________________
૩૭
I
અહીત કર્યા વિના પેાતાનુ જીવન વ્યતિત કરે છે. જ્યારે ત્યંત માન સમયમાં જણાય છે કે માનવી ધનના ઢગલા ખડકવા અને વિવેકને નેવે મુકી વિલાસે ભાગવવા જ જાણે જનમ્યા હાય તેવી તેની કાર્યવાહી દેખાય છે. એટલે જ અમારે તેવા આત્માની યા ચિંતવતા કહેવું પડે છે કે આવું જીવન જીવનારા માનવો કરતાં મૃગલાઓનું જીવન અતી ઉત્તમ છે. જે માનવીઓનું જીવન અનીતિ, જુઠ, દગાબાજી, સ્વચ્છંદતા, કષાય, અને રાગદ્વેષની જવાળાઓથી ભરેલું છે તે માનવીએ ખરેખર જમીન ઉપર ભાર કરનારા છે પણ ! તેઓનું આવું જીવન ખન્યું કેમ ? તે તેના એક જ જવાબ છે કે શરૂઆતથી જ જે સુસ ંસ્કારનું સીંચન થવુ જોઇએ તે ન થતાં કુસ'સ્કારાથી જકડાઇ ગયા છે.
જેની પાસે સુસંસ્કાર રૂપી ધનના ઢગલા છે તે માનવી આ તિર્થ્યલાકમાં પણ દેવનીજેમ પૂજાય છે. અને જેની પાસે કુસ'સ્કાર રૂપ વિષ્ટાના ઢગલેા છે. તે આત્માપતનને પંથે પડી દુઃખેાની પરપરાને વધારી હડધૂત થઈને અધઃપતનની ઉંડી ખાઇમાં પડી રહ્યો છે.
વર્તમાનમાં આર્યાવર્તીની આદશ સસ્કૃતિએ પશ્ચિમના માર્ગે વળાંક લીધા છે જ્યારે પશ્ચિમની સંસ્કૃતિએ આર્યાવના માનવીએ ઉપર હુમલેા કરી પેાતાની પકડ જમાવી છે. અંતરના ઉંડાણુમાં વિચાર કરશેા તે તમને જણાશે કે આર્યાવર્તની આદશ સંસ્કૃતિ કયાં જઈને ઉભી છે, કેટલું અધઃપતન થયું છે.