________________
મોહનીય વિના પાંચકર્મની ઉદીરણા થાય છે. તથા ક્ષપકની અપેક્ષાએ ૭મા થી ૧૦મા ગુણઠાણાની છેલ્લી આવલિકા બાકી રહે ત્યાં સુધી છ કર્મની ઉદીરણા થાય છે અને ૧૦મા ગુણઠાણાની છેલ્લી આવલિકાથી માંડીને ૧૨મા ગુણઠાણાની છેલ્લી આવલિકા બાકી રહે ત્યાં સુધી મોહનીય વિના પાંચકર્મની ઉદીરણા થાય છે.
પાંચકર્મની ઉદીરણાનો કાળ જઘન્યથી એકસમય અને ઉત્કૃષ્ટથી અંતર્મુહૂર્ત છે. કારણકે જે જીવ ઉપશમશ્રેણીમાં ૧૧મા ગુણઠાણે એક સમય રહીને બીજા સમયે આયુષ્ય પૂર્ણ થવાથી દેવમાં ઉત્પન્ન થાય છે ત્યાં તેને દેવભવના પ્રથમસમયે જ આઠે કર્મની ઉદીરણા શરૂ થઇ જાય છે. તેથી તે જીવને પાંચ કર્મની ઉદીરણા એક જ સમય થાય છે. એટલે જઘન્યથી પાંચ કર્મની ઉદીરણાનો કાળ એક સમય છે. તથા ઉપશમકને ૧૧મા ગુણઠાણાના અંતર્મુહૂર્તમાં અને ક્ષપકને ૧૦મા ગુણઠાણાની છેલ્લી એક આવલિકાથી ૧૨મા ગુણઠાણાની છેલ્લી એક આવલિકા બાકી રહે ત્યાં સુધીના અંતર્મુહૂર્તમાં પાંચ કર્મની ઉદીરણા હોય છે. તેથી ઉત્કૃષ્ટથી પાંચકર્મની ઉદીરણાનો કાળ અંતર્મુહૂર્ત છે.
છ કર્મની ઉદીરણાનો કાળ જઘન્યથી એકસમય અને ઉત્કૃષ્ટથી અંતર્મુહૂર્ત છે, કારણકે કોઇક જીવ ઉપશમશ્રેણીથી પડતાં ૧૦મા ગુણઠાણે એકસમય રહીને, આયુષ્ય પૂર્ણ થવાથી, બીજા સમયે દેવમાં ઉત્પન્ન થાય છે. ત્યાં તેને દેવભવના પ્રથમ સમયથી જ આઠેકર્મની ઉદીરણા શરૂ થઇ જાય છે. તેથી તે જીવને ૬ કર્મની ઉદીરણા એક જ સમય થાય છે. એટલે જઘન્યથી છ કર્મની ઉદીરણાનો કાળ એકસમય છે. અને ઉપશમશ્રેણીમાં ૭મા ગુણઠાણાથી ૧૦મા ગુણઠાણા સુધી ૬ કર્મની ઉદીરણા થાય છે. તે ત્રણે ગુણઠાણાનો કાળ અંતર્મુહૂર્ત છે. તેથી ઉત્કૃષ્ટથી ૬ કર્મની ઉદીરણાનો કાળ અંતર્મુહૂર્ત છે.
૫૭