________________
વાર્થો છે તેનો ખ્યાલ શબદોમાં શી રીતે આપી શકાય? પ્રાણીઓના માં સનો ખેરાક વાપરવામાં તેઓ કેટલા બધા કૃતની થાય છે તેનો તેઓએ ક્ષણભર વિચાર લાવવો ઘટે છે. જે આપણને-મનને પ્રાણીવર્ગ તરફથી આટલા બધા લાભ મળ્યા છે, તો પછી આપણે તેમની તરફ માયાળુ થઈને દુઃખી પ્રાણુની સંભાળ તથા કાળજી લેઇને તેમની તરફથી મળેલા લાભ બદલો વાળવાની આપણી ફરજ-ધર્મમાં જરા પણ ચૂકવું નહિ.
જ્ઞાન ય. આ મત જ્ઞાન અને આધ્યાત્મિક લાભ મેળવવાને કેટલાક સમય શક્તિ અને ધનનો વ્યય કરીને પોતાના વાતું કરવાનું છે. અસલની જંગલી થિતિમાંથી મનુષ્યની સ્થિતિમાં જીવ આવી પહોંચ્યો તેનું કારણ તે અવમાં - હેલી ઉગ્ર થવાની શક્તિ હતી. અંતરાત્મા પરમાત્મા થવાને નિશદિન તલસ્યાં કરે છે. આ મનુષ્ય ભવમાં આપણા આત્માની ગુમ શકિઓ ખાળવવા ઘણા પ્રસંગો અને તક મળે છે. તે જે મનુ ભવમાં આવેલા છીએ તેવા આપણે આ તક અથવા પ્રસંગે જરા પણ નકામા ગુમાવવા નહિ, દરરોજ દિવસને અમુક ભાગ અભ્યાસ, વાચન, એકાગ્રતા અને આત્માને સાક્ષાત્કાર કરવાના પ્રયાસમાં રેક જોઇએ. પુસ્તક અને અભ્યાસ સારૂ તેણે કેટલુંક દ્રવ્ય પણ ખરચવું જોઈએ. બીજા લોકોને ધર્મનાં મહાન શિક્ષણ શિખવાની સગવડ પડે તે માટે તેણે મદદ કરવી જોઈએ. જે મનુષ્ય બીજાને સહાય કરતા હોય તેમને પણ તેણે યથાશકિત સહાય આપવી. જે મનુષ્ય અભ્યાસની બિલકુલ દરકાર કરતા નથી, તેની અપેક્ષાએ જે સ્વાર્થી મનુષ્ય પિતાના જાતિભાઈઓની દરકાર કર્યા સિવાય પોતાના અભ્યાસમાંજ મંગો રહે છે, તે વધારે સારો ગણી શકાય. મનુષ્ય ગમે તેવી સ્થિતિમાં હોય, છતાં તેના પિતાના આત્મામાં રહેલી ગુમ અને અપ્રકટ શકિતઓ વિષે જ્ઞાન મેળવવું જોઈએ. કારણ કે knowledge is power જ્ઞાન તે અપૂર્વ શકિત છે. ખરી શક્તિની ઈચ્છા રાખનારે જ્ઞાન મેળવવું જોઇએ. તેમજ વધારે ઉચ્ચને ગુપ્ત શક્તિઓ આપણને અસર કરે છે, આપણામાં કાર્ય કરે છે, અને કેટલેક અંશે આપણું ભવિષ્ય રચે છે, તેવી શક્તિઓ આ જગતમાં હયાત છે તે સંબંધી જ્ઞાન સંપાદન કરવું જોઈએ, અને જે નિયમદાર તે શક્તિઆ પ્રકટ થાય તે નિયમોનો અભ્યાસ કરે જોઈએ. તેણે દરેક કાણે આ મનિરીક્ષણ કરવું જોઈએ, કારણ કે આ આત્મનિરીક્ષણથી મનુષ્ય પોતાની હલકી ખાસીયતો-વિકાર પર જય મળવી ગુપ્ત શક્તિઓ પ્રકટ કરી શકે છે.
