________________
(૨) પ્રાણની અવિરતિ :
(1) મુખમાં સચિત્ત મીઠું નાંખવું, સચિત્ત માટી ઉપર પગ મૂકવો, દાળમાં મીઠું નાંખવું વગેરે પૃથ્વીકાયની હિંસાથી અટકવું નહીં, તે પૃથ્વીકાયની અવિરતિ કહેવાય છે.
(2) સચિત્ત પાણી પીવું, બરફના ટુકડા કરવા. સચિત્ત પાણીથી સ્નાન કરવું વગેરે જલકાયની હિંસાથી અટકવું નહીં, તે જલકાયની અવિરતિ કહેવાય છે.
(3) ચૂલો સળગાવવો, લાઈટ કરવી વગેરે અગ્નિકાયની હિંસાથી અટકવું નહીં, તે અગ્નિકાયની અવિરતિ કહેવાય છે.
(4) પવન નાંખવો, ફૂંક મારવી વગેરે વાયુકાયની હિંસાથી અટકવું નહીં, તે વાયુકાયની અવિરતિ કહેવાય છે.
(5) કાકડી કાપવી, લીલા ઘાસ પર પગ મૂકવો, ફુલો ચૂંટવા વગેરે વનસ્પતિકાયની હિંસાથી અટકવું નહીં, તે વનસ્પતિકાયની અવિરતિ કહેવાય છે.
(6) જવાકૂલભૂમિ ઉપર પગ મૂકવો, ચૂલો પૂંજ્યા વગર સળગાવવો વગેરે ત્રસકાયની હિંસાથી અટકવું નહીં, તે ત્રસકાયની અવિરતિ કહેવાય છે.
એ રીતે, અવિરતિ કુલ-૧૨ પ્રકારે છે. ગુણસ્થાનકમાં મૂળબન્ધ હેતુ :नव सोल कसाया पनर जोग इय उत्तरा उ सगवन्ना । इग चउपणतिगुणेसु चउतिदुइगपच्चओ बंधो ॥५२॥ नव षोडश कषायाः पञ्चदश योगा इत्युत्तरास्तु सप्तपञ्चाशत् । एक चतुष्पञ्चत्रिगुणेषु, चतुस्त्रिद्वयेकप्रत्ययो बन्धः ॥५२॥
ગાથાર્થ - નવ અને સોળ એમ ર૫ પ્રકારે કષાય છે. યોગ-૧૫ પ્રકારે છે. એટલે બંધહેતુના ઉત્તરભેદ કુલ-૧૭ થાય છે.
૯૨૦૭ છે
