________________
પ
અન્યવેાની હિ’સા થાય છે. ક્રોધ માન માયા અને લાભાદિ પરિણામના યોગે સત્ય વચન પણ અસત્યરૂપ પરિણામે થાય છે, જે જે સમયે કઈ પણ ભાષ ણ કરવુ હાય ત્યારે વિચારીને કરવુ એ કે જેથી અસત્ય વચન કહી શકાય નહીં—અસત્ય બોલનાર પોતાના આત્માને અધસ્થિતિમાં મુકે છે. સત્ય લનાર આત્મા પોતાના આત્માને ઉચ્ચ કાટી ઉપર મૂકે છે, અને તેથી અન્ય ઉપર ઉપકાની દૃષ્ટિ કરી આત્મા જીવન સુખમય કરે છે. સત્ય ખેલનારને પ્રારંભમાં અનેક જાતની વિપત્તિએ ભાગસત્ય ખેલનારને વવી પડે છે. અસત્ય ખેલવાની અણી ઉપર આવવુ અનેક દુઃખ વેઠવાં પડે છે. પ્રસ ંગે આત્મા પણ વિશ્વાસ ભાવે પડે છે. પડે છે, તેા પણ જે વીર પુરૂષ! છે તે અનેક દુ:ખના પ્રસંગેામાં પણ સત્ય ગેાલી શકે છે દુઃખને પણું સુખ કરી માને છે, કાઇના દૂષણ વા પાપ ઉધાડું થાય અને તેથી દોષીની નિન્દા થાય એવુ વચન પ્રાંતે પણ ખેાલતા નથી. વચન મેાલવાથી પાતાના આત્માને શાંતિ મળે અને પના : આત્માને શાંતિ મળે એવી વાણી મેલનાર સક્ષેત્રની જગમાં અંતે સૂર્યની તે પ્રકાશ કરે છે. હરિશ્ચંદ્ર રાએ સત્યત્રત અંગીકાર કર્યું અને દુ:ખના સમય. માં પણ સત્ય બાલ્યા તેથી જગમાં દાલ પશુ તેમનુ નામ અમર રહ્યું છે. અનેક મહાત્મા સત્ય મેલી અમર પદને પામ્યા છે. અને પામશે. ગૃહસ્થાવાસમાં પણ સત્ય લનાર સુખી થાય છે. વ્યાપાર વગેરેમાં પણ તે પ્રતિષ્ઠા પામેછે. લાંકામાં તેની કાર્તિ ગવાય છે સત્ય થચનથી લાકમાં તેના વચનની પ્રતીતિ પડે છે. સત્ય વચન Àાલનારના ચન ઉપર વિશ્વાસ આવે છે. ત્રણ જગમાં સત્યના સમાન કોઈ પ્રકાશક વસ્તુ નથી. જગમાં સત્ય ખાલનાર કાઈ નહોત તા ત્ય સુખ પામી શકાત નહીં. વળજ્ઞાની યવ તા હતા તેથી અનેક જવાનુ કલ્યાણ થયું. સત્ય ણુનાર હાય પણ સત્ય વકતા ન હાયતા અન્યજીવે સત્યતત્ત્વ કરી રીતે સમ∞ શકે; જે વા જેટલા અશે સત્ય નણે છે તે જ વપરને હિતકારક હાય તે। તે વચન અન્યને - હેવુ એઈએ. કઇ ભલે જુદું એલી પ્રારંભમાં દચ્છિત લાભ મેલવી શકે પણ તે જ્યારે તેનું જાડું વચન સમજવામાં અસત્ય એલવાથી આવે છે ત્યારે સમૂળગી તેના ઉપરથી પ્રતીતિ ઉદ્દી વિશેષ હાનિથાય છે. ય છે. કદી તે સત્ય વચન બોલે છે તે પણ લાક
જગતના વ્યવહાર પણ સત્ય વ્રતથી સારીરિત ચાલી શકે છે.