Book Title: Jain Hitopadesh
Author(s): Karpurvijay
Publisher: Jain Shreyaskar Mandal
Catalog link: https://jainqq.org/explore/023470/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paropakArAya satAM vibhUtayaH zrI naina hito nAna? lo. . A * zAMta mUrti munirAja zrI vRddhicaMdrajI ziSyANu muni karpUravijayanI viracita chapAvI prasiddha karanAra, | zrI jaina-zreyaskara maMDaLanA sekreTarI. zA, veNacaMda sUracaMda-pAlItANA %%%jhalAtAklojholo surata nivAsI jhaverI rAyacaMdabhAI khuzAlabhAI - taraphathI bheTa. saMvata 1862 sane 1806 -- - -- vIra saMvata 243ra - - amadAvAda - zrI jaina prInTaMga presamAM zA. jeThAlAla dalasukhabhAIe chApyuM. A httejhaGenews Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A pustaka sane 1867 nA ra5 mA ekaTa pramANe rajIsTara karAvyuM che. Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anukramaNikA. prakaraNa, viSaya, 1 zrI jaina bALahita bedhaka 185 prakAra 1-22 2 upadeza sAra (jIvadayA vigere 9 vi. - Saya saMbaMdhI.) . . 23-40 3 zrI pra ttara ratnamALA. . ---50 4 zrI sarvajJa kathita tatva rahasya (judI judI 67 bAbatone upadeza. . 50-84 5 sAmAyikAdika SaDU Avazyaka-tenA pavitra hetu yukta. - 85-87 6 zrI jaina parva tithio. * 87-89 7 rAtri bhajana tyAga . 8 ma paNa gaNe nahi. . 91 9 navakAra mahAmaMtra .... 91-93 10 uttama guNa grahaNatA . * 93-96 - bAvanabela pratyeka tirthaMkaromAM kahe che tenuM keika, * * 98-105 11 vividha viSaya saMgraha... - - - 106-118 12 mAganusArInA 35 guNa 118-131 * zrI sUkta muktAvalI - - 131-165 * zrI aDhora pApa sthAnakanI sajhAya - 166-179 | Page #4 -------------------------------------------------------------------------- Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ prastAvanA ] che. sarvottama sarvajJa praNIta siddhAMtanA sAra e che ke mAkSArthI bhanya jIvAe samyag jJAna, darzana ane cAritratu samyak rItyAsevana karavuM. samyag jJAna vinA samyag darzana ( samakita )nI prAptI thaI zakatI nathI. sarvajJa vItarAga prabhue pradarzita sarva jIvA jIvAdi nava tavAnu, dhamAdhamA di SaT draSyenu, tathA zuddha deva gurU ane dharmanuM svarUpa cathArtha jANavAthI samyag jJAnanI prApti dvArA samyag darzana (samakita)nI paNa prAptI thAya che. samakita e apUrva citAmaNi saTTaza che, tenI prApti mATe pramala purUSArthanI purI jarUra che. prApta karela samakita ratna sAcavI rAkhavA mATe tethI adhika purUSArthanI jarUra che. sadbhAgya cage prApta thayela samyag jJAna ane darzanane sArthaka karavA sat cAritranI khAsa AvazyakatA che. samyag jJAna, darzana ane cAritranI samakAlIna sahAyathI sarvottama mekSa sukha svAdhina thaI zake che. janma, jarA ane mRtyune sarvathA kSaya thavA arthAt tat sa badhi anata duHkhanA sarvathA kSaya thavA e tAtvika meAkSa che AvA sahaja ekAMta akSaya anata sukha prApta karavA sarvathA udyama karavA, eja amUlya manuSya dehanu' sArthaka che, chatAM pramAdavazAt prANIe pAtAnA satya svArtha sAdhavAmAM upekSA kare che. AvA mALasu leAkeAne kicit jAgrata karavA, cA saMkSepaci bALajIvAnI jIjJAsA vadhAravAnA pavitra urdUzathI A vividha viSaya gabhita graMthanI cAjanA karavI kucita lAgavAthI A prastuta prayAsa karyA che, te sArthaka cAo, ane te dvArA pavitra zAsananI tAi unnati thavA prame. evA sadAzaya dhArI A prastAvanA pUrNa karU chu. lI. samitra kapUra vijaya, Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( zrI naine hAlo nAga 2 lo . 40 kela kati kiMka karavA .6 pho karI gArika vada vAca gas. O } : * I " , ; . * * * * * * * * kan - - ' sAyaNaza kathita dharma sauthI zreSTha che amAri che. ninAM atimUDha ane rasika che, tenI racanA thAya sura sara che tenAthI ja sarva guNa sarva siddhio ane mokSa paNa prApta thAya che. ityAdi dharmanuM mAhAmya ApaNe sarva dharmAnurAgI dhuo pAsethI sAMbhaLIe chIe, paraMtu anya jene pAra thArtha vivecana karI tene hiratAmalakavan karavA mAtra thoDAja aMdhue zaktimAna haze. kAraNa ke sevA praka' nuM ucca pAmIka lona meLavavAno prayAsa kaI bhAgeje gAma samapaNa karA " -- . . ' vica2tA mIna ja enA '' je je vicaratA sUni mahArAjAonA vacanAmRtanA siMcanathI ane kAMI paraMparAthI cAlatA AvatA aMdha zraddhAthI nika paNa kemaLa hadamAM dharmanA a kuza mirkaka caNaka nathI, karatu eka-phaLa meLavavA te kurAne phAne parizrI sasIkata 45 kathA zAkhA prazAkhA ane devendra mAdika yu para vizva vRkSa rUpe banAvavA dhArmika keLavaNI vinA ApaNe dIpUrNa zaktisAda grahazuM na khAcIna kALanA suzrAvake rAjya Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tame chellA mahArathalAhakAWafa u phAna pAmI pazcim " siMdhatAsa" e Ag ja che ' is mayamAM ga, apekSAe apAyuSya ane mada addhivALI ja - dAyI anyAya yukta vApurAdikarI sAva aMdha zraddhA nathIja vIra putro kahevarAvAIe, e ApaNane ochuM lajajAspadavathI paNa kabUla karIzuM ke vartamAna parvanI eka . A ya ane maMda buddhivALI prajA, hevAthI AvA bahoLA dharma rahasyanA pU. rasUsa banASA, azakta chIe te paNa parama kRpALu, muni maharAja karatu vijaya, ApaNane vAraMvAra saraNa karAve che ke DAyAbhAti, ame yuga" tethI AyuSyaane buddhine aksA AyaNa yatna karavuM joIe. hAlamAM pUrvanI apekSAe upadezaka muni mahArAjAonI jegannAI kacchI kahevAthI temanA vacanAmRtanuM pAna karavA sarva baMdhuo bhAgyavAna banatAM nathI, tethI teo bhavya prANIonA anugrahane mATe pitAnA samagra jJAnane citAra lekhanA rUmamAM mUkI ApaNane AbhArI banAvavA cukatA nathI. ane tema karavAnI hAlanA samayamAM ati AvakatA jaNUAya che, kemake uttara AyuSya tathA dhAraNAihasa thavA sabhA rahe che mATe alpa samayamAM saraLatAthI Adhi badhA ApanArA mAtRbhASAnA pleberahAya te ghaNAze bhavyuM brANIo che tethI saMsthA maLI zake. levo hatuM a ne je prakArajayajImakI vizAta tomavAra repakAza thiI paraMdhra che lasarI badhI pustaka cIjhAI saMgha5 bhAga) 18 je * Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A zrI jaina hitApadezanuM pustaka potAnA nAmathI ja pitAnuM gAMbhIrya, mahattA ane bodhakatva jaNAve che. ucAmAM uMcI hade nahIM paherelA, sujJa guNagrAhI niSpakSapAtI purUSane hita baMdha karavAnI zakti A pustaka saralatA, ane rasikatAthI dharAve che, te nirvivAda che. A laghu pustakane kama evI saralatAthI goThavavAmAM AvyuM che ke-prAye sarva vAMcaka vargane koI paNa jAtanI zaMkA yA aNasamaja paDaze nahIM. alabata akeka pustaka thAya tevA dareka viSayane mAtra pUrvokta kAraNathI thaDA akSaromAM pradarzita karelA hovAthI tat tat viSayonI vyAkhyA vivaraNa karavAmAM A graMtha joIe teTalI puSTI ApI zakaze nahIM te paNa uttama, madhyama, kaniSTa sarva vAMcaka adhikArIe svabuddhi anusAra tat tat viSaya rasamAM nimagna thayA vinA raheze nahIM. mAtra eka ja vAra A graMtha ratnanuM avalokana thavAthI tenI prApti mATe vAMcana yatnanI tathA rakSaNa mATe hadaya kezanI AvazyakatA paDaze. A graMthamAM ApaNA jaina dharmanuM prAye sarva tatva rahasya samAyeluM che. prathama "ApaNe jaina kema kahevAIe ?" e upakrama karIne jenanI vyAkhyA, jaina zabdamAM apekSita che. vAthI jinane artha, teno artha ane tAtparya sahita paryAya nAme sakAraNa prazcAttara rUpe batAvelAM che, dharma gurU ane zrAvakanA dharma, vrata ane guNenI vyavasthA acchI rIte savi stara mAlUma paDe che, tathA jinendroe prarUpelAM chavAdi nave tanuM yathArtha jJAna sarala rIte nAma, prakAra ane vistArathI varNana kareluM che. tyAra pachI "upadeza sAra" nAmanA bIjA prakaraNamAM dhArmika tathA vyavahArika upadezanAM navANuM TuMka Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 7 ) te vAmyA ladhu vyAkhyA sahita ApelAM che, jemAMnu' dareka vAkya ati gUDha rahasya sUcavavA sAthe prANIyAne ekAMta sukha A pavA mATe mukhya sAdhana bhUta che. kharekhara iMgrejI cA anya bhASAnA iDiyama ane kahANInAM vAyeA karatAM AvAM vAkAne smaraNa pUrvaka upayoga karavAmAM Ave te ubhaya leAkanu avazya hita thAya. ema sarva kAi kabUla karaze tyAra pachI trIjA prakaraNamAM prazcAttara rUpe ziSya gurUnA sa'vAdamAM dharmanAM aneka rahe. syanA Tu'ka paNa ati upayogI hevAla AvyeA che, ke je 4mAdikanu` sat asat paNa' pratyakSa rIte khatAve che. tyAra pachI ceAthA prakaraNamAM " savadA sarvajJa kathita tattva rahasyaRtu ma thALu' khAdhI saDasaTha Tu'ka vAkyeA laghu vyAkhyA sahita varNavyAM che. jenAM rahasyanu khyAna atre kayA karatAM amArA vAMcakavargane ja sAMpI zuM, te te vadhAre satASa kAraka thaze. tyAra pachI pAMcamAM prakaraNamAM sAmAyaka vigere cha AvazyakanAM nAma hetu tathA phaLa sahita sakSepamAM ApyAM che. tyAra pachI jaina parvanI tata tha zA zA hetuthI prazasya che, te nAma sahita dazAvyu che. tyAra pachI rAtri bheAjana tyAga, bhaNyA paNa gaNyA nahIM, navakAra ma hAmatra, uttama guNa grahaNutA vigere mathALAM vALI asara kAraka sakSepa vyAkhyAo karI che. tyAra pachI pratyeka tIrthaMka ronA khAvana khelanA kAThA ke jemAM tIrthaMkaronAM nAma, mAta pitA, janma tithi, dIkSA nagarI vigere khAkhatA samAyelI che, tyAra pachI gRhastha dhamane ceAgya jANavA lAyaka AcAra, zikSA vigere jana dhamAnurAgIone khAsa AcaravA tathA AdaravAnI AbatanA samAveza che. tyAra pachI mAgAnusArInA pAMtrIza guNA vyAkhyA sahita tathA te viSenIja dhama sagrahanI gAthAe artha sahita ApelI che tyAra pachI sUkta muktAvalI ke jemAM dharma artha, sama, meAkSa, vinaya, jJAna, deva, gurU, dhama, vigere upadezaka viSayAnI vyAkhyA -vividha chaMdomAM padya rUpe Anavezana karI che. Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 6 ) ) mA sUI vaNase ati valayI che? bhAta che ke3blis uttamu be sAcerUnI sahAyatA nijhAmaNajInana karI la ne graMtha hatA. gurU mahArAjanA pazrimane sArthaka karI amAra bhilASI grahasthAnA drazya vyayanI saphaLatA karaze 54 #le bA graMtha chapAvavA mATe duSyanI madada karanAranA ama " P A tAkaraNathI AbhAra mAnI AvAM paropakAro ubhaya lAkanAM hita kAryAmAM vAravAra pravartana karavA bhalAmaNa karIyechIe, zubhaM bhavatu. lI. prasiddha katA. na Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pha ; 7 8 3FM pRSTha. lITI. Iddha. 8 h 11 11 14 16 19 20 22 22 26 25 27 31 31 34 35 37 37 38 38 18 27 23 12 18 1 25 21 12 4 . 3 26 5 - 10 12 15 18 DESIR 39deg(c) abudo }***** vaja p nana jIvavA 1. bhAra vujavAyAgyache te bhAgAMpabhAga 32116235 D zuddhipa FF; dharma buddhithI dhamAstikAya kamavuM. ekatva, azuci, pAMca kamanA khArArAnuM vAyukAyanuM 1000 a mahAta nimaLa deg Vas Zod #b niyaM anuvatadhArI vistaraNuM karma na * * \\\\\ varSa FES 1] CCC + * 1 T varlDavA yeAgya che e pAMca prakAranA adattavajevAM raDI bhAMgApabhAga viramaNu PEK HIPS paisA pedA karavAnI buddhithI dharmAstikAya GIES zuddha karmanuM ekava, anya, azuci, jyAra karmatA khAra sArAnuM vAtrakAyanuM 19000 zreNa zu zraddhAna ~ nirmaLa saMha vavA bhetA bhe fe * sAthe nizrcaya aNuvratadhArI F viramaNa mAlana ** wr ef ff 14 }C/>> + $f F **** je Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ abhayakumAra 2 A pUrva ( 10 ) - 1 : parigraha parigraha 45 26 avasthA avazya 46 24. zuddhatadhArI zuddhavatadhArI - 15 nirvadA nirveda bhAgamAM bhArgamAM abhayaphumAra 48 15 catubhadra caturbhadra 48 21 karyuM vyutyacartha vyutpajyartha 48 9 yojanAda yojanAd 8 20 sarvadAsu prasanna sarvadA suprasanna 3 pUva 5 , kama 50 5 khamAvI - khapAvI bhAvayapA bhaviyappA 51 8 haratI hastI rIti 16 sAdhavAnAM sAdhavAmAM 51 17. dazana darzana pitAnA pitAnI , 54 18 phulAcAra, kuzaLa, kuLAcAra, kuzaLa, kulIna, phulIna, 54 22 thAya che thAya che 55 8 bhASita pamADanAra bhASita dharma pamADanAra 57 11 zodhavuM zaSavuM paDaze pa7 14 saMgrahasthone sagrahone 57 17 . koI [57 28 nirgatha 'nirgathI ( 11 svAtha svArtha 60 18 rahevuM kahevuM 16 rIte ! 25 kAMI Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ra ra ra 63 7 67 70 73 72 193 4 75 75 7. 84 84 29 87 88 50 1 84 95 18 -11 112 11. 1 24 3 13 24 10 1 22 23 e 4 22 p " " * 8 3 15 23 3 18 15 raha micchA tuthI kAya kaTA avasya zraya vicAyu virUghnA svArtha niSTa gurU kama sahiyArA miththA vicArI khelavuM paNya dairjanya avivaka sannati pedA pava dhalavAmAM mAsane savanamAM saddhivekathI mAtrAnuM nimaLa sAMna nakSepAnA ( 11 ) khAva pinA mithyA nathI. kAya za avazya zreya vicAryuM virUddhcyA svArthaniSTha gurUnI karma saDhiyArA mithyA vicAra AleluM puNya te dArjanya aviveka sannIti pedA parva dhULevAmAM mAsanA sevanamAM savekathI mAtranuM nirmaLa sAme nikSepAnA khAvA Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nalikanA 1 20 nA dika dhamakavakhate svAda vakhate svAsTika W 120 122 122 124 126 128 131 141 sparza karI 20 15 22 hiMga , ayaza e che ke ( sunkaka = d s Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI jaina bALahita bodhaka praznottara prakaraNa paheluM. * 1 prazna--ApaNe jene kema kahevAIe ? . uttara-zrI jinanI AjJA mAnavAthI. 2 prazna-jina zAthI kahevAya? uttara-Aga, dveSa, ane mehane, sarvathA jItavAthI. 3 prarAga ja kayAre kahevAya? u-jyAre kAma vikArane sarva prakAre che tyAre. 4 pra-rAganuM cinha-nizAnI zuM? u0-kanaka kAmanI-strI, dhanAdi upara prIti bhAva. 5 pra--dveSa jI kayAre kahevAya ? ujyAre vaira vireAdhane sarva prakAre je tyAre, 6 pra-SanuM cinha zuM? u-zatru upara aprItibhAva tathA zAdikanuM dhAravuM. Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (2 ). chuM pramAha jItyA tyAre kahevAya ? --jyAre rAga ane dveSakArI kAi paNa vastumAM lagAra . paNa sujhAya nahIM-nirmaLa jJAna, tathA vivekane yathArtha dhAre tyAre 9 50- mAha cinha thI -paranA cittane ra'jana karavA ceAgye ceSTAna' karavu. 9 pra0--jinanAM bIjA nAma yAM kayAM che? --arita, tirthaMkara, advaita, adbhuta, mahAdeva, viSNu, brahmA, ziva, zakara, vigere. . >10 10 pra0--arihata kahevAnA hetu ze ? u--kAma, koSa, meAhu, matsarAdika, . atara zatruvargane sarvathA haNavAthI.. 11 pra--tirthaMkara kahevAnA hetu ze ! 60--sAdhu, sAdhavI; zrAvaka, ane zrAvikArUpa tirthanI sthApanA karavAthI. 12 pra--arhata kahevAnA hetu ze ? u--nadrA, devedrA; tathA cegIdrAne, pazu pUjanA ceAgya hAvAthI. . 13 50--arUha'ta kahevAnA heta ze ? u--kama-khIjanA sarvathA kSaya kayAthI jene punarbhava * nathI mATe. 14 ma--mahAdeva kahevAnA hetu cA haze ? -rAga, dveSa ane mAhunA sarvathA parAjeya karavAthI duniyAmAM gaNAtA khIjA sarve deva karatAM moTA zreSTha che mATe. Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (a) 15 pra0--viSNu kahevAnA hetu grA ? 60--nirmaLa,. jJAna-darzanathI vizva vyApI, sarva padAsArthane jANe dekhe mATe 16 pra. brahmA kahevAnA hetu ze 60--nirUpama mekSa mArga. sAdhavAnA. kharekharA upaceAga sAbavAthI. ( mekSagamana ceAgya mArga-sAdhana nirmANa karanAra heAvAthI. ) 17 pra--ziva kahevAnA paramAtha ze ? u--ziva ( nirUpadrava-meAkSa) sthAnane sarvathA prAsa thayA mATe. 18 pra--za'kara kahevAnA hetu zA ? u--tribhuvana-svarga, mRtyu, ane pAtALavAsI .rvane sukha, zAMtikAraka che mATe, 19 pra0-rAganAM bIjA sarakhAM (paryAya) nAma kyAM che? 30---rati, prIti, sneha, pratibaMdha, mAyA, mamatA, vigere. 20 pra0--dveSanAM, khIjA sarakhAM (paryAya) nAma kayAM che ? --khAra, matsara, marati, prIti, marUci, karAga, kaleza, virAdha, vigere. 21 pra--mehanAM bIjA' payAya nAma kayAM che? utta--mUThA, aha tA-maMmatA, mamatva, parigraha, vigere 22 prajaina darzanamAM gurU kAne kahIye ? @.--zrI jinezvara kathita, tatva rahasyanA jANu, tA bhavya janAne hitApadeza devA, sadA ujamALa hoya te. Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 23 pra - jaina darzanamAM gurUnA paryAya zabda kayA kayA che? A u0-sAdhu, nigraMtha, mumukSu, kSamAzramaNa, muni, saM yamI, vigere. 24 pra-sAdhu kahevAnuM prayojana zuM? u-tapa, japa, saMyamavaDe AtmasAdhana karavA - tpara rahe tethI. 25 pra-nigraMtha kahevAnuM prayojana zuM? u-graMtha kahIye. parigraha te bAhya, ane atara ane te prakArane sarvathA dUra karyo. to, yAvata ... nispRhatA, dhAraNa karI tethI. 26 pra-mumukSu kahevAnuM kAraNa zuM? , - u-janma, jarA, ane mRtyu vinAnA, mekSa sukha . nIja kevaLa abhilASA rAkhI, bAkI sarva AzA - tRSNA umUlI nAMkhI mATe. * 27 pra-kSamA-zramaNa kahevAnuM prayojana zuM? - u-kSamA pradhAna zramaNa-makSa mArga sAdhavA prayatna * vizeSa karavA tatpara rahevAthI. 28 pra-muni kahevAnuM prajana zuM ? " 'u-Akhila ganuM tatva ( svarUpa) muNavAthI * samyagU jANavAthI. - 29 pra-saMyamI kahevAnuM prajana zuM? usaMyama ( sAdhu dharma-dIkSA) samyapha pALavAthI. 30 pra-zrI jinezvara bhagavAne, dharma mokSa mArga ke - batAvyo che? - u-samyam jJAna, darzana, (zraddhA) ane cAritra vivekarUpa. Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 5 ) 31 pra-upara kahelA dharmane pALavA adhikArI (cogya * koNa che? - u-sudratAdika, (21) deSarahita, madhyasthatA, guNavaMta. . ' 32 prava-dhama adhikArInA guNa sAmAnya rIte kayA . kayA che? u0-1 gaMbhIra Azaya, re suMdara deha, 3 zItaLa svabhAva, 4 kapriya, pa ara, pApabhIrU, che. nirdabha, 8 dAkSiNyatAvaMta, 9 lajajALu, , 10 dayALu, 11 niSpakSapAtI, 12 guNarAgI, 13 satyavAdI, 14 jADA baLIo (dhamakuTuMbavALe, ' 15 dIrdhadarzI, 16 sujANa, 17 , vRddha sevA, 18 vinayavaMta, 19 kRtajJa, 20 5 pakArI, 21 cakora. ' 33 pra--dharma keTalA prakAra che? te ugRhastha dharma, tathA * sAdhu dharma. . 34 pra-gRhastha dharma eTale zuM? u-gRha (ghara). vAsamAM rahI zrI jineti tatva zraddhApUrvaka banI zake, tevAM vrata, paccakhANu, ke 2vAM te. ' * * 35 prave-sAdhu (yati) dharma eTale zuM? * - u ha vAsatajI pAMca mahAvrata, tathA rAtrI bhojana . nahi karavA sakhta niyama dhArI gRhastho ne baMdha karavuM te. " 36 pra-pAMca mahAvrata kayAM kayAM che ? - u-sarvathA, jIvahiMsa, asatya, adatta, mithuna ane parigrahane tyAga, Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 6 ) 37 50--sarvathA jIvahiMsAnA tyAga zI rIte pALe * -kAI jIvane rAga dveSathI NavuM nahIM. haNAvavuM * nahi, ke haNutAne ThIka mAnavuM nahi, ( manathI, vacanathI temaja kAyAthI ) 38 50--sarvathA asatya khelavAnA tyAga zIrIte pALe? u----phreAdha, mAna, mAyA, lAbha, bhaya, ke hAsyathI lagAre asahya naja khelavuM. 39 pra--sarvathA adatta nihu levAnA niyama zI rIte pALe u--jita AjJA, ke gurU AjJA virUddha, kaMIpaNa levuM, devuM nahi; temaja tenI AjJA chatAM mAla dhaNInI rajA vanA, kaipaNa vastu levI devI nahi; temaja mAladhaNInI rajA chatAM paNu, sacita .ke mizra vastu levI nahi. . pra0 sarvathA maithuna tyAga, brahmacarya vrata zI rIte pALe? --deva, manuSya, ane tiryaMca, sabaMdhI viSaya kriDA sarvathA vaja, athavA pAMce iMdriyAnA viSayane kabajo kare pAte temane vaza na rahe. 41 pra--sarvathA parigrahane tyAga zIrIte pALe ? *u.--jethI mUrchA thAya, tevI bhAre ke halakI ( saceta aceta, ke mitra) vastunA sa'graha tuja kare. 42 pra0 sarvathA rAtrI bhejananA tyAga zIrIte pALe ugame te prakAranA AhAra, sUryadaya pahelAM ke sUryAsta pachI na khAya. ( kharU zvetAM sUryAdaya pachI eghaDI temaja sUryAsta ) pahelAM beghaDI - paNa vajavA ceAgya che. Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (7) 43 pra-pUrve kahelAM tene mahAvrata kahevAne che ' hetu che ? * * . . u-gRhasthanA aNuvratanI apekSAe te mahAvrata ka' : hevAya che; athavA kharA zuravIra vaDeja sevI zakAya mATe, (kAyarathI sevI na zakAya. ) 44 pra-aNuvrata eTale zuM ? u-aNu eTale nAnuM muninA mahAvratathI atyaMta alapa mATe. 45 pra-gRhasthanAM aNuvrata kayAM kayAM che? u-sthala (meTI) hiMsA, asatya, adatta, mithuna nuM varjavuM, tathA parigrahanuM pramANa. .. 46 pra-rala hiMsAthI viramavuM te zuM ? u-niraparAdhI, moTA (trIsa) jIvanI - niSkAraNa A jANI joIne hiMsA karavI nahi te. 40 pra-sthala, asatyathI viramavuM te zuM ? u0-kanyA, Dhora ke bhUmI saMbaMdhI, beTuM asatya - na bolavuM. korTamAM beTI sAkSI na puravI tathA beTA dastAveja na ghaDavA te. 48 pra-sthala, adattathI viramavuM te zuM ? A u-jANuM joIne corI karavI, ke cerAu vastu levI; thApaNa oLavavI te; tathA vizvAsaghAta kare; sArI narasI vastune bheLa saMbheLa kare,temaja dANa cerI karavI te. 49 pra-sthUla maithuna viramaNa te zuM ? . u-parastrI, vezyA, vidhavA, yA bAla kumArakA sAthe kukarma, bhega, sarvathA tajI svadvArA saMteSa bha. Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 2 ) javA te. strIe svapati satASa bhajavA te. 50 graM0-parigraha pramANa te zuM ? 30 dhana, dhAnyAdika nava prakAranA parigrahanu pramANu, ATalAthI vadhAre mAre svabhAgArthe na khape; pramANathI adhika zubha dharma mArge kharcI nAMkhavuM te. .. 51 50--A pAMca aNuvrata uparAMta gRhasthane khIjA kAM vrata hAya chu. u-traNa guNa vrata, ane cAra zikSA vrata. ra pra0-3 guNu ta kayAM kayAM che ? u0~1 dizA ( javA AvavA ) nuM pramANa, 2 bhe gApabhAga, 3 anartha 'Da viramaNa, 13 pra0--dizA pramANu te zuM ? --4 dizA, tathA 4 vidizA vakANA) tathA uMcene nIce javA AvavA, samadhamAM pavitra dharma kArya - vinA svakAryArthe javA AvavAnu pramANu. vyApArane tyAga 54 20--bhAgapabhAga te zu' ? 60--15 kamAdAnanA mahA pApa karavA tathA 14 niyamA dhAravA. 55.pra0--anartha daDa viramaNa te zu ? u--pApanAM sAdhana-fAza, kuhADA, vigere taiyAra karI, mAgyAM, na ApavAM, pApanA upadeza, nahi devAM; ArTa rIdradhyAna na dhyAvuM. nATaka ceTaka bhavAyAneM jovA; pApI jIvane dharma buddhithI pASavA nahi. arthAt pApI jIvAne pALavA nahi. Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - () : 56. pra-cAra zikSA vrata kayAM kayAM che? u-sAmAyaka, dizAvagAsika, pauSadha, ane ati - thi saMvibhAga. * . . pa7 pra-sAmAyaka eTale zuM ? * u-saMkalpa nizcaya pUrvaka samatAbhAvamAM pApa vyA- pArane varlDa rahevuM te ( jaghanyathI be ghaDI ane utkRSTa te jIvita paryata. } : - * 18 pra--dizAvagAsIka eTale zuM ? u-chaThThA vratamAM dhArelI dizAnuM saMkSepavuM, ane mane ryAdAmAM rahI dharmadhyAna sevavuM te. 59 pra-paiSadha vrata eTale zuM ? . u-jethI dharmanI puSTi-vRddhi thAya te, piSadha cAra prakAre che. 1 AhAra, pisaha ( upavAsa, A caMbila vigere) 2 zarIra satkAra, tyAga pasaha, 3 brahmacarya pasaha, 4 pApa vyApArane parIhAra karavA rUpa posahaM. 60 pra-atithi saMvibhAga te zuM ? u-atithi, eTale aNagAra sAdhu tene harAvI, supAtra dAna daIne khAvuM te. * * 21 pra-sAmAnya rIte dharmanA keTalA bheda che ? u-cAra bheda. 62 pra-te cAra bhedanA nAma kayAM kayAM che ? : - udAna, zIla, tapa, ane bhAvanA. 3 pra-samyaga jJAna eTale zuM ? u0-sarvajJa, jinezvare, kahelAM chavAchavAdi nava tatva ne yathArtha jANavAM te. Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( i ) 64 pra.--samyagdarzana, (samakita ) eTale zu' ? ujinezvara bhagavAne kahelAM tatva upara prazamara * * pratIti Asta! dhAravI, khIjA bharamAI na javuM te. dhAMdhalIAthI 65 pra0--samyag cAritra viveka te zu ? utatvane yathArtha jANI, sahIne, hitakArI mArganu grahaNa karavuM, tathA ahitakArI mArganA tyAga karavA. te virati athavA saMyama. 66 pra--sarvajJa, jinezvaranAM, kahelAM tatva kayAM kyAM che ? u.1 jIvu. 2 ajIva. 3 puNya, 4 thAya. 5 mA zrava, 6 sa`vara. 7. madha, 8 meAkSa. huM ane nijairA ( A nava tatvA che. ) 67 pra--jIvanuM lakSaNa zuM ? --jJAna, darzana, cAritra, tapa, vIrya ane upayoga 68 pra--ajIvanuM lakSaNa zuM? --jIvanA lakSaNathI vilakSaNa-ulaTu* jJAnAdi rahita, (jaya ) 69 pra--jIva keTalA che ? 60--sarva jAtinA maLI jIvA anata che 7. pra--jIvAyeAnI keTalI che ? u--sarve jAtanI maLI 84 lakSa che. 71 --jIvAyeAni eTale zuM? *', u--jInu* uttpatti sthAna; ( varNa, gaMdha, rasa, ane sparza jenA samAna hAya tevAM amuka jAtInAM utpatti sthAna eka jIvacAnI kahevAya. hara pra--sajIva padAya kayA kayA che ? Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ u-dhamAstikAya, adharmAstikAya, AkAzAsti kAya, pagalAstikAya, ane kALa dravya. * 73 prada-dharmAstikAyane svabhAva che ? : u-jIvane tathA pudagalane cAlatAM sahAyabhUta tha vAne 74 pra-adharmAsti kAyane svabhAva che ? u-jIvane tathA pudagalane sthira rahetAM sahAyabhUta thavAne. 75 pra-AkAzAstikAyane svabhAva zo ? u-jIvane tathA pudagalAdika dravyane rahevAne, ava kAza ApavAne. * 76 pra-pudgalanuM lakSaNa zuM ? . * u-zabda, aMdhakAra, uta, prabhA, chAyA, Atapa, - TADha, varNa, gaMdha, rasa, ane sparza, e paddagala nuM lakSaNa, * * 77 pra-kALanuM lakSaNa zuM ? u-samaya lakSaNa ( vastunA navA purANA bhAva thavA " nAM sAdhana rUpa. ) 78 pra-puNyanuM lakSaNa zuM ? u-sukha pAmavAnA kAraNabhUta zubha karma "prakRtinuM saMcavuM. * * le pra-pApanuM lakSaNa zuM ? u kha (kaTuka phaLa ) pAmavAnAM kAraNabhUta azubha - - karmanuM saMcavuM. * 80 pra-AzravanuM lakSaNa zuM ? * u00-zubha ke azubha kamanuM AvAgamana thavAnuM dvAra - iMdriya, . . . Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (12) . 81 pra--saMvaranuM lakSaNa zu? : u--AvatA karmane rokavAnuM sAdhana AzrayadvArane baMdha * karavA rU . pra-baMdhanuM lakSaNa che? u-dUdha pANInI pere jIva karmanuM ekameka thavuM te. * 83 pra-mokSanuM lakSaNa che? . . - u-karma baMdhanathI AtmAnuM sarvathA mukta thavuM te. 84 pra-nijerAnuM lakSaNa zuM? ukarma baMdhanathI AtmAnuM keTalAka aMzathI mukta thavuM te. 85 pra-puNya saMcavAne upAya zuM? * . . u0 - zubharAga bhakti bhAvathI supAtradAna prabhu pUjA sAdhamAM sevA tirtha rakSA zAstra zravaNa jIva dayA vagere. 86 pra-pApa saMcavAne raste kayo? - u-unmArga sevana viSacaraNamAM mAcavuM. nirdayatA . mAThA, ayavasAya -Artarodra sthAna vagere. 87 pra-Azrava zA kAraNathI thAya ? upAMca iMdriya cAra kaSAya pe avata, 3 roga vigere. 88 pra-saMvarane lAbha zAthI thAya ? u---pAMca samiti, traNa guni. 22 parisaha 10 yati . dharma 12 bhAvanA tathA pAMca prakAranA cAritravaDe. 89 -baMdha keTalA prakAre ane kevI rIte thAya ? u --cAra prakAra (prakRti sthiti rasa ane pradeza rUpa) modaka (lADavA nA draSTAMte jANavuM. Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (13) 90 pra-mokSa keTalA prakAre thAya che? u-15 bhede siddha thAya che. te ( tIrtha-atIrtha - siddha vigere.) * 91 pra-nirjarA zI rIte thAya che? - u0--12 prakAra tapa (6 bAhya ane 6 atyAre bhede sevavAthI) : 92 pra-pAMca indriya kaI kaMI . . . . - u-sparza iMdriya, rasanA iMdriya, ghANa Idriya, ane tra-iMdriya. * 93 pra-cAra kaSAya kayA kayA ? uttara-krodha, mAna,mAyA, ane lebha. 94 pra-avrata pa kayAM kayAM? u-prANAtipAta; (hiMsA) mRSAvAda; adattAdAna mithuna ane parigraharUpa. ' 95 pra-traNa yuga kayA kayA? u-mana, vacana, ane kAyA; . 96 pra vezyA eTale zuM? ane te kaI kaI? u-dravya kaSAya sAthe jIvanA zubhAzubha ane ' dhyavasAya vizeSa-kRSNa lezyA, nIla vezyA, - kAtilezyA, tejalezyA, patralezyA, ane * * * zukala lehyA. . . 7 pra-dhyAna eTale zuM? ane te kayAM kayAM? u- cittanI ekAgratAthI thaeluM avalaMbana vizeSa Arta, , dharma ane zukala bhare Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 14 ) leTa pra--samiti eTale zuM? ane te kaI kaI ? u--samiti eTale samyak pravartana ( te te khAmatamAM upayAga) yA, bhASA, eSaNA, dAna nikSepanA ane pAztiApanikArUpa pAMca che. huM pra.--gupti eTale zuM ane te kaI kaI? u--gApavavuM-sAcavavuM, rakSaNa karavuM e guptinA artha che. te mana, vacana, ane kAyA saMbadhI traNa che mana gupti vagere. 100 pra--parisaMha eTale zuM ? ane te kayA kayA che? u.--samasta prakAre sahana karavA ceAgya parisahu ka hevAya, tevA rara che. bhukha, tRSA, zIta, uSNa, 'sa, acela, ati, zrI carcA, niSedhikA, sadhyA, Akroza, vadha, yAcanA, alAbha, roga, maLa, tRNu sparza, satkAra, prajJA, ajJAna vigere, anukuLa tathA pratikuLa ane rIte, 101 pra0-dazavidha yati dharma kevA prakAre che? uM--kSamA, mRdutA, saralatA, nilaiAbhatA, tapasyA, sayama, satya, zAca, ( pavitratA ) niSparizrcahatA ane brahmacarya, 102 x0--khAra prakAranI bhAvanA zI rIte che? u--anitya, azaraNu, sauMsAra ekatva, azuci, Azrava, sa vara vigere. * 103 pra0--cAritranA pAMca prakAra kayA kayA che? 70--sAmAyaka, chedepasthApanIya, parihAra vizuddhi, sukSma saparAya, ane yathAkhyAta, eva' pAMca. Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 15 ) 104 pra--karmane prakRtibaMdha, eTale zuM? ane zI rIte? - u0-prakRti eTale svabhAva, jema judA judA dravyane : svabhAva jude jude heAya che. tema kaI karmano svabhAva AtmAnA jJAna guNane ane keIne irzanAdikane DhAMkavAne svabhAva hoya che. te baMdha te pratibaMdha kahevAya che. 105 pra-mULa kama prakRti keTalI ane uttara bheda) - kRti keTalI che? u-mULakarma prakRti 8 che ane uttara prakRti 158 che. 106 pra-mULa prakRtinAM nAma kayAM kayAM che? * u-jJAnAvaraNIya, dazanAvaraNIya, vedanIya, maha. nIya, nAma, Ayu, netra, ane aMtarAya, evuM ATha mULa prakRti che. 107 pra-uttara prakRti 158 zIrIte thAya che? - u0-jJAnAvaraNIyanI pa, darzanAvaraNIyanI 9, ve. danIyanI 2, mohanIyanI 28, nAmanI 103, AyunI 4, getranI 2, ane ataMrAyanI 5 maLI 158 thAya che. 108 pra-jJAnAvaraNIya vagere karmane ke svabhAva che ? u0-AtmAnA jJAna darzanAdika guNone DhAMkavAne. 109 pra-jJAnAvaraNaya karma kevA kevA jJAnane kevI rIte Avare che? . . - u-mati, zruta, avadhi, mana:paryava, ane kevaLajJAna nane A karma paTa (vastra ) nI pere Ava Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 6 ) 110 pra-mati jJAnAdika pAMce jJAnanA maLI keTalA bheda che? ' u-matinA 28, zrutanA 14, avadhinA , mana:paryava jJAnanA be ane kevaLa eka ja sarva maLI 51. 111 pra--darzanAvaraNIya karma kevIrIte darzana guNane A vare che? u-pratihArI piLIyA)nI pare. 11ra pra-jJAna ane darzana guNamAM zuM taphAvata che? u-AtmAne vizeSa upaga te jJAna, ane sA. mAnya upaga te darzana che. 113 pra darzananA keTalA bheda che? - u0-cakSu, acazuM, avadhi, ane kevaLa darzana maLI tenA pAMca prakAra thAya che. 114 pra--dazanAvaraNayanA 9 bheda kayA kayA che? u-cakSu, acakSu avadhi, ane kevagadarzanAvara @ya evuM 4 tathA nidrA, nidrA nidrA, pracalA, pracalA pracalA ane vizuddhI. 115 pra-vedanIya karmane ke svabhAva che? 70-jIvane zAtA azAtA verAvavAne. 116 pra-vedanIya karmanA keTalA bheda che? u-be, zAtA vedanIya, ane azAtA vedanIya. 117 pra-vedanIya kevI rIte kayA guNane DhAMke che?. - u0 -madhathI kharaDelI taravAra ane kerI taravAra cA TavAnI pere zAtA, azAtA, vedanIya, karma, AmAnA, avyAbAdha, sukha guNane Avare che. Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ . ( 17 ) : 118 pra--mihanIya karmane svabhAva ke che? u-madirAnI jema AtmAnA sabhyakatva ane cA ritra guNane DhAMkavAne che. 119 pra-mahanIya karmanA mukhya keTalA ane kayA bheda che? u0-e leha, darzana mohinIya ane cAritra mehanIya. 120 prava-darzana mehanIya karmanA keTalA ane kayA kayA u-traNa bheda, samakita mehanIya; mizra mohanIya - ' ane mithyAtva mehanIya. 1ra1 pra-cAritra mehanIyanA keTalA bheda mukhya che?. u-e bheda; kaSAya mohanIya; ane kaSAya mAM( hanIya. 122 pra-kaSAya mehanIyanA keTalA bheda che? u0-anaMtAnubaMdhI, apratyAkhyAnI, pratyAkhyAnI ane saMjavalana bhede kedha, mAna, mAyA ane lobha maLI 16 bheda. * . 123 pra-kaSAya eTale zuM? u-saMsArane lAbha jenAthI thAya che. 124 pra-kaSAya eTale zuM? ukaSAyanA sahacArI, kapAyane utpanna kare te. pa pra-nekaSAya mehanIyanA keTalA bheda che? * u-purUSa veda, strIveda ane napuMsakaveda, e traNa veda meharnIya, tathA hAsya, rati, arati, zA Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 18 ) bhaya ane durgacha e cha hAsyAdi mahanIya maLI 9 nekaSAya mehanIya. 126 pra-nAma karmane svabhAva ke che? A u0-citArAnI je vividha prakAranA AkArane dha. . rAvI AtmAnA arUpI guNa (svabhAva) ne DhAM kavAno che. 127 pra-nAma karmanA mukhya keTalA bheda che? u-zubha nAma karma ane azubha nAma karma evuM be bheda che. 128 pra-zubha nAma karmanI thoDI prakRti kaI kaI che? A u-uttama saMghayaNa tathA saMsthAna, uttama varNa, gaMdha 2 ane sparza, sibhAgya Adeya, pratyeka, trAsa, bAdara, paryApta sthira ane tirthaMkara nAma karma vigere. 129 pra-azubha karmanI cheDI prakRti kaI kaI che? u0-pUrvokta prakRtithI viparIta, sAdhAraNa, sthAvara, sUkSama, apayAsa, asthira pramukha. 130 pra-sa maLIne nAma kamanI keTalI prakRti che? u-103 ekaso ne traNa prakArAMtare te 42, 67, . ane 93, paNa che. 131 pra-AyuSya karmane svabhAva ke che? u-heDa (baMdIkhAnA) je tene svabhAva hevAthI AtmAnA akSaya guNane AvarI tene cAra - timAM bhamAve che. Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (18) 132 pra--AyuSya karmanA keTalA bheda che?. - u-deva Ayu, manuSya Ayu, tiryacaAyu ane na raka Ayu evaM cAra. " 133 pra-getra kamane ke svabhAva hoya che ? u0-kuMbhAranA ghaDA je uMca nIce hovAthI te AtmAnA agurU laghu svabhAvane Avare che. 134 pra-gotra karmanA keTalA bheda che? - u0-ucca gotra ane nIca gotra, e be bheda che. 135 pra-gotrane ghaDAnI upamA zI rIte lAgu paDe ? u-dudha, ghIne ghaDe prazaMsAya che ane madirAne . . ghaDe kavADAya che mATe. 136 pra-aMtarAya karmane svabhAva ke heAya che?.. u-bhaMDArInI je hevAthI te AtmAnI, sahaja dAnAdi zaktine Avare che. 137 pra-aMtarAya karmanA keTalA bheda hoya che ? u-dAnAMtarAya, lAbhAMtarAya, bhegAMtarAya, upa gAMtarAya ane vitarAya evaM pAMca. - e sarva svabhAva (baMdha) nA saMbaMdhe prasaMgopAta kahyuM, have kaMIka kAlamAna jaNavA kahe che. - A sthiti baMdha. . 138 pra--samaya, te bArIkamAM bArIka vakhatanuM mApa.. 139 pra-AvalI-asaMkhya samaye eka AvaLI thAya.' 140 pra-kSullaka bhava-256 ArabIvaDe thAya. Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ' ( 20 ) . 141 pra--zvAsozvAsa-17 thI adhika kSullaka bhava thAya. 14ra pra--muhurta-1673716 AvelI athavA 3773 * zvAsozvAsa pramANe thAya. * 143 pra--muhurta-be ghaDI athavA 40 mInITe thAya. -144 pra-aherAvI-30 muhurta athavA 60 thIye thAya. 145 pra--pakSa, mAsa-15 ane 3. ahe rAtrIe thAya. 146 pra0-ratu-be mAse thAya. tevI rUtu dara varasamAM che : hoya che. (varSa, zarada, hemaMta, zizira, vasaM ta ane grISma.) 147 pra-acana-6 mAse thAya. ( dakSiNAyana ane utta rAyaNa.) 148 pro.-varSa-12 mAse thAya. 149 pUrvaga-84 lAkha varSe thAya. .150 pUrva-84 lAkha pUro thAya. 151 papama-asaMkhyAta pUrve thAya. 15ra pre-sAgarepama-daza keDa koDa palyopame thAya. 153 pra--utsarpaNa-daza koDAkoDa sAgaropame thAya. 154 pra-avasarpaNa-daza keDI koDa sAgaropame thAya. * 155 pra-kALacaka-20 kaDAM keDa sAgarama thAya athavA bArAArAnuM thAya. - * 15da pra-pudagala parAvartana-anaMtA kALa cakavaDe thAya. 157 -nAnAvaraNIya karmanI utkRSTa sthiti-30 kaDA keDa sAgaropama. . Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 21 ) 158 pra0-darzanAvaraNIya karmanI utkRSTa sthiti 30 kroDA phADa sAgarApama. 159 pra0--vedanIya karmanI 16 pra~maMtarAya kramanI "" dd "" 161 pra--mAhanIya karmanI 162 50 nAma kamanI 163 pra0-gAtra karmanI 164 pra--Ayu karmanI 33 sAgarApamanI, ,, 165 pra0--vedanIya karmanI jadhanya sthiti-12 muhurtanI. 166.50 nAma karmanI ,, . 167 pragAtra karmanI ,, d ,, 70 kroDAkroDa sAgaropama 20 ,, "" ha . .. 3 aMtarmuhUrtanI samajavI. Ayu-10 hajAra varSanu 368 pra--AkInA karmanI 169 pra--deva nArakInu jaghanya 170 pra.--anuttara vimAnavAsI devanuM utkRSTa Ayu-33 sAgarApamanu . 171 pra--sAtamI tamatamA nArakItu', 17 dz 172 pra.yugalI manuSyanu' utkRSTa Ayu-3 pakSeApama 173 pra.--samurdima manuSyanu jaghanya utkRSTa Ayu-ata : muphtanu 174 pra--cauIMdriyanuM... utkRSTa Ayu-6 mAsanuM, 175 pra.teriTriyanuM utkRSTa Ayu-49 divasanu.. 176 pra.--eridriyanuM utkRSTa Ayu-12 varSanuM 177 pra--pRthvIkAyanu . 22000 varSa... ', Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 22 ) 178 pra--apakAyanu" utkRSTa Ayu-7000 varSanuM', 179 pravAyukAyanuM 180 pra--pratyeka vanaspatinu 181 prazna--agni kAcanu .. ,, 11 rasa baya. 3000 varSanuM. 1000 varSanuM, 3 ahA rAtrinuM. prakAranA hoya che. maTThatama temaja prakAre hAya che. 182 pra--karmane rasa-zubha azubha e te dareka mada, madatara ane ti, tIvratara ane tIvratama 183 pra-zubha rasa-zelaDI jevA mIThA hAya che. ane azubha rasa lIMbaDA jevA kaDavA hoya che. 184 30--kaSAyanI madatAe zubharasa-tIna, tIvratara, ke tIvratama ane azrubharasa mada, maMdatara ke .ma daMtama baMdhAya che; ane kaSAyanI tIvratAe teA zubharasa mada, maMdatara ke madatama ane a. zubhasa tIvra, tIvratara ke tIvratama baMdhAya che. eka ThANIe, e TANIo, triyANIe, ane cauThANIe rasa paNa te kahevAya che. eTale ke te anukrame zubhAzubha rasanI tIvratA jaNAve che. kaSAyanA abhAve karma madhanA rasanA abhASa thAya che. pradeza adha. 185 30--ana'tA-paramANuthI niSpanna khaMdha ( ska'dha ) kAmaNu vagA ceAgya thAya che. tevA anatA khadhanI manelI krama vagaNA DAya che. tevI anaMtI kama vargA pratikSaNu ( samaye samaye ) jIva graheNu kare che. Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 23 ) prakaraNa bIjuM upadeza sAra. 171 yA--jayaNA, sadA pALavI. keAI jIvane duHkha pIDA thAya tevuM kai kadApi jANI joine karavuM karAvavuM nahi. 2 asatya khelavuM nahIM--kema ke tethI sAmAne ApaNA upara avizvAsa Ave; jethI kadApi sAcu' paNa mAryuM jAya. 3 cArI karavI nahIM--cArI karanAra kadI sukhI thAya nahIM. cArInuM dhana re nahi. cAranA keAI vizvAsa * kare nahIM, cArane krameAte maravuM paDe, cAra hamezAM sa'tAtA rahe? harAyA DhAranI jema tene sateSa vaLe nahi, 4 chInALI paNa karavI nahi--parastrI gamana temaja vesyA gamana bhAione ane parapurUSAdi gamana menAne avazya varjavA ceAgya che. AvuM kama leAka virUddha heDavAthI niMdApAtra thavAya che. kuLane kala'ka caDe che. ane nakArtti durgatimAM paDavuM paDe che. pa ati tRSNA rAkhavI nahi...ati leAla duHkhanu mULa che. aneka pApakarma karAvavA jIvane lalacAvI durgatimAM pADe che. 6 krodha karavA nahi--phredha agni jevA satApakArI che. pahelAM peAtAneja satApe che. ane sAmu. mANasa jo samajI kSamALu na hAya teA tene paNa saMtApa kare che. kreAdhane TALavAnA uttama upAya kSamA, samatA ke dhIraja che. Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( ra ) abhimAna karavuM nahi-je. ehakAra kare che te halakA paDe che. ane je namratA rAkhe che te uMcA caDhe che. kahyuM che ke laghutA, tyAM prabhutA, kuLa jAti, baLa, tapa, vidyA, lAbha tathA ThakurAIne garva kadApi paNa kara nahi. : mAyA kuTilatA karavI nahi-chaLa prapaMca dago, daMbha, . vakatA, kuMpaTa karI ApamatithI avale raste cAlanAra kadI sukhI thaI zakatuM nathI. kahevata paNa che ke "do keIne sage nahi ? kapaTInI dharma kiyA niSphaLa thAya che. te mUkhe mIThe paNa dIlamAM jUTho hoya che. 9 lebhane ta -lobhI mANasa kRtyA kRtya, hitAhita bhakSAkSane viveka taja aminI jevo "sarva bhakSaka bane che. * rAga dveSa kare nahi-rAga-dveSa doSathI AtmA malI na thAya che. rAga dveSa baMne sAthe rahe che. temane jItavA vItarAga prabhunI sahAya mAgavAnI jarUra che, kemake te prabhu sarvathA rAga-dveSa rahita anaMta zakita vALA ane anaMta guNI che. * 11 kalaha (kaleza) kara nahi-kalaha-e kaleza (duHkha) nuM mULa che. jyAM nitya kalaha thAya che, tyAMthI lakSamI palAyana karI jAya che. mATe kalahathI dUra rahevuM. 32 phUDuM ALa devuM nahi -Ine huM kalaMka devuM enA jevuM bIjuM pApa nathI. khATA kalaMkathI charane maravA jevuM duHkha thAya che. jevuM dukhaparane devA jIva tatpara kevA * * . Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * ( 25 ) thAya che. tevuM ke tethI so gaNuM, lAkha karoDa gaNu. kaTuka duHkha denArane parabhava bhogavavuM paDe che. 13 cADI khAvI nahiM-cADI khera mANasa durjane gaNAca che. cADI karavAnI kuTevathI kavacita sArAM mANasa paNa . saMkaTamAM AvI paDe che. . 14 vaibhava vakhate chakI javuM nahiM-sukha maLe chate vi cAravuM. ke sukhanuM sAdhana dharmaje che. te teneja vizaSa seva. . . 15 duHkha samaye dInatA karavI nahiMdu kha Avye vi cAravuM ke duHkhanuM kAraNa dukRta-pApaja che. te te vakhatai pApathI vizeSe DaratA rahevuM. 16 paraniMdA karavIja nahiM_nidAra dhamabhAI benonI * paNa niMdA kare che. tethI tene AtmA atyaMta malIda thAya che. nidAkhera karIne nArakI thAya che. mahApA takI hovAthI jJAnI tene karma caMDALa kahI bolAve che. 17 kaheNI karaNI sarakhI rAkhavI-kahevuM kAMI ane karavuM ; - kAMI ete pragaTa ThagAI ane halakAI gaNAya che. * sajajana bole che tevuMja pALe che. ane pALavuM hoya tevuM ja bole che. sajajane sadAcAravaMta heAya che; .. leka virUddha te sarvathA taje che. 18 kheTAne pakSa kheMca nahiMsatyAsatyanI parIkSA karI nirdhAra karI sAcAneja sadA pakSa grahaNa karaze. paNa parIkSA karyA vinA kadAgrahavaDe khATA pada kheMca e AtmArthInuM lakSaNa nathI. 19 zuddha devanI sevA karavI-rAga-dveSa ane mahAra mahAdevathI sarvathA varjita nirdoSa, niSkalaMka, sarvaka * sarvadaza, vItarAga, paramAtmAM (jenuM nAma game te Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * (21) hAya paNa guNamAM sarvotkRSTa hoya te) tenuMja ana - 1 bhAve zaraNa grahavuM. . zuddha gurUnI sAcA dilathI sevA karavI-pite nila vItarAga zAsanane sevanArA ane anya AtmA sajanene eja nirdoSa mArga batAvanArA, kSamA, mRdutA, saralatA, ane nirlabhatAdika zreSTha guNene bhajanArAM bhikSu, sAdhu, nigraMtha, aNagAra-mumukSu-zramazAdika sArthaka nAmathI oLakhAtA munigaNane zuddha gurU buddhithI sevavA yaMgya che. 21 zuddha sarvajJa kathita dharmanI sevA karavI-durgatithI ba. cAvI sadgati pamADanAra, syAdvAda anekAMta mArga viSe zuddha zraddhA na rAkhI sevA karavI. doSa mAtrane daLavA samartha mahAvrata sevana karavArUpa prathama sunI ' 'mAga tevI zakitanA abhAve aNuvrata sevavArUpa bIje zrAvaka mArga ane mahApratAdi samyapha pALavA asamartha chatAM draDha zAsanarAgathI zuddha mArge sevanAranA bahu mAnapUrvaka satyatatva kathaka hovAthI trIje saMvisa pakSIya mArgane AtmAthI sajajane e draDha AlaMbana yoge zIdhra bhava, samudrathI pAra pamADanAra jANI se- vavA yogya che. * * 22 zuddha devagurU ane dhamanI sevA karavA yogya thavuM (tevI yogyatA meLavavI) ayogya gyatA rahita malIne AtmA zuddhadeva, gurU dharmanI sevAne adhi kArI nathI. (23 AtmAnI malInatA dUra karavA mathavuM-pitAnA mana vacana ane kAyAne niyamamAM rAkhavAthI AtmA nimeLa thaI zake che. Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ *(20) 24 kSudratA tajavI--nIca-malIna buddhi tajI, suSuddhi dhArI, nimaLa aMtaHkaraNa karavu, ga bhIra vIlanA thavuM, tucchatA karavI nahI. pArakAM chidra nahi jotAM peAtAnu ane paratuM kharU hita kema thAya teja dAnA dIlathI vicAravuM. 25 nyAyathIja dhana upArjana karI AjIvikA calAvavI. sasAra vyavahAra tathA dharma vyavahAra rUDI rItIe calAvavA nyAyanitIneja AgaLa karI ceAgya vyApAravarDa dravya upArjana karavuM ucita che. nyAya dravyathI mati nirmaLa rahe che, kemake kahevata che ke AhAra tevA ugAra, ' anyAyanuM pariNAma ulaTu " Ave che. 26 svabhAva zILA rAkhave-tIkhI prakRti ghaNI vAra tukasAna kare che. ThaMDI-zItaLa prakRti vALA sukhe svakArya sAdhI sake che. ane peAtAnA zILA svabhAvathI sarvana te vahAlA lAge che. 27 leAkavirUddha kAma kadApi karavuMja nahiM--mAMsa bhakSaNa, ' madIrApAna, zIkAra, jUgAra, cArI, tathA chinALI, A sarve mahAnidya karma ubhayalAka virUddha che. tethI te sarve avazya varjavA ceAgya che. 28 krUratA karavIja nahi--kaThora dIlathI kAI paNu pApa karavuM nahi. tethI ane lAka bagaDe che, ane niA pAtra thavAya che. 29 parabhavanI prIka zakhavI--hiNA karma karavAthI prANIne parabhavamAM naraka tiryaMcanAM anatA duHkha leAgavavAM paDe che. ema samajI tevA nIca avatAra dhAravA na paDe tevI prathamathIja saMbhALa rAkhavI, peAtAnu vartana sadhArI cAlavuM. Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 20 ThagabAjI karaNI nahi Thaga lekane sAmAnI khuzAmata * karavA uparAMta hamezAM pitAnuM kapaTa DhAMkavA para bhaya rAkhavuM paDe che Thaga leke sAmAne ThagavA jatAM piteja baha ThagAya che. te bApaDA samajatA nathI, Thaga leke dharmane ayogya hovAthI temanI dharma karaNuM kaMSTarUpa-nAmI nIvaDe che. 31 vaDIlanI AmanyA lopavI nahi-vRddha, jJAnavRddha - tathA guNavRddhanI yaMgya dAkSiNyatA sAcavavAthI A paNuM hita avazya thAya che. 32 uttama kuLa maryAdA tajavI nahiM-namratA rAkhavI, kaI paNa eba na lagADavI. DahApaNuthI bolavuM cAlavuM - vigere uttama nIti-rIti AdaravA prayatna karyA kare, TuMkANamAM kuLanI zobhAmAM vadhAre kara. 33 dayArTa svabhava dhAre, sarva prANIne sarakhA lekhI ko Ine jIva dubhAya tema karavuM nahiM, sarvane mitra sa2, mAna lekhavA, 34 pakSApakSI karavI nahiM sAcane ja Adara kara, satya bAbatamAM bheda bhAva dhAra nahi, za3 mitra samAna. * ja gaNavA. rUpa guNajanane dekhI khuzI thavuM-je tamane guNane khapa hoya te guNIne joI rAjI thAo, kemake guNa guNI " mAM ja vase che. guNane anAdara karavAthI guNa vegaLA khase che. ane cagya Adara karavAthI guNa najadIkaja Ave che. * 36 mejamAM Ave tema bolavuM nahi-jarUra paDe tyAre ja jarUra jeTaluM jJAnInA vacana anusAreja balavAthI Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 2 ) svaparanu` hita tha thAya che, anyathA unmatta bhASaNathI tai avazya svaparatu ahitaja thAya che 37 sarve kuTuMbane dharma custa karavuM--( dharma custa karavA ghaTatA prayatna sevavA )-upagArI kuTuMbIonA upa gAra mIjI rIte vaLI zakatA nathI te dharma pamADayAthI sukhe vaLI zake che. temaja dharma pAmelA teo sarve rIte anukulatAe varte che. 38 vagara vicAryuM kaI kAma karavuM nahi----sAhasa kAma kayAthI krAi vakhata jIva jokhamamAM AvI mahA zaiA krAtura thAya che mATe tenu' chevaTa pariNAma vicArIneja ghaTita kArya karavA tatpara thavuM. 39 vizeSa jJAna bhajhala karavA--kharU tatva jANavA khapa karavA hAya tA, aMdha kriyA karavA karatAM, dareka dareka vyavahAra-kriyAne paramArtha . samajI satya niSkapaTa kriyA karavA pUrte Adara karavA .. 40 ziSTAcAra sadA sevavrA--mahApurUSoe sevelA mArge sarva mAnya heAvAthI avazya hitakArI nIvaDe che mATe svakapAlakalpita mArga tajI sanmArga sevavA. yataH mahAjano yena gataH sa panthAH. 41 vinayavRtti-namratA dhAravI--sadguNI yA suzIla sajUnAnA cita vinaya sevave, temane kadApi paNa. anAdara karavA nahi, kemake vinayaja sava zujInuM vazIkaraNa che. temaja dharmanu mULa paNa vinaya che. vinaya vaDeja vidyA phaLIbhUta thAya che. tethI anukrame sarve sa'padA saje che. 42 upagArInA upakAra bhUlaveA nahi--mAtA, pitA ana svAmInA upakAra * atula gaNAya che. te sarvethI dharma . Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gurUne upagAra behada che temane upagAra vALavAne kharo upAya temane kharI vakhate dharmamAM sahAya devI te che ema samajI tevI uttama taka zANuM mANase jhumAvavI nahi. . 43 yathA zakti jarUra para dukha bhaMjana karavuM-dIna, - duHkhI, anAtha, janane yathA ucita sahAya ApI temane AzvAsana ApavuM-chevaTe vacanathI paNa temane - saleSa pamADe. temanuM dila dukhAya tevuM karavuM ke bolavuM nahi-temaja temane TagAvI TagAvIne ApavA karatAM tarata yathA zakti ApI devuM. . . . jaja kArya dakSa. thavuM-abhyAsanA baLe kaI paNa kAryamAM : : nahi mujhAtAM tene pAra pADavA pUratA hiMmatavaMta thavuM. AraMbhelA kAryamAM aneka vighna AvyA chatAM DagyA vinA aDagapaNe svakArya siddha karavuM. 45 mithyAtva sevavuM nahi-rAga dveSathI kalaMkita kudevane; tatvanA ajANa-mithyA kadAgrahI kugurUne, tathA hiM. sAdi dUSaNe dUSita kudharmano sarvathA tyAga kara, te. maja ajJAnamaya hoLI pramukha mithyA parvene paNa avazya parihAra kare. mithyA deva devInI mAnatA nahi karatAM zAsana bhakta suravonI sAcA dilathI AsthA rAkhavI. kemake ApattimAM bhakta janone zAsana devaja sahAya bhUta thAya che. 49 zaMkA kakhA dhAravI nahi-sarvajJa vItarAga prabhunAM ja pramANa bhUta vacanamAM kadApi zaMkA karavI nahi kema che ke temane sarvathA deSa rahita hovAthI asatya bolavAnuM - kaMI paNa prajana nathI. AthI niHzaMkapaNe zrIjana - zAsananI zuddha dilathI sevA karavI. prANane paNa pAkhaM lokee pAtharelI jALamAM phasAvuM nahi. Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 1 ) 47 dharma samakhI, phaLanA sadeha karavA nahi--je dhama kalpa vRkSanu' sAkSAta sevana karI tirthaMkara-gaNadhara-pramukha asakhya janAe sAkSAta saheja sukha anubhavyuM; te pavitra dharmanA ameAgha phaLanA sa`deha nabaLA mana vALA vinA khIje kANu kare ? apitu bIje kA paNa kareja nahi. t 48 mithyAtvInA paricaya tajave " sAmata tevI asara" e draSTAMte svaguNunI hAnI uparAMta kadAcahIviparItI jananA lAMbA sa`gathI AtmAnA sahaja zatrubhUta durgaNAnI prApti thAya che. 49 mithyAtvInI praza'sA tajavI-durAgrahI ke kadAcahInI *mithyA praza'zA-khuzAmata karavAthI temanA durguNunI vRddhi thAya che. 50 tatva grAhI thavuM--madhyastha vRttithI satya gaveSaka thaI muvarNanI pere parIkSA pUrvaka zuddha tattva aMgIkAra karavuM, 51 jhaverInI pere suparIkSaka thavuM--zuddha tattva svIkAratAM averAnI peThe peAtAnI caturAinA banatA upayoga karavA, para tattva para zraddhA barAbara rAkhavI--zrI sarvajJa prabhue |helAM tatva vacana para pUrI pratiti rAkhavI. jarA pazu raMgavuM ni. 53 hINAcArIne saraMga sarvathA vajave--hINAnI sAkhatathI hINApataja Ave, pratyakSa jUe ke gagA naDhItuM pavitra jala paNa khArA samudramAM bhaLavAthI khArU thAya che ema samajI saMtsagaja sevavA. 54 dharma ( sAstra ) sAMbhaLavAnI tIvra rUci karavI jema kAI sukhI ane cakAra juvAnIe ati utsAhathI Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (32) revatAI gIta nAdane amRta jevuM mAnI sAMbhaLe tema thA tethI adhika utkaMThAthI zAstra zravaNa karavuM cAgya che. vAta sAMbhaLatAM sAkara drAkSa karatAM paNa ; adhika miheza paje.. upa dharma sAdhana karavuM bahuja game-jema keI brAhmaNa aTavI-ullaghI thAkI lothapotha thaI gaye hAya, ane tene atyaMta sudhA lAgI hoya, te vakhate tene vebaranuM bhojana bahuja bhAve, tema mokSAthIne dharma sA dhana rUcavuM joIe 5 deva gurUnuM vaiyAvacca karavAmAM khAmI rAkhavI nahi. jema vidyA sAdhaka pramAda rahita vidyA sAdhavAmAM spara rahe che, tema zuddha deva gurUnuM ArAdhana karavA, kuzaLatA vAparavI AtmArthIne egya che. 57 vinayanuM svarUpa samajI arihaMtAdikane A pramAte hai Adara sAcava-1 bhakti ( bAhya upacAra '2 hadaya prema-bahumAna 3 saddaguNonI stuti 4 avagu zu-deSa daSTine tyAga kara, ane 5. jema bane tema - AzAtanAthI dUra rahevuM. 58 zuddha samakita pALavuM (mana, vacana ane kAyA vaDe)-manathI, zrI jina ane jena mArga vinA sava asAra che. ema nirdhAra karavA vaDe, vacanamI zrI jina bhaktithI je thaI zake te karavA duniyAmAM bIju keNa samartha che. ema kahevAthI, tathA kAyAthI, aDagapaNe zrI jina vinA anya kudevane kadApi paNa pramANu kareja nahi. * 59 jema zAsananI prabhAvanA karavA tatpara rahevuM, pavitra jene siddhAMtane pUro abhyAsa karavAthI, dhyajanane Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhApadeza devA va. dulArI mada gALavA vaDe, ji. mitta jJAna vaDe, tapobaLa vaDe vidyA maMtra vaDe, aMjana ga vaDe, ane kAvyabaLathI, rAjA pramukhane pratibaMdhavA jana zAsananI jaya patAkA pharakAvavA banatuM vIrya kSeravavuM. 60 jema samakita zuddha nirmaLa thAya tema karavuM. zuddha deva gurUne yathA vidhI vaMdana karI, yathA zakti vrata 5 ccakhANa karavAM tathA uttama tIrtha sevA, deva gurUnI -bhakti pramukha sukRta, evI rIte karavAM ke jethI a nya darzanI jane paNa te te sukRta karaNInI avazya anumodanA karI bedhi-bIja vAvI bhavAMtaramAM sudharma phaLa pAmavA, samartha thAya. yAvat mekSAdhikArI thAya. 61 aparAdhI upara paNa kSamA dhAravI-aparAdhIne paNa ahita nahi IcchatAM, banI zake te tene sudhAravA keLavavA IcchA rAkhavI. . dara mokSa sukhanIja abhilASA zakhavI-janma maraNAdi sarva sAMsArika upAdhi rahita akSaya sukha meLavavAja aheniza yatna kara, deva manuSyAdikanAM sukhane paNa dAkha rUpaja khavAM. 63 saMsAranAM dukhathI trAsa pAma-A saMsArane narka - ke kArAgraha samAna lekhI, tethI chUTavayatna karyA kara. 64 sIdAtAne banatI sahAya karavI-dravyathI sIdAtAM-dukhI na thatAM jaMtuone, tathA dharma kAryamAM sIdAtA sajaja tene yathA egya sahAya ApI, temane banatA saM. teSa pamADa. temanI upekSA karI, rahevuM nahi. eka paNa jIvane satya sarva dharma pamADanAra mahA maTe lAbhe upArjana kare che. Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 34 ) 65 vItarAganA vacana pramANu karavAM--sarvajJa vIrAga 5ramAtmAe traNe kALanA je je bhAva kahayA che. te te sarve satya che. evI draDha AstA vALA uttama lakSaNA vaDe lakSita samakita ratnane dhArI sukhI thAya che. 66 gRhaNa karelAM.vrata sAhasIka paNe pALavAM. kharA sattva vata zUravIra janAe lIdhelAM vrata khakhaDe pALavA tatpara rahevu. ghaTe che. prANAMte paNa gRhaNa karelAM vratanu' khaMDana karavu' yukta nathI, 67 gADha (apavAda) kAraNe jema dharmanu sa'rakSaNa thAya tema kALajIthI vartavu"--rAjA, cAra, durbhikSAdika gADha kAraNe jema citta samAdhi banI rahe tema dIrdha draSTi thI svaMtrata sAme dRSTi rAkhI. ucita pravRtti karavI, 68 dareka kArya prasaMge dharme mAdA sa`bhArI cAlavu-jema dharmane Adhaka na Ave, dharma laghutA thavA na pAme cAvat svapara hita sAdhanamAM khalela na Ave tema ucita pravRtti karavI. 69 AtmA dareka dareka zarIramAM vidyamAna che--jema talamAM tela, pulamAM sugaMdha, dudhamAM ghI. teya pratyeka zarIramAM AtmA rahelA che; sarvathA zarIra rahita mA siddhAtmA kahevAya che. 70 AtmA nitya che.--nArakI, tiryaMca, manuSya, ane ke. vatA rUpa cAre gatimAM Atmatva sAmAnya che, 71 mAtmA katA che;--azuddha nayathI AtmA karmanA katA che ane zuddha nayathI svaguNunA kartA che. 72 AtmA bhAktA che--azuddha nayathI AtmA kramanA lokattA che; ane zuddhR nayathI te svaguNNAneAja leAkatA che. Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 5) 73 mekSa che.-sarva zubhAzubha karmanA sarvathA kSaya thavAthI AmA paramAtmA siddhAtmA thai je lokAgra ajamara, acala, nirUpAdhi sthAnane prApta thAya che te mekSa' kahevAya che. 74 mokSane upAya paNa che-samyaga jJAna, (tatva jJAna , samyaka darzana, (tattva darzana) ane samyaga cAritra ( tattva smaraNa ) e mokSa prAptine avaya-ame. upAya che. 75 enI sAthe maitrI bhAva rAkhava-sarvane mitra karI lekhavA, keI sAthe zatrutA dhAravI nahi, sarvemAM jIvavA samAna che, sarve jIvo jIvita vAMche che. sukha duHkha samaye mitravat samabhAgI thavuM. deva * IrSA ke svArtha buddhithI, keInuM kArya vibhusAvavuM nahiM. 76 pApI, nirdaya, kaThora pariNAmavALA prANu upara paNa dveSabhAva dhAra nahi-tevA durbhAgya ke anya jIvanI sAthe prItI ke dveSa dhAravAM. nahiM, madhyastha rahI ciMtavavuM ke te bApaDA nibiDa karmane vaza pI tema varte che; 77 buddhi pAmIne tatvane vicAra karavA-huM AvI thI ti kema pAmyo chuM? mane kevuM sukha abhiSTa che. ? te kema maLI zake? mane sukhamAM aMtarAya kezu kare che ? te te aMtarAya ne huM kema dUra karI zakuM vigere vigere. * * 8 mAnava deha pAmIne bane tevAM sArAM vrata dhAravAM samajyAnuM eja sAra che ke asAra ane anitya dehamAMthI sAra vrata dhArI satya ane nitya (sanAtana ) dharma sAdhana Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 79 lakSmI pAmIne pAtra dAna daI lhAvo levo-lakSamIne capaLa svabhAva jANuM viveka vaDe pAtra-supAtra dAna devuM, ema samajI ne ke " hAthe te sAthe " "dezuM tevuM pAmazuM." 80 satya ane priya vacana mukhanI zobhA che--jema sA- mAnuM hita thAya tema tevuM miSTa madhura bhASaNa karavuM. kaThera bhASaNa kadApi karavuM nahi. ema samajI neke dhavane ja ridratA" 81 jeTaluM bane teTaluM jIva hiMsAthI dUra rahevu-duHkha, . durbhAgya, regIpaNuM vigere pragaTa hiMsAnAM phaLa sama cha zANu mANase pramAda vaDe paranA prANu apaharavA rUpa hiMsAthI dUra rahevA banate prayatna kare. 82 jeTaluM bane teTaluM asatyathI dUra rahevuM. mUgApaNuM, bebaDApaNuM, mukha pAkAdika ga vedanA vigere pragaTa asatya bhASaNanAM phaLa samajI zANu janoe asa tyane tyAga kare. 83 jeTaluM bane teTaluM adatta-cArIthI dUra rahevuM "ge * koIne sage nahi" ema samajI tathA rAjadaMDa * bhaya, nirdhanatA, kRpaNutAdika pragaTa kacerInAM phaLa jA( za zANA lekoe jema bane tema anitIthI dUra rahevuM. 84 mithuna kiDA-pazu vRtine bane teTale tyAga karI virakta dazA dhAravI. dhAtu kSaya, kSaya roga, cAMdI vigere aneka du:khane bhegA thavA rUpe pragaTa kAma kiDAnAM phaLa samajI tathA jJAnInA vacana pramANe saM khyA baMdha nA nAzanuM kAraNa jANI satya sukhanA AthI ja e bane teTaluM mithuna varjI saMtoSa dhAra. 85 jeTaluM bane teTaluM ochuM parigrahuM pramANa karavuM. Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (37) moha mamatvane vadhAranAra dhanadhAnyAdika navavidha pari graha jema bane tema ghaTADe. sUbhuma, brahmadatta pramukhanI parigrahanI- mamatAthI thaelI durdazA vicArI zANuM mANase e arthane anarthakArI jANa banate saMtoSa dhAre.. 86 nigraMtha muni mahA vratanA adhikArI che. hiMsA, ane satya, adatta, mithuna, ane parigraha, e pAMce sagarvathA-mana vacana ane kAMyA vaDe tyAga (karavA karAvavA ke anamedavA AzrI) karI te mahAvatane zaravIra thaIne pALanArA nirgatha-aNagAranA nAmathI oLakhAya che. 87 aNuvratadhArI zrAvaka kahevAya che--sthala hiMsAdika no yathAzakti saMka9pa pUrvaka tyAga karanAra zrAvaka kahevAya che. . . - 88 rAtri bhejana mahA pApanuM kAraNa che-pavitra jaina darzanamAM sAdhu, sAdhvI, zrAvaka, ane zrAvikA mAtrane rAtrI bhojana sarvathA niSiddha che; anya darzanamAM paNa rAtrImAM anna levuM mAMsa barAbara, ane jaLa pAna rUdhira barAbara kahyuM che. ema samajI zANu sajajane e tene sarvathA tyAga kare. rAtrI bhejana karanArane sApa, neLIyA, ghuvaDa, garoLI, pramukha nica avatAra levA paDe che. temaja bhajanamAM kavacit viSajaMtu AvI javAthI vividha jAtanA vyAdhi vikAra jAge che. ane marIne durgatimAM javuM paDe che. 89 bIjA paNa abhakSa tajavAM--be rAtrI uparAMtanuM dahIM traNa rAtrI uparAMtanI chAza, kAcA gerasa dUdha, dahIM, ane chAza sAthe kaThoLa, maga, mANAdika khAvAM; kAcuM Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * (38) * mIThuM, tila, khasakhasa, tuccha phaLa, ajANyAM phaLa, divasa ugyA vinA jamavuM, sAMja samaye lagabhaga veLAe vALuM karavuM vigere tathA bALa athANuM, vAzI bhajana, viSagrahaNa, kaeNrI, barapha vagere je je prasiddha abhakSya che, te te sarva sarvathA tajavAM. riMgaNa vegaNuM pIlu, vaDabIja, madha mAkhaNa pramukha sarva abhakSya lekhI parIharavuM. .. 90 ana takAya bhakSaNa tajavuM-Adu, mULA, gAjara, pi Da, piMDALuM, sUraNa, vigere bhUmikaMda tathA atyaMta kuNAM phaLa tathA patra pAMdaDAM, thega, gaLo, motha pramukha tathA navAM ugatA aMkura tathA kuMpaLIyA vigeremAM anaMta jIvanI uttapati jANe temanI hiMsAthI DarI temane tyAga kare; . traNa guNavrata dhAravA-uparanAM aNuvratanI puSTI mATe. 1 diga viramaNa 2 bhegepabhega viramaraNa tathA 3 anartha daMDa viramaNa rUpa guNavrata dhAravAM. prathama guNavatamAM maryAdA karelI bhUmI bahAra javuM nahi. bIjAmAM mahA pApa vALAM 15 karma dAnanA vyApAra na karavA, tathA coda (14) niyama dhAravA, tathA trIjA vratamAM bIjAne pApopadeza na devA. pA pi karaNa mAgyAM na ApavAM. nATaka prekSaNa na jevAM. hara cAra zikSAvrata sevavAM--1 sAmAyaka (saMkalpa pUrvaka amuka vakhata samatA bhAva sevavA rUpa) 2 desAvagA sIka (dI viramaNa vratane saMkSepa karavA rUpa) 3 - piSadha (AhAra, zarIra, satkAra, mithuna- kIDA tathA anya pApa vyApAranA sarvathA ke aMzathI tyAga rU5) atithi vibhAga (sAdhu, sAdhvIne dAna daI jama Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * ( 38 ) vA rU5) e cAre zikSAtrata suzrAvaka zrAvikAe mULa guNenI puSTi khAtara abhyAsa rUpe avazya se- vavA gya che. * 93 grahaNa karelAM vratane yathArtha pALavAM-lamI, covana ane jIvitane asthira jANI, temane uttamatrata vaDe saphaLa karI levA sajajanee daDha nizcaya kara. prANAte paNa grahaNa karelAM vrata khaMDavAM nahi. 94 prathama vratanuM svarUpa jANuM AdaravuM-vratanuM svarUpa samajIne tene yathA vidhi pALatAM yathArtha maLa - pAmI zakIye. * * 95 vratanI tulanA karI jevI aMgIkAra karavA cogya vratane prathama sArI rIte abhyAsa karI pachI tenuM paccakhANa karavuM. 9 abhyAsane kaMI asAdhya nathI-abhyAsanA baLathI prA zu pUrNatAne pAmI zake che; mATe abhyAsa karyA kare. 97 sAvadhAnatAthI mokSa-kiyA sAdhavI-zAstra mujaba 'mokSagamana egya sakriyA sAdhatAM "tela pAtradhara' (saMpUrNa telanuM pAtra laIne cAlanAra) tathA "rAdhA vedha sAdhanAra" nI pere sAvadha rahevuM. jarA paNa ga- phalata karavI nahi. vidyAmaMtra sAdhakanI pere apramata thaI rahevuM. 98 sukha duHkhamAM siMhavRti bhajavI. (sevavI)-sukha dukha samaye harSa zeka nahi dhAratAM kevAM kAraNathI te sukha | duHkha pedA thayAM che, te tapAsI azubha karmathI DarI cAlavuM, ane bane teTalAM zubha karma-sukRta samAcaravAM. 9 zvAnavRtti sevavI nahi-jema kUtare, paththara, mAra Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nArane nahi karaDatAM paththaraneja karaDavA dhAye che (doDe che) tema ajJAnI avivekI jane paNa sukha A duHkha samaye sUlaTe vicAra nahi karatAM ulaTA vicAra karI harSa-be dhArI zvAnanI pere dukha pAtra thAya che. - zANu-vivekI janete ubhayamAM samAnatA ja dhAre che. - prakaraNa 3 ju. prakara saddagurU prati suvinIta ziSyanA prazna ane temanuM a tyaMta saMkSepamAM chatAM sArabhUta samAdhAna. - zrI prA-tara ranamALA. 1 pra-he prabhu ? prathama paramArtha draSTi prANune Adara , , 2vA gya zuM ? - u-sadagurUnuM vacana (yathArtha tattvAdi gurUnAM vacana para pUro vizvAsa) : 2 praka-he prabhu ! pariharavA, tyAgavA yogya zuM ? u0-akArya-hiMsAdi aDhAre pA5 sthAnaka avazya A parihavA gya che. * 3 praha-he prabhu ? gurU kevA hevA joIe ? u-tatvajJAnI, ane tapadezaka-svaparanuM hita karavA ujamALa, : 4 praka-he prabhu ? vidvAne zIgha zuM karavuM egya che. ? u-cAra gatimAM thatuM paribhramaNa nivAravuM egya che. 5 praka-he prabhu ? mekSa-mahA vRkSanuM avaya (kharU) - bIja kayuM? Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 41 ) u-sabhya jJAna, (tatvajJAna) sAthe sAcI-nirdabha - kriyAnuM sevana karavuM te. 6 praha-he prabhu parabhava jatAM jIvane saMbala (bhAtuM) zuM? u -dAna, zIla, tapa, ane bhAvanA rUpI kevaLI | (savaeNjJa) bhASita dharma. . 7 praha-he prabhu ? duniyAmAM khare pavitra koNa? u-jenuM mana, pavitra-nirdoSa-nirvikArI varte che te. 8 pro--he prabhu ? duniyAmAM khare paMDita ke ? u-jene sadviveka jAgyo che--je satyane ja pakSa kare che te. . * 9 pra-- he prabhu ? duniyAmAM kharUM jhera kayuM ? : u-saddagurUnI avajJA-AzAtanA, helanA-niMdA hiMsA karavI te. 10 praha-he prabhu ? manuSya janma pAmyAnuM kharuM sA rthaka zuM ? ' u0-vapara hita sAdhI levuM, svAra kalyANa karavA tatpara rahevuM te. 16 praha-he prabhu ? madirA (dArU) nI jema jIvane chi * ta karanAra koNa ? u-sneha-rAga (para vastu-jaDa padArthamAM a.. tyaMta Asakita.) : 12 pro--he prabhu ? ceronI jema pitAnuM sarvasva harI - janAra kezu? . u-zabda, rUpa, rasa, gaMdha, ane sparza rUpa pAMca - iMdriyonA viSaye. 13 prahe prabhu? saMsAra rUpaviSavelInuM mULa kAraNa) karuM? Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 2 ) u-tRSNA -viSaya tRSNA, parigraha tRSNA, cazamAna . - tRSNa vigere. . . 14 praha-he prabhu ? duniyAmAM khare zatru koNa? u0-pramAda, (prabhunAM pavitra vacanathI virUddha vartana ' karavA rUpa). 15 praha-he prabhu ? duniyAmAM zAthI prANIo tharathara u-maraNanA bhayathI. . 16 praha-he prabhu ? duniyAmAM kharekhara AMdhaLe ke? u0-rAgI-guNa doSane nahi jenAra-AMdhaLAnI jema | Dita AcaranAra. 17 prave- prabhu ? duniyAmAM kharekhara zuravIra koNa? - u-jene strInAM lekacana-bANu-(kaTAkSa) pIDA karI zakatAM nathI. 18 praha-he prabhu ? duniyAmAM karNa pUTa (kAna) thI pIvA gya amRta zuM che? u-satya, sarvajJa upadeza(zAMta-rasadAyI saMta upadeza). 19 praha-he prabhu? duniyAmAM prabhutAnuM mULa nidAna zuM? u-adIna vRti-InI beTI khuzAmata nahi karavI te-nirlobhatA. 20 pro--he prabhu? duniyAmAM gahanamAM gahana (atyaMta uMDu) zuM? u0-strI-caritra, (vartana, AcaraNa) keIthI kaLI za A kAya nahi mATe. 21 praha-he prabhu ? duniyAmAM kharekhara catura, zANe hiMmata bahAdUra keNuM? Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ u-je strI caritrathI ThagANe nathI. teNInA pAsamAM pakaDA nathI te. " 22 pra-he prabhu? duniyAmAM kharekharUM dAridraya dukha) kayuM? u0-asaMteSaja. . 23 praha-he prabhu ? duniyAmAM kharekharI laghutA (hala kAI) kaI? u0-anyanI pAse yAcanA karavI te, dInatA, pRha, * pArakI AzA rAkhavI te. 24 praha-he prabhu ? duniyAmAM kharekharUM jIvita karyuM ? - u0-deSa kalaMka rahita-nirdoSa-niSkalaMka chavA te. 25 pra-he prabhu ? duniyAmAM kharekharI jaDatA kaI? u-zarIrabaLa tathA buddhibaLa chatAM abhyAsa - nahi kare te. . 26 pra-he prabhu ? duniyAmAM kharekharA jAgatA keNa * kahevAya ? - u-vivekI-jemane tatvajJAna, tattva darzana, ane - tattva ramaNa pragaTayAM che te. * 27 pra--he prabhu? duniyAmAM kharekharI nidrA kaI ? u0-jIvanI ajJAnatA, aviktiAja. 28 pra--he prabhu ? kamaLanA patra para rahelA jaLabiMdu . * samAna capaLa zuM zuM che ? . u0-revana, (juvAnI), lakSmI-ane AyuSa-e sarva - asthira che. * * 29 praha-he prabhu ? caMdranA kiraNa jevA zItaLa svabhA vI duniyAmAM koNa che ? Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 44 ) --kevaLa sajjaneAja-ca'drananI jevA zItaLa vacanA mRtane jharanArA che. 30 pra.he prabhu ? duniyAmAM narka jevuM duHkha. zAmAM che ? : u.--paravazatA, parAdhinatA-pApavitAmAM, 31 pra--he prabhu ? duniyAmAM kharekharUM sukha zAmAM che? u.--niHsa'gatA,--nispRhatA,-.nirlepatA,-sarvathA vairA gya, udAsInatAmAM. 32 pra0--hai prabhu ? duniyAmAM kharekharU* satya zu ? u--jethI jIvanu hitaja thAya-ahita na thAya-ahita thatuM aTake evuMja vacana tattvathI satya che. 33 pra-he prabhu ? duniyAmAM jIvane vhAlAmAM vhAlI cIja kai ? u----peAtAnA prANa-jIvita. 34 pra--he prabhu ? duniyAmAM kharekharU dAna karyu ? u icchA rahita devuM te,-paramArtha dAve samarpaNa karavuM te. . 35 pra--he prabhu ? duniyAmAM kharekharo mitra kayA ? u--je pApathI,--pApa kAryathI nivartAvI ThekANe ANe te niHsvArthI parepakArazIla hAya te. 36 pra--hai prabhu ? duniyAmAM kharekharU bhUSaNuM zuM ? * u--zIla-sadguNa ( sadAcAra. ) 37 pra--he prabhu ? duniyAmAM kharekharU mukhanuM saDana ( AbhUSaNa ) zuM ? u-satya-avitatha-avirUddha vacana vavuM te. 38 pra0--he prabhu ! duniyAmAM kharekharU' anarthakArI zuM ? u----dhaDA vinAnu N anizcita asthira mana. -R4 Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (45). " 39 pra--he prabhu ? duniyAmAM kharekharI sukhakArI vastu zuM ? ' u0-maitrI sarva jagatajaMtu sAthe mitratA bhAva. 40-prahe prabhu ? duniyAmAM sarva ApadAne daLavAne. samartha keNu? u-sarva virati, pAMca mahAvratanuM dhAravuM. ane rAtri bhajanane sarvathA tyAga. 41 pra--he prabhu ? duniyAmAM kharekhara AMdhaLe ke? u-je jANI joIne akArya sevyAM kare che te. pApa. - priya pAmara jane atyaMta aMdha che. kara pra--he prabhu ? duniyAmAM kharekharo here kezu? u-je avasara Avyo chatAM paNa hita vacanane. - sAMbhaLata-Adarate nathI. 43 pra--he prabhu ? duniyAmAM kharekha maLe ke ? u-je avasara AvyuM paNa priya-vacana vadI zakatA nathI. 44 pra--he prabhu ? duniyAmAM kharekharUM maraNa tulya zuM? u-mUkha paNuM-mUkhane pagale pagale kaleza-kheda thAya. " mATe e moTuM duHkha che. 45 pra-he prabhu duniyAmAM. kharekharUM amUlya zuM che ? - u-je vathA avasara-kharI take ApavAmAM Ave te.. mahA lAbha Ape mATe. 46 pra-he prabhu duniyAmAM maratAM sUdhI zuM sAle. - ( pIDe ) ? u-je chAnuM pApa sevyuM hoya te. . * 47 pra--he prabhu ? duniyAmAM kaI kaI bAbatamAM ava . zyA yatna karI joIe ? Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (83) u--vidyAbhyAsa, sat auSadha, ane dAnane viSe viveka pUrvaka yatna karavA ghaTe che. 48 pra--he prabhu! duniyAmAM kai kai khAkhata avagaNunA karavA ceAgya che ?. u--khamaLa, paradarA ( parastrI ) ane paradhana avazya navA cAgya che. 49 pra0-- he prabhu ? duniyAmAM kaMI khAkhata rAta divasa sadA ci'tavavA caiAgya che ? u.--sa'sAranI asAratA-anityatA nira'tara dhyAvA citavavA ceAgya che. paraMtu mahAmahane utpanna karanArI pramadA- dhyAvA ( citavavA ) ceAgya * nathI, teNInA rUpa ra'gathI rajita thavu' nahi. paraMtu teNIne vIkArakAriNI jANI tajavI 50 pra--he prabhu ? kaI kaIM khAMkhata vizeSa vhAlI ga NI AdaravI ? u.karUNA, du:khI jIva upara anuka'pA, dAkSiNyatA ane maitrI-sarve jIva pratye mitratA-samAnatA. buddhi ( Atmavat sarva bhUteSu ) 51 prahe prabhu ? prANAMta kaTe paNa kene kAne vA na thavuM ? u--mUkha ( ajJAnI avivekI ) dInatA, garva ane kRtaghnane vaza naja thavuM. para pra--he prabhu ? jagatamAM pUjavA ceAgya kANu ? * * u--sadAcArI zuzrRtadhArI nirmaLa caritravALA pujavA pAtra che. 53 pra--he prabhu jagamAM kamanasIma kANu ? Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 47) u-bhagnAvatI-bhama pariNAmI-khaMDita zIla kharekhara kamanazIba che. pa4 pra- he prabhu ? jagatane ke vaza karI zake? jana - priya keNa thai zake? . u-hitamita (satya) bhASI ane sahanazIla-kSamALu hoya te jagatane paNa mAnya thaI zake sarvane - te prIti pAtra thaI zake. 55 prahe prabhu devatA paNa kevA mANasane namratA ' ' thI name che ? u-dayA pradhAna-jenA hRdayamAM uttama dayA dharma * vacce che tene. .. - pada pra-he prabhu ? kaI bAbata thakI subuddhi jIve u DhaMga dhAro gya che ? u- AcAra gati rUpa saMsAra aTavI thakIja udvega - nirvada dhAro gya che. pa7 praka-he prabhu prANIo sehaje kone vaza thaI jAya - ' u-satya, ane priyabhASI tathA vinIta-atyaMta . . namra mANasane. . ' 28 pra he prabhu ? draSTa (pratyakSa) ane adraSTa (parokSa) arthanA lAbha mATe mANase kayA mArgamAM sthi ti karavI ? u-nyAya, nIti ( pramANikatA ) nA ja mArgamAM sthiratA karavI, anyAya anItine mA kadA pi paNa jhAlave nahi. * . . . . 19 pra- he prabhu? vijaLInI jevI capala vastu kaI kaI che? u-durjana mANasanI mitrAI ane strI jAti. Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ " (48) . 60 pra-he prabhu? A, kalikALamAM paNa merU jevA dhIra koNa che ? uM-sajajana purUSe, sAdhu- saMta purUSa. 6 pra-he prabhu ? chate paise zecavA egya zuM che ? - u-paNatA-memaNa zeThanI jevI kaMjusAIja zeca - vA gya che, 62 pra-he prabhu ? a5dhana-garIba chatAM vakhANavA gya zuM che ? : u-udAratA, mananI meTAI (puNIyA zrAvakanI pere) vakhANavA yegya che. 63 pra-he prabhu ? prabhutA ThakurAI chatAM zuM vastu vakhA- yuvA che? u-sahanazIlatA,-kSamA gama khAvI te ( abhaya kuM - mAranI pere ) 64 pra-ha prabhu ? ciMtAmaNuM ratnanA jevAM cAra vAnAM - kayAM kayAM che.? u-dAna, jJAna, zerya, ane dhana e catubhadragaNAya che. dipa pra - he prabhu ? amulya dAna kayu ? kevI rIte ? A u0 -priya-miSTa vacana sahita je devAmAM Ave te. - viveka vaDe devuM te. 66 pra-he prabhu? amulya (durlabha jJAna karyuM ? kevI rIte? 1 . u-garva rahita tatvAtatvane bodha che te. je jJAna . vaDe AtmAmAM AvI rahelA garva vigere dene gALI dUra karI zakAya te. 67. pra-he prabhu amulya (dulabha zArya karyuM? u - kSamA yukata hoya te-je zarIrAdikanI zakita pAmI parepakAra sadhAya keI dukhInuM saMrakSaNa Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karAya, teja zakti pramANa che, jenAthI dIna dukhI ne sIdAtA)ne uddhAra karI zakAya. 68 pra0-amulya (durlabha) dhana karyuM kahevAya ? u-je dAna vaDe sArthaka karAya dharmanI prabhAvanau nnati thAya te ja dhana kharU-lekhe gaNAya bA kInuM te kevaLa bhArarUpaja gaNavAnuM che ke 29 praka-he prabhu ? vega eTale zuM ? tene vyutyajyartha ke thAya? - - - u-La jhanA romekSa sAthe joDavAthI yoga | sarva sadAcAra rUpa kahevAya. 70 pra-he prabhu ginAM keTalA aMga che, ane te * kayAM kayAM ? . u0-aSTAMga-yama, niyama, Asana, prANAyAma pratyA hAra, dhAraNA, dhyAna, ane samAdhi e ATha aMga che, chA praka-he prabhu ? yoga sAdhanA karavAne cagya adhi kArI keNa ? u0-maMda kaSAyI, madhyastha, mita AhAra-nidrAne sevanAra (a5 AhAda tathA a9pa nidrAne karanAra) sadAcArI tathA sarvadAsu prasanna. - 72 pra-he prabhu ? aSTAMga yegathI ze lAbha thAya? u-aNimA, garimA, laghimAdika moTI siddhi" . pragaTe che. yAvat tethI svarga ane mokSanAM sukha . svAdhIna thAya che. . . - 2 73 pra-saMyama te zuM ? ane tethI zuM lAbha thAya che u -mana, vacana, ane kAyAnI gupti vaDe indriya | kaSAya ane adyatene re karI AtmAne ni Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ graha karyo te saMyama jANavuM. tethI navAM karma baMdhAtAM eka 74 pra-pUrva saMcita kama kSayanuM sAdhana zuM ? u-viveka pUrvaka samatAthI sevAtuM bAra prakAranuM tapa je nikAcita karmane paNa khamAvI zake che. ane jenAthI aneka labdhio pragaTa thAya che te. 75 pra-mokSane adhikArI ke kahevAya ? u0-samabhAva bhAvita AtmA ( jAti, liMganI a pekSA vinA) yata:samamAra mAyA muluM - saMI artha game te samabhAvI-madhyastha guNa grAhI-jJAnI, purUSArthanaMta avazya mekSa meLavI zake. prakaraNa cothuM. zrI sarvajJa kathita tatva rahasya. * 1 vIvadayA (kAcabA) sahA pAvI. cAlatAM, besatAM, uThatAM, sutAM, khAtAM, pItAM ke " bolatAM dareka prasaMge pramAdavaDe paranA prANa jokhamamAM na Ave, tema upaga rAkhI vartavuM. sUkSma jaMtuone jethI saMhAra thaI jAya, tevI khajurInI sAvaraNa vagere kacaro kADhavA mATe kadApi paNa na vAparavI. pAchuM paNa aNagaLyuM na vAparavuM, gALI rAkheluM pANI paNa pramANu vinAnuM na vAparavuM. jIvadayAMnI khAtara rAtri bhejana naja karavuM, kaMdachaLa bhakSaNa varjavuM, jIvadayA khAtara jyAM tyAM agni na lagADavI dhyAnamAM rAkhavuM ke, ApaNA prANa jevA sarva jIvene pitapotAnA prANa vahAlA che, te temanA priya prANanI Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kismata bujhI svachaMdapaNuM tyajI jema temane bacAva thAya tema karavA mathavuM. yAda rAkhavuM ke, sarva abhaya-mava mAMsAdinA bhakSaNathI kSaNika rasanI lAlace asaMkhya jInA kIMmatI jAne nAza thAya che. temanA nAhaka saMhAravaDe mahA pApe thavAthI jagatamAM mahA rogAdi upadrava pragaTe che, tene bhegA thaI paDI prAMte narakAdi ghora duHkhanA bhAgI thavuM paDe che. . . 2 niraMtara indriya varganuM damana kara. dareka Indriyane pataMge ( pataMgIyA) jaMga bhamarA masya, haratI ane mRganI pere durUpayega nahi karatAM saMta purUSanI pere temane sadupayegA karI darekanuM sArthaka karavA khaMta rAkhavI. ekekI ekaLI mukelI Indriya uddhata gheDAnI peThe mAlIkane viSama vATe dorI khuvAra kare che, te pAMcane paravaza paDelA dIna anAthanuM zuM kahevuM ? mATe IndriyanA dAsa nahi thatAM tene vaza karI svakArya sAdhavAnAM ucita rIte mujaba pravartAvavI ghaTe che. kipAka tulya viSaya rasa samajI tenI lAlaca tyajI saMta darzana; saMta sevA, saMta stuti, saMta vacana zravaNadivaDe te te indriyanuM sAtheMkaya karavA ughukta rahI pratidina vaMhIta sAdhavA tatpara rahevuM ucita che. 3 satyajJa vana vavavuM. dharmanA rahasyabhUta evuM, ane hitakArI tathA parimita-jarUra jeTaluM ja bhASaNa avasara ucita karavuM, eja svaparane kalyANakArI che. krodhAdi kaSAyane paravaza thaIne ke bhayathI, temaja hAMsInI khAtara ajJa prANIo asatya bolI, pite aparAdhI thAya che, te khAsa khyAlamAM rAkhI teve vakhate himmata rAkhI A mahAna doSa seve nahi. satyathI ruddhiSTira, dharmarAjA tarIke gaNAyA, ema jANuM Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (para) asatya vadavAnI ke prayajana vinA bahu bolavAnI Teva tyajI, hitamitabhASI thavuM. keIne aprIti-bheda upaje tema bolavAnI Teva yatnathI tyajavI. ' ja zI vAvA vaMDaluM nAzi - brahmacarya vrata yA sadAcAranA niyame kadApi game tevA saMkaTamAM paNa lepavA nahi. satvavaMta pitAnA vratane prANa jevA lekhe che, ane prANAMta sudhI tene khaMDatA nathI, kharA zarA teja kahevAya. 5 kadApi kula jananI sAthe vAsI vasavo nahi.. tevA halakA AcAravALA sAthe vasatAM "sebata tevI asara " A kahevata mujaba ApaNuM rUDA AcArane avazya dhakakA pahoMce ane lokApavAda paNa thAya, mATe lokApavAda bharUjanoe tevA bhraSTAcArInI sabata sarvathA varjavI gya che. sebata karavA cAhe te kalpavRkSanI jevI zitala chAyA ne ApanArA saMta purUSanIja (sobata) kare, jethI sarva saMsArane tApa TALI tame parama zAMta rasa cAkhavA bhAgyazALI banI zake. . ' 6 guru vacana kadApi lopavU nahIM. '' ekAMta hitakArI-satya-nirdoSa mArgane ja sadA sevanArA ane satya mArgane dazAvanArA sadagurUnuM hita vacana kadApi na lepavuM, kintu prANAMta sudhI tavatuM vartana karavA prayatna kare eja zAstrane sAra che. tevA sadagurUnI AjJA pUrvakaja sarva dharma kRtya saphaLa che, anyathA niSphaLa che. mATe sadA sadagurUne Azaya samajI taddhata vartavA ughukta rahevuM "eja suvinIta ziSyanuM zuddha lakSaNa che. : 7 ( ga ] pAtratA jALA) thI vAravuM nahIM. tema cAlatAM anekazaH khalanA thavA uparAMta aneka Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ine upaghAta temaja kavacit pitAne paNa ghAta tha saMbhava che. mATe capaLatA vajI samatAthI cAlavuM, jethI vaparanI rakSA pUrvaka Atma unnati sAdhI zakAya . . [1] mada re ghare nahi. A Ama svacchadapaNuM AdaratAM lekamAM hIlanA-hAMsI thAya, mATe Avaka jAvaka joI ghaTita veSa dhAro. ochI AvakavALAe mi-dabadabA bharelo veSapizAka na paheravo, tathA dhanADhaya mANase malInacIMthare hAla veNa na dhAra zreSTha che. . 8 vAMkuM viSama draSTithI jovu nahi. sama (sarala) draSTithI jovuM, emAM aneka lAbha samAyelA che. zaMkAzIlatA TaLe, leka vizvAsa bese, lekapavAda thavA na pAme, svapara hita sukhe sadhAya; evI * samadraSTija rAkhavI yogya che. ajJAnatAnA jore vAMkuM bolI ane vAMkuM cAlI, jI - bahu duHkhI thAya che chatAM e anAdi kucAla sudhAravI jIvane muzkelI paDe che. jenI bhAgya dazA jAgI ke, jAgavAnI hoya teja sidhe raste cAlI zake che, ema samajI dhUmADAnA bAcakA bharavA je mithyA prayAsa nahi karatAM sIdhI saDake cAlI, svahita sAdhavA zANu mANase sUvuM nahi. AvI rUDa maryAdA sAcavIne : cAlatAM kopelA durjane paNa zuM virUddha belI zake? kaI paNa chidra nahi dekhAvAthI kaMIpaNa avaDa cavaDa bolI zake nahi, mATe niraMtara samadraSTi rAkhI cAlavuM, ke jethI keIne TIkA karavAnI jarUra paDe nahi. . 9 potAnA jIbha niyamamA rAkhavI. jIhAne vaza karI, nakAmuM bolavuM nahi, jarUra jaNAya tyAre paNa vicArI hitamitaja bhASaNa karavuM, temaja phasa saMpaTa thaI, jIbhane vaza pI gAdi upAdhi ahIM Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ thAya, tema mayadA bahAra javuM nahi. jIbhane vaza paDelAmI bIjI Indriya kApI, tene gulAma banAvI bhAre duHkha Ape che, mATe sukhanA athae jIbhane vaza nahi thatAM pote tene vaza karavI. 20 vighA jaM nA javuM. * sahasA-aviveka AcaraNathI meTI ApadA-vipatti AvI che. ane vicArIne vivekathI vartanArane te saMpadA svayameva AvI dhare che. mATe ekAeka sAhasa kAma nahi karatAM, lAMbI najarathI vicArI ucita nIti AdarI vartavuM, ke jethI kadApi paNa kheda-pazcAtApa karavAne prasaMgaja Ave nahi. sahasA kAma karanArane bahudhA te prasaMga AvyA vinA rahetuM nathI. . 11 uttama kuLAcAra kadApi lopavo nahi.. * uttama kuLa cAra ziSTa-mAnya hovAthI dharmanA zreSTha niyamonI pere AdaravA cepagya che. magha mAMsAdi abhaya vajevA, paraniMdA tyajavA, haMsa vRttithI guNa mAtra grahaNa karavA, viSaya laMpaTatA [ asaMtoSa] tyajI; saMteSa vRtti dhAravA, svArtha vRtti tyajI, niHsvArthapaNe parepakAra karavA, cAvat mada matsarAdine tyAga karI, mRdutAdi viveka dhArajArUpa uttama kuLAcAra koNa kuzaLa kulInane mAnya na hoya ? AvI uttama maryAdA sevanArane kepele kaLikALa paNa zuM karI zake vArU ? - 12 koine marma vacana bolavu nahi. marma vacana sahana thaI nahi zakavAthI, keTalAeka mugdha loko mAnanA mAryA maraNane zaraNa thAya che, mATe: tevuM parane paritApakArI "vacana kadApi paNa vadavuM nahi. mRdu bhASA sAmAne paNa sevAya che. game teve svArtha bhege sAmAne hita thAya, tevuM ja vicArIne besavuM. sajajanana Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tevI uttama nIti kadApi paNa ugghavI nahi ja. lokamAM paNa kahevata che ke, "sAkarathI pitta zame, tyAM sudhI ka rIyAtuM zuM kAma pAvuM ?" - 22 rane dApi paNa huM mAtra tevuM nahi keIne kuDuM ALa devArUpa mahA sAhasathI pariNama upara mujaba mAThuM ja AvavAnA ugra saMbhavathI te sarvathA niMdya tathA tyAjya che. parane duHkha ApavA IcchanAra piteja duHkha mAgI le che. kemake kahevata che ke, " vAve tevuM laNe " ane "khADo khode, te paDe." zAne ATalI paNa zIkhAmaNa basa che. jema kuzikSitanuM pitAnuM zastra pitAne ja prANuM le che, tenA jevuM Ane paNa * samajIne sAcA sukhanA arthI thaIne satya ane hita mAgeja cAlavA khapa kare ucita che. kahevata paNa pravarte che. ke "sAcane zAnI AMca ?" . 14 koine paNa Akoza karIne kahevU nahi. . kepa karIne koIne sAcuM paNa kahevA jatAM lAbhane badale ulaTI hArNa thAya che, mATe tema nahi karatAM sva parane hitakArI,namrapaNe sAcI vAta viveka pUrvakaja kahevAnI Teva pADavI. samaju mANase lAbhAlAbhane vicAra karIne ja vartavuM ghaTe che. eja AkarI sajana. nIti che. je dareka hitAthIne avazya AdaravA gya che. 12 sarjanAra upara lAvo. meghanI pere sama viSama nahi gaNatAM sarva prati eka sarakhI hita buddhi rAkhavI. vRkSa, nIca-uca sane. zItaLa chAyA Ape che. gaMgAjaLa sarvanA tApa dUra kare che, caMdana sarvane sarakhe sugadha Ape che, tema upakArI, jagata mAtrane upakAra kare che. apakArInI upara paNa upakAra kare, te jagatamAM vaDe gaNAya che. Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 5 ) 16 sAmAno upakAra kadApi bhUlavo nahi. kRtajJa 'mANasa karelA upakArane kadApi visaratA na. zrI, je visare che te kRtaghna kahevAya che. vaLI upakArInu paNa ulaTu ahita karavA dhAre tene te! mahA kRtaghna samajavA, mAtA, pitA, svAmI ane dharma gurUnA upakArane badalA vaLI zake tema nathI, chatAM kRtajJa mANasa temanI anatI anukULatA sAcavI temane dharma kAryamAM sahAyabhUta thavA pUratA prayatna kare teA, kadApi anRNI thaI zake che. satya sarvajJa bhASita pamADanAra dharma gurUne upakAra sarvotkRSTa che, ema samajI suvinIta ziSya temanI pavitra AjJAne anusaravA pUrNa kALajI rAkhe che, tethI virUddha vartanAra gurUTrAhI--mahA pAtakI gaNAya che, 17 anAthane yogya AlaMbana devu. sva AjIvikAnu' jemane kAMI sAdhana nathI, jeo kevaLa nirAdhAra che, evA azakta anAthane thAyeAgya A lakhana ApavuM, e dareka zaktivata dAnA mANusanI pharaja che. sIdAtA--duHkhI thatA dIna janenu duHkha dvilamAM dharI temane khare vakhate viveka pUrvaka sahAya karanAra samayane anusarI meDhu pUnya upArje che, temaja tenA pUnyabaLe lakSmI pazu akhUTa rahe che. kUvAnA jaLanI pere meATI udAra vaparAzaM chatAM tenI lakSmI puNyarUpI zerAthI pAchI pUrAya che, chatAM kRpaNane AvI subuddhi pUrve aMtarAyanA ceAge sUjhI AvatI nathI, tethI te khApaDA kevaLa lakSmInuM dAsatva karI aMte ArtadhyAnathI azubha karma upAjI hAtha ghasatA-- khAlI hAthe yamane zaraNa thAya che. tyAM ane tyAramAda paNa pUrva azubhra aMtarAya--kamanA ceAge te raka anAthane mahA. duHkha bhAgavavuM paDe che. tyAM kAya. traNa--zaraNu--AdhArabUta thatuM nathI, peAtAnIja bhUla peAtAne naDe che. kRpaNu pa Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratyakSa dekhe che ke keI eka keDI paNa sAthe bAMdhI lA je nathI, temaja AgaLa bAMdhI laI jaI zako paNa nathI, chatAM bApaDo mammaNa zeThanI pere mahA Arta dhyAna dharata dhana dhana karate jhUrI kare che, ane aMte te mahA mAThA vipAka pAme che. A sarva kRpaNutAnAM kaTuphaLa samaja pitAne paNa tevAja mAThA vipAka thavA na pAme tema "pA NI pahelAM pALa" nI pere prathamathI cetI svalAmInA dAsa nahi thatAM tene viveka pUrvaka yathA sthAne vAparI tenI sArthakatA karavA sagrahastha bhAIone jAgrata thavAnI khAsa jarUra che. nahite yAda rAkhavuM ke, potAnI kevaLa svArtha vRttirUpa meTI bhUlane mATe potAne ja sahana karavuM paDaze.-zoSavuM mATe hadayamAM kAMIpaNa vimAsaNA karI, are paramArtha mA aMgIkAra karI potAnI gaMbhIra bhUla sudhArI levAnuM cUkavuM te zANu sahasthone yogya nathI. zrI sarva darzAvela anaMta svAdhIna lAbha gumAvo ane ane khAlI hAtha ghasatA jaI parabhavamAM pateja karelAM pApAcaraNanAM phaLa. cAkhavAM, e kAMI rIte vicAra zIla sahasthane chAjatuM ja nathI. tatvajJAnI purUSanAM e ja hita vacana che. jeo tema ne amRta buddhithI aMgIkAra karI viveka pUrvaka Adare che, teo atra ane paratra avazya sukhI thAya che. - 28 rUnA pAse vInatA lAvavI na tuccha svArthanI khAtara anya pAse dInatA karavI gya nathI. je dInatA-namratA karavA cAhe te sarva zaktivaMta sarvajJanI kare. jeo pote pUrNa samartha che, teo sva-AzritanI bhIDa bhAgI zake che, paraMtu jeo pote ja apUrNa azakta hoya teo zaraNAgatanI zI rIte bhIDa bhAgI zake? sarvajJa prabhunI pAse paNa viveka pUrvaka cogya mAgaNIja karavI ghaTe che. vItarAga paramAtmAnI ke nirgatha aNagAranI Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (58) . . pAse tuccha sAMsArika sukhanI prArthanA karavI ucita nathIja. temanI pAse te janma maraNanAM duHkha dUra karavAnIja athavA bhavabhavanAM duHkha jethI TaLe, evI uttama sAmagrInI ja prA. rthanA karavI ghaTe che. yadyapi vItarAga prabhu rAgadveSa rahita che, te paNa prabhupratine zuddha bhakti rAga cintAmaNi ratnanI pere phaLIbhUta thayA vagara raheto nathI. zuddha bhakti e eka apUrva vazIkaraNa che. bhakitathI kaThIna karmano paNa kSaya thai jAya che, ane tethI sarva saMpada sahaja AvI maLe che. A apUrva lAbha mUkI bAvaLe bAtha bharavA jevI tuccha viSaya AzaMsanAthI vikaLapaNe tevI ja prArthanA prabhu pAse ke - nyatra karavI, kaI rIte zANA sajajanene ghaTita nathIja sarva zaktivaMta sarva prabhunI pAse pUrNa bhakitarAgathI viveka * pUrvaka evI uttama prArthanA kare, yAvat paramAtmA prabhunI pavitra AjJAne anusaravA e te uttama purUSArtha kurAvo ke, jethI bhavabhavanI bhAvaTha bhAgI parama saMpada prAptithI nitya divALI thAya, yAvat parama AnaMda prakaTe, arthAt anaMta-abAdhita-akSaya saheja sukha thAya. sevA karavI te evAja svAmInI karavI che, jethI sevaka paNa svAmInI barAbara thAya. 19 koinI paNa prArthanAno bhaMga karavo nahi.. mANasa jayAre moTI muzIbatamAM AvI gayo hoya che, tyAre ja prAyaH mAna mUkIne sAmA samartha mANasane pitAnI bhIDa bhAMgavAnI AzAthI*prArthanA kare che. ema samajIne sAmA dAnA dilanA zANuM ane samartha mANase, tenI prArthanA egya ja hoya che, tene prANAte paNa bhaMga kare nahi. sAmAnuM duHkha dUra karavA gya, je kAMI devuM - ghaTe, tepaNa priya bhASaNa pUrvakaja devuM; uchuMkhalapaNe devuM nahi. priya vAkaya pUrvaka dAna devuM, te bhUSaNarUpa che anya Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ thA dUSaNarUpa samajavuM. Ama hitAhitane vivekapUrvaka zANA mANase vartavuM egya che.' 20 dIna ( yAmaj) vacana jalpavu nahi. . . . . . dIna vacanathI mANasane boja halake paDe che. temaja zANA mANase tenI parikSA karI le che ke, A mANase kapaTI yA khuzAmatakhara che. guNavaMta prati guNa jANI ucita namratA dAkhavavI, e dInapaNuM kahevAya nahi. guNI purUSanA te sahaja dAsa thaI rahevuM, e te ApaNumAM sahaja guNa pAmavA mATe ja hevAthI te dUSita naja gaNAya. mATe viveka ANuM jarUra jaNAya, tyAre adIna bhASaNa karavuM, ke jethI svAtha hAni thavA pAme nahi. ukta uttama niyame vivekate sva jIvita paryata pALavAnA che. punaH-- .. 21 Atma prazaMsA karavI nahi. AtmazlAghA yA Apa vaDAI karI khuzI thavuM, e mahAna deSa gaNAya che, ethI mahAna purUSenuM apamAna thAya che. Ama mahA purUSonI AzAtanA-apamAna karavAthI karma baMdha karI AtmA duHkhI thAya che, sajajana purUnI e rItija nathI. sajajana purUSe te paranA paramANu jeTalA guNene paNa vakhANe che, ane pitAnA merU jevaDA meTA guNene paNa gAtA nathI, te vinA guNe chalakAI javuM keTaluM bhUla bhareluM che te vicAravuM, ane vicArIne adhUrA ghaDAnI peThe nahi chalakAtAM pUrNa thavAne gaMbhIra guNa dhAratAM zikhavuM. Apa vaDAI karatAM para nindA pagale pagale thaI jAya, para nindAnAM pApa ati burAM hovAthI mithyA Apa vaDAi karanAra prANI tevA pApa karmathI potAnA AtmAne malIna karI parabhavamAM ke, kavacit Aja bhavamAM bhAre duHkhI hAlatamAM AvI jAya che. Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ... 22 durjananI paNa kadI nindA karavI nahi. para nindA karavAthI kAMIpaNa phAyade nathI; paNa ulaTe ninA karanAra-nindakane bhAre meTA geraphAyado thAya che, pitAne amUlya vakhata gumAvI badalamAM piteja malIna thAya che. nidA e sAmAne sudhAravAne rasto nathI, paraMtu kadAca bagADavAne rasto che, ema kahI zakAya. jo ke sajajane te tevA nindakathI vadhAre vadhAre jAgrata rahI guNa grahe che, paNa durjane te ulaTa prakepa karI durjanatAnI ja vRddhi kare che, mATe durjananI nindAmAM paNa hAnI ja che. saMta-sajajanenI nindAthI je ke sajajanone to kaMIpaNa avaguNa dIsa nathI, te paNa tevA uttama purUSanI nahika nindA karatAM AzayanI mahA malInatAthI nikAcita karma baMdha karI, nindake narakAdi adhogatieja jAya che. nindA, cADI, parahi, tathA beTAM ALa caDAvanArA, temaja hiMsA ame satya bhASaNa, yara-dravya haraNa, tathA para strI gamanAdi anIti ke anyAyAcaraNa karanArA, ane krodhAMdha ke rAgAMdhanA je je mAThA hAla thavAnA zAstrakAre varNavyA che, te tathA te saMbaMdhI hita buddhithI je kAMI rahevuM te kAMI nindA kahevAya nahi. hita buddhi vinA dveSe karI parane vagovavuM te nindA kahevAya che ane te nirje che, mATe nAma laIne parane vagovavAM mithyA prayAsa kare nahi, chatAM nindA karavAnuM mana thAya te sAcA mane rApaNA denIja nindA karavI, ke jethI kAMIpaNa chaTayA bArI thAya. jo ke kevaLa denI yaNa nindA karavA mAtrathI kazuM vaLavAnuM. nuthI, tepaNa para nindA karatAM sva nindA ghaNe daraje sArI che. 23 ati hasavu nahi. . ati hasavuM ahitakara che, bahu hasavAthI ane revAne prasaMga Ave che. te kuTeva prANIne moTI ApattimAM Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nAMkhe che, ahavAra hasavAnI kuTevathI prANI kAraNe ke vinA kAraNe paNa hase che. ane tema karavAthI rAjasabhA yA aM. tapuramAM tenI moTI khuvArI thAya che, mATe te kuTeva prayatnathI pariharavI ja egya che. kahevata paNa che ke " savAmAMthI khasavuM" thAya. hAthe karIne jIvane jokhamamAM nAMkho hoya, ke hAthe karIne upAdhi ubhI karavI hoya teja AvI kuTeva rAkhavAnI che, anyathA te tene tyajeja sukha che. sabhyanI paNa eja nIti che. mumukSu-mekSanA artha saMta su sAdhujane te te kuTeva sarvathA tyajavA gya ja che. AvI sArI nIti pALavAthIja prANIo dharmanA adhikArI thaI sarvajJa bhASita dharmane samyagU pramAda rahita sevI saTTa bhAgyanA bhAgI thaI aMte akSaya sukha saMpAdana karI zake che. - 24 vairIno vizvAsa ja nahi vizvAsa nahi karavA yogyane vizvAsa karatAM moTI hAnI thAya che, mATe prathamathI ja cetatA rahevuM ke jethI pAchaLa pazcAtApa kare paDe nahi. kAma, krodha, mada, meha, matsarAdine aMtaraMga zatru samajI temane kadApi paNa vizvAsa sAcA sukhanA athae kare egya nathI. sarvajJa prabhue paMca pramAdene prabaLa zatrubhUta kahyA che.. - jene vege prANa praka karI svaktavyathI thara thAya, cAvat bebhAna thAya te pramAda kahevAya. magha, viSaya, kaSAya, nidrA ane vikathA e paMca pramAde che. jemAMnA ekeka mahA hAnikAraka che. te te pAMce pramAdene paravaza paDelA prANI viSe te kahevuM ja zuM ? madyapAnathI thatI lakSamI, vidyA, yaza, mAnAdinI hAni suprasiddha che. . viSaya vikArane vaza thayela mATe gIzvara brA. Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paNa Ama dAsa banI jAya che, ne himmata hArIne eka. khaLAne paNa dIna dAsa bane che. viSayAMdhatAnuM e phaLa che. kaSAya-phAdha, mAna, mAyA, ane lebha e cAra caMDA La cokaDI kahevAya che. tene saMga karanAra yAvata temAM ta. nmaya thaI gayele krodhAMdha yAvat labhAi kaMI paNa kRtyAkanya hitA hita dekhI zakto nathI. kaSAya-kaluSita mati kAMI abhinava dekhAva Ape che. vRddha chatAM bALakanI mAphaka ane paMDita chatAM mUkhanI peThe, yAvata bhUta bharAyelAnI mAphaka viparIta--virUddha ceSTA kare che, jethI tene moTe lokApavAda prasare che. kaSAyAMdha viveka zUnya pazunI pere apamAna pAme che, yAvat muMDA hAle marI durgatine ja bhAgI thAya che. mATe kedhAdi kaSAyanI sevA karanArane mANasa ne samajavA paNa hevAna, kaTo zatru, jevuM kALuM karI na zake tevuM A kaSAya karI zake che, ema samajI paNa kAMI haiye sAna Ave te sAruM. ka zatru ekaja bhavamAM duHkha daI zake, paNa A kaSAya vairI te bhava bhavamAM duHkha . daI rAke che. nidrA devIne paravaza paDelA prANInI paNa mahA mAThI sthiti thAya che. nidrAne vaza nahi thatAM jeo tene vaza karIne viveka dhAre che, teone te lIlAlahera thAya che. - vikathA-jemAM sva-para hita tatvathI samAyeluM na heya, tevI ADa kathA karavI te vikathA kahevAya che. tevI rAja kathA, deza kathA, strI kathA tathA bhakata (bhajana ) kathA vajI je vaDe sva5ra hita avasya sadhAya, tevI dharma kathA kahevI gya che. vikathA karanArane kIMmatI vakhata kovinA mulyamAM cAlyA jAya che, ane viveka pUrvaka dharma kathA karanArane vakhata amUlya thAya che. chatAM viveka vikala le Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 3 ) . kaiA vikathA va uttama dharma kathA vaDe vakhatane sArthaka ka ravA khapa karatAM nathI, temane pAchaLa pastAvu paDaze; ane viveka pUrvaka A dvitApadeza haiyAmAM dhArI tenA paramArtha vicArI jee savaLe raste cAlaze, te sarvatra sukhI thaze. sAcA sukhanA arthI janAne A pApI pAMce pramAdezanA pAzamAM nahi paDatAM apramAda daDathI temanA chaMda karavA udyukata thavuM ghaTe che. apramAda samAna koi paNa niSkAraNuniHsvAthI khaMdhu nathI. mATe pApI pramAdeparane vizvAsa pariharI mahA upakArI apramAdaluM badhumAMja sarva vizvAsa sthApavA; jethI sarva ya sAMpaDe. 25 vizvAsune kadApi paNa chetaravo nahi. vizvAsa rAkhI zaraNe mAvelAne cheha devA, tenA jevuM eke pApa nathI. te khALe sutelAnu` mAthuM kApava jevuM skUlamI che. bhalA bhalA bhuddhizALI leAkeA paNa dharmanA bahAne vizvAsa kare che, tevA dharmanA athI janAne svArtha adha manI dharmanA bahAneja ThaMgavA e mahA anyAya che. peAtAmAM peAla peAlA chatAM guNI gurUnA ADaMbara racI pApI viSayAdi pramAdanA paravazapaNAthI mugdha--bheALA leAkeAne ThagavA, tenA jevA eke vizvAsaghAta nathI. leALA bhakta jANe che ke ApaNe gurUnI bhakti karI gurUtu" zaraNa lahI, A bhavajaLa tarI javAnA. tyAre paththaranA nAvanI peThe aneka DhASAthI dUSita chatAM mithyA mahatvane icchanArA daMbhI kugurU peAtAne ane rikSA rahita adha pravRti karanAra pAtAnA mukhya AzritAne bhavajaladhi [ samudra ] mAMja gUDADe che, ane . Ama sva--parane mahA duHkha upAdhimAM hAthe karIne nAMkhe che. jenA mahA kaTuphaLa te dharma Thagane A sa'sAra cakramAM pharatAM vizeSe veDhavAM paDe che. A mATe zrI sarvajJa dhruve dharma gurUne raheNI kaheNI eka sarakhI rA Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * zikSA pavitra khI nirdamapaNe ja vartavA pharamAvyuM che. ApaNe pragaTa joI zakIe chIe ke keTalAka kumatine pAsamAM paDelA ane viSaya vAsanA thI bharelA chatAM dharma gurUne DeLa ghAlI kevaLa pitAne tuccha svArtha sAdhavA aneka prapaMca racI ane aneka kutarko karI satya ane hitakara sarvajJa upadezane paNa gopave che. Ama pote dharma gurUja dharma ThagapaNuM AdarI mugdha mRgalA jevA kevaLa kAnanA rasIyA, AMkha mIMcIne hAjI hAja karanArA svAzrita bheLA bhakatane ThagI vaparanuM bagADe che, te vivekI haMsa kema sahana karI zake ? dina dina prati te pApI cepa prasarI duniyAne pAyamAla kare che. tethI te upekSA karavA egya nathIja. jagat mAtrane hita zikSA ApavAne baMdhAyelA dIkSita sAdhuo jeo sarvajJa prabhunI pavitra AjJA-vacanane uramAM dhArI rAkhanArA ane kapaTa rahitapaNe tadavat vartavA svazakita purA vanArA ane sarva lebha lAlacane pariharI janma maraNanA, dukhathI DarI, leza mAtra paNa vItarAga vacanane nahi go vatAM zrI sarvajJa AjJAne pUrNa premathI ArAdhavA khapa karyA kare che, teoja dharma gurUnA nAmane sAruM karI batAvavA samartha thaI zake che. tevA siMha kizoroja sAcA sarva putra kahevAya che. bAkI, hAthInA dAMtanI peThe dekhADavAnA paNa nyArA ane cAvavAnA paNa jemane nyArA che, temanA nAmane te doDha gAune namaskAra ? ? bha ? viveka cakSu khelI sugurU ane kugurU-sAcA dharma gurU ane dharma Thagane barAbara oLakhI lobha, lAlacu, ane daMbhI kugurUne kALA nAganI mAphaka sarvathA tyAga karI azaraNa zaraNuM dharma dhuraMdhara siMha kira samAna sAcA sarvajJa putranuM pa rasa bhakti bhAve sevana-ArAdhana karavA tatpara thAo ? jethI sarva janma jarA ane maraNanI upAdhi TALI tame havAviharI ja nahi ? Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ane akSaya 58 vare ! uttama sAcchI ke uttama niyAmaka jevA saddagurUnAja draDha AlaMbanathI pUrve paNa asaMkhya prANIye A duHkhamaya saMsArane pAra pAmyA che. ApaNane paNa evA ja mahAtmAnuM sadA zaraNa che. evA parepakAra zIla mahAtmA kadApi prANute paNa paravaMcana kareja nahi, 26 kRtaghnatA, karelA guNanau lopa kadApi paNa karato nahi. uttama mANaso avaguNa upara paNa guNa kare che. madhyama mANaso sAmAe guNa karyo hoya te pote paNa pitAnI vakhate banate badale vALavA dhAre che. paraMtu adhama mANase te kayA guNane paNa lepa kare che. AvI adhama vRttivALA ajJAnI avivekI ja karatAM kUtarAM paNa sArAM gaNAya che, ke jeo kiMcit mAtra bhajananA badalAmAM pitAnI pUMchaDI halAvI khuzI thaI pitAnuM kRtajJapaNuM jAhera karatA sAmAnA gharanI rAta divasa cokI kare che. kRtaghna mANase zvAna karatAM paNa halakA gaNAya che. ema samajI kRtajJatA AdarI dharma lAyakI meLavI kAMI paNa dharma ArAdhana karI sva-mAnavapaNuM sArthaka karavuM, anyathA mAtAnI kukSa lajavI bhUmine kevaLa bhAradbhUta thavA jevuM ja che. samajI rAkhavuM ke, kRtajJa vivekI 2nI ja mAtA ratna kukSI kahevAya che, AvuM cAyanuM rahasya samajI rUpara hitakArI viveka dhAravA yatna karo. 27 vALIne jAgI thavuM. - e pramoda yA muditA bhAva kahevAya che. caMdrane re, khI cakara jema khuzI thAyatathA garjarava sAMbhaLI mayura jema nAce te harSa-prakarSa saddaguNInA darzana mAtrathI bhavya cakorane thavuM joIe. sAmAnA sAnI khAtrI thayA chatAM paNa temanA para dveSa dharo e durgavija dvAra che. ' Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ , mATe kevaLa duHkhadAyI cheSa-buddhi tajI sadA sukhadAyI guNa addhi dharI vivekI haMsavata thavA sadaguNane dekhIne parama prasAda dho. ' ' 28 jevA tevA rAga no nA . "mUrakha sAthe goThaDI, paga paga hoya kaleza" e ukita anusAre mUrkha, kupAtra sAthe prIti bAMdhavI nahi, tema karatAM potAnI paNa pata jAya. rAga bAMdhavA cAhe te vivekI haMsa, saMta-susAdhu jana sAtheja bAMdho, jethI tame anAdi aviveka TALI suviveka dhAravA samartha thaI zake, khAsa yAda rAkhavuM joIe ke, saMta susAdhunA samAgama samAna bIjuM sukha nathI, te e keNu mUrkha ziramaNI hoya ke, je amRta-samAgama chaDI halAhala viSa jevI avivekI-kuzIlanI saMgati che, zANe nara te naja iche. bAkI bhUMDa jevI vRttivALe che, jyAM tyAM azubha sthAnamAMja bhaTake temAM kAMI Azcarya nathI. kemake te te tene jAti svabhAvaja che. AvA nIca janenI seaMtathI sArA suzIla mANasone paNa kavacit chAMTA lAge che. 22. parIkSA lAvI. * * jema sonAnI kaSa, cheda, tApAdithI parIkSA karAya che, jemAM motInI ujavaLatAdithI parIkSA karAya che, tema uttama pAtranI paNa subuddhivaDe sadaguNethI parIkSA karavI. supAtramAM uttama vastu chAje che. supAtramAM viveka pUrvaka vAveluM uttama bIja zuddha bhUminI pere uttama phaLa Ape che, chIpamAM paDelA svAti nakSatranA jaLa biMdunuM sAcuM motI thAya che, ane sApanAM mukhamAM paDavAthI teja jaLa ararUpa thAya che mATe pAtra parIkSA karI dAna, mAna, vidyA, vinaya, temaja adhikAra pramukha vyavahAra kare egya che. Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 17 ) supAtramAM sarve saphaLa thAya che, ane kupAtramAM ulaTA - To~anartha pedA thAya che, mATe pAtrApAtranA niSeka buddhizALIe azya karavA, ke jethI svaparane kSatra samAdhi pUrvaka dharma ArAdhanathI paratra--paraleAkamAM paNa sukha pa tti sa'paje, eja buddhi pAmyAnu zubha phaLa che. 30 akArya kadApi AcaratuM nahiH prANAMte paNa na karavA ceAgya nidya kAma sajjane reja nahi, chatAM pramAda paravaza thaI jee leAka virUddha, temaja dharma virUddha ati nidya kAryA kare, teone sajAnI kita bahAraja lekhavA. guNa doSa, lAbhAlAbha kRtyAkRtya, ucita, anucita, bhakSyAbhakSya, peyApeya, vigere ucitaviveka vikaLa mANusane pazuvat samajavA temaja Ucita viveka pUrvaka sadA zubha kAryo| sevavA udyamazIla mANasane eka amUlya hIrA jevAja lekhaveA. tevAne janma paNa sArthaka che. 31 lokApavAda pravarte tema vartavu nahi. ' * jenAthI leAkamAMlaghutA thAya, tevuM vagara vicAyu aghaTita kAma karavuM nahi. jethI dharmane lAMchana lAge dharmanI vageAvaNA thAya, zAsananI laghutA thAya, tevuM kAma tA bhava bhIrU mAse prANAMte paNa na karavuM. pUrva mahApurUSanA sartana sAmu lakSa rAkhI, jema peAtAnI temaja paranI, yAvat jIna zAsananI unnati thAya, temaja viveka mANI vartavuM. deza vida rAjJAo-e sUtra vAkaya kadApi paNa visaravuM nahi. jethI sarva sukha sAdhavAnA zubha maneratha kadApi paNa phaLIbhUta thAya tema sabhALIneja cAlavuM. 32 sAhasIkapaNaM kadApi tyajabuM nahi. Apaka vakhate dhairya, sapata samaye kSamA, sabhAne Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Sei satya vAta nIDarapaNe bolavI, zaraNAgatanuM sarva za. ktithI saMrakSaNa karavuM, svArthabhege paNa adala InsApha Apave, e Adi sadaguNa satvavaMta sajajanAmAM svAbhAvika ja hoya che. tevA uttama purUja dharmanA kharA adhikArI che, tevA vivekI hasoja sarva malInatA rahita nirmaLa pakSa bhajI dharma mArga dIpAvavA samartha thAya che. tevA satyapurU nija dhanya che, jeo sAce purUSArtha kurAvI pitAnuM purUSa nAma sArthaka kare che. temanI jaujavala kIrtI thAya che, tathA nirmala yaza paNa temaneja vistare che. jeo aDagapaNe AvI uttama maryAdA sadA pALe che, teo prasannapaNe pavitra nItine anusarI atra akSaya kIrti sthApI, paratra avazya sagatigAmI thAya che. tevA sAhasika zIrAmaNi. ja janma sArthaka che. tevA uttama sAtvika sAhasa vinA sava janma niSphaLa che. sAcA sarvajJa pure uttama prakAranI zuddha sAhasika vRtti sahiMtaja hoya che. teo lakhe game AzritonA AdhArarUpa che. temane siMha kIzoranI jema sAhasikapaNuM dhAravuMja ghaTe che. temanI AbAdIpara lAkhe. nA bhaviSyane AdhAra che. samajIne sukhe nirvahI zakAya tevI-mahA vate AcaravArUpa-mahA pratijJA karI tene akhaMDa nirvAha karavo, teja uttama sAhasikatA che. teja mahA pratijJAne svachaMda AcaraNathI bhaMga karavA jevI eke kAyaratA nathI. A dukhadAvAnaLathI tevA pratijJA bhraSTane TakA thaI zakto nathI, ema samajI "tela pAtra dhara " nIpere "yA "rAdhAM vedha sAdhanAra" nI pere apramatta thaI jeo sarvajJa bhASita tatva rahasya pAmI, grahaNa karelI mahA pratijJAne akhaMDa pALe che, teo pUrNa pratijJAvaMta hAI sva para vistAra karavA samartha thAya che. teoja kharA , sAhasika gaNAya che. mATe sva-parane buDADanArI kAyaratA Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tajI dareka mumukSune uttama sAhasIkatA dharavI zreSTha che. jene thI sarva malInatA TaLI sva-para hita dvArA zAsana unnati evA pAme. AhA! kayAre prANIo kAyaratA tacha uttama sAhasikatA Adaraze, ane te dvArA sva-paranI unnati sAdhI kayAre paramAnaMda pada varaze !! tathAstu. 2 gAra samaje hiMmata rAvIne rahevuM . kaSTa vakhate paNa hiMmata hAravI nahi. jeo dhIraja dharI saMkaTanI sAmA thAya che, arthAta teve vakhate paNa lettama mayaoNdA ullaMghatA nathI, ane uttama nItinA dharaNane. avalaMbIne rahe che, teone Apatti paNa saMpatti rUpathAya che. vairI paNa vaza thAya che. teo dharma rAjAnI peThe akSayakAta sthA pI zreSTha gati sAdhe che. paraMtu jeo teve vakhate hiMmata hArI sva maryAdA ulaMghI akArya sevI malInatAne poSe che, teo atra paNa nindA pAtra thaI pApathI lepAI paraja, paNa ati duHkha pAtra thAya che.. . 34 prANAMte paNa sanmArganA tyAga karavo nahi. jema jema viveka sajajanone kaSTa paDe che, tema teo suvarNa caMdana ane IznakAMDa [ zeraDI ] nI pare uttama varNa, uttama sugadha ane uttama rasa arpatA jAya che, paraMtu temanI prakRti vikRta thaIne lokApavAdane pAtra thatI nathI. AvI kaThina karaNI karI uttama yaza upArja teo aMte saddagati gAmI thAya che. ... 36 vaibhava kSaye paNa yathocita dAna karavU. . . . capaLa lakSamI pitAne svabhAva sArthaka karavA kadAca chaTakI gaI hoya. te paNa dAna-vyasanIe thoDAmAMthI paNa DuM ApavAne zubha abhyAsa tyaja nahi. tevA zubha Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 6 ) abhyAsa yaMge kavacita mahAna lAbha saMpaje che, yAvatuM lakamI paNa tenA pUnyathI kheMcAI vayameva AvI maLe che. paratu khaganI dhArA para cAlavA jevuM A kaThina vrata sAhasika purUja sevI zake che. gati pAna ja nA - svArtha niSTa saMbaMdhI ane sAthe rAgaja kara gya nathI. jene saMge rAMga dharI pite sukha mAne che, tenAja viyege duHkha paNa piteja pAme che. eTaluM ja nahi paNa saMbaMdhI jananI svArtha nikatA samajAvatAM paNa duHkha thAya che. te jJAnI anubhavI purUSanA pramANika lekhAmAM pratIti rAkhI vA sAkSAt anubhava-parIkSA karI tevA svArtha niSTha jagatamAM rAgaja karo yegya nathI. temAM paNa ati (ma caMdA bahAra) rAga te. pragaTa avivekaja che. tethI aMdhanI pere te kaMI (guNa-daSa) dekhI-nirdhArI zakti nathI. chatAM rAga karavA IcchA thAya te, saMta susAdhu ja. ne sAthe ja kare, ke jethI kutsita rAga-viSane nAza karI te AtmAne nirviSa kare. anyathA rAga-raMgathI pitAne sphaTika je nimaLa svabhAva tyajI paravastumAM bAMdhI jIva atra temaja paratra duHkhane ja letA thAya che. rAganI pere haiSa paNa duHkhadAyIja che. 37 priyapara paNa vAraMvAra risa karavI nahi. dhathI prItinI hAnI thAya che. jethI priyapaNa ane priya thaI paDe che. vaLI kedha vaza vatI jIva kRtyAtyane viveka bhUlI jaI akRtya karavA pravarte che. mATe sukhanA athI jane kaSAya vaza thaI asabhyatA AdarI kadApi paNa ucita nItinuM ullaMghana karI sva-parane duHkha dariyAmAM DUbAvavAM nahi. Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( i ) 38 kleza badhAravo nADU. kahe e kevaLa duHkhanuM mULaja che. je gharamAM nitya mUDha thAya che, tyAMthI lakSmI paNa dUra palAyana karI jAya che. mATe banatAM sudhI te kaleza thavA devAja nahi, chatAM thaye te tene vadhavA nahi detAM samAvI devA. laghu [nAnA ] e gurU ( meTAnI ) kSamA mAgavI, chatAM laghu mAna mUkI kSamA mAge nahui teA, meATAe peAte jai laghune khamAMvavA, jethI laghune zaramAI avazya khamavuM ane khamAvavuM paDeja. kalezane vAravAnI kSamApanA --khAmaNuA kairavA rUpa jIna zAsananI nIti ati uttama che. jee te mujama vivekathI varte che, temane atra ane patra sukha che, ane jee tethI virUddha varte che temane sarvatra duHkha che. 39 kusaMga karavA nahi. "C "" " jevA saMga tevA raga e nyAye hINAnI sekhate hInapata Ave, ane uttamanI sa'gate uttamatA Ave. zuM gaMgAnu' zuddha, miSTa jala paNu jaladhimAM bhaLavAthI luNupazu' nathI pAmatuM? temaja anya sthaLathI Avelu jala ga gAnA pavitra jalamAM bhaLavAthI zuM tevA mahimAne nathI pAmatu'? pAme che. tema samajI zANA mANasoe kusa'ga sarvathA tyajI sadA saMsagatija sajavI ceAgya che. 40 bALakathI paNa hitavacana grahaNa karavu. ratnAdi sAra vastunI pere hitakArI vacana game tyAMthI grahavuM eja vivekanuM lakSaNa che. jJAnI purUSaSa guNAnIja mukhyatA mAne che. vayathI vadhu chatAM sadguNu gaSThine gurU mAne che. ane vayevRddha chatAM guNarikatane bALavat lempa che, ema samajI vivekI sajjatA guNuM mAtra 'grahaNu karavA sadA abhimukha rahe che. Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( K ) 41. anyAyI navarAvuM. samabuddhi dharI rAga, rASa tyajI sarvatra niSpakSapAtapaNe vartavuM eja sadguddhi pAmyAnu uttama phaLa che. ema saMmajI satya pakSa svIkArave, eja paramArtha che. ema varta vAmAMja tatvathI sva--para hita samAyeluM che. lokApavAdane paNa parihAra tathA zAsana unnati eja rIte sAdhI zakAya che. svalpamAM nirbhayapaNe kharI hui'matathI nyAya mArga a gIkAra kayA vinAM jIvane kadApi paNu chUTake nathI, ema samajI zANA mANase sarvathA nyAyanuja zaraNa levuM ghaTe che. prANAMte paNa anItinA mArga svIkAravA cegya nathI. 42 naimaya navate rAcavuM nahi. pUrva puNya ceAge soMpatti sAMpaDI hAya te teve va khate garva nahiM karatAM adhika namratA rAkhavI yeAgya che. zuM Amra vRkSo paNa phaLa sapatti samaye adhika namratA nathI sevatA ? chatAM tevA zubha samaye svacchaMdapaNu... AdarI madamAM taNAvuM te bhASI ApattinuM bhAre cinha che. 43 nirdhanapaNAmAM kheda paNa karavo nahi. pUrvakRta karma anusAre prANI mAtrane sukha duHkha thAya tevA sama viSama saceAgo maLe, teve samaye karmanu svarUpa vicArI harSa--unmAda ke dInatA nahi karatAM samabhAveja rahI zANA mANasAe zubha vicAra vRtti pASI samartha dharma nItinuM prItithI tathA rhiMmatathI sevana karavu caiAgya che. prathama azubha kama karatAM prANI pAchuM vALI zvetA nathI, jenA pariNAme aneka duHkha vedatAM te trAsa pAme che. azubha--ninda kamA karI peAtAnIja meLe mAgI lIdhelAM duHkha udaya Ave chate dInatA karavI te kevaLa kA Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 9 ) caratAja kahevAya. duHkha gamatuMja na hoya te du:khadAyaka nitva kathIja vimAsI viramavuM, jethI tevA dukha-vi pAka bhegavavA paDe ja nahi. paraMtu pUrva kerelAM duSkaya ge. paDeluM duHkha vedatAM dIna thaI kheta-viSAda dhara dhA vize thaI avivekapaNe anya duSkRtya karavAM, te te prakaTa duHkhane rasto ja che. ' 44 samabhAve rahe. jeo sukha, duHkha, mAna, apamAna,nidA, stuti, sadhana tathA nirdhana, rAjA tathA raMka, kaMcana tathA lAi, tRNa, ane maNi tathA nArI ane nAgaNIne pUrve kahelA sadvicAre mujaba vatI samAna lekhe che, temAM mUjhAtA nathI, yAvata temane kevaLa karma. vikArarUpa nimittabhUta lebI manamAM viSamatA nahi lAvatAM harSaviSAda rahita samabuddhithIja juve che, tevA savivekavaMta-sadaguNa zIrAmaNi jana-samasukha avagAhI dharma ArAdhanathI nice svikArya siddha kare che. paraMtu jeo ajJAnatAnA jore viveka vikaLapaNe viSama vartana kare che, harSa kheda dharI bApa mate avaLA cAle che, teo te kroDa upAye paNa Atma kArya sAdhI zakatA nathI. - 6 sevanA juna mA rahelA che : * sAcA sevakanI pratyakSa prazaMsA karavAthI koI hAni nathI. kintu lAbha ja che. utsAhanI vRddhi sAthe te custasvAmI bhakta thaI jAya che. ane tema nahi karavAthI kadAca tenI zraddhA maMda thavAthI sevA vimukha paNa thaI jAya che. 46 putranAM pratyakSa vakhANa karavAM nahi. . putra ke ziSya game te sadaguNa hoya, topaNa tenI samakSa prazaMsA na karavAnI nIti vadhAre DahApaNavALI che. Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 74 } . tenAmAM vinayAdi uttama guNeA vadhAravAnA te rastA che. te. nAmAM vinacAdi uttama guNe vadhAravAnA te rastA che. ucharatI bALavayamAM sArA askAra paDe,evI kALajI rAkhavI, e mAtA pitAM ke gurUnI karaja che. pUrNa guNu pAmyA vinAnI miththA prazasAthI abhimAnamAM AvI javAthI,kadAca tenA avatAra bagaDe che, ema samajI tenI paripakava sthiti thatAM sudhImAM vicArI-vivekathI vartavu'; jethI tevA sahivaveka zIkhI putra putrI ziSya ke ziSyA, sva--janma sukhe sudhArI zake. putrAdi samakSa mAtapitAkrie apazabdAdi aviveka yatnathI tavA. 47 vInA to pratyakSa ke parokSa vakhANa karavAMja nAhI. zrInA svabhAva tuccha hovAthI chalakAI gayA ivanA rahe nahi, mATe srI game tevI guNavatI ya, tApaNuM manamAMja - samajI rahevuM. strIne paNa pati prati vinIta ziSyanI mAphaka vadhAre namra thavAnI jarUra che. sva--pativrata tyAreja yathAvidhi sacavAi zake che. patine paNa strInA viSe ucita mRdutA avazya rAkhavI ghaTe che. Ama paraspara anukuLatAthI gRha yaMtra sAthe, dhama yatra sArI rIte cAlI zake che. te * vinA andhe catrA vAravAra kheATakAya che. apazabdAdi apamAna va tu peAtAnI pere zreya vAMchI vartevuM. sva dArA satASI patinI pere zANI srIe paNa sva-pativrata avazya pALavuM. jema sva-zreya pUrvaka sva-sa'tati paNa sudharavA pAme tema zrI bharatAra baMne jaNAe sapa ane satASa pUrvaka saddhartana sevavA sadA tatpara rahevuM joIe. jema pUrve peAtAnA pavitra sIla bhUSaNathI bhUSita, kaIka sattI zirAmaNIoe peAtAnuM nAma peAtAnA adbhUta caritragraMthI cAvuM[ prasiddha] karyuM che, tema atyAre paNa suvivekI bhAIo ane bahene Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (75) e pavitra zIla ratna dhArI, zuzIlatA vege bhAgyazALI banavuM ghaTe che. * . 28 bira vana voinuM sAmAne priya lAge evuM, satya ane hitakara vacana kahevuM. prasaMgopAta vicArI vadeluM hita mita vacana, sAmAne priya thaI paDe che. vagara vicAryuM, avasara vinAnuM, karNa kaTuka bhASaNa kadAca sAcuM ja hoya, paNa apriya thAya che, ane miSTa, garva rahita, ane viveka pUrvaka vicArI samayocita bolavuM. vacana bahu priya tathA upayegI thaI paDe che, paNa tethI ulaTuM boleluM. ahitakara nIvaDe che. che.leka priya thavA cAhatA he te, ukta viveka sAcavI dharmane bAdha na Ave, tevuM nipuNabhASaNa karatAM-zikhe, tevuM samAcita vinaya-vacana vazIkaraNa sadaza samajavuM. 88 vinA sevavo vinaya, namratA, kamaLatA, mRdutA, vigere paryAya zabda che. vinaya sarva guNanuM vazIkaraNa che. vinayathI vairI paNa vaza thaI jAya che. vivekathI guNI janene karelo vinaya zreSTha phaLa de che. vinaya vinA vidyA paNa phaLIbhUta thatI nathI. 10 vAra revuM. lakSamI pAmIne supAtrAdine vivekathI dAna devuM, teja tenI zebhA tathA sArthakatA che. viveka pUrvaka dAna denAranI lakSamIne vyaya karyA chatAM, kUvAnA jaLanI pere niraMtara payarUpa AvakathI vadhAreja thatA jAya che. viveka rahitapaNe vyasanAdimAM uDAvI denAranI lamIne tatvathI vRddhi vinA tarata aMta AvI jAya che. kuMpaNanI lakSamI ke bhAgyazA :: Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 76 ) nI bhAgave che, ke vAparI lAbha le che, paraMtu mamaNunI mere tenAthI eka damaDI pazu zubha mArge kharacAtI nathI, temaja ta bApaDA tene bhAgamAM paNa lahI zakate! nathI. pUrve dharmamAM khAMcA nAMkhyAnuM e phaLa samajI, dAnane aMtarAya karavA nahi. 51 - paraguNa grahaNa karavo. peAte sadguNu bhUSita chatAM saMta--susAdhu jA, maranA sadguNe| dekhI manamAM prameAda dhare che. chatAM durjanA, sajjanAmAM sadguNA joi sahana thai nahi zakavAthI, ulaTA manamAM kacavAya che, ane duHkha dhare che. tathA pariNAme dUdhamAM peArA jevA mujaba tevA sadguNazALI sajjanAmAM traNa mithyA doSo ArApe che, ane tema khATA doSo A rApI mahA malIna adhyavasAyathI haDakAyA kUtarAnI pere bhUDhA hAle marI durgatimAM jAya che. amRtamAM viSa buddhi jaivA sadguNamAM avaguNapaNAnA mithyA Aropa kadApi maNa hita kartA nathI, ema samajI zANA mANaseAe guNu mAtra grahaNa karavA, ane sadguNanI prazaMsA karavA avazya Teva pADavI. 52 prastAve bolavu . ucita avasara pAmyA vinA khelavu* nahi. ucita avasara pAmIne paNa prasagane lagatuM ja mita bhASaNa karavuM vinA avasare temaja mApa vinAnu` AlavAthI jana gamatu . kAma thaI zakatu nathI; paNa ulaTu' kAma bagaDe che, ema samajI sadA satya hita mita bhASaNu vivekathIja karavA khapa karave aprastAve bhASaNa karanAra bahu eTalAmAM--gAMDAmAM ape che, te yAda rAkhavuM. Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ H (77 ) 53 khaLa (durjana) ne paNa bahu jana madhye yogya sanmAna mApUrva - e nIti vA sajajanene upayogI che. ukta nItinA u9laMghanathI kavacit vizeSa hAni thAya che, je deSanA prakopathI khaLa mANasa sAmAne saMtApavA AmI' rAkhatA nathI. 54 svapara-vizeSa paNa jANavo. hitAhita, kRtyAkRtya, tathA baLAbaLanA viveka sAthe ; svazakti, dezakALa mAnAdi lakSamAM rAkhIne ucita pravRtti : karanArane hita, anyathA ahita thavA saMbhava che. mATe sehasA kAma nahi karatAM pagale pagale vivekathI vartavAnI ; jarUra che. saddavivekadhArI [ parIkSA pUrvaka pravRtti karanAra ] nA sakaLa artha siddha thAya che. * 55 maMtra taMtra karavA nahi.. kAmaNa, kumaNa, vazIkaraNAdi karavA karAvavAM, e sura kulInanuM bhUSaNa nathI, mATe jema bane tema tenAthI taddana aLagAja rahevuM. . .' ' 96 ghera geTa naM. nahi. . e ziSTa nIti anusaravAmAM aneka lAbha samAyelA che, ethI zIla vratanuM saMrakSaNa thAya che, mAthe beThuM ALa caDatuM nathI, yAvata maryAdAzIla gaNAI lokamAM sAra vizvAsapAtra thAya che, 67 lA tijJA pachI, . prathama te pratijJA karadja vakhata pUrate vicAka- . Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 7 ) 2ii pAtAthI aMta sudhI nirvahI zakAya, evI cAgyeja pra tijJA karavI. tema karI uttama purUSoe peAte karelI ceAgya pratijJAne prayatnathI pALavI, prAMNAMta pazu kha'DavI nahi. vi cArIne samaja pUrvaka karelI vyAjakhI pratijJAja satya ane zubha pratijJA gaNAya che, tevI satya ane zubha pratijJAthI bhraSTa thayelA prANI peAtAnI pratiSThA khAI ulaTA apavAdanA bhAgI thAya che. viveka thavA na pAme evI kALajI avazya rAkhavI cAgya che. ceAgya vicAra pUrvaka karelI pratijJA prANanA prere pALavI, e dareka vicArazIla surmanuSyanI pharaja che. kharA satyavata purUSA tA svapratijJAne prANa karatAM paNa priya lekhI pUrNa utsAhathI pALe che. phakata nirmaLa mananAkAyara mANaseAja pratijJA hArI pata khUe che. 18 mitrathI guhya rAkhavuM nahi. jo mitra sAthe sthira prema icchatA hAtA tenAthI kAMi pazu po rAkhavA nahi. khAvuM ane khavarAvavuM, mananI vAta pUchavI, ane kahevI sAravastu devI, ane levI e nIti che. 59 koinuM paNa apamAna karavuM nahi. mAna mAnavIne vahAlu hAya che. mAnabhaMga----apamAnathI mANasane maraNa jevuM duHkha thAya che. te vAta prAya pratyekane anubhava siddha che, kAinuM paNa apamAna nahi kakaratAM tenuM miSTa vacanAdithI sanmAna karavAthI svaparanelAbha sabhava che. aparAdhI mANasanI paNa apabhraMchanA karavA karatAM miSTa madhara vacanathI jo tene tenA doSanuM svarUpa prathama sArI rIte samajAvavAmAM Ave te prAyaHpuna: "aparAdha karatAMja te adha paDI jAya. mRdutA e evI te ajakha cIja che ke, tethI vajra jevuM paNa mAna gaLI jAya che, e prabhAva Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * (78) vinaya guNane che. mATe bIjA nakAmA lA upAye mUkI daI A ajaba guNaneja ghaTate upayoga kare vyAjabI che. Ama karavAthI svakAMI bahu sahelAIthI sAdhI zake. 10 potAnA guNano paNa garva karavo nahi. . uttama purU garva karatA nathI. ema samajIne ke garva kaMthI guNanI hAni thAya che. saMpUrNa guNI, jJAnI, dhyAnI ke minI samudranI pere gaMbhIra he garva karatAja nathI. phakata adhurAja chalakAya che. Apa baDAI karavA jatAM para nindAne prasaMga sahaja Ave che. para nindAnA moTA pAtakathI, garva-gumAna karanArane AtmA lepAI malIna thAya che. jethI mULagA guNonI paNa hAni thAya che. te na vA guNenI prAptinuM te kahevuM ja zuM? ema samajI zANuM mANase svamukhe Atma lAghA ke para lAghava karavuM ja nahIM. . manamAM paNa mAruM phi. ema samajIne ke, "bahu ratna vasuMdharA." pR. thvIpara kaI kaI rane paDayAM che. pote paNa ziSTa nIti samajIne pitAne tevI uttama paMktimAM mUkavA- tevA u. ttama thavA-prayatna kara. jayAM sudhI saMpUrNatA Ave tyAM sudhI sanItinuM drA avalaMbana karyA karavuM yukta che. je jarA maMda paDI manane mokaLuM mUkyuM te, pachI kharAbI, ta Thavastha (tevIja) jANavI. alapa guNa pAmI manamAM phulAI . jatAM, guNa vRddhi thaI zakatI nathI. aneka guNa pAmyA chatAM jeo garva rahita prasanna cittathI sva kartavya karyA kare che, teo aMte avazya anaMta guNagaNAlaMkRta thaI ziva saMpada vare che. 62 prathama sugama, sarala kAma AraMbhaq. . ekadama moTI bAtha na bharatAM, sva-zakti saMbhArI, Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhIme dhIme kAma hAre pADavuM, e DahApaNanuM kAma che - hasA moTuM kAma mAthe laI mUkI devAno vakhata Ave, ane 2ulaTA halakA paDavuM paDe, te karatAM samatAthI kAma levuM zreSTha che. . . . . . ghara pachI moTuMjA jAvuM, : kAryanuM svarUpa samajI samatAthI te zarU karyA bAda citta utsAhAdi zubha sAmagrI yaMge yukta kAryanI siddhi mATe pUratA prayatna karo. AvI zubha nItithI kArya karatAM adhyavasAyanI vizuddhithI sAro lAbha sAMpaDe che. - ' 64 (paraMtuM) 3 vAvo nAri. : zubha kArya samatAthI AraMbhI. tenI niviMdana samApti thayA chatAM tethI abhimAna ke baDAI jevuM kAMI karavuM nahi. manamAM evI zraddhA-samaja lAvIne ke keI paNa kArya kALa svabhAva, niyati, pUrvakarma, ane purUSArtharUpa paMca kAraNe pAmyA vinA nIpajatuM ja nathI. te te pAMce kAraNe maLe chate kArya nIpajyuM temAM garva zAne karavo? ulaTuM kArya siddha thavAthI zraddhA-draDhatAdi vivekathI namratAja dhAravI ghaTe che. evA sunamra vivekI jane jagata viSe aneka u. payogI zubha kAma karI zake che. haja paramAtmAnuM sthAna jAvuM, bAhyatmA, aMtarAtmA ane paramAtmA evA AtmAnA traNa prakAra che. zarIra kuTuMbAdi bAhya vastuomAM muMjhAI rahela bAhya. AtmA kahevAya che. aMtara viveka jAgavAthI jene guNadoSa, kRtyakRtya, lAbhAlAbhanuM bhAna thayuM hoya, va-paranI samAja paddha haya, jJAnAdi guNamaya AtmA Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * * * (81) : teja huM ane jJAnAdi uttama guNa saMpattija mArI, zivAya zarIra, kuTuMba, dhana, dhAnyAdi sarva padagalika vastu te para ema jene samajAyuM hoya, te aMtara AtmA kahe vAya. ane jeNe saMpUrNa vivekathI sarva mahAdi aMtaraMga zatruone sarvathA ucheda karI nirmaLa kevaLa jJAnAdi anaMtI. Atma saMpatti hAtha karI hoya, te paramAtmA kahevAya che. AhirAtmA paramAtmAnuM dhyAna karavA agya che, ane aMtara AtmA egya che. aMtara AtmA, paramAtmAnA puSTa AlaMbanathI draDha zraddhA-viveka pAmI, poteja. paramAtmA pada pAme che. mATe meha mAyA nivArI suvivekathI aMtara AtmapaNuM AdarI AtmArthI janee paramAtma dhyAnane adhikAra-gyatA pAmI nizcaya cittathI paramAtmA pada prApta karavA prayatna sevA gya che. janma, jarA ane mRtyarUpa anaMta dukha-upAdhi mukta sarvajJa paramAtmA hoya che. temanA tanmaya dhyAna ge kITa bhramara nyAye aMtara AtmA paramAtma pada pAme che. anaMta jJAnAdi akhaMDa sahaja samRddhi pAmI paramAnaMda sukha magna thaI rahe che, tevA paramAtmAnuM akSaya sukhArthe AtmArthI janene : sadA zaraNa he? tevA paramAtmAnI bhaktirUpa ka95velI bhavya ' prANIonAM bhava duHkha dUra karI manavAMchita pare ! cAvata. bhavya cakaro zukala dhyAna pAmI bhavabhavanI bhAvaTha bhAgI. , saMpUrNa nirUpAdhi mekSa sukha svAdhIna karI, akSaya samAdhimAM lIna thAo !! . . 66 parane Atma samAna lekhavA. sarva mAM jIvatva samAna che, ema samajIne sarvene Apa samAna lekhavA, dvaitabhAva tyajIne samatA sevI keI jIvane duHkha na thAya tema yatanAthI vartavuM. kIDIthI enAM paramAtmArthe atyAra Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kuMjara sarve jIvita-sukha vAMke che. rAjA raMka, sukhI duHkhI, regI, niragI, paMDita, mUrkha, sarve nirvizeSa-sarakhI rIte sukhanA arthI che. pramAda pravartana yA svaccha vartanathI koI jIvane sukhamAM aMtarAya karavAthI te pramAdI yA svacchedI prANI bAdhaka karma bAMdhe che, jenuM kaTuka phaLa tene azubha karmanA udaya samaye avazya sahavuM paDe che, mATe zAstrakAro kahe che ke - baMdha samaya cita cetIye, ze udaye saMtApa." ItyAdi bodha vacanane lakSamAM rAkhI, sukhanA arthI janoe sarvatra samatA rAkhIne rahevuM yogya che. maMtrI prada karUNA ane madhyastha bhAvanI prApti paNa emaja thaI zake che. jyAM sudhI A mitrI pramukha bhAvanA catuSTayane prAdubhAva ( udaya ) thaye nathI, tyAM sudhI ziva saMpadA bahuja vegaLI samajavI. 67 rAga dveSa karavA nahi. kAma, sneha, abhiLaMga, vagere rAganA paryAya zabdo che, ane dveSa, matsara, IrSA, asUyA, nindAdi reSanA pacuM che. sphaTika ratna samAna nirmaLa AtmasattAne rAga dveSAdi de, mahAna upAdhirUpa hevAthI, vivekavitAe canathI pariharavA gyA che. jyAM sudhI mahA upAdhirUpa A rAga dveSAdi doSa dUra thAya nahi, tyAM sudhI kadApI paNa AtmAnuM zuddha rUpa prakaTa thaI zake nahi. e rAgAdi kalaMka sarvathA TaLyuM ke tarata ja AtmA paramAtma pada pAme che. mATe paramAtmapadanA kAmIjanee zatrubhUta rAga teSAdi kalaMka sarvathA dUra karavA draDha prayatna karI jarUra ne che. yata - Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ "rAga dveSa pariNAmayuta, manahi anaMta saMsAra, tehija rAgAdika rahita, jAnI paramapada sAra [ samAdhi zataka, ] tathA A karma kalaMka dUra karavA sakSepathI bALa janA hita mATe anyatra paNa kahyuM che ke - "zuddha upayogane samatA ghArI, jJAna dhyAna mane hArI; karma kalaMka dUra nivArI, jIva vare ziva nArI, Apa svabhAvamAre avadhU sadA maganamAM rahetAM. " - ' ItyAdi rahasyabhUta jJAnanAM vacanene mekSAthI chae parama Adara kara ghaTe che. jenAthI sarva saMsAra upAdhithI sarvathA mukta thaI, paramapada vege prApta thaI zake. sarvajJa bhASita sadupadezane eja sAra che ke, jema bane tema kALajIthI rAga, dveSa, maLa sarvathA TALI nirmaLa thAvuM. rAga, dveSa maLa sarvathA dUra thaye AtmAne zuddha vitarAga dazA prApta thAya che. tevI zuddha vItarAga dazA eja paramA avasthA che, je dareka kSArthI sajajane rAga dveSAdi malane sarvathA parihAra karI-saddhibaLe prApta karavI chegya che. ukata sarvajJa-upadeza rahasyane samajI, je mahA bhAgya, rUci-prItithI sva hadayamAM dhAraze te suvivekI sajananI samIpe ziva sukha lakSmI svecchAthI AvI - maze. Iti zama. zrI sarvajJa praNIta syAdvAda zailIne anusarIne pUrva AcArya prasAdI kRta prakaraNAdi graMthonA AdhAre AmAthI bhavyanA hita arthe, je kAMI svalpa-svAmati anusAra atra kahevAmAM AvyuM che, temAM mati maMdatAdi dethI utsa-virUddha-bhASaNa thayuM hoya te sahudaya-hadaye su Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 84 ) dhArI, jema jagat jayavaMtA jaina zAsananI zobhA vadhe, ' jema anAdi avivaka dUra thAya, ane saddaviveka jAze, jema duraMta dukhadAyI svaccheda vartana tyajI saMpUrNa sukhadAyI zrI sarvajJa kathita sannatinuM sadabhAvathI sevana thAya, jema samya gU jJAna prakAzathI vyavahAra zuddha thAya, jema leka virUddha tyAgathI zuddha deva, gurU ane dharmanuM rUDI rIte ArAdhanA karI, ane akSaya sukha saMprApta thAya, tema vartavA sajajane prati mArI abhyarthanA che. prANute paNa prArthanA bhaMga nahi karavAnI Uttama nItinuM avalaMbana karI sajajane satyanuM prathana karavA cUkaze nahi. uttama haMsanI peresajajane guNa mAtranuM grahaNa karI, ane doSa mAtrane tyAga karI, jema sva-paranI tatvathI unnati sadhAya, tema kALajIthI vartavA avazya viveka dharaze. AzA che ke, popakAra parAyaNa sajajaina satya nItine uDe pAye, racI te para ati umadA dharma ImArata bAMdhI, temAM saha kuTuMba nitya vilAsa karaze. mArganusAritAdi sadaguNavaDe jagatamAM nimeLa yazane vistAra karaze. temaja sabhya jJAna, darzana ane cAritranuM yathAzakti ArAdhanA karI aMte avinAzI pada varI janma maraNAdi dukhene sarvathA aMta karaze, ane sarvajJa-sarvadaza thaI kAlekane hastAmalakanI pere dekhaze yAvata parama siddhidAyaka paramAtmapada pAmI pUrNanaMda.cipa thaI raheze. Ityalama.. Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (85 ) prakaraNa 5 mu. " sAmAyakAdika SaD Avazyaka--tenA pavitra hetu yukata * 1 sAmAyaka, 2 cavIe, 3 vanaka, 4 pra tikramaNa, 5 kAussagga, * ane 6 huM paccakhANa e che Avazyaka ( avazya karavA ceAgya ) sAdhu, sAdhvI; zrAvaka, ane zrAvikAnI nitya, raNI che. te darekanAM pavitra hetu hRdayamAM dhArI, upayoga pUrvaka karavAmAM Ave te te abhyA sanA maLe amRtanI jeve! svAda ApI, AtmAne zAMta amRta rasalIna karI, te amRta-meAkSapadane avazya 5mADe che. 1 sAmAyaka sAvadya ( pApa ) vyApAranA tyAga karI mana, vacana, ane kAyAne sa`varI ( niyamamAM rAkhI ) ja dhanya ( ochAmAM ochu' ) e ghaDI ane utkRSTa ( sarvathA) jIvita paryaMta samabhAva-samatAne AdarI jJAna, dhyAnamAM tallIna rahevuM. te pahelu sAmAyaka Avazyaka kahevAya che. tenAthI cAritrAcAranI-vizuddhi thAya che. aviratipaNa TaLe che. ane lephyA nirmaLa thAya che. gRha~stha chatAM paNa avakAza anusAre sAmAyaka pauSadhAkrikane vAravAra abhyAsa karatA samabhAvane sevanAra sAdhunA jevA lekhAya che. mATe pramAda rahita avakAza cege sAmAyakanu sevana karavuM. 2 cauvIsanthao--eM mInuM' Avazyaka 24 jInAnA ati adbhUta guNu.kIrtana rUpa hAvAthI bhavika jIvAne 6cainAcAra .( samakita ) nI zuddhi mATe thAya che. tethI samakita nirmaLa thAya che." 3 va'dana-gurUguNe yukata, evA sAkSAt gurU-mAcAya Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (86) : mahArAja vigere temaja tevA gurUnA virahe tevA guNavaMta zarUnI sthApanA samakSa dvAdazAvarta vaMdana karatAM gurU mahArAja nA nirmaLa jJAna, darzana, ane cAritra guNanI anumodanAne apUrva lAbha maLavAthI jJAnAcArAdikanI zuddhi thAya che. - 4 pratikramaNa-pitAnI mULa dharma maryAdAmAM pAchuM. AvavA rUpa mULa guga ke uttara guNamAM lAgelAM dUSaNane A lecI-niMdI zuddha thavA, anuSThAna vizeSa pratikamaNa cothuM Avazyaka che. jema zarIramAM paDelAM vraNane rUjhavavA malama paTTI karAya che. tema grahaNa karelA vrata niyamomAM lAgelA aticArAdika dUSaNa TALavA pratikramaNa kriyA karavI jarUranI che. jemAM nirmaLa vaapara paDele DAgha yatnathI ( upAyathI ) kADhavAmAM Ave che, tema trAdikanA DAgha dUra karavA, A kiyA vidhivata pratikamaNa karavA khapI jIvane te te te AcAranI zuddhi thAya che. anyathA thatI nathI. ( 5 kAussagga-aticAra Adika dUSaNanI bahulatAthI-ke joIe tevI pariNAmanI zuddhi-upaganI khAmIthI pratikramaNavaDe paNa je zuddhi thaI zakatI nathI te mana, va. - cana ane kAyAnA cogane saMvarIne ( gopavIne ) paramAmAnuM ekAgratAthI samaraNa karatAM saheje zuddhi thaI zake che. paccakhANa- samajIne pApane parihAra karI che. ttima abhigraha yathAzakita AkaravAthI tapAcAra, vicAra vigere sarva AcAranI vizuddhi thAya che, mATe te avastha agIkAra karavA cogya che. samatA pUrvaka yathAzakita bata pa aMgIkAra karI jemAM temane akhaMDa ArAkhe che. teo sarva saMpatti-svarga apavarga (mokSane) paNa vaza karI zake che. Ama saMpa rUcine samajavA mATe TUMkANamAM sAvavAnuM mApa kara. tenA virodha mAM projana zarU Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (8) gama jANI-avadhArI AjakAla badhA pravartatA aMviti tene TALI gatAnuM gatikatA mAtra varNa avaya avazreya sadhAya. tevI rUci ( prIti bhaktithI ukta Avazyaka kriyA karavA AtmArthI jIvee pratidIna ujamALa rahevuM. vidhi bahu mAnathI zrI jina AjJA pUrvaka karavAmAM AvatI nitya karaNathI pUrve padAM thaele bhAva padya ja nathI, eTaluMja nahi, paNa apUrva bhAva (pariNAma prApta thavAthI AtmAne mahA lAbha saMpaje che. paityalama. * ke ? prakaraNa 6 ThuM. zrI jaina parva tithio. kArtika suda 1 zrI sAtama kevaLa jJAna kalayANaka. >> 5 sibhAgya paMcamI... t, 8 mAsI aThThAInI zarUAta. , 14 varSa caturmasI, ane aDhAInI pUrNAhuti caumAsI pratikamaNuM . I , 15 drAviDa ane vArIbie 10 deDa munIe sAthe zrI siddhAcaLe siddhivaryA (zrI zekuM. ' jya tIrtha rAjanI yAtrA tithi.) mAgazara suda 11 mina ekAda (150 kilyANakanI tithi) ; vahI 10 pAsa dazama zrI pArtha janma kalyANaka ) | , i 11 zrI pArzvajina tIkSA kalyANaka. " pisa vadI 13 mera teraza (zrI akSarada giri upara .. : ' zArIzvara jita nirvANa.) : Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAgaNa sudI 7 phAgaNa mAsI aThThAInI zarUAta. - che 8 zrI siddhAcaLa yAtrAdina (zrI AdIzvara prabhu te dine pUrva navANuM vAra AvI . samavasaryA.) - , , 14 cuMmAsI aThThAI pUrNa (pratikramaNa tithi) kAgaNa vada 8 zrI rUSabhajina--dIkSA kalyANaka varSItapa, nI zarUAtane divasa, tathA zrI kesarI AjI (dhUlavAmAM mahatsava.) caitra zudI cha AyaMbilanI oLInI zarUAta. >> 15 ja , pUrNAhuti. , zrI puMDarIka girinI yAtrA tithi (te dIne zrI puMDarIka gaNadhara pAMca kroDa munie sAthe siddhi va.) , vizAkha suda 3 akSaya tRtIyA (akhAtrIja) zrI varSa tapanA pAraNAne divasa (te dine zrI A dijine varSItapanuM pAraNuM kIdhuM.) asADa zudI cha comAsI aThThAInI zarUAta. . * 14 camAsI pratikramaNa tithi. zrAvaNa vadI 12 aThThAIthara-paryuSaNa parvanI (paryuSaNa ane - DrAInI zarUAta.). . , , " che ka9padhara (ka5 sUtranI vAcanA)nI zarUAta. bhAdaravA suda 1 zrI mahAvIra janmatsava (zrI kalpasUtro - targata.) - , , 2 talAdhara (tela-aTTama) aThama ( saMva* . ' tsarI saMbaMdhI) tapa karavAnI zarUAtane divasa. , , 4 saMvacharI--vArSika parva (saMvatsarI prati Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kamaNa tiSi) ( zrI kAlikAcArya hAthI, AcaraNAthI.) bhAdaravA suda 8 dubaLI AThama. Aso suda 7 AyabilanI, oLInI zarUAta. . ka 15 , oLI saMpUrNa Ase vadI ) zrI mahAvIra nirvANa--kalyANaka-dIvALI diva; AvA parva divase mAM yathA zakita (chaTha, aThama, upavAsa, AyaMbila,nIvI, ekAsaNAdike tapa, japa,sAmAyaka, pUjA, piSadha, pratikramaNa, pramukha avazya kRtya AdaravA gya che. --- -- prakaraNa 7 muM. rAtri bhejana. tyAga. bhAvika gRhasthoe paNa rAtri bhojanane sarvathA tyAga kare gyA che. banatA sudhI te rAtrI cauviha AhArane sarvathA tyAga. tema banI na zake te, be traNa prakAranA AhArane te avazya tyAga kare ja joIe. azana, pAna, khAdima, ane svAdima e cAra prakAranA AhAra che, je nAthI kSudhAnI zAMti-tRpti thAya te azana kahevAya, je.. nAthI tRSAnI zAMti thAya te pAna kahevAya; jenAthI keTalAka aMze sudhAdinI zAMti thAya, evAM sekayAM dhAnya phaLa keLAMdika AgavAM te, khAdima kahevAya. suMTha, jIrU, ajamo, vigere. svAdiSTa vastunuM sevana svAdima gaNAya che, A cAre prakAranA AhAra (cauvihAra) nuM niyama je bhAgyazALIe niraMtara pALe che. temane dareka mAse pakSa, upavAsa. ( 15 upavAsa*) nuM phaLa prApta thAya che. mukhya Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 90 ) tAe sUrya masta pahelAM e uMDIthI sUrya udaya pachInI be ghaDI sudhI e niyama draDhapaNe pALavA cogya che. ema vartatAM eka varSamAM 6 mAsanA upavAsanA vAMbha AvA kuM maMta dhArIne saheje hAMsala thAya che. AthI pratini satAMSa guNunI prApti uparAMta asakhya jIvene abhayadAna sAthe mAMtAnA pazu kiMmatI jAnanA bahuzaH khacAva thAya che. AthI viparIta vartanArA svacchaMdI lAko asatASa dhArI aneka jIvAnA sa'hAra karatAM keTalIkavAra peAtAnA priya prANane paNa jokhamamAM nAMkhe che. mATe svaparahita icchatA dareka sagRhasthane rAtri bhAjana avazya vajavuM ceAgya che. mAkSa mApanuM ja kevaLa sAdhana karanArA sAdhu, yati, nigraMtha, RNagArIne teA te sarvadA sarvathA varjyaja che. temane tA prANAMte paNa rAtri leAjana karavuM ghaTeja nahi. divasa chatAM paNa adhArAmAM ke sAMkaDA vAsaNamAM jamavuM, te pazu tevuMja doSita che. mATe divase sArU ajavALuM jyAM hAya tyAMja jIvanI jatanA paLe, tevA paheALA vAsaNamAM bhakSyA bhakSyanA viveka pUrvaka mAnapaNe ( eThe meDha vAtacita nahi karatAM ) bhakSya (leAjana) mAM kAI paNa sajIva ke nirjIva mAtura kalevara AvI na jAya, tema citta sthira rAkhI, / cakSuvaMre kharAbara tapAsa karI, upayAgathIja hitamita (pacca ane pramANeA preta ) bheAna grahaNa karavuM. paraMtu viSaya lAlasAthI game tevI svAdiSTa paNa vastu pramANunI bahAra paDatI levI nahi. temaja grupa ( zarIrane pratikuLa ) laoNjana paNa kadApi karavuM nahi. Ama vivekathI vartanAra su methI svadharma karma sAdhI zake che. tethI viparIta vartanArAnA ghaNI vakhata khUrA hAla thatAM najare paDe che, mATe ukatarhuita zikSA hRdayamAM dhArI pramAda va. ukata nItithI cAlavA jIpa karavA. Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ '('41 ) prakaraNa 8 yuM. " lagna paNa gaNyA nahi. je kaMI paNa jANapaNuM' maLyA chatAM viveka ii sadviveka mAdare nahi; unmArga tajI sanmArga grahenahi; tenu jANapaNa' gadheDAparanA ca'dananA bhAranI jema mithyA kaleza rUpaja samajavuM. jema gadheDAne caMdana bhAra rUpa che, kaMi paNa zItaLatA mATe nathI. tema tevA avivekI gadheDA jevA , janAne paNa te jJAna kevaLa bhAra bhUtaja che." kaizu hitakArI nathI. pavitra jaina zAsanamAM evA Agraha nathI, ghaNu bhaNyA hAya tenu'ja kalyANuM thAya, paNa bIjAnuM thAya nahi.paratuM ATalu te cAkhkhu kramAna che ke thADu'ka dha zreNIne gaNe tenuM kalyANa che. bhaNIne gaLyu te kahevAya ke zAsa`gurUmukha sAMbhaLIne ke vAMcIne tenA kharAkhara nirdhAra karI suviveka mAdarI ahita mArgane sarvathA tyAga karI, hitakArI mArganuM ja sevana karavAmAM Ave temAM (hita sevanamAM) jenI upekSA te bhagye paNu gaNyA nahi. ema grAsa samajavuM, aSTAMta tarike viSa mAre che, ane amRta jIvADe che. ema jANyA chatAM amRtanIM avagaNanA karI viSa bhakSaNa kare te avazya mare che. prakaraNa 9 muM. navakAra mahAmatra. je mahAmatranA phakta navaja pado ane 68 akSarA te* navakAra mAtranuM paNa josa rahasya saddhivekathI smaraNa karavAmAM Ave te tevA bhAvika sajjanA tevarDa atula lAla kaMpAI zake. Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (ra) ukta navakAra maMtra arihaMta, siddha, AcArya, upAyAya ane sarva sAdhu rUpa paca parameSinA namaskAra rU5 rahevAthI sarvotkRSTa gaNAya che. traNa bhuvanamAM pradhAna paMca parameSThInA parama Adara pUrvaka praNAma rUpa navakAra maMtra, - vaida pUrvene sAra manAya che. cokhe cine navakAra maMtranuM, ekavAra samaraNuM karatAM 500 * sAgara pramANu pApa pralaya jAya che. te trikaraNa (mana, vacana, ane kAyAnI) zuddhithI vAraMvAra ukta mahAmaMtranuM smaraNa karavAnA zreSTha phaLanuM te kahevuM ja zuM? uttakRSTabhAve nava lAkha navakAra gaNatAM-japatAM, jagavaMtI chanavara padavI pamAya evA aneka adhikAra zAstramAM jovAmAM Ave che. mATe ukta mahAmaMtra duniyAmAM zreSTha gaNAtA (ciMtA ratna pramukha) sarva padArtho karatAM paNa adhika AdasthI sevavA cogya che. ukta mahAmaMtranuM smaraNa avivekI janee kSaNe kSaNe ane paLe paLe karavA. gya che. eka kSaNamAtra paNa te visaravA gya nathI. pahele pade kAma kedha, ane mahAdika, mahA zatruonuM nikaMdana karanAra arIhaMta bhagavAnane; bIje pade AThe karma baMdhanethI sarvathA mukta thaelA "siddha" bhagavAnane, trIje pade paMcA cAra pAlana pravINutAdika 36 guNAlaMkRta AcArya mahArAjane ceAthe pade aMga upAMganA adhyayana adhyApanAdika 25 guNazobhita upAdhyAya ne ane pAMcame pade cha vrata (paMcamahAvrata rAtribhojana viramaNa sahita) pAlana, che kAya rakSAdika ra7 guNAlaMkRta " sAdhu-munirAjane samyaga ( trikaraNa zuddhithI ) namaskAra thAo. ema AgaLanA (pUrvanA) pAMca padone sAmAnyatAthI paramArtha samaje. pAchaLanA cAra padene paramArtha samajavAthI A mahAmaMtrane aciMtya prabhAva sahaja samajI zakAya, mATe te 4 padene bhAvArtha kahevAnI agatya che. bhAvArtha e che ke-A AgaLa Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( es ) . kahelAM pAMca padevaDa karelAM ( parameSThI pratye ) namaskAra sarva pApanA sarvathA nAza karavA samartha che. ane sarva prakAranA maMgaLamAM prathama magaLa rUpa che. mATe sarva arthI janAe avazyAvasya AdaravA ceAgya che. sukhanA * prakaraNa 10 mu. uttama guNa grahaNutA. hu'sa jevA sAragrAhI svabhAvathIguNu prANI, ane bhuMDa jevA bhuMDA svabhAvathI doSa prApti thAya che. guNa-gu NInA zuddha rAgathI guNa-lAbha ane deSa-STanA azuddha ro gathI guNa hAni thAya che. tAtparya ke uttama guNa-guNI prati zuddha premabhAva vinA kadApi kAI paNa AtmAne uttama gu @AnI prApti thaI zakatI nathI. uttama guNa prApta karavA a dhikArI-pAtra teja che ke, je peAte uttama guNa rAgI thai, uttama guNa grahaNa karyA kare che. anaMta guNI ariha'tAdika paramAtmAnuM temaja samyag ratnatrayInA ArAdhaka AcArya pramukha pavitra AtmAonuM aheAniza smaraNu, darzana, pUjana, bhakti bahu mAnAdika karavAnu prayeAjana eja che ke ApaNI Atma pariti paNa zuddha abhyAsanA khaLe aMte tadAkAra tevIja thAya. A hetu mATe ApaNI vRti kharekharI uttama guNagrahaNa sanmukhajI joiye, vimukha te joiyeja nahi. ApaNe ukata anaMta guNI arihaMtAdikanI sanmukhatA zI rIte bhajavI ke jethI temanA anata guNI AtmAne A paNA AtmA Abehuba phrATA lahI zake. (1) ana ta jJAna, anata darzana, anata (svabhAva) ramaNa ane anata nIce rUpa anata Atma ( paramAtma ) guNa prApta-pragaTa karI sarva doSAnu* dalana karI sura (deva) vinirmita samavasaraNamAM khri Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 94) rAjamAna thai, je je rIte deSa mAtrAnuM dalana, ane mAtranuM amogha milana thAya, te te nirdoSa mokSamArganuM piteja sAkSAt sevana karI bhavya, chanAM ekAMta hitanI khAtara amRta samAna mIThI vANIthI syAdvAda mArganuM ni- * rUpaNa kathana karI aneka bhavya sane dharma mArgamAM sAkSAta sthApI va tIrthaMkarapada sArthaka kare che, AvI anupama ane rihaMta devanI popakAra dhRtti diMlamAM dhArI, ApaNe paNa ApaNuM chatuM virya pheravIne arihaMta devanI amegha A jJAnuM yathAzakita ArAdhAna karIne sva manuSya bhAvAhika durlabha sAmagrI saphaLa karavI ghaTe che. - Aya svachaMdatA tajIne yathAzakti arihaMta prabhunI alya AjJAnuM ArAdhana karatAM karatAM anukrame abhyAsanA baLathI Ama pariNati zuddha-zuddha tarathatI jAya che. ane abheda buddhithI arihaMtanI upAsanA karatAM upAsaka (sevaka) pite upAsya (upAsanA karavA yogya) banI jAya che. gAthAta " kITa bhramarI " nA nyAye pote ja arihaMta upaja thAya che. * - (2) samasta karmane zarvathA kSaya karI ukata nyAye siddha thaela siddha bhagavAnanI temanA pavitra pagale cAlavA vatemanAM udAra caritrane samyam sevavAthIja samasta sva karmane kSaya karI anaMta, akSaya, avyAbAdha, agurulaghu apunarbhava rUpa sahaja Atma samAdhi sukha saMprApta karI zrI siddhapadanI upAsanA karatAM karatAM saMpUrNa ArAdhanA karI va kArya siddha kare che, vAta paNa e ja vyAjabI che, ke samartha svAmIne pAmIne sevaka paNa sava savAmI samAna savabhAvane AdarI sva svAmInI tulyatAne ja pAme; ane satya, pramANika samartha svAmI paNa te ja gaNAya. ke je udAra bhAzayathI sevA rasIke sva sevakane sva barobaraja kare. keI Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 25 ) paNa prakAranA bhedabhAva nahi rAkhatAM abheda bhAve middha bhavatanI bhakita karanAra bhakatajanA, eja rIte sAkSAt si. huM sva rUpane niHsazaya, pAmI zakeja. (3) nimaLa jJAna, darzana, cAritra, tapa, ane vIryarUpa paca-AcAramAM trIjI ane anya AtmArthAMjanAne ukata uttama AcAramAM prAtAvanAra chatAM nihatAdika aneka guNu cukatA AcArya mahArAjanI nirmama sevAtu phaLa eja che ke ApaNA anadinI kucAla 17 sarvathA sudhArI, sucAla,--sadAcAra sevavA sadA sajja thavuM. (4) arthathI ana'tajJAnI-rirhata ni pita ane sUtrathI gaNadhara gurathita-racita dvAdazAMgI aMtargata AcArAMga pramukha 11 aMga tathA uvAIya pramukha mAra upAMganA dhAraka hAi ukata sUtra adhyayana karavA sarmIpu AvatA 5ththara jevA jaDa-avinIta ziSyane sUtradhArAthI nava patra suvinIta 'ane suadhIta karavA samarthe upAdhyAya mahArAjanI uttama sevA pAmI vinayAdika aneka guNugaNu dhAravA, sadA udyuta rahevuM. (5) sad trivethI sarvasa'sArika upAdhi chaDIne samyag jJAna, darzana, ane cAritra rUpa ratnatrayI ArAdhanA ujamALa ane meAkSa sukhanA arthI labhyajanAne thAyAgya tharmopadezAdika vaDe susahAya ApavA tatpara susAdhusa tanI sevA pUrve puNyayeAge pAmI pApakArI pAMce pramAdanA pari hAra karI suvivekI sajanAe tattva-rahasya pAmI avaMcaka mana, vacana, ane kAyAnA ) ceAgathI avaMcaka kriyA A rASI ava'caka (mekSa) phaLa avazya meLavavuM. kharekhara mekSa mArganA sAdhanAra susAdhu nigraMthAnI nirdeza sevAbhakita karavA tatpara bhakta janAne sAkSAt kalpavRkSanI pere phUlI Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ J ( ;) bhUta thAya che. eka daridrI ( nirdhana )mANusa paNa ukata sAdhunI sAcI sevAthI sAdhutAne pAmI cakravartIne paNa pU javA ceAgya ane che. Ama 5'caparameSTInI pavitra bhakti vaDe suvivekI jane peAtAnA AtmAne pavitra karIne ujajavala dharma, ane zukala dhyAnanA khale pacamIgati-mukti ceAgya avazya karavA. jethI aMte, peAtAnA pavitra AtmApUrNAnaMda paramAtma dazAne sAkSAt pAnI anubhavI zAzvata, leAkAgre sthita mukita dhAmane alaMkRta kare, itizam Page #111 -------------------------------------------------------------------------- Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 8 ) A bAvana bela pratyeka tirthakamAM kahe che tenuM keSTaka zrI tirthaMkaranA nAma. cavaNa tithi, vimAna nAma. janma nagarI. janma tithi. zrI rISabhadeva asA. va. 4 sarvArthasiddha vinItA citra vadI 8 2), ajItanAtha vaizA. su 13 vivimAna ayodhyA mAhAdI 8 2. saMbhavanAtha phAga. sudI 8ralAyaka sAvaththI che, abhina dana vizA. sudI 4 yaMta ayodhyA 5 ,, sumatinAtha zrAva. sudI 2 vizA. zu. 8 prabhu mAhA vadi 6uvarimayaka kasabI kAra. vada 12 che supArzvanAtha bhAda vadi 8madhyama , . vaNArasI jeTha sudI 12 - caMdraprabhu citra vadi parijayaMta caMdrapurI piza vadI 12 , suvidhInAtha phAga. vadi Adata devaloka kAkaMdI mAga. vadI 5 , zItalanAma vaizA. vadI 6 ayyata devaloka dilapura mAhA vadI12 , zreyAMsanAtha baI 6 , , siMhapurI phAga. vadI 12 vAsupUjya - jeTha sudI prANata , caMpApurI ,, 14 vimaLanAtha vaizA.zu. 12 sahastrAra devaloka kapilapurI mAha sudI 3 14,, anaMtanAtha zrAva. vadi 7praNata , ayodhyA vaiizAka va.13 dharmanAtha - vaizA zudi RvijayavimAna ranapurI mahA sudI 3 zAMtinAtha bhAda. vadi 7 savArthasiddha gajapura jeiTha vadI 13 zrAvaNa va. 8 ) gijapura vaiizAka vada14 phAgaNa zudira che. gijapura mAga. su. 10 1. malInAtha phAgaNa sudAMta mithurAnagarI . , | 11 20, munIsuvrata zrAva zuda 15/aparAjIta rAjagrahI jeTha vadI 8 nimInAtha A su 15miANata devaloka |, thurAnagarI zrAvaNa vadI 8 neminAtha ' kAra. vadi 2 aparAjIta sirIpurI | , zudI 5 pArzvanAtha citra vadi 4prANata devaloka vaNArasI piza vadI 10 24 >> mahAvIra svAmI azA. zu. 6 e che kSatrIkuMDa caitra vadI 13 kathunAtha anAtha - Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 2 ) tithinI gaNatrI punamiA mahinA pramANe. nAma. pitA. nAbhikulakara marUdevI chatazatru vijayA tAri senA savararAjA siddhArtha medharAjA magannA zrIdhararAjAsusImA pratiSTharAjA pRthavI mahAsetarAjA lakSmaNA sugrIvarAjA rAmA ratha naMdA viSNu vasupujya kRtavarma si husena bhAnu * vizvasena mAtA. janma. nakSatra. uttarASADhA rAhiNI mRgazira punarvasu mA citrA vizAkhA anurAdhA mula pUrvASADhA viSNu mAtA zravaNu jayA zyAmA suyazA sutratA acIrA ravatI |puSya bharaNI sUrarAjA kRtikA kuMbharAjA zrIrANI sudarzana devIrANI revatI prabhAti azvinI sumitrarAjA padmAvati zravaNu vijaya viprA. rA. samudravijya zIkAdevI citrA azvasena va mAdevI vizAkhA sadArtha trIsalAdevI uttarA phA azvinI "}); lakhana nAma. dha vRSabha vRSa hastI mi. azva mi. vAMdarA si phrAMca padamakamaLa g. sAthIya dhAvasa ma. giphra zatabhiSAna kuM. pADA uttarAbhAdrapada mI. varAhasuvara 2.25 mI. sIMcANA karka vA me haraNa 31 bakarA mI. na dAvarta mi. kalasa ma kAcame meM kamaLa OM zarIramAMna dhatuSa ka zakha 500 84 lakSapUrva p 45072 4060 350 50 300 40 250 30 2002 0 150 10 dha magaramaccha 100 2 80 1 29 8084 lAkha varSe AyuSmAna. 70 72 6 06 0 50 30 4510 10 1000 g. /sap |Ta hAtha ka karisiMha cha hAtha "" 39 100 72 "9 39 40 1 35 95000 varSe 3084000 25 55000 20230000 1510000 39 . Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 10 ) A bAvana bola pratyeka tirthaMkaramAM kahe che tenuM keSTaka. dIkSA lIdhI pratha Sii zarIranI padavI kIraga lo. rAjanI. 3 keiTalAsAdhu kaI naga- tapa. tapa nuM. sAthe. | rImAM 0. 0 0 a varNavarNa rAjapavI vivAha thayA 8000 vinItA be upavAsa kSu rasa. 1000 adhyA 100 0 sAvaththI - rAja" paraNyA paraNyA 1800 1000 200 che nityabhakata 1000 kasabI 1 upavAsa 1000 banArasI ! 1000 caMdrapurI ta 1zvata. 1000 - - 10 suvarNa lAlavaNa kumAra savaNa rAja 1000 bhakilapura 1000 siMhapurI ! 600 caMpApurI 1000 kaMpIlapura 1000 adhyA 1000 1c00 gajapura 64000 strI 1000 64000 strI 1000 | nahI paDyA 300 mithilA ' 5raNyA ! 1000 vAgrahI 1000 mathurA nahI paraNyA. 100 sirapurI paraNyA | 300 vaNArasI paraNyA ekAkI kSatrIkuMDa 18nI 3 upavAsa 'kumAra 20 zyAma, pAlo rAjA 21 pAlAvaNe rAjA 22zyAma kumAra 23nAvaNe kumAra 24pI levAmAra Page #115 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (11) tithinI gaNatrI, punamIA mahInA pramANe, bha pAraNuM. cha30 S iAi nagara kone tyAM. keTalI | dIkSA tithi. - mudata pachI. zreyAMsane ghera brahma datta sureMdra datta IMdra data padama mideva maheMdra somadatta puchapa punarvasu sunaMda 1 va. 5 caitra vadI 8 1cooppurImatAla apavAsa 2 TI. 5 mAhA vedI che. 12 ayodhyA mAgasa zu. 15 14sAththI mAhA zu. 12 18 adhyA vaizAkha zu ? 2o kAka va. 136 mAsa kosaMbI cethabhata jeTha sudI 138 , vaNArasI 2 upavAsa piza va. 133 ,, caMdrapurI bhAga. va. 64 kAnaMdI mahA va123 bhadilapura phAga. vadI 1 - - siMhapurI , . 151 caMpApurI mAhA zu 4ra mAsa vaizA. va. 143 varSa adhyA mAhA zu. 132 , jeTha va. 141 , gajapura caitra vadI 51 che mAga, zu. 113 | , zu. 111ahorAta mathurA phAga. zu. 1 1 mAsa rAjagRhI aSADa ve. hA , mathurA zrAvaNa zu. 54 dIvasagiranAra pAza va. 11 84 dIvasaviNArasI bhAga. va. 11 12 varSa rUbA) nadIra che jaya rAjA vijaya rAjA dhana siMha mitra ranapurI vyAkhra siMha aparAjIta vizvasena brahma datta dina kumAra varadina dhanya nAma bahula brAhmaNa ) Page #116 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (12) A bAvana bela pratyeka tirthaMkaromAM kahe che tenuM koSTaka zrItIrthakarenA nAma vaMta. 0 0 0 s 0 0 0 cha 0 0 0 m 0 0 0 + 0 0 0 che 0 0 0 0 N 0 0 0 0 0 0 0 0 051 0 0 0 0 0 0 0 je 0 parIvAra. jJAna tithi. vaikIya | | | avadhi gaNa dhara. sAdhu. | sAdhavI. | labdhi vAdIo. jJAnI. 1IvaTa | kAga. va. 11 84 8400 0 300000 20600 12650 4000 sAla | pisa va. 11 25100 330000 20400 12400 8400 3 priyAla kArataka va.5 10220 6000 18800 2000 8900 priyaMgu pisa va. 14 116300 1000 10000 11000 2800 sAla | caitra zu. 11 100 320 32000 05 300 0018 ASaka1 1/y0 0 1 040 0 11 000 010400 ja chatra ! citra zu. 15 107 3300 7/3300 0042 0 0 0 0 16 108 86 00) 10000 7)sarIsa rAga vadI 68530 530000 043 0 0 0 15300, 8400] ha0 0 0 nAga che 7 9725000038 0 0 014 0 0 0 325 sAla | kArataka zu 3. 88 20000 012000 01 3000 8400 10 priyaMgu pAsa va. 14 0 5800 7200 11iDuka | mahA vadI 3 76 00 010 3000 11 0 0 5000 9000 12pADala | mahA suda 2 66). 00 10 0 0 0 0 100 4700 5400 13jaMbu | pAsa zu. ke 57 00 1008 0 0 0 0 3600. 4800 14oaze vaizAka va.24 50 15000/ 12000 8800 3200 4300 15dadhipa- pisa zu.15 43 54000/12400 7000 2800 62000 616 7000 16naMdI 17mIlaka citra zu. 3 5100 2000/ 2500 18AMbo kAra zu. 12. 00 6000 05 7300 1600 2600 1Taazoka bhAga zu.11. 400 00 55000] 200 1400 22 00 20caMpaka ! phAga va. 12. 18 300 3 0 0 0 0 50 0 0 20 0 1200 1800 21bakula | bhAga zu.11 17 200 1600 22viDasa | A va.)) 11 18000 4000 7 1500 15on 23ghAtakI caitra vadI 4 10 16000 38000 1100 600 1000 24sAla | vaiSA zu.10 11 14000 36000 700 1300 0 0 0 0 3600 / 0 0 0 ja 0 0. 0. . ja ja | 0 0 * 0 0 ke 0 0 28 0 0 0 0 0 ra 0 0. 0 - | Page #117 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tithinI gaNatrI, "punamIA mahIne pramANe zAsana. yakSaNI. | cakrezvarI | achatabalA durItArI 0. 0 0. 0 kAlIka 0 0 0 * V 0 0 0 0 0 0 0 * 9 0 0 0 mana: | vaida kevaLI. zrAvaka | zrAvikA yakSa. paryava. | pUva. 20000 12750. 4750 350000554000 gomukha 22000 12550 372 - 2480054pa000 mahAyakSa 15000 12 150 215 0283000 636000 trImukha 14000 11650 150 028 000pa7 00 nAyaka 19ooo! 10450 (516000 tuMbarU 1030 0 23 00 pa050 00 kasamaya 150 483001 mAtaMga 47,000 vijya 7500 12002 2400047100 ajItA 458000 brahmA 6500 00448000 kSeta 0 00436000 kumAra 550 05. 0004ra4000SaNamukha 5000 50 0 0 0ra06000414000 pAtAla 4500. 800 20000413000 kinnara 0 0 0 0 0 m h * 8 0 0 0 0 0 0 00ra 50 0 0 0 0 0 0 0 7500 7000 2 0 0 0 * 0 0 0 0 = 9 + + pha = ; mAhAkAlI sthAmAM | zAMtA bhRkuTI sutArIkA azokA mAnavI | caMDA vidItA aMkuzA kaMpyA 0 0 0 h ` m mm mm mm mr hm my >> bh s m h 0 0 1 2 0 0 = 0 0 0 * - 550 0. 0 0 0 * 0 0 0 0 45oo. _0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 4300 32 00 28o 0: 22 0 0 1800 1600 1500 10 0 0 70 0 * nirvANuM balA dhaNI dharNapriyA naradatA gaMdhArI aMbikA 13 padmAvatI 800 120000 383000 garUDa, 67017000 038100 gadharva 61.184000,37ra000 yakSeda 6688 3000 370000 kubera 50 172 450/170 400680 350640 pAe '700000 31800 mAtaMga 0 0 0 0 0 0 3340 2551 1750 1500 1250 1 0 001 750 50 0. 58 0 0 0 0 varaNa o 0 0 0 V 0 0 0 o 0 0 0. 0 0 0 0 0 o Y 0 0 0 , 'siddhAyikA . 0 0 J Page #118 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 104) A bAvana bela pratyeka tirthaMkarAmAM kahe che tenuM koSTake. 6 prathama. | prathama, mekSa. gaNadhara. AryA. | sthAna. tithi. saMleSaNa. Asana. 9 0 - zrItirthaMkaronAnAmAM danna 1puMDarIka brAbhi aSTApada mAhA va. 13cha upavAsapAsana 2)siMhasena phAlga sametazikhara caitra suda 5 eka mAsa kAryotsarga kayArU syAmAM citra suda 5 vajanAbha achatA vaizAkha zu. 8 >> macarama kASyApI caitra zudi che , upavaeNtana ratI bhAga. zu 11 kanidarbha samA phAgaNa vadI 7 kAussagna sumanA bhAdaravA vada . varAhaka vArUNI bhAdaravA che. te 10naMda suyazA vaizAkha vadI 2) 1175 dhAraNI zrAvaNa vadI 3 12 subhama dharaNI caMpApurI azADa zuH 14 1 | paMdara dharA sametazIkhara azADa vada 9 1|ja padabhA caitra sudI 5 15ariSTa AryazIvA jeTha sudI 5 1 cakayuddha suci jeTha vadI 12 17 ba dAminI vaizAkha vadI 1 18 kuMbha rakSitA mAgasara zu 10 19 abhikSaka vadhumati phAgaNa zu 12 20malI puSpamati jeTha vadI che zubha anilA vaizAkha va. 10 22 rata yakSadinA giranAra azADa zu 8 , pivAsana 23 mAryadina puSpacuDA sametazikhara ! zrAvaNa zu. 8. kAussaga , 24iMdrabhUttI caMdanabAlA pAvApurI ! kArataka va. ) 2 upavAsapadmAsana Page #119 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 105) tithinI gaNatrI, "punamIA" mahInA pramANe aMtaramAna. |gaNanAma, cotI | mokSa nAma. | parivAra, saMkhyA. garbhakALa kuLa daitra mAna. bhava mA. di bh sh 1001 1000 h h h 50 lAkha DIsAgara)mAnava nakulanI 10000 IlAkaLa 30 lAkha koDIsAgara mAnava sarpayonI 10 lAkha keDIsAgara davagaNa 8 lAkha keDIsAgara , chAgonI 80 hajAra rAkSasagaNa muSaka che. 1000 8 hajAra , 30. | da se keDI A , mRga che 5oo 80 koDIsAgara divagaNa 1000 rAkSasagaNa vAMdara che 1ooo mAnava nakula che ! 10oo. 54 sAgara devagaNa vAMdara che 1000. 30 sAgara rAkSasagaNa azva , 60 3 sAgaropama mAnava chAga 700) maMjAyeo 108 oo 5pama mAnava hasti ) | o pApama rAkSasa chAga ) | 1000 1000 kreDavarSa 54oooo0 varSa azvani 500 3 600000 vAMdara , . 100mAM 3 harivaMzakuLa 5oonoo , azva che | 1000 3 IvAkukuLa che. 83750 , rAkSasagaNa mahiSao para 8 harIvaMza | , 'moni [ 37 10 IvAkuLa . carmajInezvara mAnavagaNa mahiSao ekAkIA 27 h h h h h h h h h h h h ha ******* *** TvIVITIIVIVUDVITITITITI ** 6ood devagaNa harita : devagaNa hasti ) - h h h h h 250 che. che Page #120 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 106 ) prakaraNa 11 mu. vividha viSaya saMgraha 1. jANavA caiAgya khAkhatA-SaTdravya, cAra nikSepA, sasala'gI, ATha karma, navatattva ane cAra pramANu. 2. daza draSTAMte manuSya bhava pAmavA durlabha. tenAM nAma culaga, pAsA, dhAnya, vahu, ratna, svapna, cakra, kAcabe, *sarUM, sameAla ane paramANuM, 3. cAra zaraNanA nAma-arihaMta bhagavAnanu, siddha bhagavAnanuM, sarva sAdhunuM, kevalI praNIta dharmanu 4. ghara viSe utkRSTA daza caMdaravA khAMdhavA te-1 pauSadhazAlAmAM ke jyAM sAmAyika pratikramaNADhi dharma kriyA thatI hAya tyAM 2 jamavAnI jagyAe 3 culA upara, 4 pANIAre, 5 sUvAne ThekANe huM ghaMTI upara, cha chAza karavAne ThekANe 8 khANIyApara, 9 derAsaramAM e rIte nava thayA tathA eka hamezAM phAlatu rAkhavA kemake kAraNu ava sare khAMdhavA thAya. 5. ATha vAtA durlabha che tenAM nAma 1 mAhenIya karmanA kSaya karavA. 2 rasendriyane vaza rAkhavI, 3 manAyega jItavA, 4 caiAvanAvasthAmAM zIyala pALavuM, 5 kAyarane sAdhupaNuM pALavuM, 6 kRpaNane dAna devuM, 7 abhimAnIne kSamA karavI ane 8 tarUNAvasthAmAM iMdriyAne vaza karavI. 6 dayAnA ATha khela-jema mIkaNune zaraNanA AcAra, pakhIne AkAzanA AdhAra, tRSAvatane pANIneA zAdhAra, bhukhyAne bhAjanane AdhAra, samudramAM khuDatAne pATIyAnA AdhAra, catuSpadrune sthAnakanA AdhAra, rAgIne Page #121 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (2.00) auSadhanA AdhAra, bhulyAne vAhananA AdhAra, tema bhanya jIvane dayAdharmanA AdhAra jANave. cha. zIkhAmaNunA ATha khela-dayA pAle te dAnezvarI, mAcAra pALe te jJAnI, pApathI Dare te paDIta, pAMca iMdriyAne vaza kare te zUravIra, satya vacana khele te siddha jevA, para upara upakAra kare te dhanavata, kulakSaNanA tyAga kare te catura ane nirdhana sAthe sneha pALe te mitra. 8. sAta dhAtIyAM zrAvakane rAkhavA kahyAM che. 1 lu' sAmAyika pratikramaNa karavAnu, 2 nu' deva pUjAnu', 3 ju jamavAnu` 4 zuM majAramAM paherIne kravA heravAnuM pa suM rAtre sUtI vakhate zayyAmAM paheravAnu 6 Thu devapUjA vakhate paherIne nahAvAnu` 7 muM dizA (le) jatAM paheravAnu evI rIte rAkhavAM 9 cAra vikathAnA nAma. zrI kathA, bheAjana kathA, deza kathA, ane rAjakathA. 10 pAMca samavAyanA nAma. kAlavAdI, svabhAvavAdI niyatavAdI pUrvakRtakamavAdI ane purUSAkAra te udyamayAdI. 11 zrAvakane nitya pratye cAka niyama dhAravAne tenu' parImANu karavuM, sacitta parImANu dravya, vigaya, upAnahai, takheAla, vastra, puSpabhAga, vAhana, zayyA, vilepana brahmacarya, dizi, snAna, ane bhAta pANI vigere... rAja savAre uThIne parimANu dhAravuM. 12. tera kAThIA je dharmamAM atarAya karanArA che tenA nAma, ALasa, mAha, avarNavAda, ahaMkAra ANuvA, krodha karavA, nidrA, kRpaNatA, gurUbhaya, zAka rAkhavA, ajJAna, asthiratA, kutuhala jovA, titra viSayAbhilASa, vigere, 13. mithyAtva pAMca prakAre che tenA nAma 1 24. Page #122 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 108 ) sigrahI, kharAkhATAnI parikSA karyA vinA peAtAnI matImAM Avyu te sAcuM mAne te 2 anabhigrahI-sarva dharma sArA che, sarva darzana sArAM che, sAnevIe kAIne nidIe nahiM, ema viSa amRta sarakhAM gaNavAM te 3 abhinivezika-jA NIne jUhu kheAle, peAtAnA ajJAnathI bhUla paDe chete khATI prarUpaNA kare, ane fAi samiti draSTi samajAve tA huTha na muke te. 4 sAMyika-jIna vANImAM sa`zaya rAkhe eTale peAtAnA ajJAnathI siddhAMtanA artha samaje, nahi tethI Dagamagate rahete 5 anAbe gika-ajANapaNe kAMi samaje nahi te athavA eke kriyAdika jIvane anAdi kAlanu' lAge che te. 14, samavasaraNanI khAra parSadAnA nAma-1 gaNadharanI, 6 vimAnavAsI devAMganAnI, 3 sAdhvI enI e traNa agni khuNe bese; caiAtiSinI devAnI, nyataranI devInI, bhuvana patinI devInI e traNa nairUtya khuNe khese; cetiSI devAnI, nyatara devenI, bhutranapati devAnI e traNa vALya. khuNe ese; vaimAnika deveAnI, manuSyanI, tathA manuSyanI strIcenI e traNa izAna khuNe bese. 15 cakravartinAM cAda ratnenA nAma. cakra, chatra, carma, $'Da, khaDga, maNi kAMgiNI e sAta ekendriya tathA senApati, gAthApati, sUtradhAra, pureAhita, strI, azva ane gaja e sAta pace driya malI cAda. 16 cAda prakAranA bhaya-hasti, siMha, sarpa, agni, jala, rAjA, cAra, ihaleAka, akasmAt apayaza, apakIrti paraleAka. vedanA ane akAla marajI. 10 pAMca samyakRtvanA nAma kSAyika, Apamika, sAceApazamika sAsvAdana ane mizra. Page #123 -------------------------------------------------------------------------- ________________ -* : - (19) 18 siddhanA 31 guNa-6 saMsthAna rahita, 1 zarIra rahita, 5 rasa rahita, 3 veda rahita, 2 gaMdha rahita, 1 - nma rahita, 5 varNa rahita ane 8 paze rahita, prakAratIya vaLI 31 guNa-5 prakAranA jJAnAvaNya karma rahita, 9 prakAranA dazanAvaNya karma rahita, 2 prakAranA vedanIya karma rahita, 2 prakAranA mehanIya karma rahita, 4 prakAranA Ayu karma rahita, 2 prakAranA nAma karma rahita, 2 prakAranA netra karma rahita ane 5 prakAranA aMtarAya karma rahita, - 19 cha bhASAnA nAma-saMskRta, prAkRta, sirasenI mAgadhI, pizAcikI ane apabhraMzI. 20 darzananA nAma-jena, mimAMsaka, bAddha, ne cAyika, vaizeSika ane sAMkhya. 21 cida guNaThANAnA nAma-mithyAtva, sAsvAina mizra, avirati samyak daSTi, dezavirati, pramatta, apramatta. nivRtti, anivRtti bAdara, sUkSma saMparAya, upazAMta maha. kSINa meha, sagI kevalI, ane agI kevalI. * 22 cAra kAraNa-nimitta, upAdAna, asAdhAra, ane apekSA. 23 sAta kSetranA nAma-sAdhu, sAdhvI, zrAvaka, zrAvi kA, jJAna bhaMDAra, jana caitya, ane jIna pratimA. 24 paryuSaNamAM zrAvaka bhAIoe nice mujaba ja kAryo karavAM-1 ATha divasa sudhI amAri pALavI 2 huM yathAzakti upavAsa, chaThTha, ahmAdi tapa japa kara 3 ATha divasa sudhI supAtrane avicchinna dAna devuM 4 svAmI bhAIomAM sopArI, nAlacera, drAkSa, sAkara, ItyAdinI prabhAvanA karavI 5 zrI vItarAga devanI pratimA nI pUjA karavI citya parivArI karavI 6 sarva sAdhu sAdhvI Page #124 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - 110 ) rAma vajana karavuM 7 zrI saMghanI bhakti karavI 8 sacitta vatano parihAra kare 9 zIyala pALavuM 10 sarva prakAranA paraMbha saMbaMdhi kamane tyAga kara 11 potAnI zakti sujaba sanmArge dravya kharacavuM 12 jJAnanI bhakti karavI 13 abhayadAna devuM 14 karmakSaya nimitta kAusagna karavA 15 hamezAM ubhayaTaka pratikramaNa karavuM 16 mATe mahAsa ka 17 je kalpa sUtra vAMce tenI bhAta pAnAdika sahAya karI sukha samAdhinI khabara levI 18 zrI saMgha mAM hemAM khamavuM khamAvavuM 19 bhAvanA bhAvavI 20 kapa sUtra saMpUrNa eka citte sAMbhaLavuM, kalpa samAna je bhavya jIva hoya te kapasUtra sAMbhaLe, ane te vidhi pUrvaka sAMbhaLanA purUSa rame deva loke jaI devatAnA sukha bhogave paraMparAe AThame bhave mokSanA sukha pAme, eTalA dharma kArya karavA zAstramAM batAvyA che. 25 pAMca saMvatsaranA nAma 1 Aditya-tenA 366 divasa jANavA. AyuSya AdinuM parimANa A saMvatsara jANavuM 2 Rtu,-tenA 360 divasa jANavA 3 caMdra-tenA 3\4 divasa adhika kAMIka uNa 12 ghI jANavI ne tenA eka mAsanA 29 divasa adhika kAMIka uNuM 31 ghI jAevI 4 nakSatra-tenA 327 divasa adhika 57 ghI jANavI ne tenA eka mAsanA divasa 27 adhika kAMIka uNI 19 thahI jANavI 5 abhivartita-tenA 380 divasa adhika jarA ghaDI jANavI. 26 mAsanA nAma-1 zrAvaNa-abhinaMdana 2 pratika 3 vijaya 4 ativardhana 5 zreyAnuM 6 zIva 7 zizira 8 he. mavAnuM 9 vasaMta 10 kusumasaMbhava 11 nidAda ane 12 vananiha. Page #125 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 27 tithinA divasanA nAma 1 pUvaga 2 siddhana 3 mahara 4 yazobhadra 5 cazadhara 6 sarva kAma samRddha 7. iMdramuddhamizikta 8 sAmanasa 9 dhanajaya 10 arthasiMha 11 abhijAta 12 atyazana -13 zataMjaya 14 agnivema ane 15 upazama. 28 rAtrInAM nAma 1 uttarAmA 2 sunakSatrA 3 elApatyA 4 yazodharA 5 saimanasA 6 zrI saMbhatA 7 dhi* jayA 8 vaijayaMtA 9 jayatA 10 aparAjitA 11 IcchA 12 samAhArA 13 tejA 14 atiteja ane 15 devAnaMdA.. 29 ATha maMgalIkanAM nAma 1 ArI, 2 bhadrAsana, 3 vartamAna, 4 zrIvansa, 5 matsyayugala, 6 pradhAna kuMbha, 7 sAthI ane 8 naMdAvatta. 30 AThamadanA nAma jAtimada, kulama, balama rUpamada, zratamada, tapamada, lAbhamada, ane ezvayaMmada, 31 sAta nayanA nAma nigamanaya, saMgrahanaya, vyava hiAranaya, jusUtranaya, zabdanaya, samRbhirUDhanaya, ane evaMbhUtanaya. 32 cAra nakSepAnA nAma-nAma, sthApanA, ja ane bhAva. 33 prANuMonuM AyuSya zAssAmAM vartamAnakAle A pramANe kahyuM che. manuSyanuM '120 varSa hAthI 120 gheDA 40, vAgha 64, kAga. 100. gadheDAe 24 guMDAe 20 sArasa 60 kecapakSI 60, kukaDA 60, bagale 60, sarpa 120, samalI 50, sUvara 50, kAnakaDIA (vAgAla) 50, haMsa. 100, siMha 100, kAca 100 thI 5000, gIdha pakSI 100, bakarI 16, kutarA 12 thI 16, zIyAla ) haraNa, 24, bilADI 12, sUDe 12, bapaiyA. 30, mAchalAM Page #126 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * (112) 100 thI 1000, UMTa 25, bheMsa 25 gAya 25, bela ra5, gheTA. 16, rUpArela callI 30, ghuaDa tathA cIbarI 50, jAkaMsArI 29 mAsa, vIchI cha mAsa, ricAraMdrijava 1 mAsathI cha mA sa, gaLI 1 varasa, kAkIDe varasa, kIDI aladivasa, UMdara 2 ane sasalAnu 10 thI 14 varSa sudhI. - 34 paccakhANa karyAthI nIce mujaba narakAya tUTenavakArasIthI eka so varSa, porisIthI eka hajAra varSa, sADha porasIthI daza hajAra varSa purI muDhathI eka lAkha varSa, ekAsaNIthI daza lAkha varSa, navIthI eka cheDa varSa, eka laThANAthI dazakreDa, varSa ekaladattithI sekreDa varSa, AyaMbilathI hajAra keDa varSa, ane upavAsathI daza hajAra koDa varSa narakAyu tUTe. - 35 jana bhuvanamAM corAzI AzAtanA na karavI tenA nAma kahe che. 1 khela (baLakhe) 2 dhRtAdika kriDA 3 kalaha 4 dhanurvedAdika kalA 5 kegalA nAMkhavA 6 tAMbUla pUgIphala. - catrAdika bhakSaNa 7 tAMbUla khAvAnA kUcA tathA udagAra - nAMkhavA 8 gAle devI virUddha bolavuM. 9 laghunIti vaDInItI karavI 10 zarIravana 11 kesa samAravA 12 nakha samA- havA 13 rUdhirAdi nAMkhavA 14 zekelAM dhAnya pramukha khAva 15 cAThAM tvacAdika samAravA 16 auSadhAdike karI pittA vamana kare 17 vamana kare 18 daMta dhAvanAdi kare 19 vIsAmaNa karAve 20 bakarI, gaja, ane azvAdikanuM damana baMdhana kare 21 dAMtane mela 22 AMkhane mela 23 nakhane meila 24 gaMDasthalane mela 25 nAsikAno mela 26 kAnane ela 27 mastakAdikane mela chAMDe 28 sUve 29 maMtra tAdikagraha, tathA rAjAdi kAryanA Aleca vicAra kare * vAdavivAda kare 31 nAmA lekhAM kare 72 dhananAM bhAga "pramukha mahemAMhe vece 33 pitAnuM dravya bhaMDAra karI Page #127 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 113) tIhAM thApe 34 paga upara paga caDAvI bese 5 chANa, thApe 3 vasa sukave 37 dAla DhaMDhaNayAdi ugAve 38 pApaDa zAlevA kare 39 vaDI Adi dekacara cIbhaDI pramukha sarva zAka jAti ugave 4. rAjAdikanA bhayathI dezIsara mane e nAsIne chupI rahe 41 zekAdike rUdana Aja kare 42 strI, bhakta, rAjyane dezAdikanI vikathA kare 43 zara, bANa tathA bIjA paNa adhikaraNa zastraghaDe 44 gAya baLada pramukha thApe 45 TADhe pIDa agni seve 46 annAdikanuM rAMdhavuM kare. 47 nANAdika pArakhe 48 avidhiye nisihi kahyA vinA praveza kare 49 chatra, 50 upAna 51 zastra para cAmara na muke eTele e cAra vAna sAthe laI praveza kara 53 mananI ekAgratA na kare 54 atyaMga eTale zarIra tailAdika cepa 55 sacitta puSpa phalAdika na muke para ajIva vastu je hAra mudrAdika vastrAdika te bahAra mukI kazebhAvaMta thaI derAsaramAM praveza kare 57 bhagavaMta dITha aMjalo na joDe pa8 eka sADI uttarasaMga na kare pura mukuTa mastake dhare 60 mailI-pAghaDI upara vasa bekAnI hai peca pramukha na cheDe 61 kusumanA seharA-chegAM pramukha mAthAthI na muke 62 heDa pADe 63 geDI daDe ramata kara 64 prAhuNAdikane juhAra kare 5 bhAMDa ceSTA-gAla koNe puTha vajAve. 66 rekAra tukArAdika tirasakAranA vacana bole 67 levA devA AzrayI gharaNuM mAMDe 68 raNa saMgrAma kara da9 vALa chuTA hoya te samA kare, judA kare, mAthuM khaNe 70 palAMThI-paga bAMdhe 71 cAMkhaDIe caDe 72 paga para sArI bese 73 puDa paDI devarAve 74 pagane mela khaMkhera 15 vastrAdika jATake 76 mAMkaNuM cukAdika vINe tathA tene tyAMja nAMkhe 77 mithuna krIDA kare 78 jamaNa kare 79 vyApAra kaya viya kare 80 vaiduM kare 81 zavyA samAja Page #128 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hA thA liMgArika ughADe tathA samAre 83 bAhu suha che tathA kukatAdikanA yuddha karAve 84 varSIkAlAdikane vize prANalAthI pANI saha adhAla snAna kare tathA pANI pIvAnA bhojana mUke e upUNathI 84 AzAtanA jIna jIvanamAM varjavI. 36 bAvIza abhayanA nAma-1 karA 2 barapha 3 kalanA vaDA TADhA dahi athavA chAzamAM nAMkhelA te 4 rAtribhejana 5 bahu bIjavALAM phale 6 rIMgaNuM 7 bALa athANuM 8 pIparanA phala 9 vaDanA TeTA 10 uMbaraphala 11 ajANyAM kula 12 sarva jAtinA kaMda sUraNa vigere batrIza anaMtakAya 1 mULa (garamara mULAnA kAMdA vagere) 14 mATI 15 era viSa 16 mAMsa 17 dArU 18 madha 19 mAkhavuM 20 kumaluM ne kuNuM phala 21calita rasa 22 kaThuMbara phala vigere 37 sutaka vicAra-zrI ThANAMgajInI TIkA maLe kahe che ke sutaka eTale aMzucinA pudagale je makAnane pharaselA hoya, tathA je mANasane sparza thaye hoya, tenI cogya zuci yathA vidhI kAle thAya, tyAM sudhI sutaka che. hajAmata karAvyAthI sutaka lAgatuM nathI. paNa hajAmatane vALa derAsarajImAM paDe te rAzI AzAtanA mahelI AzAtanA lAge mATe barAbara zarIranI zuddhi karIne pUjA karavI lehI nIkaLatuM hoya te na karavI. prasava tathA mRtya samaye azucinA pugale ghaNA uchaLe che, te amuka kSetra sudhI tathA amuka kALa sudhI rahe che. dezAvaramAM sago zajarI gayo hoya, te snAnathI vadhAre azuci nathI. snAna karavAnuM kAraNa tenA zokanI azuci TALavA nimite jANavuM. have sUtaka saMbaMdhI vizeSa vicAra kahe che. sutaka vicAra. janma viSe-putra janme te divasa 10 nuM be putrI janame te divasa 12 nuM sutaka jANavuM Page #129 -------------------------------------------------------------------------- ________________ te prasage vivasa 12 sudhI gharanA mANasathI devapUba thAta nahi paNe jude ThekANe rahI jamatA hoya te bIjAnA dharatA. pANIthI chana pUjA thAya, prasavanAra sIthI mAsa 1 sudhI. pratimAdikanuM darzana tathA divasa 40 sudhI inapUjA paNa thAya nahi, ane sAdhu sAdhvIne harAvavuM paNa nahI, te prasaMge gharanA gotrIone divasa pAMca sudhI sutaka jANavuM bIje prasaMge divasa 10 nuM sutaka kahyuM che. ghaDI, gAya, bheMsa, sAMDhaNI, bakarI, vigere pazu viMAya te eka divasa sudhI sutaka. have bheMsa viANA pachI tenuM dUdha divasa 15 pachI ne gAyanuM divasa 10 ne bakarInuM divasa 8 pachI khAvuM pIvuM kalpe. rUtuvatI strI viSe-traNa divasa sudhI vAsaNa kusa zane aDavuM nahi, ane cAra divasa sudhI sAmAyika prati kamaNa karavuM nahi, paNa tapazcaryA karavI kalpe ane pAMca dahADA pachI jInapUjA thAya, rogAdika kAraNane lIdhe traNa dahADA vityA pachI rUdhira dIThAmAM Ave, te tene deSa nathI. te tene prasaMge vivekathI pavitra thaI jana pratimA dikanuM darzana, agrapUjA karavI, ane sAdhu sAdhvIone 5DIlAlavA paNa pratimAnI aMgapUjA karavI nahi, ema carcarI graMthamAM kahyuM che. saMbaMdhI sutaka vicAra-je gharamAM mRtyu thAya te gharamAM tathA maranAranA kuLavALAnA gharamAM divasa 12 sudhI sutaka rahe che. to te ThekANe sAdhune AhAra pADyuM harAvavuM nahi, tathA te gharanA agni tathA pANI na derAsaramAM pUjA prasaMge lAvavA nahi, A prasaMge te ghara sutaka batAvyA pramANe teTalA divasa dugacchanika kahyuM che. muDadA pAse sunAra dhaNIne traNa divasa pachI pUjA thAya; ane je kAMdhIyA thayA hoya tenAthI devadarzana, sAmAyika pratika Page #130 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (16) maNa paNa traNa divasa sudhI thAya nahIM, dahADe thaI zake. muDadAne aDayA hAIe te bAra paheAra sudhI sutaka rahe ane na aDayA heIe te snAnathI zuddha thAya, je gharamAM janmanuM tathA maraNanuM sutaka hoya, te gharamAM rahenAra mANase sAthe jamanArathI 12 divasa sudhI jIna pUjA thAya nahi, muDadAne aDakanArane covIsa paheAra sudhI pratikramaNa karavuM nahi, veza palaTanAre ATha pahora sudhI sutaka pALavuM khAMdha denAre soLa pahora sudhI pratikramaNa karavuM nahi, jame te divase mRtyu thAya, dezAMtare maraNa pAme, athavA saM. nyAsI mare te eka divasanuM sutaka jANavuM. dAsa dAsI gharamAM mare te divasa 1 thI 3 sudhI sutaka rahe che. ATha varasathI aMdaranuM bALaka mare te 8 divasa sutaka rahe che. gAya bheMsa vigere pazu gharamAM mAre te tenuM kalevara bahAra laI jAya tyAre suitaka maTe che. jeTalA mahinAne strIne garbha paDe teTalA divasa sutaka pALavuM. sutaka vakhate pratikama di Avazyaka kriyA mukhathI uccAraNa karyA vinA pitAnA manamAM karI zakAya che. - 38 prabhunA kalyANikane dahADe gaNaNuM gaNAya che. tenA maMtra-cavana, mAtAnI kukhamAM Ave tyAre zrI para meSTine namaH janmane dahADe >> zrI ahaMte namaH dikSAne dahADe >> zrI nAthAya nama: kevalajJAna upaje te divase >> zrI sarvajJAya namaH tirthaMkara deva mokSe jAya tyAre zrI pAraMgatAya namaH evI rIte pratyeka kalyANikane dahADe gaguNAne maMtra japAya che. svastika athavA sAthIye. 39 jInAlayamAM rekhAthI athavA motIne sAthI pUravAmAM Ave che, te ghaNaja gaMbhIra temaja ghaNA gahana Page #131 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (117 ) arthanA sUcaka che te A pramANe svastikanA cAra pAMkhaDhA te-manuSya, deva, tiryaMca ane nArakI e cAra gatine sUcave che. uparanA traNa khIM++ te jJAna, darzana ane cArItra rUpI ratnatrayanI sUcanA kare che, ardhacaMdrAkAra cinha te uA sthAna siddha sillA mukti sthAnanuM sUcaka che. ane sA thIyAnI aMdaranA pAMca biTTu te arihaeNta, siddha, AcArya, upAdhyAya ane sarva sAdhue 5`ca parameSThine sUcave che. A svastika pUrIne e mAgavAnu che ke huM baileAkayanAtha, A cAra gatimAMthI mane mukta karI jJAna darzanane cAritra rUpa ratna trayInuM dAna dai meAkSa sthAna pAmavA zakitamAna kare. 40 svAcchAyanA pAMca prakAra--gurU samIpe ziSya vAMce te vAMcanA, zubha bhAve sUtranA vicAra pUchIe te pR cchanA, bhaNelA sUtranuM gaNavuM te parAvartanA, hRdaya mAMDe sUtranA arthanuM vicAravuM te anuprekSA, ane je parane dharma kathA salalAvIe te, dharma kathA. 41 pAMca prakAranA deva--paMcendriya tiryaMca kramaya jeNe devAyu mAMdhyuM hoya te devatApaNe upajaze tene dravya deva kahIe, zrI aNugAra sAdhune dharma deva hIe, cakrava ttine naradeva kahIe, zrI ariRs'ta devane devAdhi deva kahIe bhavanapatyAdika cAra nikAyanA deva kahIe. 42 navakAravAlImAM merU sahita 108 pArA te pratyeka 108 guNa sthApyA che. 12 zrI arihaMta padanA, 8 zrI siddhapadanA, 36 AcArya padmanA, 25 upAdhyAya padanA, 27 sAdhu padanA, e rIte ekase ATha guNu jANavA. 43 samRUima manuSyane upajavAnA cAnu sthAnaka- naDinItI, laghunIti, nAsIkAnA mala, vamana,parU, leAhi, vIrya, Page #132 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (18). zrI purUSane saMge, zuka pudagala bhI ja, baLa, pItta, nagaranI khAla, mRta kalevara ane sarva azucInA sthAnamAM. prakaraNa 1ra muM. mArganusArInA 35 guNa 1 nyAya saMpanna vaibhava-sarva prakAranA vyApAramAM nyAya pUrvaka vartavuM, anyAyathI cAlavuM nahi. nekarI karatAM dhaNInA soMpelA kAryamAMthI paisA khAI javA nahi. lAMca khAvI nahi. eAchI samajavAlA manuSyane chetaravA prayatna kara nahi, vyAja vaTetara karanAre sAmA dhaNIne chetarI vyAjanA paisA vadhAre levA nahi, mAla bhela sela karIne vecave nahi. sarakArI nekarI karanAra manuSya dhaNane vhAlA thavA sArU leke upara kAyadA virUddha julama gujAro nahi, majArIyA, kArIgarIne dhaMdho karatA leke raja laI kAma barAbara karavuM. Tu dila karavuM nahi. nAta athavA mahAjanamAM zeThAI karate hoya te pitAthI virUddhamata vA- - lAne dveSa buddhithI geravyAjabI gunegAra TharAva nahi, kaI mANase ApaNuM bagADayuM hoya, te dveSathI tenA upara kheTe Aropa mUkave nahi. athavA tene nukazAna karavuM nahi. koIne khoTuM kalaMka devuM nahi, dharma gurUne bahAne paisA levA sArU dharmamAM na hoya te vAta samajAvavI nahi, athavA sevakanI sI sAthe agya karmamAM pravartavuM nahi. Page #133 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 119). dharma nimitta pisA kaDhAvI potAnA kAryamAM vAparavA nahi. dharma saMbadhI kAryamAM vAparavA mATe beTI sAkSI pUrI paisA levA nahi, dharma kAryamAM phAyado thato hoya te badala manamAM vicAravuM je ApaNe dharmane vAste jUThuM bolIe, chIe ApaNAM kAma sArU belatA nathI mATe temAM deSa nathI, ema samajI uMdhuM catuM karavuM, te paNa anyAya che, derAsara athavA upAzrayanA kAryabhAra karanArAoe te khAtAnAM makAne potAnA khAnagI kAryamAM vAparavA nahi. athavA te khAtAnAM mANasa pAse khAnagI kArya karAvavuM nahi. koI mANasa nAta jamADato hoya, ane tenI sAthe kAMI bigADa hoya, tethI tene vare bagADavA kaMI laDAI ubhI karavI pakavAna vagere joIe tethI vizeSa laI bagADavA. saMpa karI vadhAre khAI javuM, ane tene tUTa paDe evI yuktio karavI, te paNa anyAyaja che; para strI gamana karavuM nahi. strI athavA purUSa kAMI salAha pUche te tene jANyA chatAM TI salAha ApavI nahi. pitAnA dhaNInA hukama sivAya tenA paisA levA nahi, eka bIjAne laDAI thAya, tevI samaja ApavI nahi. pitAnuM mAna pratiSThA vadhAravA sArU asatya dharmopadeza de nahi. anya matAvalaMbI dharma saMbaMdhI kharI vArtA kahete heya, ema chatAM e dharma vadhI jaze, ema jANI te vAta juThI pADavAnI kuyukti karavI, te paNa anyAya che. pite avidhie pravartato hoya, ane anya purUSane vidhithI vartate joI, tenA upara dveSa dhAraNa karavuM, te anyAya che. je purUSa vidhithI varte che, tene dhanyavAda Ape. ane potAthI te pramANe vartAtuM nathI, tene mATe pastA kare, te anyA ca nathI. sarakAranI athavA myunisipAliTInI dANu corI karavI, TAMpanI corI karavI, te paNa anyAya che, temaja kharI pedAza chupAvI thI pedAza upara sarakArane Page #134 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 120 ) kara Apave, te paNa anyAya che. khAtara pADavu, kuMcI lA zu karavI, athavA lUTa pADavI te paNa anyAya kahevAya che. guNavaMta sAdhu munirAja bhagavata ane gurU mahArAjanA avarNavAda meAlavA nahi, kanyAnA paisA laI peAte vivAha karavA nahi. A sivAya bahu prakAre anyAya thaI zake che. te sarvanA tyAga karIne vyApAra karavA, te mAgAnusArInuM prathama lakSaNa che. 2 ziSTAcAra--jJAna ane kriyAe karI, uttama AAcaraNuvAlA manuSyeAnA AcAra ziSTAcAra kahevAya che, temAM leka nidA kare tevu kArya karavu' nahi; rAjA daDa kare, tevu* kArya karavu nahi. vezyA tathA parastrI gamana tyajavuM. jA. gaTe ramavu' nahiM. zikAra karavA javu' nahi. cArI karavI nahi. ghaNI jIva hiMsA thAya, teveA vyApAra karavA nahi. jethI keAI mANasane nukasAna thAya kAInA jIva jAya, evuM nUhu' elavu' nahi. banI zake te sarva prakAre jADuM belavu' nahiM. mAMsa, madirA, tADI madha, mAMkhaNu, ka'damUla, vigere abhakSya padArthA khAvA nahi. 3 sarakhA dharma AcAraNavAlA sAthe vivAha karavApaNa eka gAtrIya sAthe karavA nahi, hemaca'drAcArye ceAga zAstramAM eka geAtravAlA sAthe vivAha karavAnA niSedha kA che. strI bhatAranA dharma ekaja hAya teA dharma saMbaMdhI takarAra uThavAnA sa'bhava rahe naddhi ane dharma kArya karavAmAM 5spara sAdhanabhUta thai paDe. 4 sarva prakAranA pApathI DaravuM--kAraNa ke pApa karavAthI A lekamAM niMDhA thAya che ane mAjA bhavamAM naranAkAdika du:kha bhogavavA paDe che. 5 dezAcAra pramANe vartavuM--je dezamAM vasatA sAie te dezamAM je kAma karavAthI nidvApAtra nA thavAya Page #135 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 121 ) tema vartavuM. vastra AbhUSaNa, azana pAnAdi dezanI rIti pramANe karavuM. je dezamAM je vastra paheratA hoya, te chAla anya dezanI rItanAM paheravAM nahi.' - 6 sAdhu, sAdhvI, zrAvaka, zrAvika. temaja rAjA ane dhAna bhaMDArI keTavAla vigere kaI paNa manuSyanA avaNavAda bolavA nahi. - 7 je gharamAM bArI bAraNu vigere pesavA nikalavAnA aneka rastA hoya, tevA gharamAM rahevuM nahi, rahevAthI cAra pramukhane AvavAnuM tathA strIne geravartaNuka calAvavAnuM kAma sugama paDe. ( 8 azuddha sthAnaka vAlA gharamAM vasavuM nahi. je IranI jamInamAM udheI lAgelI heya. je ghara nIce hADakAM tathA muDadAM dATelAM hoya; athavA muDadAM bALelA hoya, ane thavA AsapAsa vezyA jugArI cera kasAI vigere rahetA hoya tevA gharane varjIne sArA pADozamAM rahevuM, pADozI dharmabaMdhu hoya te sarvottama jANavuM. anya matAvalaMbInar pADezathI temanA AcAravicAra ApaNAmAM praveza karI jAya che, ke je ghaNe zrama veThatAM pAchalathI dUra thaI zaktat nathI, ane prAye aneka pApa baMdhanamAM paDavuM paDe che. 9 ati gupta sthAnamAM rahevuM nahi, rahevAthI guNa purUSane dAna devAne avakAza malato nathI, valI Aga - mukhanA bhaya vakhate jAna mAla bacAvavAM muzkela thaI paDe che. 10 ati pragaTa sthAnakamAM rahevuM nahi. rahevAthI strIne varga saMpUrNa lajA sAcavI zakato nathI, valI dvAra Agala ghaMghATa calita hoya, tethI sthira citte kAMI kArya thatuM nathI, 11 satsaMga-guNI purUSane saMga kara. muni mahArAja, deva gurU bhaktikAraka zrAvaka, ane pramANika gRhastha nI sAtheja vizeSa paricaya rAkhave, mithyAtvIne saMga Page #136 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 122 ). kara nahi, karavAthI ApaNI dharma buddhi naSTa thaI jAya che. susaMgathI sArI buddhi thAya che tenA sadAcaraNa je ApaNane paNa sadAcaraNa grahaNa karavA avakAza male che. jugArI luccA cAra vizvAsaghAtI, Thaga, vigerenI sobata karavAthI tevAM nIca kRtya karavAnuM valaNa sahaja thaI jAya che, mATe tevA adharmIone tyAga kare. 12 mAtApatAnI AjJAmAM rahevuM, temane pUjanArA thavuM, nitya prAtaHkAle temane vaMdana karavuM. paradeza jatI vakhate ane AvIne paNa vinaya pUrvaka pAdapUjana karavuM. je vRddha thayA hoya, te temane khAvA pIvAnI temaja paheravA oDhavAnI zakti mujaba tajavIja rAkhavI. keI vakhate krodha kara nahi. kaTuvacana vAparavA nahi, temanA AdezanuM ulUMghana karavuM nahi. kadApi geravyAjabI nahi karavA gya kAma batAve te mAnavRtti dharavI. agya karma karavAthI thatA geraphAyadA vinayapUrvaka samajAvavA prayatna karo. temane ApaNA upara avarNanIya upakAra che. mAtAe navamAsa sudhI udaramAM rAkhI bhAra vahana karI, aneka vedanAo ApaNe mATe sahana karI che; viSTA mUtrAdi malina tothI ApaNuM vAravAra prakSAlana karyuM che, valI ApaNe vyAdhi jogavatA he. e te vakhate sudhA, tRSA, veThI, aneka upacAre karI, ApazuM zuddha buddhithI pAlana kare che. A sivAya parokSa rIte temanA upakArane jhare niraMtara vahyA kare che. mAtApitA te jagatamAM kalpavRkSa samAna che. aMtIma tIrthaMkara mahAvIra svAmI trIzalAdevInA udaramAM AvyA pachI mAtA duHkhI thaze, ema dhArI kiMcit vakhata acalAyamAna rahyA teTalAmAte mAtAe aneka kalpAMta karyA mUccha khAI dharatI upara halI paDyAM teja vakhate bhagavate abhigraha karyo ke mAtApitA svarge gayA pachI ja dikSA grahaNa karIza, ahe putranI Page #137 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 12 ) pUjanIka buddhi tarapha daSTi karo! rAma ane lakSamaNa temaja pAMDavoe mAtapitAnI je sevA karI che, tenuM varNana sahaja jeihAthI karavuM muzkela che. temanA karelA upakArane badale ApaNe vALI zakavAnA nathI. tepaNa niraMtara temane dharma raste joDavA prayatna karI bhakti karavI. 13 jyAM svarAjAne athavA pararAjAne bhaya heya tevA sthAnamAM rahevuM nahi. rahevAthI dharmanI dhananI temaja zarIranI hAnI thAya che. 14 pedAzanA pramANamAM kharaca karavuM-pedAzanA cAra vibhAga karavA. eka bhAga gharamAM rAkho, bIjo bhAga ve. pAramAM roka, trIjo bhAga potAnA tathA kuTuMbanA khAvA pIvAmAM ane vastrAdikamAM vApare, ceAthe bhAga dharma kAryamAM vApara, e pramANe pedAzane vyaya kare. je pedAza echI hoya te, dazame bhAga athavA zakti mujaba dravya dharma nimitte avazya vAparavuM. mahA mahenate udara poSaNa thatuM hoya to mana kemala rAkhI dharma kAryamAM dravya vAparanAranI anumodanA karavI. 15 dhanane anusAre vastrAbhUSaNa paheravAM. DuM dravya hoya, ane dhanavAna jevAM vastra paheravAthI temaja vadhAre dravya hoya, ane garIbanA jevAM paheravAthI laghutA thAya che. - 16 zAstra zravaNa karavAmAM citta parevavuM-buddhinA ATha prakAranA guNa upArjana karavA 1 zAstra sAMbhaLavAnI IcchA karavI 2 zAstra sAMbhalavuM. 3 tene artha samaja 4 te yAda rAkha 5 uha-temAM tarka kare te sAmAnya jJAna apoha vizeSa jJAna melavavuM 7 uhApehathI saMdeha na rAkha 8 tatvajJAna-eTale amuka vastunuM Amaja che, e nizcaya kare. pUrvokta rIte zAstra zravaNa karI, pitAnA avaguNuM tyajavA udyamavaMta thavuM. Page #138 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 124) 17 ajIrNa chatAM AhAra kara nahi-khAdhelI vastu macI na hoya, tyAM sudhI bIjo AhAra kare nahi. rega utpanna thAya, tevI vastu khAvI nahi. svAdiSTa vastu dekhI rAjA uparAMta khAvuM nahi. 18 akAle bhajana karavuM nahi. bhajana karavAne je abata nirmANa kareluM hoya, te vakhata cUkavo nahi. 19 dharma, artha, ane kAma, e traNa varga sAdhavA. grahasthAvasthAmAM je samaya dharma sAdhanane haiya, te vakhate dharma sAdhave. pisA upArjana karavAne samaye te kAma karavuM. siMga-upaga bhegavavAne samaye temAM tatpara rahevuM. dharmasAdhana karavAne samaye dravya upArjana karavAnuM sUjhe te dharmathI cakAya che sarva vastunI prApti dharmathI ja thAya che. dharma cukayA te traNa varga hAthamAMthI gayA samajavA. mATe divasamAM traNe varga sAdhavAne vakhata bAMdhI rAkha; jethI draya pedA. karavAmAM temaja saMsArecita kArya karavAmAM vigha na Ave, jagatamAM niMdA na thAya, ane dharma sAdhana rUDI rIte thAya ema vartavuM. 20 munirAja mahArAjanuM dAna devA rUpa Atithya vinayapUrvaka karavuM; duHkhI janane anukaMpAdAna devuM muninI sevAbhakti karavAmAM kuzala rahevuM, ane ahaMkAra rahitapaNe dAna devuM. 21 jinamatane viSe samAna pUrvaka rAga dharo - briTe haTha-kadAgraha kare nahi. 22 guNIjanane pakSa kare temanI sAthe sAjanyatA ane dAkSiNyatA vAparavI. je je sukArya karavAnAM hoya, te te vAnaranI peThe capalatA nahi, paNa sthiratAthI karavAM. niraMtara priyabhASIta thavuM. keIne duHkha lAge tevuM bolavuM Page #139 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 125 ) nahIM. pitAnA temaja pArakAnA AtmAne upakAra karavAnI buddhi rAkhavI, guNa purUSanI anuyAIe vartavuM. 23 je dezamAM javAnI zAstrakAra AjJA na ApatA hoya, athavA rAjAnI manA hoya, te dezamAM uddhatAI karI javuM nahIM; temaja je kAle je kArya karavAnI AjJA na hoya, te kAle te kArya karavuM nahIM. jema uSNakAlamAM khetI karI te thAya nahIM. comAsAmAM zIta padArtha khAvAthI pace nahIM, ane samudra paryaTana karavAthI nukazAna thAya. yavananA mUlakamAM javAthI abhakSya vastu jabarAIthI khavarAve, ane jabarAIthI dharma bhraSTa kare, tevA dezamAM javuM nahIM. valI pitAnuM bala tapAsI kAma karavuM; kAraNa ke zakti uparAMta kArya kare ravAthI dhananI temaja mananI hAnI thavAno saMbhava che. 24 vratane viSe sthira cittavAlA, ane jJAne karI sAvadhAna evA purUSanI pUjA karavI. AtmahitArthe temanI pAsethI jJAna saMpAdana karavuM ane temanI pravRtti pramANe vartavuM. 25 piSaNa karavA yogya svakuTuMbanuM AhAra vasA dikathI piSaNa karavuM. 26 dareka kAryAraMbha karyA pahelAM zubha azubha parisuma dIrdha draSTithI vicAravuM, ane pachI kAryAraMbha karo. 27 vizeSajJa-eTale sAmAnya ane vizeSane oLane khatAM zIkhavuM, athavA tenA jANakAra thavuM. 28 leka vallabha-eTale sarva lekane vallabha lAge tevuM kAma karavuM keIne dUbhavavuM nahIM. anItithI temaja dharmavirUddha AcaraNathI lokamAM hAla thavAnI IcchA rAkhavI nahIM. 29 lajajAvAnuM thavuM-nirlaja kArya karavuM nahIM. 30 vinayavaMta thavuM-deva, gurU, suzrAvaka, kuTuMba, mahetAjI, kalA zIkhavanAra tathA rAjA pradhAnAdika zeTha, zA Page #140 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (126 ) hakAra, je koI guNe karI, dhane karI, paddhie karI ane vaye karI adhika heya te sarvene yathAcita vinaya kare. 31 duHkhI manuSya upara dayA karavAmAM kuzala rahevuM jema bane tema hiMsAnuM kAma karavuM nahIM. - 32 samya daSTi rAkhavI,koI vakhata kaSAyavAlI prakRti dhAraNa karavI nahIM ke, jethI anyane ApaNA u. para dveSa jAge. 33 cha vairIne jItavA, (1) kAma eTale strI sevA. parastrIne sarvathA tyAga karo. pitAnI strInuM paNa jema regAra purUSa ASadha khAvAnI jarUra paDe, ne khAya tema rUtu snAna avasare kevaLa cittanI upAdhi TAlavA nimitta sevana kare; bhAvanA te cheDavAnI ja rAkhavI. zvAnanI peThe niraMtara athavA eka rAtrimAM ghaNI vakhata strI saMga kare e uttama purUSenuM lakSaNa nathI. nitya sevavAthI potAnuM tathA sInuM zarIra nirbala thatuM jAya che. valI evI kuTevane lIdhe strInA viraha samaye parastrI sevavAnI buddhi thaI Ave che; prAyaduniyAmAM laghutA prApta thAya che, keI vizvAsa karatuM nathI, rAjA jANe te daMDa kare che. ane AvatA bhavamAM narakanAM duHkha bhegavavAM paDe che, mATe jema bane tema kAmane vaza kara. (2) krodha-meInA upara krodha karavo nahIM. sarva prANI upara samabhAva dhAraNa kare; eka keDapUrva sudhI saMyama pAlI upArjana kareluM kula kepa karavAthI kSaNavAramAM naSTa thai jAya che, ane kugatinA bhAjana thavuM paDe che; halAhala viSa khAdhuM hoya tethI eka vakhata ja maraNa thAya che, paNa ke yupI halAhalane vaza thayelA prANInuM anatI vAra mRtyu thAya che, mATe niraMtara kSamA guNa dhAraNa karatAM zIkhavuM. Page #141 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 127 ) (3) lAbha-lAbhI manuSyanuM citta sadAkAla phika ramAM bhasyA kare che. tene koi paNa prakAre satASa utpanna thatA nathI. valI leAbhane vaza thavAthI prANI nahi karavA ceAgya karma karavA tatpara thAya che, tethI A duniyAmAM hIlanA thAya che, ane parabhavamAM paNu duHkha lAgavavAM paDe che. mATe je avasare je male, tethI satASa vRtti rAkhavI, ane nItithI udyama karavA, pUrve jevuM pUnya upArjana karyuM hoya, tevu' A bhavamAM maLe che, lAbha karavAthI vizeSa malatuM nathI; evA vicAra karI satASa pakaDavA, satASathIja lAbha jItAya che. ( 4 ) mAna-mAna dazA dharavAthI jagamAM laghutA prApta thAya che, leAkeA ahukArInuM upanAma Ape che; gurUne ane vaDIlanA vinaya thatA nathI; vidyAkalA AvaDatI nathI, ane manuSya bhava pAmyA chatAM paNa dharma sAdhI zakAtA nathI; mATe mAna tajI daI ga'bhIratA dhAraNa karavI. ( 5 ) harSa--kAipaNa kAryamAM atyaMta harSe dhAraNa karavA nahIM. harSa karavAthI garvane pagathIe caDhatAM vAra lAgatI nathI. A sa'sAramAM sarva vastu kSaNika che. zarIra Aje sukhI dekhAya che, ane kAle aneka vyAdhithI vIMTAI jAya che. lakSmI capala che; Aje je gharamAM lakSmI zailI rahI che, te gharamAM bIje divase bhUtavAseA karI rahe che ! mATe AvA asthira padArtho pUrvakRta pUnyane lIdhe prApta thayA hoya teA, tenA sadupayoga karavA; paNa atyaMta harSIta thaI garva karavA nahIM. ( 6 ) mada--mada ATha prakAranA che. jAtimada, ku lama, alamada, rUpamada, Rddhimada, leAlamada, tapazcayAnA mA~, ane vidyAnA mada. jAtinA mada karavAthI tamAM utpanna thAya che, kula maDha karavAthI nIca nIca jAgAtra ma Page #142 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 128 ) dharanAra thAya che. alanA mada karavAthI Avate bhave nirmalapaNa' prApta thAya che. rUpanA maDha karavAthI kurUpapaNu* prApta thAya che. dhananA tathA ThakurAinA maDha karavAthI parabhave ridri thAya che. jema jema malatuM jAya, tema tema vadhAre leAla kare, ane manamAM dhAre ke hutA khAvAnAja nahI, je je vyApAra kaphIza, temAM pedAja karIza. evA AjIvikA maDha manuSyane kAI vakhata evA dhakkA lAge che ke, sarva divasanu' paidA kareluM eka divasamAM cAlyu jAya che ! ane nidhanAvasthA prApta thAya che. mATe lAbhane marda karaveza nahIM. tapa. cAnA mada karavAthI tapa niSphala thAya che. vidyAnA maDha karavA nahIM. vidyAnA mada karanAra manuSya potAthI adhika vidvAnane mAna ApI zakate nathI. garviSTa hAvAthI zakApaDe te paNa bIjAne pUchI zakatA nathI. ema dhIre dhIre potAnI vidyA khUe che, ane AvatA bhavamAM ajJAnI thAya che. mATe vivekI mANase A ATha prakAranA maDhe tyajavA. 34 kRtajJatA--peAtAne kAie karelA upakArane bhUlavA nahi, samaya Ave karelA upakAranA badaleA vALavA. 35 pAMca indrione vaza karavAmAM tatpara rahevuM, iM dvie meAkaLI mUkavAthI, AleAkamAM paNa khaDuM nukazAna thAya che. jema ke sparze drinu sukha bhogavavA sArU hasti aMdhanamAM paDe che. sedrinA viSayathI mAchalAM prANa vimukta thAya che. dhrANeTrinA viSayathI bhramara kamala upara bese che, ane sUrya asta thae kamala mIMcAI javAthI aMdara gAMdhAI rahe che. cakSu iMdrine vaza thavAthI patagIA dIvAmAM paDI jIva khUe che, zrAta iMdrinA viSayathI haraNu pAradhIne vaza thai jAya che. evI rIte eka eka iMdrine chUTI mUka trAthI prANa jAya che, tyAre pAMca iMdriAnA viSayamAM mukhya thavAthI parabhavamAM kevAM du:kha bhAgavavAM paDe ? tenu varNana Page #143 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 128 ) te jJAnI mahArAja ja karI zake. mATe yathAzakti viSayane sakeca kare. A pramANe mArganusArInA pAMtrIza guNa je purUSamAM heya, te purUSa dharmane egya jANa. AvA guNathI manuSya samakitavaMta thAya che, zrAddhadharma ane munidharmane pAme che, ane aMte muktisukhane melave che. vaLI dharma saMgrahamAM nIce pramANe mALAnusArInA 35 guNe kahelA che. tatra sAmAnyato gehidharmo nyAyArjitaM dhanam / vaivAhyamanyagotrIyaiH kulazIlasamaiH samam // 1 // ziSTAcAra prazaMsAri SaDvargatyajanaM tathA / indriyANAM jaya upaplutasthAna vivarjanam // 2 // suprAtivAzmake sthAne nAtiprakaTaguptake / anekanirgamadvAraM gRhasya vinivezanam // 3 // 8 pApabhIrukatA khyAta dezAcAra prapAlanam / sarveSvanapavAditvaM nRpAdiSu vizeSataH // 4 // 11 12 Ayocitavyayo vezo vibhavAdyanusArataH / 13 14 15 mAtApitrarcanaM saMgaH sadAcAraiH kRtajJatA // 5 // ajIrNe'bhojanaM kAle bhuktiH sAtmyAdalaulyataH / vRttasthajJAnavRddhArhA garhiteSvapravartanam / / 6 // Page #144 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 13 0 ) 20 21 22 27 bhartavyabharaNaM dIrghadRSTidharmazrutirdayA / 24 5 azuddhiALeT: vAvAto gunegu ja che ! 26 27 sadAnabhinivezazca vizeSajJAnamanvaham / 28 yathArhamatithau sAdhI dIne ca prAtapannatA // 8 // 29 anyo'nyAnupaghAtena trivargasyApi sAdhanam / 31. 32 maka kA ke, mA ja adezakAlAcaraNaM balAbalavicAraNam // 9 // 33 yAhalAkayAtrA ca paropakRtipATavam / 34 35 dara sauthatA ti ninaiH prajJapto hitAramA | 20 || iti dharma saMgrahaH artha-prathama sAmAnyapaNe gRhasthane dharma kahe che. 1 nyAyapArjita dhana, 2 samAna kuLa zIlavALA anya gAtrI sAthe vivAha karavA, 3 uttama AcAranI prazaMsA, 4 kAma, krodhAdi cha prakAranA aMtaraMga zatruone tyAga kara, 5 indriyane jaya kare, 6 upadravavALA sthAnane tyAga kare, 7 sArA pADozavALA sthAnamAM ati pragaTa nahIM tevA ane ati gupta nahIM tevA sthAnamAM javA AvavAnA aneka dvAra vALuM ghara bAMdhavuM, 8 pApathI DaravuM, 9 dezAcAra pALa, 10 sarva kenI niMdA karavI nahIM temAM paNa vizeSe karIne rAjAnI niMdA te karavI ja nahIM 11 Avaka pramANe kharca kara, 12 vaibhavane anusAre veza rAkhavo 13 mAtapitAnI sevA karavI 14 sadAcAravALAne saMga kare, 15 karelA kAke - 1 - - * f r da ' Page #145 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 131 ) kAmanuM jANapaNuM rAkhavuM. eTale kadara rAkhavI. 16 ajImAM bhajana na karavuM 17 niyamita vakhate lupatA rahitapaNe pace teTaluM bhajana karavuM 18 vrata dhAraNa karanArA jJAna vRddhanI sevA karavI, 19 niMdIta kAryamAM pravRtti karavI nahIM 20 bharaNa poSaNa karavA lAyaka ( mAtapitAdi kuTuMba tathA cAkara vigere)nuM bharaNapoSaNa karavuM, 21 dIrdhadaSTi rAkhavI, 22 dharmanuM zravaNa karavuM, 23 dayA pALavI, 24 buddhinA ATha guNane ga kara 25 guNone viSe pakSapAta kare, 26 hamezAM kadAgraha rahita thavuM, 27 pratidIna vizeSa jJAna meLavavuM, 28 atithi, sAdhu tathA garIbane yathAyegya satkAra kara, 29 paraspara upaghAta na thAya tema dharma, artha ane kAma sAdhavA, 30 niSidha dezakALanuM AcaraNa karavuM 31 svaparanA baLa-abaLane vicAra karavo, 32 yathAyegya leyAtrA eTale leka rIvAja pramANe vartavuM, 33 paropakAra karavAmAM kuzaLa rahevuM, 34 lajajA rAkhavI arthAt dhRSTa thavuM nahIM tathA 35 zAmyatA eTale akrUratA dhAraNa karavI. e prakAre hitakArI jinezvare kahyuM che. iti dharmasaMgrahaH * zrI sUktamuktAvalI mUla prAraMnA (mAlinI vRttama) sakala sukRtavallI vRMdajImUtamAlAM, nija manasi nidhAya zrI jinesya mUrtti che lalita vacana lIlA lekabhASA nibariha katiSaya para sUktamAlAM tanemi 1 che Page #146 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 132 ) atha kramasaMgraha kAvya. " (zArdUlavikrIDita vRtta.... ) tatvajJAna manuSya sajajana guNanyAya pratijJAkSamAM, cittAghaMcakula vivekavinI vidyopakArogha mA che dAna krodhadayAditaSa viSaya sAkSa pramAdastathA, sAdhu zrAvaka dharma vargaviSaye reyA prasaMgAamI che 2 atha devatattva viSe. (mAlinI vRttama ) sakala karama vArI mekSamArgadhikArI, tribhuvana upagArI kevalajJAna dhArI che bhavi jana nita seve deva te bhaktibhAve, Ihaja jina bhajatAM sarva saMpatti Ave che 3 ! jinavara pada sevA sarva saMpatti dAyI, nizi dina sukhadAyI ka95vallI sahAyI che nami vinami lahI je sarva vidyA vaDAI, rASabha niha sevA sAdhatAM teha pAI. che ratha hataya viSe. sva para samaya jANe dharma vANI vakhANe, parama guru kahyAthI tatva nizaMka mANe che bhavika kaja vikAse bhAnu nyU teja bhAse, haja guru bhaje je zuddha mArga prakAse ma pa . suguru vacana saMge nistare jIva raMge, niramaLa nara thAe jema gaMgA prasaMge che suNiya sugurU kezI vANi rAya pradeza, - lahi sura bhava vAsI je have mokSa jAsI che 6 che gatha dharmata vije. jaLanidhi jaLa velA caMdrathI jema vadhe, sakaLa vibhava lIlA dharmathI tema sAdhe che Page #147 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (133) manua janama kere sAra te dharma jANI, bhaja bhaja bhavi bhAve dharma te sAkhya khANuM che 7 / iha dharama pasAye vikame satya sAthe, Iha dharama pasAthe zAline zakka vALe che jasa nara gaja vAjI kRtikAnAM ji keI, raNa samaya thayA te jIva sAcA ti kaI che 8 jJAna viSe. tana dhana ThakurAI sarva e jIvane che, paNa Ikaja duhIluM jJAna saMsAramAM che ! bhava jaLanidhi tAre sarva je duHkha vAre, nija para hita hete jJAna te kAM na dhAre che 9 in java =Si Ika gAthA baMdhathI bhaya nivAra, Ika padathi cilAtI putra saMsAra vAra che zruta bhaNata sujJAnI mASa tUSAdi thAve, cutathi abhaya hAthe hi cAra nAve che 10 ft atha manuSya narama vije. bhava jaLadhi bhamatAM ke I veLA vize, manua janama lALe, duvraha ratna lekhe che saphaLa kara sudharma janma te dharma yege, parabhava sukha jethI mekSalakSmI prabhege che 11 che manua janama pAmI ALase je game che, zazi nRpati pare te socanAthI bhame che dulaha daza kathA nyU mAnuSe janma e che, jinadharama vizeSe joDatAM sArtha te che ke 12 a atha sajjana viSe. sadaya mana sadAi du:khiyAM je sahAI, para hita mati dAI jAsa vANI miThAI che Page #148 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (134 ) guNakari gaharAI meru jam dhIratAI, sujana jana sadAI teha AnaMda dAI e 17 jaI durajana leke havyA doSa deI, . mana malina na thAe sajajanA teha te che kupada janaka putrI aMjanA kaSTa vege, kanaka jima kasoTI te tisI zILa saMge 14 gatha gukha viSe. guNa grahi guNa jemAM te bahumAna pAve, nara surabhiguNe nyU phUla zaze caDhAve che , guNa kari bahu mAne leka nyU caMdramAne, ati kuza jima mAne pUNane tyuM na mAne che 15 . malayagiri kaDe je jaMbu liMbAdi sahe. malayaja taru saMge caMdanA teI hove che Ima lahiya vaDArdU kIjiye saMga raMge, gaja zira caDi beThI nyU ajA siMha saMge che dA. ratha cArA viSe. jaga sujasa suvAse nyAya lacchI upAse, vyasana durita nAse nyAyathI loka vAse che Ima hadaya vimAsI nyAya aMgIkarI, anaya pariharIje vizvane vazya kIje 17 che pazu paNa tasa seve nyAyathI je na cUke, anaya patha cale je bhAI te tAsa mUke che kapi kuLa miLi sevyA rAmane zIza nAmI, anayakari taLe yU bhAIye laMkasvAmI : che 18 che haya gaya na sahAI yuddha karyAta sadAI che , ripu vijaya vadhAI nyAya te dharmadAI che dharama naya dharA je te sukhe vairi jIpe, dharama naya vihuNA tehane vairi chIpe che. 19 Page #149 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (135 ) dharama naya pasAthe pAMDavA paMca te, kari cudha jaya pAmyA rAjyalIlA laheI che dharama naya viNa keravA garva mAtA, raNa samaya vigUtA pAMDavA teha chatA che 20 che __ atha pratijJA viSe. - zubha azubhaji kAMi AdarayuM je nivAha, ravi paNa tasa jevA bema jANe vagADe che kara gahita nivAhe tAsane satta Ape, malina tanu pakhALe siMdhamAM zUra Ape che 21 dha puruSa yaNa mahATA te gaNIne dharAye, jiNa jima paDivanyuM te na cheDe parAye che giriSa viSa dharyo je te na adyApi nAMkhe, duragati nara leI vikramAditya rAkhe che rara che gatha kaparA viSe. upazama hitakArI sarvadA lekamAMhI, upazama dhara prANI e same sakhya nahI che tapa japa sura sevA sarva je Adare che, upazama viNa je te vAri maMcyA kare che 23 che upazama rasa lIlA jAsa citte virAjI, kima narabhava kerI RddhimAM teha rAjI che gaja munivara jehA dhanya te jJAnagehA, tapa kari kRza dehA zAMti pIyUSa mehA . 24 ratha trika guDha vize. jaga jana sukhadAI citta evuM sadAI, sukha ati madhurAI sArA vAcA suhAI vapu para hita hete traNya e zuddha jene, ta5 ja5 vrata sevA tIrtha te sarva tene 25 Page #150 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 136 ) mana vaca tanu traNe gaMga zuddha jene, nija ghara nivasatAM nirjarA dharma tene che - jima trikaraNa zuddha drapadI aMba vAvyuM, ghara saphaLa phaLa zILa dharma suhA che 26 atha zu viSe. sahaja guNa vase yU zaMkhamAM zvetatAI, amRta madhuratAI caMdramAM zItaLAI che kuvalaya surabhAI IznamAM yU miThAI, kuLa ja manu A kerI tya subhAve bhalAI 27 che jiNa ghara vara vidyA je have te na Rddhi, jiNa ghara duya lAbhe te na saujanya vRddhi che sukuLa janama ege te traNe je lahIje, abhayakumara nyU te janma sAphalya kIje che 28 che gatha zive viSe hadaya ghara viveke prANi je dI5 vAse, sakaLa bhavataNe to meha aMdhAra nAse che parama dharama vastu tatva pratyakSa bhAse, karama bhara pataMgA svAMga tene vighase . 29 che vikaLa nara kahIje je viveke vihInA, sakaLa guNa bharaDyA je te viveke vilonA jima sumati purAdhA bhUmigehe vasaMte, - yugati jugati kIdhI je viveke ugate 30 . gatha vinA viSe. nizi viNa zazi sohe kyuM na saLe kaLAI, vinaya viNa na sohe tyuM na vidyA vaDAI che vinaya vahi sadAI jeha vidyA sahAI, vinaya viNa na kAMI lekamAM uccatAI che 31 gaNe nasa ta, Page #151 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 137 ) vinaya guNa vahIje jeDathI zrI varIe, sura narapati lIlA jeha helAM lahI che para taNaya zarIre pesavA je suvidyA, vinaya guNathI lAdhI vikrame te vidyA . 3re atha vidyA viSe. agama mati prayUje vidyace kANu gaMje, ripu daLa baLa bhaje vidyaye vizva raje ! dhanathi akhaya vidyA zIkha eNe tamAse, gurU mukha bhaNi vidyA dIpikA jema bhAse che 33 to sura nara suprasaMge vidyaye vairi nAse, jaga sujaya suvAse jeha vidyA upAse che jiNa kari nRpa raM bheja bANa mayUre, jiNa kari kumAri rIjha hemasUre 34 atha upara vipa. tana dhana tarUNAI Ayu e caMcaLA che, para hita kari leje tAhare e same che ! jaba janama jarA jyAM lAgaze kaMTha sAI kahene tiNa same te koNa thAze sahAI 35 che nahi tarU phaLa khAve nA nadI nIra pIve, jasa dhana paramArtha se bhale jIva jIve che naLa karaNa nariMdA vikamA rAma jevA, para hita karavA je udyamI dakSa tevA che 36 ratha udyama vije. ' rayaNanihi tarIne udyame lacchI ANe, gurU bhagati bhaNIne udyame zAstra jANe che , dukha samaya sahAI udyame che bhalAI, ati aLasa tajIne udyame lAga bhAI 37 Page #152 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (138 ) nRpa zira nipataMtI vIja jhAtkArakArI, udyama kari subuddhI maMtriye te nivArI che tima nija sutakerI AvatI durdazAne, udhama karI nivArI jJAna garbha pradhAne che 38 gatha vAra viSe thira nahi dhana rAkhe tema nAMkhe na jAe, INi pare dhana jotAM ekagatyA jaNAvyuM che Iha suguNa supAtre jeha de bhaktibhAve, nidhi jima dhana Age sAtha tehIja Ave che 39 naLa baLi haricaMda bheja je je gavAye, praha samaya sadA te dAnakere pasAye che Ima hadaya vimAsI sarvathA dAna dIje, dhana saphaLa karIne janmane lAha lIje che 40 che vatha zaru viSe. azubha karama gALe zILa zobhA dIkhALe, guNa gaNu ajuvALe ApadA sarva TALe che tasa nara bahu jIvI rUpa lAvaNya deI, parabhava ziva heI zILa pALe ji keI che 41 / INa jaga jinadAsa zreSTi zILe suhA, tima niramaLa zILa zIla gaMgeva gAye che kaLi karaNa nariMdA e samA che ji kaI parabhava ziva pAme zILa pALe ti keI kare che taraNi kiraNathI nyU sarva adhAra jAe, tapa kari tapathI - dukha te dUra thAo che vaLi malina tha ce je karma caMDALa tIre, mi tanu na pakhALe te tapasvarNa nIre che 43 che tapa viNa nahi thAe nAza dukama ke, Page #153 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 139 ) tapa viSNu na TaLe je janma sasAra phreza pra tapa khaLe lahuM lakhkhI gAtame nardiSaNe, tapa ane vadhu kIdhU viSNu vaikriya jeNe atha bhAva viSe. mana viSNu maLave! jyU' cAvavA data hINeA, gurU viSNu bhaNavA jyuM jImaveA jye alUNA u jaza viNa mahu jIvI jIva te nyU' na sAle, tima dharama na sAhe bhAvanA ja naheAhe bharatanRpa IlAcI jIraNu zreSThi bhAve viLa valakalacIrI kevaLajJAna pAve // 45 i haLadhara kiraNA je paMcame svarga jAe, iMhuja guNa pasAye tAsa nistAra thAe atha krodha viSe. tRNu dahana ghaDute vastu nyU sarva mALe, guNu raNu bharI hU~ kredha kAyA prajALe, u prazama jaLada dhArA vandvi te krodha vArA, tapa japa ta sevA prItivadyI vadhAre dhariNu krazurAme krodhe niHtri kIdhI, dharaNi subhramarAye krodhe niHzradghI kIdhI aa naraka gati sahAi krodha e duHkhadAi, varaja varaja bhAI ! prIti deje vaDAi // 44 // // 46 u 5 47 // aya mAna viSe. vinaya vana taNI je mULa zAkhA vimATe, suNa kanakakerI zRMkhalA adha tAruM ! unamada kari DhADe mAna te matta hAthI, nija vaza kari leje anyathA dUra ethI viSada viSa same e mAna te sarpa jANe, // 48 5 u 49 " Page #154 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 40 ) manua vikaLa have eNa ke jaDANe che Iha na pariharyo je mAna duryodhane te, nija kuLa viNasADa mAnane je vahate 50 che gatha mAyA viSe. nirapaNuM nivArI hoyaDe heja dhArI, parihara chaLa mAyA je asaMtoSakArI che madhura mayara bele to hi vizvAsa nANe, ahi gilaNa pramANe mAyine leka jANe che pa1 che ma kara ma kara mAyA daMbha deSa chAyA, naya tiriya kerA janma je deha mAyA che baLinupa chaLavAne viSNu mAyA vahetAM, laThyapaNuM lakSya je vAmanA rUpa letAM para che gatha ema vije. suNa vayaNa sayANe cittamAM lebha nANe, sakaLa vyasana kere mArga e lebha jANe che ika khaNu paNa ene saMga raMge ma lAge, bhavabhava duHkha de e lebhane dara tyAge che paDe che kanakagiri karAyA lobhathI naMdarAye, nija aratha na AyA te haryA devatA che sayala nidhi lahaje svAyate vizva kIje, mana tanaha varIje lebha tRSNa na chIe 54 che atha vi. sukRta kalapavelI lacchi vidyA sahelI, virati ramaNa kelI zAMti rAjA mahelI che sakaLa guNa melerI je dayA jIva kerI, nija hadaya dharI te sAdhiye muktizerI che papa nija zaraNa pAreva senathI jeNu rAkhe, SaTadazama jane te e dayAdharma dAkhe, Page #155 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 141 ) tiNa hadaya dharIne je dayAdharma krIje, bhava jaLadhi tarIke duHkha dUra karI je che pa6 - atha satya viSe. . garala amRta vANI sAcathI agni pANI, saja sama ahirANI sAca vizvAsa khANa che suprasana sura kIje sAcathI te tarIne, tiNa alika tajaje sAca vANI vadIje | pa7 che jaga apajaza vAdhe phUDa vANI vadaMtAM, vasu nRpati kugatye sAkha kUDI bharaMta asatya vacana vArI sAcane citta dhArI, vada vacana vicArI je sadA siMkhyakArI che 58 che vatha vora vije. para dhana apahAre svArthane cora hAre, kuLa ajaza vadhAre baMdha ghAtAdi dhAre che para dhana taNi hete sarpa yU dUra vArI, jaga jana hitakArI hoya saMtoSa dhArI che pa9 che nizi dina nara pAme jehathI duHkha ke, taja taja dhana cerI kaSTanI jeha orI che para vibhava harate rehiNI cera raMge, Iha abhayakumAre te gra buddhi saMge 1 6 ratha ra4 ki. azaya paDaha vAge lekamAM lIha bhAge, durajana bahu jAge je kuLa lAja lAge che sajana paNa virAge mAM rame e rAge, para tiya rasa rAge deSanI keDi jAge che 61 che para tiya rasa rAge nAza lakeza pAye, para tiya rasa tyAge zILa gaMgeva gAye che Page #156 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 12 ) kupada janaka putrI vizva viSe vidItI, sura nara milI sevI zILane je paraMtI che dara , ratha parijhara vize. - zazi udaya vadhe jayU siMdhu veLA bhalerI, dhana kari manasAye tema vAdhe ghaNerI che durita nagara zerI tuM kare e parerI, ma ma kara adhikerI prIti e artha kerI che 63 che manua janama hAre duHkhanI keDi dhAre, parigraha mamatA svarganAM risAkhya vAre che adhika dharaNi levA dhAtakI khaMDa kerI, subhuma kugati pAmI cakirAye ghaNerI che 64 5 atha saMtoSa viSe. sakaLa guNa bharAye vizvatA vazya thAo, bhavajaLadhi tarAye duHkha dUre palAe che nija janama sudhAre ApadA dUra vAre, nita dharama vadhAre jeha saMteSa dhAre che 6pa che sakaLa sukha taNe te sAra sateSa jANe, kanaka ramaNikerI jeha IcchA na ANe che rajani kapila bAMdhe svarganI lalatAye, bhamara kamaLa bAMdhe te asaMteSatAye che 66 che ___atha viSaya viSe. zivapada yadi vache jeha AnaMdadAI, viSa sama viSayA to chAMDi de duHkhadAI che madhura amRta dhArA dUdhanI je lahIe, ati virasa sadA te kAMjikA zuM grahIje che 67 - ' viSaya vikaLa tANuM kIcake bhIma bhAryA, dazamukha a5hArI jAnakI rAma bhAyA che rati dhari rahanemI kIDavA nemi nAryA, jiNa viSaya na varyA teha jANe anAryA che 68 w Page #157 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 14 ). atha iMdriya viSe. gaja magara pataMgA jeha bhaMga kuraMgA, Ika Ika viSayArthe te lahe duHkha saMga che jasa paravaza pAMce tenuM zuM kahIje, Ima hRdaya vimAsI iMddhi pAMce damaje che 69 che viSaya vana caraMtAM idri je UMTaDA e, nija vaza navi rAkhe teha de du:khaDA e che avaza karaNa mRtyu nyU agupta ddhi pAme, svavaza sukha lahyAM yu kUrma gupta dri nAme che 70 yatha apAra vi. sahu mana sukha vaM che duHkhane ke na vaMche, nahi dharama vinA te sigya e saMpaje che ! Iha sudharama pAmI kAM pramAde gamIje, ati aLasa tajIne udyame dharma kIje | 71 che Iha divasa gayA je teha pAchA na Ave, dharama samaya Avye kAM pramAde gumAve che dharama navi kare je Ayu ALe vahAve, zazi patipare - socanA aMta pAve che 72 che ___atha sAdhudharma viSe. | (zArdUlavikrIDitavRttama) je paMcavrata merubhAra nivahe niHsaMgaraMge rahe, paMcAcAra dhare pramAda na kare je duparIsA sahe che pAMca iMdri taraMgamA vaza kare mekSArthane saMgrahe, e duSkara sAdhudharma dhana te je nyU grahe tyaM vahe 73 (mAlinIvRttama) mAyaNa rasa vimeDI kAminI saMga che, tajiya kanaka ke muktizuM prIti jela che Page #158 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 144 ) - bhava bhava bhaya vAmI zuddha cAritra pAmI, IMha jagaziva gAmI te name jaMbusvAmI ! 74 che atha zrAvakadharma viSe. (sArdUlavikrIDitta.) je samyakta lahI sadA vrata dhare sarvajJa sevA kare, saMdhyAvazyaka Adare gurU bhaje dAnAdi dharmAcare che nitye sadagurU sevana vidhi dhare e jinAdhIzvare, bhAMge zrAvakadharma doya dazadhAre Adare te tare 75 . (mAlinIvRtta, ) | nizi dina jinakerI je kare zuddha sevA, aNuvrata dhari je te kAma AnaMda devA ! carama jinavaride je sudharma suvANyA, samakita satavaMtA zrAvakA te prasaMsyA 5 76 che Ima aratha rasALA je racI sUkta mALA, dharama nRpati bALa mAlinI chaMda zALA che dharama mati dharatAM e IhAM puNya vA, prathama dharama kero sAra e varga sAdhe che 77 Page #159 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (145 ) atha zrI dvitIya arthavarga prAraMjaH (upendravajavRtam) athArthava hita ciMtana zrI rmita pacAeM svamahIza sevA ! khaLAdi mitrI vyasanAdi cava- mihAvadhAryaH katicisaMgA: atha artha viSa.. (mAlinivRtta.) aratha araja jeNe svAyate vizva have, jiNa viNa guNa vidyA rUpane kaNa jove che abhinava sukha kere sAra e artha jANI, sakaLa dharama jethI sAdhiye citta ANI 2 che aratha viNa kevane jeha vezyAye nAMkhe, aratha viNa vaziSTha rAma jAte uvekhe sukRta sujasakArI artha te e upArja, kuvaNaja upajate artha te dUra varSe 15 3 ! gatha hitaciMtana vi. para hita karavA je citta uchAha dhAre, para kRta hita hIe je na kAMI visAre che prati hitaparathI je te na vache kadAI, purUSa rayaNa seI vaMdiye so sadAI . 4 nija du:kha na gaNe je pArakuM duHkha vAre che tihataNI balihArI jAIye keDi vAre che jima viSabhara jeNe Daka pIDA sahIne, viSadhara jina vire bajha te vahIne pa Page #160 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (14) gAya jakSmI vi. - hari suta rati raMge je rame rAta sArI, ziva tanaya kumAre brahmaputrI kumArI che hita kari galolA jehane lacchI jove, sakaLa sukha lahe se seI vikhyAta hAve che 6 i lakhami baLi yazodAnaMdane vizva mehe, lakhami viNa virUpI zaMbhu bhikSu na sahe. lakhami lahiya rAMke je zilAditya bhaM, lakhami lahiya zAke vikrame vizva raMpe che 7 atha kRpaNa viSe. kaNa kaNa jima saMce kaTikA dhAnya kero, madhukari madhu sace bhegave che ane che tima dhana kRSi ke nepakAre divAye, imahi vilaya jAe anyathA anya khAce che 8 che kUpaNapaNuM dharatA je nave naMdarAyA, kanakagiri karAyA te tihAM artha nAyA che Ima mamata karatAM du:kha vAse vasIje, kRpaNapaNuM tajIne megha nyU dAna dIje ke 9 - : tha yAvanA viSe niramaLa guNa rAjI tyAM lage loka rAjI, taba laga kahe ja che tyAM lage prIti jAja che sujana jana sanehI tyAM lage mitra tehI, mukhathaki na kahIje jyAM lage dehi dehI ke 10 mA jaI vaDapaNa vaMche mAgaje te na koI, laha paNa jiNa have kema kIje ti kAMI che jima laghu thaI zobhe vIrathI dAna lIdhuM, hari baLinupa Age vAmanA rUpa kIdhuM ke 11 che niramaLa che tyAM mitra Page #161 -------------------------------------------------------------------------- ________________ a AvAre, (147 ) __ atha nirdhana viSe. dhana viNa nija baMdhu tehane dUra cheDe, dhana viNa gRhabhAryA bharta sevA na maDe _nirajaLa sara je deha nirjIva je, niradhana tRNa je lekamAM te gaNe che 12 saravara jima sohe nIra pUre bharAye, dhana kari nara sehe tema nIte upAya che dhana kariya suhaMte mAgha je jA hUte, dhana viNa paga sUjhI teha dIThe marato che 13 che ratha rAkhavA vi. sujanazuM hita kIje dujenA zIkha dIje, jaga jana vaza kIje citta vAMchA varaje ! nija guNa pragaTI je vizvanAM kArya kIje, prabhu sama vicArIne je prabhu seva kIje che 14 ! bhagati kari vaDAnI seva kIje ji kAMI, adhika phaLa na Ape karmathI te ti kAMI che jaLadhi tariya laMkA sIta saMdeza lAve, hanumata karame te rAma kachaTa pAve che 15 che gatha rahetA viSe. rasa virasa bhaje jye aMba niba prasaMge, khaLa milaNa have cUM aMtaraMga pralaMge che suNa suNa sanehI jANi le rIti jehI, khaLa jana nisanehI tehazuM prIti kehI che 17 magara jaLa vasaMte te kapIrAya dIThe, , madhura phaLa cakhAvI te kara mitra maThe che kapi kalija bhakhevA matsya kheli khaLAI, jaLamahiM kapi buddhi chAMDide te bhalAI che 17 Page #162 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 148 ) atha AvazvAsa viSe. ( upajAvattama.) vizvAsa sAthe na chaLe ramIje, na vairi vizvAsa kadApI kIje che - je citta e dhIra guNa dharaje, te lacchi lIlA jagamAM varI je 18 | (idravajuttama ) cANAyake nyU nija kAja sA. je rAjabhAgI nRpa teha mArA je ghUaDe kAka vizvAsa kIdhe, te vAyase dhUkane dAha dIdhe che 19 che ___ atha maitrI viSe. (mAlinattama) ' kari kanaka sarIsI sAdhu maitrI sadAI. ghasi kasi tapa vedhe jAsa vANI savAI che ahava karahi mitrI caMdramA siMdhu jehI, ghaTa ghaTa vadha vAdhe sArikhA be sanehI che 20 che ha sahaja sanehe je vadhe mitratAI, ravipari na caLe te kaMja nyU baMdhutAI che hari haLadhara maitrI kRSNane je chamAse, haLadhara nija khaMdhe le phiro jIva Aze . 21 , gatha ghasana vi. nalina malina zobhA sAMjathI jema thAo, Iha kuvisanathI nyU saMpadA kIrti jAe che kuvisana taNi hete sarvathA dUra kIje, janama saphaLa kIje mukti kAMtA varIje 22 Page #163 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 149 ) atha dyUta viSe. ( kruvilakhitaottam ) sugurU deva jihAM navi lekhave, dhana viNA sahue jiSNu khelave aa bhava bhave bhamavuM jiNa UvaTe, kahAne kANa rame tiNa jUvaTe atha mAMsabhakSaNa viSa. ( upajAtivRtta' ) je mAMsalukhkhA nara te na hAle, te rAkSasA mAnuSa rUpa sehe ! atha corI viSe. je leAkamAM narka nivAsa erI, nivArive te para dravya cArI atha madya viSe. ( bhujaMgaprayAttavRtta ) surApAnathI cita sabhrAMta thAye, ghaTa lAja gaMbhIratA zILa jAme ! jihAM jJAna vijJAna sUjhe na sUjhe, izuM madya jANI na pIje na dIje atha vezyA viSe. kahe| kANu vezyAtaNeA aMga seve, jiNe arthanI lAjanI hANu hAve ! jijJe kAza si MhaguphAye nivAsI, caiA sAdhu nepALa gyA kamaLAsI atha kheTaka viSe. ( sthAddhatAvRtta ) mRgayAne taja jIvadyAta je, saghaLA jIvadayA sadA bhare !! // 23 5 24 da ! 25 da 526 L Page #164 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (150 ) mRgayAthI duHkha je lahyAM navAM, hari rAmAdi naredra jevAM che 27 che gDhI viSe. ( pAI chaMda) svarga siAkhya bhaNi je mana AzA, cha3 te apara nAri vilAsA che jeNe eNe nija janma dukha e, sarvathA na paraloka sUkha e che 28 che pUrvokta viSayonAM udAharaNo. (zArdUlavikrIDitavRtta) jUvA khelaNa pAMDavA vana bhamyA maLe baLI dvArikA, mAMseNika nArakI duHkha lahyAM bAMdhyAnake cerikA AkheTe dazarastha putra virahI kevane vezyA ghara, laMkAsvAmipara triyArasa rame jee taje te tare. 29 atha kIrti viSe. (mAlinIvRtta) dizi dizi paraMtI caMdramA ti jesI, zravaNa suNata lAge jANa mIThI sudhAsI che nizi dina jana gAye rAma rAjida jevI, SNa kaLi bahu puNya pAmiye kIrti evI che 30 che atha pradhAna viSe. sakaLa vyasana vAre svAmiNuM bhakti dhAre, sva para hita vadhAre rAjyanAM kAja sAre che anaya naya vicAre kSudratA dUra vAre, caNi suta jima dhAre rAjya lakSamI vadhAre che 31 atha kalA viSa. catura kara kaLAne saMgraho saikhyakArI chaNa guNa jiNa lAdhI draNa saMpatti sArI che Page #165 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (151 ) tripura vijaya karNa je kaLAne prasage, himakara mana raMge hai dharyo uttamAMge che 32 che gatha pUrvatA viSe. vacana rasa na bhede mUrkha vA na de, tima kuvacana chede tehane zIkha je de che 5 zira ja nAMkhI jaNa mUrkha vahIne, hita kahata haNuM nyU vAnare sugrahane 34 atha lajjA viSe. nija vacana nivAhe lAjagyuM rAja vALe, vrata naya kuLa rIte mAta nyU lAja pALe che sakaLa guNa suhAve lAjathI bhAva, vrata niyama lahai je bhAI lajajA prabhAve che 34 | (zAlinIvRtta ) evA je je rUDA bhAva rAje, eNe viSe arthathI teha chAje che evuM jANe sAra e siAkhya kere, te dhIza je artha arje bhale // iti zrI sUktamuktAvalyAM dvitIya arthavargaH mAtA 2 5 A 35 || '' | chaE : - che : Page #166 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 152 ) atha zrI tRtIya kAmavarga prAraMja: (upajAtivRtta) grAhyA: kiyaMta kila kAma; kAmo nRnA guNa doSa bhAja: che saakSaNaryoga viyega yukartA, sa mAtR pitR pramukha prasaMga 1 | gatha jAma vi. kaMdarpa paMcAnana teja Age, kuraMga jevA jaga jIva lAge che strI zastra leba jaga je vadItA, te eNu devA janavRMda jItA - 2 (mAlinIvRtta. ) manamatha jagamAMhe durjayI je adyApI, tribhuvana surarAjI jAsa zatre satApI che vidhijalaja upAse vAdhijA viSaNu seve, hara hima girijA te jeha ardhAMga deve 3 che (zArdUlavikrIDitavatta ) bhillIbhAva cha maheza umA je kAmarAge karI, putrI dekhI ca caturmukha harI AherikA AdarI iMdra gautamanI triyA vilasine saMga teoLavyA, kAme ema mahaMta deva jaga je te bheLavyA reLavyA che. jo (mAlinIvRttama) " naLa nRpa damayaMtI dekhi cAritra cALe, arahana rahanemI te tapasyA viTALe; carama jina munI te cillaNa rUpa mahe, mayaNa sara vyathAnA eha unmAda sahe. 1 5 che. Page #167 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 113 ) atha guNadoSodbhAvana viSe. (rAddhatAttama. ) uttamA-paNa tarA na sa'bhave, madhyamA tima na ceSitA huve ! eha uttamika madhyamo paNe, ehu mAMhi guNa doSanA gaNA atha puruSaguNA yathA. ( zArdUlavikraDitattama ) je nitye gurRda le paratA dASA na je dAkhave, je vizve upakArane upakare vANI sudhA je lave ! pUrA pUnama caMda jema suguNA je dhIra mesamA, UMDA je gaMbhIra sAyara jizA te mAnavA uttamA ! chA ( anuSTuSprattam, ) rUpa ! 8 !! saiAbhAgya sapannAH satyAdi guNu zemanAH // te leAke viralA dhIrA,zrIrAma sadazA narAH atha puruSadoSA yathA. ( zArdUlavikrIDitavRttam ) lakAsvAmi hara'ti rAma taji te sitAtaNI e thakI, zrI vecI haricaMda pAMDavanRpe kRSNe na rAkhI zakI, rAtre chaDI nija triyAnaLanRpe e doSa heATAbhaNI, jovA uttamamAMhi doSagaNanA kAM vAta khIjA taNI prA atha strIguNA yathA. ( upajAtivruttam. ) suzIkha Ale priya citta cAle, je zILa pALe gRha cita TALe ! dAnAdi jeNe gRhidharma hAI, te gehi nitye ghara lacchi sAi // 10 // Page #168 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (154 ) | ga rIba athA. bharta haze je patimArikAye, nAMkhe nadImAM sukumAlikAe - sudarzana zreSTi suzaLa rAkhe, te ALa deI abhayAye dAkhe che 11 | (vasaMtatilakAvRtta. ) mAya pradezi surakata viSAvaLIe, rAjA yazodhara haNya nayanALIe ! duHkhI karyo svasura paMDitAe, deSI triyA Ima bhaNuM iNa deSatA che 12 ts atha sulakSaNI strI viSe. (zArdUlavikrIDitavRtta.) rUDI rUpavatI suzILa suguNa lAvaNya lIlA juSI, lajajALu priyavAdinI priyataNe citte sadA jevase; lIlA vana ullase uravasI jANe nRloke vasI, evI puNyataNe pasAyalahIye rAmAramAsArasI 13 (upajAtivRttama) sItA subhadrA naLarAya rANI, je drapadI zILavatI vakhANI che je evI zILa guNe samANI, sulakSaNA te jagamAMhI jANI te 14 che atha saMyoga viSe. (mAlinavRtam) priya sakhI priya yoge udyase netra raMge, hasita mukha zazI kyuM sarva romAMca aMge che kuca Ika muja vairI namratA je na dAkhe, priya milaNa same je aMtaro teha rAkhe. Page #169 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 155 ) atha viyoga viSe. dina varasa samANe raiNI kalpAMta jANu, hima raja kaDDalI je teDu jhALA pramANe " zizira sikara se je sUrazeA seAi lAge, priya viraha priyAne duHkha zU za na jAge // 16 // atha mAtA viSe. ( iMdravajrAvRtta+, ) je mAtanA khela kadA na leApe, te vizvamAM sUraja jema Ape 5 jyAM dharmacayA mahudhA parIkhI, tyAM mAta pUjA sahumAM sarIkhI je mAta mAhe jina ema kIdhA, garbha vasatAM vrata nema lIdhe! // je mAta bhadrA vayaNe prabuddhA, zIlA tapate arahunna siddhA atha pitA viSe. je mALabhAve sutane ramADe, vidyA bhaNAve sarasa jamADe ! te tAtanA pratyupakAra ehI, je tehanI bhakita hiMce vahehI ( mAlinIvRtta ) niSaya sagara rAyA je harIbhadra caMdrA, tima dazaratha rAyA je prasannA munidrA // manaka janaka je te putrane mAha bhAyA, svakruta hita karIne tehanAM kAja sAtheA # 17 // 5 18 // 5 19 // 5 20 // Page #170 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - gaya putra viSe. - (svAgatAvRtta) mAta tAta padapaMkaja sevA, je kare tasa suputra kahevA jeha kIrtI kuLa lAja vadhAre, sUrya jema jagate jasa dhAre ( 21 !! | (zAlinavRtta) gaMgA putra vizvamAM kItte rApI, AjJA jiNe tAtakerI na lepI che te dhanya je aMjanA putra jevA, jeNe kIdhI jAnakI nAtha sevA || 22 che (toTakavRtta) Ima kAma vilAsa ulAsata e, rasa rIti rUce anubhAvata e che ? jima caMdana aMga vilepata e, hiye hAya sadA sukha saMpati e che 23 | iti zrI sUktamuktAvalyAM tRtiya kAmavargaH tamAtaH | 3 Page #171 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 150 ) atha zrI caturtha mokSavarga prAraMbhaH ( upajAtivRtta ) grAhyA kiya te vyatha meAkSarga, karma kSamA saMyama bhAvanAghAH // viveka nirveda nija prakheAdhA, ityevamete pravara prasa'gAH atha mokSArtha viSe. ( mAlinIvRtta ) ha bhava sukha hate ke pravarte bhale, parabhava sukha hete je pravarte ane avara araya chaDI mukita pathA ArAdhe, parama purUSa seAi jeDa meAkSArtha sAdhe tajiya bharatakerI jeNu SaTkha'Da bhUmI, zivapatha jiSNu sAdhyA sALame zAMti svAmI L gajamuni suprasiddhA jema pratyekabuddhA, avara aratha chaDI dhanya te mekSaddhA atha karma viSe. karama nRpati kepe duHkha Ape ghaNerAM, naraya tiriya kerA janma janma anerA ! zubha pariNati hAve jIvane karma tene, sura narapati kerI saMpadA seAI daive karama zaziza kalakI kama bhikSu pinAkI, karama aLinarendre prArthanA viSNurAkI // karama vaza vidhAtA iMdra sUryAdi hAi, sakhaLa karasa sAI karma jevA na kAi atha kSamA viSe. durita bhara nivAre je kSamA kama vAre, || 1 |L 5 2 L ll 3 lE 5 4 it tA 5 ha Page #172 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 158 ) sakaLa tapa sadhAre puNya lakSmI vadhAre // zruta saLa ArAdhe je kSamA meAkSa sAthe, jiSNu nija guNu vAdhe te kSamA kAM na sAdhe // 6 // sugati hi kSamAye khaMdhasUrIza zIzA, mugati DhaDhaprahArI karagare munIzA // gajamuniya kSamAe muktipa'thA ArAdhe, tima sugati kSamAye sAdhu metArya sAdhe atha saMyama viSe. ( svAgatAvRttam ) pUrva karma sayama vAre, janma vArinidhi pAra utAre teha saMyama na kema dharIje, je mukita ramaNI vaza kIje tuMga zaila khaLadeva suhA, jeNu siMha mRga bedha batAye tema sayama lahIya ArAdhyA, jeNa paMcama surAlaya pAye atha dvAdazajAvanA viSe. tatra prathama anityabhAvanA. ( mAlInI vRtta'. ) dhaNa kaNa tanu jIvI vIja jhAtkAra jevI, sujana tarUNu maitrI svasa jevI gaNevI u ahu' mama mamatAye mUDhatA kAMi mArca, athira aratha jANI eNuA keNu rAce dharaNi tarU girIMdA dekhiya bhAva jei, sura dhanuSa pare te bhagurA bhAva tema u ima hRdaya vamAsI kAramI deha chAyA, tajiya bharatarAyA citta caiAge lagAyA // 7 it // 8 ! 5 9 // 51.5 um Page #173 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vIrNa garamAvanA. parama purUSa jevA saMharyA je kRtAte, avara zaraNa kenuM lIjiye teha aMte priya sahada kuTuMbA pAsa beThA ji keI, maraNa samaya rAkhe chavane te na keI che 12 . sura gaNa nara koDI je kare jAsa sevA, maraNa bhaya na chUTayA te suredrAdi devA che jagata jana harate ema jANa anAthI, vrata rahiya vichuTayo jeha saMsAramAMthI me 13 che trIjI saMsArabhAvanA. (zArdUlavikrIDitavRttama.) tiryaMcAdi nigada nAraki taNI je niyonI rahyAM, jIve duHkha aneka durgati taNuM karma prabhAve lahyAM che yAga viyega rega bahudhA yA janma janma duHkhI, te saMsAra asAra jANi Ihave je e taje se sukhI che (iMdravajAvRtta.) je hIna te uttama jAti jAe, je ucca te madhyama jAti thAo che jye mekSa metArya muniMdra jAe, maMgusUrI pura yakSa thAe che 15 che ___ cothI ekatvabhAvanA. puNya e ke jIva svarga jAe, pApe e ke jIva narka jAe che e jIva jA Ava kare kele e jANine te mamatA mahele che 16 . (upajAtivRtta.) e ekale jIva kuTuMba vege, sukhI duHkhI te tasa viprayoga Page #174 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (280) sIM hAtha dekhI valayA ekelA, namI prApcA tithI vahelA pAMcamI anyatvabhAvanA. jo ApaNA dehuja e na hAI te anya ke ApaNu mitra kAi / ! je sarve te anya IMDAM bhaNI je, kahA tihAM harSa viSAda kIje dehArdi je jIvathakI anerAM, zyAM duHkha kIje tasa nAza kerAM te jANine vAghaNine prodhI, sukeAzaLe svAMgana sAra kIdhI chaDI azucibhAvanA. kAyA mahA eha azUcitAi, jihAM nava dvAra vahe sadAI !! kastari kapUra sudravya sAI, te kAya sacAga malIna hAi aci dehI nara nAri kerI, tra rAcaje e maLamUtra zerI e kAramI daiDu asAra dekhI, caturthaM cakriya paNa te uvekhI 5 17 1 5 18 5. 5 19 L 5 20 k // 21 sa sAtamI AzravabhAvanA. ( mAlinI nRttama. ) ihu avirati mithyA ceAga pApAdi sAdhe, keMhu uNu bhava jItrA Azrave karma mAMdhe aa karama janaka je te AzravA je na rUMdhe, samara samaya AtmA savarIsA prabuddhe 5 22 ( IMdravaRRttama. ) je kuMDarIke vrata chAMDi dIdhuM, Page #175 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 1 ). bhAIta te vaLi zanma lIdhuM che te dukha pAme narake ghaNerA te hetu e Azrava deSa kerAM che. 23 te gAmI samAvanA. je sarvathA Azravane nirodhe, te saMvarI saMvara bhAva sAdhe che te bhAva vaMde guru vajasvAmI, jeNe triyA kaMcana koDi vAmI 24 it navamI nirjarAbhAvanA. (mAlinIvRtta.) duya daza tapa bhede karma e nirAe, utapati thiti nAse loka bhAva bharAe che duralabha jaga badhI dulabhA dharmabuddhi, bhava haraNi vibhA bhAvanA eha zuddhi che 25 de | ( upajAtidatta ) be nirjarA kAma sakAma tehI, akAma je te marudevi jehI te jJAnathI karmaha nirIje. daDhaprahArI pari te tarIke !! 26 ida dazamI lokasvarUpa bhAvanA. . (mAlinIvRttama) jima puruSa vilaye e aloka te tiriya paNa virAje thALaze vRtta , uradha muraja je lekanALe prakAzya, timaja bhavanabhAnu kevaLI jJAna bhAge 27 to Page #176 -------------------------------------------------------------------------- ________________ agIyAramI bodhidurlabhabhAvanA. (svAgatAvatta.) zreSibIja lahI jeha ArAdhe, te ilAsuta pare ziva sAdhe che . bAramI dharmabhAvanA. dharma bhAvana lahI bhavi bhAve, rAya saMprati pari sukha pAvo che 28 !! atha rAga viSe. | (idravajAvatta.) rAge ma rAce bhavabaMdha jANI, je jANa te rAgavaze anANuM che garItaNe rAga maheza rAgI, aga devA nija buddhi jAgI che 29 !! gaya hepa vi. re jIva ! tuM TheSa mane ma ANe, vidveSa saMsAra nidAna jANe che sAsU naNaMde maLi kuDa kIdhuM, juThuM subhadrA zira ALa dIdhuM | 30 || gatha saMto viSe. " (vasaMtatilakAttama.) saMteSa tRpta janane sukha hoya jevuM, te dravyalubdha janane sukha nAMhi tevuM che saMtoSavaMta janane sahu leka seve, rAjedra raMka sarikhA kari jeha jove che 31 che zrI siddhasena gurUrAya gaMbhIra vANuM, saMteSatA jihataNI jagamAMhi jANI che bhAve karI jita bhaNI suNi vANi raMge jesAya vikrama dharI jinaANa aMge 32 che Page #177 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 113') atha viveka piSe. ( upajAtivruttam ) jo je citta suviveka bhAse, tA mAhu adhAra vikAra nAse pra viveka vijJAna taNe pramANe, jIvAdi je vastu svabhAva jANe ( IMdravajrAvRtta. ) bALApaNe sacamayAga dhArI, varSARte kAli jechu tArI ! zrI vIrakerA aImutta tei, sujJAna pAmyA suviveka leiM // 33 ll 5 34 5 atha nirveda viSe. (zArdUlavikrIDItavRtta) je badhujana kama aMdhana jizAbhAgA bhuja'gAgaNe, jANutA viSasArikhI viSayatA sa MsAratA tehaze ! je saMsAra asAra hetu janane sa MsAra bhAve have, bhAveAtei virAgavata janane vairAgyatA dAkhave. // 35 // atha Atmabodha viSe.' ( vasatatilakAvRttama. ) nirveda te prakhaLa durbhara khadikhANA, je cheDavA mana dhare budha teDu jANA !! nivaidyathI tajiya rAja viveka lIdhe, ceAgidra bhatRhira sa'camacAga lIdhe e mAhina ji kevaLa epa hate, te dhyAna zuddha rUDhi bhAvani eka citta jyU* ni:prapoMcanija jyoti svarUpa pAve, nidha je khaca meAkSa sukhArthe Ave // 36 // // 37 5 Page #178 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 114) (bhAsinotta) bhavi vizvataNA je caMcaLA sAkhya jANI. priyatama priya cegA bhaMguza citta ANI che karama daLa khapeI kevaLajJAna leI, dhana dhana nara te mokSa sAdhe ji keI che 38 iti zrI suktamuktAvalyAM caturtho mohavargaH samAptaH (upajAtivRttam.) ityevamuktA kila sUktamAlA, vibhUSitA varga catuSTayena // tanotu zobhAmAdhikAM janAnAM, kaMThasthitA mauktikamAlikeva // 1 // (zArdUlavikrIDitavRttam.) aasiitsdgunnsiNdhupaarvnnshshiishriimttpaagcchpH| sUriHzrIvijayaprabhAbhidhagururbudhyA jita svarguruH // tatpaTTodayabhUdharo vijayate bhAsvAni vodyatprabhaH, mUrizrIvijayAdiratnasugururvidvajjanAnaMdabhUH // 2 // (AryAvRttam.) vikhyAtAstadrAdhye, praashaa:shriishaaNtivimlnaamaanH|| tatsodarA babhUvu, prAjJAH shriiknkvimlaahaaH||3|| Page #179 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 195 ) teSAmubhau vineyau, vidvAn kalyANavimala ityAhaH // tatsodaro dvitIyaH, kesaravimalAbhigho'varajaH // 4 // tena caturbhirva, racitA bhASAnibaddharucireyaM // * sUktAnAmiha mAlA, manovinodAya bAlAnAM // 5 // vedadriyArSa caMdra, saMvat 1794 pramite zrI vikramAhRtevarSe // agraMthi sUktamAlA, kesaravimalena vibudhena // 6 // " iti zrI suktamuktAvalI mUlapAThaH samAptaH Page #180 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (16) atha zrI aDhAra vAva sthAnanI sathAya. hiMsA pApa sthAnakanI sajhAya. kapUra haiye ati ujelare e dezI. pApa sthAnaka pahiluM kahyuM ke hiMsA nAma duraMta, mAre je jaga jIvane re, te lahe maraNa anaMtare che 1 ke prANI jina vANI dhare citta e AMkaNuM che mAta pitAdi anaMtanA re, pAme viga te maMda, dAridra dehaga navi Tilare mile na vallabha vRMda re prANI je che heya vipAke daza guNuM re eka vAra kiyuM karma, zata sahasa keDi game re tIvra bhAvanA marma re che prANuM che 3 che mara kahetAM paNa duHkha heve re, mAre kima navi hoya, hiMsA bhaginI ati burI re, vizvAnaranI joya re prANI che 4 ke tehane jore je huMA re, ridra dhyAna pramattanaraka atithi te gR5 haA re, jima subhUma brahmadattare che prANI che 5 ke rAya viveka kanyA kSamA che, paraNAve jasa sAya, teha thakI dare Tale re, hiMsA nAma - balAya re, 5 prANa 6 Iti. bInA mRSAvAda pApasthAnakanI sajhAya. ' lochala de mAta mahAra e dezI. bIjuM pApanuM sthAna, mRSAvAda duryAna, Aja ho chaDe he bhavi maMDe dharma zuM prItI ja che 1 | vaira kheda avizvAsa, ethI deSa abhyAsa, Aja ha thAye re navi jAye vyAdhi apacathI cha 2 . ravivuM kalika sUri, parijana vacana te ri, Aja he sahivuM re navi kahivuM juTha bhayAdike che Page #181 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 167 ) 5 3 5 Asana dharata mAkAza, vasu nRpa hu suprakAza, AAja hA jIOM' re sura rUThe ghAlyA rasAtale jI // 4 // je satya vrata dhare citta, hAya 'jagamAMhe pavitta, Aja hai tihune 2 navi bhayasura jaMtara yakSathI jI! pa ! je vi bhAkhe alIka, khele ThAvuM ThIka, Aja ha| Tekere suviveke suyazate sukha vare jI // 6 // iti. trImA adattAdAna pApa sthAnakanI sajhAya. nIMdaraDI veraNa huI rahI, e dezI. cArI vyasana nivArIce, pApa sthAnaka hai| trIjuM kahyuM ghArake, iMDu bhava para bhava duHkha ghaNAM, ehu vyasane hA pAme jaga cAra ke // cArI // 1 // cAra te prAya daridra huye, cArIthI ho dhana na Thare neTa ke, cAranA koi dhaNI nahIM, prAye bhUkhyu hA rahe cAranuM peTa ke ! cArI ! 2 5 jima jalamAMhI nAM khIe, tale Ave hA jalane aya:geAlake cAra kaThora karama karI jAya narake hai! tima nipaTa niTolake ! cArI // 3 // nADuM paDayuM vaLI vIsaryuM, rahyuM rAkhyuM ha| thApaNa karyuM jeha ke, tRNu tusa mAtra na lIjIye aNu dIdhuM hA kahAM kAInu tehuke ! corI // 4 // krUre anartha sakala Tale, mile vAlA haiA saghale jaza thAya ke, sura sukhanA huye bheTaNAM, vrata trIju` hA Ave jasa dAyake ! cArI // // 5 // tya jI cArapaNu devatA, hAya nizcaya hA rAhiNIyA jemake, vratathI jasa sukha lahe, vaLI prANI heA vaDe puNya zuM prema ke 5 cArI // 6 // iti. Page #182 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (c) caturtha abrahmacarya pApasthAnakanI sajJAya. tame bahu mitrIre sAhibA e dezI. pApa sthAnaka cAthuM varjiye durgati mUla akhabha, jaga savI mu`jyA che ehumAM, chAMDe te acaMbha // 1 ! pApa0 ! rUDuM lAge? e re, pariNAme atikrura // kula kipAkanI sAri, varaje sajjana dUra ! pApa0 // 2 // adhara vidruma smi ta phUlaDAM, kuca phaLa kaThIna vizAla ! rAmA dekhI na rAcI ce, e viSa velI rasAla ! pApa0 5 3 prabala javalita aya:pUtaLI, Ali gana bhalu tahata 5 naraka duvAra nita'SinI, jaghana sevana e duraMta nA pApa0 5 4 5 dAvAnaLa guNuvana tA kulamazI sUcaka ehu // rAjadhAnI meAharAyanI, pAtaka kAnana meha 5 pApa0 5 5 5 prabhutAye hari sArikhA, rUpe mayaNu avatAra // sItAye re rAvaNu yathA, chaDA tume naranAra 5 pApa ! 6 ! daza zira rajamAMhe rAlicAM, rAvaNa vivaza akhaMbha / rAme nyAye re ApaNeA, rAjye jagaya thabha ! pApa ! cha !! pApa badhAye re ati ghaNAM, sukRta sakala kSaya jAya ! e brahmacArInuM ci tavyuM, kadiya sala navi thAya ! pApa0 5 8 u matrarpho jagajasa vadhe, deva kare sAnniddha aa brahmacarya dhare jenarA, te pAme navaniddha ! pApa. // 9 // zeTha sudarzana neTalI, zuLI siMhAsana hoya // guNa gAye gagane re' devatA, mahimA zikSanuM joya // 550 5 10 ! mula cAritranu e bhalu, samakti vRddhi nidAna ! zIla salIla dhare jike, tasa huce sujasa vakhANu !! pA50 5 11 // iti. Page #183 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 16 ) pAMcamA parigraha pArasthAnakanI sajhAya. sumati sadA dilamAM dhare che e dezI parigraha mamatA parihare, parigraha deSanuM mUla che saluNe che parigraha jeha dhare ghaNo, tasa tapa japa prati la che sa0 lApa e AMkaNI 1 navi palaTe mala rAzathI, mArgI kadIya na hAya saha parigraha graha che amina, sahune dIye duHkha soya pAsApArA parigraha mada gara aNe, bhava mAMhi paDe jaMta siva yAna pAtra jIma sAyare, bhArAkAMta atyaMta sApa | vA jJAna dhyAna haya gaya vare, tapa japa uta parataMta pAsa cheDe sama prabhutA lahe, mu na paNa paragraha vaMta sApanAkA parigraha grahavaze ligayA, leI kumati raja zIza pAsA jIma tima jaga lavatA phire, unamata huI nizadIza AsapApA tRpa na jIva parigrahe, iMdhaNathI jIma Aga che sa0 che tRSNa dAhate upazame, jala sama jJAna vairAga | sa | 5 | 6 | tRpa sagara sute nahI, gadhanathI kucikaryuM sa0 | tilaka zeTha valI dhAnyathI, kanake naMda sakarNa sara che 50 | 75 asaMtuSTa parigraha bharyA. sukhIyA na Ida nariTa che sa0 - sukhI eka aparigrahI, sAdhu sujasa samakaMda ! sa ke 50 8 Iti. chaThA krodha pApasthAnakanI sajjhAya. rUSabhane vaMza rayaNAyarU e dezI. krodha te bedha nirodha, che, ke te saMyama ghAtire krodha te narakanuM bAraNuM, krodha durita pakSapAtire che 1 me pApasthAnaka chaDuM parihare che mana dhari uttama khaMtire che ke bhuyaMganI jAMgulI, e kahI jyavaMtIre pAtra che e AMkaNa che 20 pUrava keDi caraNa guNe, bhAvye che Atama jere che koya vivA Page #184 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 170 ) hatA deya ghaDI, hAre savi phaLa teNare che pAtra che 3 che bALe Azrama ApaNe, bhajanA anyane dahere che ke kuzAnuM samAna che, TAle prathama pravAhere che pAtra che 4 che Akroza tarjanA ghAtanAM, dhama brazane bhAre che agrima agrima virahathI, lAbha te zuddha svabhAve re | pAtra che 5 na hoya ne hoya te cira nahI, cira rahe te phaLa che re sajajana ke te ehavo, je have durjana nehere che pAve che 6 krodhI mukheM kaTu belaNA, kaMTAkayA kuTa zAkhire che adiThuM kalyANa karI kahyA, deSa ta zata zAkhire che pAtra che 7 kuragaDu cau tapa karya, ca reta suNisama Are che upazama sAra che pravacane sujasa vacana e pramANere che pAtra che 8 che iti. sAtamA mAna pApasthAnanI sajjJAya. nadI yamunAne tIra uDe deya paMkhiyAM che dezI pApasthAnaka kahe sAtamuM zrI jinarAe, mAna mAnavane hoya durita ziratAe ATha zikhara girirAja taNAM ADAMvale, nA vimalA leka tihAM kimatama le che prajJAmada tapamada valI gotramade bharyA, AjIvikA mada ta na mukti aMgIka che pazama anusAre je eDa guNa vahe, mada kare ehamAM nirmada sukha lahe che ra che uccabhAva draDha deze madajavara Akara, hAya tehane pratikAra kahe munivara khare che. pUrva purUSa siMdhurathI laghutA bhAvavuM, zuddha bhAvana te pAvana zivasAdhana navuM che ke je mAne cheDayuM rA jya laMkAnuM rAvaNe, naranuM mAna hare harI AvI e rAvaNe che zUlibhadra vyutamadathI pAmyA vikArae, mAne chavane Ave naraka adhikAra che 4 vinaya , tapa zIla trivargahaNe save, mAna te jJAnane bhaMjaka hoya bhave bhave huM paka cheka viveka nayaNane mAna che, ene choDe tAsa na duHkha rahe Page #185 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paNe pa che mAne bAhubali varasa lage kAussagna rahyAM, ' nirmada cakrI sevaka deya muni sama kahA sAvadhAna tyajamAna je dhyAnadhavala dhare, paramA sujasa ramA tasa AliMgana kare | 6 | iti. AThamA mAyA pApasthAnakanI sajjhAya. ' - svAmI svayaMprabha sAMbhale arihaMtA che e dezI che. pApasthAnaka aThThama kahyuM, suNe saMtAjI che chAMDe mAyA mUlA, guNavaMtA che kaSTa kare vrata Adare che su che mAyAye te pratikula guru che 1 nagana mAsa upavAsiyA ne su che sItha lIye kRza anna che gu0 che gabha anaMtA pAmaze che. che su che je che mAyA manna | gu. merA keza leca mala dhAraNA che. surA bhUmi zayyA vrata yAga ke guru che suka2 sakala che sAdhune e su che duSkara mAthA tyAga . guru phA nayana vacana AkAranuM che su che pana mAyAvaMto guru che. jeha kare asatI pare che suve che te nahi hitakara taMta | gu. ke 4 5 kusuma pure ghara zeThane su che heThe rahe saMvijJa che guga che upare tasa bIje rahyA che suga che mukala paNa suguNa che gu. 5 che daMbhi eka niMDhA kare sugAbIje dhare guNa rAga che gu . pahelAne bhavaduttara kahe che su che jAne kahe valItyAga . guru che. 6 che. vidhi ni.. dha navi u ge che suo che ekAMte bhagavaMta che gu . kAraNe nikaparo havuM che su che e AvyuM che taMta che gu. | 7 | mAyA thI alaga Tale ke su che jIma male mugati suraMga che guga che sujasa vilAsa sukhI raho che su che , kSaNa Ave aMga | guru | 8 | Iti navamA lobha pApasthAnakanI sajjhAya. jIre mAre jA kuma2 jAma che e dezI chare mAre Page #186 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 12 ) tAbha te doSa athebha, pApasthAnaka navamuM kahyuM ! jIrejI ! cha ! sarva vinazatu mUla, ehuthI keNe na sukha lahyuM // jIrejI // 1 // jI. ! suNIye bahu lAbhAMdha, cakravarti harinI kathA aa jIrejI ! jI nAM pamyA kahukavipAka, pIvrata rakatajale yathA aa jI. // 2 // jI. // nirdhanane zata grAhu, zata laDe sahusa leADie ! jI !! jI ! sahu sa lahelakha lAbha, lakha lele mana kArDiye, // jI // 3 // jI0 // kaiATIzvara nRpa rUddhi, nRpa cAhe cakrIpaNuM u jI ! jI. u cAhe cakrI surabhAga, sura cAhe surapati sukha ghaNu pAchA # 4 !! jI ! mUla laghupaNe leAla vAdhe sarvapare sahI, 1] jI !! jI. || uttarAdhyayane anata, IcchA AkAza mi kahI ! jI // 5 // kAika avagAhI zake ! mudra, pAra na pAme khala lAbhane heta, tapa zruta kAga uDAvaNu heta, suramaNi nAMkhe te khaDA ! jI.A cha ! jI ! lAbha taje je dhIra tasa sarvisa patti ki'karI # jI ! jI ! sujasa supuNya vilAsa, gAve tasasura suMdarI ! jI. // 8 ! Iti. jI jI ! thake !! hAre je jaDA nA jI | jI. lL ! svayaMbhu ramaNa samudra, jI ! te jI. !! 6 paNa leAbha sa 5 jI. 5 keAika dasamA rAga pApasthAnakanI sajjhAya. suNa mAro sajanI 24nI na jAere e dezI ! pApasthAnaka dazamuM kahyuM rAgare, kuNuddhi na pAmyA tehune tAgare 5 rAge' vAhyA harihara brahmAre rAce nAce kaya aca'bhA2e ! 1 !! rAga kezara che vaDarAjAre, viSayAbhilASa te maMtrI tAjAre jenA che.rU iMdriya pacere, tehanA kIdhA e sakala pracAre dhrA ra aa jeha sadAgama vahuI jAzere apramattatA zikhare chAzere, caraNu dharama nRpa zaila vivekare tihazuM nacale rAgI Page #187 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 17 ) Teke te 3 che bIjAne savi rAge vAre, ekAdaza guNa , ThANe umAdyAre rAge pADayA te nara khattAze, naraya nigAI mahAduHkha jarAre ( 4 ) rAga haraNa tapajapa kRta bhAMkhyA, tehathI paNa jiNe bhava phaLa cAkhyAMre che tene keAIna che pratikArare, abhiya heya viSa tyAM ze cArere, che pa aa tapa bale chuTA taraNuM tANa, kaMcana keDI ASADha bhUti nANare che nadiSeNa paNa rAge naDiyAre, zatanidhi paNa vezyA vaza paDiyAra che 6 bAvIza jIna paNa rahI gharavAse che varya pUrvarAga abhyAsere che vajabaMdha paNa jasabala guTere, neha taMtuthI teha na chUTere che 7 che deDauccATana agninuM dahavuM ghaNuM kUTana e savi dukha sahavuM re ati ghaNuM rAti je hAtha majIThThare, rAga taNe guNa eja diThThare 8 che rAgana karajo keInara keI zuM re, navi rahevAya te kare muni zure maNi jIma phaNI viSane hima tere, rAganuM bheSaja sujaza sanehere che 9 me Iti. agIAramA dveSa pApasthAnakanI sajjhAya. lAlananI dezI cheSa na dhariye lAlana, dveSa na dhariye TheSa tajyAthI lAlana ziva sukha varIye che lArA zi ja pApasthAnaka e agyAramuM kaDuM, dveSa rahita citta hAya savi rUDuM che lAve che ho 1 caraNa karaNa guNa bani citra zAlI, deSa dhumeM hoyate savi kAlI lAve che te che 1 2 cheSa beMtAlIza zuddha AhArI, dhumadSe heya prabala vikArI che lA che pra. 3 ugravihAra ne tapa japa kirIyA, karatAM TheSa te bhava mAMhe phariyA . lAvA bha0 14 ganuM aMga adeSa che paheluM sAdhana savi lahe tehathI vaheluM che lA che te che pa . nirguNa te guNavata na jANe, guNavaMta te guNa deSamAM tANe che lA The. 6 Apa Page #188 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ne valI guNa rAkhI, jagamAMhe tenI kArati nI mAMga che kI cha aa rAga dharIne kahAM guNa haDice, viguNa upare samacitta rahiye che lAla sa0 che 8 | bhava thiti ciMtana sujasa vilAse, uttamanA guNa ema prakAra lATa che e che 9 me Iti. bAramA kalaha pApasthAnakanI sajjhAya. kisake cele kisake pUra0 che e dezI che kalaha te bAramuM pApanuM sthAna, dUragati vananuM mUla nidAna che sAjana sAMbhaLe che maheTa rega kalaha kAca kAma che e AMkaNI che daMta kalaha je gharamAMhe haya, lachI nivAsa tihAM navI jevA ke sArA che 1 ke zuM suMdarI tuM na kare sAra, na kare nAve kAMI gamAra sArA che krodha mukhI tuM tujane dhikkAra, tujathI adhike kuNakalikALa . sArA che 2 sAhAmuM bele pApaNI nitya, pApI tuja pitA juo cina che sAva | daMtakalaha Ima jehane thAya, te daMpatine sukha kuNaThAya che sAva | 3 kAMTe kAMTe thAye vAva, bele bole vAdhe rAdha che sArA jANuM mAna dhare guNavaMta, te sukha pAme atula anaMta che sArA che 4 . nitte kalahaNa kehaNa zIla, maMDaNa zIla vivAda, salola . sA. u citta utApa dhare je ema, saMyama kare nirarthaka tema che sA. pa kalaha karine khamAve jeha laghu gurU ArAdhaka hoya teha || sA. | kalaha samAve te dhanya dhanya, upasama sAra ka'hiye sAmatra che sAruM che 6. nAradanArI nirdaya citta, kalaha udire tracce nitya sArA che sajajana sujasa suzIla mahata, vAre kalaha svabhAve saMta che sATa | 7 | Iti Page #189 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 175) " teramA abhyAkhyAna pApasthAnakanI samAya. araNika munivara cAlyA gerArI che e dezI che pApasthAnaka te teramuM chAMye, abhyAkhyAna duraMtajI ma achatAM Ala je paranAMuccare, duHkha pAme te anaMtajI 1 che dhana dhana te nara je janamata dhare che e AMkaNI che achata deSare abhyAkhyAna je, kare na pUreThANajI che te te dare tehane dUSIye, Ima bhAMkhe jina bhANejI ne dhana che 2. je bahu mukharIre vaLI matsara bharyA, abhyAkhyAnI te hoya cha . pAtaka lAgere aNa kIdhAM sahI, te kIdhuM savI checajI ! dhana che 3 mithyA matinI re daza , saMjJAjike, abhyAkhyAnanA bhedajI e guNa avaguNunere je kare pAlaTe, te pAme bahu khedajI ! dhana che 4 5 parane deSa na achatA dIjIye, pIjIe nejina vANIjI che upazama rasa sure citamAM bhIMja, kIjIye sujasa kamANIjI ne dhana che 5 me Iti. caudamA paizunya pApasthAnakanI sajjhAya. zirehIne zAlaheke upara cedhapurI e dezI pApasthAnaka heke cidamuM AkarUM, pizunyapaNAnuM ke vyasana che ati khurUM che azana mAtrane hAke zunaka kRtajJa che, tehathI bhUMDe heke pizuna lave pache 1 bahu upakariye heke pizunane papa, kalahane dAtA heke hoya te upare che dUdhe dhoye hoke vAyasa ujale. kima hoya prakRta heke je che zAmale che 2 tilaha tilazNa heke neha, che tyAM lage, neha piNa heke khala kahiye jage che ImanisanehI ke niradaya hadayathI, pizunanI vArtA ke navi jAye kathI 3 | cADI karatAM heke vAva guNa taNI sUke cuke heke khyAti puNya taNI, keI navI dekhe haka Page #190 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 17 ) vadanate pizuna taNuM, nimala kulane hake dIye te kalaMka ghAyuM che 4 ke jima sajajana guNa hake pizunane dUSiye, tima tiNe saheje heke tribhuvana bhUSiye che bhame bhAMje hake darpaNa heya bhale, sujasa savAI heke sajajana sukulatile che 5 ke Iti. paMdaramA rati arati pApasthAnakanI sajjhAya. prathama gavAlA taNe bhavejI che e dezI che chatAM 2ti kaIka kAraNejI, arati tihAM paNa hoya che pApasthAnaka te panaramujI, teNe e eka ja jAya che 1 me suguNanAra samaje cita majAra che e AMkaNI che cittane arati rati zAkhazaM che. uDe paMkhIre citta che piMjara zudva samAdhimejI, rahete misa che suve che 2 | mana pArada uDe nahIMcha, pAmI arati rati Aga, te huye siddhi kalyANanIjI, bhAvaTha jAye bhAga . sutra 3 ratI vaze arati karI che, bhatAtha hoya jeha che tasa viveka Ave nahIM jI, hAthe na da:khanA cheha suko 4 che na rati arati che vastuthI jI. te upaje manamAMhi te aMgaja vallabha suta huo, yUkAdika nAha kAMhI e su che 5 | mana ka9ipata rati arati che. nahIM satya pathAya nahIM te vecI vastumAM kimate savi maTI jAya che suM0 | 6 jeha arati rati navI gaNejI, sukha duHkha deya samAna chete pAme jasa saM. padAjI, vAdhe jaga tasa vAna ! su che 7 | iti solamA paraparivAda pApasthAnakanI sajjhAya. - sAheba bahu jInezvara vInavuM che e dezI che suMdara ApasthAnaka taje selamuM, paraniMdA azarala he che suMdara naMdaka je rI humukha, te cothe caMDAla ho ke zuM che 1. Page #191 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (177); suMdara jehane nidAne DhAla che, tapakiriyA tasa pheka he ja suMdara deva kimbiya te upaje, e phala rekAraka he che. 2. suMdara krodha acharaNa tapa taNuM, jJAna taNe ahaMkA 2 he che suMdara paraniMdA kiriyA taNe, vamana ajIraNa A hAra he ! suM | 3 | suMdara siMghane jeha svabhAva che, tAsa kathana naviniMdA he . suMdara nAma dharI je niMdA kare, teha mahAmatimaMda he zuM che ke suMdara rUpa na kaI dhAriye, dAkhIye nijanija raMga ho ! suMdara tehamAM kAMI niMdA nahIM. bele bIjuM aMga ho ke zuM che e che suMdara 2 eha kuzilaNa Ima kahe, ko5 o jeha bhAMkhe che suMdara teha vacana niMdAtaNuM, daza vaikAlika zAkhe he chesutra che 6 be suMdara deSa najarathI niMdA have, guNa najare hue rAga he che suMdara jagavi cAle mAdala maDha, sarva guNa vItarAga ho suM | 7 | suMdara nijamukha kanaka kacelaDe, niMdaka paramala laI suMdara jeha ghaNAM paraguNa grahe, saMtate viralA koI hA su che 8 suMdara para parivAda vyasana taje, makare nija utkarSa he, suMdara, pApa karama chama saviTale pAme zubha ja sa harSa ho suM.. 9 me Iti sattaramA mAyA mRSAvAda pApasthAnakanI sajjhAya. sakhI citaraja mahIne cAlyA e dezI che sattaramuM pApanuM ThAma, parihara sadaguNa dhAma, jima vAdhe jagamAM mAma he lAla che 1 mAyA mehanavi kIjIye che e AM. kaNI che te viSaneM valIya vaghAryuM, e zastrane avaluM dhAryuM. e vAghanuM bAla vakAryuM he lAla mA . 2 e mAthIne mesAvAI, thaI mahetA kareya ThagAI, tasa heThe gaI caturAI he lAla che mAtra ne 3 che bagalA pare pagalAM bharatAM, DuM bole jANe maratAM, jaga dhadhe ghAle Page #192 -------------------------------------------------------------------------- ________________ phiratA he lAla che mAtra e ja che je kapaTI bole huM tasa lAge pApa apuDuM, paMDitamAM have mukha bhUMDuM he lAla mATe pa daMbhInuM juThuM mIThuM, te nArI caritre kIhuM, paNa te che durgati cIThuM ho lAla che mAtra che 6 je juTho ve upadeza, janaraMjanane dhare veza, tehane juTha sakala kaleza he lAla che mAtra che 7 teNe trIje mAraga bhAMpe, veza niMde daMbhe rAkhe, zuddha bhASake sanamukha cAkhe he lAla che mAtra che 8 jUThuM bolI udaraje bharavuM, kapaTIne veze pharavuM, te jamavAre zuM karavuM he lAla che mAtra che 9 che paMDe jANe te paNa daMbhe, mAyA mehane adhika ane caM, samakita draSTimana thaMbhe che lali che mAtra che 10 che zruta maryAdA niradhArI, rahyA mAyA moha nivArI, zuddha bhASakanI balIhArI he lAla che mAtra ! 11 che je mAyAye jUTha na bele, jaga nahIM keI tehane tole, te rAje suja. sa amale he lAla che 12 che iti utsarpiNI avasarpiNu ArA che e dezI aDhAramuM je pApanuM thAnaka, te mithyAtva parihariejI che sattarathI paNa te eka bhArI, heye tulAye je dhariyeLa che kaNa kare pare pare dama apA, dharma arthe dhana kharAi che paNa mithyAtva chate te jUThuM, tiNe tehathI tame virajI 5 kiriyA karate tyajate parijana, duHkha sahata mana rIje ja che aMdhanajI paranI sevA, tima mithyA draSTina sIjeA virasena zurasena draSTAMte, samakitanI niryukateza che joine bhalI pare mana bhAve, eha aratha vayukatejI 2 dha me adhamma adhame dhammaha, sanAmaga umaggAjI ! unmArga mAraganI sanA, sAdhu asAdhu saMlagnAjI che ane Page #193 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 8 ) ( sAdhumAM sAdhunI mita, jIve' ajIva ajIva yavedejI U mrutta' amutti amutte' mutiSa, sannA e daza bhedrejI ! 3 / abhigrahika nijanija mate abhigraha, anabhigrahika sahu sarakhAjI, abhinivezI jANatA kahe jUThThuM, kare na tatva parikhyAjI ! sazaya te jina vacananI zaMkA, anykate anabhegAjI ! e paNa pAMca bheda che vizruta, jANe samajI leAgAjI // 4 // leAka leAkeAttara bheda e Savidha deva dhama valI gurU parvajI // zakate tihAM lAkaka traNa Adara, karatAM prathama nirvajI ! leAkeAttara detramAne niyANuM gurU je lakSaNa hInAjI 5 parvaniSTa Ihalokane kAje, mAne gurUpada lInAjI 5 5 5 ema ekavIza mithyAtva tyaje je, bhaje caraNu gurU kerAMjI ! saje na pAperaje na rAkhe, matsara droha anerAjI ! samakti dhArI zruta AcArI, tehanI ja. ga balihArIjI // zAsana samakitane ArAdhe teDunI kara manehArIjI // 6 // mithyAtva te jaga parama rAga che, valIya mahAadhakArAjI ! parama zatrune parama zasra te, parama naraka sacArAjI ! parama dehagane paramadri te, parama sakaTa te kaddhiyejI ! parama katAra parama dubhikSa te, te chAMDe sukha lahiyejI ! cha ! je mithyAtva lavaleza na rAkhe, zudhdhA mAraga bhAMkhejI ! te samakita suratar kUla cAkhe, raDe valI aNIye AkhejI ! maheATAI zIhAya guNa pAkhe, guNa prabhu samakti dAkhejI, zrI nayavijaya triadhapaya sevaka, vAcakajasa ima bhAkhejI ! 8 ! Iti. samAsa. Page #194 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vijJatti - sara sadagRhasthone suvidita che ke, zrI mezANu yaze vijayajI jana saMskRta pAThazALA, Aja nava varSathI khela vAmAM AvI che, jemAM sarva abhyAsIone mATe, khAvA pIvAnI tathA pustaka vigerenI savaDa hevAthI AtmArthI parAthI ane svArthI, vidyArthIo, nividane pitAnA hetu pAra pADa zake che, vaLI muni mahArAjAone paNa abhyAsanI anukuLatA uMcA prakAranI maLI zake che, kAraNa ke atre nyAya, vyAkaraNa, ane sarva dhama prakaraNanA anubhavI adhyApako rAkhavAmAM AvyA che. abhyAsIo taiyAra thayA pachI temane lAyakAta mujaba parIkSaka tathA nAnA moTA gAmenA adhyApakenI jagyA ApavAmAM Ave che. parIkSake pitAnA kAma sAthe upadeza dvArA navI navI pAThazALAo khelAve che, sarva gAmonI pAThazALAomAM joitAM pustaka tathA jarUra jaNAya te zALAnA kharcamAM paNa keLavaNI khAtAmAMthI madada ane pavAmAM Ave che. tethI zikSaka taiyAra karavAne udyama zIghratAthI cAle che, jene mATe hAlamAM bAvIza vidyArthIonI saMkhyA che. temAM thoDA sivAya bIjA sarva karmagraMthano abhyAsa kare che. vadhAre zikSakonI tathA parIkSakonI jarU. riyAta hovAthI navA gya vidyArthIonI saMkhyA vadhatI jAya che. tethI A kamiTinA membarane AzA che ke, AvA advitIya khAtAne madada ApavA dhanikanA dhanane sadavya tha thaze. lI. janazreyaskara maMDaLanA sekreTarI. zA. veNucaMda suracaMda. mesANA-vijayajI jaina pAThazALA,