________________
યુવાન હર્બર્ટના ચહેરા પર આનંદ છલકાઈ ઊઠ્યો. સંગીતકારનું ઔદાર્ય જોઈ ખુશખુશાલ થયો. એણે હૉલનું ભાડું, વીજળીનું બિલ, નાસ્તાનો ખર્ચ, છપામણીનું બિલ તથા અન્ય ખર્ચા બાદ કરીને બાકીની ૨કમ સંગીતકારને આપી.
આ ઘટનાને બે-ચાર દિવસ વીતી ગયા. એક દિવસ એ સંગીતકાર સ્વયં યુવાન વિદ્યાર્થી હર્બર્ટને મળવા આવ્યો અને એને કહ્યું,
“તમે ઘણી આશા સાથે મારો કાર્યક્રમ રાખ્યો હતો. મારાથી તમને નિરાશ ન કરાય. તમે નફો મેળવીને અભ્યાસ આગળ વધારવા ચાહતા હતા, તો મારી આ રકમ સ્વીકારો.”
યુવાન
હર્બર્ટ સંગીતકારની મહાનતા જોઈને હૃદયથી ઉપકારભાવ
અનુભવી રહ્યા. સમય જતાં આ હર્બર્ટ હૂવર અમેરિકાના પ્રમુખ બન્યા, પણ પેલા પોલૅન્ડના મહાન સંગીતકારનું ઔદાર્ય જીવનભર યાદ કરતા
રહ્યા.
૯૪
જન્મ : ૧૦ ઑગસ્ટ ૧૮૭૪, અવસાન : ૨૦ ઑક્ટોબર, ૧૯૬૪
શીલની સંપદા
જ્યોર્જ વૉશિંગ્ટન (ઈ. સ. ૧૭૩૨ - ઈ. સ. ૧૭૯૯) અગિયાર
અદમ્ય વર્ષના હતા ત્યારે એમના પિતાનું અવસાન થયું. તેઓ ઓરમાન ભાઈ
અભ્યાસવૃત્તિ સાથે માઉન્ટ વરનોનની પોતાની જાગીર
પર વસવા આવ્યા. બાળક જ્યોર્જ વૉશિંગ્ટનને દરિયાકાંઠે સહેલગાહે જવાની તીવ્ર ઉત્કંઠા હતી, એની માતા એને હંમેશાં હતોત્સાહ કરતી હતી.
બાળપણમાં અભ્યાસ માટે ફી મેળવવાનાં એમને ફાંફાં હતાં. ઓરમાન માતા કે ઓરમાન ભાઈ કશું આપતા નહીં, રંતુ આ બાળકમાં અભ્યાસની ધગશ એટલી કે કોઈ ને કોઈ શોધતો રહેતો.
એક દિવસ એ નજીકની નિશાળના આચાર્ય પાસે ગયો. ગભરાટ વગર એમની પાસે પહોંચીને પોતાની આર્થિક સ્થિતિની વાત કરી. આની સાથોસાથ ભણવાની લગનીનો પણ ખ્યાલ આપ્યો.
નિશાળના આચાર્યે કહ્યું, “તારી વિકટ આર્થિક સ્થિતિને કારણે હું તારે માટે નિઃશુલ્ક શિક્ષણની વ્યવસ્થા કરું, પરંતુ એના બદલામાં તારે કંઈક કામ કરવું પડશે.”
શીલની સંપદા
૯૫
