________________
થોડો સમય આરામ લઈને પુનઃ સંશોધનકાર્ય શરૂ કર્યું અને નવેક વર્ષમાં તો ફરી નવા સંશોધનો લઈને માનવજાતને ઉપયોગી બની રહ્યા. એમણે માનવી અને પ્રાણીને થતા અનેક રોગોનું પૃથક્કરણ કર્યું. મરઘાનાં બચ્ચાંને થતો ચિકન કૉલેરા નામના રોગનો ઊંડો અભ્યાસ કરીને ૧૮૮૦માં એના ઉપાય રૂપે રસીની શોધ કરી. ૧૮૮૧માં પ્રાણીને થતા એન્ટેક્સ નામના રોગનાં કારણોનો ઊંડાણપૂર્વક તાગ મેળવીને એના નિવારણની રસી તૈયાર કરી અને ૧૮૮૫ની છઠ્ઠી જુલાઈએ હડકવા સામે જગતના સેંકડો માનવીઓને જીવતદાન આપતી રસી તૈયાર કરી,
એમની આ સિદ્ધિ માનવજાતને માટે કલ્યાણકારી બની. આમ પક્ષાઘાત પછીનાં વીસ વર્ષમાં જમણા હાથ અને જમણા પગની સહાયથી આ મહાન વિજ્ઞાનીએ અભુત શોધો કરી. હકીકત એ છે કે એમના જીવનનું સર્વોત્તમ સંશોધનકાર્ય એમણે આ વિકલાંગ અવસ્થામાં કર્યું.
અમેરિકાના ૨૮મા પ્રમુખ વૂડો
વિલ્સનને એમના સલાહકારે કહ્યું કે ડરે તે. ‘અમેરિકાના નૌકાદળે ભવ્ય પરાક્રમ
કરીને યશસ્વી વિજય મેળવ્યો છે.' બીજા
વિખ્યાત બંદર ધરાવતા મેક્સિકોના શહેર
વેરા કૂઝ પર અમેરિકાના નૌકાદળે યશસ્વી વિજય મેળવ્યો છે. હવે અમેરિકાના લશ્કરને માટે મેક્સિકો શહેરને નિશાન બનાવીને ધ્વંસ કરવાનું સરળ બન્યું હતું. ચોતરફ અમેરિકાના વિજયની પ્રશંસા થતી હતી.
ઘણા સૈનિકોની કુરબાનીની ઈંટ પર વિજયની ઇમારત રચાય છે, એ રીતે અમેરિકાના નૌકાદળના ઘણા યુવાન સૈનિક આ યુદ્ધમાં માર્યા ગયા અને એમના મૃતદેહોને ન્યૂયોર્ક લાવવામાં આવતા હતા. ન્યૂયૉર્કમાં એમની રાષ્ટ્રસન્માન સાથે મોટા પાયે અંતિમ યાત્રા યોજી હતી.
અમેરિકાના પ્રમુખ વડો વિલ્સને આમાં મુખ્ય શોક પ્રદર્શક તરીકે ભાગ લેવાનું નક્કી કર્યું. પ્રમુખના સલાહકારે એમ કહ્યું કે ચોતરફ વિજયનું વાતાવરણ છે, ત્યારે તમે શા માટે અંતિમ વિધિ શોકગ્રસ્ત કાર્યક્રમમાં જાવ છો ? અમેરિકાના પ્રમુખ વૂડો વિલ્સને જણાવ્યું, “આ કોઈ
શીલની સંપદા ૧૪૭
જૂન્મ : ૨૭ ડિસેમ્બર ૧૮૨૨, ડોલે, ન્યા અવસાન : ૨૮ સપ્ટેમ્બર ૧૮૯૫, સેન્ટ ક્લાઉડ, પૅરિસ નજીક
૧૪૬ શીલની સંપદા
