________________
( ૧૦ ) આપના હૃદયને યથાર્થ હાલ કહે.
તે ઉપર નાગારથીએ કહ્યું-“હે વારિ! મહારા ધ્યાનમાં એમ આવ્યું કે- અમારું આજે અસંખ્યાત ધન છે, સામ્રાજ્યનું સુખ દેવાવાળી જે સમ્પરા છે, હેને અમારી પાછળ કેણ ભગવશે? અમારા નેકર ચાકરે અને દાસ-દાસીઓની શી દશા થશે? પુત્રના અભાવથી મહારૂં ચિત્ત ધન-એશ્વર્યના ધ્યાનમાં અન્ન સમયમાં પણ રહેશે. આજ વિચાર મહારા મનને આકુલિત કરી રહયા છે. પુત્ર વિના સંસારનાં દરેક સુખો વ્યર્થ છે. પુત્રહીનને સ્નેહ ધન તરફથી કદિ નથી હઠતે, કિન્તુ પુત્રવાનને ઉત્તરાધિકારી હેવાથી સન્તોષ રહે છે, અત એવ પુત્ર વિના મનુષ્ય અનેક પ્રકારની લાલસાઓના બંધમાં પડે છે. હે પ્રિયે! આજે હુને પુત્રની ચિન્તાજ અત્યંત દુઃખિત કરી રહી છે. આ
સ્વામીનાં આ વચને શ્રવણ કરીને સુલસાએ પુન:કહેવું આરંભ ક્યું –
હે પ્રાણેશ્વર! આપને વિચાર સંપૂર્ણ રીત્યા ઠીક નથી, શું નરકમાં પડતા મનુષ્યને પુત્રો બચાવી શકે છે? મનુષ્યને પિતાના દુષ્કૃત્યનું ફળ પોતાને જ ભેગવવું પડે છે. જુઓ બ્રહ્મદત્ત ચકવાર્તિના ઘણા પુત્ર હતા, પરંતુ તેનું દુકૃત્ય એવું હતું કે તેને વૃદ્ધાવસ્થામાં અબ્ધ થવું જ પડયું. સાચું પૂછો તો પુત્રથી હાનિ પણ થાય છેજ. જુઓ ધૃતરાષ્ટ્રના ગેત્રને, પુત્રથી જ ક્ષય થયો, રાવણના પિતાને
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com