Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 0 , ka zrI. - ra | jainadharma prakAza. kartavyaM jinavaMdanaM vidhiparairhobasanmAnasaiH / sancAritravijUpitAH pratidinaM sevyAH sadA sAdhavaH // zrotavyaM ca dine dine jinavaco mithyAtvanirnAzanaM / dAnAdau vratapAlanaM ca satata kAryA ratiH zrAvakaiH // 1 // vikine dhire tatpara ane thI ullasita manavALA zrAvake e pratidina kI jimarane 1 karavuM, sata cAritravaDe suzobhita evA munirAjenI sadA sevA karavI, mithyAke rA' hastAra janavacana pratidina sAMbhaLavuM ane dAnAdika (dAna, zAla, tapa ane jo ke che tathA ahiMsAdika vatane pALavAmAM nira tara Asakti rAkhavI." sumukAvali. ja nAka nuM phAgaNa, saMvata 1967. zAke 1832. aMka 12 me, 1 pragaTakartA thI jainadharma prasAraka sabhA, bhAvanagara ka . . 354 : tAnAra cUtra vivaraNa .... 370 pa . . 355 5 garAnAga .. 286 -AnaMda prInTIMga presamAM chApyuM. vAva palsa rU. 1) po.sTeja cAra AnA For Private And Personal Use Only
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir * lAIpha meM ane khAsa vigati, ( hitara tarata laMbA ) A para thayelA varSa mATe lAIpha membarane bheTa tarIke ApanI 9 bu bipahelI cAra pathAne prata mAgadhI che chatAM te zrAvaka hovAthI ekalavAnI che, pAMcamI navANa thAtrAnA anubhavanI bukamekalAvelI che. bAkI bIjI, trIjIcothI, chI buke khAsa saMskRti hevAthI nirUpAgI paDI na rahe mATe je lAIpha mera maMgAve tene mekalavAnuM lakhyA chatAM bahuja ghaDA patra te mekalavAnA AvyA che. te maja sAtamI, AThamI ne navamI buke darekanI kiMmatamAM e keka rUpIo bAda karIne bAkInI kiMmate mokalavAnI hevAthI te lakhyA zivAya mokalI zakAya tema nathI. mATe A mAsika pahoMcatAM tarataja A baMne bAbatane uttara patra dvArA lakhavA tajI levI. A buka mokalavAnI DhIla gabiMdu saTIkanI buka baMdhAIne AvavAmAM thaze lA vilaMbanA kAraNathI thayelI che. te buka AvI javAthI have taratamAMja badhI bu kalavAnI che. jethI uttara maLavAnI tAkIde jarUra che. mAMsAhArathI thatI hAni ne vanaspatinA khorAkathI thatA lAbha. A mArA saMbaMdhI viSaya upara mAgelA lekhe nI jAhera khabara upara cAra lekhe lakhAIne Ave che temAMthI parIkSA kamiTIe rA. 2. trabhuvanadAsa laka racaMda ela. ema. enDa esa. muMbaIvALAne leba pahele naMbare pasAra karyo che jethI mukarara kareluM rUpa0) nuM inAma temane ApavAmAM AvyuM che. te sivAya traNa lekhake paNa sArI mahenata lelI hovAthI parIkSaka kamiTIe karelI mahA maNa anusAra temane utsA kAyama rahevA mATe temane paNa nIce pramANe dareka ApavAnuM mukarara karavAmAM AvyuM che, lekha chapAvavA saMbaMdhI geDavaNa have karavAmAM Avaze. 10) mahetA valabhadAra vI. ela. ema. enDa esa. lakhatara 8) re. . umara DAI avarANI, bAra che) . ra. lAlava . samANI. prabhAsaMpana. - ravi mA nI vadhaghaTa ne jenaparva. guda 9 ne phaya. zuda maMgaLa-hi. vada 9 che. gurU. . buda 7 budha- LI eDa. zuda 15 gurU- LI parNa. evI dhana 6 . dAna 1 - For Private And Personal Use Only
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI jainadharma prakAza. tataH prasanahadayA guravastecyo gRhasthAvasthocitaM sAdhudazAyogyaM ca pratipAdayanti dharmamArga / grAhayanti tapArjanopAyaM mahAyatnena / yata jo nAH saddharmasAdhanayogyatvamAtmano'nilaSadbhivadbhistAvadidamAdau kartavyaM navaviyata sevanIyA dayAlutA / na vidheyaH paraparijavaH / moktavyA kopanatA / vajanIpo urjanasaMsargaH / virhitvyaalikvaaditaa| anyasanIyo guNAnurAgaH / na kAryA caurybudhiH| tyajanIyo mithyAnimAnaH / vAraNa yaH paradArAnisAraH / parihartavyo dhnaadigrvH| vidheyA khitanuHkhatrANenA / pUjanIyA gurava / vaMdanIyA devasavAH / sanmAnanIyaH parijanaH / pUraNIyaH prnnyilokH| anuvartanIyo mitravargaH / na nApaNIyaH praavrnnvaadH| gRhItavyAH paraguNAH / sajanIyaM nijaguNa vikatyanena / smartavyamaNayo'pi sukRtaM / yatitavyaM parArthe / saMlApaNIyaH prayamaM viziSTalokaH / anumodanIyo dhaarmikjnH| na vidheyaM pasoyaTTanaM / navitavyaM suvepAcAraiH / tato bhaviSyati javato sarvajhasadharmAnumanapotyaH / napamitinavaprapaJcA kathA. Its 26 muM. zana. savat 1867. 1832. sa. 12 mo. parigraha niSedhaka pada. rAga bihAga, (mAyA sabhI3, mAyA bhoyatura surata--rANe) lAla nivArIe re, lebe saguNa pAme nAza e AMkaNI labhI paranI thApaNa rAkhI, ALa cAra zira nAkhe; para dhana DaravA kare prapaMca, kuDa tele kuDa bhAkhe. lena. 1 ramata radra yAne le jana, jarA na bese sukhe; jyAM bahu lebI murkha vase tyAM, dhUrta mare nahi bhukhe. lebha0 2 ke putra ne pitA lozI, bAMdhava svajana saMbaMdhI; narapata vagaDe he lAbhathI, lebha pApanI sadhI. lebha0 3 For Private And Personal Use Only
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir leza 4 jaina dharma praka. rakhaDe lebI deza videze, tApa zIta bhukha che; dhanane mATe me dehane, DhAra harAya paMDa. lebI pazu paMkhIne pALI, bhukha tarasathI pIDa; ati bhArathI duHkha deIna, varga argalA lI. ati AraMbhe dhana saMcaya karI, kharacI eka na kaDI, narake mammaNa zeTha sidhA, lahamI sAtha na deDI. le pApanuM mULa vicArI, saMte pe sacaraze; sAkaLacaMda te sukhIo thAze, vasAgara jhaTa taraze. levA. 5 lAbha0 6 lebha0 7 zrI mahAvIra stavana, lekhaka:--mAstara piTalAla goviMdajI sAMgANI, prabhAsapATaNa ( caDI AvyAM bAdaLAM kALAM, erAga ) vaMdu huM mahAvIra svAmI, vadu he niSkAmI, dhanya ghaDI dhanya vAra te jANo, catra dazI bhAI; siddhArtha naMdana prabhu avatarIyA, A avanInI mAMhI. mAtA trizalAnA jAyA jinavara, mahAvIra mahA baMkA; ThAma ThAma kharo dharma jagAve, dIdha vijayanA DaMkA. bhavya jIvonA baMdhana chedyAM, divya dvAra batAvI; pAmara jIvane hasta grahIne, leje nAtha nibhAvI. mahAkAma mahAnAma tamAruM, jaya jaya jaya yazanAmI; nAma pramANe kAma bajAvyAM, jaya jaya mahAvIrasvAmI. vaDuM huM he niSkAmI-vaMdu. jene saMsAranI bilakula puDA nathI evA he mahAvIra prabhu ! Apane huM vaMdana karUM chuM, te ghaDIne dhanya che ane te vArane paNa dhanya che evI caitra mAsanI ajavALI taraze zrI viraprabhuno janma thayela che. te siddhArtha rAjAnA lADIlA kuMvara zrI mahAvIra prabhune huM vaMdana karuM chuM. je vizala mAtAnA kuMvara che ne je tirthaka agragaNya (chellA) che evA gharmopadezakanA cakra cUDAmaNi prabhue je satya jina dharma che tene dezavidezamAM prasa rAvI lokone mehanidrAmAMthI jagAvyA evA zrI vIrabhune huM praNAma karuM chuM. For Private And Personal Use Only
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir bhAva dharma 3papa saMsAramAM rIpacI gayelA jInAM moha jALa rUpa baMdhana kApI nAMkhe tevA rastA jeNe ughADA karyA ke jethI divyadvAra je kSadhAma te saheluM thaI paDavuM evA he vIraprabhu ! A pAmara jInA hAtha jhAlIne tene nibhAvI leje. hai yazanAmI prabhu ! tamAro jaya jayakAra thAo ! tamArAM kAma meTAM che temanAma paNa moTuM ja che, ane je pramANe nAma meTuM che te pramANe ja tame kAme paNa moTo karyA che mATe he mahAvIra svAmI ! he niSkAmI vIraprabhu ! huM Apane mAtra dharma. caMdrodara nRpanI kathAnuM rahasya. A rahasya vAMcatA pahelAM A kathA sAghata jenA smaraNamAM na hoya temaNe gayA pAMca aMkamAM AvelI ( A kathA ) prathama vAMcI levI pachI rahasya vAMcavuM. A kathAnA prAraMbhanA bhAgamAM strIone putrane mATe keTalI badhI mamatA hoya che? kevI tIvra vAMcchA hoya che? te rAmarAjAnI rANI jayAvaLIe kukaDIne joIne karelA vicArothI darzita karelI che. te khAsa manana karavA yogya che. je vAta pitAnA hAthamAM nathI-bhAgyAdhina che, tene mATe paNa manuSya keTalAM phAMphAM mAre che? sujJa janane mATe tevA vicAre heya che. tyAra pachI rAmarAjane muni mahArAjAe kahelI traNa mitronA saMbaMdhavALI zuddhabuddhi sacivanI kathA khAsa lakSamAM rAkhavA jogya che. zuddhabuddhi sacivane vizvahite kevI uttama salAha ApI che ane kharA kaSTane vakhate jyAre nityamitra pharI beThe ane pamitra roIne rahyuM. tyAre praNAmamitra je lokanAtha te kevI apUrva sahAya karI che te dhyAnamAM laIne lekanAtha je dharma tenI mitrA karavAmAM tatpara rahevuM e A kathAnuM temaja tenA upanayanuM rahasya che. A kathA anyatra paNa Ave che. paraMtu ahIM bahu asarakAraka zabdaracanAvaDe kahevAmAM AvelI che. rAmarAjAe dharmanuM ArAdhana karavAnI zikSA mAgavAthI muni mahArAje paMca parameTI maMtrano jApa karavAnuM batAvyuM che. ane te pramANe karavAthI tene keTale lAbha thaye te lakSamAM levA gya che. prAMte tenA prabhAvathI tene putra prApti paNa thAya che. mATe putranI IcchAvALAo paNa anya phAMphAM na mAratAM dharmanuM ArAdhana For Private And Personal Use Only
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir jaina dharama prakAza. karavuM-pIparamI mahAmAno trikALa jApa kare ja tenI prAptine parama upAya che ema samajavAnuM che. rAmarAjA putranuM nAma svapnAnusAra aMdara pADe che. bAlyAvasthAmAM ja te aneka kaLAo prApta kare che. tyArapachI tene rAjanIti zIkhavavA mATe atisAra nAmanA maMtrIne seMpavAmAM Ave che. prAraMbhamAM te maMtrI rAjaputrane je zikhAmaNa Ape che te mArA lakSamAM utAravA gya che. A kAsa pradhAne caMdrApIDa kumArane Apela upadeza yAda Ave che. maMtrI paNa AvA ja joIe ke je pitAne pelA rAjaputrane kharA nItimArge dore ane rAjA thavAne gya banAve. upadezanA aneka prakAro che te paikI samayAnusAra-vyakti anusAra je ghaTita lAge teja prakArane upadeza ApavAmAM Ave che. A upadeza uparathI ApaNane paNa bahu samajavAnuM mane tema che, mATe te vAraMvAra vAMcIne smaraNamAM rAkhavA gya che. tyAra pachI kavitInA vivAha mATe caMdrodara kumArane AmaMtraNa karavAmAM Ave che. rAmarAjA te svIkAra kare che, ne kumArane vivAha mATe tyAM mekale che. zodara kumAra rAjaputrInI pratijJA anusAra rAdhAvedha sAdhe che. A rAdhAvedhanI ghaTanA saMsAramAM sAdhavAnA mekSarUpa sAdhya sAthe ghaTAvavA yogya che. rAdhAvedhanI aM. dara avaLA sivaLI pharatA saLane bAra ArAvALA cakavatuM A saMsAramAM prANI pari miNa kare che. te pramANe karatAM hatAM nIce gehalA gharanA nAma cakanI upara rahelI kAcabI athavA rAdhA nAmanI putaLInuM pratibiMba kavacita paDe che. tene sadhdhamAM rAkhIne baMne prakAranA canA ArAmAM khalita na thAya tevI rIte bANa mukIne, je kAcabInA thayAM putaLInA DAbA netranI kIkI vidhe che teNe rAdhAvedha sA daze kahevAya che. te pramANe A saMsAramAM kuma vinA cAre gatimAM paribhramaNa karanAra prANI kavacit manuSya bhavAdi sAma parIne gurUnA upadezathI athavA - bhAvika rIte samakAdikanI te karI le che, te prajAsata rAdhAvedha sAdhya kahevAya che. kAraNake adhyavasAyanI vicitratA ne asthiratA atizaya hovAthI evA utkRSTa, pUrva pariNAma kavacit ja prApta thAya che ane prApta thayA pachI paNa te bahu apakALa Take che, mATe tevA samayane je vicakSaNa nuSya oLakhI teTalA vakhatamAM pitAnA sAdhyane sAdhI le che te manuSya racaMdara rAjAe jema rAdhAvedha sAdhIne kabAvatIne meLavI tema munisuMdarIne bave che. A prasaMgamAM kaLAvatI paNa pitAne priya rAdhAvedha A prazAstaja ba. tAvyuM che. teNe kahyuM che ke "sakama ane duSkarma rUpa be cakanA utpatti ne saMhAra nA keme karIne pharatA vedanAmaya ArAonI upara tvarAthI saMdeharUpI maMtre pheravelA 1 jue kAdaMbarI bhASAMtara, pRSTa 132 muM. AvRtti bIjI, For Private And Personal Use Only
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir bhAve dharma 3pa7 sUkSma parama tatvane vicArarUpa bANavaDe karIne je purUSa bhede te rAdhAvedha karanAro mane priya che." A vAkaya khAsa manana karavAthI ja samajAya tema che. kaLAvatIne tene uttara sahasAja maLI gayo che ke " AvA rAdhAvedhavaDe karIne kaLAvatInA manane priya thanAra vizvanA mukuTamAM vartanAre eka cAdara kumAraja jayavaMta varteche. " AvI rItanA samAna vicAravALA, paramatatvane pIchAnanArA, saMsAranA sva. rUpane oLakhanArA daMpatIja A leka parelekanA hitane sAdhI zake che. kaLAvatInI icchA pitAne eka patnIvratavALe bhartAra maLe te ThIka evI hatI, tethI caMdira kumAre rAdhAvedha sAdhyA chatAM jyAre tene prasanna cittavALI na dIDI tyAre tenI mAtAe tene kahyuM che ke "dhIra ane udAtta AkRtivALe tathA dAkSiNyanA bhUSaNavALe A kumAra tane kaI vakhata paNa sapatnInuM duHkha dekhADaze nahIM." A vAkayanA uttaramAM kaLAvatIe khulAso karyo che te khAsa dhyAna daIne vAMcavA cogya che. te kahe che ke " he mA tA! mane kadApi sapatnI thakI bhayaja nathI, paraMtu je te sapanIo IrSAne lIdhe mArA nimitte kAMI paNa karmabaMdha kare tene ja mane bhaya che, ane je teo ati prItinI rItithI vartaze te huM te svAmInI sapatnIone mArI sahedarI samAnaja gaNIza." A vicAra keTalA badhA uMcI patinA che. pitAne nimitte anya koI karmabaMdha kare, tene paNa jene ciMtA che te pite te idivaDe karmabaMdha kare ja kema? caMdara kumAre paNa be strInA saMbaMdhamAM pitAnA vicAra vidyAdharapatinI pAse Ane anusaratAja batAvyA che. te ApaNe AgaLa jozuM. ahIM te kaLAvatInA vicAranI suMdaratAja dhyAnamAM levA egya che. tyAra bAda kaLAvatIne rAkadara kumArane pANigrahaNa mahotsava thAya che. AvA zubha prasaMgamAM paNa akasmAt viM AvI paDe che, ane nehapUrNa hadayavALA daMpatino nehAmRtanuM AsvAdana lIdhA agAu ja viyegA thAya che. ekAeka ekama matta hAthI ane zaherane khaLabhaLAvI muke che ne tethI bhaya pAmelA loke cAre bAju bhAganAza kare che. sevaka purUSe ratnasena rAjAne tenI khabara Ape che. tevAmAM te te hAthI tyAM AvI pahoMce che. purUSanI sarva kaLAomAM pravINa caMdrodara kumAra cheDAcheDI bAMdhelA pitAnA vastrane tyAMja paDatu mukIne ekadama hAthInI sAme jAya che ane tene vaza kare che. A prasaMgamAM yAM ivadda vinAni e vAkaya khAsa saMbhAravAnuM che. ane zIkhelI kaLa vakhatasara kevI upayogI thaI paDe che te paNa lakSamAM levAyegya che. A prasaMge je te prabaLa kaLAvAna kumAra hAjara na hota te madenmatta hAthI zu upadrava na karata! te vicAravA lAgyA che. Aja hetuthI aneka kaLAonuM zikSaNa khAsa jarUranuM che ema siddha thAya che. For Private And Personal Use Only
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ www.kobatirth.org jaina dharma prakAza. unmatta hatI vaza thavAthI saiA khuzI thAya che kharA, paraMtu te huM vadhAre vakhata Takate nathI. kemake te hastI kumArane upADIne cAlateja thAya che. eTale rAjA, kaLAvatI ane prajAva sa ekadama dilagira thai jAya che. kaLAvatI succhita cAya che, rAjA takhya anI ntaya che ane maMtrIenI buddhi yuti thai jAya che. have mehurAjA peAtAnI sattAnA sapUrNa upayega kare che. eTale te divasanI rAtrI vyatita dhatAM kumAranA khabara kAMI paNa na maLavAthI kaLAvatI ane sa leAkeA nagaranI bahuAra nadI kInAre jAya che ane aLI maravAnA vicArathI khetapeAtAne mATe ciMtA. e racavA maDI paDe che. citAo racANI ane agni saLagAvavAnI taiyArI thai paNa agni saLagAvavA mATe ghaNA prayAsa karyA chatAM agni saLagyA nahIM, eTale tenu kAraNa zeAdhatI rAjaputrIe cetarapha najara pheravI te samipa bhAgamAM eka munirAjane dIThA, sa tenI pAse gayA ane kaLAvatIe cAritranI mAgaNI karI, munie tenAthI sa'sArIpaNAmAM zAsananI prabhAvanA thavAnu jANIne temaja bhegA vaLa karmanI vizeSatA jANIte temAM samata na ApI paraM'tu tenuM hRdayaduHkha kanI karavA caMdrodarakumAranA khakhkhara ApyA. AmAM labdhivata muninA agni'tya prabhAva ane temanu dIdI paNa dhyAnamAM levA cegya che, agni temanA prabhAvathIja saLagyA nahetA ane lAbhAlAbhanI tulanA karIneja temaNe sayama svIkA ravAnI nA kahI hatI. Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra 35 Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir munie kahelI cadrodara kumAranI hakIkatamAM jyAre vidyAdharendra tene pAtA putrI sAthe pANigrahaNa karavAnuM kahyuM tyAre kumAre kahyuM che ke " huM vidyAdhareMdra jeNInI rUpamaya lakSmI devanI maryAdAnu' paNuM ullaMdhana karanArI che ane jeNIna zIlAdi guNAne STinI lIlAja kahI matAve che,evI vadhUne huM Ajeja paraNyA chuM. rUpavatI ane satI eka patnine aMgIkAra karyA pachI kayA sukhane mATe bIjI gra parajIvI ? kArAgRhamAM paDanAra sAre che, dezAMtaramAM bhramaNa karanAra sAre che, a naraka gamana karanAra paNa sAre che, paraMtu e strIne pati sAre nathI, e zrIne patra gherathI snAnAdika bhujArahItaja jAya che, pANInuM biMdu paNa pAmatA nathI, ta pAdattu' kSAlana karyA vinAja suve che. aMte durkhAgI ane kadranI paNa sara ( zAkaya ) hAya te te nitara ne viSe lAvelA lohAyanI jema tenA darda gAtrane zodhe che. tethI tevA prakAranI priyAnA samarasamAM vyasanavALA mane tamAra putrInA vivAhune prabha'la rUcivALA chatAM pazu lona nathI." A Akhu vAya ja manana karavA gya che, putranI IcchAthI athavA viSayanI tRptithI za4 kalezAdi aneka For Private And Personal Use Only
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 3parTa bhAva dha thI eka upa2 bIjI strI karanArA vaNika vage A vAka khAsa vAMcavA jevAM che. cAdara te rAjakumAra hatA, tene eka uparAMta vadhAre strI karavA mAM vaNika varga jeTalI agavaDa hetI nathI, to paNa teNe kevA vicAra jaNAvyA che ? be strIvALe ghaNe jaLa AvI aMtarvedanAne anubhava karate hovA chatAM uparathI moTuM lAla rAkhIne phare che. bIjI strI karavAnA dareka hetu dalIlathI truTI zake tevA che, paraMtu temAM prabaLa mehavilAsane ja je kAraNabhUta gaNIe to pachI tenA para dalIla cAlI zake tema nathI. uparanA vAkayo vAMcIne ane be strIvALAne anubhava pUchIne pachI ka buddhimAna te vicAra kare ? e ke be strI karyA chatAM saMtati saMbaMdhI dhAraNA na pAra payAnA ghaNA dAkhalAo draSTigocara thAya che, ane tenA kAraNe paNa vicAratAM lakSamAM Ave tema che, chatAM jyAre eka viSayamAM laganI lAge che, tyAre vicAracakSu mIMcAI jAya che. prAsaMgika viSayane aMge ATalI sUcanAja basa che. cakodara kumAranA be strI na karavAne sabaMdhe AvA draDha vicAra chatAM aneka yegane laIne te vicAra tene paDate muka paDe che, tene Agraha karatAM vidyAdha kahe che ke "he mahAbhAgyavAna ! mArI putrIne paraNyA pachI bhale tamAre kaI paNa vakhata tenI sAme paNa jevuM nahIM, paraMtu tame teNIne paraNe, eTalAvaDeja huM mArUM mahAbhAgya samaju chuM." A vacane garajanI vakhatanA che. pAchaLathI tevuM na ke prasannatA baMne banI zakatAM nathI, iSanI bharelI strI jAti je na kare te che ! prAraMbhamAMja vidhAdharaputrI rUkamiNe vidyAzakitavaDe AkAzamAM evo dekAva karI batAve che ke jethI kaLAvatI pitAnA patine maraNa pAmele mAnI A mi praveza kare, eTale pitAnI zakya rU5 phAMsa TaLI jAya. tenI kRtinI asara tija thAya che, paraMtu kaLAvatI jevI agnimAM praveza karavA jAya che teja caMda1kumAra tyAM AvI pahoMce che. tene A prapaMcanI khabara paDe che paraMtu te koNe kare che te samajavAmAM AvatuM nathI. ' . bIjI vakhatanA agnipravezane prasaMge lokonI svArthavRttine judI judI na = gahInuM kathAnI aMdara darzana karAvyuM che te khAsa dhyAnamAM levA yogya che. ra ne rUkamiNI e be strI sahita caMdira kumAra potAnA nagaramAM . . . . kAvI guNothI AkarSAIne te tenA paraja Asakata thai jAya che. che ke je kavitA paNa nathI. ahIM saralane IrSayukata strInI pRthak pRthak jatinI : 3 prakAzita thAya che. kaLAvatI dhArmikavRttivALI hovAthI pitAne pati - - - , ane bIjI strI pAse na jAya temAM pitAne cethAvata saMbaMdhI . ? samaje che, A samajaNa strI jAtimAM prApta thavI ati durlabha For Private And Personal Use Only
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 360 jaina dhama prakAza. che. eka te strInI viyika vRttinI vizeSatA ane sapAnI pratyene tIra IrSAbhAva AvA vicArane TakavA paNa de nahIM. paraMtu draDha vRttivALI ane kAmavikAra vinAnI kaLAvatI tene vaza thatI nathI. te pitAnA patine rUkamiNI pAse javA vAraMvAra samajAve che. A kare che, ane potAnI pAse daroja AvatAM chatAM te ekAMtareja tenuM sevana kare che. A hakIkata tenI dhArmikavRttine mATe bahuja uMcA vicAra baMdhAvanArI che. kaLAvatInA satyAgrahathI chevaTe caMdrodara rUkamiNI pAse javA lAge che. viSayathI virakta buddhivALI kaLAvatI pitAnA vArAne divase paNa rUkmiNa pAse jAya te bhale jAya ema Icche che, ane pote dharmAdhanamAM tatpara rahe che. - kaLAvatIne vaLAvatI vakhate potAnA pitA pAse te dhamamAtya dhamarUcinI mAgaNI kare che. A hakIkata khAsa dhyAnamAM levA jevI che. viSayabuddhivALI strI sAsare jatAM vastrAbhUSaNanI athavA pitAne anukULa dAladAsInI mAgaNI kare che, tyAre kaLAvatI tevI mAgaNuM na karatAM dhamAMrAdhanamAM sahAyaka thanAra dharmarUcinI mAga zuM kare che. jenI vRtti A manuSyajanma dharmArAdhana vaDe ja saphaLa karavA lAgyA che evI heya che tenA vicAra AvA heya che. ahIM sudhI ApaNe kaLAvatInI zreSThatA joI. have rUkaNiInI kaniSThatA joIe. kaLAvatI jyAre pitAnA svAmIne rUmiNI pAse javAne Agraha karatI hatI tyAre ane caMdire kaLAvatInA AgrahathI tenI pAse javA mAMDyuM tyArapachI paNa rUmi niraMtara kaLAvatInuM ayaja citavyA karatI hatI ane kaLAvatIne koI paNa prakAranuM kalaMka ApavAne ghATa ghaDatI hatI. dhavazeThanA edhA mitranI jema tenI sakhI. e paNa tenA tevA duSTa vicArane uttejana ApatI hatI. jethI eka vakhata dharma rUcine cityaparipATI karato dekhI caMdare tenI prazaMsA karI, tyAre sakhIo pAse mArmika vacane kahevarAvyA, ane pachI tene aTakAvIne rUkumiNIe strIcaritra keLavyuM. sanI agAdha prapaMcajALamAM caMdrodara kumAra phasAye ane te ja divase sAyaMkALe bhagavaMtane pUjanathI avazeSa rahelA pukhevaTe kaLAvatI dharmaci pAse pA kapAsa (aMboDe) baMdhAvatI hatI tyAre jALIAmAMthI te sthiti cAdarane batAvavAmAM AvI. bhadrika pravRttinA caMdira kumAre AgaLa pAchaLa koIpaNa vicAra na karyo, ane ekadama AvezamAM Ave jaI kezapAsa ne kAMDA kApavArUpa akartavya karyuM. AvA mahA duHkhane prasaMge paNa dharmaparAyaNa kaLAvatI karmasthitinuM ciMtavana karavA lAgI-kheda bilakula na karyo. paraMtu dharma upara kalaMka AvavAnI himati vicAramAM AvatAM tene pArAvAra kheda thayo. zAsanadevInI hAjarImAM For Private And Personal Use Only
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir bhAva dharma. Ama naja banavuM joIe ema mAnI tenI teNe sahAya IcchI. eTalAmAM to zAsanadevI pragaTa thaI ane teNe zAsane jatinA hetu mATe ja pitAnI samakSa Ama thavA dIdhuM che e vAta jaNAvI te sAthe tenuM nivAraNa karavA pite tatpara ja che ema kahI kaLAvatIne pU dila se Ae. dharmarUcinA A vakhatanA vicAra to ghaNA uMcI pratika che. teNe te be bilakula ja nathI ane keInI sahAya paNa IcchI nathI. mAtra pitAnA azubha karmane ja udaya mAnI tene kSaya karavA tarapha ja pitAnI vRttine dorI che. baMne hAthanA kAMDA kapAI javA jevA dughaTa prasage AvI samatA rahevI, koInA para kiMcita paNa kheda na athavA duHkha paNa na anubhavavuM te atyaMta muzkela che. A paristhitine vicAra karatAM buddhi kuMThita thaI jAya che. avicAsti kAryanuM pariNAma caMdradarane taratamAMja anubhavavuM paDe che. zAsanadevInI udIraNAthI tene azAtA vedanIne tIvra udaya thAya che ane te asahya vedanAne anubhave che. tene zeke dUgArathI maMtrio tenI pAse AvI pahoMce che ane aneka upacAra kare che. paNa te sarva niSphaLa jAya che, chevaTe zAsanadevI satI strInA kezapAsanuM havaNa jaLa dharmamAM purUSane hAthe siMcana karAvAthI vyAdhi upazamavAnuM jaNAve che. maMtrIe te praga zarU kare che paraMtu tethI paNa vyAdhi upazamavAne badale vRddhi pAme che. kumAra have kAyara thAya che ane upacAra mAtra baMdha karavA kahe che. zAsanadevInA vacana para pUrNa AsthAvALe mukhya vRdhdha maMtrI AkAzavANI vRthA na hoya tema kahe che ane vimRta vAtanuM smaraNa thatuM hoya tema mahAsatI kaLAvatInA keza pAsanA - va jaLanuM dharmAtmA dharmarUcine hAthe siMcana karAvavA kahe che. rAjA te vAtanI azakyatA mogama jaNAve che tyAre maMtrI Aga kare che. rAjA pite karelA kezapAsane kAMDAnA chedananI hakIkata prakaTa kare che te sAthe te baMnemAM viplava thayAnuM paNa sUcave che. tyAre maMtrI caMdanAnI zItaLatA ane dI paNInI uSNatAne anubhava karIne kahe che ke-jyAMsudhI A baMne pitApitAne zItaSNu dharma taje nahIM tyAM sudhI kaLAvatI ne rUci paNa pitAnI dhArmika pravRttimAM kiMcit paNa duSaNa lagADe nahIM. A vAtanI rAjAne khAtrI karAvavA mATe tenI AnAkAnI chatAM vRddha saciva kaLAvatI pAse jAya che ane tene kezapAsa zIyaLanA prabhAvathI akhaMDa jue che. te sAthe dharmarUcinA kAMDA paNa chedya dekhe che. baMnenI AvI sthiti joI kaLAvatInA zIya1nI atyaMta prazaMsA karIne tenA kezapAsanuM havaNa jaLa eka kuMbhamAM dharmarUci pAse levarAnI cAdara pAse Ave che. mArgamAM te prabhAvika jaLa upara cAmara chatrAdi For Private And Personal Use Only
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ www.kobatirth.org 362 jaina dharma prakAza. AkAzagata dekhAya che ane te jaLanu sa'cana karatAMja caMdradaranA vyAdhi samULagA nAza pAme che. Ave addabhuta camatkAra nei caMdraMdarane rUkamiNI ba Mne mhAta thai jAya che ane kaLAvatInI kSamA mAgavA tenI pAse Ave che. Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 66 ,, ahIM kaLAvatInI adbhuta kSA dekhAi Ave che. rUkamaNI tenI pAse petAnA sarva prapaMca khullA karIte kahI batAve che, ane kSamA ApavA prAthanA kare che. kaLAvatI kaMhuM che ke " huM khar3ena ! teM mArU arjusa zu' karyu che ? sava jIvA poteja pUrve karelAM karyAMnu phaLa pAme che. '' AvA duHkhanA prasa`gamAM AvI samatA ane zAMte kacitna STie paDe che. karmAM jIvatAja e lakSaNa che. caMdredara rAjA kahe che ke " tArUM azubha kamamUrtimAna huMja chuM. " vaLI te kahe che ke " rUku miNI teA tArI sapatnI heAvAthI tane duHkha Ape paNa meM tArA priya chatAM tane duHkha ApyuM teja vadhAre khedakAraka che. " rAjA A pramANe kahe che te vakhate kaLAvatI mAnaja dhAraNa kare che eTale rAjA zubha bhAvanAe caDe che. AtmaniMdA kare che, peAtAnA AtmA jemAM prasanna nathI, temAM anya zI rIte prasanna thAya ? tethI kharI jarUra samaja pUrvaka AtmaprasannatAnIja che ema nizcaya kare che. tyAra pachI ekatva bhAvanA bhAve che ane prAMte AtmasvarUpADhikanuM ciMtavana kare che. ema zubha bhAvanA bhAvatAM dharmadhyAnane atikasIne zukaladhyAnamAM praveza kare che, jene pari NAme ghanaghAti cAra kameInuM samRLa unmUlana karI nAkhe che ane kevaLajJAna prApta kare che. A bhAvanA atyutkruSTa che. AvI bhAvanAnI vAnakI sakitaSTi jIveAne kavacit kavicatA prApta thAya che; paraMtu A bhAvanA ! kamasara samaye samaye vadha tIja jAya che. jA ke hArane dekhAvatAM, AmAM dAna, zIla, tapa e traNe prakAranA dharma draSTigocara thatA nadhI; paraMtu AMtarika vicAraNA karatAM te traNe dhuma paNa savAze prApta thayelAja che. ayadAna tA A bhAvanAmAM mukhya che. kemake svadayAnI prAdhAnyatA vaDeja bhAvanI vRddhi thai che. zIla dharma teA viSaya mAtrathI virakta bhAva ane pelika ArasA mAtranuM hAyapaNuM hovAthI sa paNe prApta thayela che ane tapa dhama tA. abhyaMtara tapamAM kahelA dhyAnatapa tarIke svaya vidyamAna che. jo ke AmAM mukhyatA bhAvadharmanI che, paratu eTaluM samaraNamAM rAkhavuM ke dAna, zILa, tapa ne bhAva-e cAre prakAranA dharmo paikI traNa prakAranA dharmonI upekSA karIne eka prakAranA dharmanuM ArAdhana karavA dhAre te tesvamamAM paNa banI zake tevuM nathI, mATe ke.i pazu eka prakAranA dharmanuM ArAdhana karavA cittavRtti tapara thAya te vakhate khAkInA traNe prakAzane Te vo aMze ArAdhavAnuM avazya dhyAnamAM rAkhavuM, For Private And Personal Use Only
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir caMdriAra rAjA kevaLapaNe vicarI aneka bhavyajIvone uddhAra karI ajarAmara rathAnane prApta kare che. ahIM A kathA saMpUrNa thAya che, tenuM rahasya upara batAvyuM che te karatAM paNa vizeSa buddhimAne ghaNuM vadhAre AkarSI zake che. ame te mAtra tene rahasyanuM digdarzana ja karAvyuM che, paraMtu ATalA uparathI paNa je bhavyajIva tenuM anukaraNa karaze te kalyANa saMpadAne prApta karaze. tathAstu. sarvajJa dharmanI yogyatA. [ anusaMdhAne puSTa 347 thI tyAra pachI sataramuM vAkya dharmanI yogyatAne ane e kahyuM che ke - 2 jALavaH pAvAva - pAraka avarNavAda na lavA. jaina siddhAMtakAroe pArakA avarNavAda bolavA-pArakI niMdA karavI tene mahA pApa gaNeluM che. AmAM kenA chatAM durguNa bolanArane paNa bAtala karavAmAM AvelA nathI, te paNa avarNavAda belanAra gaNAya che. uttama purU te pArakI prazaMsA karavA mATeja pitAnI vANIne upaye ga kare che. varNavAda balavA mATe te teo muMgAja hoya che. zAstrakAroe jAticaMDALa, karmacaMDALa, pIcaMDALa uparAMta niMdakane paNa cothe caMDALa kahelo che. nidaka purUSa potAnI jIbha vaDe pArakA durga tuM AsvAdana kare che-pArake mela dhUe che. arthAta koInI niMdAthI tene durgA ja nathI, paNa niMdA karanArane te tene svAda maLe che. tenI asara thAya che. A jagatamAM durgaNe aneka prakAranA che. temAMthI koImAM kaI te kaImAM kaI durguNa hoyaja che. duguNanI zunyatA te saMsArathI vimukta thanAramAMja hoI zake che. A paNe anyanA durguNa joIe chIe, paNa ApaNA potAnA durgaNa joI zakatA nathI. pArake durgaNa alpa hoya chatAM ApaNane meTa lAge che ane ApaNe durguNa mATe hoya topaNa nA lAge che. keTalIka vakhata te pArakA je guNonI Apache niMdA karIe chIe teja durgaNa ApaNAmAM nivAsa karI raheluM hoya che. vakhata para pramANamAM enA karatAM vadhAre paNa hoya che. ghaNI vakhata kaMjusene anya kaMju. sanI niMdA karatAM dIThAM che. mATe dharmanI gyatA meLavavAnA Icchake pArakA avarNavAda kadi paNa belavA nahIM. tyAra pachI aDhAramuM vAkaya gurU mahArAje e kahyuM che ke tijJA pALApArakA guNe grahaNa karavA. AvuM vAkaya te ghaNuM bole che paraMtu tevuM vartana karavuM ghaNuM muzkela che. AvA vartananA prAraMbhamAM guNone e. For Private And Personal Use Only
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org na dhama prakAnAM. Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 364 LakhavAnI jarUra che. guNlRAne ALakhyA pachIja te grahaNa karI zakAya che. guNunA aneka prakAra che. mArgAnusArInA 35 guNu, zrAvakanA 21 guNu, bhAva zrAvakanA 17 guNa ityAdi. A guNemAM tamAma prakAranA gunA samAveza thaI jAya che. ahIM dharmanI cegyatA saMpAdana karavA icchanArane mATe te vyavahAramAM guNa tarIke prakaTa oLakhAtA mA, niraNimAnatA, saralatA, sataSa, dAkSiNyatA, dayALutA, lajvalu tA, udAratA, gaMbhIratA, sadAcArIpaNa, pramANikapaNuM, satyavaktApaNa' vigere guNA huNu karavAne cAgya samajavA. AmAMnA je guNa athavA guNe anyamAM daSTie paDe te zrRNa karavA. upalakSaNathI deSane grahuNuM na karavA ema samajI levu', maheLe bhAge manuSye ArakA guNa grahuNa karavAne badale deSa sahelAithI ane utAvaLethI gadguNa kare che. jenA jenA saMsaga mAM Ave che tenA guNanI asara thatAM vilaMba lAge che ane doSanI asarasatvara thai jaya che. susalamAna rAjAeMnA vakhatamAM tenA rIta rIvAja paikI keTalAka A prAe graDuNu sAthe tenA doSAnI paNa hiMdu prajA upara asara thai. yuraipIana rAjakartAnA sabaMdhamAM AvyA eTale tenA udyamIpaNA vigere guNA grahaNa karavAne badale aghaTatI svataMtratA (svacchaMdIpaNu), abhakSya padA nu bhakSaNa ane apeya padArthanuM pAna, lezudAranu' leNuM traNa varSa pachI rada karavArUpa apramANikapaNuM-ityAdi doSe! tarataja graheMNa karI lIdhA ane tenA aDALA kharca vALA hovA sAthe hiMdu prajAne anukuLa na paDe tevA vezanA paNa svIkAra karyAM,tenA guNA cahuNa na karyo. A pramANe thatuM hovAthI dhamanI cegyatA meLavavAnA icchaka mATe zAstrakAra kahe che ke teNe pArakA guNA grahaN karavA, tenI prazaMsA karavI, tene eLakhavA ane khanI zake teTaluM tenuM anukaraNa karavu te sAthe tenA doSa sAmo te dRSTi paNa na karavI ane bhulecuke paNa grahaNa na thai jAya tene mATe sAvacetI rAkhavI. kharA saddaguNI thavAnA A mukhya upAya che. tyAra pachI egaNIzamuM vAkaya e kahevAmAM Avyu che ke Ama lagnanIya niyunine pAtAnA guNu kahetAM lajavAyuM. keTalA eka alpamati mANase ema kahe che ke-guNunI vAta kahevAmAM lAja zI ? na kahIe teA khIne khabara thI paDe? lAja te aghaTatI vAta khelavAmAM che, ' kahenAra samajatA nathI ke guNu kathana e evI vastu che ke te bIjAnA mukhamAM zele che. pAtAne mukhe peAtAnA guNunI vAta kahenAra leAkanI najaramAM halakA jaNAya che. leke jo ke tene meDha prArya keAI kahetA nathI paratu pAchaLa vAtA kare che ke--'bhAi khaDAi kevI mAre che ? ' vaLI peAtAmAM amuka guNa keTale aMze che tenI kharI khabara pazu peAtAne paDatI nathI. pote alpa guNane paNa meTa mAnI le che. vaLI keTa For Private And Personal Use Only
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir sarveza dharmanI yogyatA. 15 lIka vakhata pALeluM zIla, karelI udAratA, tapele tapa, batAvelI kSamA, dekhADele teSa vigere evA evA pRthaka pRthak kAraNene laIne AcarelAM hoya che ke tene guNutarIke lekhavavAmAM paNa vicAra karavo paDe che. ApaNe pote paNa jarA uMDA utarIne vicArIe chIe te tenA hetu judA judA ApaNane samajAya che. strI sAthete aNabanAvathI ke dveSathI pALeluM zIla, pArakI IrSA ke spardhAthI karelI udAratA, kaSAyanA kAraNe paratve karela tapa, lekaniMdAthI bacavA mATe aMdarathI dhamadhamatAM chatAM uparathI batAvelI kSamA, lokomAM lobhI tarIkenuM upanAma na maLe teTalA mATe aMdara te pArAvAra tRSNA hovA chatAM uparathI batAvele saMteSa ItyAdi aneka prakAranA bahirdekhAvanA guNa guNa rUpa na hovA chatAM ApaNe tene guNapaNe mAnIe chIe. bIjAo guNanI prazaMsA kare ema IcchIe chIe ane vakhatapara svamukhe paNa AtmaprazaMsA karIe chIe, zAstrakAra te temAM lajajA dhAraNa karavAnuM sUcave che. keTalAeka vicakSaNa purU pitAnI prazaMsA sIdhI rIte svamukhe na karatAM ADakatarI rIte kare che athavA bIjAo potAnA prazaMsaniya kAryane jANe tevA saMge khaDA kare che. athavA bIjA pAse karAve che. A badhA AtmaprazaMsAnA ja prakAra che. Ama prazaMsA karanAra guNamAM AgaLa vadhI zakatA nathI, prazaMsA pite kare che eTale niMdA pArA mukhamAM jAya che. paNa je pite Atma prazaMsA na kare te teja bIjAnA mukhamAM praveza karavAno prayatna kare che. A viSaya vAraMvAra carcA havA che. tAM tenAthI pAchA osaranArA bahu ala5 manuSya draSTie paDe che. jarAka vAta calAve ke tarataja "ApaNe to Ama ne ApaNe te tema" ItyAdi vAkaya racanA nIkaLavA mAMDe che. te sAthe pArakI niMdA thayA zIvAya raheto ja nathI. ochI yA vatI thAyaja che. kAraNa ke te AtmaprazaMsAnI sakhI che. je dharmanI yogyatA meLavavI hoya te guNa meLavavA mATe aniza prayatna kare paNa tene svamukhe bolavAmAM te muMgAja thaI javuM. tyAra pachI vIsamuM vAkaya e kahevAmAM AvyuM che ke - barathama isukad - AzumAtra sukRta karyuM hoya te tene paNa saMbhAravuM, arthAt mahAna sukRta te zI vAta paraMtu a5 sukRta paNa je pita karyuM hoya tene bhuvI na javuM-saMbhAravuM. sukAnA aneka prakAro che paraMtu temAM dAna, zIla, tapa, bhAva, tIrthayAtrA, svAmIvAtsalya, samakSetrapaSaNa, dharmakriyAkaraNa ItyAdi mukhya suka gaNAya che. temAMnA je je sukRti eTale jeTale aMze pUrve karelAM hoya te te saMbhAravA. ene saMbhAravAthI te te sukRte pharIpharIne karavAnI IcchA thAya che, karI zakAya che ane purve karelA sukRtathI meLavelA puNyamAM vRddhi thAya che. A saMbhAravuM tenA anudana nimitteja che, ane tethI ja mokSa mArganI ArAdhanAnA daza prakAre For Private And Personal Use Only
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 366 jaina dharma prakAza. paikI sAtame prakAra zubha karaNanI anumodanAne batAvela che. ahIM saMbhAravuM te mAnasika kArya che. tene vacana dvArA prazaMsArUpe kahevuM te vAcika kArya che. te na kara vAnuM uparanA vAkyamAM AvI gayuM che. ane tethI ja A vAkya kahevAnI jarUra paDI che. kemake jyAre AtmaprazaMsArUpe pitAnA guNa bIja pAse kahevA nahIM tyAre zuM tene saMbhAravA paNa kharA ke nahIM? evI keIne zaMkA thAya tenA nivAraNa mATe A vAkaya kaheluM che. dharmanI yogyatAnA Icchake A vAkaya paNa dhyAnamAM rAkhavA cigya che ke jethI sukRtanI vRddhi thavAno saMbhava che. ekavIsamuM vAkya A saMbaMdhamAM e kahevAmAM AvyuM che ke titavaM gha -pArakA arthamAM-kAryamAM prayatna karo athata paranA kAryanI siddhi mATe banate prayAsa kare. paropakAra karavAne paNa A vAkyamAM ja samAveza thAya che. keTalAka evA paragaju purU jevAmAM Ave che ke je pitAnuM kAma cheDIne---vakhatapara pitAnA kAryane vinAza thato hoya te thavAdaIne athavA vinAza karIne paNa pArakuM kArya avazya karI Ape che. pArakA kAryamAM pitAnA vakhatane, dravyane, lAgavagane, saMbaMdhano, oLakhANane upayoga kare che. Atmabhoga Ape che. A saMbaMdhamAM utkRSTa dAkhale sajA vIra vikramane che. teNe pArakA kArya nI siddhine mATe pitAnA zarIrane paNa keTalIka vakhata ga Ape che tethI ja te paraduHkhabhaMjana kahevAI gayela che. dareka mANasa paraduHkhabhaMjana thaI zakato nathI. kAraNa ke sarvanI evI zakita hotI nathI, sarvane evI jogavAI hatI nathI, sarvane evAM sAdhano hatA nathI, paraMtu jene evAM sAdhane prApta thayelA hoya teNe te avazya pArakA duHkhe nuM nivAraNa karavA tatpara rahevuM joIe. je mANasa pote potAnA duHkhanuM paNa nivAraNa karI zake tema na heya te bIjAne duHkhanuM nivAraNa zuM kare ? paNa jene evA anukuLa saMge puNyage prApta thayA hoya teNe potAnI buddhithI, pitAnA dravyathI, pitAnI jAtathI ane pitAnI lAgavagathI, amuka vyaktinA, amuka samudAyanA, amuka gAmane, ke amuka dezanA duHkha nuM, upAdhionuM, agavaDonuM nivAraNa karavuM joIe gharmanI cogyatA paNa tevA manuSyaja meLavI zake che. chatI zakita je manuSya temAMnuM kAMI karato nathI tene maLelI zakti nakAmI che, nipagI che. niSphaLa che ane lAbha kAraka na thavA sAthe ulaTe viyaMtarAyano baMdha karAvanArI che. mATe dharmanA Icchake pite upakAra karavA mATe aharniza para rahevuM egya che. tyAra pachI bAvIzamuM vAkaya dharmanI pigyatAne ane kahevAmAM AvyuM che keupavA karA vigi ---prathama viziSTa purUne--ke jene For Private And Personal Use Only
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir savana dharmanA yogyatA. bar3akha (guNI janeAne) khelAvavA. A vAkyamAM khAsa rahasya e raheluM che ke jyAre aneka prakAranA manuSyane samudAya maLyAM hAya tyAre temAMthI prathama je uttama purUSa hAyaguNI hAya-sajjana hAyalAyaka haiya, pAMcamAM puchAtA heya, nirabhimAnI hoya tevA mANasAnI sAthe vAtacIta karavI, temanA satkAra karavA, temane sukha samAcAra pUchavA AmAM peAtAnI zAbhA vadhe che ane uttama manuSyanI paMkitamAM gaNu vAnu kAraNa bane che. vaLI aneka prakAranA anya lAbhA paNa thAya che. Aja vAkaya vyatirekathI ema vi cAravu` ke je mANase halakA hoya, techaDA hAya, durguNI hoya, abhimAnanA bharelA hAya, asadAcArI hAya, le kamAM niMdAtA hAya, durjana heAya tevAenI sAthe AlApa salApa vizeSa na karavA, temanI pAse ubhA na rahevuM, temanA paricaya na karavA. phA raNake ema karavAthI ApaNe paNa tevA gaNAie chIe. anya manuSya e taTastha rahIne jonArA hAya-jotA hAya tee ApaNane tevA mANusenI patimAM ga NI kADhe che. pArTIe vigere meLAvaDAomAM A sthiti bahu dazyamAna thAya che, ghaNe bhAge sarakhesarakhA svabhAvavALA, sarakhA udyAgavALA, sarakhA vicAravALA athavA bIjI koIpaNa prakAranI sarakhAIvALAM mANusene ja meLa bAjhe che, tevAeja paraspara maLI taya che te AnaMda kare che. te uparathI temaja tevA prasa'gamAM khAvA pIvA upara, kaiAtuka jovA upara, nAyakAnA gAna ke nRtya upara, athavA khAsa janahitakAraka vAtacitA thatI hoya temAM bhAga levA upara-jenApara jenuM citta vadhAre AkarSAya che tenAparathI tenI parIkSA thAya che. mATe dharmonI cemyatA meLavanArAoe viziSTa purUmeneja belavavA, temanI sAtheja vAta karavI, jethI lukemAM sArA mANusanI gaNatrImAM gaNAvAya che ne dharmanI ceAgyatA prApta thAya che. tyAra pachI trevIzamuM vAkaya e kahyuM che ke~ anumodanIyo dhArminanaH-dhArmika janonI anumodanA karavI. pAtAthI dharma kArya bane ke na bane, pahelu' ane yA mADu bane, thoDuka bane ke vadhAre ane paNa jeo dharmakArya karatA hoya, dharmakAryamAM udyukta hAya, dhArmika gaNAtA hAya tevAonA kAryanI eTale temanI anume danA karavI, prazasA karavI, tevA kArya karavAnI icchA karavI, anatA prayatna karaveA. A pramANe karavAthI anukrame ApaNe paNa dharmakArya karI zakIe chIe, temAM citta coMTe che ane pariNAme ApaNe pazu dharmika vRttivALA thavAthI dhArmika gaNAIe chIe, dharmanI ce.gyatA meLavavA icchanAranuM A te khAsa kanyaja che ke dhArmIka purUSaeNnI anumedanA karavI. vyApAranI anu. rAhanA karanArAjaja vepArI thaI zake che, vidyArthIpaNAnI anumeAdanA karanArA, For Private And Personal Use Only
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 368 jaina dharma prakAze.' tene cAhanAroja vidyAthI thaI zake che, vakIlonI anumodanA karanAre-te dhaMdhAne pasaMda karanAroja vakIla thaI zake che; eja pramANe dhArmika purUnI anamedanA karanAroja dharmanI gyatA meLavI zake che ane dharma thaI zake che, jene je kArya pasaMda na hoya, je kAryanI je prazaMsA ke anudanA na karate hoya, je kArya jene rUcikara na hoya AnaMda ApatuM na hoya te kArya tene prApta thatuM ja nathI. dareka kArya mAM prathama rUci thavI joIe tyAra pachI te kArya mAM AgaLa vadhI zakAya che. mATe dharmanI gyatA meLavavAnA Irachake dhArmika janenI anumodana avazya karavI. kocaMmAM kartA te athavA kartAmAM kAryane upacAra karIne kAryane kartAnuM kaMcita abhedapaNuM hovAthI dharma kAryanI athavA dhArmika manuSyonI anumodanA karavI te baMne ekaja che; temAM pRthaka bhAva nathI. tyAra pachI vIsamuM vAkya e kahevAmAM AvyuM che ke - 7 vidhA paramaparaMpArakA mamanuM uddaghATana karavuM nahIM. arthAt pArakA marma ughADavA na -pragaTa karavA nahIM. kadI keIna marma ApaNA samAjavAmAM AvyA hoya to tene hRdayamAMja gopavI rAkhavA-koInI pAse pragaTa karavA nahIM. pitAnA marma keIe ApaNane vizvAsathI kahyA che. ane te ApaNe bI. jAne kahI daIe te tethI vizvAsano ghAta thAya che. vizvAsaghAta mahA pApa che. tethI eka karatAM vadhAre pApasthAnake baMdhAya che. pArakA marma ughADavAthI tene vakhatapara Arthika hAni thAya che, zArIrika kaSTa prApta thAya che athavA vakhatapara AvezamAM AvI jaI te prANune paNa tajI de che. AvA aneka daSTAMti zAstramAM sAMbhaLIe chIe ane dRSTie paNa jaIe chIe. uttama purU te kAyama samudranI jevA gaMbhIraja hoya che. tene sAMbhaLavAmAM, jANavAmAM, anubhavavAmAM aneka prakAranI vAte-hakIkate Ave che te hadayamAMja utAre che. paranI pAse pragaTa karatA nathI. keIna lAbhanI-koInA guNanI-meInA satkRtyanI vAta jANavAmAM ke anubhavavAmAM AvI hoya te te ullasita hadayathI bIjAne kahe che. temAM tene harSa thAya che ane anyane paNa prazaMsAdika lAbha thAya che. mATe dharmanI gyatA meLavavAnA Icchake pArakA marma kadi paNa uDavA nahIM. emAM lAbha bIlakula nathI ane hAni aneka prakAranI che. dharmanI yogyatA meLavavA aMge pIzamuM athavA chelluM vAya e kahe vAmAM AvyuM che ke - vita juvepAvAda-sArA veSa ane AcAravALA thavuM. A vAkya cheluM che paNa ghaNuM gaMbhIra che. AmAM uparanA tamAma vAkane TuMkAmAM samAveza For Private And Personal Use Only
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org '' sujJa dharmanI che!gyatA. 369 karI dIghe che. sArA veSavALAne sArA AcAravALA thavuM eTale khAkI kAMi rahetuMja nathI. sArA vepavALA thavu' eTale milananeSa-aghaTatA veSa-AchakaDA veSa-yane ke sthitine athavA dezane ke kALane aAjate veSa na paheravA, malinaveSa lekemAM ka jIsa kahevarAve che ane zarIrane paNa nukazAna kare che, vastrAdikanI kiMmatamAM-kharcamAM paNa ekadara phAyado thatA nathI. ApaNane ThIka na lAge-leAkeA ThIka na kahe teve veSa aghaTato veSa kahevAya che, vagara jarUrIyAtavALA prasaMge bhAre kiMmatanA athavA khArIka vae ane AbhUSaNeA paheravAM, paherIne pharavu te AchakaDo veSa kahevAya che. vaya vRddha hoya ane bALaka ke yuvAna jevA vacce pahere te vayane achAjatA veSa che. sthiti gariba haiAya chatAM keAInI pAsethI mAgI lAvIne ke devAdAra thaine bhAre kiMmatanAM vacce paheravAM te sthitine ahajatA veSa che. deza garama ya ne ThaMDA dezane mAka Ape tevAM vA paheravAM athavA deza ThaMDA hoya ne garama dezane anukuLa vacce paheravA te dezane aNuchAjata vedha che. temAM tranA anya prakArone paNa samAveza thAya che. kALa ziyALAnA hAya ne grISmaRRtune yogya khArika vastra paheravA ne kALa unALAnA hoya ne zItaRtune yogya garama vastra paheravAM te kALane achAjatA veSa che. ityAdi aneka prakAre agha ti vaiSa pasiMhavA sab dhI che, eTalAmATeja paDiMta vIravijayajI bAravratanI pUjAmAM lAvyA che ke--"ati udbaTa veSa na paherIere lAla, navI dharIe malinatA vezo, ' ATalI hakIkata tA suvaiSavALA thavAne age kahevANI. AnA vistAra karavA jatAM viSaya bahu vadhI jAya tethI karelA nathI. have suAcAravALA thavu' ema je kahyu che tene mATe vizeSa vyAkhyA karavA karatAM upara je je vAkaye kahI gayA chIe tenuM ja vAMcavAmAM punarAvatta na karI javu* basa jaNAya che. kAraNake temAM zAstrakAra tamAma prakAranA sadAcArI batAvI gayela che. kartAe A upasaMhAra rUpa prAMtavAkayamAM tenAja samAveza karelA che. mATe dharmanI cenyatA meLavavAnA Icchake nira Mtara sArA AcAravALA thavu'. loka virUddha-lAka nirdita AcAravALA kadipaNa na thavu', leke nirmaLa Adarza tulya che. leAkanI aMdara vicakSaNa purUSa te paNa samAveza che. tethI tevA purUSAnI dRSTimAM ApaNe jevA hAie tevAja dekhAie chIe mATe nira`tara sadAcArI rahIne leAkanI paNa prIti meLavavI, dharmanI ceAgyatA meLavavAmAM te paNa eka praLa sAdhana che. Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir A viSaya ahIM pUrNa karavAmAM Aveche. gurUmahArAjAe prasanna thaIne dharma upArjana karavAnA je je upAyA batAvyA che te karavAnI--AdaravAnI dharmanA utsa ke dareka manuSyenI pharaja che. mATe A lekhanuM vAravAra manana karIne te te vAkayenuM For Private And Personal Use Only
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 370 jaina dharma prakAza. rahasya pettAnA aMtaramAM utAravuM ane peAtAnI kRtisAthe ghaTAvavuM. emAMnA pratyeka vAkaye je peAtAnI kRtimAM ghaTe te mAnavu` ke ApaNAmAM dhamanI cegyatA prApta thai che, tethI have svalpa rAmayamAM ApaNane dharmanI paNa prApta thaze. te sivAya potAnI meLe nirdhana mANusa jema zroma ta thaI bese tema dharmI thaI besavu ceAgya nathI. dhamI tarIke oLakhAyA agAu A prathA vicAra karavA ghaTe che. jeo AvA sAMr3hacAra karaze te alpakALamAM AtmakalyANune prApta karaze. iyela. jJAnasAra sUtra vivaraNa. fq!YY. ( ! ). sanmitra kapUravijayajI ) ( pUrve saMyama aTakamAM kahevAmAM Avyu tema zAstravidhithI sayamamudrA-dI kSAnI sAkatA uttama prakAranI raheNIkahegaDe che; te vinA vegrahaNa kevaLa kaSTarUpa che. jene zAsakAra veviDa banA kahIne khelAve che. tAtparya ke sayama mudrA grahaNa karI pramAdala tajI sAvadhAnapaNe uttama prakAranI raheNIkaheNI AdarI tene saphaLa karavA prayatna karaze ghaTe che. anyatra paNa zAstrakAra emaja kahe che ke " je havA pApahero pAMDi " satAve che, ane peAtAnAmAM kazA AcAra viAranu pheMkANuM hetu nathI evA mANasane mANasaja aNuvA cegya nathI, paraMtu je potAnA khAtmAne sArI rIte samAvI maryAdAzIla banAve che eTale uttama prakAranI raheNI karaNI pALe che te khara mANasa gaNavA lAyaka che. cU kA hi puMganA teSAM ye'nyazikSAvicakSaNAH / ye svaM zikSayituM dkssaasTemAM pujAnA sukhAr ! " jema jAvaDe nahI obhe che, jyotiSucakrathI AkAza role che, nyAyathI rAjA bhe che ane vinayathI vavA zele che tema uttama raheNAthI sayama zobhe che. te karaNI hya ane alpatarUpa e prakAranI hoya che. te atemAM yathAyogya pramAda rahita pravRtti karI anukane nivRtti meLavatA ja saya ane caritArtha ( sArthaka kare che. eTale ke tethI anukrame rAsarata leze ne! ta karI mokSapadane pAme che. te muddAne prArya karavA inAra mumukSue kevu pravartana rAkhavu joie athavA kalA pravAha mA aa malAvI zake ? te zAstrakAra poteja A aSTakarma zatamAM jaNAve che. 4 For Private And Personal Use Only
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir phAsara sarve vivaraNa: jhAnI kriyAparaH zAnto, nAvitAtmA jiteMghiyaH // svayaM tINoM navAMjodheH, paraM tArayituM kSamaH / / 1 / / bhAvArtha-"samyaga jJAna ane kriyAne sevanAra zAnta ane bhAvita AtmA jitedriya thaI A bhayaMkara bhadadhithI pite tayAM chatAM anyane paNa tAravA samartha thAya che. upara batAvelA saddaguNa vinAne bAhyADaMbarI svaparane tAravA zaktimAna nathI." 1 vivaraNa-jenAthI rAgadveSAdika ke kSINa thAya, ane uttama prakAranA kSamA, mRdutAda guNa samudAya jAgRta thAya evuM tatvajJAna jeNe prApta karyuM hoya, athavA evuM tatvajJAna prApta karavAnI ja je dinapratidina adhika kALajI rAkho hoya te jJAna tevuM tatvajJAna vinayabahumAnapUrvaka thahI jema AtmAnI nirmaLatA thAya, upAdhi deja ocho thAya athavA samuLage dUra thAya teja pratidina prayatna karatA hoya, temAM pramAdasevana heya, svachatathI anya mumukSu vargane paNa kriyA rUci banAvate hoya evo kriyApAtra, jemapitAnAmAM sthiratA guNanI vRddhi thAya tema capaLatAdika doSa dUra karavA pUrvaka pavitra saMyama karaNInuM sevana karI, vairAgya vRddhithI samasta kaSTane dUra karI, svAbhAvika zAntine sAtu anubhava kare te zAnta-upazAMta-prazAnta; maMtrI, muditA. karUNA ane madhyasthatA rUpa bhAvanA catuSTaya athavA anityAdika dvAdazabhAvanA temaja pAMca mahAvrata saMbaMdhI AcAra padi pacIza bhAvanAvaDe jenuM aMtaHkaraNa sadAya bhAvita haya, je jaganuM svarUpa yathArtha jANe levAthI temA kadApi nahi levAtAM sadAya udAsina dazAmAM vatI rahelA hoya te bhAvitaAmA; temaja durjaya mana ane Idriyone zAkata yutithI jeNe kabaje karI lIdhela heya athavA temanuM damana karavAmAM je sadAya dattacitta hoya evA jitedriya; je mahAtmA mumukSu hoya te svayaM A bhavasamudrano pAra pAmI anya AmAthI mumukSu janene paNa tAravA samartha thaI zake che. upara jaNAvelA sadaguNanuM sevana kayA vagara to piteja A bhayaMkara bhavasamudrane pAra pAmI zakatA nathI te pArane tArI devAnI te vAtaja zI? tethI mokSa sukhanA tIvra abhilASI mumukSu jane upara jaNAvelA samasta raMga dhAravA aDAniza ujamALa rahevuM joIe. temAM lagAre zithilAdara thavuM na joIe. kevaLa 9 (zuSka) jJAna mAtrathI kalyANa sadhAtuM nathI. tethI te guNene badale ulaTA deja thavA saMbhava che. yataH hota mUDhamati purA, thI gharanA lo; kazuM nI , rita pa. tethI je jJAna prApta karavAmAM Ave te AtmAnuM zodhana karI zreya sAdhavAmAM sahAyakArI thAya tevuM tatva rUpa hovuM joIe. nahiM ke pipaTIyuM jJAna ke je kevaLa pitAnI paMDitatA ba For Private And Personal Use Only
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 372 jaina dhama kAza eve tAvavA mATeja upayegI thAya. vaLI jJAna evI rItanuM prApta karavuM jeIe ke jethI jIva potAnu' anAdi vacchaMda vartana taLane zAstranIti mujaba cAlavA samartha thAya, kemake sadgatanathIja jJAnano sArthakatA che, ane jJAna (samaja ) sahita karaNIthIja iSTasiddhi thai zake che. mATe jJAtIne phaDI karaNI DaravAnI jarUra che, ane karaNo kara nAre tenI samaja levAnI pazu sAtheja jarUra che. kAraNke jJAna vagaranI karaNI AM paLI kahevAya che ane karaNI vagaranu jJAna mAtra pAMgaLuM gaNAya che. teTalA mATe jJa!na ane kriyA samyag rIte sevavAnI sAthe jarUra siddha thAya che. kriyA paNa upara jaNAvyA pramANe mAdya ane atara ema be prakAranI che, pratilekhana pramukha bAhya karI che. te kaSAyajayavaDe atara sthiratA zAnti pragaTAvavA prayatna sevavA te atara karaNI che. tethI pratilekhana pramAna pramukha che je khAdya karaNI karavAnuM prApta thAya te te sarva aMtarala pUrvaka karavI joIe. ema karavAthIja sayama gujInI vRddhi ane sArthakatA thAya che. matalaba ke sayamanI rakSA temaja puSTi mATe je AhAra, nihAra, vihuAra pramukha karaNI karavI paDe te mI karaNI karatAM chatAM sthiratA-zAMti haNAya nahiM paNa vRddhi pAme cuMTa upayAga rAkhaje joIe; ane tethIja zAstrokata dAva, jevA ke ya, dveSa ane bheda varjIne abhaya, dveSa ane abhedyapaNe saghaLI saMyama karaNI rAdhavAnI jarUra che. matalaba ke pariNAmanI caMcaLatA pavArane je sayatna karaNI karavAmAM Ave temAM arUci na thAya, temaja te karaNI karatAM kheH ( zAka )nA pazu anubhava na thAya. tenI sahabALa rAkhIneja te te karaNI karatAM sarvathA hita saMbhave che. tevI nirdeiSa pravRttinivRtta rUpe pariName che ane AtmAmAM apUtra zAMtine pragaTAve che. nirdeauSa saMyama kAMDe jene svAtmAmAM zAMti pragaTI che te zAMta Ama, je maitrI pramukha jIdda na hatuM jyArA DerI AtAnA mAmAne bhAvita kare che athavA grahaNa karelA pAMca mahAvratAne AMtacArAdika dUSaNa rahita krusita bhAvathI pALe che, te vALanI vRddhi karI yu ta pA zake che, mATe mumukSu jate avazya saddabhAvanAnA Azraya kare che. sadbhAvanA vaDe sA vAsita hoya te bhAvitaAtmA samartheze. te ane idrayane mekAM cukavAthI te zAMtine bhaMga kare che eTalu ja nADuM paNa huM dhare duHkha Ape che, eTale aneka prakAranI Adhi vyAdhi upajAvI chaha ane pragaTa viTanA kare che. ane ! ntaramAM paNa adhagatimAM utArI de che. ema samajI zaNA mumuda janA uddhata tura'ga jevA mana ate iMdriyane zAyu tathI bahu pare dame che. temane lA me kaLAM mukatAM nathI. eTale ke manane jJAna dhyAna saMbaMdhI zuzna vicArazu!mAM parovI khe che ane kheATI athabha vicAraNAthI nivAre che temaja rasanA pramukha pAMce For Private And Personal Use Only
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 373 jJAnasAra sUtra vivaraNa. idrine azubha viSe mAMthI nivArI zubha viSamAM joDI de che. te evI buddhithI ke, rAgadveSAdika vibhAva pariNati maMda thAya ane AtmAnI sahaja niSkapAya vRtti pragaTa thAya. satata abhyAsathI mana ane Idriya upara kAbu rAkhI temane svavaza karI le te jitendriya samajavA. upara jaNAvelA vizeSaNe yukata mumukSu jene jo kSanA kharA adhikArI che, athavA telanA adha mumukSu janoe pUrvokta vizeSaNane saMpUrNa lakSamAM laI svadharma parAyaNa rahevuM joIe. te vinA mokSa sukha durlabha che. - saMkSepamAM prathama te sAdhujanone ucita che ke, temaNe sadagurU samIpa vinaya bahumAnapUrvaka adhyAtma lakSa jAge eTale svarUpanA bedha sAthe svasvarUpa sAmIja daSTi banI rahe tevuM tatvajJAna abhyAsa vaDe saMpAdana karI levuM. bIjuM--tevuM tatvajJAna meLavI svarUpa sAkSAtakAra karavA eTale kaSAyAdika pramAda dUra karI AtmA nirmaLa thAya tevA anukuLa sAdhana sevavArUpa saMyamakriyAmAM sadAya sAvadhAna rahevuM. temAM lagAre zithilatA karavI nahIM. zakti vagara azakA anuSThAna karavA pravRti karavI nahIM temaja mithyADaMbara paNa kare nahI. svazakti anusAra temaja rava adhikAra anusAra dharmakaraNI sva kartavya samajIne karavA khapa kayAM karavo. karavAmAM AvatI ke prathama karelI karaNane mada kare nahi, temaja baLa je zubha kiyA abhyAsarUpa karatA hoya temane kuyuktithI aTakAvavA nahi. ane pote jAte kaMI kapaTakiyA karI bheLA lokone ThagavA nahi. temaja tevI vaMcaka karaNathI kaI paNa manamAM rAcavuM nahi. yataH--" bAjhanusAra trijyA, che so matiDhIne; paziyAvale jaga uge, so nI bhavajalamIna." trIjuM-niSkapaTapaNe je kaMI saMtsarga ke apavAdarUpa (vidhi-nirUpa) saMyama karaNI karavI prApta thAya te pUrve jaNAvyuM tema capaLatA, arUci ane kheda pramukha de TALI jema sthiratA ( cittanI sthiti sthApanA) jaLavAI rahe tema kALajIthI sAdhya lakSamAM rAkhI prasannatAthI karI, kharI zAMti-samAdhi sukhane anubhava kare. e zuM-mumukSa janoe sadAya udAra-udAtta bhAvanAone Azraya kare. udAra bhAlanA ge mana vizuddha bane che. ane tethI rAga dveSAdika de dUra thaI samatA-zAMti-samAdhi sukha prabhave che. tethIja zAstrakAroe saddabhAvanAne apUrva amRta yA rasAyaNa sadaza sukhadAI batAvI che. pAMcamuM-viSama evA durgatinA mArgamAM kheMcI janArA mana ane idri For Private And Personal Use Only
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 338 jaina dhamaprakAza. ne mumukSu janoe avazya nirodha kare, eTale ke bhAvanAma Apta vacanAMkuzavaDe temane niyamamAM rAkhavA prayatna karavA yukata che. te dujeya mana ane iMdriyone mokaLa mukavAthI badhI bAjI bagADe che ane temane kAbumAM rAkhavAthI saghaLI bAjI je re che. tethI vivekAMta sAdhue temane vaza pravartAvavA prabaLa purUSArtha pherave che. phalitArtha e che ke ukata sAdhana cage mumukSu jane avazya Atmasiddhi nipajAvI zake che. kAraNa geja kArya nIpaje che, tethI mokSa sukhanA tIvra abhilASI mumukSuoe avazya ukta sAdhana saMpanna thavuM ghaTe che. jemane svapazama coge kaMIka jJAnanI prApti thaI hoya temaNe potAnI raheNa sudhAravA avazya lakSa karavuM joIe. temaja je kriyArUci ja hoya temaNe te te kiyAne hetu vigere sArI te samajavA khapa kare joIe. zAna ane kriyAne sevanAra sajajoe jema rAga kaMpa yA kaSAyajanya uSata pa zA thAya ane samAja svAbhAvika zItaLatA pragaTe evuM lakSa vadhAravuM joIe. ane eTalA mATe uttama bhAvanAmRtanuM sadAya pAna karavuM joIe. temaja tenA uttama bhAvanA sAdita rahe teTalA mATe mana ane Iye upara pura kAbu rAkha e. tema karavAmAM zeDo paNa gaphalata karavAthI jIvane AgaLa upara bahu sevuM paDe che. mATe mumukSu ja e svasaMyama karImAM lagAre pramAda kare nahIM. abamatapaNe AtmasAdhana karanArA mumukSuo avazya AtmakalyANa prApta kare che, eTaluM ja nahi paraMtu aneka bhavya janone paNa dadhine vistAra karavA puTa AlaMbanarUpa nivaDe che. 9. pote game tevuM na maLyuM hoya paNa zaba karaNI vinA te niSphaLa che ema zAzakAra batAve che-- kriyAvirahitaM daMta, jJAna mAnamaryakam // mti vinA jUthoDa, jAti kSINita che ! bhAvArtha--"kiyA-AcaraNa vinA kevaLa zuSkajJAna niSphaLa che, ane sadAcaraNayukata sarva jJAna rAphI che. kemake mArgane jANa chatAM paNa gamana diyA vinA IcchIta sthAne pahoMcI zakate rahI. ane mane kriyA cage mukhe-mAdhithI iSTa sthAne pahoMcI zake che. ema nidhorIne moTI moTI vAta karIne nahi viramatAM sAkSAt kriyArUri thavuM. 2. " vivaraNa-jANavAnuM phaLa e che ke je hitakArI hoya te AdaravuM ane minITa ne te chatAM je jANI joIne hita mArga Adare nahi ane For Private And Personal Use Only
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir nAnasAra rivaNa, 35 dezI mAtrathI kazuM vaLatuM nathI. tethIja jJAnI purU kaheNI karatAM paNa raheNI upara vadhAre bhAra muke che. "nAthanI sa , raheNI jhari kurtA " e padamAM cidAnaMdajI mahArAjAe spaSTa jaNAvyuM che ke "thanI re nata majrI, hai fii huM ghaMTI ghag; " matalaba ke raheNI-rUDI karaNuM vagaranI kevaLa kathanI te duniyAnI majurI tuve che. eTale ke kevaLa kaMThopakArI che, chatAM "thanI sa hama rIvI, rahI jatI lA ainirI;evI pravRtti bahudhA duniyAmAM dekhAya che. tyAre jJAnI vivekI ja te "vikAnaM bepha, rajIsI sara rahe sApha e mahA vAkayane ja anusaravAmAM kharUM hita lekhe che. kemake zAstrakAra kahe che kegamana kiyA karyA vagara mArgane jANato chate paNa koI ISTa sthAna prApta karI zako nathI. athavA hAtha paga halAvyA vagara taravAmAM kuzaLa chatAM koI paNa tArU tarIne sAme pAra jaI zakatuM nathI. evI rIte anukULa karaNI karyA vagara keIpaNa kAryanI siddhi thaI zakatI nathI. eja vAtane vadhAre dRDha karatAM chatAM zAstrakAra kahe che- svAnukUnAM kriyAM kAle, jJAnapUrNo'pyapadate / / ghI : bArADapi, tailapUri yathA / rU . bhAvArtha-bajema dI svaprakAzaka chatAM tela vATa vigerenI apekSA rAkhe che tema saMparNa jJAnIne yaNa kALe kALe Atma anukULa kriyA karavI paDe che. jemAM tela vATa vigere anukULa sAdhana vinA dIdhe baLI zakato nathI, phakta tela, vATa vigere pahoMce tyAM sudhIja dIvo baLI pachI e lapAI jAya che, tema jJAnIne paNa anukuLa kiyA karyA vinA cAlatuM nathI. jema ja rasa jaLathI cAra rahetA nathI tema satya-pAramArthika jJAna paNa tadanukuLa kiyA vinAnuM hatuM ja nathI. saMpUrNa jJAnI paNa svAnukULa kriyA kare che, te saMpUrga jJAnI thavA IcchatA evA alpajJAnInuM te kahevuM ja zuM ? ." vivaraNa-jJAnavaDe pUrNa evA tIrthakara, gaNadhara, cAdapUva, dazapUvI vigere paNa svasva adhikAra mujaba karaNI kareja che, temAM pramAda sevatA nathI, te alpa. rAnuM te kahevuM ja zuM ! saMparNa jJAnI paNa jyAre svaucita karaNInI upekSA kayA vagara te kheda rahita kare che te. pachI bIjAe tenI upekSA kemaja karAya ? svaparaprakAzaka dIpaka paNa zuM tela dIveTanI apekSA nathI rAkhata? rAkhe che. tela dIveTarUpa sAnukULa kriyAnI khAmIthI athavA gerahAjarIthI jema divo nirvANa pAmI jAya che, tema jJAnavAna paNa svaucita karaNamAM gaphalata karavAthI athavA to tenI tadana upekSA karavAthI adhikAra bhraSTa thaI jAya che. ema samajIne jJAnavaMta jIve For Private And Personal Use Only
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir jaina dharma prakAza. AtmakalyANArthe savaucita karaNI karavA sadAya sAvadhAna rahevuM ghaTe che. tethI ulaTuM vartana calAvanArane zAstrakAra phaTakA mAre che ke - bAhyanAvaM puraskRtya, ye kriyA vyavahArataH / / -vinA te vRtikig: II I ! bhAvArtha--"kiyA karavI te te bAhyabhAva che, ema kahIne je che sAthe vyavahArane nidhi kare che, teo mukhamAM keLa nAkhyA vinA ja tRmine IcchavA jevuM kare che. jema jagyA vinA muvA zAnta thatI nathI, tema satya vyavahAra sevana vinA zuddha nizcaya mArga paNa maLI zakatA nathI. paNa zuddha mArga meLavavA mATe te satya vyavahAranuM vizeSa sevana karavuM ghaTe che." | vivaraNa -je maMda pariNAmI thaI zithilAcArI banI ema kahe che ke, bAhya karaNI karavA mAtrathI zuM vaLavAnuM che? bAhya karazuM te kevaLa bAhya bhAvaja che. tethI bAhya karIne tyAga karI atyaMtara zuddhineja khapa kare ucita che. AvI rIte svecchA mujaba bakavAda karanAra pitAnA mukhamAM keLI nAkhyA vagaraja bhakha TALavAnI IcchA rAkhavA jevuM kare che. jema bhUkhyo mANasa bhUkhane TALavA mATe jarUra jeTalA kavaLa bharI khAya che tyAre ja tene tRpti thAya che, te vinA game teTalI rasavatInA nAma mAtrathI tene kaMI paNa zAti thaI zakatI nathI, tema vividha papatApathI duHkhita thayelA chae svapApatApanI zAMti mATe parama zAMta para mAtmaprabhupraNIta dharmakaraNI sarvasva adhikAra anusAra kheda rahita rUci pUrvaka sthiratA rAkhIne avazya sevavI joIe. tevI karaNa karyA vagara tene pApa-tApa upazAMta thaI zakatuM nathI. vaLI game te dharmakaraNa karatAM aMtara lakSa rAkhavAne paNa prayatna kare jarUra che. " nizA daSTi drA dharI, ghare cAra du vaMta te pApanI, vasamukane . matalaba ke je puNavaMta prANI paramAtmA prabhunI pavitra AjJA anusAre potAnA aMtare AtmAnI zuddhi karavAne mATe ravasva adhikAra anusAra dharmakaraNI pramAda rahita kare che te saMsAra samudrane pAra pADI zake che. AtmAthajanoe je kAMI karaNI karavAnI che te Atmazuddhine mATeja, tevA pavitra lakSmathIja eTale ke te pitAnAja hita mATe karavAmAM Ave che. tethI temAM katva abhimAna (ahaMkAra-mamakAra) karavAthI hAni saMbhave che ane teja dharmakaraNa nirmadapaNe nakAmA karatAM adhikAdhika hita sadhAi zake che. jo ke dhamakarANI karatAM svakaI karavAmAM kaze sAra nathI, te paNa kavacita For Private And Personal Use Only
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 377 jJAnasAra sUtra vivaraNa. akasIra amogha upAya e che ke, pUrva mahApurUSanA pavitra cAritranuM nirIkSaNa karI temanAthI ApaNAmAM keTalI badhI nyUnatA rahelI che, teno uDe vicAra kara. ema karavAthI te madajavAra gaLI jaze. A vAtanI upekSA karI kiyAmada karanArA kaThaNa karaNI karatAM chatAM paNa duHkhI thAya che tethI prathama kriyAmAM maMda Adara karave nahIM eTale zithiLatA sevavI nahIM, je je dharmakaraNI karavAmAM Ave te samaja pUrvaka aMtara lakSa sahita karavA khapa kare, jeo karmavege tema karI zakatA na hoya temanI hAMsI na karavI, temaja temane tiraskAra na kare, paNa temane zAMtithI temanuM kartavya samajAvavA prayatna kare. vaLI pite je kaMI dharmakaraNa kare tene utkarSa kayAre paNa na kare. kemake tethI lAbha kaze nathI, ane nukazAna ghaNuMja saMbhave che. tethIja zAstrakAre ema jaNAvyuM che ke, sahu keI AtmAthI janee pitAnA AtmAnI unnati thAya tevIja anukULa kriyA sAvadhAnapaNe aMtara lakSa (upaga) sahita karavA sadAya khapa kare. evI sakriyAnA lakSaNa sahita tenuM phaLa have zAstrakAra spaSTa kare che- guNavad bahumAnAde-nityas mRtyA ca sakriyA // jAtaM naM pAtayedanAda-majAtaM janayedapi // 5 // bhAvArthI--"guNavaMtanuM bahumAna banI zake teTaluM karavA pUrvaka tenuM satya smaraNa karavA pramukha saMkiyAthI utpanna thayelA bhAvane TakAvI rAkhavA sAthe navA bhAvane paNa pedA karavAnuM banI Ave che. mATe guNane athae hamezAM sakiyAnuM AlaMbana lIdhAja karavuM pa," vivaraNa-je bhavya jane rasattAgata rahelA jJAnAdika guNa pragaTa-prApta karavA prayatna karI rahyA che athavA jemane te te saddaguNe prApta thaI cUkelA che tevA saguNI janenuM bahumAna karavuM, temanI stuti karavI, temaja yathocita sevA bhakti karavI, te sarva temanI satkaraNaneja vinaya gaNAya che. tethI saddabhAvanAvaMta tenuM anumodana phaLa pAme che, eTale saddaguNanA sadaguNonI saddabhUta stuti pramukhathI temanA kAryane anamedana-puSTi Ape che, ane pitAnAmAM tevA sadaguNonA avaMdhya (amogha) bIja vAve che, tethI te bhaviSyamAM sAkSAt saddaguNa rUpe A bhAmAM pragaTI nIkaLe che. ukta rIte saddaguNInI sadAya stuti-prazaMsA karavA pramukha satkaranuM nitya niyamasara sevana karavAthI AtmAmAM pragaTelo sabhAva naSTa thaI jatuM nathI ane nahiM pragaTa thayele e apUrva sadabhAva phariNAyamAna thAya che. mATe satkaraNI sevana karavAnuM nitya vyasana rAkhavuM ghaTe che. niraMtara abhyAsa pUrvaka sakaraNInuM sevana karanAra avazya guNanI prApti ane For Private And Personal Use Only
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir jhAyopazamike jAve, yA kriyA kriyate tayA / / patitasyApi tanAva-prachirjAyate punaH / / 6 // bhAvArtha-prathama abhyAsa rUpe je sakiyA karavAmAM Ave che tethI e dro saMskAra jAmI jAya che ke te kiyA te zuddha ane asaMgapaNa thayA kare che. temaja kavacit devavazAt patita thayelAne paNa pUrvalA bhAvanI prApti thaI Ave che. paraMtu jeo pramAdane parAdhina paDyA satA saMtuphiyAnuM sevanaja karatA nathI tevA maMdabhAgIne te guNamAM AgaLa vadhavAnuM sAdhanaja maLI zakatuM nathI. " vivaraNa- dharmakarA prathama abhyAsa rUpe karavAmAM Ave che te zarUA tamAM saMpUrNa deSarahita hotI nathI paraMtu jema jema tene abhyAsa draDha thata jAya che tema tema te karI zuddha zuddhatara thatI jAya che. tethI kaI paNa dharmakaraNI karatAM zarUAtamAM aticArAdika paNa lAgatAM dekhI te karaNano samULago tyAga kare nahi. paraMtu temAM lAgatAM duSaNa TALavA apa karatAM rahevuM. ema cIvaTa rAkhI pravartatAM lAgatAM dUSaNe dUra thatAM jaze ane adhika prayatnathI kriyA nirdoSa paNa banI jaze. paraMtu kriyAmAM azuta jANa je kiyAmAtrane tyAga karI bese che ane bIjAne paNa kiyA karatAM nivAre che te bApaDA Agamaca vagaranA havAthI lAbhane badale svaparane nukazAna kare che. eTale ke tevuM svachaMda vartana zAstra virUddha hovAthI svArane apAyakArI thAya che. paraMtu je zAstraAjJAne lakSamAM rAkhI yathAzakti tene abhyAsa karavA khapa kare che te bhavya jane anukrame Atmaunnati sAdhI anyane paNa AlaMbana rUpa thAya che. amuka dharmakaraNa zA mATe karavI jarUranI che? tenuM anaMtara ane paraMpara phaLa samajI lakSamAM rAkhI svazakita anusAra ane adhikAra anusAra je dhamakaraNa karavAmAM Ave che, te karaNIvaDe pUrve karmavege patita thayelA jIvanA paNa pariNAma pAchA ThekANe AvI jAya che, eTaluM ja nahi paNa tenA draDha abhyAsathI pariNAmanI adhikAdhika vizuddhi thatI jAya che. mATe pramAda pariharIne dharma anudAnamAM ravasva adhikAra anusAra sadAya sAvadhAna rahevAnI ati AvazyakatA siddha thAya che. te bAbata zAstrakAra have suve che- Traau tataH kuta, vAparavAnA vA !! gi tu saMgAthA, ninAnAtika / 9 / bhAva tethI rANAnI vRddhi mATe temaja prApta thayelA saddaguNathI For Private And Personal Use Only
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir jJAnasAra mRtra varaNa. 379, vItarAga dazA prApta thatAM sudhI sevavA gya che. samasta mohane kSaya thavA pAme tyAM sudhI evA zubha abhyAsamAM pramAda kara ayukta che. pramAdasevanathI te ulaTo anartha pedA thAya che. mATe paramAtmadazA prApta thatAM sudhI apramatta bhAvaja AdaravA yogya che. vItarAgadazA prApta thayA pachI patIta thavAno lagAre bhaya nathI. vItarAga dazA te kAyama eka sarakhI ja hoya che. vItarAga dazAmAM kaI paNa kriyA karavA saMbaMdhI vikalpaja heto nathI. 7" vivaraNa-sahu koIne uttarottara hitanI vRddhi thAya ane ahitano samuLa nAza thAya te ISTa che. te jyAre hitamArgamAM Agraha pUrvaka maMDyA rahI ahita mArgathI pAchA osaravAmAM Ave tyAreja banI zake che. jemAM lAbhane atha vyApArI je vyApAramAM adhika lAbha dekhAya temAM Agraha pUrvaka ma rahe che ane alAbha dekhAya temAMthI eka paNa osare che, tema mumukSu janoe paNa Atmahitane mATe karavuM ucita che. jema pitAnA mAM jJAnAdika guNanI tatvathI vRddhi-puSTi thAya tema kALajIthI temaNe vartavAnuM che. temaja abhyAsa vege prApta karelA saMyama dika guNemAM khalanA na thavA pAme te paNa avazya lakSamAM rAkhavAnuM che. cheDA paNa pramAda sevanathI saMyamamAM khalana thAya che, to pachI pramAdaratanuM te kahevuM ja zuM? mada, viSaya, kaSAya, nidrA ane vikathA e pAMca mukhya pramAda che. tenAthI mumukSuvarga sadAya cetatA rahevuM joIe. te pramAdapizAca chaLa dekhIne saMyamI janene paNa parAbhava kare che tethI ukta pramAdapizAca chaLavA samartha thaI na zake tema mumukSu janoe sAvadhAna rahevuM ghaTe che. anyathA khaLanA ge saMyama hAnine prasaMga prApta thAya che. tethI saMyamanI rakSA mATe temaja tenI abhivRddhi mATe pramAda rahita banI amara dazA dhAravI bahu jarUrI che. jyAM sudhI samasta rAga dveSAdika duSTa dene samuLage nAza thaI jAya ane pote kSAyika bhAve eTale saMpUrNa rIte vItarAgatA pAme kAM sudhI apramapaNe cAritramArganuM ArAdhana karavA mumuluM varge ujamALa rahevuM joIe. kSayika cAritravaMta vItarAgane patita thavAne bhaya nathIja. temanuM saMcamasthAna eka sarakhuM ja banyuM rahe che. tevI acaLa sthiti prApta thAya tyAM sudhI tevAja pavitra lakSathI saMyama mArgamAM aDela vRtti sthApI svAtma sAdhana karyA karavAnI jarUra che. AvI ati uttama karaNInuM aMtima phaLa ati addabhuta AnaMdadAyI nivaDe che. ema zAsakAra jaNAve che - vaconuSTAnato'saMga-kriyAsaMgatimaMgati // sevaM jJAnaziyA-jUpirAjhila | .|| bhAvArtha--"dhItarAga vacanAnusAre vartana karatAM ane asaMga vRtti prApta For Private And Personal Use Only
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir jaina dharma prakAza. thAya che. te jJAna ane kriyAnI abhedabhUmi-ekatA amaMda AnaMdathI bharelI hoya che." vivaraNa-je bhavyajane vItarAga vacanAnusAra satakriyAnuM svarUpa samajIne tenuM sevana kare che, ane asakriyAne paNa jANIne tene parihAra kare che, te anu ne rAgAdika samasta vikArone vinAza karI teija vitarAga dazAne prApta thAya che. sAmAnya rIte viva, garala.ananuSThAna, tabdhatuM ane amRta-kriyA evI rIte kriyAnA pAMca prakAra che. temAMthI prathamanI traNa prakAranI kriyA pariharavAnI che ane pAchaLanI be prakAranI kriyA AdaravAnI che. je dharmakaraNI kevaLa A lekanA sukhane mATe yaza, kIrti ke pratiSThAdika nimitteja karavAmAM Ave te viSakriyA kahevAya che. je paralokanAja sukhane mATe eTale devatA pramukhanI addhi pAmavA mATe dharmakaraNI karavAmAM Ave te garala kiyA kahevAya che. je kAMI paNa samajaNa vagara kevaLa sa mUrNima prAyaHkaraNI karavAmAM Ave te ananuSThAna kahevAya che. je karaNInA hetu prayojana pramukha sArI rIte samajIne sevavAmAM Ave te hetu-kiyA kahevAya che. ane te taddana hetu kiyA vikaraNa zuddhithI karatAM je apUrva zAMti-sthiratA-prasannatA pragaTe che te amRtakiyA kahevAya che. prathamanI traNa kriyAo saMsAramAM paribhramaNa karAvanArI thAya che, tyAre pAchaLanI be kriyAo svarga ane makSa rUpa uttama phaLa samarpe che. ema samajI prathamanI traNa kriyAne sarva parahAra karavA pUrvaka pAchaLanI be pine Adara karavA sadAya lakSa rAkhavuM ghaTe che. kazI jinavacanAnusAra upara mujaba kriyAnuM svarUpa samajI je asa kriyAne tyAga karI sat kriyAne sAvadhAnapaNe sevavA ujamALa rahe che te satata akAsanA baLathI anukrame asaMgapaNane prApta thAya che. pitAne karavA yogya kArya kaMI paNa prayAsa ke vikapha vagara te saheje sAdhI zake che. rAgadveSAdika devI te kayAMya paNa kiMcit lepatA nathI, paraMtu atyuttama purUSArtha vaDe te rAgadveSAdika samasta vikArane nirmULa karI zake che. te mahAbhAva asaMga kriyAne je apUrva lAza pAme che teja sahaja AnaMdathI chalakatI jJAna ane kriyAnI abheda bhUmi samajavI. temAM svAbhAvika AnaMdanI rela chela thAya che. te asaMga kriyAne lAbha jinezvara prabhunA ekAMta hitakArI vacanane anusarIne (nahiM ke ApamatithI) dharmakaraNI karavAnA abhyAsathI ja prApta thAya che. tethI ja zrImAna haribhadra sUrIzvare aSTakamAM kahyuM che ke prasivizAkhA, sAdhanasthitiH" tipitAnA adhikAra, avirata, dezavirati ke sarvaviratine ane nusAre zAstramAM dharmakaraNa karavAmAM mayadA batAvelI che. te mujaba je bhavya jane sadagurU samIpe potAnA adhikArane te tadanukuLa karIne nizcaya karIne vi. zakti vyA vagara udAsita bhAve zayatAdika de nivArIne prayatna kare che For Private And Personal Use Only
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir te tathA prakAranA uttama abhyAsanA yoge anukrame AtmAne sahaja AnaMdathI 9bharAtA asaMga kiyAnA ati adabhuta lAbhane pAme che. te mahimA vItarAga prabhunI pavitra AjJAne Agraha pUrvaka anusaravAno che. kemake zAstrokta AcAra pALanAra, jANanAra, prarUpanAra ane zAstramAMja daSTi sthApI rAkhanAra mahApurUSa anukrame parama padane pAme che. iti zamU. guNAnurAga. (anusaMdhAne puSTa 190 thI ) lAbha meLavavAnI IcchAvALAe deSa tajavIja joIe, jai icchaha guruyattaM, tihuyaNamami appaNo niymaa| tA savvapayatteNaM, paradosa vivajjaNaM kuNaha // 12 // "je traNe lokamAM nice pitAnI mahaTAIne ichata che te sarva prayatna vaDe karIne pArakA dezanuM vivarjana kara." vivecana--je traNa lekamAM zreSTha gaNAvAnI IcchA vartatI hoya arthAt je A saMsArathI kaMTALyuM che ne mekSa sukha meLavavAnI IcchA thaI hoya te prathama pArakA deSana arthAta pArakA deSa joIne tenI niMdA karavAnuM tajI de. jyAM sudhI pArakA doSa jevApaNuM raheze tyAM sudhI pitAnA deSa jevAze nahIM ane pitAnA doSa jevAze nahIM tyAM sudhI deza nAza pAmaze nahIM. eTale mukti tenIja maLe? ane mukti maLyA zivAya traNa lekamAM gurUtA-zreSThatA bIjI koI rIte prApta thaI zake tema nathI.bIjI gurUtAmAM tenAthI adhika bIjI havAne saMbhava che, vaLI te gurUtA vinazvara hoya che ane mukti prApta thavAthI maLatI gurUtA karatAM zreSTha bIjI gurUtA cheja nahIM-teja sarvekRSTa gurUtA che. temaja te avinazvara che. mATe tenI IcchAvALAe prathamathI ja pArakA doSa jovAnuM tajavAnI jarUra che. je pArakA doSa jueja nahIM te pachI bele te zene? A jagatamAM prazaMsAne yogya koNa che ? te kahe che- varSa pasAinA, purimA savuttamuttama lApa | uttamanattama uttama, majimanAvA ya savvesi / / 13 // sarva jemAM cAra prakAranA purUSe prazaMsaniya che. 1 sarvottamottama, 2 uttamottama, 3 uttama ane 6 madhyama bhAvavALA. " For Private And Personal Use Only
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir vivecana-Sa purUSa caritramAM nA cha prakAra batAvyA che. arthAta sarva inomAMthI pRthak pRdha che ati tenA bhAvane laIne judI judo batAvI ApI che, tadanusAra ahIM paNa jIvana cha prakAra pradarzita karI che. temAM prathama A gA mAM je cAra prakAranI jIve prazaMsA pAtra che te batAvyA che. temAM prathama sarvetamottama te tIrthakara mahArAjA, uttamottama te sAmAnya kevaLI parcata muni mahArAja,uttama te sAmAnya muni mahArAja ane dezavirati zrAvake ane madhyama sabhya daSTi ane mAganusArI ja jANavA. judI judI rIte vipakSA karatAM chonA A karatAM ochA lattA temaja judA judA prakAra-bheda thaI zake che. A thAmAM rahasya e kahevuM che ke-A cAra prakAranA cha prazaMsA karavAneja yogya , tethI niraMtara temanI prazaMsA karavI, temane guNenI anumodanA karavI ane te. niI niMdA te kadi paNa karavI ja nahIM. guNa meLavavAnuM eja parama sAdhana che. have bAkInA be prakAranA cha saMbaMdhI kahe che. che jhara jhamA, guru dhAnnivA kurisA | te viva niiNajJa, jitu rAte pADyA che ?i je sAreka temaja dharmavata adhama ane adhamAdhama purUSo hoya paNa niMdanIya nathI, paNa tene vize dayA karavA egya che." vivecana--uparanI gAyAmAM batAvelA cAra prakAranA jIvo uparAMta adhama adAma e be jAtinA manuSyo paNa haka chemAM adhama te vikhyA, rita mAtra sArtha ne kAma be purUSArthaneja okAra karanArA samajavA. ane akAma te lAve pApa karIne AvelA ane A bhavamAM paNa pApakarmamAMja 2ke pAM rahenArA hiMsaka temaja aneka prakAranA vyAdhizasta jIvo samajavA. AvA che paNa niMdA karavAne cagya nathI. tethI temanI paNa niMdA karavI nahIM, paraMtu ke kira dayA karavI eTale tenI dayA ciMtavavI. kemake teo vArekamI hovAthIja meM rahita thayelA che. teo kaI paNa rIte dharmane oLakhe ane pApathI dUra rahe haka, ema vicAravAnuM che ane tevo prayatna karavA cogya che. paraMtu temane duSTa pApi karIne niMdavAyegya nathI. have sarvottamAma purUSa kone kahevA te kahe che- 9 para caratramAM uttamottama, uttama, madhyama, vidhyama, adhama ne adhamAdhama ema prakAra kalA che, For Private And Personal Use Only
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir guNAnurAga. (383 paJcagubhA juvvaNa-vaMtINaM surahisAradehANaM / juvaINaM majjagana, savyuttamarUvavaMtINaM // 15 // Ajamma baMjayArI, maNavayakAyehiM jo dharai sIlaM / . savvuttamuttamo puNa, so puriso savvanamaNijjo // 16 // pratyakSapaNe ubhaTa vanavALI ane sugaMdhIthI bahekI rahelA zarIravALI sarvottama rUpavatI yuvatInA madhyamAM rahyA to paNa je purUSa janmathI brahmacArI heya ane mana vacana kAyAvake zILane dhAraNa karatA hoya te purUSane sattattama jANu. te sarvane namavA gya che." vivecana-brahmacaryathI calita thavAnA prabaLa sAdhanabhata evI atyaMta rUpavaMtI strInA saMsargamAM rahyA chatAM paNa je purUSanuM brahmacarya mana vacana kAyA traNe gathI vizuddhapaNe jhaLakI raheluM hoya e janmathIja vizuddha brahmacArI purUSa sameramanI paMkitamAM mukavA lAyaka che. ahIM strIne rAgane baLavAna hetubhUta jAne bIjA guNe karatA A guNaneja AgaLa karavAmAM Avela che. je manuSya AvA prasaMgamAM rAgathI vimukha rahI zake che tene bIjA sva5 kAraNemAM te pachI rAgotpatti thatI ja nathI. ane jene rAga nAza pAme tene vaiSa te sahaje nAza pAme che. kAraNa ke vadhAre muzkelI rAgane tajavAmAM ja che. tethI ja paramAtmAne vItarAganuM vizeSaNa ApavAmAM Ave che. AmAM batAvela prasaMge khAsa lahayamAM rAkhavA cogya che. have uttamottama purUSa kone kahevA te batAve che- evaMniha juvAgala, jo rAgI hujja kahavigasamayaM / vIya samayaMmi nidai, taM pAvaM savvanAveNaM // 17 // jammaMmi tammi na puNo, havijja rAgo maNaMmi jassa kayA / so hoI uttamuttama-rUvo puriso mahAsatto // 17 // . evA prakAranI yuvatInA madhyamAM prApta thayuM te je purUSa kadApi eka samaya rAgI thaI jAya paNa tastaja bIje samaye te pApane sarva bhAve karIne nide ane te AkhA janmamAM pharIne kadI paNa jenA manamAM te rAga utpanna na thAya te mahA satyavAna purUSa uttama svarUpa vALa hoya che. " vivecana-uparanI be gAthAmAM mArA purUSanA lakSaNa batAvyA che temAM ne AmAM mAtra eTale ja phera che ke jenuM vana anya purUnA cittane caLAvavAne tanamanATa karI rahyuM che evI utkaTa vanavALI ane sarvottama rUpavALI rInA prasaMgamAM AvyA chatAM paNuM repanottama purUSanuM citta te kayAre paNa 2 For Private And Personal Use Only
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org 384 jaina dhama prakAza. niMta thatu ja nathI ane zmA uttamAtama purUSanuM citta kadApi sahajavAra mAtra ra gane AdhIna thai jAya che paraMtu tarataja te rAganu' anya phaLa bese tyAra pahelAMja te cetI jAya che ane khInTeja samaye eTale tAtkALika vakhateja te utpanna thayelI rAga tAne sa bAyaDe eTale trikaraNa cage baMde che. eTaluM ja nahi paNa karIne ApA janmamAM pharIne tevu alpa samayanuM' paNa mALitapaNu-rAgAdhinapaNuM thatu nathI. AvA mahA satyavAna puSa uttamottamanI pakitamAM gaNavAne ceAgya che. A dazA bahuja manana karavA yAgya che. taratamAM pAchA esaravu te te zakaya che, paraMtu AkhI jIMdagImAM pharIne tevA bhAvane AdhIna na thavuM' te ghaNu' azakaya che. ta jenu' evuM AtmagaLa hAya teja uttamAma gaNAya che. Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir have uttama purUSa kene kahevA te kahe che-- picchai jubaI rUvaM, maNasA ciMtana va khaNamegaM / no nAd praSna, vayinaMto vizthItlR !'' | sAha vA saTTo vA sadArasaMtosasAyaro hujjA / so uttamo masso, nAyavo yovasaMsAro || z'' || '' H strInu' 25 joine kSaNu mAtra tene manamAM ciMtave paraMtu strIe prArthanA ka ryAM chatAM paNa je akArya na kare evA sAdhu heya athavA svadArA sataSamAM AduravALA zrAvaka hoya tene gheADA saMsAravALe uttama manuSya jANavA, ance vivecana-upara batAvI gayA chIe evI rUpava ta strInA rUpane je jIe ane jeIne rAga dazAthI kSaNavAra manamAM ciMtave-priya lAge te paNa tevI strIe prAna! karyA chatAM-sAmI mAgaNI karyA chatAM je daDhazILavAna purUSa Dage nahi-sAya nahIM tenI-prArthanA svIkAre nahi e puzya ne sAdhu hAya athavA svadvArA saMtoSI zrAvaka hoya to te uttama manuSyanI pa'kitamAM mukavA ceAgya che. evA jIvA alpa sa'mArI ceADA kALamAM mukita pAmavAvALA hoya che. AmAM sAdhune sarva srIe sa`kha dhe hita na thavA sUcavyu che ane zrAvakane parastrI sa``dhe * caLita na thavA sUcavyu che. parastrInA sam dhamAM paNa je manuSya evA dRDha rahe che ane te mana 1cana kAyAthI caLita thatu nathI te !rekhara uttama purUSa gaNAya che. pUchyuM. For Private And Personal Use Only zz
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir jA vADana upadeza sALA bhASAMtara. (9 kathAo sahita) A cadha eTalA badhA upayegI,upadezaka ane rasika che ke tene mATe vyAkhyAna karavA karatAM te sAdya ta vAMcavAnI bhalAmaNa karavI eja ceAgya la ge che. A gra'thatA phelAvo jema bane temavadhAre karavAnAM khAsa hetuthI temaja bhAvanagaranA zrAvika samudAya taraphathI temAM sArI rakama maLelI hAvAthI tenI kiMmata ekadama ghaTADIne rUA. rA nA rUA 1aa karavAmAM AvyA che. supara rAyala ka 50 phAramanI u'cA hApa, uMcA kAgaLa, uMcA bAMiDIMgavALI A bukanI kiMmata bahuja ghaTADavAthI tenI uThAva bahu TuMkI muddatamAM thaI javA sabhava che, mATe jenI IcchA hAya teNe tarataja magAvavA lakhavuM, bahAra gAma vALAe sTejanA cAra AnA vadhAre mekalavA athavA velyupenalathI maMgAvavI, upadeza prAsAda bhASAMtara. bhAga 5 me. ( staMbha 20 thI 28 ) A adbhupacegI graMthanA A bhAgamAM 76 vyAkhyAnA AvelA che. graMtha A bhAgamAM pUrNa thayelA che. prAMte cAvIze sthalanA 361 vyAkhyAnamAM AvelI tamAma kathAenI akSaravAra anukramaNikA ApavAmAM AvI che. A bhAganI aMdara jJAnasAranA 32 aSTaka upara (38) vyAkhyAnA che, tapAcAra upara (14) vyAkhyAnA che, temAM dareka prakAranA prAyazcittAnuM svarUpa bahu sarasa batAvela che.dareka vyAkhyAnamAM prasagane lagatI kathAo ApelI che. temaja aneka upayAgI TukIkata samAvI che. khALa'jIvane parama dvitakAraka A graMtha che.sAdya ta vAMcavA caigya che,ghaNA prayAsa vaDe bhASAMtara karAvI, sudhArIne chapAvavAmAM Avela che. 54 phArmanA A bhAganI (ka mata rU. 2)AkhavAmAM AvI che. posTeja cAra AnA lAge che abhidhAna rAjendra kopa. nA hetti yi. yaha abhidhAna rAjendra nAmaka mAgadhI mAkana jApAkA koSakA dvitIya jAga upakara taiyAra hai. pahalA, tisarA upa rahA hai. isa apUrva kopameM akArAdikrama zabda rakhe gaye haiM. jainazAstra ke prasiddha siddhAMtoke sUtra, TIkA, niyukti, cUrNi, jApyarUpa paMcAMgIsaM vaktavyatA sUtrAdiko saMpUrNa pATha sahita zabda para rakhI gaI hai. tathA aurajI vaijJAnika, atihAsika, dArzanika sI viSaya jana jana zabdopara rakhe gaye hai. ausA atyuttama graMtha avazya lene yogya hai. For Private And Personal Use Only
Page #36
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir - - ' , ' ka. : : : - mUlya cAroM nAgakI ru. 75) pajAne para ru. 100) pitA nI mita zam) patra vyavahAra isa patese kari tira rASkAjAlA jI. ratalAma, nAjhavA A varSanI bheTa saMbaMdhI nirNaya. A varSa mATe kSetranI buka khAsa navI chapAvavAnuM nahIM banI zakAthI sabha nadI pRthaka pRthaka vakhate chapAyelI nIcenI buke pi ke eka buka bheTa ta che .kalavAnuM TharAvavAmAM AvyuM che. je grAhaka khAsa temAMnI kei paNa eka buka che : lakhaze te tene te buka mokalavAmAM Avaze. zivAya kamasara mokalatAM | mAM nI koI paNa eka ja kalAmAM Avaze. mATe jo temAMnI koI bukanI che. ' ravakatA hoya chepatra lakhava. 3 kalAnI ke nAma.. zrI caMpaka ravi, zrI ratisAra caritra zrI vatsarAja Atri. zrI nI ati caritra, zrI zulabhadra cari. zrI rAma caritra. bhArata upara kA. kaDInI kathA. -da harajI. panacaMdra muLa. : 62. - mAIkula lAipha membara. ra, pahelA varganA membara . kerAlAla umeda, tA . bI membara 13 nA thaI ra83mAM te ve para e artha jema nALAmAM koI ja vara chelaDa prApta thAya ahIM tema " e karyo che. tene 'sUryanA taDakAmAM chAyA , thAya naI te e kara. kAraNake :: ma zA gRpa gAthA para ma ka che. e vaheMcavAmAM Avela vinama pAMjarApe Dabala basa dIne kheMcavAmAM hala che, For Private And Personal Use Only