________________
પ્રમત્તાદિ-૫ ગુણઠાણે કર્મબંધના કારણો કષાય અને યોગ છે અવિરતિ અને મિથ્યાત્વ નથી. કારણકે ત્યાં અપ્રત્યાખ્યાનીય કષાયનો ઉદય ન હોવાથી અવિરતિ બંધહેતુ ન હોય અને મિથ્યાત્વનો ઉદય ન હોવાથી મિથ્યાત્વ બંધહેતુ ન હોય. ' ઉપશાંતમોહાદિ-૩ ગુણઠાણે કર્મબંધનું કારણ એક જ યોગ છે. કષાયાદિ-૩ નથી. કારણકે ત્યાં મોહનીયકર્મનો સંપૂર્ણ ઉપશમ કે ક્ષય થયેલો હોવાથી કષાયનો ઉદય હોતો નથી. તેથી કષાય બંધહેતુ ન હોય અને ઉપર કહ્યાં મુજબ અવિરતિ બંધહેતુ અને મિથ્યાત્વબંધહેતુ પણ હોતો નથી.
અયોગગુણઠાણે યોગ ન હોવાથી એકે ય બંધહેતુ હોતો નથી. કઈ પ્રકૃતિ કયા બંધહેતુથી બંધાય છે ? चउमिच्छमिच्छअविरइपच्चइया सायसोलपणतीसा । जोग विणु तिपच्चइयाऽऽहारगजिणवजसेसाओ ॥५३॥ चतुर्मिथ्यामिथ्याऽविरतिप्रत्ययिकाः सातषोडपञ्चत्रिंशतः । योगान् विना त्रिप्रत्ययिका आहारकजिनवर्जशेषाः ॥५३॥
ગાથાર્થ શતાવેદનીયનો બંધ મિથ્યાત્વાદિ-૪ હેતુથી થાય છે. નરકત્રિકાદિ-૧૬ પ્રકૃતિનો બંધ મિથ્યાત્વહેતુથી થાય છે. તિર્યચત્રિકાદિ-૩૫ પ્રકૃતિનો બંધ મિથ્યાત્વાદિ-૨ હેતુથી થાય છે અને આહારકદ્ધિક તથા જિનનામ વિના બાકીની સર્વે (૬૫) પ્રકૃતિનો બંધ યોગ વિના મિથ્યાત્વાદિ-૩ હેતુથી થાય છે.
વિવેચન :- બંધયોગ્ય જ્ઞાનાવ૫ + દર્શના૦ ૯ + વેદનીય૨ + મોહનીય- ૨૬ + આયુષ્ય-૪ + નામ- ૬૭ + ગોત્ર-૨ + અંતરાય-૫ = ૧૨૦ પ્રકૃતિ છે. તેમાંથી શાતાવેદનીયકર્મ ૧થી૧૩ ગુણઠાણા સુધી બંધાય છે. તેથી મિથ્યાત્વગુણઠાણે શાતાવેદનીયના બંધનું
હું ૨૦૯૬ ૧૪.
