________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૧. વાયુ આકાશના આધારે છે. ૨. પાણી વાયુના આધારે છે. ૩, પૃથ્વી પાણીના આધારે છે. ૪. ત્રસ જીવ અને સ્થાવર જીવ પૃથ્વીના આધારે છે. ૫. અજીવ જીવના આધારે છે. ૬. જીવ કર્મના આધાર પર છે. ૭. જીવ અજીવ સંગૃહિત છે. ૮, જીવ કર્મસંગૃહિત છે.” શિખીકુમાર : “ભગવનું, શા માટે લોકની સ્થિતિ આઠ પ્રકારની કહેવામાં આવી છે? વાયુ... આકાશ આદિના આધારની વાતો કેવી રીતે ઘટે છે?'
આચાર્યદેવ : “જેમ કોઈ મશકને હવાથી પૂરી ભરીને, એનું મોટું બાંધી દેવામાં આવે, પછી વચ્ચેથી મશકને બાંધીને, મોટું ખોલી નાંખવામાં આવે, તેમાંથી હવા નીકળી જાય પછી પાણી ભરીને મોઢા પર ગાંઠ મારી દેવામાં આવે, પછી વચ્ચેનું બંધન ખોલી નાંખવામાં આવે - તો હવા ઉપર પાણી રહેશે! એટલે પાણીનો આધાર હવા બની કે નહીં?” શિખીકુમાર : “ભગવનું, પાણી હવા ઉપર રહેશે?”
આચાર્યદેવ : “આ રીતે આકાશ ઉપર હવા રહે છે, હવા ઉપર પાણી.. વગેરે ક્રમ સમજવો. લોકની આઠ પ્રકારની સ્થિતિ આ રીતે છે.”
શિખીકુમાર : “આપે કહેલી આઠ પ્રકારની સ્થિતિ સમજાઈ. ભગવનું, મારો બીજો પ્રશ્ન એ છે કે જીવ અને પુદ્ગલ શું પરસ્પર સંબદ્ધ છે? પરસ્પર અડેલા છે? પરસ્પર એકબીજામાં મળી ગયેલા છે? પરસ્પર સ્નેહ-પ્રતિબદ્ધ છે ને મળીને રહે છે?'
આચાર્યદેવ : “હા, એ પ્રમાણે છે.” શિખીકુમાર : “ભગવનું, એનું કારણ શું?”
આચાર્યદેવ : “કુમાર મુનિ, જેમ કોઈ પાણીથી ભરેલું સવર હોય, તેમાં કોઈ મનુષ્ય છિદ્રવાળી નાવ લઈને પ્રવેશ કરે, છિદ્રોમાંથી નાવમાં પાણી ભરાય ને? પાણીથી ભરાયેલી નાવ પછી નીચે જવાની ને?' શિખીકુમાર : “હા, ભગવનું, નીચે.... સરોવરના તળિયે જઈને બેસવાની.” આચાર્યદેવ : “જીવ અને પુદ્ગલ, આ જ રીતે પરસ્પર બંધાયેલાં છે.” શિખીકુમાર : “ભગવંત, આપે મારા પ્રશ્નોનું સમાધાન કરી, મારા પર મહાન અનુગ્રહ કર્યો.'
0 0 0 ક્યારેક ક્યારેક શિખીકુમાર મુનિ આચાર્ય વિજયસિંહની પાસે એક-એક બે-બે
ભાગ-૧ ( ભવ ત્રીજો
For Private And Personal Use Only
