Book Title: Buddhiprabha 1910 03 SrNo 12
Author(s): Adhyatma Gyan Prasarak Mandal
Publisher: Adhyatma Gyan Prasarak Mandal
Catalog link: https://jainqq.org/explore/522012/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Reg. No. B 876. zrIjaina zvetAMbara mUrtipUjaka bADaganA hitArtha prakaTa thatu , sarva paravazaM duHkhaM, sarvamAtmavaraM sukham / etaduktaM samAsena lakSaNaM sukha duHkhayoH / / 1ra thI '( LIGHT OF REASON) 12 ja boddhaprabhA. nAka para za. nAhaM puTThalabhAvAnAM kattAkArayitA na ca / nAnumantApi cetyAtma-jJAnavAn lipyata kathAmA pragaTaka ttA, akayA-majJAna prasAra ke maMDaLa. vyavasthApaka, zrI jaina zvetAMbara mUrtipaja ke bADIMga; | nAgaNIsarAhu-amadAvAda vArSika lavAjama-paisTeja sAthe rU. 1-4-0. sthAnika 1-7amadAvAda. zrI satyavijaye' presamAM sAMkalacaMda harIlAle chApyuM. Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ viSaya. ce nI upadeze.. .. yajJa 1 gu' siddhAMta gu3 mAdhu jena 1: ima ka jJAna ... viSayAnu kramaNi keha, pRSTa, viSaya, paNa. - 53 | jainadhArmika stana, nathI 354 thatA phAyadA, 1 nanuM mAhAtam 3cha3 ka 6 3 cenanuM za kta ... ke 69 rDIMga prakaraNa, mAsikanuM bIjuM varSa. ... 38 4 Ta99 suMdara chApa, ucA kAgaLa, manahara pukuM ane uttama lakhANuH A sarva yukta: guradarzana bIjI AvRti hAra paDI cukI che. | strI temaja purUSa, khALa temaja vRddha dare kane upayogI bAdha Apa nA' uttama natika pustaka gAyakavADa sarakAranA keLavaNI khAtA taraphathI inAma tathA lAyabrerI mATe maMjura thayuM che. kImata 0-6-6. pAsTeja sAthe. buddhiprabhAnA grAhakone 8-4-6 paTeja sAthe. pustaka maLavAnuM ThekANu' buddhimabhA ophIsa mamatAvAda. jhaverIlalubhAI rAyaca'da hAmAra ina kayurebalapApaze. amadAvAda, je lokeAnA rAga kAIpaNa rIte maTI zake tema na hoya, tevA asAya rAgavALA garImAne madada karavAne upara jaNAvelI IrapITAla tA. 13 jAnevADI sane 1909 nA 2Aja amadAvAdanA maherabAna kalekaTara sAbane hAthe mevAvAmAM alI che. tene je kaMI sapheda ApavAmAM Avaze te AbhAra sAme rasIkAravAmAM aAvazo. madadanI rama nIcene zIranAme mokalI ApavI. 6 buddhi, bhA " ephISa, nAge rIcara.9, amadAvAda. Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ buddhiprabhA. Iss' (The Light of Reason.) brahmAnandavidhAnake paTutaraM zAntigrahayotakam / / satyAsatyavivekadaM bhavabhaya-bhrAntivyavacchedakam / / midhyAmArgAnavartakaM vijayatAM syAdvAdadharmapadam / loke sUryasamaprakAza kamidaM 'buddhiprabhA' mAsikam / / varSa 1 luM tA15 mI mArca sana 1910, aMka 1ra me. cetanane upadeza. rAga thALa. alakha dezanA svAmI re, cetana cete, sattAe sukharAmI re cetana cete; cetanacha cete pyArA anaMta guNa AdhAra, guNa pAyA dhArA re. cetana 1 samanA saMge rahevuM, anaMta sukha nija devuM, sAyika bhAve rahevuM re. zuddha pradeze cAle, attaranA sukhamAM mahAle, - taja ThATha sahu hAle re cetana 3 zuddha rUpa je hArU, thatuM kadI nahi nyArU, sattAmAM rahenAra che. cetana- 4 vyakti bhAva sudhAre, mane vakhata nahi hAre cetana. 2 Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 354 pitAne pite tAre re. cetana 5 samAna rithati mananI, rakhene sarva prasaMge, varte saguNa saMge re. cetana 6 samaya maLe re sukhakArI, cetyAnI balihArI, dhanya dhanya naranArI re. cetana 7 zuddha 2maNutA rAkhe, paramAnaMda rasa cAkhe, buddhisAgara guNa bhAkhe che. cetana 8 yajJane gupta siddhAMta, (mahUma jainatatvajJa vIracaMda rAdhavajI gAMdhI. bI. enA eka bhASaNane anuvAda) "The law of the survival of the fittest is the law of the evolution of the brute, but the law of self -sacrifice is the law of the evolution of the man". Prof. Huxley. % maLavAnA be bhAga che e pazuonI unnati niyama che, paNa Atma joga e manuSyanI unnatinA niyama che. . hasalI. pAzcAtya vidvAna ane sAyanTIsTa (padArtha vijJAnIo ) jaNAve che ke manuSya ane prANI varga vacce moTA bheda che. teo ApaNane kahe che ke prANIvargane bhAna hoya che, tyAre manuSyane svAma bhAna (self-consciousness) hoya che. A vAtamabhAna dareka manuSyane svAbhAvika vArase che, ema teo dhAre che. prANIvargane indraya janya jJAna dvArA phakata pitAnI lAgaNIonuM bhAna heya che, paNa tenA pitAnI vyAtI-astitvanuM bhAna hotuM nathI. paNa manuSyane lAgaNIo ane vicAra dvArA badhA jagatanuM bhAna thAya che eTaluM ja nahi paNa te uparAMta tene potAnI hayAtInuM bhAna yA svAtmabhAna hoya che. upara Tapake vicAra karanArane paNa prANIvargathI jUduM pADanArUM manudhyanuM A vizeSatA darzaka cihna sahelAI samajAI Ave che, paNa A Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rUpa sthaLe prazna uThe che ke Ame bhAna athavA AtmAnuM bhAna te zuM ? zarIra karatAM jU AtmA che ema jaDavAdIo svIkAratA nathI. jaDavAda pramANe bhAna ane AtmabhAna jIvatAM zarIramAM rahelA jUdAM judAM taronAM mAyAvI citra samAna che, A to dareka kSaNe badalAya che ane temanuM sthAna bIjAM to le che. vaLI javAda pramANe te manuSya e hADakAM, snAyu ane jJAnataMtunI gAMsaDI samAna che. A tavAnuM mukhya kAma inDiyajanya jJAna lAgaNIo ane vRttio ne saMgraha karavAnuM che. jaDavAdIo te eTale sudhI jaNAve che ke manayanA zArIranI racanAmAM thatA mAyAvI pheraphAra jene AmabhAna kahevAmAM Ave che, te mAnI lIdhelA satya sivAya manuya ane prANI varga vacce moTA bhada nathI. Avo vicAra karavo te manuSya sthiti pAmelA chavAmAnuM apamAna karavA samAna che. jaDavAda pramANe manuSyane maraNa zakti saMbhavI zo ja nahi. dareka kSaNe navA dAkhala thatA paramANuo daza varSa upara tyAM rahelA amuka paramANuoe zuM karyuM hatuM, te kyAMthI jANI zake, ane teo tyAM nahatA, te teoe paNa zuM karyuM hatuM te zI rIte temanA jANavAmAM Ave ? sarva samaye zarIramAM thatA akhaMDita pheraphAramAM ezya jALavanAra tatava zuM che, A praznano saMtoSakAraka khulAzo jaDavAdIo ApI zakatA nathI. A tAvane Arya lAke AmAM tarIke pratipAdana kare che. jene ApaNe jIvatuM prANI kahIe chIe te darekane AtmA ane zarIra hoya che. A bannene saMyoga sarabatamAM pANI ane khAMDanI mAphaka yAMtrika rIte (mechanically ) thayo nathI. paNa A bane to evI rIte saMkalAyelAM che, ke te eka bIjA upara adbhuta asara kare che, ane eka bIjAmAM moTA pheraphAra kare che. hita dezamAM kahyuM che ke - AhAranidrAbhayamethunaM ca sAmAnyametatpazubhirnarANAM / dharmo hi teSAmadhikovizeSo artha:-manuSya ane prANIvarga AhAra, nidrA, bhaya ane maithunane A dhina che. A bAbatamAM teonI samAnatA rahelI che, paNa manuSyanuM khAsa lakSaNa e che ke te dharma AcarI zake, jagatanA AdhyAtmika niyamo ne samaje, anubhava kare ane vyavahAramAM mUkI zake. A niyama tene tenI du Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lakI khAsIyata - pAzavabhAva-upara jaya meLavatAM ane tenA ucca - bhAvane pradhAnapada ApI khIlavatAM zikhave che. A kAraNathIja manuSya e dhArmika prANI che. have prazna e uThe che ke manuSya A pada zI rIte prApta karyuM ? huMkAmAM yajJanA AbhabhAganA niyamathI teNe A pada meLavyuM. cetanAne prathama AraMbha zarIra dvArA thAya che. vanaspati khanija vagere AtmAnI halakI sthitiomAM paNa jema zarIra sUkSma hoya che, tema te zarIramAM sukha du:kha jANavAnI vizeSa zakti mAluma paDe che. caitanyanI ujati temaja jUdA judA AkAranuM prakaTIkaraNa pUla athavA halakI bAbatane bhoga ApavAthI ane sUkSma ke ucca bAbato grahaNa karavAthI thAya che. joke sarva prANuomAM barAbara A rIte banatuM hoya ema lAgatuM nathI, paNa nA nAmAM nAnuM prANI paNa jANatAM athavA ajANatAM azuddhatAne tyAga kare ane zuddha tane grahaNa kare te sivAya jIvanI uccasthiti thaI zake nahi ghaNA manube paNa ajANatAM e pramANe kare che. unnata vicAravALA , DaLamAM vasanAra halake manuSya pitAno nIca svabhAva ghaNo khare cheDI de che, ane jemanI sAthe vase che, temanA jevuM zuddha pAtAnuM sthULa zarIra banAve che. gharamAM pALelAM pazuo A yajJanA niyamanA uttama daTAnto che. A sarva dAntathI eTaluM siddha thAya che ke halakA svabhAvano tyAga karavAthI--ga ApavAthI-jJAnarUpI yajJamAM Ahuti ApavAthI jo sUkSma zaktio -labdhio meLave che ane ucca bhuvana prApta karavAne te zaktino teo upayoga karI zake che. manuSya jAtinA abhyAsakoe manunI jUdI jUdI mAnasika sthiti tapAsI tenA traNa vibhAga pADyA che. halakAmAM halakAM manuSyo anItimAna ALasu ane ajJAnI hoya che. madhyama varganA manu indriyone saMtoSavAmAM arthAta khAvA, pIvA ane paheravAnAM sukho meLavavAmAM potAnuM jIvana gALe che. ane uttama varganA manuSyo potAnA kALa ane zakti AdhyAtmika * A niyamane ApaNe jaina maMli pramANe "akAma nirjarakahIne e do. anuvAdaka. Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (spiritual) lAbhArthe vApare che. paNa manuSya jAtine meTa bhAga madhyama varganA lokone bane lAge che. je halakuM hoya tene prathama ucca banAvavuM joie ane je lebha hoya tene AdhyAtmika lAbha meLavavAnI daDha IcchArUpe badalI nAkhavo joIe. A rIte vikAra ane vipayarAgane sarva prANI taraphanA ucca prema rUpe pheravavA prayatnazIna thavuM joIe. A sarva deraphAra yajJa--AtmabheganA niyama dvArA thAya che. AvA vicArane lakSamAM rAkhI-je sthitimAM svAbhAvika rIte manubo IkinI tRmine jIvananA mukhya uddeza rUpa samaje che tevI sthitimAM AvelA manuSyone vAte, ane je manamAM halakI vRttio eTalI prabaLa ane zaktimAna hoya che ke IdanI tRpti sivAya bIjA koI kAraNathI mane no prakRtti karavA lalacAtA nathI tevA manuSyone vAsta-hiMdusthAnamAM prA. cIna AcAryoe temaja pi munIoe keTalAka niyamo ghaDI kADhyA hatA. ApaNI cAre bAjue daSTi karatAM jaNAya che ke manuSya jAtine mATe bhAga AvA manuno banelA che. jemanAM AcAra ane jIvanane udeza parahi ja hoya evA manuSyo bahu viralA che. je manuSyonAM vicAra ane kA ne svArtha paNa-ahaMtAno vicAra kAbumAM na rAkhatA hoya tevA manuSya te bahuja thAya che. vaLI kevaLa manuya jAtinI sevA arthe nahi paNa sarva caitanyavALAM prANInA hitArthe jeoe AtmabhAga Apyo hoya, tevA narate jUja hoya che. jo ke vastu sthiti AvA prakAranI che, chatAM yogya praya thI halakA svabhAvavALA manubone ucca pagathiyAM para mUkI zakAya, ane temane e baMdha ApI zakAya ke je dvArA teo jANI zake ke jIvana indriya tRptinA sAdhanarUpa nathI paNa kartavya banAvavAnA kSetrarUpa che. A vicAra je tenA jIvana vyavahAramAM dAkhala thAya to kevuM sAruM ? vArthane khAtaraja kArya karanAranI mAnasika sthitinuM ApaNe pRthakkaraNa karIe te jaNAze ke tenA dareka kAmane vAte te badalAnI IcchA rAkhe che. te badalAne vAsteja kAma kare che, kAraNa ke tenA A mAne kAbUmAM rAkhanArI ghaNI vAsanAonuM tenA para sAmrAjaya cAle che. teNe haju halakA vikArA para jaya meLa nathI. paNa te halakA vikArone gulAma che. A dAsatvanI-parataMtratAnI sthitimAMthI mukta karavA sArU jJAnI puruSoe keTalAka niyamo ghaDI kADhavA che, je ApaNe A lekhamAM vicArIzuM. tene liMka kAmo - ane te paNa te kAryanA phaLanI icchAthI nahi paNa Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 358 jaMgata bhaNInI tenI keTalIka pharajo bajAvavAja phakta-karavAne zikhavavAmAM AvyuM hatuM. A kAma karavAthI te dhIme dhIme pAzavI vRttionA pAzamAMthI pitAnA AtmAne pUro karI zakato ane ucca prakAranAM so zikhI zakate hato. A niyamomAM eka niyama e hato ke teNe pAMca prakAranA yajJa karavA. devayA, ucca bhUmikAnI divya ane caitanya yukta zaktio-de-bhaNI yajJa karo. manuSyanA zarIrane paNa ApanArI dareka cIjone anya bhUmikAnI sUkama zaktio sAthe saMbaMdha che. vastutaH dareka cIjanuM piSaNa te zaktiAe vaDe thAya che. teTalA mATe manuSya ne zaktione AbhArI che. je deva pAse thI tene ATaluM badhuM maLe che, te devAne-te divya zaktione badalAmAM teNe kAIka ApavuM joIe, paNa kevaLa svAtha thavuM joIe nahi. je zuddha havAthI manuSyanA zarIramAM kRti AvatI hoya te AsapAsanI havA zuddha rahe tene sAru teNe prayatna karavo joIe. jo zuddha kherAthI tenuM poSaNa thatuM hoya to je zaktio ane zuddha banAve che, te zaktione tene kAMI balidAna-bhAga Apavo joIe. A pramANe dareka bAbatamAM badalAmAM teNe kAMIka ApavuM joie. bIjA pAsethI maLelA lAbhanA badalA rUpa kAMIka kArya karavAthI tene saMtoSa thaze ke te cAra ke bhikhArI nathI paNa pramANika AtmAdhina-svataMtra manuSya che. pitaya A yajJa pitA mAtA ane ApaNA bApadAdAo bhaNI karavAnuM che. teoe ApaNane ucheryo che, ApaNe paNa karyuM che ane ApaNane vastra purAM pADyAM che, bALapaNamAM ApaNI saMbhALa rAkhI che ane te nimitte teoe ghaNuM rAtrio sudhI ujAgarA paNa veThayA che. temanI taraphathI maLeLA A saghaLA lAbhanA badalAmAM je ApaNe kAMI paNa na karIe te kharekhara ApaNe kRtanI ( ungrateful ) kahevAIe. jo teo jIvatAM heya ane vRddha thayAM hoya to ApaNe temanI saMbhALa levI joIe ane temanuM jethI kalyANa thAya, tevI dareka rIte temanI sevA bajAvavI joIe. temanAM maraNa pachI temanAM nAma ApaNI smaraNa zaktimAM tAjAM rAkhavAM joIe. manuSya-unnatimAM teoe pitAne bhAga bhajavyo che. ApaNe teoe karelAM kAryonI kadara bujhavI joIe, ane temaNe paDatuM mUkeluM kAma Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upADI levuM joIe ke jethI manuSya natinI unnatino pravAha akhaMDa Dita vahyA kare, manuSya yajJa A yajJa ApaNI saMbhALa ane madadanI jarUravALA manuSyo bhaNI karavAnuM che. dareka manuSya samagra manuSya jAtino eka vibhAga che. ane ApaNuM eka mAnave baMne--jatibhAIne khare aMtaHkaraNathI madada karavAmAM ApaNe AkhI manuSya jAtine madada karIe chIe. je bhaviSyamAM maLanAra mokSano AdhAra khakhara prema-dayA upara rahelA hoya to te prema phakta vi. cArarUpe ja nahi rAkhI mUkatAM tene vyavahAramAM jevo joIe. jeone madadanI jarUra che, temane khare khara madada karIne ApaNAmAM rahelA te premanA vicArane vyavahAra siddha kare che. AvA yajJa-AmabhAgathI manuSanI vadhatI jatI svArthatAno dhIme dhIme nAza thato jAya che. A siddhAMta ramaraNamAM rAkhI niraMtara te pramANe vartavAthI te manuSyanI bAdhajagata taraphanI vRtti temaja mAnasika sthiti evI badalAI jAya che ke moTAmAM moTI ciMtA temaja ugathI tenuM mana dvAbha pAmatuM nathI ke sthiratAthI calita thatuM nathI. sadhaLA sagomAM temaja banatA banAvamAM tenuM mana eka sarakhI rIte zAMta ane sthira rahe che. ane A jagatamAM dekhAtA bhedabhAva ane asamAnatAnuM kAraNa te barAbara rIte samajI zake che. pazuyajJa, ApaNe prANIonuM rakSaNa karIne paNa karIne ane saMbhALa leine. temanI unnatimAM sahAyabhUta thavuM joIe. A prANIo unnatinI rIDImAM manuSya varga karatAM nIcAM pagathiyAM para ubhelAM che, teTalA mATe temano nAza karavo e koI paNa rIte yogya gaNAya nahi. te ApaNA karatAM nIcenAM pagathiyAM para ubhelAM che, mATe temanA tarapha ApaNe eka pharaja bajAvavAnI khaDI thAya che. teo bhAra ucakanArA para tarIke manuSya jAtine sArI sthitimAM lAvavAmAM ghaNuM jamAnA sudhI niraMtara vaphAdAra madadagAra tarIke nIvahelA che. ghoDa, uMTa, hAthI, gAya vagere prANI na hatA manuSyajAti AgaLa vadhI zakata nahi. jo bakarAM ane gheTAM na hatAte tame ane huM unanAM lugaDAM banAvI ApaNI jAtane garama banAvavA samartha thayA hota nahi, A. TaluM chatAM paNa je strI pura TevathI yA rUDhIthI A mAMsano khorAka khAI prANIone vadha karavAne spaSTa rIte uttejana Ape che, teo keTalA badhA Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vArtho che teno khyAla zabadomAM zI rIte ApI zakAya? prANIonA mAM sano kherAka vAparavAmAM teo keTalA badhA kRtanI thAya che teno teoe kSaNabhara vicAra lAvavo ghaTe che. je ApaNane-manane prANIvarga taraphathI ATalA badhA lAbha maLyA che, to pachI ApaNe temanI tarapha mAyALu thaIne duHkhI prANunI saMbhALa tathA kALajI leine temanI taraphathI maLelA lAbha badalo vALavAnI ApaNI pharaja-dharmamAM jarA paNa cUkavuM nahi. jJAna ya. A mata jJAna ane AdhyAtmika lAbha meLavavAne keTalAka samaya zakti ane dhanano vyaya karIne potAnA vAtuM karavAnuM che. asalanI jaMgalI thitimAMthI manuSyanI sthitimAM jIva AvI pahoMcyo tenuM kAraNa te avamAM - helI ugra thavAnI zakti hatI. aMtarAtmA paramAtmA thavAne nizadina talasyAM kare che. A manuSya bhavamAM ApaNA AtmAnI guma zakio khALavavA ghaNA prasaMgo ane taka maLe che. te je manu bhavamAM AvelA chIe tevA ApaNe A taka athavA prasaMge jarA paNa nakAmA gumAvavA nahi, dararoja divasane amuka bhAga abhyAsa, vAcana, ekAgratA ane AtmAne sAkSAtkAra karavAnA prayAsamAM reka joie. pustaka ane abhyAsa sArU teNe keTaluMka dravya paNa kharacavuM joIe. bIjA lokone dharmanAM mahAna zikSaNa zikhavAnI sagavaDa paDe te mATe teNe madada karavI joIe. je manuSya bIjAne sahAya karatA hoya temane paNa teNe yathAzakita sahAya ApavI. je manuSya abhyAsanI bilakula darakAra karatA nathI, tenI apekSAe je svArthI manuSya pitAnA jAtibhAIonI darakAra karyA sivAya potAnA abhyAsamAMja maMgo rahe che, te vadhAre sAro gaNI zakAya. manuSya game tevI sthitimAM hoya, chatAM tenA pitAnA AtmAmAM rahelI guma ane aprakaTa zakitao viSe jJAna meLavavuM joIe. kAraNa ke knowledge is power jJAna te apUrva zakita che. kharI zaktinI IcchA rAkhanAre jJAna meLavavuM joie. temaja vadhAre uccane gupta zaktio ApaNane asara kare che, ApaNAmAM kArya kare che, ane keTaleka aMze ApaNuM bhaviSya race che, tevI zaktio A jagatamAM hayAta che te saMbaMdhI jJAna saMpAdana karavuM joIe, ane je niyamadAra te zaktiA prakaTa thAya te niyamono abhyAsa kare joIe. teNe dareka kANe A manirIkSaNa karavuM joIe, kAraNa ke A AtmanirIkSaNathI manuSya potAnI halakI khAsIyato-vikAra para jaya maLavI gupta zaktio prakaTa karI zake che. Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AvI bAbatamAM ApelA dravya ane samayano bhAga ApanArane pitAne temane ja parane lAbhadAyaka nIvaDe che. ApaNI halakI IcchAo, lAgaNIo, vikAre ane turaMge pramANe vartavAmAM keTalo badhe bhoga ApaNe Apavo paDe che, tene vicAra kare. dhana, samaya ane utsAhane AvI navI bAbatomAM bhega ApavAthI jarA paNa AdhyAtmika lAbha maLato nathI. niraMtara badalAtI jatI jana maMDaLanI Ti (phezana ane eTIkeTa ( sAmAjIka rivAja) ne gulAmanI mAphaka AdhIna thaI ApaNe upara pramANe bhoga ApIe chIe. ja nAtajAtane khuzI rAkhavAne ApaNe ATalA badhA bhAga ApavA tatpara thaIe chIe to pachI je manuSyoe AmAmAM rahelI ucca zakti viSe jarA paNa vicAra karyo nathI te puruSonA abhiprAyanI : darakAra karyA sivAya ApaNA AdhyAtmika utkarSa sAra samaya dhana ke mabaLane bhega ApatAM zA sArU acakavuM joIe ! je manuSyone avakAza che, teoe ghoDo samaya AtmAmAM rahelI guma zaktio prakaTa karavAne avazya gALavo joIe, ane jeo pAse dhana che, teoe potAnI jAtane tathA AvA prakAranA jJAnanI IcchA rAkhanArA bIjaene banatI madada karavI joIe A yajJanA uttama niyamane ghaNIvAra kharo artha thA durUpayoga karavAmAM Avate ApaNe joIe chIe tathA sAMbhaLIe chIe. hiMdusthAnamAM temaja pelesTAInamAM dharmanAM kharAM rahasya nahi samajavAthI brAhma e tathA yahudI lokoe tene durapayoga karyo hate. rUdhira pAnanI tRNAvALA devo (rAkSaso !) AgaLa athavA dhI Izvara AgaLa teo prANIono bhoga ApatA hatA. prANIonA mAMsano AhAra ane madirApAna je teo prANIenuM rakSaNa karavAnI dayAmaya rUTine lIdhe karI zake nahi, tenI chA rAkhanArA svArthI dharmagurUo pavitra satyano beTo artha karavAne ane te satyano nAza karavAne paNa bhUlatA nahi. teonI adhama svAdanI tRpti arthe garIba mugA prANIono A rIte bhAga apAto hato. dharma guruo hameza jJAnanI vRddhinA virUddha ane jJAti (dharmapravAha) - dhananA himAyatI hoya che. halakI varNana maLe temanA abhiprAya pramANe pavitra zabda sAMbhaLI zake paNa nahi. jJAtibaMdhananA himAyatI temaja keLavaNInA phelAvAnA virodhI pura hiMdusthAnamAM vase che tevA purA anya dezomAM Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kur paNa che, ane teo dezanI unnatimAM ke unnati aTakAvavAmAM tavAja bhAga le che. mukti amara ane parama AtmAne khIlavavAmAM samAyelI che. A 5ramAtmA tenA potAnAmAMja rahelA hovAthI tenA peAtAnA prayatnathIja te khIlI nIkaLaze. ApaNe halakA svabhAva, ApaNA dekhA ane ApaNAM pApA dUra karavAnAM che. amuka vyaktinA maraNathI manuSyeAnAM pApa dUra thai zake niha. jo tema thaI zake te sadguNI jIvana pramANe vartavAnI jarUra kyAM rahI ? dareka manuSya peAtAnuM bhaviSya racI zake che, ane dareka pAtAne mAkSa sAdhI zake che. A payajJa dAkhala thavAnu khIjuM pazu eka kAraNa hatuM. halakA prakAranI sattAvALI keTalIka zaktie---devI ke devA STinA jUdA jUdA vibhAgeAmAM vase che, ane manuSya, prANI ane apavitra khArAkamAMthI nIkaLatA adhama, durguNI ane sUkSma paramANue upara teA ve che, ane temanu pANa thAya che. yeganI vAma mArganI kriyAemAM tevA devIenI sAdhanA karavAmAM lAhI, mAMsa ane madirAnu balidAna ApavAmAM Ave che. te cADA samaya sudhI Ave! yajJa karanArane sheja sthULa mada kare che, paNa A khare te tene potAnA gulAma banAve che. vedI upara tenA bhega ApI ApaNA sAthe rahelA che. pUnA temaja pazcimanA dezamAM prAcIna satyane guMgaLAvI mArI nAkhyuM che. paNa khare. pajJa nIca svabhAvanA tyAga karavAmAM rahelA che. paramAtmAnI ApaNuM aikya anubhavavAmAM dharmanA DALa rAkhanAra purUSoe A satyane saheja karavAmAM ane tenI asalI pavitratA pAchI ANI ApavAmAM ApaNe sadhaLAe ekamata thavuM joIe. ane A pramANe manu gnatipara AvI paDelA ajJAnanA baMdhanamAMthI te manuSya tine mukta karI nee. Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gurabodha. (lekhakaH munizrI buddhisAgarajI) jaya. satyAnAsti paro dharmaH satyathI anya mATe dharma nathI. jagatamAM satyamAM sarvane samAveza thAya che. pratyeka manuSyone puchIzuM ke satya tamane priya lAge che tyAre te kahe ke hA amane satyaja priya lAge che. AtmA jJAnathI satya ane asatya samajI zake che. sarvata thayA vinA sarvathA prakAre satya samajAtuM nathI. manuSyamAM jeTakA jeTalA aMze jJAna hoya che teTalA teTalA aMze te satyane samajI zake che. pratyeka manuSyanI pharaja che ke satya samajavuM ane satya bolavuM. satya samajyA vinA satya bhASaNa thaI zakatuM nathI. sarvajJanA vacanAnusAre bhASaNa karatAM asatya bolI zakAtuM nathI. satya samajavAmAM paNa sarvattanI vANI ayata upayogI che. rAgadveSa rahita vItarAga devane asatya kahevAnuM kaMI paNa prayojana nathI, sarvajJanAM vacanane samajavAmAM manuSyanI mati muMjhAya tethI sarvane devA nathI paNa matinI skUlatA eja deva jANo. jema jema satya samajavAmAM Ave che tyAre manuSya satyane satya tarIke ravIkAre che. dAkhalA tarIke jema keI manuSyane dhaTanuM jJAna thatAM ghaTane ghaTaja kaheze paNuM ghaTane paTa kahevAnuM nathI. temaja paTane paraja kahevAnuM. jIvanuM jJAna thatAM jIvane jIva kahevAne. ajIvanuM jJAna thatAM jIvane ajava kahevAno ja. temaja puSpane puNyaja kahevAne temaja pApanuM jJAna thatAM pApa te pApa samajAvAnuM tathA pApa te pApa che ema bhANa karavAmAM Avaze. baMdha ane mokSanuM jJAna thatAM baMdha te baMdha che ane mA te mA che, ema bhAvaNuM thavAnuM. je je vastu che je apekSAe je dharmaviziSTa che te te apekSAe te te dhame jANatAM te te apekSAe satya bhASaNa thavAnuM. satyabhANa karavAmAM satyajJAnanI atyaMta AvazyakatA che ema spaSTa samajavAmAM AvyuM. satya vacana belanAranuM mukha pavitra kahevAya che. satyanuM varavuM svAbhAvika rInyA thAya che. asatya vadavAmAM kAMIka mahenata karI anya vicAra geDa paDe che. satya bolavAthI pitAne tathA parane lAbha maLe che. asatya bolavAthI sva ane parane hAni thAya che. satyathI devatAe khuza thAya che. anya vadavAthI Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pitAnA AtmAno ja nAza thAya che. satya sUryanI pa sa kAla prakAza kare che. ane asatya aMdhakAra phelAve che. satyathI vinino nAza thAi che ane asatyathI navAM vidya ubhAM thAya che. anya bAlavAthI puNya thAya che ane asatya olavAthI pApa thAya cha- satya bolavAthI dharmanI utpatti thAya che ane anya bAlavAthI dharmano nAza thAya che. satyano mahimA aneka mahAmAoe varNavyo che. kahyuM che ke-ga zAstramAM - jJAnacAritrayormulaM satyameva vadanti ye dhAtrI pavitrIkriyate teSAM caraNareNubhiH alIkaM ye na bhASate satyavatamahAdhanAH nAparAdbhumalaM tebhyo bhUtametoragAdayaH na satyamapi bhASeta parapIDAkaraM vacaH loke'pi zrUyate yasmAt kauziko narakaM gataH // 3 // miya pathyaM vacastazyaM sunRtaM vratamucyate tattathyapapi no tathyamAya cAhitaM ca yat || jJAna ane cAritranuM muLa satya che, tene je bole che tenI caraNa dhULathI pRthvI pavitra karAya che. te satya tratApa mahA dhanane dhAraNa karanArA mAmAe jU mAlanA nathI. jethI bhUta preta pizAca paNa teno aparAdha karavA samartha thatA nathI-parane pIDA karanAra satya vacana paNa jJAnI bole nahIM, karaNa ke satya vacana paNa parane nAza karanAra evuM bolavAthI kezika tApasa narakamAM gayo. priya pathya ane tathya vacana bAlavuM te satya vata kahevAya che. apriya ane ahita bAlavuM te sabhya che te paNa asatya kahevAya che. kANAne kANo kahevo-vyabhicArIne vyabhicArI kahevo te paNa satya vacana che, kiMtu tenI lAgaNI duHkhAya mATe pariNAme asatya vacana kahe vAya che. ghaNA purUSa saya vrata aMgIkAra kare che evA sAdhuo tathA gRhathe anyatA AtmAnI lAgaNI du:khAya evAM satya vacana bolatA hatA paNa pariNAma asatya vacana bAla che. koI paNuM jIvanI lAgaNI duHkhAya evuM vacana belivuM te asatya vacana che. Ama jyAre samavAmAM Ave che to bhavya zA mATe anya vacana bAlavuM joIe ? asatya bolavAthI Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pa anyaveAnI hi'sA thAya che. krodha mAna mAyA ane lAbhAdi pariNAmanA yoge satya vacana paNa asatyarUpa pariNAme thAya che, je je samaye kaI paNa bhASa Na karavu hAya tyAre vicArIne karavu e ke jethI asatya vacana kahI zakAya nahIM--asatya bolanAra potAnA AtmAne adhasthitimAM muke che. satya lanAra AtmA potAnA AtmAne ucca kATI upara mUke che, ane tethI anya upara upakAnI dRSTi karI AtmA jIvana sukhamaya kare che. satya khelanArane prAraMbhamAM aneka jAtanI vipattie bhAgasatya khelanArane vavI paDe che. asatya khelavAnI aNI upara Avavu aneka duHkha veThavAM paDe che. prasa Mge AtmA paNa vizvAsa bhAve paDe che. paDe che, teA paNa je vIra purUSa! che te aneka du:khanA prasaMgeAmAM paNa satya geAlI zake che duHkhane paNuM sukha karI mAne che, kAinA dUSaNa vA pApa udhADuM thAya ane tethI doSInI nindA thAya evu vacana prAMte paNa kheAlatA nathI. vacana meAlavAthI pAtAnA AtmAne zAMti maLe ane panA : AtmAne zAMti maLe evI vANI melanAra sakSetranI jagamAM aMte sUryanI te prakAza kare che. harizcaMdra rAe satyatrata aMgIkAra karyuM ane du:khanA samaya. mAM paNa satya bAlyA tethI jagamAM dAla pazu temanu nAma amara rahyuM che. aneka mahAtmA satya melI amara padane pAmyA che. ane pAmaze. gRhasthAvAsamAM paNa satya lanAra sukhI thAya che. vyApAra vageremAM paNa te pratiSThA pAmeche. lAMkAmAM tenI kArti gavAya che satya thacanathI lAkamAM tenA vacananI pratIti paDe che. satya vacana AAlanAranA cana upara vizvAsa Ave che. traNa jagamAM satyanA samAna koI prakAzaka vastu nathI. jagamAM satya khAlanAra kAI nahota tA tya sukha pAmI zakAta nahIM. vaLajJAnI yava tA hatA tethI aneka javAnu kalyANa thayuM. satya NunAra hAya paNa satya vakatA na hAyatA anyajIve satyatattva karI rIte sama zake; je vA jeTalA aze satya naNe che te ja vaparane hitakAraka hAya te| te vacana anyane - hevu eIe. kai bhale juduM elI prAraMbhamAM dacchita lAbha melavI zake paNa te jyAre tenuM jADuM vacana samajavAmAM asatya elavAthI Ave che tyAre samULagI tenA uparathI pratIti uddI vizeSa hAnithAya che. ya che. kadI te satya vacana bole che te paNa lAka jagatanA vyavahAra paNa satya vratathI sArIrita cAlI zake che. Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tenA vizvAsa rAkhatA nathI. asatyavaktA potAnA AbhAte paNa chetare che ane anyanA AtmAne paNa chetare che. asatya khelavAthI kAI paNa dharmanI utpatti dekhAtI nathI. hA A jagamAM asatya je puRA bhAlatA nathI tene dhanyavAda dharDa che. je purUSA satya eluM che. te ja gane ucca karavAmAM mahAmahenata kare che. je jIvA satya khAle che teja temanu kharekhara ucca caritra che. satya vacana mAlanAranI tIvRtti evI hAya ke tenA prati sarva jIvanuM AkarSaNa thAya che. tyAM tyAM hAla paNa satya mAlanAranI pratiSThA jAmI rahI che. yAgapAMtajaladarzanamAM lakhyuM che ke je yAgI satyatratane sAdhe che te purUSane vacana siddhi utpanna thAya che ane tethI je Ave che te pramANe sarve thAya che. dhannA hainI pAMcazerI satya bAlavAthI pAchI pAtAne ghera AvI. jema je satya mAne che tenI pAse sarva sa MpadAe Ave che. satyabhASA zuM che tene siddhAMtAnusAra nirNaya karavAmAM Ave che. je bhASAnuM svarUpa jANatA nathI te bhalene mAna rahe ! paNa te mAnI samdhI siddhAMtamAM kahyuM che -- nathI. te vayaNa vibhatti a kusalotra ogaya bahuvihaM ayANaMto jaivi na bhAsai kiMcInace vavayaguttaye pattoti If o l tuM mAlanArane bhASaNa karatAM dakha lAge te maiAna rahevu na e, A vAkyanA uttaramAM AcAya kahe che ka--mAna karatAM pazu deva che ane viSNudivaDe lAMbA vakhata sudhI khelatAM chatAM paNa dharmadAna upadeza guja che ... AdithI jhu vayaNa vibhatti kusalo vaogayaM bahuvihaM biyANaMto divasaMpi bhAsamANo tahAvi vayaguttayaM pattoti }} ph // bhASAnA cArabheda che. nAmabhASA, sthApanA bhASA, dravya bhASA, ane bhAva bhASA---bhASA paNa pudagala dravya che. va sthita evAM bhASA dravyane praNa kare che paNa gamana pariNAmavALAM asthita bhASA dravyane maheNu karatA nathI. jIva je sthitabhASA dravyane grahaNa kare che te vyaki cAra bhedathI jANavAM. dravyathI anata pradezI pulakadha bhASA dravyane grahaNa kare che. kSetrathI sakhya pradezAvagADha bhASA dravyane grahaNa kare chaeN. kAlathI eka samaya sthita bhA dravyane paNa kare che, yAvat asadhyeya samaya sthitika bhA dravyane paNa Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kare che. kAraNa ke pudagalAnuM asaMkhyAla payaMta paNa avasthAna che. bhAvathI veNugadha rasa ane sparzamaya bhASA puDalone jIva grahaNa kare che. samudAyanI vikSA niSa pAMcavarNa che rasa vagere hoya che. kAlo varNa vagere paNa eka guNa kALA vAvat ana-na guNa kALo vagere samajI levuM. sparza saMkhyA AvI grahaNa dravyanI apekSAe keTalAMka ne sparzavALAM che paNa eka spavALAM nathI kAraNa ke eka paramANumAM paNa avazya che ane saMbhava che. AtmAnA pradezonI sAthe saMgata evAM arthAt sparayalAM bhASA kayA pulAne AbhA grahaNa kare che. AtmAnA pradezonI sAthe eka kSetra ava sthita bhASA dravyane AmA grahaNa kare che. AsannatA Adi AnupUvI riziSTa bhASA vyane AtmA grahaNa kare che. paradizAthI AvelAM bhASA pulone AmA prahaNa kare che. bhASA bolanAra avazya trasanADImAM sthita hoya che-- tathI bhAvakane digata pudagalAnuM grahaNa saMbhave che AmA kevAM pula prahaNa kare che ane kevAM kADhe che te batAve che. koi nirogatAdi guNa yukata tIvra prayatnathI AdAna ane nisargavaDe bhinna khaMDa khaMDa karelAM dravyane kADhe che. koI bAdhita maMda prayatnavALe vaktA tathA bhUta khaMDavALAM bhApA daya dravyane muke che. bhinna bhASA dravya che te sUkSma ane ane bahu hoya che, tethI anya dravyathI vAsita thavAthI anaMtagaNu vRddhiyukta hoya che ane te che dizAmAM lokAnta vyApta thAya che. abhinna bhAyA kaya che te saMpAtA jana ja zabda pariNAmane tyAga kare che bhApA kavyane avayayAvibhAga pAMca prakAra che -1 khaMDa bheda 2 pratarabheda 3 cUrNikAbheda 4 anATikA ane paMcama utakArika bheda che. e paMca prakAranA bheda paNa pAnupUvI e anaMta anataguNa adhikArI jANavAM. tAlvAdi kavana vizeSathI uccarita tat kAvaDe tamAma vAsanA yogya dravyone parAghAna thAya che--ka bhASAno upayoga pUrvaka mUkavAthI bhAvabhAva kahevAya che. upaga pUrvaka mukAya che te bhAva ane upayogavinA mUkAya che te vya bhASA jANavI. have bhAvabhASAnA bhASA bhede che. bhAvevi hoi tivihA davve a sue tahA caritte ya davve caurA saccA saccA mIsA aNubhayAya // 15 // bhAvanikSepamAM paNa traNa prakAranI bhASA che. kAvyamAM, mRtimAM ane cAritramAM. arthAta dravya, zrata ane cAritra astrI traNa prakAranI bhASA che. divya AzrI paNa bhASAnA cAra da paDe che. 1 satyabhASA 2 asatyabhASA mizra ane asatyA mRSA. Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ avadhAraNa zakaya prathama be bhASA che, tethI te paryApti kahevAya che. chellI be aparyApta kahevAya che, vyavahAra nayathI cAra prakAranI bhAvanA jAgRvI ane nizcayanayathI satya ane asatya e be prakAranI bhASA jANavI. nizcayanayathI chellI be bhASA che teno AghanI e bhASAmAM samAveza thAya che. A rAdhanAnI apekSAe caturvidha vibhAgamAM paribhASA ja che. nizcayathI te ArAdhaka ane anArAdhakanI apekSA e be prakAranI bhASA che. vastutaH vicAratAM mAluma paDe che ke bhAnimitta evA zubha ane azubha saMkalpamAM ArAdhakapazuM ane anArAdhakapaNuM che. bhASAnuM ArAdhaka vA virAdhakapAyuM nathI. cAra prakAranI bhASA bolatAM ArAdhakapaNuM che. samyaka pravacana mAlinyAdi rakSaNamAM tatparanA cAra prakAranI bhASA bolatAM ArAdhakapaNuM ja che. satya bhASA daza prakAranI che. janapadasatya, saMmata satya, sthApanA sanya, nAmasatya, upasatya, pratIyasatya vyavahAra satya, bhAva satya. paga satya, aupama satya. kekaNa dezamAM pitru zabdathI payanuM jJAna thAya che, te janaprada satya bhASA jANavI. paMkaja zabdathI kamaLanuM grahaNa thAya che te sammata satya bhASA jANavI. paMkajasathI deDakAnuM grahaNa thAya che te paNa sarvane pratihAra karI rUThAthI kamalanuM grahaNa karyuM. jinapratimAmAM jinanA vyavahAra karavo te sthApanA satya jANavuM. dhanarahita evo paNa dhanapati bolAya te te nAma satya jANavuM. yatizabdane tenA rUpava5NAmAM upacAra karavo te rUpa satya bhASA jANavI. eka phala che te anya phaLanI apekSAe AvyuM che temaja anya phaLanI apekSAo mAryuM che temaja anAmikA kanikanI apekSAe lAMbI che ane madhyamAnI apekSAe TuMkI che riyAda dAMta siddha pratIya bhASA jANavI. nadI pIvAya che. parvata baLe che, bhAjana gaLe che, anudarA kanyA che jyAdi vyavahAra bhASA. jANavI vastutaH jotAM nadImAM raheluM jala pIvAya che, parvata upara rahelAM tRNa baLe che. bhAjanamAM raheluM jaLa maLe che, ItyAdi jagamAM vyavahAra thAya che, mATe te vyavahAra satya bhASA jANavI. san abhiprAya pUrvaka kahelI bhAva satya bhASA jANavI. jema pAramArthika kuMbha jaNAvavA nimitte kahela kuMba zabda tathA dholI bagalI vagere dachAta jANavA. vastumAM je vastunA yoge upacAra thAya che, te coga satya bhASA jANavI. udAharaNa jema chatrI, kuMDala, daDI vagere chatra kaMDala ane daMDane upacAra karI chatrI kuMDala daMDI vagere bhaNAya che. upamAthI je vastu kahevAya che te upamA satya bhASA jANavI--caMdramukhI ravI-siMhasamAna putha; kayAdi paya satyanA bhedo jANavA. ( apUrNa.) Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jainadhArmika jJAna, (lekhaka. umecaMda dolatacaMda bADIA. bI. e. muMbaI ) ( aMka agIAmAnA pAne 348 thI anusadhAna ! AvI jainazALAomAM mATI umaranA bhAmA tathA hunA paNa bhAga le na ane sAztrAbhyAsa kare to kharekhara tene tathA kAmane amUlya lAbha maLe. ApaNI jaina zALAemAM ApaNA dhama pustakanI sAthe saMskRta tathA prAkRta bhASAe paNu sArI rIte saMpUrNa kakhavAvI bee. vizedhamAM dareka varSe tyAM parIkSA thavI joIe ne parIkSA vakhate harIphAi karAvanArI skolarazIpe! cAlAkane DuMgIra vidyAdhAmane apAvI joIe. hAlamAM dareka vidvAna lakhe che ne khAle che ke vyAvahArika keLavaNInI sAthe dhArmika keLavaNInI ghaNI agatyatA che. kAraNuMke dhArmika jJAna manuSyanA magaja upara sanItine tathA sArA sArA saskArInA paTa eNsADe che. A dhArmika keLavaNI ApavAnuM mukhya sthaLa te dhara che. mAbApA jevu zikSaNa potAnA baccAMgmAne Ape che tevuM bhAgyeja koi zikSaka ApatA haze. mAre atre kahevu jo e ke atyAra sudhI jaina kAmamAM dhAmika keLa vaNI sArI rIte he pAmI nathI, je pAmI che tepaNa parabhASA rUpa thayela mAgadhIbhASAnA sUtro bhAgyAM tUTayA ajJAna sAthe sAMpratakALamAM mATe karavAmAM samAi jAya che. mAgI vyAkaraNa ane sAhityanA jJAna vALe jaina javalle dRSTi maryAdAmAMja Ave che. vaLI saMskRta bhASA jJAna paNa ApaNAmAM hAla alpa ja che. hAre amulya pustakA nA uddhathI nArA gayA, paNa ApaNI jJAnacakSu ghaNAkALa sudhI mIMcAyelI ja rahI, paNu have navIna udAra vicAra rUpI sUryanAM kiraNo sphuravA lAgyA che, ane ApaNI AzA patu uttejita thai che, ane jIto vhema peAtAnI pAtI pAchI vA lAge che. Ane lIdhe jainabALakAne dhArmika jJAna meLavavAmAM sakhI zeDImA varga muda karavA lAge che te joi mana prallita thAya che. bhinna bhinna sthaLe jana pAchaLAe sthapAyelI najare paDe che. bAbu panAlAlanI jevI vyAvArika skule paN sthApavA tarapha Apa mana vakyuM che AvI skulomAM jaina dhArmika jJAna ghaNI sugamatAthI ApI zakAya ne apAya che. paNa eka arodhanI vAta che ke ApaNane AvA jAherakhAnAM calA Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vatAM AvatAM ja nathI. AvA khAnAM ughADatAM vakhate evo vicAra karavAno che ke teo haMmezane mATe cAlaze ke kema tenA kharca mATe paisA maLaze ke kema adhavA lAthaka puro nImAze ke kema? kharca mATe te evI rakama joIe ke jenA vyAjamAMthI tevAM khAtAone kharca upADI zake. AvI rItane baMde basta karyo hoya teja ApaNI jaina zALAo sthiratA-daDhatAne pAme, nahi te aNI upara ubhanA minArAnI mAphaka kyAre paDaze kayAre paDaze tenI ja vATa joyA karavI paDe. zALAo vi. mATe lAyaka manonI zodha karavI joIe. ApaNu sAdhamI ene prathama haka Apa jee, ne tevA na maLe te pachI lAcAra. paNa kahevata pramANe na thavuM joIe ke vANIA bhAI zarUAtamAM zarAne pachI dIlA. AvA khAtAMonA vahIvaTa karanArAo ucca guNanA zAMta svabhAvI hoya teja sArA pariNAmanI AzA rAkhI zakAya. bIcha aphavanI vAta e che ke ApaNA dharmanAM to bALake sahelAIthI samajI zake tevI saraLa bhASAmAM thayelI eka graMthamALA najare paDI nathI. jaina dharmanI philasuphI, kriyA kAMDe tathA kathAonuM savistara varNana AvI graMthamALA AvavuM joie paNa A eka moTI khoTa koNa pUrI pADe ? keTalAka udyamI vidvAno prayAsa karatA hoya te paNa utajanane mATe nirAzAja. kramavAra abhyAsa karavAnI boTa jema bane tema vahelI pUrI pADavI joIe. dhArmika keLavaNI ApIne ApaNe bhinna bhinna dharmone laDAvI mAravAnA nathI. paraspara deva, vidhi karyA vi. thI judA judA dharmone uzkeravAvA nathI. A kaniSTha vicAra dUra karI dhArmika jJAnathI ApaNuM hRdaya kevuM kamaLane narama bane che tathA dhArmika jJAnathI ApaNe akhila sRSTimAM keTale daraje ke saMbaMdha dharAvI chIe tene pUrNa vicAra karI dhArmika jJAnathI thatA phAyadA tarapha ApaNuM lakSma kheMcavuM joIe. dhArmika jJAna meLavavAne ucca Azaya te e che ke pitAnA dharmanuM saMpUrNa jJAna prApta karI pachI bIjI dhamAM paNa sArI rIte zikhI svadharmane paradharmane sarakhAvI sAra grahaNa karavAne che. ApaNA eka mahAtmAe lakhyuM che ke, na meM bhrAtA pahAvIrI na dveSo kapilAdiSu yuktipadacanaM yasya tasya kArpaH parigrahaH A oka zuM zikhave che. te kahe che ke mahAvIra kAMI mArA bhAI nathI, kapilAdi upara koI mAre bhAva nathI, paNa jenuM jenuM vacana yukti Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 375 vALuM-satya lAge che teno teno svIkAra kare joIe, Ama judA judA dhamIne abhyAsa karI tene sarakhAvavAmAM bilakula hAni nathI tethI kAMi A paNa vadharma praNe thai javAnA nathI paNuM pUrNa abhyAsa karI pUrNa vicAra karavAnI agatyatA che ke tethI ApaNA dharmanI utkRSTatA siddha paNa thaI zake tema che. paNa ghaNI dalagIrI upanAve tevI eka vAta e che ke ApaNI jaina zALAomAM ghaNuM kharuM pApaTIEUR nAna maLe che. popaTa paTe' bolI popaTane je ApaNe zikhavIe chIe temAM phAyade kene! ApaNA manamAM popaTane manuSya bhASA bola joI Azcarya sAme che khuzAlI upaje che. popaTane te bolavAnA zrama sivAya bIjo phAyado bilakula maLatuM nathI. ulyane A kriyAnuM phala aniTa ja che. mA bA" bAlatAM nAnuM bALaka paNa meM bAne oLakhe che A sAdhAraNa bAbata ApaNane keTale upadeza kare che te lakSamAM to kaI rAkhatuM nathI. ApaNe bALakane je popaTIluM jJAna ApavAmAM Ave che tene mATe te zikSaka ane ziSya baMnene niphaLa prayatna ja che. pratikramaNa artha vagara gokhI mATe karavAmAM koI paNa phAyado daSTigocara thato nathI. koI kaheze je pratikramaNane eka zabdamAtra ApaNane-jIvAtmAne sudhArI puNya prApta thAya che Avo vicAra keTale aMze satya che. te to mahAna prazna che. paNa atha vagarano zabda koI paNa lAbha jIvAtmA upara kare che te vinAthI mAnya nahI thAya. pArakI bhASAnuM koI paNa vAkya gokhI mATe rAkhavAmAM kene phAyado thayo ? ApaNuM e prAkRta bhASAmAM che te bhASA jANanArA ApaNAmAM bahu viralAja manuSyo che. ApaNI kemano moTo bhAga saMskRta ane prApta e baMne bhASAthI ajJAna che. bhASAjJAna vinA bhASA zikhanArathI azuddha u. ccAra karI pavitra maMtrano viparIta artha thaI jAya tene deva kene? abhaNa manuSyo te kaheze ame zuM karIe ! Amane Ama pipaTIuM jJAna kayAM sudhI cAlaze! abhaNuM brAhmaNathI zrAddha tarpaNadinA maMtra bhaNe azuddha uccArathI udhI zI jAya te upara ApaNe zuM hasatA nathI ! paNa pArakAM chidra sarsava jeTalAM sUma hoya to paNa ApaNe te tene bilba phaLa jevaDuM rUpaApIe paNa ApaNAM bilva phaLa jevaDA doSone sarasavanuM rUpa ApIe chIe. are bhAIo ApaNe paga nIceja agni baLe che te te juo. ThIka cAlA. tyAre AgaLa vadhIe ApaNuM tIrtha pravatavanAra zramaNa bhagavAna Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ro mahAvIra svAmI paNa te vakhate bAlAtI adha mAgadhI bhASAmAM vyAkhyAna ApatA hatA tenuM kAraNa zuM : ApaNuM tIrthakara bhagavAna eka che viThAna purUSone saMsAramAM upadeza daI apa lAbha meLavavA karatAM te vakhate cAlatI badhA samajI zake evI bhASAmAM vyAkhyAna daI sarva samAjanA upakAraka thatA hatA. vRddha, bALaka ane strIo zuddha uccAra karI zakatA artha samajI zakatA. artha samaja thI zraddhAmAM vRddhi thatI, zuddha pariNAmavALAM mana thatAM ane AtmA uparane nana upara sArI asara -chApa paDatI. te vaLI dharmanuM rahasya AMtara svarUpa badhA samajatAM, paNa zekajanaka sthiti ApaNI hAlamAM banI gaI che. atyAre te pAchalA jamAnAnI ApaNI jAhojalAlI sAthe ApaNA udAramana-ApaNa kamaLa zuddha aMtakaraNa-te sarve kyA gayA. ? zuM rahyuM che tyAre ApaNI pAse zuM artha ke kaMI nahi, anaI ja sarvatra mAluma paDe che. pavitra maMtrano uccAra karatAM ApaNuM mana cakaDoLe caDatuM deya ema lAge che. nAnA prakAranA aprAsaMgika sAMsArika duSTa vicAra A manamAM praveza kare che. ApaNI daSTa prabhu pratimA upara nahi, ApaNuM aMtarAtmA upara nahi ApaNuM AkhA devAlaya-apAsarA vigeremAM AjubAju saDelI vastuomAM-palAvamAM bhaNe che ApaNI TevAyalI jI ne mukha aMjananI utAvaLI gatathI potAnuM kArya bajAve che. zraddhA uDI jAya che, vinaya naSTa thAya che. enA he bAI ! satya kahI gayA che. ApaNe AcAryo ke " jJAna vinA kriyA karI kAza kusuma samAna." ApaNuM cAvIsamAM tIrthakara mahAvIra svAmIna upara lakhela uddeza na samajanAra siddhasena divAkara AcAyane temanA guru rasaMdha bahAra mukayA hatA. kAraNa ke te vakhate sahelI lAgatI(bAlavAmAM ane samajavAmAM prAkRta bhAmAM racalAM ApaNAM pavitra sunuM agharI saMskRta bhASAmAM bhASAMtara karanArane A phaLa maLyuM. gurUjIe jANyuM ke vRddha pura, bALako ane strIo saMskRta bhASA sahelAIthI bolI tathA samajI nahi zake tethI teoe svaziyane saMdha bahAra karyo. bhagavAna mahAvIra svAmIno uttama Azaya ApA jALavI rAkhavA e ApaNI pharaja che. te Azaya te eja che ke janasamAjane anukULa-jene artha tarata samajAya-jeno uccAra karanAM vAra ja artha dharAya-tevI bhASAmAM-eTale pitAnI mAtRbhASAmAM ApaNuM sutro joIe. je ApaNI pratikramaNa sUtro kAlanI cAlatI bhASAmAM mukAya te amulya kArya thAya che. vivivAda vAna Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 53 che. paNa chevaTe artha sahita sUtra zikhAya tApaNu hAlane mATe eTaluM basa che. je Ama thAya tA rAtaddhi sAthe ApaNI samaja tathA kriyA daivI haMmeza prakhrulita manathI kriyA karanArane sArUM phaLa ApyA vinA rahezeja nahi. ane je ApaNe kriyA upara hAlamAM AkSepa mukIe chIe ke kriyA kAMi paNa phaLa ApatI nathA te Apa dura thaze. kAIka ema kaho ke mAgadhI bhASAnuM adhyayana pachI te kAma karazeja nahi. ( jo sutrA ApaNI mAtRbhASAmAM rUpAMtara thAya te) tevA leAkAne eTalAja uttara khasa che ke hAla mAgadhI bhASA game che keTalA ? je je ughumAM khaMtIlA ne nAna rasika vidvAnA che te te potAnA udyama tarI ja nahi. vaLI sa MskRta bhASAnA ghaNA pustakAnA aMgrejImAM tathA gujarAtI vigere bhASAmAM bhASAMtara thayA tethI kAMI saskRta bhASA zikhanArAnI saMkhyA ochI thaI gaI athavA te! saMskRta bhASAne kAMi nukazAna thayuM ke ? ulaTu saMskRta bhASAnI mukhInI prazaMsA divase divase vadhatI jAya che ane tenA bhaNanArAonI saMkhyA paNa adhika nI naya che, tevIja rIte ApaNI mAgadhI bhASAnA upAsakA to pAtAnA kAla vyartha nahIM gumAvuM ne vaLI te bhanArAnI saMkhyAmAM umerA thaze. pratikramaNanA badhA strI ApaNI mAtRbhApAmAM ya tA kyA kyA lAbha thAya tenA eka uttama dRSTAMta ApaNane prati kramaNa pharatI vakhate ja maLe che, jyAre pratikramaNa karatI vakhate mATA aticAra calAya che tyAre ApaNe keTalI cahAthI, keTalA dhyAnathI keTalA ullAsathI te sAMbhaLavA hataeNmbara thaie chIe ane te vakhate ApaNA mana upara keTalI uMDI asara thAya che tenA anubhavatA dareka jaina bhAIe ne hazeja. mAnuM kAraNa zuM ? mAtra tejaka ApaNA moTA aticAra ApaNI mAtRbhASAmAM hovAthI ApaNe samajIe chIe. jaina dhArmika jJAna, jJAnathI thatA phAyadA. jJAnanuM mAhAtmya, ( lekhaka zA. DAhyAbhAi izvaradAsa, muMbAI) ( aMka agIAramAnA pAne 3para thI anusaMdhAna. } jApAne ApaNA dezanI mAphaka strIbAne pAchaLa ane pAchaLa rAkhavAnI gabhIra va karI nahIM, temaja pazcimanA keTalAka deze yeda ne Fair ex Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 374 (suMdara kAmaLAnI gaNane hada karatAM vizeSa mAna paNuM ApyuM nahIM. jApAnIoe strIone mana ane tananI keLavaNI ApI ane jApAnIjha mAtA Ane kharekharI suzikSita banAvI dezAbhimAna, zurava, udAratA ane kharI sujanatAnA pAThe dareka jApAnIjha strIo jANe che. mATe dareka mAtAoe pitAnI be phara vize avazya vicAra karavo joIe, te jANavuM joIe ke pitAnuM bAlaka AkhA dezane samAjane ane mAnavatIne upayoga thaI paDe evuM banAvavAnI gaMbhIra pharaja paramezvara taraphathI temane soMpAyela che. potAnA sArA ke mAThA guNe pitAnA bALakamAM vInA zIkhave paNa utaravAnA che kAraNa ke eka ThekANe e vAMcyuM hatuM ke eka bhaNelI ane keLavAyalI strIne je vIza chokarA hoya, ane te vaza chekarAnI pachavADe phakta eka ja mAstara je zIkhavADavAne hAya, ane aka abhaNa strIne je phakta eka chokarI hoya tene je (20) mAstara zikSaNa Ape to upara lakhelI bhalI ane keLavAyelI strInA viza chokarAnI barAbara eka abhaNa strIne cheka kadI paNa barAbarI karI zakanAra nathI. mATe je strI bhalI ane keLavAyelI haze te tenA chokarA paNa bhaNelAM ane kaLavAyalAM nIvaDaze. bALakane janma thavAthI mAtA ane pitA bahu AnaMdamAM AvI jAya che, paNa pitAne mAthe eka pavitra AtmAnI saMbhALa rAkhavAnI javAbadArI prabhue mukkI che eno paNa vicAra karatA jaNatA nathI. ghaNuM mAbApa AvI moTI bhula kare che. je A saMbaMdhI kaze vicAra karatA nathI teo kartavyabaMdhananuM mahA pApa kare eTaluM ja nahI paNa nyAyanI najarathI jotAM to temane mAtA pitA yuvAne paNa haka nathI. bALakane nAnapaNathI je Teva paDI teja moTapaNe rahevAnI. ane nAnApaNamAM sArI ke naThArI Teva pADanAra mAtA che. bIjA badhA dezo karatAM ApaNAM dezanI strIo ghaNIja abhaNa hovAthI cheka paDatI sthitimAM Avyo mATe mAtAonuM mukhya kartavya bALakane sArI rIte keLavavAnuM che. nAnapaNathI ja bAlakane zArIrika zikSaNa ApavAnI pelI pharaja che. ApaNuM bAlaTenA zarIra nabaLA durbalA thaI gayA che tenuM kAraNa e che je ke nAnapaNathI temane zArIrIka phaLavaNI malatI nathI. bIjuM bALakane nAnapaNathI ja emanA komaLa aMta:karaNamAM pote sArI rIte cAlIne satya zIlatA paropakAra, Atma saMyamana, dayA, udAratA, ane siA pratye samAna prema e guNe potAnA aMtaHkaraNamAM utAravI joIe. vidyA ane jJAna paramAtmAbhimukha thavAnA mukhya sAdhano che, e vAta kharI, paNa AcaraNa vinAnuM jJAna kevala zuSka jJAna che. mATe jJAna sAthe Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ G+ te pramANe AcaraNa hAvAM taIe. AcAra sAthenuM jJAna te ja kharU jJAta che, evu jJAnaja Atma vikAsa karI zake. ApaNA jaina dharmamAM mokSanA mArgamAM samyak cAritra che enI aMdara paNa saMskRtanA judA judA prakA| AcaravAnI AjJA che, temAM paNa ahiMsA, satya, aMcAya prabhunA guNunuM kIrtana pApathI thatA duHkho vagere che. AvI AvI AjJAe dareka dareka dharmomAM che mATe mAtAee potAnA bALakane nAnapaNathIja AvI AjJA zIkhavavAnuM kAma pAtAnuM gaNuva Ae. mAtAe upara lakhelI AjJA pramANe cAlavu taMtre ane potAnA bALakone e pramANe calA vavu hatuM e. tIhAsIka dAkhalAekamAM mahAnapuchyAnA jIvanacaritrAmAM paNa mAluma paDe che ke zIvAjI temaja nepAlIana meAnApAnu jIvana caritra - vAthI jaNAze ke teo A jagatamAM cIrasthAyI kIrti meLavI zakayA enu' prathama ane pradhAna kAraNa te eja che ke nAnapaNamAM temane mAtA taraphathI evu uMca zIkSaNu maLelu. temanI mAtAonA caritre paNu anukaraNIya hatAM. ApaNI be nAe paNa emanA caritro vAMcIne manana karavA joie, ane pAtAnuM zrvana te pramANe ghaDavA satata prayatnazila thavu joIe eja ApaNA bhAvi utkarSa nu mukhya sAdhana che. mATe pahelA vahelAM strIone jJAna saMpAdana karAvavAnI jarUra che, kAraNa eka dunIyAnuM rAjya calAvavAne mATe rAjA temaja pradhAna bane sArA bhaNelA temaja vidvAna hovA joie, te temanuM rAjya barAbara sArI rIte cAlI zake. jo emAMthI eka caDatA athavA utaratA DrAya te temanuM rAjya kadI paNu kharAbara jAmaze nAMhe. tevIja rIte Adhara rUpI rAjya calAvavAne A e pradhAna che ane purUSa e rAjAche. jo bemAMthI eka caDatA utaratA haze te temanu ghara rUpI rAjya kadI paNu barAbara cAlaze nahI mATe strI AkhA ghararUpI rA jya calAvavAne jo bhaNelI, keLavAyelI, sadAcaraNI haze teja dhararUpI rAjya yathAyeAgya calAvI zakase. mATe dhara e mANasaiAnA AcAra vicAranI prAthamika ane ghaNIja upayogI nizAla che. eja sthAna che ke jyAM mANasa potAnI kha rAtre agara sArI vyavahArane lagatI keLavaNI le che. ane eja dhara che ke jyAM mANasa jIMdagIparyaMtanA peAtAnA cAlacalaNanA tatve gratuNu karI zake che. keTalAka lAka ema kahe che ke mANasa enI raheNI kaheNIthI oLakhAya che. paNa keTalAka leAka ema kahe che ke tenA manaparathI mANasa oLakhAya che. ApaNe kAne na oLakhatA hoie to prathama puchIe ke bhAI Apa kAnA gharanA che ? kAraNa ghara che e raheNI karaNI tathA manane pAlave che, eTaluMja nahI paNu AcAra vicAra sAre zIkhave che. dharamAM dIvra khule che, Teva paDe Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che, buddhi jAgRta thAya che, tathA AcAra vicAra sArA ke narasA zakhAya che. kudaratI niyama evo che ke pahelAM gharanI aMdagI ane pachI saMsAra chaMdagI ane vaLI e paNa niyama che ke AcAra vicAra pahelAM gharamAM ja zIkhavA jee. mATe je mANasa moTI moTI mArI go tathA moTA moTA dhama viyanA bhAva ubhAM kare che te kharo ro gharamAMthI ja rAkhe che. ane eka pachI eka anukaraNa kare che gharamAMthI teo vyavahAramAM paDe che ane bALakomAMthI teo eka zaherI bane che A pramANe gharane eka sudhArAnI tathA jJAnanI nIzAla gaNavI joIe kAraNake Akhare paNa sudhArA pachI keLavaNInA savAlane nirNaya thAya. balapaNanI cAlacalagata eja mANasatI cAlacalagatanuM mukhya bhAgya darzaka che. upara jaNAvelI badhI keLavaNI khAlI lAlI che, paNa bALaka eja mANasane pInA che. jemAM savAra dIvasane dekhADe che tema bacapaNa mANasa banAve che. bacapaNamAMja mana upara sArI agara nArI asara thai zake che. kAraNa ke pAMca vansamAM bALakane, jeTaluM jJAna thAya che teTaluM ja bhAge te AkhI umaramAM zIkhI rahetuM haze ane te nAnapaNamAM sArA naThArA vicAra paNa grahaNa karI saMke che ane haMmezA nAnapaNamAM je zIkSaNa hoya teja mATapaNumAM rahe che. bApaNuM e eka Arasa sarakhuM che ke jemAMthI te baccAnI bhaviyanI aMdagI jaNAI Ave che. suzikSita ghara ke jyAM bALake prAthamika keLavaNI le che te jenA hAthamAM kArabhAra che tenI sattA pramANe te sArA ke narasa thaze. je gharamAM prema mukhya che. je gharamAM magaja ane kahApaNuthI aMtaHkaraNuM kAma kare che, je gharamAM hameMzAnI jIMdagI pramANIka ane sadaguNa che, ane je gharane kAra bAra DAhyA, mAyALu ane prema upajAvanA haze teja gharamAMthI ApaNe taMdurasta, uogI, sukhI, pitAnA mAbApanA pagale cAlanAra, pramANikapaNe vartanAra, DahApaNathI kArabhAra calAvanAra ane pitAnI AsapAsanAne eTale jJAtivALAo temaja anya bIjA samiva, tema ja bIjA videzI manunA kalyANa vadhAranAra tarIke te A kSaNabhaMgura duniomA temaja paralokamAM te akSara kItine dhAraNa karI zakaze. ethI ulaTuM je gharamAM ajJAna paNuM ane Apa matalabI pADyuM haze to tyAM umara sudhInA teDA, abhaNa ane te jJAnIne te sahAyabhUta karavAne badale mAthe paDaze ne nukasAna pahoMcADanAra thaze. mATe ApaNe ApaNI potAnIja unnati, temaja jJAtinI unnati, je kAMI ApaNe mAnIe chIe te saghaLuM jJAna ApaNI mAtAnAja Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hAthamAM che. meM hamaNuM karyuM te pramANe bALakane zikSaNa ApanAra mAtAja che. dharamAMnA badhAnA aMtaHkaraNane AkANAra mAtA eja lehacuMbaka che. ane mAtAnuM vAraMvAra gharamAM anukaraNa thAya che, te ja bALakane upadeza che. upadeza karatAM sahelAIthI anukaraNa ApaNe temaja bALako zikhI zakIe chIe, kada paNa ApaNane upadeza karI te pramANe ApaNane vartavAne kahe to te pramANe ApaNe nahIM karIne paNa ApaNe anukaraNa tarata karIzuM. chokarA tathA chokarInA mana ane cAla calagata upara bApa karatAM vadhAre asara kare che. kemake teNI je kare che te saghaLAnuM anukaraNa tenA kemala ArasI jevA cakacakatA aMtaHkaraNamAM vAraMvAra jovAmAM Ave che. ghara e strIne moTo deza che, ane tenI te rAjA che. kula mukhatyArIthI te dharUpI rAjyano kArabhAra pate calAve che, ane te je je nAnI bAbatano kArabhAra kare che te tene kArabhAra saghaLo svataMtra hoya che. bALaka A vAraMvAra joyA kare che, ane te pramANe teo anukaraNa kare che. sukha ke du:kha, vidyA, sudhAro ke jaMgalIpa, nIti ke anIti maryAdA agara amaryAdA, sadguNa athavA durgaNa e badhAne ghaNe bhAge dhAna khAsa rAjataMtramAM strInA sattA upara AdhAra rahelA che, ema kahevuM maravAjabI nadI kahevAya. mATe jema bane tema strIo ne saghaLI vAta sadaguNa saMpanna hoya te tenuM bALaka AgaLa jatAM eka mahAna bujharga nara thAya temAM kAMda paNa zaka nathI. bALaka AgaLa jatAM kevuM nIvaDaze te ghara AgaLanI keLavaNI upara AdhAra rAkhe che. garIba pachAmAM rahenAra gharamAM jo sadaguNI, suzIla, AnaMdI, ane pavitra zrI haze te te ghara eka AnaMdI ane sadaguNI haze. te ghara chaMdagI parvata je je sArA saMbaMdhIo thAya tene eka subhita dekhAve che. sArA sArA makAna pavitra mahAtmA gurU AnA darzanano saMbaMdharUpI satasaMga thavAthI manuSyane te khAzrama che. Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ muni mahArAja zrI buddhisAgarajI kRta cetana zakita. ( aMka amIAramAnA pAne thI anusaMdhAna. ) || jha | haMsagAminI sarasvatI ghaTa ghaTamAM vyApI. parA pasmatI dhAne manamAM munie vApI, antaramAM udyAna sadA tenAthI thAve, zabda sRSTinuM bIja pagInA manamAM bhAve, Adya zakita brahmanI che, jagatamAM javajaya karI, buddhisAgara bIja maMtra sarasvatI ghaTamAM varI. sarasvatI devInuM lokika vAhana haMsa gaNAya che, mATe tene ane hasa minI kahevAmAM AvelI che. haMsa eTale AtmA, tene prApta thanArI vANI tene haMsa gAminI kahe che. haMsano artha AmAM paNa thAya che te apekSAe haMsapada-Atmapada prApta karI ApanArI te sarasvatI devI che. te sarasvatI devIrUpa bhUtAna ghaTakhaTamAM-dareka puruSanA hRdayamAM vyApI raheluM che. te A mAnI jJAnaddhine cogI lAke parApAna athavA patnInuM dhyAna karatAM mane namAM sthApana kare che. te jJAnaviMde hadayamAM sadA prakAza thAya che. aMdhArAmAM jovAne dIpaka sAdhana che, caMdra paNa sAdhana che, caMdra karatAM paNa sUrya e vize uttama sAdhana che. paNa jo dIpaka, caMdra, sUrya vagere sAdhana hoya, paNa pakSa na hoya te mANasa zuM karI zake athavA zuM dekhI zake te mATe cakSa e jJAna meLavavAnuM sAruM sAdhana che. paNa mANasane ca heya, chatAM tenuM mana bhramita hoya te vastu pAse chatAM te joI zake nahi, cala ke zretra athavA bIjI koI paNa indriya dArA je anubhava thAya, tenuM jJAna thavAne mane kAraNe che. paNa te mana paNa jaDa che. tene prakAzanA AtmAnuM jJAna Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ svarUpa che. je AtmAnu jJAnasvarUpa nAya to kevaLa yamana paNuM zuM pharI zake ? mATe te AtmAnI jJAna zaktivarDa hRdayamAM prakAza thAya che, ane sarva vastuonuM jJAna ApaNane thAya che. jagatamAM jeTalA zabdo che, jeTalA akSare che, jeTalI lipiA che, te sarvanu bIja jJAnazakti che; ane tethI te jJAnazakti yAgIne bahu phreMce che. kAraNa ke yAgIonA parama uddeza - tmajJAna prApta karavAnA hAya che. to pachI AtmAnI te jJAnakti upara temanI rUci thAya e svAbhAvika che. ane jenI jJAna tarafa rica thAya te kharI rIte yoga mAne adhikArI che. baMne ne te ajJAnI purUSa yoga mArganA Azraya kare, paNa jene sajja samAdhi athavA rAjayoga kahe che, tene vAsta jJAna sivAya eka paNa pagaluM bharI zakAya tema nathI. jJAnadaM te paramAtmA nI prathama zakti che. AtmAnA badhAM svadhAmAM jJAnasvarUpa utkRSTa che; te jJAnazaktija A jagatamAM yavanI vatu che. sarva dharmanA athavA Atma dhanA kharA uddezaja AtmAnu avarAma gayeluM jJAna prakaTa karavAnA che; ane dharmazAstrAe pratipAdana kakSA mArgI paNa te AvaraNu dUra karavAne vAste che. A chappayamAM lakhelA chIja maMtra AMkAra athavA pravAkSara che. A mAmAM rahelI jJAnaRddhi je hAla tiAhita che, tene prakaTa karavAne sarve purU yAe udyama karavA joi e. udyamathI sarva AtA siddha thAya che. te A kAma paNa avasya siddha thaze, sanana udhamanI ane te sAthe te bAbatane yeAgya sAdhano meLavavAnI jarUra che. yAgya sAdhane! ane mane samAgama thatAM sarva duSkara kAryo sukara thaI ya che. mULa, caMtanatI zakti che, samvatI zruta vaNo, kSaye pAmanA bhAve jJAnInI zAMta nI. trabhuvana prakhyAta sadA sukhasAgara Trena, jJAtA jJeya vicAra sAramAM ladabada rahatI. zrRtavANIne sevIe dila anubhava sukhaDAM ApatI, buddhisAgara saravatI aru bhrAnti duHkhaDAM kApatI. zrunavANIrUpI sarasvatI e caitanano-AtmAnI zakti che, sarva prA ratI jJAnahiM e AtmAnI svAbhAvika razakti che. ApaNane je kAMI jJAna Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ thAya che te sarva AtmAmAM rahelI jJAnazaktine lIdhe thAya che. prakAza e jema sUryane svAbhAvika dharma che tema jJAna e paNa AbhAne svAbhAvika dharma che. paNa jJAnane AvaraNa karanAra jJAnAvaraNIya karmathI tenI jJAnaRddhi Adita thayelI che. jevI rIte tejasvI sUryanA prakAzane prakaTa thavAmAM vAdaLAM vinarUpa nIvaDe che. tema A karma pudagalA AtmAnA jJAnaprakAzane prakaTa thavAmAM bAdha kare che. paNa vAdaLa nAza pAmatAM sUrya dekhAya che, tema A jJAnane AvaraNa karanArAM karma pudagalAno yopazama thatAM AmAnuM avarodheluM jJAna prakAzamAM Ave che. ane tenA baLavaMja mANasa A jagatanA padAthInuM jJAna meLavI zake che. jema jema te ka putrano vadhAre yogAzama, tema tema vizeSa jJAna prakaTatuM jAya che. ane jyAre jJAnane AvaraNa karanArAM sarva karma pudra gale ya pAme che, tyAre kevaLajJAna prApta thAya che. mATe jJAnInI zaktino AdhAra kAmanA kSayopazama upara rahe che. jJAnanI zAMtiA svarga mRtyu ane pAtALa, urva, adhaH ane tI lekamAM muvidita che. temane jaNAvavAne Tola vagADavAnI jarUra paDatI nathI. teo pAnAnI moja prakAza pAme che, ane te jJAnava manukha niraMtara sukhasAgaramAM nhAya che. jJAnI pura niraMtara AnaMdamAM rahe che. ajJAna aja du:khanuM kAraNa che. te nAnInI zakti niraMtara uttama prakAranA vicAra karavAmAM mama kahe che. bAra kANa ane jANavA yogya padArtha zuM che, eTale tana ane jana vicAra karavAmAMja jJAnInI zakti vaparAya che. prArabdha karma vizAta AvI paDelAM kAryo jJAnI paNa kare, chatAM tenuM sAdhyabindu niraMtara cetana ane jaDano viveka karI cetananI sAthe potAnI akSatA karavAnuM hoya che, te akayatA te che, paNa tene anubhavavAmAM te niraMtara macce rahe che. koI paNa prakAranuM jJAna te sutajJAna e sAmAnya artha thAya che, paNa dharma te zabda mukhyatve karIne dharmazAstrAne lAgu paDe che. te dharmazA mAM lakhelI vANInuM niraMtara sevana karavuM, hRdayamAM tenuM raTana karavuM, ane te vANImAM varNavelA baMdha pramANe AcaraNa rAkhava. jJAnI pue te vANImAM pitAno anubhava darzAvyA che. mATe tenuM manana ApaNane anubhava rUpa sukha Ape che. anubhavIone kevuM sukha thatuM haze, tene te anubhava lIdhA vinA, zAstravacanane lIdhe, ApaNane sahajamAM khyAla Ave che. te mRtavANIrUpI sarasvatI sarva prakAranI prAti-saMzA chedI nAkho vastunuM Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yathArtha svarUpa ApaNI sanmukha raju kare che, ane ajJAna eja upara jaMNAvyA pramANe du:khanuM kAraNa hovAthI ajJAna dUra thatAM duHkha paNuM dUra nA che, ema ka khullA zabdomAM jIve che. Atma zaktinI savA mukhaDAM sahu karanArI, AtmazaktinI sevA duHkhaDAM sahu haranArI, Atmazaktino vyaktibhAva yogAdaka sAdhe, Atma zaktinA vyakitabhAva che gurU ArAdha, Atma zaktinI AgaLa, sahu devatA pANI bhare, buddhisAgara Abha vyakita pAmatAM saMpada vire. AtmAnI zakti anaMta che, jethI te kahI zakAya tema nathI. te zakAno anubhava karanArA paNa zabdomAM saMpUrNapaNe te kahI zakayA nathI, ane kadApi bhaviSyamAM paNa kada te kahI zakavA samartha thaze nahi. te zakti aparimita che, ane manuSavAcA te darzAvavAne puratuM baLa dharAvatI nathI. te AtmAnI zaktinI je upAsanA karavAmAM Ave to te upAsanA sarva prakArane sukha Ape che. AmA svabhAveja AnaMdamaya hovAthI, tenI zaktinI upAsanA ApaNane AnaMda-parama sukha prApta karAvI Ape, temAM Amaya zuM! te te svAbhAvika kriyA che. ane kharuM sukha duHkharahita hovAthI, teja upAsanA sarva prakAranA dukhano saMhAra kare che. Adhi vyAdhi ane upAdhi rUpa trividha tApa Ama zaktinI upAsanAthI saheja TaLe che; ane paramazAMti ane AnaMdano anubhava thAya che. paNa have je upAsanAthI Avo artha lAbha tenA bhakatane maLe che, te upAsanA zI rIte karavI te prazna vAcakanA manamAM khaDe thAya e svAbhAvika che, te tene khulAse granthakAraja Ape che. Amazakti je hAla nihita A prakaTa che, tene prakaTa karavAno uttamatama mAge che ane tenA ATha aMga che ane tenI sAthe sadda gurUnI bhakti e paNa uttama sAdhana che. yoganA ATha aMga ane gurUbhakti ApAsanAnA prabaLa ane utkRSTa sAdhana che, mutavANInuM ArAdhana gurUthI thAya che. ane gurunI ArAdhanAthI mRta jJAna prakaTa thAya che, tethI AmAM potAnI zaktio prakaTa karI zake che. Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ beDiMga prakaraNa. bhASaNa-vilAyatathI thoDA samaya para pAchA pharelA paMDita phatehatha kapuracaMda lAlana amadAvAdamAM gayA mAsamAM AvyA hatA. te prasaMge temaNe A beganA makAnamAM be jAhera bhASaNo ApyAM hatAM. bhASaNanI zrotAvarga para sArI asara thaI hatI. AvAM khAtAMo glAMDamAM kevI rIte cAle che ane tene madada meLavavA. sAra zuM karavuM joIe te saMbaMdhamAM pitAno abhiprAya khullA zabdomAM jaNAvyA hatA. AthI tAva para je asara thaI hatI tenA pariNAme te vakhate bAda mane mATe rIpa thaI hatI. jemAM lagabhaga rU. 20) basaM. bharAyA hatA tathA be traNa divasa pachI zrI jagyatAbAra baDaga sahAyaka maMDaLa e nAmanuM maMDaLa sthApavAmAM AvyuM che. temAM sabhAsada thanArane daravarSe mAtra eka rUpa Apo paDe che, ane tenA lAIka membara thanArane 3. rapa) ApavA paDe che, paNa pachIthI tene daravadha rUpo Apa paDatA nathI. A maMDaLamAM hAla 100 -1pa0 sabhAsade dAkhala thayelA che. A maMDalanA sekreTarI pAlanapuranA rahIza-hAlamAM ane vikalAta karatA-mI. velacaMda umedacaMda zAha che. A maMDaLane utsAhI sabhAsade hAlamAM cAlatA lagnaprasaMge lagna karanArAone ghera jaI A Digane sahAya ApavA sucave che, tenA pariNAme bahu sArU kArya thatuM jAya che. ame A maMDaLanI dinapratidina unnati IchIe chIe ane te dvArA A DaoNgane abyudaya thAo ama prAthae chIe. leke jyAre lagna prasaMge hajAra rUpiyA kharcavA taiyAra thAya che, to temane vinaMtI karavAmAM Ave che ke teo A zubha khAtAne te prasaMge bhUlI jaze nahi. kadAca koI sthaLethI niSphaLatA maLe chatAM potAnA nizcayamAM nahi DagapAne ane AbhaluM kAma pUrNa daDhatAthI pUruM pADavAne ame A maMDa. LanA sabhAsadane bhalAmaNa karIe chIe. sucanA-A mAsikane agIAramA aMkanA pAne rakaa - - hiMga prakaraNanI bIjI lITImAM zeTha sArAbhAI DAhyAbhAInA 3. 50-0-0. tene badale rU. 60-6-0 sUdhArI vAMcavuM. madada----0 . bahecaradAsa zIracaMda , punA. 11-0-0 nI rAjanagara jevelarI mATe taraphathI hA, zA. bhAkhAbhAI parasottama. mu. amadAvAda, Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ EUR ' 1-0- zA. cunIlAla mAtacaMda. mu. amadAvAda. - zA. maMgaladAsa jamanAdAsa. mu. vaDodarA, 2-0-0 zA. kAlIdAbha khumacaMda. mu. pAlaNapura, 1-0-0 zA. bhoLAbhAI choTAlAla. muM. amadAvAda. ---0 zA. kavaLadAsa suMdarajI. 5-6-7 zA. chaganalAla trIkamadAsa. mu. rANapura. 1-- --- zA. manasukharAma milApacaMda. mu amadAvAda, 5-0-0 zA. lakhamIcaMda bhAyacaMda. 25-0-0 verI mohanalAla hemacaMda kapa-- zA. mihanalAla nagInadAsa. savIkAra-nIcanAM purataMkI amane bheTa tarIke maLyAM che, te AbhAra sahita svIkArIe chIe. 1 jainadharma prakAzanI sIlvara jyubIlIne khAsa aMka jainadharma prasAraka sabhA taraphathI. mu. bhAvanagara. 1 davA che. ka. 1-4-0 --deg dezI maNilAla 1 jJAna dIpaka. 2-3-0 nathubhAI bI. e. zA che. 1 vega mArgane benio. 8-2- taraphathI. 1 gura darzananI bIjI AvRti 0-6-0 ( abhiprAya have pachI ) jhaverI maNilAla mohanalAla hemacaMda dalAla taraphathI IgrejI, saMskRta, tathA gujarAtI maLI kula. 127 buke AvI che. jamaNa-tA. 1-3-10 nA roja amadAvAda kALuzInI pilavALA paTavA maganalAla premacaMda taraphathI jamaNa ApavAmAM AvyuM hatuM. 2 tA. 5-3-1* nAreja sada beganA suprInTenDanTa mI. zaMkaralAla DAhyAbhAI kApaDIAnA lagnanI khuzAlI mATe jamaNuM ApavAmAM AvyuM hatuM. Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 382 jarUra vAMce tamArA lAbhanuM. mAsikanuM bIjuvarSa. atyAra sudhInA agIAra aMka niyamita rIte bahAra paDI cUkyA che. ane A bAra aMka Aje tamArA hAthamAM Ave che. bIjA varSathI A mAsikanA kadamAM vadhAro karavA icchA che, tathA grAhakone bIjI rIte lAbha thAya tema paNa yojanAo karavAmAM Avaze. lakhI batAvavA karatAM karI batAvavuM e vadhAre ThIka lAgatuM hovAthI e saMbaMdhamAM vadhu lakhavuM ucita nathI. AvA pheraphArane mukhya AdhAra grAhakonI saMkhyA che. jeoe A mAsikanA lekhe vAMcI tene AsvAda lIdhA che. teone vizeSa lakhavAnI kAMI jarUra nathI, AvA uttama-eka paMtha ane kAja sarakhA-kAryamAM sahAyaka thavAne dareka grAhakane savinaya vinaMtI karavAmAM Aghe che. ane A kAma potAnA mitrone tathA sanehIone buddhi prajAnA prAhaka thavA sUcavavAnuM che. grAhakonI saMkhyA eka hajArathI saheja ochI che. kharI rIte AvA mAsikanA 10000 grAhaka thavA joIe ke jethI jaina beDiMgano Azraya lenAra vidyArthIone sahAya thAya ane uttama jJAna ApI zakAya. je dareka grAhaka vadhAre nahi te eka eka grAhaka vadhArI Ape to krame karI grAhakonI saMkhyA vRddhi pAmaze ja. khAsa sUcanA paNuM grAhakonuM lavAjama vasula thayuM. je zeDa bAkI che, teoe kRpA karI bAganA hitArtha pitAnA taraphanuM lavAjama tAkIde mokalI A pavuM. keTalAka grAhaka 24-6 ke tethI paNa vadhu ke rAkhI lavAjama bharavA vakhate nAM pADe che. teone jaNAvavuM paDe che ke A mAsikathI maLanAra lAbha tamArI IcchA tenA grAhaka rahevAnI na thatI hoya to jeTalA maLyo hoya, te darekanA be AnA pramANe gaNI buddhiprabhA" ophIsa upara mokalI ApavA ke jethI bAganA jJAna khAtAmAM nukazAna na thAya. lI. vyavasthApaka, buddhiprabhA nAgarIsarAha-amadAvAda Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrImad buddhisAgarajI granthamALA. - dareka pustaka have taiyAra che. - ca. . 9 ' e 24 P ( 9 ( anyAMka 0 + := g? mA. 6 : prare 208 ka. 0-8-0 adhyAtma vyAkhyAnamALA. * 2 AMgana Tu saMtra sajA 2 ka. , , mA. 2 : vAtam, , 7-8-0 anubhava paccilI. , 6 7RAranau g. ka 0-9-0 , cha makanasaMgra6 mI je zo. 04 ,0(0 >> 8 parama sUryAneM. Ykare ,,0-12-0 >> Tu pharamAna uoti. 500 ,,0-12-0 ke, 10 taravaiku. 200 , 0-4-0 A prasthA ( 6 ) muMbaI, pAyadhuNI. ( ra ) amadAvAda nAgArIzarAha. ( 3 ) bhAvanagara, AmAnaMda saMbhA, (4 ) pAlItANA, (5) pAdarA, ( 6 ) 'punA (7) vaDodarA, ( 8 ) surata jainalAibrerI. e sthAe rAkaDI kImate maLe che. majakura agIAra pustakAnA pRthyA ra 3 00 che. kImata keTalI najIvI che teno vicAra kare. ane granthA kevA amUlya che tathA temAM zuM che te aMka 1 pRSTha. 919-2 0 pharI vAMco. bheTanI mudata khalAza thaI che. << (to vAMcavA lAyaka uttama pustake. buddhiprakSAnA grAhu kene AchA male. kImata. ochI kImata. dayAnA jha . 0-40 jJAnadIpaka, 0-20 yogamArganA bhAjapIo. 0 - 2-0 0-1-6 maLavAnuM ThekANuM', buddhiprabhA ephIrA-amadAvAde. 02-0 Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrIjaina zvetAMbara mUrtipujaka mADIMga. saMgrahasthA ! amadAvAda jevA vidyAnA uttamakSatramAM bADa'ganI dhaNA vakhatathI jarUra hatI te goThe lallubhAI rAyacadegda tathA bIjA sadagRhasthAe maLI sunimahArAja zrIbuddhisAgarajInA sadupadezathI purI pADelI che. A beDI ga sa vata 196 2nA ArasI sudI 10, vijyA dazamInA zubha divase sthApanA karavAmAM AvI che. tenI sthApanAnI zubha krIyA marahuma zeTha jesaMgabhAI haThIsaMganA zubha haste karavAmAM AvI hatI. hAlamAM Asare 40 gAmanA maLI so jeTalI moTI saMkhyAmAM vidyAthIo teno lAbha le che. dararAja eka kalAka temane dhArmika zikSaNa apAya che tathA tenI nIti tathA AcAra vicAra upara paNa banI saMbhALa rAkhavAmAM Ave che, keLavaNInA phelAvo karavAne ane vidyAthIone bhaNavAmAM sahAya ApavAne bAha*ga jevI saMsthA e uttamamAM uttama cAjanA che. A je beDI "ga hAlamAM amadAvAdamAM cAle che tenuM ke Da pramANamAM dhaNu nAnuM che ane tethI AvakanA sAdhanA paNa mADI"ga jevI saMsthA mATe pUratAM nathI. AvI saMsthA mATe eka moTA yDanI jarUra che temaja tene eka sArA huvAvALA ane vidyArthIone badhI rIte anukuLa thaI paDe evI kasaratazALAvALA makAnanI paNa khAsa jarUra che. dhaNA vidAthI ene jayAnA tathA jhuMDanA abhAve pAchA kADhavAmAM Ave che, je tenuM kuM Da vadhe to upara jaNAvelA lAbha paNa maLI zaMka ane eka sAruM | makAna paNa te vArate kharIdI ke baMdhAvI zakAya. A kAma kAI amuka vyakti ke jJAtinuM nathI, paNa AkhA jena su'dhanuM che. dareka jaine A kAryamAM peAtAnAthI banatI madada karavI dhaTe che. - "paMcakI lakaDI ane ekakA meja" te pramANe lagna Adi jude jI re prasaMge dare ka sAmAnya manuSya paNa 'pUla naDuiM tat ylanI pAMkhaDI" je potAnAthI bane te pramANe A saMsthAne madada karatA rahetA ghaNA thoDA vakhatamAM | | beDIMgamAM ghaNe sudhArA vadhArA thaI zake. vALI A gane madada karavAne eka bAjo paNa uttama mArga che te e ke meDa'ganA lAbhArthe A addhiprabhA " nAmanuM mAsika gayA emIlI 15 mI tArIkhathI nIkaLe che. temAM muni zrI smRddhisAgarajInA tathA. bIjA keTalAka vidvAnonA lekhAM pragaTa thAya che. A mAsika mAMthI je nako raheze te badhA baeNDIMgane malavAnA che. mATe Apa jarUra te nirA mitte eka rUpiyA kharacaze. eka rUpiyAmAM tame AvI uttama saMsthAne lAbha ApavAnA hissA ApI zakazA mATe tenA grAhaka thaI AbhArI karazo tathA potAnA mitra maMDaLane tenA grAhaka thavA bhalAmaNa karazA evI AzA rAkhIe chIe. vakIla beha nalAla gokaLadAsa bI. e. ela. ela. bI, onararI sekreTarI, zrI jena thatAMbara mUrti pUjaka hI"..