Book Title: Buddhiprabha 1915 09 SrNo 06
Author(s): Adhyatma Gyan Prasarak Mandal
Publisher: Adhyatma Gyan Prasarak Mandal
Catalog link: https://jainqq.org/explore/522077/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrIjainadhe mULa pUrva beDIMganA hitArthe prama thatuM Registered o+ B, 870, buddhiprabhA. BUDHI PRABHA. ( dhArmika-sAmAjIka-sAhitya-naitika viSayAne carcatuM mAsika, ) saMpAdaka-maNIlAla mehanalAla pAdarAkara, sapTembara 1915. vIra saMvata 2441. viSayadarzana. lekhaka pustaka 7 muM. viSaya. ... ... 2. $104.... 645 ... ... ... ... 217 ... na 172 2. zrI chanavijaya guNI (rA. rA. vakIla nalAla lallubhAi ) 3. jApAnanI AzcaryakAraka unnati. 4. sAvitrI. rA. rA. trIbhovanadAsa dalapatabhAi vakIla. bI. e. ela. ela. bI.) 165 5. jayA, (zeTha meAhanalAla lallubhAi tAlukadAra seMTalamenTa zIrastedAra.) 170 6. bhitavyayitA (karakasara) (kAMtIlAla amRtalAla zAha) 7. zrI zreyaskara maDaLa tarathI jaina zALApayegI zikSakramanI thaelI vyavasthA ane tatsaMbaMdha svAbhiprAye sudhArA. 8. amArI noMdha. 9. jaina zALApayogI zikSaNukrama tathA te bAbata keTalIeka sucanA 10. premaghelA pravAsinuM pavitra jIvana 11. pAMcamI sAhitya pariSadamAM zvetAMbara ApanA AvelA prathAnuM lIsTa. 12. mahAna gaLakArI paryuSaNa parva ArAdhana.... 13. kAvyajavAtma prodha sAka ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 800 ... ... 606 zrI adhyAtma jJAnaprasAraka maMDaLa taraphathI prakAzaka ane vyakhza paDe, zaMkaralAla DAhyAbhAI kApaDIA nAgArIsarA-amadAvAda ... ... aMka 6 ho0 ... 835 www 256 * 178 ": 180 ... (jainazreyaskara maMDaLa)182 18 * 189 ... pRSTha: 161 162 ... ... 191 9- 192 lavAjama-varSa ekanA rU. 1-4-0 sthAnika 1-3-0 chuTaka dara eka nakalanA e AnA. amadAvAda dhI " DAyamaMDa jyubilI" prInTIMga presamAM parIkha devIdAsa chaganalAle ApyuM. Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthApana sana 1869 savaMta 1925 jInAmAM junI ( 46 varasanI ) zAkhA. jainadharmanAM pustakA kIphAyata kimmatathI vecanAra. amAre tyAM mubai, bhAvagara tathA atrenAM chApelAM dareka jAtanAM jainadharmanAM tathA sArvajanika pustako jainazALA lAyabrerIo vagere dareka saMsthAone ghaNIja kikAyata kissa tathI vecavAmAM Ave che. vigata sArU amArUM moTuM kayATalAka AvRtti chaThThI pRSTha 100 tu ardhI AnAnI TIkITa khIDI nIcenA zIranAme magAvA. '' lI. bAlAbhAI chaganalAla zAha, pustako vecanAra tathA pragaTa karanAra, De. kIkAbhaTanI poLa----amadAvAda Akhare vijaya maLyA. hIsTIrIA ( tANa ) nA daradane kANa jANatu nathI ? hIsTIrIA nAnI umaranI strIone ghaNA lAgu paDe che. hIsTIrIAnA daradanAM mULa kAraNa zodhI kADhI tenA upAyo ghaNA daradIo upara ajamAvI ame khAtrI karI che ke hIsTIrIAnuM darada pUrI rIte maTI zake che. hIsTIrIyA bhUta nathI. hIsTIrIAnA darada upara khInna upAya ajamAvyA pahelAM amArI salAha lye. hIsTIrIatu darada ame khAtrIpUrvaka gereTIthI bhaTADIe chIe. vizeSa hakIkatanA khulAsA rUkSma, patra bhArate karo. lI. zA. vADIlAla DAhyAbhAi, amadAvAda. ( jhaverIvADa. ) surajamalanu DaheluM, Ayurveda siddhASadhAlaya. tA. 3.--svIkAra ane samAlAyanA have pachI. boDIMga prakaraNa, zrI khakSiza khAte. pa----0 rA. rA. prabhudAsa cAMpazInA marNArthe haste gokaLabhAi sAMkaLacaMda amadAvAda phatAsAnI poLa. 1-0--0 rA. rA. DAhyAbhAI mAtIya, amadAvAda, sAragapura taLIAnI pALa. 3 0--0 mAganA vidyArthI jeThAlAla cunIlAla. rahevAsI kheDA. hAla sAdarA 90-0 jamaNa atrenA jhaverIvADAnA rA. rA. jhaverI mehallAla cunIlAla taraphathI dudhapAka purInuM eDIMgamAM jamaNu ApavAmAM AvyuM hatuM. kIkAbhaTanI poLavALA----zeTha kezavalAla dharamadane ghera temanI TALInI vatI. mahAvIra svAmInA janmanA divase vidyArthIone jamaNu ApavAmAM AvyuM hatuM. Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ varSa 7 suM] buddhipramA ( The Light of Reason ) brahmAnandavidhAnake pataraM zAntigrahadyotakam / satyAsatyavivekadaM bhavabhayabhrAntivyavacchedakam || mithyAmArga nivartakaM vijayatAM syAdvAdadharmapradam / loke sUryasamaprakAzakamidaM ' buddhiprabhA' mAsikam // tA. 15 sapTembara, sane 195 mAnya. thaze zakti zrI siddhi-e i bhavyAthI zuM ! gaLyAthI zuM ? dhI zakti vinA bhakti; vicArIne vicAro meM, thaze zakti thakI siddhi upAyA sarva avalammI, jagAve sakti antaryAM; mahA du:sAdhya kAryAnI, thaze zakti thakI siddhi... jagatamAM zakti pUjAtI, camatkAro thatA ethI; karI nizcaya karo kAryo thaze zakti thakI siddhi. thayA je zaktithI zakate, gaNAyA deva korTamAM; karyA saMkalpanI nI, thaze zakti thakI siddhi. sadA paramArtha kAryAMmAM, sadA vyavahAra nizrayamAM; nijAtmAnI pragati karavA, thaze zakti thakI siddhi. samagra vizva dezeAnI, samagra vizva kAmenI; sadA satyoti pharavA, thaze zakti thakI siddhi, samarata vizva dharmonA, pracAraka yukti racavA, kharekhara thaze zakti sadvicArAnI; thakI siddhi avakrAnti paryo haravA, zubhekrAnti sadya karavA; yuddhathaghdhi dharma che. tava kheM, thaze zakti zrI siddhi, 540 [a"kaze. 3 5 Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 162 buddhiprabhA zrI jinavijayagaNI. (anusaMdhAna gatAMka pRSTha 136 thI.) zuddhAbha baLavALA ja AtmajJAnanA uMca pradezamAM pitAnI musApharI karI zake che, e vAta temanA zarUAtanA vairAgyathI te chevaTa sudhI jaNAI Ave che, ane moha rAjAne jItavAne zuddhAtma baLanI ja jarUra che e bhAva emaNe zrI Adizvara bhagavaMtanA stavanamAM jaNAvela che. zuddha AtmasvarUpe pragaTa karavAnuM nimita chanAma ane janabiMbanI senAnA ja A paMcama kALamAM prANIone AdhArabhUta che. cha AgamanuM zravaNa karavuM ane tene abhyAsa karo ane te niyamane anusarI ApA pitAnuM svarUpa eLakhI svachatA prakaTa karavI eja phaLItA che, ane e ja bhAva ApaNu caritranA nAyakanI kRtio pragaTa kare che. ne temAM teo keTale aMze phatehamaMda thayA che e ApaNane spaSTa samajAya che. chanAma ane janabiMbanA sevanathI svarUpa prakaTa karavAnuM che, e bhAvanuM jANapaNuM jema jema ApaNAmAM vadhaze tema tema ApaNe vartamAna sthitimAM chIe tethI AgaLa vadhIzuM e ni:saMzaya che. zrI jinavijayajIe pitAnA gurU ane dAdAgurUnAM caritra rAsanA AkAre gughelAM che ema ApaNe upara je gayA. ane eja rItie zrI uttamavijayajIe potAnA gurUnuM caritra lakheluM che. ane paMDita uttamavijayanuM caritra temanA ziSya zrI padmavijayajIe lakheluM che. zrI padyavijayajInuM caritra temanA ziSya zrI rUpavijayajIe lakheluM che e rItinuM anukaraNa vartamAnamAM thavAnI jarUra che. pitAnA gurUnuM caritra jeTaluM temanA ziSyanA jANa vAmAM Ave teTaluM bIjAnA jANavAmAM AvavAno saMbhava kamatI che. teone pitAnA gurU caritra lakhe te tethI gurUbhakti tarIkenI temanI pharaja adA thAya che, ane tethI bhaviSyanI prajAne ghaNuM phAyado thAya che. vartamAnamAM jayaMti ujavavAnI zarUAta thaI che. e jayatio ghaNA bhAge temanA ziSyo mAsuM rahelA hoya che athavA je sthaLa upara temanA ziSyane pratyakSa ke ADakatarI rIte saMbaMdha cheya che tyAM ujavAya che. ane te che kALa sudhI cAle che. jayaMti nimitte guNonuM varNana thAya che ane te pRthaka pRthaka chApAomAM chapAI jAya che paNa tene saMgraha thaIne te caritranA AkAramAM pragaTa thayA sivAya te bhAvi prajAne upayogI thavAne saMbhava kamatI che. jyAre jayaMti ujavavAno prayAsa thAya che, ane te vakhate ukta mAhAtmAenA guNAnuvAda karavAmAM Ave che te pachI temanAM satya caritre je vivecanasaha khAI prakaTa karavAno prayAsa karavAmAM Ave che te keTale badhe phaLadAyI nivaDaze te dhyAnamAM levA jevuM che. kALAMtare pustakanA AkAramAM bahAra paDelAM caritra ja jaLavAI raheze. vakIla nadalAla lalubhAI, Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jApAnanI AzcaryakAraka unnati, 163 . . - jApAnanI AzcaryakAraka unnati. (anusaMdhAna aMka trIjAnA pula 73 thI.) "Knowledge is power"jJAna-e mahA zakti che. jApAnamAM thayelAM badhAM parivartitomAM sarvathI mahatvanuM zikSaNanuM parivartana hatuM. rASTrane je samaye jevA prakAranuM zikSaNa joIe-janasamAjamAM jIvana vyavahAra-ane apAtA zikSa nI ekatA thaI zake, ane rASTrane pAye zArIrika ane mAnasika majabuta thaI zake, evA Avazyaka zikSaNanI ja jarUra che. ane evA zikSaNa vinA prajAnI agara rASTranI kharekharI unnati thavI azakamaja che. je samaye "musuhIro" bAdazAha siMhAsanArUDha hato, te vakhate ghaNAja thoDA mANasone zikSaNa levA devAnI AjJA hatI, ne strIone bhaNavAne te sakhta pratibaMdha hato. je zizuthI kAMI dhana kamAI zakAya-evA zikSaNa tarapha ucca jatio te ghaNa-tiraskAranI najare jotI hatI. te lokonuM jJAna--ane tenI paribhAtithoDI kavitAo racavI ane sAhitya-zAstranuM che nAna meLavuM, eTalAmAMja thatI hatI. ane teTaluM te ghaNuM ja gaNAtuM. sAdhAraNa rIte ja nIca jAtio te vAMcatAM lakhatAM paNuM jANatI nahi. navA yugamAM je vakhate zikSaNa praNAlikA cAlu karavAmAM AvI te vakhate, samagra jApAna dezamAM zikSaNane abhAva hato ema kahyuM cAlo. te paNa dIrghadraSTi sudhArakone te AzA hatI ke, eka samaya evo Avaze ke jApAnamAM eka paNa kuTuMba azikSita raheze nahi, " zikSaNa vinA keI paNa rASTra, kadi paNa unnatinA zikhare pahoMcI zakanAra nathI ema cAsa lAgavAthI garIbo-kArIgare ane strIone zikSaNa ApavAnuM kAma prathamaja ghaNuM muddAnuM kartavya jaNAyuM, ane tyArathI te Aja sudhImAM jApAna A uddeza kadi paNa bhulyuM nathI, sane 1912 mAM A kalaMka jApAnane mAdhI tadana bhulAI gayuM. jApAnamAM eka paNa manuSya abhaNa nathI, dhIre dhIre ziyANa praNAlikA badalAtI gaI, eka praNAlikA evI pratibaddha karavAmAM AvI ke, sAhityanuM zikSaNa, udyoga-dhaMdhAnuM zikSaNa, kalAkauzalmanuM zikSaNa, kArIgarInuM zikSaNa, vyApAra-jJAna vijJAna ne zArIrika zikSaNa pUratI chUTathI sAne ApavAmAM AvavA lAgyAM. sane te zikSaNa levAnI pharaja pADavAmAM AvI. prAraMbhika zikSahuthI mAMDIne uzamAM ucca zikSaNa jApAnamAM ApavAnuM zarU thaI gayuM. temAM paNa mukhyatve karIne zArIrika ane naitika zikSaNa para vizeSa lakSa ApavAmAM AvatuM hatuM. chekarAo ane bALAo cha varSanI ummarathI mAMDIne 14 varSanI ummara thatAM sudhImAM temane cha varSa sudhI te prAthamika keLavaNI maphata ane pharajIyAta ApavAmAM Ave che. (je praNAlikA nA. gAyakavADa sarakAranA rAjyamAM pUra jesathI kAma karI rahI che.) A kAyado eTalo badho majabutIthI amalamAM Avyo che ke, sane 1808-10 mAM 38,59,957 okarAe te 34,,84ra chokarIe, eTale kula 73,17,388 bALako ke jemanI avasthA zALAmAM javA jevI hatI teo zALAmAM jatAM hatAM. ane A varSamAM bALakonI ekaMdara 26,386 prAraMbhIka zALAo hatI, Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 164 buddhiprabhA, prAraMbhika zikSaNanI be phio banAvavAmAM AvI che sAdhAraNa ane ucca. cha varSa sudhI zikSaNa prApta karyA bAda, koI vidyArthInI darichA hoya te bIjA traNa varSa sudhI zikSaNa krama vadhu AgaLa-ucA darajajane cAlu rAkhavAmAM Ave che. chokarAonI milla skomAM ane chokarIone hAIskUlamAM ucca zikSaNa ApavAmAM Ave che. ucca zikSaNa mATe chokarAone cAra varSa ane chokarIone pAMca varSa abhyAsa karavo paDe che, chatAM temanI paNa IcchA hoya te temane zikSaNa kALa laMbAvI zakAya che. sane 1912 mAM 284 miDala ane cha brAMca saphala hatI. 1907mAM 110876 vidyArthIo sarakArI ane khAnagI miDala skulamAM abhyAsa karI rahyA hatA. jemAM para6 zikSake rokAyA hatA. hAlanI gaNatrI pramANe chokarIonI harakula 167 che. chokarAo tethI paNa ucI keLavaNI meLavavA IcchatA hoya che teo hAIskUlamAM jaI zake che. dezanA judA judA bhAgomAM 8 hAIskule che. jemAM vidyArthIne vizvavidyAlayamAM praveza karavAne mATe taiyAra karavAmAM Ave che. hAIskalane vizvavidyAlaya (college) nI vacce eka spezIala-khAsa koleja che. sane 1810 mAM tevI 14 spezIala koleje hatI. temAM chokarAo ane chokarIone zikSaNa ApavAmAM AvatuM ke jeo ucca zikSaNa meLavavA cAhatA hoya, paNa vizvavidyAlayamAM praveza karI zikSakanI padavI levA mAgatA na hoya. je chokarAo ane chokarIoe anukrame miDala skula ane hAlanI keLavaNI purI karI lIdhI hoya teone sIdhAM spezIyala kaulejamAM dAkhala karavAmAM Ave che. temane hAIskUlamAM javAnI jarUra nathI, TAkI, kiye, ane hekayu emAM sarakArI vizvavidyAlo che. jemAM sarva prakAranI sAhitya-viSayaka ane vijJAna viSayaka zikSA chAtrone ApavAmAM Ave che. sarakArane vicAra hajI be bIjA vadhu vizvavidyA vadhAravAnI icchA che. eka te uttara pUrvamAM jenuM kendrasthAna senDAImAM rahe. bIjAnuM kendrasthAna dakSiNa-pazcimamAM kayuzu nAmanA TApunA phA zaheramAM rAkhI zakAya. sane 1810 mAM Tokiyo vizvavidyAlayamAM 143 zikSako, 88 sarakArI adhyApake 11 onararI (avatanIka) zikSa, ane 84 lekacararsa (vyAkhyAnadAtAo) hatA. ane gayAM be varasapara A vizvavidyAlayamAM pa071 vidyArthIo hatA. phImAM 1386 ane hayumAM 100 vidyArthIo abhyAsa karatA hatA. A uparAMta keTalAMka khAnagI vizvavidyAlaye paNa che. khAnagI vizvavidyAlaya paikI vaDa-vizvavidyAlaya rAjanIti, arthazAstra, sAmAjIka, naitikazAstra tathA vyApAra zAstranA zikSaNa mATe mulaka mazahura che. A vizvavidyAlaya kAunTa zinebyu ekamAe TekAmAM sthApyuM hatuM. kiojIjI-vizvavidyAlaya saMpattizAstraarthazAstranA zikSaNa mATe alagaja che. e paNa kiyomAM che. tene paralokavAsI kukA javA sthApana karyuM hatuM. "nipana jozI hAIgaka arthAta jApAnI strIonuM vizvavidhAlaya paNa TakIomAMja che, " jAtIchamA" nAmanA eka jApAna-basAIe sane 1875 mAM zizA vizvavidyAlaya dhArmika zikSaNane mATe sthApana karyuM hatu. A tathA bIjAM khAnagI vizvavidyAlaya che. sane 1404 mAM vaseDA-vizvavidyAlayamAM 4000, kichachamAM 4500, ane nipana jezI DAIgaramAM 1200 vidyArthIe zikSaNa letA hatA. jApAnanA ammudayanuM mukhya kAraNa teNe bhinna bhinna prakAranA zikSaNanA jIjJAsuo mATe dareka jAtanI Avaeka zikSaNanI vyavasthA uttama rIte karI mukI che. A sagavadhI jApAnamAM dareka jAtanA enIare, kArIgare, citrakAre, dastakAra, vaNakare, raMgareja, sutara vaNanAra, vaijJAnika, Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAvitrI, 165 soga, rasAyana, imArata banAvanAra, khANa khodanAra, zilpazAstrIo, dhAtuonAM kAma karanAra, nakazA banAvanAra, kumbhAra, mALI, vanarakSaka, pazuvaida, vahANu banAvanAra, lazkarI tAlIma ApanAra Adi niSNAta, Expert taiyAra thayA. sane 1907 mAM udhoga, dhaMdhA zikhavADavAvALI da, madhya eNinI 160, prAraMbhika zreNinI 201 ane nIya zreNinI 4808 zALAo hatI. khetInI 3, khAsa ane vyApArI che zALAo hatI. ema ekadara AvI kula 537 hatI. jApAne ghaNaja parizramathI strI ane purUSone mATe DokaTaranuM, dAI. yaNanuM, kaLA-kauzalyanuM, kAyadAnuM, saMgItanuM ane zikSakanuM kAma karI zake tevI keLavaNI ApavAnI vyavasthA karavAnuM kAma ghaNuMja khaMtathI ane dIrghadraSTithI karyuM che. tyAM vaLI nahAnI chokarIo ane tarUNa strIo mATe gRha pabadhazAstra, karakasara Adi zikhavavAnI sagavaDa paNa ghaNuM ja sArI karI che. jApAnanI skUla ane kaeNlejomAM bhaNatI chokarA chokarIonI zArIrika unnati upara vizeSa lakSa ApavAmAM Ave che. naitika zikSaNa mATe purato baMdobasta che. kAraNake jApAnamAM dhArSika zikSaNane badale naitika zikSaNa ApavAmAM Ave che. jo ke keTalAka mANu A prabaMdha pasaMda karatA nathI, paNa gavaramene A prakAranA zikSaNamAM 5 saphaLatA maLI cukI che, ane A vAta mAtra jApAnamAM ja maLI Ave che, dharma ane nIti vacce sabaLa abheda jApAna mAne che. Aft-Savitree. AtmabaLa dazeka eka rAja. A grand allegory illustrating the power of soul. manuSya deha durlabha kahevAnuM kAraNa e che ke manuSya deha pRthvI upara dhAraNa karI pitAnuM sArthaka karavAnuM che, e bIjA lekamAM thaI zakatuM nathI; kemake mAnasika saMpatti A pRthvI karmabhUmi che mATe aMtarikSamAM rahelA devatAo paNa e ane karmabhUmimAM deha dhAraNa karavAnI apekSA rAkhe che. prANI mAtra janmathI adhyAtmika saMpattine te mRtyu paryanta je je sahe che, kare che, ane te che, ane saMparaspara saMbaMdha. pamAM jenI prApti sArU prANuM potAnuM jIvana, duHkhathI viMdhAI gayA chatAM paNa dhAraNa karI rahe che, te padArtha puNa che; ema vicAra karanAra sarva kALa kahI zakaze. sukha jIvananuM paNuM jIvana che, evuM je sukha tene saMpa hana karavA prANuM mAtra sarva prakAre zrema kare che paNa e vizvAkarSaka vastu evI te ucca che ke tenI jAkhI paNa gheDAne ja thAya che. mAtra tenI chAyAmAM A jagatanAM manuSya prANI gothAM khAya che, paNa pAchI hAtha khAlInA khAlI de che. koI virala bhAgyazALI mahAbhAo mahAna prayatnathI e mArge javAne pAtra thAya che, ane je alaukika phaLa agara guNa prApta thAya che te e ja che ke -sAthe ja, kurAnI gata niji ane pirAja junI athavA patiparanI prati manuSyamAM rahele AtmA e anaMta sAmartha, jJAna vagerene akhUTa bhaMDAra che. e AbhA pitAnuM anaMta sAmarthya vagere ApaNA mana Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ buddhiprabhA. dvArA darzAve che. jema suthArane potAnI kuzaLatA darzAvavAne mATe jaranI agatya paDe che, tema ApaNA AtmAne potAnAmAM raheluM anaMta sAmartha darzAvavAne mATe sAdhananI jarUra paDe che ane A sAdhana te ApaNuM mana che. svayaMprakAza AtmA manadvArA pitAnA prakAzane prakAze che. mananuM ojAra athavA sAdhana magaja che. magajamAM rahelAM karaDe sUkSma puTa ( cells) kAra mana kriyA kare che. ApaNA magajamAM rahelAM A kare puTane sadhathaLane ja ApaNe kaMI upaga karatA nathI. temane moTo bhAga vaparAyA vinAne paDe rahe che. magajamAM sarva zaktio rahelI che, paNa manuSya jene jene abhyAsa kare che, te te zakti tenAmAM khAlI nIkaLelI jaNAya che. magajanA vividha bhAgamAM rahelI vividha zaktimAMthI je manuSya je zakitane keLave che, te zakti tenAmAM khIlI nIkaLe che, ane je nathI keLavate te nathI khIlI nIkaLatI. kaI zakti koInAmAM khIlI nIkaLelI na jaNAya mATe te tenAmAM nathI evuM leza paNuM nathI. sarva manuSyamAM sarva zakti che, paNa te na jaNAvAnuM kAraNa mAtra te che ke tene prakaTa karavA mATe je prayatna karavo joIe te nathI karavAmAM Avate. mAvanA sadA si: arthAt manuSyanA mananI jevI bhAvanA heya che, te pramageja tene siddhi maLe che, e zAstra vacana tame anekavAra zravaNa karyuM hazeja, je je Apa Nane prApta thayuM che, ane je je ApaNAthI dUra rahyuM che tene tene ApaNuM prati ApanAra ane ApaNAthI dUra rAkhanAra ApaNI vRtti, bhAvanA athavA mAnasika sthiti che. AthI, je vicArenA sevanathI ApaNI vRttinuM athavA mAnasika sthitinuM svarUpa baMdhAya che, te vicArenA sevanamAM niraMtara atyaMta sAvadhAnatA rAkhavAnI agatya che. sarva vidyAnuM zikhara tatvajJAna arthAta adhyAtmajJAna che. aneka zAstra ane kaLAethI manuSyanuM mana saMskArI thaI te uttama jJAna grahaNa karavA pAtra thAya che, tethI sAro ane kaLAe e sAdhana che ane jJAna e sAdhya che. aneka mArgo ane aneka sAdho hoya che paNa sAdhya karavAnI vastuo mAtra gaNatrInI ja hoya che. sAdhyanuM paNa sAdhya tattvajJAna arthAta adhyAtmajJAna che, te satya hovAthI sadAkALa sAparI rahyuM che. - have e rIte sAdhana je mAnasika saMpatti ane sA. je AdhyAtmika saMpatti, e banene parasparane saMbadha nIcenA hagettA dvArA pratipAdana karavAne A lekhane udeza che. sujJa vAcaka vRnda ! nIcenuM anupama daSTAnta dhyAnapUrvaka vAMcaze, ane je temAM saheja uMDA utaraze te satvare jaNAI Avaze ke, bahArathI dekhAtA khuNA arthavALA e daSTAtamAM kAMI judoja guhya artha samAe che, ke je A lekhanA chevaTanA bhAgamAM spaSTa rIte darzAvela che. nIcenA daSTAntamAM je je zabda ane vAkyo meTA akSarathI chApelAM che te dhyAnamAM rAkhI adhyAtmika dRSTie manana karaze tema jaNAze ke te sarve guhya artha darzaka che. eTaluM ja nahi paNa A daSTAntane eke eka vAkyamAM koIne kAMI navuM ja rahasya adhyAtmika daSTie manana karatAM jaNAI Avaze. prAcIna samayamAM eka mahAna nRtine eka rAjakumArI hatI. saudarya, rUpa ane lAva yatAne mATe akhila vizvamAM te anupama hatI, ane zAstromAM varNana sAvitrI, velA, strI jAtine AbhUSaNarUpa sarva saguNAthI te kumArikA alaMkRta hatI. te samaye najIkamAM ja eka bIjo rAjA hatA, te pitAnuM AkhuM rAjya khoI beThA hatA. eka agAdha ane ujjaDa jaMgalamAM te potAnI rANI ane kuMvara Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAvitrI. iv sAthe jaI rahyA hatA, jyAM te duHkhI jIvana gALatA, ane adhurAmAM purU te vaLI AMkhe adha thayA hatA. vidhAtAnI krUratA eTale sudhI hatI ke te rAjAne eka paLavAra paNa sukha maLatu nahiM, ane AMkhothI jarAka paNa dekhI zakato nahi. have jyAre pelI rAjakumArI pukhta uMmaranI zra tyAre te kumArikAnA pitA jainu nAma pati hatu teNe potAnI putrIne pasaMda hoya te patinI sAthe tenu pANi grahaNa karavAnI pRchA jaNAvI. padabhraSTa thayelA je adha rAjA jaMgalamAM rahetA hatA, ane jenuM nAma dhumasena hatuM, tenA putrane te kumArikAe prathamathIja pasaMda karyAM hatA; te putranu nAma satyavata hatuM. prAcIna samayamAM kAMI paNa kArya karatA pahelAM rAnae asalanA mahAna RSionI haMmezAM salAha letA hatA. rAnae tethI marSi nAradanI sannAha lIdhI; potAnI putrInI pasaMdagI barAbara ane bhaviSyamAM sukhakAraka thAya evI hatI ke kema te viSe rAjAe nAradane pUchyuM. nAradaRSie potAnI zaktithI bhaviSya joyuM ane kahyuM ke padmaSTa thaelA rAjAnA putra karatAM A pRthvI tA upara bIje ko! paNa purUSa vadhAre pratApI ke vadhAre guNuvAna nathI; paraMtu te pasa'dagImAM eka mArA vAMdhe RSie e khatAge! -te putra lagna thayA pachI traNa mAsamAM mRtyu pAmaze. te kumArikAnA pitAe pAtAnA mana sAthe tatkALa nizcaya karyo ane RSine kahyuM ke " A ekaja vAMdhe evA che ke Ape te putranA je asaMkhya cuNA gaNAvyA te badhAne te DhAMkI de che; " ane have potAnI putrI te viSe zuM dhAre che te jANavA teNe putrIne pUchyuM. putrIe niyaNe javAba ApyA, "meM mArA manathI pasaMdagI karI che; me je putrane dhAryAM hatA teja puSane mArU hadaya soMpI dIdhuM che; eka karatAM vadhAre vakhata eka strInu lagna thaI zakeja nahi; mArA nizcayane huM vaLagI rahIza; mArA hRdayane huM anurakta thamsa; mArA bhaviSyanA patimAM huM tallIna rahIza; game tema thAya, te paNa je purUSane meM dhAryuM che tenI sAtheja lagna karIna potAnI putrInA mattanathI jANItA thayelA rAjAe te putra sAthe lagna karavA pAtAnI putrIne AjJA ApI; zAsakta rItie bannenuM pANI grahaNa thayuM; ane potAnA patinA nivAsamAM te putrI gaI. tyAM potAnA anata guNAthI te putrIe pAtAnA patinuM temaja potAnA sasarAnuM haeNta meLagyuM. e rIte thoDAka divasa sukhe nirgamana karyuM, eTalAmAM tenA patinA mRtyune mATe bhaviSyamAM nirmANu thayele divasa pAse AvavA lAgyo. nirmANa thayelA divasanI agAu traNa divasathI te strI ke jenu nAma sAvitrI hatuM. teNe upavAsa karavA mAMDayA, eTale potAnA patinA kalyANane arthe sakhta vrata lIdhuM. tenA sasarAe kahyuM ke traNa divasanA lAMbA ane sakhta upavAsa te nAjuka authI thavA azakya che paNa te e tA nizcaya karyAM; upavAsa zarU karavAnI teNe AnA mAgI, ane vrata zarU karavAnI tene mAnA ApavAmAM AvI. have trIje divase eTale tenA patinA mRtyune mATe nirmANa thayelA divase, dharanA upacaigane mATe kASTa kApI lAvavAne jaMgalamAM jyAM tenA pati jatA hatA tyAM tenI sAthe javAne mATe te strIe dhaNI mAjIrI ane AA mAgI. AthI teA te strInAM sAsu ane sasarA camakayAM; ane temaNe kahyuM, " are bALaka ! jaMgalamAM kAMTAthI patharAyelA rastA upara cAlavAne mATe tu bahu nAjIka che; tAre te gheraja rahevuM joie; ane AvI AjJA te ApI zakAyaja nahi. " pazu teNe te ghaNAja Agraha karyA ane kahyuM, " Aje to Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ buddhimAM, mArA patinI sAthe mAre javuM ja joIe, mArAthI ahIM rahI zakAya nahi;" ane e rIte tene te vakhate paNa AjJA maLI. have te daMpati jaMgalamAM ghaNe dUra cAlyAM, ane jyAMthI kATa kApavAnAM hatAM te sthAna AgaLa AvI pahocyAM; ane ekAeka tenA patinuM mastaka pIDAthI dhabakavA mAMDayuM ane takALa bezuddha thaIne pitAnI strInA meLAmAM paDa; pitAnA patinI saghaLI mAvajata te strIe karI, ane Akhare tenA patine AtmA kSazubhaMgura dehane tyAga karavAne taiyAra thatuM jaNA. deha tyAga karyA pachI jIvane lai javAne mATe yamarAjA tyAM dekhAyA. yamarAjA joine te strI-sAvitrIe kahyuM, "aho, yamarAja! ApanA pratApI siMhAsana uparathI Apane jAte ahIM zA mATe AvavuM paDayuM ? ApanA pradhAnomAMthI ekAdane ahI meTala vAthI cAlI zakta." te strIne nIce pramANe pratyuttara maLyo, "pativratA strInI AkarSaka pavitratA eTalI badhI mahatva che ke te pavitratAnI samakSa ghaNe dUrathI paNa mArA pradhAne mAMthI koI ja TakI zake nahi; ane teTalA mATe, A kArya bajAvavAne yamarAjane pitAne ahIM AvavAnI jarUra paDI che." have jyAre yamarAjAe te jIvane leI javA mAMDe tyAre jyAM jyAM te jaMgalamAM thaIne yamarAjA te jIvane laI gayA tyAM tyAM A pativratA strI temanI pAchaLa cAlI, ane tene pUchavAmAM AvyuM, "have tuM zA mATe pAchaLa pAchaLa Ave che? tArA pati pratyenI tArI kara have pUrNa thaI gaI che, mATe tuM have ghara tarapha ja." paNa te te haTha pakaDI rahI, ane kahyuM, "mArA patinI sevA karavI enA karatAM mAre bIjI koI paNa vadhAre moTI pharaja nathI; mArA ghera javAthI mane game te maLe te kai cIjathI paNa mArA patinI mane gayelI beTa pUrAvAnI nathI. " teNe te yamarAjAnI pAchaLa cAlavA mAMDayuM. tenA madhura zabdo ane aDaga bhaktibhAvathI yamarAjA prasanna thayA, ane kahyuM, "tamArA patinA jIva sivAya game te varaghana tame mArI pAse mAge, ane huM te pUrNa karIza." te strIe kahyuM, "mArA sasarAnuM rAjya mane e chInavI lIdhuM che. paheluM varadAna huM ApanI pAse e mAguM chuM ke temane potAnuM rAjaya pAchuM maLe, ane temanuM sarva dravya temane pAchuM maLe." yamarAjAe kahyuM, "tathAstu ! have tame pAchAM jAva." hajI paNa te strIe yamarAjAnI pAchaLa cAlavA mAMDayuM, ane pAchuM karavAne nA pADI, ane pharIthI paNa teja pramANe madhura zabda ane tenA pati taraphanA tenA aDaga bhaktibhAvathI yamarAjA bIjuM varadAna ApavAne taiyAra thayA, ane te strIe kahyuM, "mArA sasarA adha thayA che, mArI vinaMti e che ke, temane AMkhanI zakti pAchI maLe." yamarAjAe bIjI vakhata kahyuM, " tathAstu! have te tuM pAchI ja." to pazu te strIe pAchI haTha pakaDI. pitAnI dhAraNA pAra pADayA sivAya te pAchI javAnI na hatI. teNe prArthanA karI ke, "mArI kukhamAMthI eka se daryavAna ane puSTa saMtAna utpanna thAva." te strInA zabdonI madhuratAmAM te kSaNe lIna thai gayelA yamarAjAe kahyuM, "tArI prArthanA pramANe thAya; tathAstu !" tustaja bIjI kSaNe A anupama satIe yamarAnanA tarapha joyuM ane kahyuM, " ahe, yamarAja! Ape hamaNuja je varadAna mane ApyuM te Apa barAbara jANe che? amArAmAM strI bIjo pati karI zake nahi e Apa jANe Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAvitrI. 15: che ? mArA pati sajIvana na thAya te Ape ApeluM varadAna phaLIbhUta thai zake nahi e Apa nA che ? Apa nyAyanA adhikArI hA; ApanA mukhamAMthI asatya vacana nIkaLI zake nahi; teTalA mATe mArI chevaTanI prArthanA tA eja che ke, "mArA patine sajIvana karo." pratApI yamarAjA camakyA, pAte zuM karyuM te potAnA khyAlamAM nahi rahevAthI gabharAyA, ane pAtAnuM mastaka nIcu namAvIne kahyuM: " tArA patine have pAcho lepa le. je varga mRtyue khecI lIdhA hato te jIvane mRtyunA pajAmAMthI tArA aDaga satISAe pAchA lei lIdhA che. bhaviSyanA jamAnAnI strIone tArU satIpaNuM anukara, thai paDaze." sajIvana thayelA potAnA patinI sAthe te strI ghara tarapha pAchI AvI. te sarvee mAtAnu khAdheluM rAjya pAchu meLavyu, tenA samarAne tenI gaye AkhA pAchI AvI, ane karIthI teoe zAntithI rAjya karyu. A dRSTAntanA khulle artha uparathI turata dekhAi Avaze; pati pratyenI bhaktibhAva, pavitratA, ane pativratanA A anupama nanune A pRthvI uparanI harakoI sudharelI prajAne anukaraNIya thai paDavAne mATe A dRSTAMtane khullA arthe khasa che, " jJamAvitrI sava jha e bdo vaDe Aone AzIrvAda ApavAmAM Ave che, te paNu eja sucave che. eTaluMja nahi pazu A dRSTAMtamAM kAMi evuM te zuddha artha samAyelA che ke je khullA artha karatAM paNa zeoja ucca che, ane te nIce pramANe che:-- guvArtha saMskRta bhASAmAM sAvitrI nA artha savitR nI ( eTale AdhyAtmiA sUryanI ) putrI e thAya che. e rIte A sthaLe sAvitrI, e manuSyanA mArI AtmA che; A kALarUpI purtInuM kuttvaSA sAthe je lagna thAya che, tenA artha e che ke AtmA te manuSya vRMda (je A dRSTAntamAM sacavata tarIke oLakhAvyo che te ) nA sayoga thAya che. sacavratanI pitA eka rAjA hatA ke jeNe potAnuM rAjya meyuM hatuM, ane mAMkhA paNa khAi hatI; mA zuM batAve che ! eja ke manuSyatva dhAraNa karavAmAM mukhya mULa manuSyanuM mana che; eTale manuSyane karmamAM pravartAvanAra manuSyanuM mana rAjA tarIke che, ke je mana vagarUpI rAjya gumAvI kheDU che, ane AdhyAtmika jJAnarUpI AMkho paNa khAi e che ke je AMkho vaDe te svargarUpI rAjyane joi zake. A pramANe prANarUpI AtmA manuSya veda sAthe saMcAga thAya che; ane je kSanne kAma, krodha, leba, meDa ityAdi pulika vikAro ( je uparanA dRSTAntamAM yamarAjA tathA tenA pradhAnA tarIke oLakhAvyA che. manuSya phene ni La karavA prayatna karavA mAMDe che, teja kSaNe manuSyanI madadamAM tenuM AdhyAtmiA nIvana tene bacAvavAne AAve che.( sAvitrIe satyavratane cAbve te ). vaLI te uparAMta manuSyanA manane mATe paNa tenuM khAyeluM svargapI rAjya ane AdhyAtmika jJAnarUpI AMkhe pazu pAchI meLavI Ape che ( je sAvitrI potAnA sasarAne rAjya ane AMkhA pAchI apAve che te ). A pramANe A anupama dRSTAnta rUpakane zudghArtha che. vizeSa uMDA utara vAthI emAMthI kAMi vadhAre paNa gunnArtha jaNAi Avaze. rAnti ! zAnti ! ! grAti !!! trIbhovanadAsa lapatabhAI zAha. pAdarA tA. je A lekhamAMthI phakta apekSAe bhAvAthaeN khecavAnA che. yamarAjA chajjAne teDavA mAvatA nathI paNuM phakta A phadhAmAMthI sAra kheMcavAno che, lI. buddhisAgara Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 170 *** buddhiprabhA, nA. ---- jaina dharmane viSe dayAne mukhya sthAna ApavAmAM AvyuM che paraMtu vAstavika rIte jotAM jaNAya che ke jaina zAstrane viSe varlDavelI dA, jayA ( yatnA agara jatanA ) vinA pALI zakAtI nathI, mATe dayA pALavA utsuka puNye jayaNAnuM svarUpa samajI tene yathArtha rIte amalamAM lAvavA prayatna karavo joie, sAdhu sAdhavIzrAvaka tathA zrAvIkAnuM koI paNa kAma evuM nathI ke jemAM jayaNAnI jarU2 nathI. temaja vaLI zrAvaka zrAvIkAnuM eka paNa vyavahArI kAma evuM nathI. ke jemAM jayAnI jarUra na hoya ! dareka kAmamAM jayAnI khAsa agatyatA jJAnijhmAe svIkArelI che te tA nirvivAdaja che. have ApaNe joie ke ApaNA dhArmika tathA vyavahArika kAmamAM kai kada jagAe jayAnI jarUra che te amalamAM lAvatAM ApaNe kevI rIte galata rahIe chIe ane tevI thatI gava dura karI uttama mArge kevI rIte caDhI zakAya. 1. prathama matamAM hiMsA sabaMdhI vicAra karIe. jaina zAstrane mukhya siddhAMta e che ke kAI paNa purUSe agara strIe hiMsA karavI nahi; paraMtu tenA amala sAdhu tathA sAdhavI purepurI rIte karI zake che. gRhasyA saMsAra vyavahAramAM paDelA hoya tathA temane Araja karavA paDe che tethI te munirAjanI mAphaka purepurI ( visa vIzvAnI dayA pALI zakatA nathI te| paNa zAstramAM kahyA pramANe temane savA vizvAnI dayA pALavAnI che, ane je te te pramANe na pALe te zrAvaka dharma yathArtha rIte pALe che ema kahI zakAya nahi. munirAjane pAMtra samiti tathA traNa rupti ke jene zAstrakAra ADe pravacana mAtAnA nAmathI oLakhAve che te kharAkhara pALavAnI che. ane jo te te barAbara na pALe tA temanAthI yathArtha rIte krayA paLI zake nahi. je teo rastAmAM cAlatAM nIcu neI javajaMtunI jayA na rAkhe to tevA jIvonI vAta thavAthI hiMsAno doSa lAge, vaLI tevIja rIte ubADA mukhe lavAthI pazu tevAja dISa lAge. tevIja rIte gAcarInA sabaMdhamAM pATa-poTalA-pAtrAM vigere levA muvAnA samadhamAM tathA mAta ItyAdika paraDavAnA saMbaMdhamAM paNa samajavuM. vaLI tevIja rIte manazupti vacanagupti tathA kALaguptinA saMbaMdhamAM paNa svadhyA tathA padayAtA samAveza thAya che. AthI ema samajavAnuM nathI ke pAMca samiti tathA traNa gupti munirAja eklAeMja pALavAnI che ane gRhastha tethI chuTA che! nA tema nathI. gRhasthane pazu te vezathI pALavAnI karaja che. jo tema na hoya to gRrustha dhyA pALe che tema kahI zakAya. nahiM. vaLA gRhasthane te ArbhanAM ghaNAM kAma karavAM paDe che mATe tene te tevA dareka kAmamAM vizeSa upayoga sahita cAlavAnI jarUra che. have gRhasthe kayA kayA kAmamAM kevI rIte upayoga ( jayaNA ) rAkhavA te vicArIe. kyAM bAda strI vagere ra. prathama to savAramAM dayA bAda AvazyakAdika kriyA ( jyAM strI varga na hoya tyAM purUSa varge agara gharamAM rAkhelA rasae) sukSo saLagAvavA paDe che. A kAma karavAmAM brIja jayA rAkhavAnI jarUra che. jo tema karavAmAM na Ave tA brA jIvonI hAnI thavAno saMbhava che. mATe culo pujIvI pujavAnI khAsa jarUra che. vaLI je lAphaDAM saLagAvavAmAM vAparavAnAM hoya te paNa evI rIte puchtAM nee ke Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 17 temAM trasa jIva bIlakula rahe nahi. culA upara kaMI paNa jIva uparathI paDe nahi tene mATe caMdaravAnI khAsa jarUra che. kemake je tema karavAmAM na Ave to e rIte nukasAna thAya che. eka te culA upara je jIva hoya tene ghAta thAya che. ane bIjuM je te jIva jherI hoya ane te khAvAnI vastumAM paDe che te khAnArAne jIva jAya che. keTalIka strIo dhagadhagatA aMgArA rakhyAmAM bharI rAkhI agara hAMllAmAM nAMkhI bujhAvavAne badale pANImAM nAMkhI bujhAve che. Ama thavAthI agni kAyanA jIvane ghAta thAya che mATe tema paNa thavuM joIe nahi. culo udhADe rahevAthI temAM jIvajaMtu po mATe saLagato culo udhADe rAkhavA nahi. culA upara mukeluM vAsaNa paNuM ughADuM mukavuM nahi kemake tema karavAthI pitAne tathA paranA uchavane nukazAna che. je vAsaNe rAMdhavAnA kAmamAM levAnA hoya to paNa daSTi vaDe joine tathA mojIne vAparavAmAM Ave te sajIvanI hAnI thAya nahi. keTalIka vakhata culA upara bAMdhelA caMdaravA lAMbI mudata sudhI chapAtA nahi hovAthI te bAMdhIne jANa karavAne IrAdo hoya che te pAra paDatuM nathI eTaluM ja nahi paNu tethI ulaTuM hiMsAnuM kAraNa thaI paDe che. mATe yuvA uparanA caMdaravA sArA che elA ane temAM jIvajaMtu bharAi na rahe tema jaya rAkhavAnI khAsa jarUra che. jo caMdaravA TuMkI mudatamAM choDI devarAvavAmAM AvatA hoya to upara lakhelo doSa thavAne thoDe saMbhava che. upara pramANenI jANa je strIvarga jAte rasoI kare teja barAbara paLI zake. AnA hAthathI AvI jayapu paLI zake nahi mATe uttama raste te e ja che ke strI varga jAte rajI karavI. je rasoInA hAthathI rasoI karAvavI paDe tema hoya te tenA dareka kAma upara dekharekha rAkhavAnI khAsa jarUra che ke uttama zrAvakanA gharamAM tenA yogya dayA pALI zakAya. rasoInA hAthe rada karAvatAM chatAM paNa lAkaDAM jjavAnuM cule pujavAnuM tathA vAsaNuM vigere jevA tathA pujavAnuM kAma strI vargathI banI zake tema che chatAM je tenI upekSA karavAmAM Ave te ema samajavuM ke dayAnuM svarUpa barAbara samajavAmAM AvyuM nathI ane vRddha paraMparAnuM jANapaNuM thayuM nathI. vRddha strIo AvA kAmamAM kuLa hoya che paraMtu navIna bAIo AvA kAma upara puratuM lakSa ApatAM jovAmAM AvatAM nathI. te jaNAvI Ape che ke teo uttama gatInA bhAjaka banavAnAM nathI. 2. pANI gALavAnuM kAma paNa strI varganuM che. A kAmamAM saMkhAro marI na jAya tema khAsa lakSa ApavAnuM che. pANI gaLavAnuM bAraNuM evuM rAkhavuM joIe ke temAM thaI trasa jIva jaI zake nahi, vaLI te evuM te svaccha rAkhavuM joIe ke temAM jIvanI utpatti thAya nahi. hAlamAM amadAvAda vigere keTaleka sthaLe pANInA naLa thavAthI A saMbadhInI jayaNAnI tadana upekSA thatI jovAmAM Ave che te dhaNuMja dIlagIrI bhareluM che. naLa thavAthI keTalAka ghera naLa pANInuM lugaDuM bAMdhI mukavAmAM Ave che. A pramANe thavAthI saM. khAre bIlakula sacavAtuM nathI. vaLI je keTaleka ThekANe saMkhArA levAmAM Ave che, te tenI jyaNI karavAmAM AvatI nathI. keTalIka vakhata te ughADA naLe besI aNagaLa pANIthI nahAvAmAM Ave che. are ! eTaluM ja nahi paNa paramAtmAnI pUjA kasvA janAra bhAvika jana paNuM udhADA naLe besI azugaLa pANIthI nahAvAnuM pasaMda kare che paraMtu te bIcArAne khabara nathI ke Ama karavAthI te keTalA prakAranuM karma bAMdhe che. mATe dareka mumukSu jIve pANuM gaNavAmAM temaja te vAparavAmAM ghaNo upayoga rAkhavAnI jarUra che. Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 172 buddhiprabhA. matalaba ke nahAvA devA vigeremAM jarUra jeTaluM ja pANI vAparavuM ane dareka kAmamAM gaLeluM pANI vAparavuM, paNa aNagaLa vAparavuM nahi. zAstramAM to evuM kahyuM che ke pANI dhInI piThe vAparavuM, jyAre hAla pAMcamA ArAnA pratApe besumAra pANI vAparavAmAM Ave che je ghaNuja zarama bhareluM che. 3. khAvAnI cIje--khAvAnI cIjo jevI ke anAja, zAka, ghI, tela vigere vigere. A tamAma cIjo evI vApavI joIe ke temAM bIlakula basa chavanI hiMsA thAya nahi. ane je temanI bAbatamAM upekSA rAkhavAmAM Ave te jANuM paDI zake nahi ane hiMsAne deSa Ave. zeTha mohanalAla lallubhAI mitatA -( ra) pratyeka manuSya pitAnI sthiti sudhAravA mATe, svAdhinatA prApta karavAne mATe yathAzakita udyAga karavAnI jarUra che. tenA aMge tenuM mukhya kartavya e hevuM joIe ke pitAnI AvakamAMthI kAMIka ne kAMIka bacAvavuM, zrama, karakasara, daradakSipaNuM, nisvArtha, indriyadamana Adi aneka guNepara svAdhinatAne AdhAra che. A sarva guNanuM mUThA karakasara che. karakasarane hetu vyaktigata mA sAmAjika dhananI vRddhi karavAne che ke je hAlanA jamAnAmAM eka unnatinA sAdhanabhUta che. tene kuMkAmAM artha gRhaprabaMdha che ane te skuTa AgaLa upara samajAvavAmAM Avaze, dhana zramathI utpanna thAya che, karakasarathI surakSita rahe che ane udyoga tathA daDhatAthI vadhatuM jAya che. pratyeka vyakti je bacAve te sampati kahevAya che, parizrama, je samAjanI bhalAinuM eka kAraNa che. paNa tethI ulaTuM je apa vyaya che te samAjane hAnikAraka che. A durguNa buddhimAna ane vivekI manuSyamAM praveza nathI karI zakta, tenAmAM karakasarano guNa Ave che ane tethI teo duradapi thAya che. je mANasa dUradarzi nathI che, arthAt je manuSyane bhaviSyano khyAla nathI, te sarveda apavyaya rahe che. teo parizrama paNa karatA nathI ane AthI jaMgalI sthitimAM paDI rahe che. prathama iglAMDanA leke azikSita hatA. teo DuMgaramAM paDI rahetA. jhADanI chAla-pAMdaDAM pahetAM ne patharathI pazu pakSIo mArI bhakSaNa karatA. DA samaya sudhI to teomAMnA ke e sudhAravAne upAya na karyo. paNa Akhare teo dhIme dhIme hathiyAra banAvatAM zikhyA. teo khetI karatAM zikhyA ane karakasarathI anAja vagere eka karatAM zikhyA. vakSe kApI ghara banAvatA. AvI rIte parivartana thatAM thatAM teoe zramathI moTAM meTAM kAryo karyo. ene banAvyAM, sTIma banAvI e badhuM parizramanA pratApe ! AvI rIte parizramathI dhana meLavI zakAya. karakasarathI dhana bacAvI zakAya, tenAthI Apattione sahana karI zakAya, anAne madada karI zakAya, ane nilapara durbalane atyAcAra thata rokI zakAya tathA AvA aneka svaparahitanAM kAryo karI zakAya. mI. be ( Mr. Barrow) nuM kathana che ke bIjAnI kamAIpara ApaNuM jIvana vyatIta karavuM e kAyanA jevuM che. tenAthI pablIkane mA pitAnI sevA thaI zakatI nathI, Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mitavyathItA-(karakasara.) 173 kAraNa ke evuM koI paNa kArya nathI ke je vinA zrame thaI zake, zramathI kevuM phaLa thAya che, tenA mATe eka nAnuM sarakhuM udAharaNa ApavAmAM Ave che. eka buddhAe potAnA maraNa vakhate pitAnA vaNuM ALasu chokarAone bolAvyA. te jANatA hatA ke ALasu chekarAo mArA maraNa pachI bhUkhe maraze. tethI teNe eka upAya zodhI kAle, teNe chokarAone kahyuM ke ApaNe khetaramAM dhana dATeluM che te tame mArA maraNa pachI kAjo. pitAnI icchA pramANe tenA maraNa pachI chokarAoe dhanaprApti mATe khetara kheravA mAMDayuM. AkhuM khetara khUba uMpaNa dhana te bIla nIkaLyuM nahi. Akhare teoe nirAza thaI te khetaramAM anAja vAvyuM. khetara barAbara kheDAyeluM hovAthI te vakhate puSkaLa anAja thayuM ane tethI ghaNuM Avaka thaI je A pramANe khetara kheDAyuM na heta te ATalI Avaka kadApi thAta nahi. parizrama kare e jeke kaThIna lAge che paNa ane Ananda thAya che. tenAthI nirdhanatA dUra thAya che eTaluM ja nahi paNa kIrtie vadhe che. parizrama vinAnuM jIvana vyartha che, parizrama eja manuSyanuM rava che, parizrama bajArUpa lAge che paNa vAstavika rIte tema nathI; zrama vinA manuSya nirbala thaI jAya che. cAhe moTuM kAma hoya, cAhe choTuM kAma haiya, cAhe mAnasika heya, cAhe zArIrika heya paNa zrama vinA thaI zakatuM nathI. sabhyatA, sitA, paropakAra Adi aneka guNone AdhAra parizrama upara che. parizcama raMkane rAjA banAve che, abhaNane vidvAna banAve che, parizramathI manuSya pratiSThAne pAtra thAya che. ahiM pazrima eTale zArIrika parizrama huM kaheto nathI, paNa zArIrika ane mAnasika bane kahuM chuM kAraNa ke zArIrika parizrama te pazuo paNa kyAM nathI karI zaktAM! je purUSa zArIrika ane mAnasika banne prakArane zrama kare che, teja purUSa parizramI kahevAya che. zarIra poSaNa mATe parizramanI jarUra che ema nahi paNa sAmAjika unnati mATe paNa zramanI jarUra che. parizramathI dhana pedA karanAra manuSya apavyayathI kharca karI nAkhe che te kadApi dhana vAna kahevAya nahi. je manuSya karakasarathI dhana saMcaya karI sumArge vyaya kare che te dhanavAna kahevAya che. karakasara ghaNuM kAma kare che te svaparanI AjanI hAjate pUrNa kare che ane bhaviSyanI hAjate pUrNa karavA sAmagrI taiyAra kare che. eDavarDa DenIsana ( Edward Denison) nuM kathana che ke manuSyae sadaiva bhaviSyanI AvazyaktAo para khyAla rAkhavo jarUra che, paNa duniyAmAM evA manuSyonI saMkhyA vadhAre che ke jeo bhaviSyane khyAla bilakula karatA nathI. teo potAnI bhUtakALanI sthiti bhUlI jAya che. mAtra teone vartamAnanI ja ciMtA hoya che. teo pitAnI sarva Avakane apavyaya karI nAMkhe che ane Akhare nirdhana avasthAmAM AvI jAya che. AvI rIte A deza ne AkhI samAja nirdhana thaI jAya che ane aNunA prasaMge kaMI paNa karI zakatA nathI. samAjamAM be prakAranA manuSya jovAmAM Ave che-keSTha madada karavAvALA-koI uDAu; kaI dUradarzika aduradarzi-mitavyathI-apavyayI; nidhana yA dhanavAna. je manuSya pariprama karI karakasarathI kAMI paNa bacAve che te divasa bamaNI ane rAtre cAra gaNuM unnati karI zake che, dhIme dhIme vyApAra vadhArI zake che, kArakhAnAo khAlI zake che. aneka prakA Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 174 buddhiprabhAranA navIna hunnare karI zake che ane svaparane upakArI thaI paDe che. jagatanI unnati AvA manuSpothIja thAya che. jagatanI unnatimAM apavyayI manuSyane bIlakula bhAga nathI. apavyathI sadA mitabathIne dAsa banI rahe che. ApaNe parizramathI dhana ekTa karyuM paNa tene bacAva karatAM zikhavAnI jarUra che. sukha ane zAti kyAre maLI zake ke jyAre ApaNe te lAbha uThAvavAnA mitavyathItAne upAye kAma laIe tyAre ja. loke majUrI karI paisA pedA kare paNa kyAsa. mitavyaya vinA samAjathI saMtoSa kAraka unnatti kevI rIte karI zake! koI paNa samAjane dhananA abhAvathI jeTalI hAni pahoMce che tenAthI vizeSa dhananA rUpathI pahoMce che. dhana pedA karavuM sahela che paNa kharcavuM ati kaThina che. mitavyaya sAcavavA mATe phA I ivazIbhUta karavAnI jarUra che. kaMI paNa manuSya ema nahi kahI zake ke karakasaranI jarUra nathI ! karakasara kAMI ApaNane hAni karatI nathI ulaTuM ApaNI pratiSThAmAM vadhAro kare che. karakasara karavAmAM kaI asAdhAraNa zaktinI jarUra nathI. tenA mATe sAhasa kheDavAnI jarUra nathI, phakta svArtha yukata baeNga vilAsane-vAsanAone choDavI paDe che-Indriya damana karavuM paDe che. ApaNuM saghaLI Avaka ApaNe bhoga vilAsamAM kharcAe ane ApaNI bAlake strI ApaNa nati baMdhuo vagere mATe kAMI paNa hisse na rAkhIe e kevI svArtha mukI vAta kahevAya ! moM joyuM che ke keTalAka manuSyanI Avaka temanA jIvana paryata sArI rahI paraMtu teoe pitAnA bAla baccA mATe kAMI paNa bacAvyuM nahi. hAla temanAM birI chokarAM ghare ghera bhIkha mAge che. temane koI rakSaka nathI; cAhe che ke mare! AvA manuSyathI bInuM vadhAre svAtha ke hoi zake ! manuSyo kaThina bejA rUpa bhAsate e parizrama kare che paNa apAvyacathI dUra thaI zakatA nathI e kevI ajAyabI bhareluM che. dhanane mitavyaya karavAthI kadi koIne Adhina rahevuM paDatuM nathI, e svAdhinatA svataMtratAnuM mULa che. buvara (Buwer)nuM kathana che ke rUpiyA guNa-1 ane gArava che phakata je tene cagya vyaya thAya che tenAthI satya, zIla, udAratA, dayALutA, nAcaparAyatA ne dUradalitA Adi aneka guNe pragaTe che. je tene apavyaya karavAmAM Ave te lobha-kRpaNutA Adi aneka avaguNo pragaTe che. je manuSya jeTaluM kamAya teTaluM khAI jAya te temanI unnatti thatI nathI. teo nibaLa thaI potAnI jAtane daridrAvasthAmAM muke che. te svapanuM gaurava bAI nAkhe che. je manuSya potAnI AvakamAMthI kaMi paNa jamA karate rahe che te kadApi bhAgyane zikAra bane nati nathI. te vRddhAvasthAmAM sukha ane zAnirAmaya jIvana gALI zake che. vicArazIla manukhya bhaviSyane khyAla karIne sArA vakhatamAM burA vakhatane mATe taiyArI karI rAkhe che. te pitAnA kuTuMbanI saghaLI AvazyakatAo pUrNa karavA zaktimAna thAya che. dareka manuSya lagna karatI vakhate bahu vicAra karavAne teo keTalI bhAre mAthe jImedArI karI le che tene bahu DAja vicAra kare che. je purUSa lagna karavAne taiyAra thAya che teNe teja samaye vicAra karI daDha saMkalpa karavuM joIe ke huM kadi banatA upAye nirdhanatAne Adhina thaIza nahi. mArA bAla baccAM strIAdi samAjane bAra rUpa nahi thaI paDe. AvI sthiti je hoya to ja lagna karavAM. keTalAka garIba loka pite pasAdAra che ema jaNuMvavA mATe nakAmuM kharca khuba kare che. ghaNuM lAkA paisA pedA kAnA gAmatA dharAve che, paNa karakasara karI Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ binavyatA-(kasara. ) 195 jANatA nathI. teo paisA pedA karavAmAM catura che paNa vyaya karavAmAM mUrkha che. le indriyanA kSaNika sukhamAM phasAI jAya che. karakasara karavAnI Teva tyAre ja paDe ke jayAre ApaNuM magajamAM ApaNuM Adhina kuTuMba ane samAjanI unnattine khyAla heya. A khAlathI apavyaya dUra thAya che ane anAvazyaka cIjonI AvazyakatA dUra thAya che. keTalAka manuSyone evI Teva hoya che ke je koI cIja sastI maLe to tenI AvazyakatA na hoya paNa te kharIda karsa che. AthI teo apavyayI thaI jAya che, kaeNreza vAlA (Horace Napole) eka vakhata kahyuM hatuM ke have huM I paNa cIja nahi kharIdu kAraNa ke mArA gharamAM eka IMca paNa jagA nathI ane pAse eka pAI paNa nathI. dareka ne e yuvAvasthAmAM karakasaranA abhyAsathI eTalI rakama bacAvavI joIe ke vRddhAvasthAmAM zAntithI jIvana vyatita karI zakAya. je mANase potAnI jIMdagIne moTe bhAga mojamajAmAM gALyo, ane aMta dazAmAM asathI bhUkhe mare, ane bIja AgaLa hasta pasAra te manuSyanI dazA keTalI zocanIya gaNAya? semyuala henasana ( Samuel johnosn ) daridratAthI eka vakhata barAbara paricIta thaye. tenI tenuM nAma jahonasanane badale DInarasa ( Dinnerless) lakhe evI sthiti AvI gaI. te galIomAM bhIkha bhAgI khAte. tene rAtrInA vakhatamAM paDI rahevAne jagA paNa maLatI nahotI. te avasthA te AkhI umara bhara na bhUlya. te tenA dareka mItrane kahe ke Rddhi ane vRddhine mArga rAsara che, te karakasarane "dUradarzitAnI putrI, saMyamanI bhaginI ane svataMtratAnI mAtA gaNatA hatA." te kahetA ke nirdhanatAthI popakAranAM dvAra baMdha thaI jAya che. nirdhanatA e manuSyane kahe rAtru che, te svataMtratAne vAta kare che. mita vyayathI svArtha tyAgane prAdurbhAva thAya che. saMyamanI vRddhi thAya che. dUradarzitA tene mULa maMtra che. te viSayavAsanAnuM damana kare che, sukha ane zAntiH a che. bhaya, cinA, ke AkulatA jenI aMdara ApaNe phasAI paDayA chIe tene dUra kare che. je ApaNe A pramANe karavA dhArIe te karI zakIe. keTalAka kahe che ke mArAthI Ama nathI banI zakatuM paNa te temanI bhUla che. temanuM buruM jeTaluM "nathI banI zakatuM' e zabdathI thAya che eTaluM keIthI thatuM nathI. ghaNA manu pAna ropArImAM dararojanA lagabhaga be AnA kharca kare che, ane AvA bIjA aneka kharca kare che. teo ema dhAre che ke be AnAmAM zuM ? paNa je vicAra kare che te A 20 varSamAM phUla 1000 , barabAda karI nAkhe che. AvuM nakAmuM kharca na karatAM je teTalA paisA bacAve te svaparanuM keTaluM zreya karI zake ? dareka manue phakta pitAnI bhalAIne khyAla karI besI rahevuM na joIe, paNa bIjAone sAthe vicAra kare . sadA ucca banavA prayatna kare. kadI pitAne nIca dhArI nIca banavA prayatna na kare. samAjanA sudhArAne AdhAre vyaktigata manuSyanA upara che. vyaktinI ekatratAthI samAja bane che. have je dareka vyakita pote svAvalaMbI thai pitAnuM zreya kare te khulluM ja che ke samAjanI paNa unnatti thAya. samAjanI tti e vyakitagata unnatinuM pariNAma che. je loke pitAnuM kartavya pAlana kare che te bIjAne paNa pitAnA jevo karI zake che. - dareka manuSya jIvananI asAratA jANe che. jIvana kSaNabhaMgura che. baLavAna ane nirogI paNa kaMI paNe roganA kAraNathI kALanA grAsa bane che. jIvana AMkI zakAya tema nathI. Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 176 buddhiprabhA. AvuM jANatA hatAM je manuSya apavyaya karI pitAne kuTuMbanA mATe paNa kaMI nathI bacAvatA te dhamethI parA mukha thAya che. teo nAritakathI paNa purA che. keTalAka loko evA vicAra kare che ke " zuM amane koI sAkAvya nahi kare ? paNa AvA trAsajanaka zabda inA mukhamAMthI nIkaLavA na joie. dareke "Apa samAna baLa nahi, ane megha samAna jaLa nahi" e vAta dhyAnamAM rAkhavI joIe. hAlanA samayamAM kArIgara loko ke jenA upara ApaNe mukhya AdhAra che. teo eTalA badhA paisA kamAya che ke je karakasarathI te bacAvavAmAM Ave te teo dhanavAna thaI svaparanuM zreya karI zake paNa A loko bahu uDAu rahe che. teo adUra hoI pitAne hAni pahoMcADe che. eTaluM ja nahi paNa AkhI jAtine nukasAna pahoMcADe che. caDatInA samayamAM marajI mujaba kharca karI paDatInA samayamAM ApatimAM phasAI jAya che. A sarva bAbata uparathI mAre ema kahevAno vicAra nathI ke kRpatAthI saMmevana karI meTA dhanavAna (khoTA dhanavAna) thavAnI icchA rAkhavI. pazutAthI dhana saMmelana kareluM kAMkarA barobara che, manuSya dhana ekatra kare eTale dhanavAna kahevAtuM nathI paNa je dhanane saMcaya karI sumAge vyaya kare te dhanavAna kahevAya. karakasarane lobha-lAlacasvArtha sAdhana ityAdi sAthe kAMi paNa saMbaMdha nathI. dhana saMcaya karavAne bIje Azaya svataMtratA meLavavAne che. sarve manuSpAe nyAyathI dravya upArjana karavuM ane karakasarathI bacAvI satkA mAM yathAzakti vAparavuM. "vAlana kara " ghana saMcaya karavuM e manuSyanA jIvanane udeza nathI. aradarzitA e eka sAdhya roga che. aradarzitA TaLI jAya te mANasa bhavibane vicAra karI AvakamAMthI kaMIpaNa bacAve. kharI rIte jotAM ApaNuM dezane AdhAra kArIgara varga upara rahe che teno aradarzi hoya te dezanI sthiti kayAMthI sudhare ! teomAMnA ghaNa kucha damAM dhanane apavyaya kare che. keTalAka manuSya kahe che ke amuka kAyA sArA nathI. amuka rAjanIti A pramANe na hovI joIe, paNa huM kahuM chuM ke koI paNa dezanI anyAyathI jeTalI hAni thai che tethI vadhAre te rAjyanI prajAnI kharAba vAsanAthI thaI che. joke ghaNA bhAge ALasa, apavyaya, asaMyama, kucaritra Adi aneka dumAM paDayA rahe che ane svaparane hAni kare che. teone A sarva guNo cheDI daI sAhasa ane vairyathI AgaLa vadhavuM upayogI che. upara kahyA mujaba jema kArIgara varga moTA bhAge apavyayI che tema bhAratanA brAhmaNa ane vaionI paNa AvI sthiti che. teonI Avaka kAMI ochI nathI, dainika kharca paNa kaMi adhIka nathI chatAM teonI kharAba dazA AvI jAya che. teonuM pAMca pacIza varSathI peTe pATA bAMdhI ekatra kareluM dravya teonA chokarA chokarI paraNAvavAmAM uDI jAya che. temAMnA keTalAka karja karavuM paDe che ane kharAba sthitinA bhoga thavuM paDe che. A sarva jANyA bAda e prazna uThe che ke A burAIone dUra kevI rIte karavI ? A badhI burAinuM kAraNa ajJAnatA che. bhAratanI aMdara vighAne pracAra bacavAnA upAya, bahuja De che. jeone vidyA ApavAmAM Ave che teone eka taraphanIja ApavAmAM Ave che. strIo ke jenA para sarva unnatine AdhAra che te sUrNa ane abhaNa avasthAmAM che. jyAre jJAnarUpI sUryane pUrNa prakAza Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mitavyayitA ( kaccasara. ) 177 tharo tyAreMja manuSyo vicArazIla thaze-dUradarI thaze ane mitavyaya Acaro, jo kudIonuM ra74ra tapAsavAmAM Ave tA 100 mAM kaSTa abhaNu mAluma paDaze. gharUpIThAmAM jo dArUDIyAonI saMkhyA joie te temAM 100 mAM abhaNu mAluma paDaze. samasta jana maMDaLamAM keLavaNInA pracAra thaze. eTale dUA enI meLe nAzI jaze, eTaluM dhyAnamAM rAkhavAnuM che ke popaTanA jJAna jevI vidyA na ApavI. vyavahArikanI sAthe naitika zikSakSu ApavuM je e. prekaTIkala jJAna ApavAnI ghaNI jarUra che. manuSyanA jIvanamAM e bAbate vicAraNIya che. eka dhana pedA karavuM ane khIjuM tenA vyaya. tenA aMge dUradarzitAnI jara OM ane zikSaNudArA maLI zake che. keTalAka manuSyA ema kahe che ke amArI Avaka thoDI che ane ame kevI rIte b udAharaNa, cAvI zakIe ! paNa uttama prakAranA gRhaprabandhathI ( AvakanA pokhkhA hisAba Ava pramANenIja AvazyaktA bacAvavAnI khAtara khacAvavuM nahi, paNa sumArge vyaya karavA yA bhaviSyane mATe upayegI thAya teTalA mATe paisA bacAvavA joie). keTalAka ceDI AvakavALA manuSyeA yazasvI thaI gayA che te nIcenA udAharaNAthI jaNAro. AvAM udAharaNo pAMcapacAza nahiM, paNa hArI mAjIda che, zvaracandra vidyAsAgaranuM nAma keNu nathI nathutu ? tenA pitA nirdhana chatAM tenA putrane bhaNAvI 'vidyAsAgara' banAvyA. vidyAsAgare pAte 50) rU, nA pagAramAM peAtAnA AkhA kuTuMbanuM poSaNa karyuM, aMte aneka vidhArthIone madada karI, garIkha DhAkAne te bahu madada karatA, jemsa gArIDa ( James Garfield) luhArane tyAM majurI karatA, ane je paisA maLe temAMthI potAnA kuTu'tuM bharaNu peSaNa karate; ane potAnA abhyAsa mATe thoDA vAparato. dhIme dhIme A rIte bhaNatAM te amerIkAnA presIDenTa (saccipada) thayA. bhANuthI kazu na thaI hAke evu kreja nahiM ! A mArAthI nahi khatI zake, A mArI zaktinI bahAra che, tyiAdi rAmdAne dezanikAla karavA joIe. manuSya game tevI avasthAmAM hoya paNa ne ALasa chADI kArya kare to uccapadavI prApta karI zake. je mahAta mAsA thaI gayA che te nAnI nAnI cIjonI AvasyaktA samajIne thayA che. keTalAka manuSyo nAnI nAnI cIjonI beparavAI kare che. paNu jarA vicAra kare te jaNlRAze ke nAnI nAnI kuTevA sudhAravAthI AkhuM AcaraNa zuddha thaI Aya che. nAnAM kAryoM karavAthI dhIme dhIme moTuM kArya karI sakAya che. je manuSya ekama AkhA lADu khAvA cA te khAI zakatA nathI paNa kare kare khAI javAya che. eka akSara zikhatAM zikhatAM vidvAna thavAya che tema paisA paisAnA bacAvanArA AkhA rUpiyA bacAvI zake. A duniyAmAM kaMIpaNuM cIja nakAmI nathI. sarvanA prasaMga Ave khapa paDe che to keI pazu cIjane durUpayoga karavA nahi. jo ApaNe ApaNuM zreya karavA thvi karatA hoie te koinA vAda (kharAba kAryamAM) na karavA, jagat ApaNA mATe zuM kahe che te tarI lakSa na rAkhavuM, ApaNI kharAba avasthAmAM bhAga levA jagat kadI AvanAra nathI tene phakta be cAra divasa kheAlI ba'dha paDI jaze. keTalAka pAzcimAnya leAkA mAkaka kapaDAmAM e sumAra kharca kare che ane tethI paNa vadhAre teo potAnA chekarAnA lagna karavAnA meTA utsavAmAM, meLAe mAM, ne janma maraNAdi prasaMgomAM pazu meTA kharce kare che. dhanikAnI dekhAdekhIthI garIkhamAM garIkha paNa peAtAnu duniyAmAM sAra kahevAya eTalA mATe potAnI Avaka na hoya, bhaviSyamAM devu' vALavAnI zakti Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ buddhiprabhA, na hoya chatAM karaja pharI bhAre bhAre kharca kare che, keTalAka lAkA pAte dhanavAna che ema batAvavA aneka prakAranA nakAmA kharca kare che. A sarve apavyayaja che te dUra karavA joie. TuMkAmAM kahevAnuM ke manuSyae nIcenA niyamo khAsa yAda rAkhavA tethI bhaviSyamAM kadi Apa ttimAM phasAvavAne samaya Avaze nahi. 1, mezAM maLavAne kArya karo, e er3A maLavAthI agiyAra thAya che tema me mAsa maLavAthI agiyAra jeTaluM kAma karI zake che. 2. sadA yAda rAkhA ke tamArA jIvanano AdhAra zrama upara che. aMta samaya sudhI zramane na tyAge. 3. samaya seAnuM che eka paLa paNa nakAmI na gumAvA. pratyeka paLane zubha kAryamAM cArjo, 4. je kArya Aja thaI zake te kAlapara mulatvI rAkho. 15: 5. je kArya tamArAthI thaI zake te khAne mAMpA nahi. Apa samAna baLa nahi megha samAna jaLa nahi 2) tr 6. je cIja tamArI nathI tenI kadApi icchA na karo. 7. kASTha pazu cIjane tuccha na go. 8. sA parApakAranA abhyAsa karo. Ta, jIvana saddA saralatA ane karakasarathI vyatIta karI. dhananA sarvadA sArA mArge vyaya karA. kahyuM che ke If thou art rich thou'st art poor For, like an ass whose back with ingots bows Thou bear'st thy heavy riches but a journey, And death unloads thee. -Shakespeare. jo tamArI pAse dhana che paNa tenA sadupayoga na kare to te dhana tamArA zirapara eka mAjo che; je maraNu samayeja utaraze. vaLI-- artha dUSaNa kubero'pi bhavati bhikSA bhAjanam / ativyayo'pAtra vyayazca bhavatyartha dUSaNam / / // mitavyayitA granthakA sAra kAntIlAla amRtalAla thAya. gAdhAvI. zrI zreyaskara maMDaLa taraphathI jaina zALopayogI zikSaNa kamanI thAlI vyavasthA ane tatsaMbaMdha svAbhiprAye sudhAro.. zreyaskara ma`DaLanA kAryavAhaka suzrAvaka veNIcandra suracana tAthI jaina zALApayogI kSikSaNu kramanI pI abhiprAyArthe mekalavAmAM AvI tatsubalI nIce pramANe svAbhiprAya. suzrAvaka veNI'danA prayAsa stutya che. temanI vicAra zaiIe te jaina dhArmika jJAna prasAravA atya'ta prayatna kare che. teo kanaiyAgInI keATImAM gaNAvA lAyaka zrAvaka che. 1. jaina zAlApayogI zikSaNa ApatAM pUrve tenA je krama racAyA che temAM dhArmi Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zreyakara maMDaLa taraphathI zALApayogI zikSaNanI thaelI vyavasthA ane tatsaMbaMdhe sudhArI. 108 raNanI vyavasthA karavAnI jarUra che. dhArmika dhoraNanA kramavAra bALako ane kanyAone zikSaNa kramanAM pustakenI niyati thavI joIe, ane sarvatra tavarga dhoraNunusAre parIkSA levI joie. 2. gAmegAmanI jaina zALAomAM dhoraNa kamAnusAra calAvavAmAM AvatAM dhArmika pustakone jaina sAkSarAnI bahu sammatithI nirNaya thavA joIe. 3. bALakone je kama zikSaNa mATe niyata karyo che, tene bALaka hRdayamAM bhAva utArI zake evuM tata6 viSaya para pUrvathA zikSakone jJAna ApavuM joIe. 4. anya darzane ane jaina darzananA AcAra vicAronuM dharaNavAra krame krame upayogI tulanAtmaka zikSaNa maLavuM joIe. 5. samagra bhAratamAM jaina dhArmika zikSaNanI eka sarakhI vyavasthA ane eka sarakhI parIkSA thAya evA vicArane anusarI zikSaNa krama gehavA joIe. che. je je so zikhavavAmAM Ave tenuM teonI buddhimAM utare evuM bhAvArthatAna ApavuM joIe. sUtronuM bhAvArthatAna vidyArthIone yAdImAM rahe evI rIte zikSakoe zikSaNa ApavuM joIe. 7. je kanyAo gujarAtI jJAna na dharAvatI hoya teone gujarAtI vyAkaraNa dvArA jJAna ApavuM joIe ane gujarAtI dharma sAhityanA sarva za svayameva vAMcI zake evI yojanA ghaDIne zikSaNa ApavuM joIe. kanyAone ane vivAhita zrAvikAone bharata, zivaNa apAya evI vyavasthA ghaDavI joIe ane tenuM zikSaNa ApavuM joIe. 8. jaina kanyAo taNA zrAvikAne dhArmika abhyAsa karAvavA mATe jaina strI zikSake taiyAra thAya e prabaMdha prathama karavo joIe ke jethI jaina purUSa zikSaka taraphathI strI vargamAM thatA gheTALA dUra thAya ane strI zikSakethI jana strIvargane sArI rIte zikSaNa ApI zakAya. . jana vidyArthIo mATe nItizikSaNa vaDodarAnuM dhAryuM che tathA jena hitabodha tathA jena hitApadezanA gaNu bhAga te amuka daSTie ya che, paraMtu kayA dharaNavALAne te anya upayogI che tene nirNaya sAkSarezadvArA karAvavuM joie. bAIonA vAMcana mATe dhArela pustakomAM paNa pheraphAra karavAnI jarUra che. 10. sarva dharmonI utpatti-tenAM tenI sAthe jaina dharmanAM tattvone mukAbale karIne tenI uttamatA siddha thAya evI rIte prathama mAstane zikSaNa ApavuM joIe ane pazcAta mAstaroe vidyArthIcAnI buddhimAM je pramANe utare tevI rIte te bAbatanuM tarkazakita vadhe tevI rIte jJAna ApavuM joIe. 11. bhASaNa zakti khIle e prayatna karI joIe, jaina dharmanA aneka mata bhedanA jJAnanI sAthe vartamAnamAM kevI rIte vartavuM tenuM jJAna ApI jaina dharma pragatinA upAmenuM zikSaNa ApavuM joie, 12. jaina dharmane vizvamAM kevI rIte phelAve thAya, jaina dharmanA phelAvA mATe ane jainenI saMkhyAnI vRddhi mATe dareka jainanuM zuM kartavya che te jainadharmanuM zikSaNa lenArAonA hRdayamAM ThasAvavuM joIe. mAstarane prathamathI evuM jJAna maLe evAM pustaka zikhavavAM joIe. 13. hAnikAraka rivAje samajavAnuM jJAna ApavuM joIe ane jaina dharmanI unnati thAya evA che je sudhAro karavA lAyaka heya teonuM jJAna paNa ApavuM joIe. 14. jaina dharmanI prAcInatA saMbaMdhI jaina bALakone sArI rIte jJAna ApavuM joIe. Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ reo buddhiprabhA, 15, dhArmika kriyAethI thatA phAyadA ane te pramANe pravRtti karavAthI thatA lAbhanuM samyak zikSaNa ApavuM' nee. 16. AtmAnI mAnasika, vAcika ane kAyika zakti khIlavavA saMbaMdhI jJAna Apavu ee. 17. khAvuM, pIvuM, ArAgyanA hetuo-kevA sthAnamAM vasavu, kevI rIte vartavuM-vizvamAM anya kAmAnI hariphAImAM kevI rIte vartavAthI TakI zakAya. vyavahAramAM ane dharmamAM kevIrIte vartavAthI jIvana ucca thAya e ityAdi khAkhatAnu mAna Apavu jeI e. 18. kanyAo ane khALAne dhArmika pustako vAMcatrAnu vyasana paDe evI pravRtti zikhavavI joie. 19. pratyeka dhArmika pravRttionA mULa uddeza hetuonuM jJAna Apavu joie, 20. sAdhue ane sAdhvIo, gurU ane gurUNIo paratve pUnyatA sevA saadhI uttama zikSaNa ApavuM joIe ane te prathama mAstaroe AcAramAM mUkI batAvavuM joie, 21, upayogI sUnA vinA anya gAkhaNapaTTIthI vidyArthIenA magajane bharI na devuM ee. 22, jaina zikSakAnI, zikSaNa kevI rIte ApavuM te mATe pratyekanA vicAronI ApaNe mATe vArSika sabhA bharavI joie ane sAkSara munirAjonAM paNa vyAkhyAne vakhate thAya evI vyavasthA pratyeka varSe zikSaA kramanI saMskRti karavI naiie. ItyAdi vicArIne vAMcI vicArA zikSaNa kramanA jaNAvelA vicAra satya che te pramANe vartana thavuM jeRe ane temAM anyAnA suvicArono umero thavA joIe. amArI noMdha. saMskRta bhASAnA pracAra ane dharmagurUonI jAti bhAvika hiMduo potAnA dharmagurU taraph atyaMta bhaktibhAva dharAvatA AvyA che; paNu gurU ziSyanA sukhadh kevA neIe te viSe tathA dharmanA rajIsya viSe abhyAsanI khAmIne laI ajJAnatAe dharmane ane dharmagurUone bInaenI najare kiMmata vinAnA karI mUkayA che; ema ApaNe ghaNI vakhata sAMbhaLyuM che. paNa hAlamAM tevA dharmacurUe pAtAnI karaja zuM che te vicAravA lAgyA che, ane thoDA ghaNA prayAsa amalamAM mukavA paNu lAgyA che. ame atre jaina dharmagurUo mATe nahi pazu vaiSNava dharmagurU bArTa kahIe chIe. te khInA e che ke surata madhe gata akSaya tRtIyAne divase meTA maMdIramAM saMskRta pAThazALA khullI muktAM tyAMnA mahArAjazrI khIjaratajIe pAtAnA vaiSNava bhakatAne bahuja khullA zabdomAM jAvyuM che ke " ghaNI vakhata evu kahevAmAM Ave che ke dharma dharmanA siddhAMtA amAne samajAvatA nathI ane mAtra meAjazAkhamAMja pravartavA hoya che te te mATe mAre kahevuM joie ke dharmagurUone bagADanArA vaiSNavAja che; mahArAjevuM kAma prabhusevAnuM ane peAtAnA sevakAmAM IzvarIsneha karAvavAnuM che mATe mArI namra araja che ke upalA kAma sivAya na kAma mATe mane bhagADavA mArI pAme koie pazu Avavu nahi." ceDA zabdomAM temane ghaNuM jammuAkhyu che ane te mAtra lekane khunnI karavA nahi paNa attaranuM khelAyuM che. te teja bhASaNamAM jaNAve che ke saMskRta bhASA jyAM sudhI jANavAmAM nahi Ave tyAM sudhI r Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ amArI neMdha. 181 ApaNA dharmazA jANI zakAze nahi ane te nahi jANIe tyAM sudhI ApaNe gharma paNa ApaNe jANI zakavAnA nathI....... ApaNuM kharI mAtRbhASA saMskRta che te sAdhAraNa bhASA tarIke thavI joIe ane tema thaze tyAre ja saMskRtanA vistINuM sAhityane upayoga thaze, ane tyAre ja dharma, artha ane kAma e traNe sadhAze....." saMskRta bhASA aMge dareka dharmAvalaMbIone Avo ja vicAra hovA chatAM dharmagurUonuM tamArge ochuM athavA nahi jevuM lakSa thaI javAthI agAu je bhASA lagabhaga dareka vyakitae bolatI-jANatI tene prAce lepa thaze ane te bhASAmAM rahelA granthanuM rahasya jANavAthI benazIba rahevAyuM ane tethI hiMdanA dareka dharmo AgaLa vadhavAne badale pAchaLa haThayA che, ane te jyAre pAzcAta vidhAnae pitAnA anukaraNIya kArya vaDe batAvI ApyuM tyAre te bhASA khIlavavA mATe hiMdanuM lakSa dorAyuM che, ane te mATe gharmagurUoe prayAsa karavA mAMDayo che te joI te bhASAne ukarSa jaladIthI thaze. ema AzA utpanna thAya che. hiMdamAM eka saMskRta keleja sthApana thavAnI hakIkata ApaNe vAMcI gayA chIe. ane nAnA moTA gAmamAM tene aMge pADazALAo paNa ughaDatI jANavAmAM AvatI jAya che. te jotAM upalI AzA asthAne gAya nahi te chatAM ema kahevuM joIe ke tevI meTI pAThazALAomAM abhyAsakrama ekasarakhe gaThavavAmAM Ave ane tevA abhyAsIonI chevaTanI parIkSA khAsa saMskRta kelejamAM laI kaI padavI arpaNa karavAnI vyavasthA thAya te te abhyAsIonA ArthIka hetu mATe paNa AkarSaNya thaI paDe, ane meTI saMkhyA te bhASAnI jANakAra thAya che. ane A bhASAnA pramAM raheluM rahasya bIjI anya bhASAenA bhASAMtarevaDe yathArtha jANI zakAtuM nathI. e abhiprAya dharAvatA hovAthI ane ApaNI jaina komamAM paNa te bhASAnA jANakAra bahu alpa hovAthI anya dharmAvalaMbIono uttama prayAsa jAhera karavA A noMdha levI jarUrI dhArI che ane tethI AzA che ke jainadharmanA vistArane vadhAravA mATe jana samAjane paNa saMskRta pAThazALAo upara jaNAvI tevI vyavasthApUrvaka vadhAre calAvavAne A hakIkata upayogI thaI paDaze. ame hiMdu dharmanA bIjA dravyavAna dharmagurUonuM suratavAlA mahArAjazrInuM anukaraNa karavA dhyAna kheMcIThuM ke svAmInArAyaNa saMpradAyanA karaDenI puMchanA vahivaTa aMge-gharanI takarArane laInAmadAra sarakArane tenI vyavasthA pitAnA hAtha nIce levA goThavaNa karavI paDI che te prasaMge anya koI mATe AvI na paDe te mATe mArga ekaja che ke pitAne vahIvaTa ce rAkho ane temAMnA dravyane sadupayoga saMskRta bhASAnA pracAra mATe ane kimatI granthone pAkA karavAmAM kare; ane tejasvI ane paranA mATe hitakartA thaI paDaze. majakura suratanI saMskRta pAThazALA mAtra vaNIka kema mATeja nathI paNa zudra vagere tara komane mATe paNa khuzI che ema jAhera karavAmAM mahArAjazrIe potAnA hAyanI vIzALatA sAbIta karI ApI che. te sAthe bahAragAmathI AvanArA vidyArthIo mATe khAvApIvA tathA suvAnI goThavaNuM pitA taraphathI karavAmAM Avaze ema jAhera karI anya dharmagurUone jAgRta thavAne preryA che te mATe dhanyavAda ghaTe che. saMta granthanAM bhASAMtaro prakaTa karavA karatAM te bhASAne khIlavavA mATe te mahArAjazrInA vicAre jaina samAje paNuM yAda rAkhavA yogya che. Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ buddhiprabhA. jaina zALApayogI zikSaNakrama tathA te bAbata keTalI eka sucanAo. 182 1. dhArmIka abhyAsa zarU karanArane ArbhamAMja cAvIzu tirthaMkaranAM tathA nava padmanAM nAma zIkhavavAM. 2. samAyikanAM sUtrA pUrAM thAya eTale prabhu darzana karatI vakhate khelavA keAgya duvA zIkhavavA je A nIce lakhyA che. prabhu darizana sukha saMpadA, prabhu darizana nava nidha; prabhu darizanathI pAnIe, sakala padArtha siddha bhAve jInavara puchyuM, bhAve dIje Ana; bhAve bhAvanA bhAvIye, bhAve kevaLajJAna, jIvaDI anavara pujae. pUjAnAM kuLa hoya; rAjA tame prajA name, ANu na saiApe kAya. phulaDAM kerA bAgamAM, kheDA zrI jInAya; jema tArAmAM caMdramA, tema zAbhe mahArAja. tribhuvana nAyaka tuM dhaNI mahiM mATe mahArAya; mATe punye pAmIgmA, tuja darazana huM Aja. r 2. adyAbhavat saphalatA nayanadvayasya. I0 3. pUrNAnaMdamayaM mahodayamayaM I0 4. karAmatta nimanuM. phre 6. ra jIne bhakti jIne bhakti. OM 3 4 Aja maneratha sarvi phaLyA, prakayA punya kanneAla, pApa karma dU TaLyA, nADA du:kha dIla, 3. caivadananAM sUtrA purAM thAya eTale te karavAnI vidhi zIkhavavI. 4. be pratikramaNu purAM thAya eTale gurUvadananI tathA sAmAyika levA tathA pAravAnI vidhi zIkhavavI. 5. te pachI pratikramaNanA artha zIkhavavA, mA mATe aDhavADIyAmAM traNu divasa rAkhavA. 6. salAhai zIkhavatI vakhate kyA zlokathI kayA bhagavAnanI stuti thAya che te khatAvavuM. 7. pratikramaNanAM sUtrA zIkhavatI vakhate zarUAtathI pUrNatA sudhI dareka sUtrAnA saMkSipta bhAvArtha zIkhavavA. ( A bhAvArtha zrI bhAvanagara jainadharma prasAraka sabhA taraphathI ceDA vakhatamAM chapAze. 5 8. paMcapratikramaNu purAM thayA khAda vaya nAnI hAya te, smaraNe calAvavAM nahitara nIce mujama prabhu stuti karI zAya tevA kSeka zIkhavavA. 1. tubhyaM namas tribhuvanArtiharAya nAtha, I0 } Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaina zALapayogI zikSaNakrama tathA te bAbata keTalIka sucanAo. 183 6. pAtAle yAni bimbAni. i0 7. netrAnaMda karI bhavodadhitarI. ityA0 . 8, pUramacaM sudhAraNamaghaM. rUA 9. dinoddhAra dhUragharastvadaparo. ityA0 10. yadyasti nAtha bhavadani saroruhANAM. ityA0 ka, A zikhavyAbAda devasI tathA rAI pratikramaNanI vidhi zIkhavavI. 10. te pachI pAMtrIzala artha sAthe zIkhavavA, (je paNa zrI bhAvanagara jaina dharma prasAraka sabhA taraphathI cheDA vakhatamAM chapAze.) 11. te pachI pAkSikAdi pratikramaNanI vidhi zIkhavavI. 12. te pachI jIvavicAra tathA navatatva calAvavAM te calAvatI vakhate prathama mULagAthAe zIkhavyA pachI tenA artha zIkhavavA. 13. vidhionI saMginatA tathA draDhatA mATe mahinAmAM pAMca tithi pratikramaNa karAvavuM te divase vidhi saMbaMdhi (kama uDavuM, kema ubhA rahevuM, kema besavuM, kema vAMdaNAM devAM, kema muhapatti paDilehavI vigire ) upayogI hakIkato tathA tene sAmAnya hetuo samajAvavA. 14. te pachI khAsa karI bAIomAM ane kanyAomAM saMskRtanI be buka calAvavI. te jJAnathI bhASA zuddhi thAya che, magaja keLavAya che, prakaraNe zikhavA sallAM paDe che, vyAkhyAna tathA bhASaNuM samajavuM sugama paDe che ane pustaka tathA lekhe vAMcavAmAM saraLatA prApta thAya che te Adi bahu lAbha thAya che. 15. saMskRta abhyAsa na karI zake tevAone daMDaka tathA karma graMthAdika calAvavA. 16. prakaraNe saraLa vyAkhyA sAthe lAvavAM, tenuM pramANa a5 sakhavuM paDyuM tenA upara vivecana vizeSa ApavuM. vyAkhyAo noTa bAMdhI temAM utarAvavI ane e pramANe te draDha karAvavA tarapha lakSa ApavuM. keTaluM zikhyA te tarapha lakSa ApavA karatAM kevuM siMkhyA e tarapha khAsa lakSa ApavuM. 17, pratikramaNa ke prakaraNane artha tathA saMskRta zikSaNa ApatI vakhate vidyArthIonI vaya, grahaNazakti, smaraNazakita ane vyavahArikajJAna vigere zikSakoe khAsa karI tapAsavAM ane te anusAra teone temAM praveza karAve tathA zikSaNa ApavuM. 18. mULa pATha, artha, vidhi vagere zikhavA mATe zikhanArAo AkarSAya e arthe InAmanA niyame goThavavA. 10. abhyAsIo upara vyavahArika zikSaNano bejo teonI hAjarInI aniya mitatA tathA temanI zALAmAM sthiti e Adi bAbate jotAM teone eka divasamAM ekaja viSaya calAvo e salAhakAraka che. 20. punarAvartana arthe vidyArthIone niraMtara anukrame amuka amuka mULa sUtra athavA tenA artha ke prakaraNenA arthanI amuka amuka gAthAo taiyAra karI lAvavA kahevuM ane te letI vakhate temAMthI buddhipUrvaka keTalA eka prazna pUchI levA te vakhate amukapada yA sUtramAM che ema pUchavuM ane prakaraNe bAbata prazna puchatI vakhate amukanA bheda kaI gAthAmAM Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 184 buddhiprabhA. che ema puchavuM. e pramANe karyA bAda pAchale pATha kAce jaNAya tevAone bIje divase no pATha na ApatAM teja pATha pAke karAve. ra1. traNe prakAranA abhyAsIo zikSaNa levA AvatAM tathA letAM vAsa tathA kaMTALA na pAme te mATe zikSake vAtsalyabhAva-premabhAvane khAsa prayoga kare, kaMTALavuM nahi, mananI samate sthiti-zAMtatA gumAvavI nahi. A bAbata khAsa lakSa kheMcavAmAM Ave che. 22. vidyArthIo pATha gherathI karIne tathA vakhatasara zALAe hAjara thAya tevI paddhati paDAvavI. 23. zikhanArAonA pATha jema bane tema sarakhA karI devA. tema karavAthI TuMka vakhatamAM ghaNuM zIkhavI zakAze. 24. e pramANe vakhata bacAvI vakhatanA pramANamAM eka ati upayogI ane AvA yaka zikSaNa ke je zALA sthApananA khAsa udeza tathA aMtima phaLarUpe che te ApavuM te upara kAMIka vistArathI vivecana karavuM dhAravAmAM AvyuM che. pratikramaNa ke prakara di dhaNuM zikhyA hoya chatAM sadAcAra-pavitra vartanamAM khAmI hoya te tevA vidyArthIone zikSaNa niSphaLa prAyaH gaNAya che tethI dhArmikajJAna bhale ochuM apAya paNa te ApIne je karavuM che te e che ke tenA upara sArA saMskAra pADavA eTale ke tenuM nitikabaLa khAsa karIne vadhAravuM. temAM pramANikapaNuM, satyabhASipaNuM, pApabhIrutA, zraddhA, vinaya, namratA, saMpa, kSamA, dayA, niSkapaTatA, Atmabhoga tathA nispRhati AdiguNa prakaTa thAya te mATe tevA viSaya upara zikSake hamezAM upadeza Apavo athavA tenI samakSa naitika baLa sudhAranArAM tathA vadhAranArAM pustako vAMcavAM, vAMcatI vakhate thoDuM vAMcavuM ane ghaNuM samajAvavuM. A kAryanI zarUAta pahelAM pUrvanA divase je vAMcyuM hoya, je samajAvyuM hoya temAMthI keTalAeka prakane puchavA ane pachI vAMcana AgaLa calAvavuM, A karatI vakhate sAMbhaLanArAomAM rasa tathA jIjJAsAvRtti utpanna karavI. chekarAo mATe nIce mujaba pustake upayogI dhAyo che. nIti zikSaNa ( vaDodarAnuM ) jina hita bodha. jana hitopadezanA traNa bhAga. samakti kaoNmudi bhASAMtara tathA kuvalayamAlA bhASAMtara ItyAdi kanyAo ane bAIo mATe malayAsuMdarI, rAjakumArI, sudarzana, suMdarabahena tathA putrIzikSA Adi pustake upayogI dhAryo che. A uparAMta uttama kahevAnAM pATIA (be) banAvI te zALAmAM bhakti laTakAvavAM, keTalIka kahevata tathA bedhadAyaka vAkaye A nIce lakhyAM che. 1. mANasane na tathA svara laI janAra mana che mATe manane vaza karavuM. 2. hamezAM dara darazana tathA pUjA karavI ane gurUvaMdana karavuM, 3, bIjAnA sArA guNe grahaNa karavA, pitAnAM vakhANa na karavAM. 4, InI niMgha karavI nahi. jugAra ramavuM nahi. 5. mANasane ughama samAna koI banyuM nathI ane ALasa samAna mAM ghaNuM nathI. ka, ati hasavuM nahi, jarUra jeTaluM belavuM, Iddhi vitha rAkhavI. 7. dareka jIvanuM bhaluM thAya tema karavuM, paropakAra kare e sajajanenuM kartavya che. Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaina zALapayogI zikSaNakrama tathA te bAbata keTalIeka sucanAo. 185 8. vAte, masti, tophAna, na karavAM, moTA sAthe vinaya rAkhI namratAthI vartavuM'. 8. vidyAgurune namaskAra ka, nidrA ochI karavI. 10. duHkhane vakhate arihaMtanuM smaraNa karavuM, AyuSyane bharoso nathI. 11. prANa jAya paNa khoTuM bolavuM nahi, balavuM tevuM pALavuM. 12. koInI cADI khAvI nahi, vastra cokhAM paheravAM, zarira paNa cokhkhuM rAkhavuM. 13. parastrI sAmI vikAra buddhie draSTi na karavI, lajajALuM thavuM. 14. nakArAnI sobata na karavI. sthira citte bhaNavuM. 15. eka bIjAnI sAthe bheguM besI ekaja vAsaNamAM jamavuM nahi. 16. koInI vastu ceravI nahi, vakhata pramANe vartavuM. 17, mAtA pitAnI sAme besavuM nahi temane page lAgavuM. 18. saMtava samAna koI sukha nathI, dhIrajanAM phaLa mIThAM che. 14. avicAryuM kAma karavuM nahi. duHkhanuM duHkha dUra karavuM. 20. ahaMkAra kadI paNa na kara, kamIthI phalAvuM nahi, lakSmI capaLa che. 21. dareke potAnI bhUla sudhAravI emAMja kalyANa che. 22. rAtribhejana karavAthI ghaNuM pApa lAge che ane tyAga kare. 23. vidhAna sarvatra pUjAya che, vidyAnuM vyasana vadhAravuM. 24. bALakaLI paNa hitavacana prahaNa karavuM, jIbhamAM amRta rAkhavuM. 25. dharmanA kAmamAM DhIla karavI nahi, hAthe te sAthe. 26. eka kSaNa paNa nakAmI gALavI nahi, sadA ughogI thavuM. 27. sarva sAthe haLImaLIne rahevuM, saMpa tyAM yamI, 28. ati lobha te pApanuM mULa che, bhukha hoya te ja khAvuM. 29, vinayathI vidhA jaladI AvaDe che, kapaTa na karavuM. 30. sarva pANI upara dayA rAkhavI, gusso na kara. 31. dehane bharoso nathI mATe tenA vaDe niHsvArtha vRttithI jeTalI saMgha sevA, nAnI sevA tathA deza sevA thai zake teTalI karI levI. jeno zreya maMDaLa, pite duHkhI hovA chatAM paNa koInA hRdayane duHkhI karavuM nahi. bIjAne deha karavAnI buddhi rAkhavI nahi. ane je vA vaDe bIjAnuM mana duHkhI thAya evI duSTa vANuM bolavI nahi, (manusmRti) irSyA karanAra, niMdA karanAre, asaMteSI, dhI, sadA zaMkAzIla ane pArakAnA AdhAre nirvAha karanAre e cha prakAranA mANase sarvadA dukhI che. (mahAbhArata) jema mANase jUnAM vase choDI daine bIjAM navAM vanuM grahaNa kare che. tema AtmA jUnAM zarIrane cheDI daIne navA zarIrane prApta thAya che. (zrImadabhagavadagItA) sarpanA dAMtamAM viSa che, vichInA AMkaDAmAM vizva che, ane durjananA sarvagamAM vizva che. tethI tenAthI te dUra rahevuM eja sAruM che, (cANakya nIti.) Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 186 buddhiprabhA. prema ghelA pravAsInuM pavitra jIvana. prakaraNa 4 yu. ---- cIThThI. priyatama vahI gayA. * daragujara kara ! e khatAte, daragujara karavI ghaTe ! kara khUna haiye nA khUnI tu, e sAthe sIka che ! guN vadhIne ge kare, e jhukSma jhAhira che ahiM ! guN casmuthI nA cAMpavAnI, ekha Adama jAtane ! kalApI. evAge divase e aneka relI vilasIta-puSpa paripUchuM ramaNiya ughAna samAna, eka sundara mahAlamAM, velI parathI kharI paDelA karamAi gayelA puSpa jevI begama selimA, potAnAja palaMga para paDI che. mAthAmAM saSTha vedanAtA zukA AvatAMja, svAbhAvika rIteja, kAmaLa mastaka para hAtha pheravatAM, temAM sakhta ! pAyA che--te tenA par hIme majbuta pAye bAMdhyA che ema tene mAlUma paDayuM. dhaDI vAra emane ema sui rahvA bhAda, vaLI cetana AvatAMja smRtipaTa para banI gayelI sarva ghaTanA taravarI uThI, ne jherI sApanA daza lAgyA hoya tevI haiyAmAM sakhta bhAga mAga bhabhukI uThI. sahastravadhI sAmAM sara tenA marma sthAnamAM bhAkAvA lAgyAM. zuM thaI gayuM! have zuM thaze ! zuM karuM ! AvA AvA aneka savAlonAM mAjA tenA hRdayakAsAramAM phI ApoApa samAi gayAM. nIsAsA mukI bhanamAM ne manamAM te khelavA lAgI:mAharUna ! mAhana ! haja Akhare nhArUM satyAnAza vALI nAkhyuM? ane dunIzmAnI AMkhe te haMmezane mATe kalakIta banAvI mukI ? e nyArA saguNunA bhaDAra ! are e! ! prema bhAganA pravAsI!. have A ALa mAthe laine zuM sukhe chavI zakAya ? hane A zuM sUjhyuM? zA mATe vInA zastra siddha sAme thavA hiMmata karI ? mhArA mATe aneka muzkelIo veThI te AvA aMta lAvavA sArUM ? tu sadgune kevaLa bhaMDAra hato; hane ekAeka A zuM sUjhyuM ? sUkSmanA bhegI ? tyumane zuM skUlanI vAMchA thaI AvI? arere! hajhArAne sUkSmanA dhyeya ApanAra eka najIvA skUlamAM lebAyeya ? kar bhavAna hArA vhelAMnA badhA sadguNo kyAM gayA ? hama zuM AjakAla ATalA badhA klurSita thai gayA cho? huM khUdA ! paravaradigAra ! hamesAkSI che ke huM kheDunA chuM. kadI paNa mhArA jANuvAmAM hAya tema satI dharmanI virUddha eka paN pagaluM huM bharyuM nathI. mahAna mhane prAsudhI pazu adhika prIya hovA chatAM paNa mar3e mhArUM zarIra mhArA svAmIneja samaryuM che, kadI paNa sthUlanI vAMcchA mhe' karI nathI, paNa begamanA jhanAnakhAnAnI andara henA sUvAnA oraDAmAM vezadhArI purUSa rahetA pakaDAyuM, tyAM begama sAheba satIja che, e ATalA meTA dillInA bAdazAha kema kabUla rAkhaze ! bAdahanA manamAM jo qadI kharAja bhAvahata te, te te eka vAra mhane pUchI Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prema ghelA pravAsInuM pavitra jIvana. 197 nAkatejanA? paNa tema kIdhuM nahi ! te cAlyA gayA. have A ALa sTejamAM kema TrITADI rAkAze? pagathI teNe TelI dIdhuM che, te have paga taLe lADhavA deze ke kema? paNa jo phla`ka na TaLe to pachI A dagIthI kAma zuM che? june tA mAta eja ziAna dasta gaNavA mahettara che. paNa arere ! hajAra AzAo-manaro sAthe laI Ama yuvAnImAMja kema marAya ? agara jyAre maravuMja che, te badhuM mananuM manamAM rAkhI zAmATe maratuM ? bAdazAhanI thayelI bhula temane khetAvIrA ! temane pAye paDIza, karagarIza, te ATalethAya te temanuM mana nahija mAne te--temanuM dila nahi pigaLe te, jhera ghoLI pI jaiza ne sukhe marIza ! selimA palaMga parathI hatI beTI thai. dAsIe kahyu " ema sAheba, uDDA mA mAthe ghA sakhta thayo che ! kayAthI vadhu pIDA thaze 1 " selimAne jarA hasavuM AvyuM. AvA duHkhanA vakhatamAM paNa khuza mintajIne hasavuM AvyA vinA naja rahyuM. manamAM ne manamAM te melIH bAMdI ! je dhrA haiyAmAM lAgyo che, tene khyAla kai thai zake che ? ' cr (7 kaNu ahiM AvIte eze ? haiyAnA AghA khelIne ! hRdaya vyathAne azru leze ? jyAM tyAM huMnI ! * rakta hRdayathI A vahI jAye ! raiyu amujhahuthI akaLAye ! kahe| adhu kAMte kahevAye ? vana vItI te ? .. 93 bAMdI! AMdI ! A hRdayanA ghAmAMthI je mahA thA thai rahI che te tuM skrama" rAke che? mAthAnA najI.A bA phai hradayanA marmadAhaka ghAthI sarakhAvI zakAya tema che ? je mamAMtIka vedanA-4 amujhaNa-re bhayakara ghaTanA hamaNAM cAlI rahI che, te zuM zahenazAhata ke anya rIte aTakAvI zakAya tema che ? nA ! nA! mAMdI ! tune e nahi humAya ! muja jvana vItI te jIvanaja jANe che--te maratI vakhate e bheda !-e jIvana rahasya ! A jIvana potAnI sAthe pAtAnI chAtImAM sAtheja la jaze ! hA! zuM! zuM ! banI gayuM ! e prema mArganA pravAsI ! A jIvana mArganA musAphara ! tane A zuM sUjhyuM ? agara prArabdha rUThe tyAre mAnavInI buddhi zuM kare ? A parama dhyALu pitA ! tuM kare te kharUM ? " te azrayI * vAyakrA netrAkAzamAMthI mAtra beja azru-bindu paDayAM. selimA cUpa thaI gaSTha. nIrAza thaI gai. pathArImAM pAchI paTakAI paDI. bhayaMkara taphAnathI halamalI rahelA dvAra para dhIre dhIre sampUrNa zAMti thAya che, selimAnA hRdayanI atyAre eja dazA che ! te manamAM khelI- jene cAhu chuM te ge dUra-dUra che. je che te, te nathI. te samagra alamane bAdazAha-mAleka che. te mahArAthI ghaNA uMce che. ane huM tenI dAsI-mAMdI chuM, sAdhAraNa raiyatta chuM. A zarIra tenuM che, tenAja abhathI hamaNAM te poSAya che. tenA para tenA saMpUrNa hakka che. huM tenA pAse kANuM mAtra? zAmATe mhAre temane pAye na paDavuM ? kharekhara ! hA ! te divase te have gayAja ! .. evAye divaso e priyatama vahI gayA ! 33 evAye divase priya jIvana vahI gayA ! dw Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ buddiprabhA, hA ! gayA ! gayA ! te divase ! have henAM svapnAMja ! tenAM te smaraNAMja ! nahi ! nahi ! dekhAya te jvana samaratamAM! nahi dekhAya te vizva saghaLAmAM ! eka vakhate mhArA sUkSma prema vizvAsInI sAthe anaMta sukha-ananya prema-aneka vaibhava mANyA. sUkSma prabhUtA bhara-divya prema kevo che te joyu ! te paN divase hatA ! vaLI eka divasa evA paNa hatA, jyAre huM ja mahAlayamAM-Aja sthaLeArA dAsa dAsIe para hukama calAvatI. mane jarA chIMka AvatAM khamA khamA karatI seMkaDa dAsIe mArA para vArI jatI, pANI mAgatAM sarabatane dudhanA pyAlA hAjara thatA. jarA ecenI thatAMja, manara'janArthe lakSAvadhI upayA levAtA. khUda bAdazAhu zAhajahAna mhArA prema mATe mAre pAye paDatA--are mhArI gulAmI mulatA--ArA caraNanI khAkha cUmatA. are mArA caraNa pAse samasta bhAratavarSanA mukuTa dharatA ! hAya te divaso pazu gayA ! Aja tA nathI te divase ke nathI pelA divase. A ! huM Aja kI sthitimAM huM ? pArA hRdayanI~mahArA zarIranI-mhArA jIvananI Aja game te dazA hoya, ANu jIve che ! kANu mhArA bhAva Aja puche che? Aja huM maruM vA javuM, khAuM ! bhukhI rahyuM ! mAna pAnuM vA apamAna ! paNa kone paDI che Aja mahArI. je sulatAnAnA caraNa pAse kaika rAjA rANAnA janAnA potAnAM sara jhukAvatA te Aja mhArI A dazA para kevAM hasatAM haro ? arere! huM nirdezita A kalakita abhAgI mukhya laI prema jIvI zakIza ? je sukha para Akhe. nAnA, khUda sula tAna-te samagra Alama eka vAra pIdA thai vArI jatAM, teja mukha have keAInI draSTie pADavuM paNa hA e vicAra! kevo bhava kara ! nA! have e kSakita !-nA nirdeSa, paNa duniyAnI najaramAM la'phita sukha koIne paNa nahi batAvuM ! jo niSkalaMka pharIza tA jIvIza, nahi tA jhera khAI marIza. pazu ekavAra zAhane pAye paDI mArA klakane dhoI zA mATe na nAkhavuM ? yA akSA! rahema kare! je divaseAmAM zAhe mhArA cADa mATe zatA! te visA tA gayA ? mahAbhutanuM khAmadAda guma thayuM. paNa haveya pAchA temane kema na A karI manAvuM ? vaLI Dika manamAM vicAra karavA mAMDayoH-- ekAda kheta pADavuM ! nahi. ekavAra khelAvavA mekalI jevuM? ne nahi Ave te pachI dhAryuM che te karIza. ekavAra e amAvI te jouM ? .* 188 paNa mArI kAgaLa temane pahoMcaze ? pahecaze te vAMcaze kharA ? vAMcaze te kaSTa vicAra karaze kharA ? ne mhArA pavitra hRdaya tara, mhArA niSkalaMka cAritra tarapha joI tene pavitra mAnasai kharA ! nA ! nA ! e divase te have gayA che ! pazu mu A AzA karyAM cheDe che ? lAva. dAsI dAMta kalama ne kAgaLa lAva. mhArI svAmIne lakhavAmAM zarama zI ?-vicAra zA ? lakhIza jarUra lakhIza. te ahvAhanuM cAvavuM che te kSamA pAza ! 73 kAgaLa potAne hAthe lakhI pAtAnI sahI tenA para karI, selimAeN bALIne te khoDI dIdhA. bAMdIne melAvIne te selimAe tenA hAthamAM mukyo ne kahyuM:-- A sIrI, ata mahelamAM jaI, khUda bAdazAhane kohAtha pahocADI Aya. te ! javAba lIdhA vinA pAchI karIza nahi ! 21 bAMdI hukama khannavavA ravAnA thaI. begama selimA bhAraNuM baMdha karI anupUrNa nayane AsmAta tarapha najara karI baMdagI pukAravA lAgIH-- yA inazAM ahvAha ! * .. karaje. mahera ke khAMdI na pAchI ka r " te mahAkhatanuM dIlahu na taphaDI mare ! (apUNa.) Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pAMcamI sAhitya pariSadamAM zvetAMbara AkhyAnA AvelA nuM lIsTa. 189 pAMcamI sAhitya pariSadamAM zvetAMbara AmnyAyanA AvelA graMthonuM lIsTa. maMthanuM nAma graMthakartAnuM nAma. saMvata. saMvata. mApa. mAlika, racyA. lA . 1 ArAdhanA rAsa. vijaya. mAgha suda 13 1600 TuMka 406 caMdravijayajI 1582 gArajI Ameda. 2 vikrama rAsa, mAnasAgara. kArtika 1724 1750 , 00 ,, 3 vyavahAra zuddhi copAIsamayasuMdara. 1696 1800 160 , 4 stavananI kathA paMDita vinayavijaya zrAvaNujA patra 14 ,, zikhya jasavijaya zu. 13 175 5 AdinAtha stavana bAlAvabedha. . 1600 che ane kArya maMjarI. (hindI) naMdadAsa , 1800 7 jaMbusvAmInuM vivAhalu. pIpala garachIpa vaizAkha su., 1550 vismabha yazaSya saM. 1485 sAcAramAM 8 ratnasAra rAsa. sahajasuMdara pAThaka saM. 1582 saM. 1676 8 pipazu.1 ravi 4 bAra kRtane sasa. kharatara machIya saM. 1633 saM. 1633 , pa , zrI chanacaMdrasuziba. phAguna supa 10 dhajA caritra. kakarArI ziSya zIlasuMdara saM. 1514 saM. 1570 , 8 , zIkha atizakhara. caitra suda 6 TuMka 31e 11 aDhAra pApathAna. zrI brahma saM. 1980 7 parihAra bhASA. citra va, 11 ravi 12 boravRtta sajhAya. 13 covana jarA saMvAda, kavi sahaja suMdara. patra 2 , 60 kalpasUtra bAlAvabodha (ga) kuSNudAsa patra - 24 DAhyAbhAI bhagavAnadAya sagarAmapurA surata, 58 pArastaka prakAza. saMskRta khaMDita. , patra 16. paka prabhAtiA. jIvaNadAsa 136thI 144 patra naphakarama zaMkara zukala surata. paNa chUTaka pada mAdhavadAsa pada saMkhyA, 1 , 58 w kRSNadAsa Tuka para pleka 150 Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 190 graMthanuM nAma. 69 nakuzala surIbhAsa, pAka sUryavijaya, 65 covIza jIgIta. 6 nemInAtha citra. 67 harivAhanarAya rAsa 70 citra za'zruti rAsa. 71 neminAtha vivAhalu 72 rAjImati viraha, 74 mRgAvati AkhyAna, buddhiprabhA graMthakartAnuM nAma saMvat. mA. 68 AdinAtha zatruMjaya stavana, bhAvaturma 69 padUDa, naspati 78 vanAdhyAya. 80 sItArAma pradha 21 vabhAAsa tUTaka 83 snAtra pUjA udaya ratna mANekarI rAjapALa mAnasAgara prabha mANIkasurI sakluca' muni sevimalasurI samayasuMdara devacaMdra 85 mahAvIra jIna stavana huMsarAja muni 88 cAritra manAtha mALA pAZcaMdra 1244 lakhyA sa yata 131 gRhagAMvA vicAra (tUTaka) 132 caMdavaranI vArtA 133 rAzi kanma vipAka 174 laghu kSetra samAsa 135 zreNikarAsa 1para 154 5031 saMvata lakhyA. 1703 ma 1921 194 matisAgara guNumerU (pattana nayamAM ) sAmavimala surI 1463 1915 12 dvAdaza bhAvanA 127 ratnasAra kumArarAsa vAMcaka sahaja suMdara 15: 128 durgaMdeva kRta sATha saMvatsara kuSa (saMskRta) dudeva. 1614 129 sAgara suSTi kathA. humanana ziSya 130 graharApti kULa hIra 19 mApa. - 136 0 1594 1603 1 DAlAmAi 38 Tuka 11 bhagavAnadAsa surata. putra 10 patra ' putra thI1ra 3 2thI19 patra 30 89 harivijaya vilAsa vaju bAroTa tATaka ( kini ) 120 zrAvaka dharmoticAra 1517 1845 121 sabhAsAra nATaka(hiMdI) 1757 cai. su. 3 su. 122 khAvanI khihA nathanA agaravAlAnA lignavaMza 1749 123 rAjanIti 124 karmaviSNu bAlAvabAdha devIdAsa 125 mitra sabhUti kRSirAsa ghanasAgara putra 1980 1600 33 1 19 saMvata 131 pAsa 1 bhAdaravA va.7 . r | < 1840 11 158 4 151 ' 26 1754 34 7 11 1623 21 mAsika, OM 12 * 5 ' 4 caMdravijaya yati, AmAda 5 DAlAbhAi ma :::: 23 .. .. 9 2, AmAda. 3 "3 '' r }} 11 bhagavAna surata. .. 33 14 patra 10 TuMka 312 3 )) 31 32 "" "" !! "> 31 .. "3 11 Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAmaMgaLakArI paryuSaNa parva ArAdhana. 136 vidyA vilAsa prabaMdha AjJA suMdara jagavardhana surI 1516 166 0 20 caM, Ameda. 17 bAhubali caritra bhUvanIti 1975 33 138 sAru zikhAmaNa rAsa saMgasuMdara 1548 16para 7 138 artha kANA (jyotiSa) 17pa8 7. 140 parisaha kathA (gha) 141 hIrakalasa (tivara hIra kavi 1657 1811 14ra garUSi kRta meghamAlAnI bAlAvidha 1846 28 143 prAkRta piMgala 14 surasuMdarI rAsa nayasuMdara 1644 14pa nigraMthI vicAra tUTaka 146 dalasAgara rUSabhasAgara 1800 185 74 (apUrNa) mahAmaMgaLakArI paryuSaNa parva ArAdhana. amane lakhatAM dhaNe AnaMda thAya che ke ApaNuM mahAmaMgaLakArI payuMSaNuM parva rUDI rIte pasAra thayAM che. sarva sthaLe tapasyAo, svadharma vAtsalya samayAnusAra rUDe prakAre thayAM haze. mahAmunirAjonI amRtamaya vyAkhyAnanI dhArAo varasI rahI haze. abhayadAna, supAtradAna paNa devAyAM haze. amArA jaina baMdhuoe gatavarSamAM kareluM pApa mana vacana kAyAe gura samakSa prakSAlI duniyAnA sarva jIvo prati maitrI bhAvanA bhAvI haze. A vagere ghaNI dhArmika kriyAo A mahA maMgaLakArI parvamAM thaI haze. te saghaLuM IrachavA yogya che, ane te sarva jainadharmane mahAprabhAva sucavanAra che. A prasaMge je kahevAnuM bAkI rahe che te mAtra eTaluM ja che ke jevI rIte saMvatsarI pratikramaNa vakhate sarva jIvone mana vacana ane kAyAthI khamAvyA che ane sarva chavA pati maitrI bhAvane dhvanI jAgrata karyo che, te vanI amArA jaina baMdhue pitAnI mane sRSTimAM sadA jAgrata rAkhaze ane Apasa ApasanA kaleza jhaghaDA ane kusaMpane dUra karI jevI rIte kAma kemamAM, ga gacchamAM ane nAta jAtamAM saMpa vadhe, keLavaNI vadhe, vaira virAdhanI zAMti thAya tevAM bIja repa tethI jainadharmane prabhAva ghaNuM vadhaze ane zrI mahAvIra prabhunuM zAsana duniyAnI ucca koTi upara mUkAze, kAraNa ke AvA prakAranI pApa AvavAnI, pApanuM smaraNa karAvI pApamAMthI mukta thavAnI anya dharmamAM prathAo bhAgyeja daSTigocara thAya che. je ekamatAne uddeza nahi jaLavAya, gaccha ga che ane Apasa ApasanA vairavirodhanI lAgaNI cAlu raheze te saMvatasarI patikramaNa karI dIdhelo "mirAmI dukkaDate kuMbhAranA micchAmI dukkaDa prAyaH gaNI zakAze. baMdhuo ! have jamAno badalAge che. sAdhanAmAM mArAmArI karI sAdhya cUkavAne vakhata vidAya thayo che. mATe dareka baMdhuo sAdhyane lakSamAM leI arasparasanAM bhinna bhinna lAgatAM sAdhanAmAM mAthAkuTa karavI javA deze ane sAdhyamAM nimagna rahI eyatAne mahAna udeza ke je mAnava prajAnI unnati mahAmaMtra che tene jALavaze, ane mahAmaMgaLakArI paNa parvanA ArAdhananuM sArthaka karaze evuM amArA jana baMdhuo pratye IchI chIe. hari siH sira Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1ra buddhiprabhA. kAvyakuMja. | | rAmamogha la che bhAna mAna mane mArA vahAlA ThAlA zuM karavA cALA, cALA karatAM bahu dina cAlyA te paNa sukhamAM nava mAlA; je je vastu joI jagatamAM te kIdhI mahArI khArI, pathI mana nija deze cAle bahu dina vijyA dukhakArI. bhaTakyo bahu che bhayavALA A bhava vanamAMhI bhAna vinA, dukha taNuM dekhyA bahu dariA jInaprabhunA gAna vinA; sAdhana vaNa nava hatuM suMdara ghera vaLavA sukhakArI, pathI mana nija deze cAlo bahu dina vityA sukhakArI. abaLA nArI duSTa avidhA ene mane prANa pivA, paNuM mAnIsa nahi nizcaya eka sukha karanArI eja trIyA; prema dharIne e pramadAne kema kahe ! mArI hArI, pathI mana nija deze cA bahu dina vityA dukhakArI. suMdara sukha zAnti denArI bhUlyA nija vivA nArI, eha taNAM phaLa A avake kukhyA che dukhamAM bhArI; cete hajI te sukhada lAgao AvI mAnavanI hArI, pathI mana nija deze cAle bahu dina vityA dukhakArI, mohajALamAM ghaNA kasANa lAto te lA khAdhI, kALa zatrunI ke paDiA laDiyA tyAM navajIta lAdhI; krodha taNuM kArAgRha mAMDI kADhacA dIna duHkhada bhArI, pathI mana nija deze cAle bahu dina vityA duHkhakArI. bharU5 rajanI Ave che sUrya astanI vAra nathI, rahI jAze te rAna vyAdhra jama hAtha javAni vilaMba nathI; susta thavAnuM kAma nathI maLI AvI A uttama vAra, pathI mana nija deze cA bahu dina vityA dukhakArI. prakriya ghoDA zarIra ratha che bIrAjanAro tuja khare, aMtaHkaraNa rUpI sulagAme sadagurU sArathi hAtha kare; pachI calAve prema kari ziva bhAge jyAM che jayakArI, paMthI mana nija deze cAlo bahu dina vityA duHkhakArI. ajItasAgara Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrImad buddhisAgarasUrijI granthamALAnA pragaTa thayela granthA. kIM. rU. A. pA. praeAMka 0. bhajana saMgraha bhAga 1 lA 1. adhyAtma vyAkhyAna mALA 2. bhajana saMgraha bhAga 2 jo 3. bhajana saMgraha bhAga 3 jo 4. samAdhizatakamma 5. anubhavapazcizI 6. Atma pradIpa 7. bhajana saMgraha bhAga 4 thI 8. paramAtmadarzana 9. paramAtmajgyAti 10. tattvadu ... ... 11. guNAnurAga (AvRtti khIlDa) ... 12. 13. bhajana saMgraha bhAga 5 se tathA ... ... ... ... 3. 242 ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... jJAnadIpikA 14; tIrthayAtrAnuM vimAna (AvRtti bIjI) . ... 15. adhyAtma bhana saMgraha 16. gurUedha 17. tattvajJAnadIpikA ... ... ... ... ... 18. ga''lI saMgraha 19. zrAvaka dharma svarUpa bhAga 1 lA ( AvRtti trIjI. )* ... 20. bhAga 2 jo (AvRtti trIjI) 21. bhajana padasaMgraha bhAga 6 ThA... ,,,, www ... 28 *** 20' ...33 * 215 340 * 248 ... 315 ... ... ... 234 ... ... 432 500 230 24 ... 190 64 190 *. 172 40 40 108 388 22. vacanAmRta 23. yAgadIpaka 268 ** 408 132 808 24. jaina aitihAsika rAsamALA... 25. adhyAtmazAnti ( AvRtti bIjI ) 26. Anandvana padasa graDha bhAvArtha 27. kAvyasaMgraha bhAga 7 mA x 142 28. jaina dharmanI prAcIna ane arvAcIna sthiti 6 0. kumArapALa caritra *A nIzAnI vALA granthA zIlaka nathI. ... 287 ... ... ... 124 * 112 pRSTha. ... ... 304 ... ... ... ... ... 1** ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 5** ... ... ... ... ... *** .. ... ... ... ... ... ... ... ... 3w. ... ... ... ... ... ... ... -1-- ... ... - . ... ... --7-0 ... 01g10 ... 0-?--. ... . 111a ... . ; ... ~!~ *** -i--deg =>-0 ..-3-0 . 1116 01110 0-12-0 0-12-0 04-0 01110 ---- 04-0 01110 0-12-0 -14-0 -14-0 1-0-0 61310 2-00 -7-0 61219 91116 branthA nIcalA sthAthI vecANa maLaze 2. 1. amadAvAda--buddhiprabhA pIsa-->. nAgArIzarAha. sukhAi--mesarsa medhajI hIrajInI kuM--De. pAyadhuNI. zrI adhyAtmajJAna prasAraka maMDaLa--De. capAgalI. punA--ze. vIraca'da. kRSNA"--re. vaitAla pe'Thara .. Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pramANikatAthI prajAno saMpUrNa vizvAsa meLavavAmAM phatteha pAmelI ECOCON nAmIcI peDhI jInAmAM junI dhIrAjanagara jvelarI mATe ke jyAM chellAmAM chellI leTesTa phezanonA sAnAnA ane jhaverAtanA mazInapolIsa ane haeNnDapeAlIsa dAgInAnA gaMjAvara jaththA taiyAra rahe che. majurI kApI seAnAnAM purAM nANAM pAchAM ApavAnI geraMTI! lekhIta ApavAmAM Ave che. cAMdInI phensI cIjonA gaMjAvara jaththA rAkhIe chIe. mAlanI gera'TI, nuja naphe mATuM vecANa teja siddhAMta ! !! muMbAinI jANItI peDhImAM lAMbA vakhatanA anubhavI ane keLavAyalA kArIgaronA hAthe amArI potAnI dekharekha nIce mAla bane che, grAhakeAne haste mukhaDevidAya karavA teja amArA mudrA lekha che. dhI. rAjanagara jvelarI mATe prAprAyaTara-jhaverI bhAgIlAla purUSAttamadAsa. rIcIrADa-amadAvAda, Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaina prajA mATe eka nirbhaya ane bharUsApAtra ThekANuM ! ( ke jyAM agADI ne apaTuDeTa phezananA sonAnA! masIna paoNlIsa dAgInAo nI seMkaDo phezanono moTo jaththo taiyAra rahe che ! ane nirbhaya rIte taddanaja cAkhyuM ane saphAIbaMdha phensI kAma dharAkonA sonAnuM kIphAyata majurIthI ane ghaNIja jhaDapathI vAyadesara banAvI ApavAmAM Ave che. | taiyAra dAgInAonI majurI kApI nANAM pAchAM ApavAnI lekhIta geraMTI maLe che. iMglIza velarI, rAlDagolDa kvelarI, ane cAMdInI sekaDA phezanebala cIjone jaMgI sTAka taiyAra rahe che. khAsa vilAyatathI AvelA bIlIyAna kaTanA hIrA, mANeka, pAnA, vigere jhaverAtanuM kAma gharAko ane vahepArIonuM sagavaDa paDatI rIte karIe chIe, raoNyala javelarI mArTa. prerAyaTara-jhaverI muLacaMda AzArAma vairATI 46 rIcI reDa--amadAvAda, Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ eka vadhu AgamAM godarejanI tIjorInI parIkSA. mITasa busena kazA nAmanI eka moTI jApAnI kaMpanInI ophIsa muMbaImAM che. e ophIsa jyAre pahelAM muMbaImAM udhaDI tyAre godareke potAnI tIjorI kharIdavAnI bhalAmaNa karI hatI paNa sAhebanA dhyAnamAM vAta utarI nahi ane vilAtI ane jApAnI banAvaTanI tIjorIe kharIdI. e kaMpanInI eka zAkhA karAMcImAM che ane te ThekANe gerejanI eka nahAnI tIjorI vaparAtI hatI. cAra mahInA upara karAMcInI ophIsamAM Aga lAgI ane gedaretI tIjorImAM trIsa hajAra rUpIAnI noTo hatI te salAmata maLI AvI ane te uparathI muMbaInI ophIse turatAturata agIAra rUpIAnI eka moTI gArejanI tIjorI kharIdI, AvI rIta Aga thavA pachI kuve khedAvavAnuM kAma vAjabI kahevAya nahIM. jo ke nAnA moTA badhAe evuM ja kare che. thoDA vakhata upara muMbaImAM ivaTa ledhamanI kaMpanInI ophIsamAM moTI Aga lAgI te vakhate jANItA meTA vilAyatI mekaranI cAra tIjorI - phIsamAM hatI ane tenA je anubhava sAhebane maLye te uparathI Aga pachI godarejanI mATI sAta tIjorIe ahIMnI temaja karAMcInI ophIsa mATe kharIdavAmAM AvI. AvI rIte ghaNAka nukasAna thayA pachIja sAvaceta thAya che. ghaNA potAne tyAM pADosIne tyAM corI thavA pachIja gAdarejanI tIjorI levA nIkaLe che. sara sAsuna je. DivIDanA jeTalI sAvacetI thoDAkaja rAkhatA haze. eoe jevuM jANyuM ke chellA varasamAM muMbaImAM uparAsAparI AgA thaI temAM jyAM jyAM godarejanI tIjorIo hatI tyAM tyAM rezanI kIMmatanI pAMca tIjorIo lIlAmathI vecI nAMkhavAne TharAva karI tenI jagyAe zAdarejanI tIjorIo kharIdI. hiMdustAna ane baramAnI sevIMga be ke nA cepaDo rAkhavA mATe sarakArane thoDA vakhata upara 372 phAyaraprupha tIjorI joItI hatI te vakhate judA judA mekaronI tIjorIo AgamAM nAkhI tapAsa karI hatI ane phakta cAdarejanI tIjorImAM kAgane salAmata hovAthI ane bIjI tIjorImAM sadhaLa" baLI javAthI 37ra tIjorIonA orDara godarejane ApavAmAM AvyA hatA. kArakhAnuM*-gesa kaMpanI pAse, parela, muMbaI zAkhA-phIcIDe--amadAvAda