________________
૩૫
શાસ્ત્રકાર મહારાજા ભન્યજીવાને ઉદ્દેશી ફરમાવે છે કે અનાદિ કાળથી આ આત્મા સંસારસાગરમાં અજ્ઞાન ઢશાને લીધે અધમનીને જ ભમી રહ્યો છે.
જેમ કાઈપણ પ્રવાસી સાગરના છેડા શેાધી શકતા નથી તેમ આ સસારના પશુ છે। નથી. તેથી તેને સાગરની ઉપમા આપવામાં આવી છે. જેમ સાગરમાં મેટા મગરમચ્છ, જલચર જીવા, કાળમી’ઢ પથ્થરોથી ખડકાયેલા ખડકો રહેલા છે. તેમ સ’સારમાં કષાયારૂપી મેાટા મગરમચ્છે રહેલા છે. અને આશારૂપી ખડકાની સાથે વધુથંભ્યા અઢુનિશ રાગદ્વેષ રૂપી મેાજાએ ઉછળી રહેલા છે. આ આત્મા અનાદિ કાળથી આ સસારસાગરના તળીએ (નીગાદમાં ) પડથો હતા. ત્યાં તેની સ્થિતિ અતિ ખરાખ હતી. એક શરીરમાં અનંતા આત્માઓની ભાગીદારી હતી. શ્વાસેાશ્વાસની ક્રીયા, આહારની ક્રીયાએ સાથે જ થતી એવી ભચકર દશા આ આત્માની હતી. ત્યાંથી ભવિતવ્યતાના ચેાગે કરીને આ આત્મા એકેન્દ્રીયપણાને પામ્યા. ખાદ ઉત્તરાત્તર પુણ્યની વૃદ્ધિ કરતા, અનુક્રમે એઈન્દ્રીય, તેઈન્દ્રીય, ચોરેન્દ્રીય, અસ'ની પચેન્દ્રીય, સન્નીતિયચપ ચેન્દ્રીયપણુ પામ્યા. પુણ્યરૂપી ખજાના વેચી, આ આત્મા આયભૂમિમાં માનવી તરીકે ઉત્પન્ન થયેા. જ્યાં સંસ્કારીક અને શ્રાવક કુળની પ્રાપ્તિ થઈ. કર્મની ભયકર એડીઓથી બધાયેલા
આ આત્માને, કર્મની મેડીએ તેાડવા માટેના સાધન તરીકે નિરજન, નિરાગી, નિર્મોહી એવા વિતરાગ દેવની, પચ મહાવ્રતના પાલન કરવામાં તત્પર, સ્વ અને પરંતુ એકાંતે