Tattvartha Sutra Part 02 Sthanakvasi

Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti

Page 874

तत्त्वार्यस् भवति स्वकृतं परकृतं च । तत्र स्वकृतं यत् जङ्घाचारणविद्याचारणानां स्वेच्छातो विशिष्ट स्थानानुगमनं भवति तत् । परकृतं यत् चारणविद्याधरैर्देवैश्च वैरभावतो Sनुकम्पातो वा तत्र उत्क्षिप्यान्यत्र प्रक्षेपणं भवति तत् । संहरणं तु प्रमत्तसंयनाना देशविरतानामेव भवति न तु सर्वेषां साधूनाम् । श्रमणी, व्यपगतवेदः, परिहारविशुद्धिसंयतः, पुलाकः अममतसंयतः, चतुर्दश पूर्वी, आहारकशरीरी चेत्येतेषां सप्तानां कदाचिदपि संहरणं न भवति । तथा चोक्तम् —
"समणीमवगयवेदं, परिहार पुलागमध्यमत्तंच | चोहसपुवि आहा-रगंच णवि कोवि संहरइ ।" इति छाया - श्रमणीमपगतवेदं परिहारं पुलाकमप्रमत्तं च ।
चतुर्दश पूर्वि आहारकं च नापि कोऽपि संहरति ॥ इति क्षेत्र द्वारम् |१| संहरण कभी हो नहीं सकता। संहरण दो प्रकार का होता है-स्वकृत और परकृत । जंघाचरण मुनि अपनी इच्छा से विशिष्ठ स्थानों पर
मन करते हैं, वह स्वकृत संहरण कहलाता है। विद्याधरों अथवा देवों द्वारा वैरभाव के कारण या अनुकंपा से प्रेरित होकर नियत स्थान से किसी दूसरे स्थान पर ले जाना परकृत संहरण कहलाता है । यह संहरण प्रमत्त संयतो और देशविरत श्रावकों का ही हो सकता है, सब साधुओं का नहीं । श्रमणी, वेदरहित साधु, परिहार विशुद्धि संयत, पुलाक, अप्रमत्तसंयत, चतुर्दशपूर्वी और आहारक शरीरी, इन सातका संहरण कदापि नहीं होता। कहा भी है
'श्रमणी वेदविहीनश्रमण, परिहार विशुद्धि संयमवान् पुलाक, प्रमत्त संयत, चौदहपूर्वी और आहारक शरीरी श्रमण का क ई संहरण नहीं
करता ।
સ્વકૃત અને પરકૃત જ ઘાચારણુ અથવા વિદ્યાચારણ મુનિ પેાતાની ઈચ્છાથી વિશિષ્ટ સ્થાન ભણી ગમન કરે છે, તે સ્વકૃત સહરણ કહેવાય છે. વિધાધરા અથવા દેવા દ્વારા વેરભાવના કારણે અથવા અનુકંપાથી પ્રેરિત થઈને નિયત સ્થાનેથી કાઈ ખીજા સ્થાને લઈ જવું પરકૃત સ’હરણ કહેવાય છે. આ સહુર રજી પ્રમત્તસયતા અને દેશવિરત શ્રાવકને જ હાઇ શકે છે, માં જ સાધુઓને નહી. સાથી વેદરહિત સાધુ પરિહાર વિશુદ્ધ સયત, પુલાક, અપ્રમત્તસ’યત, ચતુર્દશપૂર્વી અને આહારકશરીરી, આ સાતનું સ ́હરણ કદાપી થતું નથી વળી કહ્યુ પણ છે
શ્રમણી, વેદવિહિન શ્રમણ, પરિહાર વિશુદ્ધિ સંયમવાન પુલાક, અપ્રમ ત્તસયત, ચૌદપૂવી' અને આહારક શરીરી શ્રમણુનુ કાઇ સહરણ કરતું નથી
શ્રી તત્વાર્થ સૂત્ર : ૨