teje jIsA tArA mAMmava. // 3 // adjuta mahimA akhaMga prajukA, saMkaTa sava pheTaNa hArA. mAMDava. // 4 // haMsavAhanA hiMdole jivhApara, hai jo jina guNa gAyana kaaraa.maaNmv.||5||
Page #102
--------------------------------------------------------------------------
________________ 62 pethaDakumArakA paricaya. *HEIRECIRRORAKASHAAREERY mAMDavagaDhatIrthakA dUsarA stvn| TREBA DA GIBALESEXUBERASYON // jAvo jAvo nemi piyA, thArI gati jAnI re-e dezI. toratha pavitra mAMmavagaDha, mano hArAre. AMkaNI. tohAM zone zAMtinAtha, sAtamA supArzvanAtha / vijayAnanda sUrIzvara, mUrtirUpe pyArA re // tIratha. // 1 // rAmacaMDa ladamaNa vIra, sItAsatI ati dhIra / pranu pUjA karI hAM, ziva sukhakArA re // torth.||2|| pramada pArasa pranu, jagatanA eto Rju /
Page #103
--------------------------------------------------------------------------
________________ mAMDavagaDhakAmantrI 63 devala temanu hatuM, jIvana AdhArA re // tIratha. // 3 // te pArzva prajunu kIdhu, stotra jina caMkhe sidhu / saMsAra dAvAnI sama. syAthakI pracArAra // toratha. // 4 // pethama kumAra maMtrI, kAMjanakumAra tNtr| saMgrAma siMhajaina yojhA, puNyanA naMmArAre ||tiirth. // 5 // moTA moTA graMthakAra, jJAnakozanA nrnaar| maMgana kavi dhanadarAja, jaina sArA re // tIratha. // 6 // ratana bAI sAthe AvI, zivakora bAI saMgha khaavii|
Page #104
--------------------------------------------------------------------------
________________ 64 pethaDakumArakA paricaya. ogaNI se totera, sAla udArA re // torth.||7|| guru lakSmI vijaya sArA, haMsa vijaya stavana kaaraa| yAtrA karI meru terasa, dina ravivArA re // tIratha. // 7 // 600/corpono ORDSDIGDORIEDOHOODADARDog mAMDavagar3ha me zrI pramada pArzvanAthakA maMdira / Cerooroverebrbrecorreres "saMsAra dAvAnala dAhanoraM" isa stuti kI samasyA pUrti vAlA prAcIna * stotra upalabdha hotA hai isase sAbita hai ki peztara isa mAmavagaDha meM zrI pramada pArzvanAtha kA jinAlaya thaa| ukta stotra nimnAnusAra hai||shreyoddhaanN kamalA nidhAnaM, pArzva stuvehaM pramadAnidhAnaM / MARATHIMITENAMES
Page #105
--------------------------------------------------------------------------
________________ mADavagaDakAmantrI svazreyasaM zrIsahakAra kIraM, saMsAra dAvAnala dAha nIraM nita doSaM kRtadharma poSaM, pronmukta yoSaM hata juSTa doSaM / sakevala zrI ramaNaika vIraM, saMmoha dhUlI haraNe samIraM. // 2 // aniMdya vidyA vadanaM vadAnyaM, pArzva stavImi tridazena mAnyaM / karma dayAdAptanavAbdhi tIraM, mAyA rasAdAraNa sAra sIraM // 3 // amaMda maMdAra sudAma divya, prasUna sArai mahitaM hi pArzva / sphUrja yazastarjita hArahIraM, namAmivIraM girisAra dhoraM // 4 // niHzeSa lekhavararekha nareSu kAmaM, dAnaMdadAna mahimAdaluta nAgya dhey|
Page #106
--------------------------------------------------------------------------
________________ 66 pethaDakumArakA paricara. OM zrIpArzvadeva jayajanma jarA pahena. nAvAvanAma suradAnava mAnavena // 5 // niHsaMga raMga garimAdi guNa pradhAni, nibinna badmatimirANi mnojnydaani| nakti praNamra nara nAyaka nAgaloka, cUlA vilolkmlaavlimaalitaani||6|| kalyANa kAraNatarANi gatApadAni, saMpatpadAni ditargati mNtraani| nissomanomanavanIti vinedakAni / - saMpUritA ninata loka samohitAni // vAmeya geyaguNa mAnavigAna mukta, padmAvatI dharaNarAja vara prayukta / yajanmasaMyamamukhAni zivaMkarANi, * kAmaM namAmi jinarAja padAni tAni | tApocchedaM dizadanudinaM prANinAM nA. vukAnAM, siddhaMyasyAmRtarasamayaM tuma kuMmAtpravRttaM // nAtyahaste suvacana saraH /
Page #107
--------------------------------------------------------------------------
________________ mAMDavagaDhakAmantrIhI - pApa paMkApahAri, bodhAgAdhaM supadapadayo 2. nira puganigama // // // vAtAva himala makhilA narmadA zarmadApi, kAsoH kAtI kasuSahariNI tuMganAtinA // tuMgA gaMgA jinamatasarI nAptamaMtaH pavitraM, jIvA hiMsA virllhrii| sagamAgAhara dekheM // 10 // jojAnavyA yadi zivapara mohAlakSmIbajudA, sihAMtAbdhiM samanamarata prAbasannyAyacakra / nirNi kAnaH parama garimA gAramAnaMda hetuM, ca. vAcalaM gumagamamaNI saMkulaM durapAraM / / 11 / / 5 mAhAda vinimhasamunmUlaneha mti ha. mna. prAniMdanaM paramatarajaH puMjamunnata zam // saMsavyaMzrI jinajanagaNaiH kA. + madamazritAnA, mAvIrA gama jananidhi mAdaraM mAdhusave // 12 // naktiprahAvana trA
Page #108
--------------------------------------------------------------------------
________________ ********* 68 pethaDakumArakA paricaya. maravara nikarai rnirjarai rnirmitAyat ' pAdAdhastAdvihArA vasara mvnibudhyprbuddhsynetuH|| uttapta svarNa varNA nava nava kamala zreNayanuzreNyabAdhA, yA mulAloladhUlI bahulaparimalA loDha lolAlimAlA // 13 // jAvodbhutapra moda prajutavinatini bhUri naktiM vidhatte, yaHpArzvazakramAbje tava vipula ramA prAjyarAjyena sArdhaM / tasya sthairya jajeta pragata capalatA saMtataM SaTpadAlI, UMkArArAvasArA maladalakamalA gAra bhUmI nivAse // 14 // yasmin garjAvatIrNe jagavati dhanadaH pratnaratnaiH sucelaiH, kalyANairdivyavarNai ranaNu maNi gaNai gaMdhavAsairvavarSa | zruzrUSAM kartukAma stridazavara girA suMdare maMdire vai, bAyA
Page #109
--------------------------------------------------------------------------
________________ mAMDavagaDhakAmantrI 69 ma saMcArasAre varakamalakare tArahArAnirAme // 15 // paMkotpannaMrajasvi prava. latara jamA saMga muccai vihAyA, 'rhadvakrA bje nivAsaM nirupama parame yAvyadhAdanA ratitvaM / zreyo ladamI vilAse jagavati OM varade caMdracaMdra pranADhye, vANIsaMdoha dehe navavirahavaraM dehime devi sAraM // 16 // itthaMbho pArzvadeva strinUvana / vijayI jaina nakhAMhi sevaH, zrIsiddhAMta meM pranodyachinayanatamunirjenacandro vi. tndhH| zrI macchromaemapaprA-gudaya giriziro maemanaM jovarAjI, rAjIvo hAsa hetuH pradizatukuzalaM zreyase zrI vilAsam // 17 //
Page #110
--------------------------------------------------------------------------
________________ zuddhi patraka. alp kalAzAMkitam jhAharama kalazAMkitam 1 zAhagmeM JE " " . hAgai hogaDa mapadhAra me pAre toya tIrtha . maMdirama tArApurama pazusAgarama vadhamAna maMdigmeM 15 tArApurameM 19 pazumAgarameM 19 vardhamAna 11 hogaya saMbake zaharA hogaye sabaka zaharo .. pAzca mAtayoMse rAjAoMka ghaThanA AdyabhAra usaka zrAvakoma zrI-n likheha pAca 34 moniyoMse 45 rAjAoMkA 46 ghaTanA 46 AbhAra 49 usakI 50 zrAvakoMmese 52 zrImAn 53 - likhehe 54 "
Page #111
--------------------------------------------------------------------------
________________ RAKHRETARIALISTExnx zrI haMsa vijayajI jaina phrI lAyabre. rImA maLatAM pustako. 23. 8 A .. XXXNXNXHTKIRI 0.15-0 bheTa 2 pustakanuM nAma. kImata. . nItidarpaNa 0-4-0 2,4,7 prANopokAra hemavinoda snAtra pujA navanavasaMkSipta pAra 0-2-0 narmadAsuMdarI kathA zolavatI kathA 1,17 tithi tapa mANikyamAlA 0-1-0 2,13 gahalI saMgraha 0-3-0 zrI neminAthanI pUnA 0-4-0 hIraprazna 0-4aSTApada pUjA zukarAja kathA 0-4-0 dharpavidhi pra0 chapAya che. praznottara puSpamAlA horapraznAvaLI 0-4-0 dezATana 0-4-0 luNamAvADo moTI poLa-amadAvAda JOLsooLASOOL 3REM QJ.SHOCAL 3/ t.mota
Page #112
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI haMsa vijayajI jaina phrI lAyabra rImA maLatAM pustako. pustakanuM nAma. kImata. 1 zrI kAvitIrtha stavanAdi saMgraha bheTa 2 zrI saMvegadruma kaMdalo 3 zrI gahu~lI saMgraha bheTa 4 tatvAmRta bhASAntara sahita 0-8-0 5 lAhorameM zrI vijayasenamUrikI padharAmaNI 0-1-0 6 sajjana sadupadeza bheTa . 7 zrI sametazikharAdi tIrthayAtrA ....... pravAsa 0-4-0 8 giranAra maMDana zrI neminAthajI___kI aSTottara zataprakArI pUjA 0-8-0 9 lAyabrerIno pracAra kevA prakA rano hovo joie. bheTa 10 zrI lokatattva nirNaya graMtha bhASAntara sahita 0-8-0 The. laherIpurA, vaDodarA.