________________
એમના મિત્રે પૂછ્યું, “એવી કઈ મહત્ત્વની ઓળખ-ચિઠ્ઠી એની પાસે હતી ?"
ટૉલ્સ્ટૉયે કહ્યું, “તો ઓળખ આપું એ ઓળખ-ચિઠ્ઠીની. જુઓ, એણે રૂમમાં પ્રવેશતા પૂર્વે મારી પરવાનગી માંગી. એ પછી પગલુછણિયા ૫૨ એણે એના બૂટ સાફ કર્યા. ત્યાર બાદ એ મારી પાસે આવ્યો અને મારી ખુરશી આગળ ઊભો રહ્યો. જ્યાં સુધી મેં એને બેસવાનું કહ્યું નહીં ત્યાં સુધી એ ઊભો રહ્યો. એ પછી પૂર્ણ આત્મવિશ્વાસ સાથે એણે મારા પ્રશ્નો અને મારી બધી પૂછપરછનો સ્પષ્ટ જવાબ આપ્યો. મુલાકાત પૂરી થઈ ત્યારે ફરી એણે જવા માટે મારી પરવાનગી માંગી અને પરવાનગી લીધા બાદ એ કૅબિનમાંથી બહાર નીકળ્યો. મને લાગ્યું કે એ માણસ આ સ્થાન માટે પૂરેપૂરો યોગ્ય છે."
ટૉલ્સ્ટૉયનો આ ઉત્તર સાંભળીને એમનો મિત્ર ચૂપ થઈ ગયો.
e
જન્મ - ૯ સપ્ટેમ્બર, ૧૮૨૮, યાસ્નાયા પોલિયાના, રશિયા અવસાન - ૨૦ નવેમ્બર, ૧૯૧૦, આસ્ટાપોવા, રશિયા
શીલની સંપદા
અબ્રાહમ લિંકન અને એની પત્ની મેરી વચ્ચે આભ-જમીનનું અંતર હતું.
ઉકળાટનો અબ્રાહમ લિંકન માયાળુ, પરોપકારી અને
અર્થ
મિલનસાર હતા, જ્યારે એમની પત્ની મેરી ઝઘડાળુ, સ્વાર્થી અને કંકાસ કરનારી નારી હતી.
એક વાર એક વકીલ વકીલાત કરતા લિંકનને ઘેર કોઈ કામ અંગે આવ્યા. બંને વચ્ચે ગંભીર ચર્ચા-વિચારણા ચાલતી હતી. આવે સમયે એકાએક રસોડાનું બારણું ખુલ્યું. અંદરથી મેરી ધસી આવી. એ ખૂબ ક્રોધમાં ધૂંવાંપૂવાં થયેલી હતી. એણે લિંકનને પૂછ્યું, “પેલું કામ તમને સોંપ્યું હતું તે કર્યું છે કે નથી કર્યું ? જરા બોલશો ખરા ?”
વકીલ તો મેરીની બોલવાની આવી રીત-ભાત જોઈને સ્તબ્ધ જ થઈ ગયો.
અબ્રાહમ લિંકને ખૂબ શાંતિથી મેરીને ઉત્તર વાળ્યો, “તમે મને સોંપેલું કામ યાદ છે, પણ એક મહત્ત્વના કામમાં રોકાયેલો હતો તેથી એ કરી શક્યો નથી. હવે વહેલામાં વહેલી તકે એ કરી દઈશ.”
શીલની સંપદા
૩૯
