Book Title: Anusandhan 1999 00 SrNo 13
Author(s): Shilchandrasuri
Publisher: Kalikal Sarvagya Shri Hemchandracharya Navam Janmashatabdi Smruti Sanskar Shikshannidhi Ahmedabad
Catalog link: https://jainqq.org/explore/520513/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anusaMdhAna moharite saccavayaNassa palimaMthU (ThANaMgasUtta, 529) 'mukharatA satyavacananI vighAtaka che' prAkRtabhASA ane jaina sAhitya viSayaka saMpAdana, saMzodhana,mAhitI vagerenI patrikA saMkalanakAra : AcArya vijayazIlacandrasUri harivallabha bhAyANI . . . ........ - - . 0 ... . zrI hemacaMDhAcArca. kalikAlasarvajJa zrI hemacandrAcArya navama janmazatAbdI smRtisaMskAra zikSaNanidhi ahamadAbAda JER-Ecreaten-AVORRETREE CAREERASADORocay Anjalinenerally.org Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ moharite saccavayaNassa palimaMthU (ThANaMgasutta , 529) 'mukharatA satyavacananI vighAtaka che' / anusaMdhAna prAkRtabhASA ane jaina sAhitya viSayaka saMpAdana, saMzodhana, mAhitI vagerenI patrikA saMpAdako : vijayazIlacandrasUri harivallabha bhAyANI D zrI hemacaMTAcArya kalikAlasarvajJa zrIhemacandrAcArya navama janmazatAbdI smRti saMskAra zikSaNanidhi ahamadAvAda 1999 .. Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMparka : prakAzaka : kiMmata : prAptisthAna : mudraka anusaMdhAna 13 harivallabha bhAyANI 25 / 2, vimAnagara, seTelAITa roDa, ahamadAvAda 380 015. kalikAlasarvajJa zrIhemacandrAcArya navama janmazatAbdI smRti saMskAra zikSaNanidhi, ahamadAvAda, 1999 rU. 35-00 sarasvatI pustaka bhaMDAra 112, hAthIkhAnA, ratanapola, ahamadAvAda 380001. rAkeza TAipo - DuplikeTIMga varkasa rAkezabhAI harSadabhAI zAha 272, selara, bI. jI. TAvarsa, dillI daravAjA bahAra, ahamadAvAda (phona : 6449200) 380004. Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sampAdakIya nivedana tAjetaramA parisathI phreMca viduSI baheno meDama kaeNleTa kaiyyA tathA DaoN. nalinI balabIra bhAratapravAse AvyAM hatAM. mulAkAta daramyAna thayelI vAtacItamAM anusaMdhAna'nA prakAzana tema ja temAM prakAzita thatI mUlyavAna sAmagrI paratve UMDA paritoSanI lAgaNI temaNe pragaTa karI hatI. svAbhAvika rIte ja jainolojI ane prAkRta vagere bhASAonA tajjJonI AvI lAgaNIthI amane paNa anahada saMtoSa anubhavAyo. ___ pAchalA thoDAka aMkonI tulanAe prastuta aMka thoDo nAnA kadano thayo che. temAM bahArathI prApta thayela sAmagrInI alpatA tema ja saMpAdakonI keTalIka vyastatA kAraNabhUta che. -- saMpAdako Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anukrama 1. kAmarUpapaJcAzikA vijayazIlacandrasUri 1-12 2. zrIpRthvIcandrasUrikRtayatizikSApaJcAzikA vijayazIlacandrasUri 13-18 3. ajJAtakartRkacaturviMzatijinanamaskAra - vijayazIlacandrasUri 19-25 kAvyo zrIvAsupUjyasvAmI - pratiSThAvidhisUcaka saM. sAdhvI dIptiprajJAzrI 26-49 stavana 5. prAkRta muktaka kavitAnA eka amUlya harivallabha bhAyAle 50-52 graMthanI upalabdhi - tArAgaNa keTalAka alpajJAta ke ajJAta mULanA harivallabha bhAyANI gujarAtI zabdaprayogonI carcA 4. 53-56 7. H. C. Bhayani 57-59 Sporadic Notes on Some Terms from the Nrttaratnavali Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAmarUpapaJcAzikA - vijayazIlacandrasUri prastuta kRti yogazAstra temaja svarodayazAstrane lagatI, prAkRta bhASAnI eka apUrva kRti hovAnuM mAlUma paDe che. nADIo ane tattvo vagerenuM jJAna temaja tenA para aMkuza prApta karanAra manuSyane kevI kevI siddhio tathA phalanI prApti thAya che, tenuM AmAM vizada nirUpaNa thayuM che. Ane 'gAhApaMcAsiyA' (gAthA paMcAzikA) (gA. 4, kSe.gA. 88/3) tarIke kRtimAM oLakhAvI che. AnA kartA koNa haze, te hajI spaSTa nathI thatuM. paraMtu, gA. 4 mAM 'joiNiviMda-yogivRnda' evo, gA. 23, 27, 45, kSe.gA. 88/1, AmAM 'joiviMda-yogivRnda' evo kSe.gA. 88/2mAM 'kAmarUpapIThanI yoginI' evo, kSe.gA. 88/2 mAM yoginIvRMda' evo yoginI-'yogIndrakathita' evo ullekha che, te jotAM kAmarUpa-pradezamA vartatI koI yogavidyA-pIThanA yogI/yoginIoe racela A racanA haze tevI aTakaLa thaI zake tema che. A viSaya mArA mATe taddana ajJAta che. mAtra prAkRta kRti hovAne lIdhe ja enA prati dhyAna AkarSAyu, ane bhASAnI dRSTie AvaDyuM tevU saMpAdana karI ahIM mUkI che. AnA viSaya upara vizeSa prakAza to te viSayanA tajjJo ja pADI zake. mArI pAse AnI 2 hastapratio hatI, tenA AdhAre A vAcanA taiyAra karI che. Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 1 // // 2 // // 3 // // 4 // kAmarUpapaJcAzikA // so jayau jassa sayalaM tihuyaNamAbaMbhanAhimajjhatthaM / vipphurai nahasamaggaM nAhaMgge jjhANaciMtAe ciMtiyamitte sayalaM tihuyaNamAbaMbhabhuyaNamajjhatthaM / nAijjai jeNa phuDaM taM ciya nANaM pavakkhAmi nANaM tivihapayAraM mi(mI)siya-saMkeya-kevalaM bhaNiyaM / iDa-piMgala-majjhatthaM nAijjhai gurUvaeseNaM iya kAmarUvasaMThiya - joiNivideNa jaM phuDaM dittuN| divvaM nANapahANaM gAhApaMcAsiyaM nAma dUyalakkhaNassa paDhamaM bIyaM kAlassa lakkhavaMcaNayaM / visaniggahaNaMtaiyaM sivatattaM kAmatattaM ca dUrA bhUcaMkamaNaM dUrA vasaNaM ca daMsaNaM duuraa| maMtabalasAmatthaM AiTThI vivihasiddhi(ddhI)o etAhe bahubheyaM bhUbalasarasatthakAlavinnANaM / tivihapayAraM jjhANaM kahAmi phuDaM nisAmeha tava tavie java javie bahukAleNa huMti siddhayarA / niTThahiyasayalakamma jjhANeNaM ya takkhaNA siddhI siyavanne visaharaNaM rattAvanneNa havai aaitttthii| thaMbhai pIyalavannaM mArai taha kiNhajjhANeNa varuNahuyAsaNamajjhe kuMDalavaliyAI bhuyNgruuvenn| sayalabbhAsiyajjhANe jANijjai sacchamaMtrAo nAhimUle sattikuMDali tdditrlteybhaasNtii| jo jjhAyai aNavarayaM so jANai sayalatiyaloyaM // 6 // // 7 // // 8 // // 9 // // 10 // // 11 // Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 26 . // 12 // // 13 // // 14 // 32 // 15 // // 16 // koyaMDacakkamajjhe aiyA~ ravikoDiteyabhAsAe / jo jjhAyai aNavarayaM succiya mayaNo na saMdeho siMdUrAruNateyaM jaM jaM ciMtei trnnisNkaasN| taDitaralateyanAMsaM ANai dUraTThiyA nArI javakusumasaMnihANaM jjhANaM tiyaloyasayalasaravaMtaM / jo jjhAyai aNavarayaM so pAvai juvaisaMghAyaM savaraMravannarUcchaM iisrssiNddiNdubiNdusohillN| jo javai lakkhavihiNA so pAvai ciMtiyA nArI sasiThANe visaharaNaM sUro mArei tihuyaNaM sayalaM / pAvei sayalasiddhI ravisasimajjhaTThie nUNa sasikoDitaralateyA varisaMtI baMbhamaMDale sttii| avaharai sayaladuriyaM jaramaraNaM vAhisaMghAyaM ajarAmare sucakke haMsaM ThaviUNa sunnabhAveNa / nAsai sunneNa dhuvaM jaramaraNaM vAhisaMghAo sunnaM na hoi sunnaM dIsai sayalaM pi tihuyaNaM sunnaM / avaharai pAvapunnaM sunnasahAve gao appA sunnaTThie susunnaM bharie bhariyaM ca tihuyaNaM sayalaM / sUra-mayaMkaggAme sayalakalAlaMkiyaM bhuvaNaM akko mayaMkakhitte bAraha sNkmnnstttthighddiyaao| vahai diNaM aha rAI . ekkakkaM paMca ghaDiyAo paMca pahA do maggA ikko ciya vahai tihuyaNe sayale / jattha gao tahiM acchai sunne sunnaM viyANAhi // 17 // // 18 // // 19 // // 20 // // 21 // // 22 // Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ visama-sama- ubhayapakkhA niyaniyakAle jANaha 48 sasikhitte samavanno 50 jatthatthi tattha sahalaM pucchai sunnamma Thio natthi ti (tti) taM viyANaha naTTaM daThThe mUyaM pahariya pucchara jiyammi dvio paDhamaM ciya sunahare mucchaM gao vi jIvai 56 ..paDhamaM jIyANe pacchA sAha o jIvapavese lAho sahalaM pavesale 62 puTThiTThieNa sUro ravi-sasikhittaM nAuM asi-masi-kisivANijje jai pucchai hoi phalaM [ bhariesu hoi bhariyaM sUramayaMke taha gabbharnimitte pucchai sUreNa ya hoi naro sajjIve cirajIvo saMgamapavesayAle 47 ravi-sasi muNiUNa dAhiNaM iyaraM / nidi (ddi) dvaM joiviMdeNa sUre visamakkharo havai jaiyA / sunne sunnaM viyANeha 51 dUo asthi ti (tti) bhaNai kajjAI / hoi dhuvaM jIvaThANesu jariyaM ca vAhisaMbhUyaM / asthi tti a [taM ] (?) viANehi pacchA jIvesu jai havai dUo / niddi joiviMdeNa 57 sunnamma jai havai dUo / jassa nimitte kayA panhA 60 havai na lAho viniggae sAse / niggamaNe marai nibbhaMtaM 63 ahavA purayammi saMThio caMdo / jIyAjIyaM viyAhi 65 dikkhA - vIvAha jIvasaMThANe / suhANI vANI 68 rittaM rittesu natthi saMdeho / jIyAjIyaM viyANehi saMsi (sa) haradA (ThA) Nesu saMThiyA juvaI / ittha viyappo na kAyavvo ano marai dhuvaM sunnaThANapucchAe / jIyAji (jI) yaM viyANeha // 23 // // 24 // // 25 // // 26 // 55 112011 // 28 ! // 29 // 66 // 30 // 60. // 31 // // 32 // ] ||32|| ||33|| Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 5 // 34 // // 35 // // 36 // // 37 // // 38 // aha paracakkAgamaNaM natthi tti sunnaTThA(ThA)Ne ahavA jIvanimitte kahavi phuDaM nibhaMtaM jai kahavi havai sUro mAsapamANeNa tahA mAseNa va chammAsaM daha rAye Nava[Nava] dunni diNe dovarisaM aTThadiNecchavarisaM eNakameNa ya vihiNA so lahai sayalasiddhI ahavA niyapaDibiMbaM niyacchA(chA)yAdiTThIe picchai nahamajjhagayaM jANijjai teNa phuDaM asireNa ca chammAsaM dovariseNa va maraNaM jo pu(pi)cchai saMpunnaM so pAmaI suhasiddhI hariNo ahava viraMcI taha jANijjai maraNaM hoi mayaMkammi vArae suuro| jIvahare hoi nibbhaMtaM kAlaM nAuNa prh-appaannN| nidi(ddi)TuM joiviMdeNa diNamikkaM paMcarAiyaM pkkhN| jANaha kAlaM nisAmeha temAsaM marai taha va pkkhenn| pakkhikkaM paMcarAeNa tevarisaM ikkraaimaannenn| sUrapavAhe viyANehi nisinAho jassa sakaMmai dehe| dhaNakaNagasamiddhiyA juvaI nahamajjhe jo vi pikkhae nUNaM / jArisiyo tArisaM rUvaM purisaM surUvaphalihasaMkAsaM / kAlaM chammAsiyaM nRNaM jaMghAhINeNa marai variseNa / nAijjai bAhuhINeNa purisN[sN]suddhphlhsNkaasN| ajarAmarasAsayaM ThANaM sarisA nivaDaMti jattha gayaNatale / sattAhe natthi saMdeho // 39 // // 40 // // 41 // // 42 // . // 43 // // 44 // Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jo pikkhai appANaM pakkhikkeNa ya maraNaM iya jANiUNa kAlaM amuhiyakAlasahAve 110 112 sunne amiyamayaMke 114 jo jjhAi aNavarayaM 116 gurumiM-gaMThinAhI kodaMDe namajjhe sasikoDitaralateyA jjhAiyamANA garalaM 125 siMdUrAruNateyaM tikkoNaM jjhANeNa ye kuNaya (i) vasaM 126 aTThadalaM siyavannaM nAhImajjhammi gayaM 122 haMsAsamma haMso ravikoDiteyabhAsaM 130 galabahulalolatuhiNaM ciMtijjai kaMThayale 132 tattaggikaNayateyaM jjhAijjai cauvannaM baMbhakuDIe kummo thaMbhai jala-jalaNa-turaMga - gayabhAviu (o) nUNaM 12.3 bhAsaMti (tI) baMbhamaMDale sattI / 133 6 107 niyasirahINaM ca dappaNe sahasA / niddi joiviMdeNa 109 pacchA kAlassa vaMcaNaM kuNaha / kiM kIrai kAlacitAe 111 varisaMto jjhANalakkhAo / so cciya kAlaM nivAreDa 117 hiyae kaMThesu taha ya nAsagge / jANijjai jjhANalakkhAo 119. 120 dippaMtaM puhaimaMDalaM majjhe / vajrjjakaM paDhamacakkesu pIDijjato vi kaNayasaMkAso / 124 harai visa kAladaTThassa bhagaMThimajjhatthaM / amaravahUsiddhisappAyaM 127 128 paumaM ciya suddhaphalahisaMkAsaM / jjhANeNavaharai dukkhAI 129 so cciya pariThavaha hiyayacakkammi | paribhAvaha sayalavAvAraM 134 varisaMtaM caMdamaMDalaM salilaM / harai visaM kAladaTThassa // 45 // // 46 // // 47 // // 48 // // 49 // 121 114011 114811 // 52 // // 53 // 114811 // 55 // Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 136 // 56 // // 57|| // 58 // ||59 // // 60 // jjhaha(la)haliyatesasihiNA kaalaanlkiiddipuNjsaaricchN| jjhAijjai nAsagge pAvijjai sAsayaM ThANaM ravi-sasikoDivva pahe jjhAyaha kovaMDamajjago appA / vipphurai jeNa sahasA aTThaviho siddhisaMghAo nahamaMDalamajjhattho appA nahamajjhasaMThio sayalaM / jANai tivihaM nANaM aNavarayaM bhAvio nUNaM savvaMgo savvagao savvaM jANei tihuyaNaM sayalaM / / gayaNaMgaNammi appA bhAviyamitto viyANeha nAhaMkAraM na nahaM appasahAvaM ca natthi vAvAraM / loNaM va jalavilINaM na hu havai puNannavA siddhI citte baddha baddho sukka sukko vi natthi sNdeho| vimalasahAvo appA mailijjai mailie citte uMdaradaTThapharNidaM picchai ahidaTThauMdarAI c| saMkAbaddhasahAvo marai dhuyaM natthi saMdeho ciMtAe suhabhAo niyaniyapaDibiMbabhAvido kusalo / aNuhUyahUyapavvaya- paccakkhaM paiDae nANaM dUrA bhUcaMkamaNaM dUrA savaNaM ca daMsaNaM duuraa| upa(ppa)jjai jattha dhuvaM sunnasahAve gao appA navalakkhaM navaThANaM jjhANaM navabhAvabheyasaMjuttaM / aNavarayabhAviyANaM paccakkhA hoti siddhIo jjhANeNa ya harai visaM ahavA jjhANeNa havai aaitttthii| jjhANeNa havai nANaM jjhANaM tiyaloyasAravaraM . // 6 // // 62 // // 63 // 1956 64 // // 65 // 150 // 66 // Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 154 155 157 // 67 // // 68 // 160 // 69 // // 70 // // 7 // paMcasu ThANe bIyaM samarasabhAveNa bhAvio nUNaM / dUraTThiu~(o) viANai joyaNasayasaMThioM nArI thaMbhai layArabIyaM mAyAbIyaM ca kuNai aaitttthii| dAvai eva lapiMDe paMcasu ThANesumabbhasio chaTThasareNa va sunnaM savisaggaM biNdunaaysohillN| jjhAijjhai bhUmajjhe nANAviha kuNai sAmatthaM daha aTThalihiya sunnaM pacchimabIyassa phusae nUNaM / harahasiyaphukkiyAe harai visaM kAladaTThassa bIyamabIyaM tiuNaM majjhagayaM-jassa nAma saMpunnaM / / mayabhibhalaummattA ANai dUraTThiyA nArI akkeNa khuddakammaM [suhakammaM] kuNaha-rayaNinAheNa / tattaviseseNa phuDaM sAhai maNavaMchiyaM sayalaM puhai-jala-teya-vAyA sunnaM ekkekknaaddimjjhmmi| niyaniyasahAvasahalaM jANijjai sayalaciMtAo majjheNa vahai puhai jalaNaM ahamaggasaMThiyaM vhi| uddheNa vahai teOM tijjagao vahai sammIro sunnaM sunnasahAvaM paMcasu tattesu saMThiyaM vhi| akkamayaMkesu tahA nahatattaM savvagaM jANa puhaI-jaleNa lAho hANI-mahaNaM ca teya-pavaNeNa / sunneNa hoi sunnaM jaM sayalaM ciMtiyaM kajjaM puhaipahAve sUlaM jIyaM jala-mAruyANa ciNtaae| teyapavAhe dhAuM sunne sunnaM viyANeha // 72 // 168 // 73 // // 74|| // 75 // 177 ||76 // // 77 // Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 181 // 78 // 182 // 8 // 184 // 82 // // 83 / / caMdeNa hoi lAho hANI maraNaM ca hoi sUreNa / akka-mayaMkesu tahA gamaNAgamaNaM viyANeha [dUrAhANe ca do kuNai dhuvaM sylsuhssi(mi)ddhiio| Asanne Asanno sUre sUrattaNaM kuNai / / jai dAhiNammi ruddo sUrapavAhesu saMThio havai / -- -- - -------- to vaM]ceviNu ruddho jippai sayarAyaraM bhuyaNaM sUraggamaNe bAlA-ghaDiyacaukkammi sammuho jiNai / taha uddheNa ya vAmA puTThiTThi(Thi)yA jiNai rayaNIe sUrapavAhe sUro jANai kujjAI sattisAhINe / jayai dhuyaM saMkamaNe gaya[ghaDa]bhaDalakkhasaMghAyaM amiyapavAhe bAlA ahavA purayammi saMThiyA vahai / ThANaTThio vi samare jayai dhuyaM natthi saMdeho iyarabalaM nijjIve niyabala nAUNa Thavaha sajjIve / jIvo jiNei dhuyaM saroae ittiyaM sAraM harivasaheNa ca sUro dhayagayaThANesu sasaharo blio| turieNa jiNai sUro nisinAho jiNai sesesu [ravidAhiNammi sUro sasaharaThANesu saMThiyA sattI / atyaMte uNacaMdo jiNai naro jo gauoyare / caMdapavAhe sattI sunnahare ahava pacchime suuro| sunnagae gahanAhe thakko ThAyammi akhilaM jiNai // ] ko jayai gahiyanAmaM ravi-sasikhittammi saMThio duuo| jIvahare paDhamayaro sunnahare pacchimo jayai // 84 // // 85 // // 86 // ||87|| Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 204 [sunnahare sunnayaraM . jie jiyaM ca tihuyaNaM sayalaM / picchAyAle jANaha kattha ya ThANaTThio dUo // ] appA pavesayAle pucchaD jIvesu saMThio kajjaM / sahalaM tassa niruttaM sunne sunnaM gao jIvo // 88 // [dhammatthakAmamokkhaM kahiyaM gAhehiM cauviha(ha) nANaM / jjhANaM tivihapayAraM niddiTuM joiviMdeNa // paramattheNa ya bhaNiyaM nANaM kAmarU(ru)yapIDhi joiNihiM / savvaM ciya loi diDhaM savvaM ciya joisAro ya // itthaM uvaesaniruttaM joiNi joiMdakahiyasaMsAo / savvaM nANapahANaM gAhApaMcAsiyAsavvaM // jo paDhai jo ya nisuNai joiNinANaM ca tihuyaNe sayale / so pAvai nivvANaM lahai jasaM tihuyaNe sayale // ] iya kAmarUpasaMThiya - jjhANaM nANaM tiloyasArayaraM / bhAviyajaNassa dijjai mA dijjai bhAvahINammi // 89 // iti kAmarUpapaMcAsikA samAptaH // zubhaM bhavatu kalyANamastu / 208 Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 11 61. TippaNI :1. 0AbaMbha0 / 2. naasgge| 3. ciNtaao| 4. 0 AbaMbha0 / 5. miisiy0| 6. guruvesenn| 7. 0 ruuy0| 8. prN| 9. 0siyA naamaa| 10. dUyassa lakkhaNaM p0| 11. svnnN| 12. 0blN0| 13. syl0| 14. ittaahe| 15. viviha0 / 16. kahami phuDaM taM ni0 / 17. bhuvihkaalenn| 18. siddhi0| 19. niddahai kamma sylN| 20. jjhANe puNa takkhaNe siddhii| 21. 0hrnne| 22. hoi| 23. kuMDalivaliyA mu0 / 24. sayamabbhA0 / 25. sattha0 / 26. o ravi0 / 27. 0 bhaasaao| 28. annudiyhN| 29. so ciy| 30. 0 bhaasN| 31. 0srvNnN| 32. 0ruuddhN| 33. IsarakhaMDeMdunAi- sohillaM / 34. maari| 35. TThiyA / 36. vrsNtii| 37. 0sNghaao| 38. hNso| 39. 0bhaavennN| 40. c| 41. akkamayaMkachitte / 42. hvi| 43. raae| 44. ekko| 45. hvi| 46. viyaanneh| 47. suNi0 / 48. 0cchitte smvnnnnaa| 49. 0kharA ya jyvNtaa| 50. sylN| 51. bhaNiya0 / 52. jIvammi / 53. atthi dhuvaM taM viyaanneh| 54. havai jai pnhaa| 55. 27-28 gAthayoH vyutkramaH pA0 prtau| 56. jIva0 / 57. havai ji| 58. to| 59. so| 60. viNiggae jiie| 0 kaale| 62. paTThi0 / 63. "puvvAbhimuheNa sasaharo jANa" / 64. 0chittaMmi ge| 65. 0nneh| 66. 29-30 gAthayoryutkramaH pA. pratau / 67. 0vaannijjN| 68. 0nneh| 69. 31 gAthAnantaramekA gAthA'dhikA pA. pratau, sA'tra [] cihnaantrgtaa| 70. gabbhapaue picchai / 71. sasiravi saMThANa sNtthiyaa| 72. sUreNa hoi puriso| 73. etth| 74. sunnpicchaae| 75. saMgaha0 / 76. hoi sasI vA0 / 77. 0hro| 78. srh| 79. khmi| 80. nivvaannN| 81. jaM dittuN| 82. mekkaM / 83. ekaM / 84. sAsa0 / 85. kAlassa parimANaM / 86. 'tahava' nAsti pA. / 87. 'rAye Nava mAsaM pakkhekkaM0 / 88. doni| 89. ekraaymaannenn| 90. chvvrisN| 91. 0nneh| 92. 'dehe' na pA. / 93. vimalasidhdhI / 94. 0kaNaya0 / 95. nahayalamajjhammi pikkhe| 96. 0sayA tArisaM jANa / 97. pikkhi| 98. suddhabbhaphaliha0 / 99. jNghvihiinnenn| 100. y| 101. pekkhi| 102. phlih0| 103. paavi| 104. haro viriNcii| 105. bhuvaNayale / 106. jANijjai taha0 / 107. appA / 108. pakkheNa hoi ma0 / 109. bNdhnnN| 110. amuNiya0 / 111. ciNtaao| 112. 0myNko| . 113. amiydhaarsNghaao| 114. jjhaayi| 115. ciy| 116. adameha gNtthnaahii| 117. i / 118. koyNdde| 119. jjhaaijji| 120. 0maMDalI0 / 121. 50 tamagAthA na pA. / 122. 0teyaM / 123. bhAsaMtaM bNbhgNtthimuulesu| 124. dhuyaM / 125. tikUNaM / 126. v| Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 12 129. parivaha 132. jala0 / / 139. taha0 / 140. 145.61 144. puNaM navA / 148. navabheyabhAva0 / 149. 153. 0yaraM / 127. amarabahusiddhajakkhasaMghAyaM / 128. paumarAyasaMphAsaM / hiyayacakka majjhammi | 130. 0bhAso / 131. parihariDaM sayala0 / 133. 0 tuhiNA / 134. 'varisaMtI caMdamaMDale sayalaM' / 135. cintiya kaMThayale yaM / 136. jjhalahaliya0 / 137. paho / 138. koyaMDa majjhimo bhAvido / 141. 0 gaNesu / 142. 0matto / 143. ca / 62-63 gAthAH pA. na / 146. 0 caMkamaNaM / 147. dhuve / viviha0 / 150. va / 151. kuNai / 152. teloya0 / 154. ThAesu viyaM / 155. eca (va) layaM bhAva bhAvido0 / 156. 0TThiyA / 157. 0ThiyA / 158. piMDo / 159. ThAsu bhAsIo / 160. chaTThamasareNa ya / 161. 0 nAi0 / bhuyamajjhe / 163. pucchae / 164. 0 phukkiyAe / 165. 0 saMjuttaM / 166. [] etadantargataM pA. pratAveva / 167 taha ya vi0 / 168. 0vAu0 / 169. 0majjhatthaM / 170. 0 sayalaM / 171. vAmeNa / 172. varuNaM / 173. teo / 1740 gao taha havai vAU / 175. havai / 176. sUra - ma0 / 177. puhai - jaleNa ya0 / 178. jaM jaM sayalaM ca cintei / 179. 0 mAruyassa ciMtAe / 180. dhAU / 181. lAho / 182. [] etadantargatapAThaH pA. prtaavev| 183. ruddo / 184. ' 82' tamagAthA '84' tamagAthAtaH pazcAt pA. pratau / sA cetthaM 162. "sUragamie vAlA ghaDiyacaukkaMmi samuhA jayai / taha uddheNa ya vAmA puTThigayA jiNai rayaNIe ||80||" 185. pyavAhe / 186. 'bAlA kAmaMgasattisAhINA' / 187. dhuvaM / 188. [] etadgataM pA. / 189. 0 saMghAo. / 190. amaya0 / 191. purasaMmi / 192. havai / 193. 0TThiesa samaraM / 194. dhuvaM / 195 vivaha / 196. 'jIvaM jiNai saunno' / 197. calio (?) / 198. jhaNesu / 199 [] etadantargataM gAthAdvayamadhikaM pA. pratau / 200. vijai / 201. chittammi kuNai picchAo / 202. 0haro / 203 [] etadantargatA gAthA'dhikA pA. pratau / 204. picchai / 205. jIesu / 206. gae jIe / 207. [] etadantargataM gAthAcatuSkaM adhikaM pA pratau / 208. neyaM gAthA pA. pratau / 209. kAmarUyapaMcAsiyA sammattA // Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 13 zrI pRthvIcandrasUrikRta yatizikSApaJcAzikA // jaina munionA AcArapAlananI prakriyA e eka, anyatra kyAMya, koI paNa dharma-saMpradAyamA jovA na maLe tevI virala ane asAmAnya bAbata che. AtmAnA utkarSane ja mAtra kendramAM rAkhIne yojAyelI A prakriyAmAM, mAnavasahaja durbalatAne kAraNe, koI AtmA, DhIlo ke zithila paDI jAya, to tene DhaMDhoLavA mATe ane punaH prakriyAmAM sthira karavA mATe zrIpRthvIcandrasUrijI mahArAje A laghu kRtinuM nirmANa kartuM che. phakta pacAsa gAthA - pramANa A kRtimAM sAdhune ane tenI cAritra bhAvanAne jAgRta karavA mATe je hRdayasparzI Takoro kartAe karI che, te atyaMta preraNAdAyaka ane jAgRtipreraka che. kartA zrIpRthvIcandrasUri kayA samayamAM tathA kayA gacchamAM thayA, te jANI zakAtuM nathI. sAdhujanone zikSA ApatAM ApatAM temaNe kyAMka kyAMka kahevatono paNa samucita upayoga karyo che. dA.ta. gAthA 12 mAM " pikkhasi nage balaMtaM, na pikkhase pAyahio mUDha !" vAMcatAM ja, "DuMgara jaLatI lA'ya, dekhe te sArI jagata pagataLa jaLatI lA'ya, rati na sUjhe rAjiyA !" - vijayazIlacandrasUri A lokoktinI yAda AvI jAya che. to gAthA 49mAM " nahi suttanara- muhe taru - siharAo sayaM phalaM paDai" e paMkti, "udyamena hi sidhyanti, kAryANi na manorathaiH / nahi suptasya siMhasya, pravizanti mukhe mRgAH // " e subhASitanI smRti karAvI Ape che. kalikAla e paDato kALa hoI AvuM ja cAle ; kSamya gaNAya; Ama vicAranArA ke bacAva karanArAnI to temaNe bhAre jhATakaNI kADhI che (gA. 31). A nAnakaDI kRti prAkRta bhASAnA abhyAsIo mATe jema upayogI thaze, tema sAdhujano mATe paNa upakAraka banaze ja, tevI zraddhA che. Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 1 // // 2 // // 3 // // 4 // yatizikSApaJcAzikA // jayai jiNasAsaNamiNaM appaDihayathirapayAvadippaMtaM / dUsamakAle vi sayA sahAvasiddhaM tihuaNe vi paDhamaM namaMsiavvo jiNAgamo jassaM iha pbhaavaao| suhamANa bAyarANaM bhAvANaM najjai sarUvaM jaha jIvo bhamai bhavaM kilitttthgurukmmbNdhnnehito| tannijjarAvi[ya]jahA, jAi sivaM saMvaraguNaDDho iccAi jao najjai savittharaM taM sareha siddhataM savivesaM saraha guraM(5) jassa pasAyA bhave so vi gurusevA ceva phuDaM AyAraMgassa paDhamasuttammi / ia nAuM niagurusevaNammi kaha sIasi sakana !? tA soma ! imaM jANia guruNo ArAhaNaM aigrihuuN| iha-paraloasirINaM kAraNamiNamo viANa tumaM ruTThassa tihuANa]ssa vi duggaigamaNaM na hoi te jIva ! / tuTTe vi tihu[a]Ne lahasi neva kaiyAvi sugaipahaM / jai te ruTTho appA to taM duggaipahaM dhuvaM nei / aha tuTTho so kahamavi paramapayaM pi hu suhaM nei jai tuha guNarAgAu(o) saMthuNai namasaI ihaM loo| na ya tujjhaNurAgAo kaha tammi tumaM vahasi rAgaM? jai vi na kIrai roso kaha rAgo tattha kIrae jIva ! ? / jo lei ta(tu)ha guNe para-guNikkabaddhAyaro dhiTTho jo ginhai tuha dose duhajaNae dosagahaNatalliccho / jai kuNasi neva rAgaM kaha roso jujjae tattha ? // 6 // // 7 // // 8 // // 9 // // 10 // // 11 // Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 15 pikkhisi nage balaMtaM na pikkhase pAyahiTuo mUDha ! / jaM sikkhavasi pare, neva kahavi kaiA vi appANaM ! // 12 // kA naragaNaNA tesiM viakkhaNA je u annasikkhAe / je niasikkhAdakkhA naragaNaNA tesi purisANaM // 13 // jai paraguNagaraNeNa vi guNavaMto hosi ittiennaavi| tA kiM na karesi tumaM paraguNagahaNaM pi re pAva ! ? // 14 // jiNavayaNaaMjaNeNaM maccharatimirAiM kiM na avaNesi? / ajja vi jammi vi tammi vi maccharatimiraMdhalo bhamisi! // 15 // jehiM dosehiM anne dUsasi guNagavvio tumaM mUDha ! / te vihu dosaTThANe kiM na cayasi pAva ! dhiTThosi // 16 // uvasamasuhAraseNaM susIyalo kiM na ciTThasi sayA vi / kiM jIva ! kasAyaggI-palittadeho suhaM lahasi ? // 17 // jhANe jhINakasAe Araddhe kiM na jIva ! sijjijjaa| AkevalanANaM ; tA jhANaM kuNasu sannANaM // 18 // jaha jaha kasAyavigamo taha taha sajjhANapagarisaM jANa / jaha jaha jhANavisohI taha taha kammakkhao hohI // 19 // sajjhANapasAyAo sArIraM mANasaM suhaM viulaM / aNubhavia kahaM chaDDisi jaM suhagiddho si[re !] jIva! // 20 // ki kevalo na ciTThasi vihuNia cirakAlabaMdha(?baddha?)saMbaMdhaM / kammaparamANureNuM sajjhANapacaMDapavaNeNa ? * // 21 // bujjhasu re jIva ! tumaM mA mujjhasu jiNamayaM pi nAUNaM / jamhA puNaravi esA sAmaggI dullahA jIva ! // 22 // Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 16 // 24|| // 27 // jai kahamavi jIva ! tumaM jiNadhamma hAriUNa privddio| pacchANaMteNAvi hu kAleNaM jIva ! jiNadhamma // 23 // pAvihisi vA navA taM ko jANai ? jeNa so aidulaMbho / ia nAuM sivapayasAhaNeNa re ! hosu kayakicco jai ajjavi jIva ! tumaM na hosi niakajja sAhago mUDha ! / kiM jiNadhammAo vi hu abbhahiA kA vi sAmaggI? // 25 // jA laddhA iha bohI taM hArisi hA ! pamAyamayamatto / pAvihisi pAva ! purao puNo vi taM keNa mulleNa? // 26 // annaM ca kiM paDikkhasi ? kA UNA tujjha ittha sAmaggI ? / jaM ihabhavao purao bhAvibhavesuM samujjamasi iha patto vi sudhammo taM kUDAlaMbaNeNa hArihA(hi)si / bhAvibhavesuM dhamme saMdeho taM samIhesi // 28 // tA dhiddhI mainANe tA vajjaM paDau porise tujjha / Dajjhau vivegasAro guNabhaMDAro mahAbhAro // 29 // jaM niakajje vi tumaM gayalIlaM kuNasi alavasArosi / annannakajjasajjo si pAva ! sukumAradeho si annaM ca suNasu re jia ! kalikAlAlaMbaNaM na ghittavvaM / jaM kalikAlA naTuM kaTuM na hu ceva jiNadhammo // 31 // samasattumittacitto niccaM avagaNiamANaavamANo / majjhatthabhAvajutto siddhaMtapavittacittaMto sajjhAyajhANanirao niccaM susamAhisaMThio jIva ! / jai ciTThasi tA ihayaM pi nivvuI kiM ca paraloe // 30 // // 32 // . // 33 // Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 17 // 34 // // 35 // // 36 // // 37 // // 38 // ia suhio vi hu taM kuNa jIva ! suhakAraNaM varacaritaM / mA kalikAlAlaMbaNa-vimohio cayasu saccaraNaM kevalakadveNa dhuvaM na sijjhae varacarittapabbhaTTho / kaTTharahiu(o)vi sujjhANasu(sa)hio vi jAi sivaM ajja vi jiNadhammAo bhavammi bIyammi sijjaI jIvo / avirAhiasAmanno jahannao aTThamabhavammi tA jIva ! kaTThasajhaM jaidhammaM tarasi neva mA kuNasu / kiM na kuNasi suhasajjhaM uvasamarasasIlaNaM caraNaM nahi kaTThAo siddhA visiTThakAle vi kiMtu saccaraNA / tA taM karesu sammaM kameNa pAvihisi sivasamma jaM puvvaM pi [hu] jIvA kameNa pattA sivaM crittaao| AijiNesarapamuhA tA tammi kameNa sijjhihisi jo maharisiaNucinno saMpai so dukkaro jai paha(paho) tA / aNumoasu guNanivahaM tesiM cia bhattigayacitto vasai giriniguMje bhIsaNe vA masANe vaNaviDavitale vA sunnagAre carante / hari-karipabhiINaM bheravANaM abhIo suragirithiracitto jhANasaMtANalINo jattheva sUro samuvei atthaM tattheva jhANaM dharaI pasatthaM / vosaTTakAo bhaya-saMgamukko, raudda khuddehiM akhohaNijjo esai ujjhiyadhammaM aMtaM paMtaM ca sIalaM lukkhaM / akkosio hao vA addINavidANamuhakamalo // 39 / / // 40 // // 41 // // 42 // // 43 // Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 18 // 44 // // 45 // // 46 // ia sosaMto dehaM kammasamUhaM ca dhiibalasahAo / jo muNivasabho eso tassa ahaM niccadAsu mhi dhannA te sappurisA je navarimu(ma)NuttaraM gayA mukkhaM / jamhA te jIvANaM na kAraNaM kammabaMdhassa amhe na tahA dhannA dhannA puNa ittieNa jaM tersi| bahu mannAmo cariaM suhAvahaM dhIrapurisANaM dhannA hu bAlamuNiNo kumArabhAvammi je u pavvaiA / nijjiNiUNa aNaMgaM duhAvahaM sayalaloANaM evaM jiNAgamAo sammaM saMbohio si re jIva ! / saMbujjhasu mA mujjhasu ujjamasu samIhiyatthammi jaM ujjameNa sijjhai kajjaM na maNorahehiM kaiAvi / nahi suttanaramuhe taru-siharAo sayaM phalaM paDai tA paribhAvia eaM savvabaleNaM ca ujjamaM kaauN| sAmanne hosu thiro jaha puhaIcaMdaguNaviMde // 47 // // 48 // // 49 // // 50 // iti yatizikSApaMcAsikA saMpUrNA // Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 19 ajJAtakartRka caturviMzatijinanamaskAra - kAvyo - vijayazIlacandrasUri madhyakAlanA jaina munioe kAvyonA ane chaMdonA keTakeTalA prakAro para sarjana karyu che ! jema jema hastapratio ukelAtI jAya che, tema tema A sarjano prakAzamAM AvatAM jAya che. ahIM eka nAnI paraMtu judI ja bhAtanI saMskRta racanA prastuta cha : caturviMzatijinanamaskAra. "covIza tIrthaMkara" e jaina paribhASAno zabdaguccha che. jaina dharma anusAra, RSabhadevathI mahAvIra-vardhamAna svAmI sudhInA covIza dharmapravartaka tIrthaMkaro thayA che; temanI stutinAM A kAvyo che. 24 tIrthaMkaronI stuti karatAM saMskRta kAvyo, stotro to asaMkhya upalabdha che : prakAzita temaja aprakAzita. paNa ahIM prakAzita thatuM stotra tenA chaMdane kAraNe dhyAnapAtra bane tevU che. prAkRta bhASAomAM ja mukhyatve prayojAtA 'vastu' chaMdamAM (mAtrAmeLa) saMskRta padya bhAgye ja racAelAM jovA maLe che. je maLe te paNa ekaladokala ; eka sAmaTa jaththAmAM nahIM ja. mArI jANa mujaba (bhUlacuka levIdevI) A chaMdamAM, ekI sAthe, 24 padyo, eka saLaMga racanArUpe maLyAM te virala gaNAya tema che. A stotranA kartA ane teno racanA-samaya prApta nathI thatA, paraMtu chaMdanI prayogarIti uparathI te 17mA zatakanI ane koI vidvAn jaina muninI racanA hovAnuM anumAna thAya che. A stotranI mukhya vizeSatA, temAM prayojavAmAM Avelo yamaka alaMkAra che. zRMkhalAyamaka covIzeya padyomA akhaMDa joI zakAya. prathama padyano chello zabda te ja pachInA padyano prathama zabda hoya te zRMkhalAyamaka. ane vadhumAM dareka padyanI 23-4-5 paMktiomAM paNa A ja zRMkhalAyamaka jaLavAyo che : dareka paMktino aMtima zabdAMza te pachInI paMktino prathama aMza bane che. A atikaThina lAgatI yojanA paNa kavi ekadama anAyAsa-sahajatApUrvaka ane kAvyanI madhuratA tathA prAsAdikatAnI mAvajata karavA sAthe karI zakyA che, te adbhuta lAge che. Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 20 A racanA dharAvatAM phuTakaLa patronI be judI judI nakalo mane munizrI dhuraMdharavijayajI taraphathI prApta thaI hatI. bannenI lakhAvaTa jotAM 17mA zatakanI hovAnuM anumAna thayeTu. banne patrone sAthe rAkhIne A vAcanA yathAmati taiyAra karI che, ane judA paDatA pAThone nIce TippaNI tarIke mUkyA che. caturviMzatijinanamaskArAH // prathamajinavara prathamajinavara ! nikhilanaranAthasaMsevitapadakamala ! kamalabandhubandhura ! mahodaya ! / dayayoddhRtabhImabhavarUpakUpagatalokasamudaya ! // dayamAnazriyamasumatA-mamalacaritrapavitra ! vitrastAkhiladuritajaya ! jaya niSkAraNamitra ! // 1 // mitrabhAsura mitrabhAsura ! jaya zrIajita ! vijayA-jitazatrubhava ! bhuvanasUra ! dUritatamobhara ! / bharatAdhipanRpativarasagarapUjya ! bhavarajanivAsara! / / sarabhasabhAsitabhuvanatala-kevalavimalAloka ! lokazivaMkarasakaladig-valayavilAsizloka ! // 2 // zlokagadya zlokagadyaprabhRti-niravadyapadapaddhatigeyaguNa ! vigatavalgadupasargasaGgama ! / gamadurgama ! vinayanayanilaya ! samayasaridoghagirisama ! // samasaMyamasamatAdiguNa-gaNamaNirohaNa ! paramaramaNIyAgama ! jaya sadA zrIsambhavajina ! vitama ! // 3 // tamabhinandana tamabhinandana-devamandarAmandAramAlAmilitamaulimaulisurarAjasevita ! / vitatojjvalakIrtibharabharitabhuvana ! munibhiH prazaMsita ! // sitakarasundarataralataracAlitacAmararAjirAjita ! raMjaya yena jina ! tava padakamalamabhAji // 4 // // 3 // Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 21 // 5 // // 6 // bhAjitottama bhAjitottama kanaka sumatIza ! pAthodapathapAMthapathipavya(cya)mAnaparamaddhivaibhava ! / bhavamArgagatadInabhavyajanatAsudhAplava ! // plavagacalAcalakaraNajaya ! yogIzvara ! muninAtha ! nAthavantamacireNa mAM kuru kuru ramAsanAtha ! nAthanirmala nAthanirmala-padmasamacaraNa ! padmAnana ! padmadalavipulanayana ! varapadmalAJchita ! / chitapadmAbhogarasa ! padmarAgapannakhamahojita ! // jita-padmAsuta ! sutanuruci-nicayanirAkRtapadma ! / padmaprabhajina ! samadhigata-zivasampadmayasadma ! sanmanoratha sanmanoratha-karaNasuraratna ! ratnojjvalaphaNamukuTa ! mukuTarociraMjitadigaMtara ! / tarasAjitajagadajitamohamallahelAhatasmara! // smaraNaparAyaNajanajanita-vAMchitatata(ti) ! naradeva ! deva ! supArzva supArzva ! jaya bhuvanatrayakRtaseva ! sevakottama sevakottama-phalada ! nistandravaracandrojjvalavarNa ! varacandrasAndraniHzvAsasaurabha ! / rabhasA''gatasakalazubhaRddhisiddhikulabhuvanasaMnibha ! // nibhavaMdhya ! pratisandhyamapi jagadaJcita jinacandra ! candraprabha ! jaya ! sAtizaya-guNagaNaratnasamudra ! mudrasAnata mudrasAnata-nikhilanAkIndra ! suvidhIzvara! suvidhipathapAnthadhautakalmaSarajomala ! / malayodbhavasurabhitamavimalazIlajanajanitaparimala ! / malavimuktamuktAvizada-tanukAntibhirabhirAma ! rAmA-sugrIvaprabhava ! jaya kamalAkuladhAma ! // 7 // // 8 // // 8 // // 9 // Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 22 // 10 // // 11 // dhAmadhIrima dhAmadhIrima ramyabhUpAlavipulojjvalakulakumudakaumudIza ! jagadIza ! zItala! / talapAdasparzavazasuparipUtabhUtala ! mahAbala ! // balAsanazaMsitavizada-guNasaMtatisaMvIta ! vItakaSAya ! zamAyatana ! tava vinamAmi prIta ! prItaye bhava prItaye bhava bhuvanavikhyAtamahimA'hima-himakiraNa-haMsayAna-hari-hara-purandaradaradAyakaviSamasumasAyakasya deva ! kSayaMkara! // karatalalulitasarojavara ! jagatIjanitazreya ! / zreyaHsvAmina(n) ! bhavadamana ! tanurucijitagAGgeya ! geyasadguNa geyasadguNa ! maghavamaNimukuTakoTItaTaghRSTapadanakhakramabhUSitavasundhara ! / dharaNIdhava-dharva dhIra jinavAsupUjya vasupUjyasutavara ! // varadIbhUtapavitravapu-rapahastitasindUra ! dUranivAritadurita ! jaya tIrNabhavAmbudhipUra ! pUrayAzrita pUrayAzrita-janamanobhISTamasamodaya ! calanatalalulitasakalabhuvanaikavaibhava ! / bhavabhUdharabhiduravara ! vimala ! bhImabhAvAribhairava ! // ravagambhIrimamadhurimA-'dha:kRtajaladaninAda ! / nAdaratastava namati kaH sphuTavANIsaMvAda ! vAdanirjita vAdanirjita devanaravAdisampAditabhaktibharaviditavastuvistAra ja(ji)navara ! / varalAvaravaragamana ! janahitArthakaraNaikatatpara ! / / paramapadapradapadakamala ! vistRtakIrtiparAga! / rAgaroSajidananta ! jaya bhuvi vizrutaparabhAga ! // 12 // // 13 // // 14 // Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 23 // 15 // // 16 // bhAgadheya[yuta] bhAgadheya[yuta] ! pracurasaubhAgyasambhAvitapadakamala ! vacanavIcinIcaiHkRtAparaparamAhitakumatamata ! dharmanAtha ! nirvRtivadhUvara ! // varaNIbhUtabhujAvalaya-lInajagattrayakAntikAntidhAma ! sukhamatanu me vitanu vimudritazAnti zAntijina! jaya zAntijina ! jaya doSabhayabhItabhuvanatrayadurgasamasamavasaraNavaravaprabhAsita ! / sitacAmara-bherirava-bhA:samiddha-siMhAsanAsitasitakara-dhavalacchatra-varaniHsvana-vilasadazokazokahAripuSpaprakarananditaviSTapaloka ! lokalocana lokalocanacatura! caturantavasudhAdhava ! dhavalatamaparamakItisaMbhArasaMgata ! / gatakalmaSa ! viSamatamadAvadAhajalavAha ! zAzvata ! // svatanusamujjvalakAntibhara-bhacchi(tsitasuragirirAja! / rAjasahasraniSevya ! jaya kunthunAthajinarAja ! rAjarAjita rAjarAjita ! hAranIhAraharahAsabhAsura ! paramapadavilAsa ! bhuvanaikabAndhava! / dhavalojjvalakIrtibhara ! bharatabhUmibhUSaNa ! gatAzrava ! // zravanmudazrunatazramaNa-siktakrama ! saMkalpakalpadruma ! devA'ra ! jaya jaina cintAmaNikalpa ! kalpanAtiga kalpanAtiga ! kalpitAnalpasaMpadjaya mallijina ! mohamalla ! mAnaikabhaJjana ! / janamithyAbhAvagadavilasadAndhyanAzanasudhAJjana ! / / jananajarAmRtivallivana-moTanaghanapavamAna ! / mAnavabhavapAvana ! munipa ! bodhitajanasantAna ! // 17 // // 18 // // 19 // Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 24 25 26 // 20 // // 21 // tAnavAnata tAnavAnata-karmasambandha ! varakevalamahimabhararabhasanRtyadamarendraramaNI- / ramaNIyakahAragaladamalaratnarociSNudharaNI- // dharaNIdhara ! gurugarimavara ! suvrata ! bhavyAnasamasamavasRtistava bhagavatA(ta:) pAyAdapAyAdamama ! mama namIzvara! mama namIzvara ! vitanukuzalAni kuzalAvaM lUnasamakarmarUDha suprauDhakAnana ! / janatAnAmazivakaramakaraketubhayahetunAzana ! / / sanarAmarapazuparamasama ! janatollasadupadeza ! / dezadUrasImAzamitasaDamaramarakakleza ! klezakAraNa klezakAraNanikhilayadurAjyarAjImatisaMpadAbhogabhogamAbhogya jinavara ! / navarasavazamanadhigata ! taM vihAya vidhidhRtatapobhara ! // bharatAvanipAvanasugiriraivatamauliniviSTa ! / viSTapavandita ! nemijina ! jaya saubhAgyaviziSTa ! ziSTanandita ziSTanandita ! kamaThahaThamuktajalavAraNabhujagapatidharaNavihitavikaTasphu(spha)TAJcitacitarocIrucitarataravapurapAstasataDidghanorjita ! // jitamAyAmada ! pArzvajina ! vighnagaNAnadhyAya ! / dhyAyati yaH tava nAma bhuvi sa bhavati vigatApAya ! pAyanAyaka pAyanAyaka kAyakalakAntisaMtarjitakanaka mama paMkamaMkanizzaMkaharivaravaraNonmukhanikhilasukhahetumuktivanitApriyaMkara! // karapallavajitavarakamala ! vihativibodhitavizva ! / vizvajanIna ! jinendravara ! vardhamAna ! vijayasva // 22 // // 23 // // 24 // Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 25 29 yaH svabhAvaja yaH svabhAvaja - bhaktibhAvena bhavato jinarAja ! natimabhitanoti nanukRtasamIhita ! hitazAsana ! sanarendrasurakiMnarendrakhecarendrasevita ! // vitamAH sa bhavati bhavatiraskAravizArada ! dhIra ! / dhIramaNIyavacaHpracaya ! sakalajagattrayavIra ! iti caturviMzatijinanamaskArAH samAptAH // pAThAntara : 1. sarasasabhA0 // 2. zama0 // 3. zambhava0 1 4. 0 vandAru // 5. pAMthapati0 // 6. bhavamAvamArgagata0 // 7 mA // 8. ratnojjvalamukuTaphaNa-vikaTarocirocitadigantara || 9. 0 kulavacanasaMnibha // 10. candraprabhajina sAti0 // 11. 0 zAsina0 // 12. 21. 0 jananizreya0 // 13. 0dhava dhara dhIra0 / / 14. 0 pavitratanu0 // 15. pravara0 / / 16.17. 0 rAjata // 18. harabhAsura / / 19. 0padapadavilAsa // 20. 0 klama // jina0 // 22. janma0 / / 23. 0ghana // 24. sumuni // 25.26. tAnavAgata // janano0 // 28. rasavasasamadhi0 / / 29. natakRta0 // 30. sunarasura0 // 27. 112411 Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 26 zrIvAsupUjyasvAmI - pratiSThAvidhisUcaka stavana __saM. sAdhvI dIptiprajJAzrI 19mA saikAnA prabhAvaka tathA vidvAn jaina AcArya zrIsaubhAgyalakSmIsUri mahArAjanAM ziSya muni premavijayajI mahArAje racela zrIvAsupUjyasvAmipratiSThAvidhisUcaka stavana atre rajU karatAM AnaMda thAya che. saMpAdananI dizAmAM ajJa tathA aNaghaDa hovA chatAM pUjya AcAryAdi gurubhagavaMtonA mArgadarzananA Teke Teke A eka prayAsa mArI alpamatithI ko che. AmAM kSatio rahI haze ja tenI mane khAtarI che. te kSamya gaNavAnI tathA te tarapha dhyAna doravAnI vinaMti karuM chu. sUratamAM gopIpurA vistAramA Aje paNa A stavanamAM varNita zrIvAsupUjyasvAmInuM bhavya jinAlaya mojUda che ; te tyAM lAlamaNidAdAnA derAsara tarIke paNa oLakhAya che. te derAsaranA praNetA zAha ratanacaMdanA vaMzaparaMparAgata vArasadAro Aje paNa vidyamAna che. ane temaNe A derAsarano jIrNoddhAra karAvI thoDAMka varSo pUrve (saM.2032 mAM) tenI punaH pratiSThA paNa karAvI che. DhAla 1 mAM (kaDI-11) ullikhita mANibhadradevanI prabhAvaka pratimA paNa tyAM che, jene kAraNe ja lAlamaNidAdA - eq nAma prasiddha thayuM jaNAya che. stavanamAM prApta thatI aitihAsika hakIkata e che ke A derAsara banAbanAra zrAvaka stanacaMda, zarbujayatIrthano paMdraramo jIrNoddhAra karAvanAra samarAzA osavAlanI vaMzaparaMparAvaM Ave che tevU A stavanAmA (DhAla 1, kaDI 1) aNAvAyuM che. stavanano mukhya viSaya, vAsupUjya derAsaranI pratiSThA-aMjanazalAkAnA ratanacaMda zeThe karela daza divasanA mahotsava, vizada varNana che. utsavamAM kayA divase kaI kriyA thaI, tenuM citra stavanakAre rUDI rote AlekhI batAvyuM che. emAM jaina Agamo tathA zAstromAM varNita, tIrthaMkaranA jIvananI ghaTanAonuM paNa varNana karyu cha, ane sAthe sAthe utsavamAM te te ghaTanAo paratve kevI kevI kriyAo karI hatI tenaM paNa citra ApyuM che. AmAM derAsaranI pratiSThAnI saMvata / tithi (DhAla-10, kaDI 6) paNa maLI Ave che, te jotAM A kRti dharmaparaka hovA chatAM aitihAsika paNa gaNAya tevI che. 'pratiSThAkAraka AcAryamahArAjanuM juduM nAma kyAMya dekhAtuM nathI, tethI saMbhava Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 7 saubhAgyalakSmIsUri mahArAje ja pratiSThA karAvI hoya. teno sAco khyAla to te pratimA paranA lekha vAMcI tyAre ja AvI zake. 13 DhAla ane 124 kaDImAM patharAyeluM A stavana pUjya AcArya zrIzIlacaMdrasUrijI ma. pAsethI mane maLela 3 pAnAMnI ane saM. 1852 mAM lakhAyelI prati uparathI teonI doravaNI anusAra UtAryuM che. te pratinAM pAnAM eka tarapha thI pANImAM ke telamAM kharaDAyelA hovAthI amuka bhAga ukelI zakAya nathI. te te sthAne bayA khAlI rAkhI che. zrIvAsupUjya stavana (pratiSThA sUcaka ) // // zrI jinAya namaH // zrIvAsupUjyajiNaMdaneM praNamuM guNa abhiyaMma jehaneM nAme saMpaje saphala manoratha dhAma // 1 // tribhuvana vaMdana pAvano vasupUjyanaMdana deva vaMdana bhAva sahita karI tavana karuM tatakheva // 2 // 27 punya prabhAvaka upanA osavAla vaMza prasidho re samarAsAraMga setuMjAtaNo (AdijiNaMda mayA karo - e dezI | ) jiNeM panaramo uddhAra kIdho re // 1 // dhana dhana zrI jinasAzaneM // Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 28 navalakha baMdivAnaneM choDAvi yasa lidho re tasu vaMzeM suratabiMdare vasatAM kArija sidho re // 2 // dha0 / khemarAja megharAjanA jhaverasA vyavahArI re tasa suta puNya pavitra jayo ratanacaMda sukhakArI re // 3 // dha0 / ekadA gurumukheM sAMbhali vAsupUjya saMbaMdha re| rohiNIcarItrane dhArIne harSa thayo pUNyabaMdha re // 4 // dha0 / vAsupUjya mahArAjano nipajAvU prAzAda re moMhamAMgyA dhana kharacineM bhUmikA zuddhi AhlAda re // 5 // dha0 / raMgamaMDapa raliyAMmaNo koraNi meDhi udAra re gabhAro tejeM jhalahale garbhAvAsa nivAre re // 6 / / dha0 / dhana kharacyu moTeM maneM jinamaMdira subha kAja re devavimAna samo dekhI harakhyAM saMgha samAja re // 7 // dha0 / Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ___ 29 29 caMdra pare ujvala kAMti pASANa dala maMDAvyAM re dUra desa thI AMNiyAM zilAvaTa mana bhAvyAM re // 8 // dha0 / paMcasUttara sittera bhAgani paDimA jinanI bharAvi re karaNa caraNani sittari pAMmavA jeha jaNAvi re // 9 // dha0 / mAMna pramANe biMba teM savi jananeM sukhadAi reM saMpUraNa mUrati thaI ratanasA harakha vadhAi re // 10 // dha0 / kumAra yakSa caMDA devi vAsupUjyapada-rAgire TAleM vighana mAMNibhadraji diI sAMti puSTi sobhAgi re // 11 // dha0 / ( // bharata nRpa bhAvasyUM e - e dezI / ) have pratiSThA kAraNe e purava sanmukha sAra to vedikA subha raci e| doDha hAtha unnata bhali e purIta vastu udAra to ve0 // 1 // paMca svastika zrIphala Thavo e paMcaratana bhUpITha to ve0| aSTa sugaMdhe vilepIyo e karIiM dhUpa ukiTTha to // 2 // ve0 / Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 30 bAra aMgulamAM graMthI nahi e unnata sarala uttama to ve0 / cau vidizi cau vaMsaneM e thApe mana ucharaMga to // 3 // ve0 / vaMsapAtramA javArakA e . cau vaMze sAta sAta to ve0 / punya aMkUra jANe ugIyA e vitAna toraNa pAMti to // 4 // ve0 / samosaraNane prathama sameM e pITha race surarAja to ve0 / tima ihAM subha muhurata-dine e bhUmI zuddha mahAkAja to // 5 // ve0 / have jala levA kAraNe e thayo ujamAla pUnyavaMta to| jalayAtrA bhaNi e hayavara siNagAryA ghaNA e mayagala madamalapaMta to // 6 // ja0 / devAnaMdA jima virane e vRSabha ratha karyA sajha to ja0 / paMcamA aMgamAM varaNavyAM e tima ihAM ratha ghana gajja to // 7 // ja0 / bherI bhuMgala saraNAio e Dhola nizAMna vAjiMtra to ja0 / saMgha caturvidha bahU malyA e dhvajA lahakaMta pavitra to // 8 // ja0 / Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sohava gIta maMgala bhaNe e naranArinA thoka to ja0 / prasanna kari jaladevatA e maMtra sanAtha saloka to ja0 / sola siNagAre sobhatI e ruvivaMti cau nAri to sajala kalasa zira para Thavi e Ave jina darabAra to prabhune jimaNi dizi Thave e dei pradakSaNA mAna to ja0 / saMgha satkAra ADaMbare e ratanasA harakha pramAMNa to // 9 // ja0 / // 10 // ja0 / have maMgalakalazani racanA kari vidhiyoga ni yatanA DhAla [3] // (deva nAMhanA chokarAM thAve vIraneM khaMdhole caDhAveM - e dezI || ) 1 navA biMba pratiSThAM hauve . tihAM kuMbhathApana dhurI jove aDa citra madhye kuMkumasAthIo maMtra 11211 . jimaNi diseM manohAra // 11 // ja0 / paMca ratananeM dravya abhaMga mAhiM ThaviiM mana ucharaMga moTo sanAthamahocchava kIje tathA biMbapravesa tihAM kije // 2 // prabhu dIpaka jayaNA sukhakAra // 3 // Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 32 kuMbhacakre nakSatra Ave savi pApa tApa saMmAve kaMThe phula mAla nAlera subha vastra AchAdita sAra // 4 // zAli-svastika upara thA suMdarI gIta gyAMna AlApe jina sAzanamAM e karaNI niravighana taNi e nIsaraNI // 5 // savi aMkamAM akSaya aMka teha mAneM gaNavo nissaMka sohava putravaMti nArI navapadano maMtra saMbhArI // 6 // thira sAseM akhaMDa dhAre jala purIjeM subhavAre laghusnAtra te dinathI sohiiM zAMti smaraNa trisaMjha joiiM // 7 // eha kirIyAmAM husIyArI trikaraNa yogeM vratadhArI ujvala tAsa vachi gavarI (?). ghRtadIpa pUre zubha kuMmarI // 8 // sUryakAMtino devatA yogeM dharmadIpaka pragaTeM udyoge ima kuMbhathApana dIpayugati saubhAgyalakSmisUrI zakti // 9 // iti kuNbhthaapnaa-bhaas| Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 33 DhAla [4] // (phatamala gaithI huM pAMNIDe talAva e dezI // ) surijana bIje dIvase sujAMNa sovana-paTTe sohato sUrijana sugaMdhanA sAta lepa sovana lekhani dipato // 1 // su0 naMdAvarta likhaMta kalyAMNa velano kaMda e su0 jana janani gaDha triNa (?) rAjita paramAnaMda e // 2 // su0 khetrapAla AhavAna trije divaseM kijIe su0 navagraha daza digapAla ATha maMgala thApI puMjIe // 3 // su0 siddhacakrani seva cothe pAMcameM dihADale su0 vIsathAMnikani bhakti dharatA ratanacaMda hiyaDale // 4 // jagapati vAsupUjyano jIva padamottara bhUpa saMyamI jagapati 'vIsathAMnika tapa' kIdhaH bhava trije guNa abhirAMmI // 5 // ja0 bAMdhI tirthaMkara gotra prAMNata svarge sudhAmiyA ja0 visa sAgaranuM Aya bhogavi jayAkukhe pAMmIyA // 6 // Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 34 ja0 caMpAnagara majhAra vasupUjya bhUpati guMNanilo ja0 jayArAMNi guNakhAMNa sarva strIjAtimAM sIratIlo // 7 // ja0 jeTha sudi navamI jAMNa garbhAvAseM avataryA ja0 poDhi palyaMga majhAra sukha niMdrAiM alaMkaryA // 8 // ja0 cauda supana tihAM dITha tasa phala zAstramA dAkhIo ja0 cavanakalyAMNaka dhAri prAMNathApana biMbe bhAkhio // 9 / / ja0 iMdra AvI tatakheva vaMdi janani kuzala pUche ja0 triNa jJAna bhagavAna ugato ravi sama rUpa che // 10 // su0 chaThe divaseM e kAja kije kiriyA atibhali su0 ratanasA harakha apAra dhana kharacijeM mana rali // 11 / / // DhAla // [5] ( Avo jamAI prAMhUNA jayavaMtAjI e dezI / / ) airAvaNa gajapati kahe suNo mAtajI karaseM mujha svAmi seva tava suta jAtajI mujha pare kSamAbhAra vahasyeM tuma naMdanajI ima kahIto dhorI dITha nayanAnaMda[na]jI // 1 // Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 35 rAgadveSa-gajagaMjano kahe sIhojI dITho jayA rAMNi teha dharmasamIhojI mAharo capala doSa vArasye putra sevAjI sIrIdevI vinaveM ema tatva kahevAjI // 2 // jAMNiiM phUlamAlA vade dekhe devijI pasaraseM mujha pare vAsa kiratI tahevijI caMdra kahe mujha opamA suta mukhanejI caMdramukhI mana dhArI puraNa sukhanejI // 3 // mohanIzAne cUraseM jAyo nAthajI jaNAvato suraya dITha suta jaganAthajI - - - - sahasa joyaNI jasu hosejI ima jAMNI dhvaja jalapaMta jaga dukha khoseMjI // 4 // thAMnaka e guNa rayaNarnu sahijAyojI kahevA Avyo nidhi kuMbha nisuNo mAyojI mujha pare tribhuvana jIvanajI takhA haraseMjI jAMNIiM sarovara padma vAMNi varasyejI // 5 // sAyara kahe eha mujha thakI mahAgaMbhIrojI kahevA Avyo chu mAta puNyamaMdIrojI vaimAnika namasyeM surA mAMna moDIjI vadato ema vimAna nirakhe mADIjI // 6 // jagadAbharaNa zobhA vadhasya vizvAnaMdIjI ucaraMtI rayaNabhAra]thAla jove AnaMdejI tava suta karma iMdhaNa dahasyeM dhyAna agarnejI ima kahe mAniiM mAta caudameM svapnejI // 7 // Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cauda svapna dekhI jAgIyA jayA rANIjI tehano aratha suNI sAca mana harakhAMNI jI cauda supana mahocchava kiyo ratanacaMdejI harakheM manaha majhAra prabhu pada vaMdejI // 8 // DhAla [6] // ( madhukara mAdhavane kahIje re - e dezI / ) phAguNa vadi caudasa rajani re suta prazave jayAdevi jananI re harakhe savi medanI sajanI re jinapati jagagurujI jAyA re dizikuMmarIiM hularAyA re // 1 // adholokavAzi dizikumarI re jina janma avadhinAMNe samarI re AvI ATha taseM amarI re jina0 // 2 // samIre joyaNa bhUmi samArI re IzAneM sUti ghara vistArI re ubhI guNa gAiM te sArI re ji0 // 3 // urddhalokathI ATha devI re AvI jala-phUlane varasevI re bhUmI yojanamitta karevi re ji0 // 4 // pUrva rucakathI ATha devI re ATha darpaNa hAthamAM lyAvI re praNami pUrva dizi ThAvI re ji0 // 5 // dakSiNa rucakathI digakanyA re Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 37 ATha kalaza grahi dhanamanyA re jina mAya nami gIta bhaNyA re ji0 // 6 // ATha pazcima rucakathI Ave re vAyu vijaNe hAtha sohAve re te dizi rahi jInaguNa gAve re ji0 // 7 // cAmara caturA aDa dharatI re uttara rucakathI avatarati re doI nami bhavadUkha haratI re ji0 // 8 // cyAra vidizi thakI dizisurI re dIpaka kara kAMti pUrI re prabhunu mukha jIvA sanurI re ji0 // 9 // madhya rucakanI cyAra devI re nAlacchedani kiriyA karevi re khAMni ratanapUrIta dharevi re ji0 // 10 // kelanAM ghara triNeM viraci re navarAve paherAvi araci re janama maMdira thApe caraci re ji0 // 11 // chapana dizi kuMmarI jehavo re ratanasA kare ochava tehavo re yaza tasu bahumAMne kehavo re ji0 // 12 // // DhAla // [7] ( puNye vimaLA dohalA re jayA saphalA hoya - e dezI // ) avadhinAMNe jAMNIo re sohamapati jina janma ghaMTa sudhoSA vajaDAvIyo kAMi senAnI senAnIno e kAMmato janmAbhiSeka karo prAMNIyA e // 1 // Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 38 ekona batrisa lAkhanA re ghaMTanAda vizAla nisuNi parIkara paravaryA kAMi Ave e Ave e iMdra anusAra to ja0 // 2 // pAlaka muMkI naMdisvare re bIjuM raciya vimAna maMdira jina janani bhaNi kAMI triNa e triNa e pradakSaNA dAna to ja0 // 3 // iMdra kahe jina janama mahochava karavo je tujha jAta avasvApini pratibiMba ThavI paMcarUpeM e paMcarUpeM e grahe jagatAta to ja0 // 4 // merU paMDukavana viSe re leI uchaMge svAmi zakra siMhAsana besIne kAMI bhaktithI bhaktithI sevana kAma to ja0 // 5 // ima nija nija thAnaka thaki re AviyA cosaTha iMda pehelo abhiSeka Adare kAMI manamodeM e manamode acyuta iMda to ja0 // 6 // sevaka sura AdezathI re lAve tIrathanAM nIra caMdana phula kalaza ghaNAM kAMI mele e mele e jinavara tIra to ja0 // 7 // nATaka gIta moTe svare re vAjibanA dhauMkAra theI theI suranAri kare re kAMI bhUSaNa bhUSaNa no jhalakAra to ja0 // 8 // vesaTha surapati snAtra mahochava kidho mana ullAsa IzAMna paMca rupeM karI kAI aMke e aMke dhare jina khAsa to ja0 // 9 // Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 39 sohama vasaha neM cyAra rUpeM re ATha spriMge payapura kare sanAtha jaganAthanuM kAMi niramala niramala jinavara nura to maMgala ATha AlekhiyAM re Arati maMgala dIpa kare stavanA vAsupUjyani kAMI ANI e ANine bhAva samIpa to ja0 // 11 // nami stavi sohamadhaNi re mAta pAse ThavaMta hema rayaNa vuThi karI kAMI ThAMme e ThAMme e nija ulasaMta to ja0 // 10 // mahochava cosaTha iMdrano re racio manane udAra ratanasAiM nija dhanataNo kAMI loho e loho e lIdho apAra to ja0 // 13 // sugaMdha cUrNAdikataNAM re AThameM vAsara sAra aDhAra sanAtha te navanavA re kAMi kidhAM e kidhAM e maMtra ucAra to ja0 // 14 // kAM kAMti vadhe jima caMda re bhaNavA yoga vaya jAMNi re nizAle ochava ANi re // 2 // ja0 // 12 // DhAla || [8] ( pIThI cole pIThI cole ya ( vIsarANI ? ) e dezI // ) atisaya sahejanA cyAra re lakSaNa aMga apAra re ATha eka sahasa virAje re amIya aMguThaDe chAje re // 1 // tribhuvana AnaMda kaMda re Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 40 pAThika dilanA saMdeha re TAle avadhithI tehare traNasyuM jJAne niramalA re mukha mukha vANi razAlA re // 3 // yauvana prabhujIne deha re dhAre mAtapItA ma-meha re padmAvati rAjakanyA re sammukha AvI lAvaNyA re // 4 // subha velA zubha lagane re jove vivAha sura gagane re iMdra iMdrANI ohInAMNe re kare (vInatI ?) teha TAMNe re // 5 // mokSa rodhI bhogakarma re bhedevA karagraha marma re kAminI karavAla sAhI re kAMme ANa manAi re // 6 // pahelU maMgala hove re lAkha turaMgama deve re bIju maMgala Ave re gaja bahulA prabhune Ave re // 7 // trijuM maMgala varate re koDI bhUsaNa dAna deve re maNimugatA phala - - - - cothe maMgala - - - - ||8|| Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 41 vivAha ochava kIdho re moTe maMDANe jaza lIdho re nirAgapaNe vitarAga re bhogavatA punya bhAga re // 9 // padmAvati suta jAyo re maghavA nAma gavAyo re sutanI sutA puNyavaMti re rohiNI azoka vilasaMti re // 10 // janmathI varasa aDhAra lakSa re karma phala jAMNi nAMNe pratyakSa re jayA-vasupUjya samajhAvI re saMyama dilamAMhe lAvi re // 11 // DhAla // [9] ( vIra vakhAMNi rAMNi celaNAjI - e dezI // ) paMcama svargathI AvIyAjI deva lokAMtika jeha vInatI kare vAsupUjyaneM jI saMyama laho guMNa geha // 1 // vasupUjyanaMdana vaMdiiMjI // dAMna saMvacchara deineMjI / khaTasaya naravara sAtha amAvAsiM phAguNanIM bhalIjI dIkSA lIiM jaganAtha // 2 // va0 / Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ suravara naravara bahu malijI vAjino nahI pAra tRtiya kalyAMNika iNa parejI ratanasA harkha udAra // 3 // va0 / eha vidhi navameM divaseM karayojI adhivAsanA sukhakAra rajanI sameM sadaguru tihAMjI maMtra pavitra vistAra // 4 // va0 / praNavamaya tIrthanAyaka prabhujI atizaya rayaNa bhaMDAra tribhUvana pAvana suratarujI karo eha murati avatAra | // 5 // va0 / varasa divasa chadamasthapaNejI vicarI laDaM kevalanAMNa mAhA sudi bija dIvaseM bhalojI varatatA sukaladhyAMna // 6 / / va0 / atizaya zobhA pUraNa thaijI sakala padAratha jAMNa / gaNadhara saMghanI thApanAjI beThA trigaDe jInabhAMNa // 7 // va0 / ___ DhAla // [10] ( mohyA mohyA re tribhuvana loka guruneM bolaDIiM - e dezI // ) hiveM dazameM dIna aMjana sIlAkA zubha muhurata thIra yoge reM vidhi sahIta karIiM ucharaMgeM dravyabhAva saMyogeM aMjana zilAkA re kije kije re ati ullAsa prabhu guNa dhArI re // 1 // Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ soviraMjana mANikyavaraNe kasturI ghRta sAra re ghanasArAdika joiI vastu melavIiM manohAra // 2 // aM0 // sohava paMcanArI guMNavaMti e aMjananeM samAre re kaMcana bhAjanameM te thApeM pavitra paNo mana dhAre // 3 // aM0 // pratiSThA vidhinuM sAra e jAMNi surIsvara guNadhArI re kaMcana rupya silAkA grahIneM maMtra svarodaya saMbhArI // 4 // aM0 // kevalajJAna meM kevaladarzana pragaTyo parama udyota re thApanA satya kahI ThANaMga sutre jina pratimA jina hota // 5 // aM0 / / vaizAkha sudi naMdA tithIM bijI zazI sIMha laganeM Ave re saMvata aDhAra tretAlisa varaseM beTha bhagvaMta sohAve // 6 // aM0 // lakSmisUri te samayeM vinaveM vAsupUjya mahArAyA re thirabhAve samosaraNe beThA bhagatavachala sukhadAyA // 7 // aM0 // sarvAbharaNasyuM aMgi anopama ratanasA sarva banAve re janama saphala karavAne kAraNa samakita tatva dIpAve // 8 // aM0 // ekasoM ATha jeM tirathanA jala sanAtha kAvya ucAre re maMgala dIpa naivedya dharIne siva kalyAMNika dhAre // 9 // aM0 // DhAla / [11] . ( AsaNarA yogI e desI / / ) zrIvAsupUjya prabhune vayaNe thayA vratadhArI saMgha re jinavara guNagehA munIvara bahutera sahasa sobhaMtA sAdhavI lakSa nisaMgA re praNamo jinarAyA // 1 // doya lakkha pannara sahasa upAsaka caulakkha batrisa sahasA re jayAsuta jayavaMtA / Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 44 zrAvikA zilavaMti guNavaMti manamAM na pApa pravezA re saMyama guNavaMtA // 2 // caMpApurImAM zivapada pAMmyA chase puruSa paravarIyA re avinAsI AnaMdA ASADha sudi caudizi dina lAyaka sAdi anaMta anuMsarIyA re sukha parama AnaMdA // 3 // copana lAkha varasa saMyamadharI sukhabhara bhogavi Ayu re vasupUjya suta vaMdo bahottera lAkha varasanuM nirUpama sahajAnaMda pada thAya re cidAnaMda maheMdo // 4 // paMcakalyAMNikanA bahu ochava karIneM paDimA thapAve re zrAvaka pUnyavaMtA ratanasA nitanIta navali bhakti karatA dharma dIpAve re zAsana jayavaMtA // 5 // jina pratimA jinasarakhi dhArI samakita tattva sudhAre re anubhavanA rasiyA vijayasaubhAgyalakSmIsUri bhAveM prabhurguNa anaMta saMbhAre re jinamaMdira vasIyA // 6 // DhAla / [12] ( Avo Avo re sayaNAM bhagavati sutrane suNIiM - e dezI // ) zrIjI maMdira takhate divAje vAsupUjya jayavaMtA prAsAda biMba pratiSThA ochava ratanasA harakheM karaMtA / bhavi tume vaMdo re vAsupUjya jinarAyA // 1 // malakasA bAMdhava nija hete RSabhadevanI pratimA bhUmigharamA thapAve moTo AnaMda adhiko mahimA // 2 // bha0 // Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 45 deharA upara manamohanajI pAsa prabhu padharAve kharace dhana tasa pUjA kAMme jinazAsana zobhAve // 3 // bha0 // tribhuvananA jina samaraNa kAje trihuM ThAMme jina chAje jasu nAMme dukha dohana bhAje saMpada dharma virAje // 4 // bha0 // dhana jhakuMbAineM kukhe udayA ratanacaMda kulacaMdA jehane dhanano lAho lIdho pAMme mahodaya vRMdA |5|| bha0 // saMgha caturvidha sAhamIvachala karatAM mana navi khobhe bahu pakavAMna-mevAni-vaDAI dAMna mAMne ghaNuM sobhe // 6 / / bha0 // yAcaka jana bahu yAcavA AvyA paMca pasAu te pAMmyA meghataNI pareM varaseM dAMne sAdhu bhagati thira dhAMmA // 7 // bha0 // DhAla // [13] ( rAga-dhanyAzi / / ) zrIvAsupUjya prabhunA guNa gAvo mithyA dUrIta miTAvo re mugatA phalanA thAla bharIneM murati prabhuneM vadhAvo re // 1 // zrI0 / sukha saMpada guMNagyAna vizAlA saddahaNA dila lAvo re AnaMda raMga rasAla mahodaya puNya kAraNa prabhu dhyAvo re // 2 // zrI0 / surataru suramaNi kAmagavi zubha kAMmakuMbha jaNAvo re puNyaratanAgara jina-pratimAneM tribhuvana vaMdana Avo re // 3 // zrI0 / Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 46 putra kalatra haya gaya rathamaMdira suMdara dharamasuM dAvo re prabhupada bhakti zaktithI lahIe narabhava puNya dIpAvo re // 4 // zrI0 / zrIvijayasaubhAgyasUri tapAgacche te guruno suprabhAvo re tasa sIsa premavijaya stavanA karI paramAnaMda sukha pAvo re // 5 // zrI0 / klsh| zrI vAsupUjya jineMdra sAhiba thApIya jina maMdireM ratanacaMde mana AnaMde putra kalatra dhana parIkare thApanA thApaka tavana kAraka ravi zazi lage thIra raho premavijaya kahe prabhuM pasAyeM sakalasaMgha maMgala laho // 10 / / iti zrIvAsUpUjya jina stavanaM saMpUrNaM // saM-1852 nA phAguNa vadi 13 tithau ravivAsare paM. khimAvijayagaNilikhitaM zrIsyAMNAmadhye svaarthe / / vihAramadhye // iti zrIpratiSThAvidhisUcakaM stavaname ma Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 47 ___ DhAla kaDI artha zabdakoza zabda zilAvaTa paMcasUttara sittera bhAgani 1 9 1 9 karaNa caraNani sittari salATa zilpazAstranA niyama pramANe jina pratimAnA mApanI vigata. jaina muninA AcAramA AvatA karaNasittarI tathA caraNasittarI zabdo : AcAra pAlananA niyamavizeSa. utkRSTa gAMTha-gAMTho cAra vAMsane javAriyA tIrthaMkaranI dharmasabhAnuM sthAna jainAgamomAMnA 11 aMgasUtro paikI pAMcamA aMgasUtra-bhagavatI ukiTha graMthI cau baMsaneM javArakA samosaraNa paMcama aMgamAM sUtramA or m: 3 9r ww sohava sanAtha vIsathAnika tapa tIrthaMkara gotra sadhavA : saubhAgyavatI strI snAtra e nAmanI eka viziSTa tapasyA tIrthaMkara thavA mATe upArjana karavA paDatAM karmanuM nAma. 12 devaloka paikI 10mA devalokanuM nAma. 20 sAgaropama : sAgaropama te jaina kAlagaNanAmAM eka kAlavizeSa che. prANata svarga vIsa sAgara Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 48 cyavana kalyANaka dizikumarI avadhinANa sUtighara yojanamitta pUrvarucaka dakSiNarucaka nAlacchedani kiriyA tIrthaMkaranA AtmAnuM svargamAMthI avataraNa. 'dikkumArI' - e nAme prasiddha devIo che. pAMca jJAna paikI trIjA jJAnanAma. prasUti pachInI kriyA karavA mATe banAveluM ghara. 1 yojana jeTalI pUrvadizAno rucaka nAmano parvata. dakSiNa rucaka parvata navajAta zizunI DUMTI paranI nAla chedavAnI kriyA. khADo karI (temAM nALa padharAvI) tene ratnothI pUrI devAnI kriyA. te nAmano deva tathA te nAmanuM deva vimAna te nAmano AThamo dvIpa te nAmanI vidyA, jenA prabhAve badhAM uMghI ja jAya. bAla tIrthaMkaranI pratikRti. meru parvata paranA vananuM nAma. saudharmaiMdra. vRSabha-baLada tIrthaMkarane janmatAM ja prApta thatI 4 alaukika viziSTatAo. khAMni ratanapUrIta pAlaka naMdisvara avasvApini pratibiMba paMDukavana sohama vasaha atisaya sahajanA Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 49 pAThika lokAMtika dAna saMvacchara tRtIya kalyAMNika adhivAsanA morrow: 9: chadamasthapaNe pAThaka-adhyApaka te nAmanA deva vizeSa tIrthaMkara dvArA devAtuM vArSikadAna trIjuM-dIkSA kalyANakaH dIkSA. jina pratimAnI prANa pratiSThA pUrve thatI viziSTa kriyA. kevalajJAna prApta karyA pUrvenI muni-dazA. zukladhyAna nAme dhyAnavizeSa prathama ziSya traNa gaDhavAlA samavasaraNamAM mUrtine aMjana ApavAnI kriyA aMjanacUrNa mATenuM eka dravya pratimA 12 aMgasUtro paikI trIjuM aMga sukaladhyAMna gaNadhara trigaDe aMjanasIlAkA soviraMjaNa thApanA ThANaMga sUtra 3: aMgi sivakalyAMNika sAhamIvachala AMgI: aMgazaNagAra mokSa sAdharmikavAtsalya: saMghay jamaNa 'pAMca pasAva' inAmano prakAra mithyAtvarUpI durita-pApa dRDha zraddhA r paMca pasAu mithyAdUrIta saddahaNA . Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prAkRta muktaka kavitAnA eka amUlya graMthanI upalabdhi tArAgaNa mahAvAdIndra bappabhaTTisUrikRta prAkRta subhASita-saMgraha (zaMkuka-saMkalita) harivallabha bhAyANI kavi bappabhaTTi jaina paraMparAmAM 13mI zatAbdIthI bappabhaTTisUrinuM jIvanacaritra maLe che. janma gaMgA-yamunA doAbanA eka gAmamAM. zikSaNa ane saMskAragrahaNa gujarAtanA moDherAmAM. kAryakSetra mukhyatve kanoja ane gvAliyara. maitrI ane Azraya gurjarapratIhAra rAjavI Ama aparanAma nAgAvaloka (eTale ke nAgabhaTTa bIjA)nI sAthe. eno samaya i.sa.744thI 839no uttama kavi tarIkenI zatAbdIo sudhI khyAti. subhASitasaMgraha 'tArAgaNa' prAkRta subhASitonA koza tarIke 'tArAgaNa'nI paraMparAgata khyAti hovA chatAM tenI koI hastaprata jANavAmAM AvI na hatI, ke tenA svarUpa, viSaya ane vistAra vize paNa ApaNe taddana aMdhArAmAM hatA. paNa 1970 lagabhaga bIkAneranA eka hastapratabhaMDAramAM tenI eka hastaprata sadgata agaracaMda nAhaTAnA dhyAnamAM AvI. sadgata prakAMDa vidvAna AdinAtha upAdhyee 'tArAgaNa'nA saMpAdanakAryano AraMbha karelo. chevaTe e adhUruM rahetAM meM pUruM karyu che. 'tArAgaNa' mAM zaMkuka nAmanA kavie bappabhaTTisUrinA Azare 116 subhASita saMgRhIta karyAM che. anurAga (saMyoga, viraha, strIrUpavarNana), anyokti, sajjanadurjana, rAja-cATu jevA paricita viSayone lagatA subhASita prAkRta muktaka kavitAnI ucca paraMparA jALave che. eka tarapha hAla-sAtavAhananI 'gAthA-saptazatI' ane bIjI tarapha jayavallabhakRta 'vajjalagga' e benI vacce 'tArAgaNa'no prAkRta muktakasaMgraha Ave che. prAkRta kavitAnA rasika AsvAdako mATe 'tArAgaNa' nUtana vAnagIono rasathALa nIvaDe tema che. _ 'prabhAvakacarita' (i.sa. 1278)nA 'bappabhaTTisUricarita'mAM pUrva paraMparAnI sAmagrIno upayoga karIne AcArya prabhAcaMdre bappabhaTTisUrinuM je vistRta Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 51 caritra Apyu che te aneka dRSTie mahattvanuM che. temAM bappabhaTTinI vidvattA, buddhicAturya, kavitvazakti, pratihAra rAjA Ama nAgAvaloka sAthe tenI maitrI ane rAjA upara teno prabhAva, mAnInatA vagere vividha cAritraguNo rocaka prasaMgo dvArA pragaTa thayA che. kalpanA, daMtakathA ane itihAsa, AvA caritromAM mizraNa to hoya ja, paNa khAsa to prabhAcaMdranI racanAzakti ane caritracitraNanI zakti ApaNI prazaMsA mAgI le tevI che. bappabhaTTinI kavitvazaktinA dyotaka hoya tevA aneka prasaMgo ApelA che ane temanA saMdarbhamAM bappabhaTTiracita aneka saMskRta, prAkRta ane apabhraMza padyo ApelA che. ogaNacAlIza jeTalAM prAkRta-apabhraMza padyomAMthI keTalAMka padyapUrtinA pariNAma hoIne Ama rAjA ane bappabhaTTinI saMyukta racanA gaNI zakAya. prazna e che ke bappabhaTTine nAme apAyelAM A padyone kharekhara temanI racanA gaNavA mATe koI bIjo taTastha ane zraddheya purAvo kharo? bappabhaTTie 'tArAgaNa', 'sarasvatIdevI stuti', 'zAMtidevatA stavana' vagere sahita bAvana prabaMdho racyA hovAno caritamAM nirdeza che. paNa atyAre ApaNane 'tArAgaNa' ane 'sarasvatIstuti' jevI betraNa racanA ja maLe che. eTale ja TAMkelAM prAkRta-apabhraMza padyonA kartRtvano prazna upasthita thAya che. TAMkelAM padyomAMthI eka apabhraMza padya ane eka prAkRta padya hemacaMdre 'siddhahema' vyAkaraNamAM TAMkelA apabhraMza udAharaNa-padyomA maLe che. 'prabhAvakacarita', pR. 88 upara- padya 216 nIce pramANe che. paI mukkAha vi varataru phiTTai pattattaNaM na pattAhaM / taha puNa chAyA jai hoi tArisI tehiM pattehiM // A ja padya thoDAMka pAThAMtaro sAthe 'siddhahema' 8, 4, 370 nIce udAharaNa mATe TAMkeluM che. teno pATha nIce pramANe che. paI mukkAhaM vi varataru phiTTai pattattaNaM na pattANaM / tuha puNu chAyA jai hojja kaha vi tA tehiM pattehiM / / Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ _ 'prabhAvakacarita' pramANe Ama rAjAe aNabanAvane kAraNe cAlyA gayelA bappabhaTTine je anyokti saMdezAmAM pAThavI hatI, tenA uttara rUpe mokalelI gAthAomAM eka uparyukta gAthA hatI. Ama rAjAnI anyokti apabhraMza dohA rUpe che. te nIce pramANe che. chAyaha kAraNi siri dharia , paccivi bhUmi paDaMti / pattahaM ihu pattattaNu (? NauM) , varataru kAI karaMti / / artha : taruvaroe chAyA arthe zira para dharelAM patro pAkIne bhUmi para kharI paDe che. patro, Aja patratva che (temano jAtisvabhAva che); temAM taruvaro zaM kare? AnA uttaramAM bappabhaTTi, kahevarAve che ke 'he taruvara, tArAthI tajAyelA patronaM patratva kAMI nAza pAmataM nathI. jyAre tArI evI koI chAyA hoya to te tArAM patrothI ja.' __ A rIte uparyukta gAthA bappabhaTTinA eka mahattvanA jIvanaprasaMga sAthe vaNAyelI hovAthI prastuta lAge che. paNa bIje pakSe 'prabhAvakacarita'mAM bappabhaTTie racelI sAta gAthAonA je pratIka ApelA che, temAM A 'patra' vALI gAthAno nirdeza ke pratIka nathI. 'tArAgaNa'nI betraNa gAthAono anuvAda 'juo, A varSAkALarUpI mAladhArI AkAza-khetaramAM kALAM vAdaLAMnI bheMzonA dhaNane pavana-paroNe godAvato hAMkI rahyo che.' (26mI gAthA) 'jeTalo ene mArA para prema che teTalo prema mArI pAsethI ene maLato nathIevaM amasthu ja potAnA manathI mAnI beThelAM e baMne jaNa nakAmAM dUbaLAM paDI rahyAM che. (73mI gAthA) e patipatnInAM mana dareka bAbatamAM saMvAdI hovA chatAM, eka bAbatamAM temanI vacce visaMvAda che : e tene, svAminI mAne che, to te potAne kiMkarI.' (72mI gAthA). Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1. 2. 3. keTalAka alpajJAta ke ajJAta mULanA gujarAtI zabdaprayogonI carcA khamaNa, khAmaNuM, chINavuM khamaNa 'chINIne karelo chUdo' ('koparAnuM khamaNa ' ) khamaNavuM khamaNI ('khamaNavAnuM ojAra') saM. kSi. 'kSaya thavo', 'kSINa thavuM'; kSapay 'kSaya karavo', 'kSINa karavuM'. harivallabha bhAyANI prA. khavay ; kriyAvAcaka nAma saM. kSapaNa, prA. khavaNa > khamaNa. khAmaNuM 'khAbaDuM', 'chIcharo kyAro', 'vAsaNa mUkavA sAruM karelI besaNI' khamaNa uparathI khAmaNa 'kotarI, khodI khADo karavo; evo khADo' evaM mULa hoya. saM. kSINa, prA. chINa, guja. chINavuM, chINI, chINa. saM. kSano kh karavAnuM gujarAtInuM sAmAnya valaNa che. paNa kSa no cha thayAnAM udAharaNa paNa maLe che, to te zabdo evA valaNavALI bolImAMthI (jema ke hiMdI, marAThI) AvyA hoya. prAkRtomAMnI paristhiti paratve juo pizelanuM prAkRta vyAkaraNa pariccheda 317-323. ghAyAM - paDaghAyAM ghAyAM paDaghAyAM (saM. ghAta-pratighAta, prA. ghAya- paDighAya ). ( 'ghAyala thavAthI, DUbI javAthI vagere kamote marelAM'; bhAdaravA vadI caudaze emanuM zrAddha karAya che. bALAMbhoLAM e evI ja rIte nAnAM bALaka marI gayAM hoya emanA zrAddhano rUDhithI manAto divasa che.) paDagho, paDachaMdo, paDajIbha, paDabhIMta, paDapUcha, paDikamaNuM vageremAM Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 54 saM. prati, prA. paDi parathI Avelo paDa ke paDi maLe che. prAkRta mATe juo pizela, pariccheda 219. jaDa 1. jaDa 'acetana', 'lAgaNI, buddhi ke sphuti vinAnuM' (saM. prA. jaDa) jaDa parathI bhAravAcaka jaDDa (apabhraMzamAM) te parathI jADu (artha parivartana; jema hiMdI moTA = 'jADu') 2. jaDa 'mULiyuM'. jaDamULa (paryAvAcaka samAsa). saM. jaTA, prA. jaDA, jaDa (Tarnara, 5086). "jaDa ukheDI nAkhavI', 'jaDathaDa', 'jaDiyuM', 'jaDathu' ('mULADiyu'). jaDIbuTTI emAM jaDI 'auSadhinA guNavALu mULiyu'-'camatkArika guNavALu mULiyu'. Tarnara. 3. jaDa 'khIlI', 'strIonuM nAka- ghareNuM'. kadAca kramAMka 2 vALA jaDa parathI A arthavikAsa thayo hoya. sajjaDano saMbaMdha AnI sAthe hovAnuM jaNAya che. 4. jaDa : jaDavU 'sajjaDa besADavU', 'besaNImAM naMga joDavU', (Tarnara, 5091). ___5. jaDavaM 'zodhatAM hAtha lAgaq'. jaDatuM 'baMdha besatuM , maLatuM'. jaDatI levI mAMno jaDatI AnI sAthe saMkaLAyelo haze? 6. jaDa vAsavI 'hiMduonA bALakone janoI hovAnA prasaMge ke paraNanArAone, mAthAnA vALamAM phoie vIMTI bAMdhavI'. jaDavAsaNuM AmAM jaDa ane vAsavU nuM mULa zuM che te spaSTa nathI. ajjaDanu mULa spaSTa nathI. bRguko. mAM dezya 'upapati, jAra'no artha dharAvatA zabdanI sAthe tene joDyo che paNa e aTakaLa nirAdhAra che. Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2. 3. 1. 2. 3. 55 jUThaM, eTuMTuM jUTuM 'khoTuM, asatya'. jUTha, jUThADuM, juThANuM ('juThANuM jaladI pakaDAya, Akhara jUTho jana pastAya'). bhAra devA, utkaTatA darzAvavA juDuM vagere. jUTuM 'chAMDeluM anAja', 'eMThu, ajItuM, ucchiSTa'. jamavuM jUThavuM. Tarnara (kramAMka 5255, 5256, 5257) pramANe mULa saM. juSTa, prA. juTTa 'vApareluM', 'vAparIne bhraSTa kareluM', 'jeno AsvAda lIdho che tevuM'. guja. jUThaNa 'chAMDeluM anAja'. jUThaNa 'khelamAM elephala, jUTuM paNa bolanAra ; raMgalo' ( bhavAImAM jUThaNano veza). eTuM ( ke eMTuM )jUThu. AmAM kozo eThunA tathA ajIThunA mULa tarIke saM. ucchiSTa, jUnI guja. uchITuM Ape che, paraMtu ema karavAmAM dhvanidRSTie ghaNI muzkelI che. jenI pAchaLa saMyukta vyaMjana che tevA uno a ane chno j banyo teno khulAso kema Apavo ? jhADa, jhADavaM jhUDavuM jhADa 'vRkSa, choDa'; saM. jhATa 'jhADI, jhADa'. prA. jADi 'velonuM jhuMDa' (Tarnara, kramAMka 5362). guja. jhADI, jhADavuM, jhADakhuM (va, kha svArthika pratyayaH jema ke va- lADavo, kaDavuM, kha- DALakhuM, mALakhuM). jATa eTale 'jaTAono, mULano jaththo' 'thuDiyaM'. saM. jaTA, apa. jaDa, guja. jaDa 'mULiyuM'. jhADavuM 'vALavaM', 'jhApaTavuM'. jhADavuM - jhUDavuM (jema jhATakavuM - jhUTakavuM, jhApaTa - jhUpaTa) 'jhADIjhUDIne ghara sApha karavuM.' 'jhADu' (Tarnara, kramAMka 5328). jhUDavuM (lA.) 'sakhata mAra mAravo'. jhADo 'dasta' kramAMka 2 nA jhADavu sAthai saMkaLAyelo che ke kema Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 56 nathI kahI zakAtuM. jhADe pharavA jaq mAM jhADe kramAMka 1 vALo jhADa kadAca hoya. sarakhAvo, dizAe jaq. jhaDi prA. 'niraMtara vRSTi', 'varasAda- tophAna', guja. jhaDI. enuM mULa juduM ja che. (Tarnara, kramAMka 5329). . paDacho paDacho 'zeraDIne cheDeno pAMdaDAno bhAga'. saM. chada 'pAMdaDuM'. eTale praticchada (zeraDInA) mULanI sAmenAM, sAme cheTenAM pAMdaDAM'. saM. praticchada, prA. paDicchaa, guja. paDacho. paDacho 'sahAro, AdhAra', paDacho na levo 'pAse na jaq' (lAkSaNika), paDache nAkhavU ke mUkavU 'sarakhAmaNI karavI' - ethI huM ajANa chu. Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Sporadic Notes on Some Terms from the Nrttaratnavali H. C. Bhayani Numerous technical terms connected with drama, dance and music are quite obviously not Sanskritic. The source of their form and meaning was Prakrit, Apabharamsa or regional languages. But little has been written so far on the linguistic aspect of those terms. Below a few such terms are discussed from the Nrttaratnavali (NR.) 3154127 In the description of Angika Abhinaya, occurs the term 327 (NR. p. 45, v. 177; p. 66, v. 341) 'turning the body aside and or stretching limbs' (in yawninig, laziness etc.) Pk. etc. (CDIAL. 10186 under motati). s occurs yawning and , in Apabhramsa. Compare Marathi z stretching the limbs'. See R. Shriyam 'A Critical Study of Mahapurana of Puspadanta', 1962. p. 73. no. 104) chitec Among the musical instruments kAMsyatAla or kAMsya is mentioned several times. (See NR. Index of Important Words). In verse 28 on p. 206 in the zaGkha-kAMsyAdi- saMbhRtA mRdaGga - karaTodbhavAH the actual MS. reading is on which Raghavan has remarked in the footnote: is obscure.... the correct reading restored above. is likely to be But can be explained as Sanskritization of Pk. cymbal, (made of bell-metal)'. Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 58 choTikA In the description of the Desi Nitta Rasaka is said that the dancuses dance giving rythmic clap in another's palm and giving choTikAs. Possibly choTikA is the same as Hindi cuTakI 'clapping one's fingers'. tambaTTa This musical instrument, mentioned in v. 147 on p.227 is a Copper drum, possibly the same as or allied to Pk. Tide , Guj. jalo paisAra In the description of the Desi Nittas Perani (Prerani) and Desi, one of the dance movements is called THT (NR., p. 211, v.60 ; p. 214, v.72). The form should be 45HR. It is an Apabhramba word meaning "entrance'. (See Paumacariu I, Index). It is a noun derived from paDsAr (= pravezay ), causal of 454< Sk. al. In NR., V. 60 and v. 72 the dancer is said to enter (praviz) in performing the paisAra . The verb pesAra and the corresponding noun TTJ are current in Modern Gujarati. rigavaNI, righoNI In the description of Perani and Desi, one of the dance movement is called fuauit (v. 59, 70) or faut (v. 71, 76). Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Pk. rigg, riggh, riMg, rikkh, riMkh mean 'to crawl'. (See CDIAL. 10733, 10735, 10739). * riggUv and rigghav would be causal bases, verbal nouns would *, *fq" (neuter) * riggavaNI, * rigghavaNI (feminine). These would develop as rigavaNI / rigoNI, righavaNI / righoNI in the NIA - stage. ( Compare Marathi frau 'to crawl'). In Prakrit there are instances in which a causal base is used in the same sense as the simple base, e.g. fad, ciMtav 'to think'. In the light of this rigavaNI, righoNI can be taken to mean 'crawling movement'.* It should be noted that feminine verbal nouns in 3 are a characteristic of the NIA-stage. Reference Works (1) (2) (3) * 59 H. C. Bhayani (ed.). Paumacariu of Svayambhu. V. Raghavan (ed.). Nrttaratnavali of Jaya Senapati, 1965. R. L. Turner. Comparative Dictionary of the Indo-Aryan Languages (CIDAL). The Desi Nrtta described after the Desi is called . But the correct form is pekkhaNa ( Pk ) < Sk. prekSaNa. Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________