Sadhna Path

Author(s): Yashovijaysuri
Publisher: Vardhaman Sevanidhi Trust

Page 69

ભીતરની વૈભવી દુનિયા એકવાર ત્યાંના શાસક બાજીરાવ પેશ્વાને ખ્યાલ આવ્યો કે પોતાના રાજ્યમાં આવા મોટા વિદ્વાન રહે છે, તો પોતે એમના માટે કંઈક કરે. રાજ્યના અતિથિગૃહમાં એમને રહેવાનું કહી શકાય, ત્યાં જ તેઓ ભોજન લે અને શાસ્ત્રસંરચના કર્યા કરે; પોતાને લાભ મળે.
બાજીરાવ પેશ્વા એક દિવસ નાગભટ્ટની ઝૂંપડીએ આવ્યા. પોતે તેમની સેવા કરવા માગે છે એમ કહી રાજ્યના અતિથિગૃહમાં પધારવાની વિનંતી કરી.
નાગભટ્ટે કહ્યું : તમે મારી સેવા કરવા માગો છો ને ? પેશ્વા કહે : હા, જી.
નાગભટ્ટ કહે: તો બેસો અહીં. શાસ્ત્રની આ પંક્તિ બરોબર બેસતી નથી; જરા એનો અર્થ કરી આપો તો !
બાજીરાવ કહે : મારો તો આ વિષય જ નથી, મહારાજ ! મને શી રીતે આનો અર્થ સૂઝે ?
નાગભટ્ટ કહે : તો બીજી કોઈ જ સેવાની મારે જરૂર નથી. પેશ્વા નાગભટ્ટની નિઃસ્પૃહતાને નમી રહ્યા.
ભોગ અને ઉપભોગ સ્વગુણોનો. એક ગુણને સાધક એક દિવસમાં વારંવાર અનુભવશે તો એને ઉપભોગ કહેવાશે. દિવસમાં એકાદ વાર અનુભૂતિ થાય સ્વગુણની તો એ ભોગ.
દ્રષ્ટાભાવના-દર્શનગુણના ભોગની વાત લઈએ. કેવો આનંદ સાધક પાસે એ વખતે હોય છે ?
પૂ. દેવચન્દ્રજી મહારાજના જીવનની એક ઘટના યાદ આવે છે. એક ઉપાશ્રયમાં તેઓશ્રી પ્રવચન આપી રહ્યા હોય છે. ભાવકો એકચિત્તે જ્ઞાની ગુરુદેવને સાંભળી રહ્યા છે. તે સમયે પાછળની ઝાડીમાંથી એક સાપ
૫૮
સાધનાપથ