Shad Darshan Samucchay

Author(s): Luigi Suali
Publisher: Asiatic Society

Page 66

घड्दर्शनसमुच्चयः सटीकः ।
इन्द्रियार्थमन्त्रिकर्षात्पन्नत्ववर्जाणि च ज्ञानादिविशेषणनि प्रत्यक्षसूत्रादत्रापि संबन्धनौयानि । एषां च व्यवच्छेद्यानि प्रागुक्तानुमारेण खयं परिभाव्यानि। तथा द्वितीयलिङ्गदर्शनपूर्विकाया
अविनाभावसंबन्धस्मृतेस्तत्पूर्वकपूर्वकत्वात्तजनकस्यानुमानवनि5 त्यर्थमर्थोपलब्धिग्रहणं कार्य, स्मृतेस्वर्थ विनापि भावात् । ततो ऽयमर्थः। अर्थोपलब्धिरूपमव्यभिचरितमव्यपदेश्यं व्यवसायात्मकं ज्ञानं तत्पूर्वकपूर्वकं यतो लिङ्गादेः समुपजायते तदनुमानमिति १ । तथा ते वे प्रत्यचे लिङ्गलिङ्गिसंबन्धदर्शनं लिङ्ग
दर्शनं च पूर्व यस्य तत्तत्पूर्वकमिति विग्रहविशेषाश्रयणादनु10 मानस्याध्यक्षफलदयपूर्वकत्वं ज्ञापितं द्रष्टव्यम् २ । तथा तानि प्रत्यक्षादिसर्वप्रमाणानि पूर्व यस्य तत्तत्पूर्वकमिति विग्रहविशेषाश्रयणेन सर्वप्रमाणपूर्वकत्वमप्यनुमानस्य लभ्यते । न च तेषां पूर्वमप्रकृतत्वात्कथं तच्छब्देन परामर्श इति प्रेर्यम् । यतः साक्षा
दप्रकृतत्वेऽपि प्रत्यक्षसूचे व्यवच्छेद्यत्वेन प्रकृतत्वादिति। अस्यां 15 व्याख्यायां नाव्याप्यादिदोषः कश्चनापि। ये तु पूर्वशब्दस्यैकस्य
लुप्तस्य निर्देशं नाभ्युपगच्छन्ति, तेषां प्रत्यक्षफलेऽनुमानत्वप्रमक्तिः, तत्फलस्य प्रत्यक्षप्रमाणपूर्वकत्वात्। अथाकारकस्याप्रमाणत्वात्कारकलं लभ्यते। ततोऽयमर्थः। अव्यभिचारिताव्यपदेश्यव्यवसा
यात्मिकार्थीपलब्धिजनकमेवाध्यक्षफलं लिङ्गज्ञानमनुमानमिति 20 चेत् । उच्यते । एवमपि विशिष्टज्ञानमेवानुमानं प्रसज्यते । न
च ज्ञानस्यैवानुमानत्वं स्मृत्यनुमानागमसंशयप्रतिभाखनज्ञानोहाः सुखादिप्रत्यचमिच्छादयश्च मनसो लिङ्गानौति वचनात्सर्वस्य