________________
૯૮
મનુષ્ય જીવનની મહત્તા પણુ મનને જ આભારી છે. શુદ્ધ મન દ્વારાજ માનવી મહાન છે. બાકી તે પાગલ અને પશુ કરતાં પણ હિન કાટીમાં ખપે છે.
આત્મા સાથે સીધા સબંધ જો કોઇ પણ વસ્તુ હોય તે તે મન છે. આખા શરીરનું મુખ્ય યંત્ર મન છે. મન દ્વારા જ બધા જ વ્યવહારશ ચાલે છે. મુખ્યયંત્ર બગડી જાય ત્યારે તમામ વ્યવહારો અટકી પડે છે.
શહેરનું મુખ્ય પાવર હાઉસ બગડી જતાં ગમે તેટલા પ્રયત્ના કરવા છતાં પણ જો કામ કરતું ન થાય તેા એક પણ વીજળીના દીવા થઈ શકતા નથી તે સહુ કોઈના અનુભવની વાત છે. એટલી જ સ્પષ્ટ હકીકત આ છે. મનનુંયંત્ર મગડી ગયા પછી જે તેને સુધારવાની દિશામાં પ્રયત્ના ન થાય તે શરીરનું એક પણ અવયવ વ્યવસ્થિત કામ આપતું નથી.
મનને શુદ્ધ પવિત્ર અને તદુરસ્ત રાખવું જરૂરી છે. એ તંદુરસ્ત અને શુદ્ધ કેમ રહી શકે તે સમજાવવા માટેજ આજના વિષય રાખ્યા છે પણ તે પહેલા આપણું મન કઈ રીતે ખાવાઈ ગયું છે કે ખવાઇ ગયું છે તે સંબધી વિચાર કરવા જરૂરી છે.
બાળક જન્મે છે, ત્યારે તેનું મન દર્પણુ જેવું ચાકખું હાય છે પછી જેમ જેમ માટા થતા જાય છે તેમ તેમ તેનું મન અશુદ્ધ અને ાના ડાઘાથી મેલું અનતુ જાય છે.
