________________
પોતાના ઘર ભણી થયું કે સાહેબને આરામનો સમય હવે થઈ ગયો હશે. પણ આવડા મોટા વિદ્વાનને “તમે જાઓ” એવું પણ કેમ કહેવાય ?
પહેલ આઈન્સ્ટાઈને કરી : ઊઠશું હવે ? જજમાને કહ્યું : હા જી, ગાડી તૈયાર છે. આપને ઘર સુધી મૂકી જશે. ફરી ક્યારેક પગલાં કરજો. ત્યારે આઈન્સ્ટાઈનને ખ્યાલ આવ્યો કે બીજાના ઘરને પોતાનું ઘર પોતે સમજી બેઠેલા.
વિભાવ તો પરનું ઘર છે જ. ક્ષાયોપથમિક ભાવના ક્ષમા આદિ ગુણો પણ પર જ છે. ક્ષાયિક ભાવના ગુણો જ પોતાના છે. આ લયમાં સ્તવનાની કડી શરૂ થાય છે :
લાયોપથમિક ગુણ સર્વ થયા તુજ ગુણરસી હો લાલ, સત્તા સાધન શક્તિ વ્યક્તતા ઉલ્લસી હો લાલ; હવે સંપૂરણ સિદ્ધિ તણી શી વાર છે હો લાલ, દેવચન્દ્ર જિનરાજ જગત આધાર છે હો લાલ. ૭
સાધકની લાયોપથમિક ગુણોની ભૂમિકા છે. એ ભૂમિકા સુદઢ થતાં સાધક ક્ષાયિક ગુણોનો ઇચ્છુક બને છે અને એ ગુણોને પ્રાપ્ત કરવાની તેની શક્તિ ક્રિયાન્વીત બને છે. સાધક પૂછે છે પ્રભુને : હવે સંપૂર્ણ સિદ્ધિની કેટલી વાર છે ? પ્રભુ ! તમે જ ત્રણ જગતના પ્રાણીગણના આધારરૂપ છો. કારણ કે જેટલા સિદ્ધિપદને પામ્યા, પામે છે અને પામશે તે તમારી મુદ્રાને જોઈને, પ્રશમરસ સભર આપની મુદ્રા સાથે ઓતપ્રોત થઈને જ પામ્યા છે, પામે છે, પામશે.
ક્ષાયોપથમિક ગુણોની ભૂમિકાને સુદઢ બનાવવી.
જ્ઞાન ગુણ ક્ષયોપશમભાવે અત્યારે છે. સૂત્ર પોરિસી અને અર્થ પોરિસીમાં જ્ઞાન ઘૂંટાવું જોઈએ.
૧ ૨૦
સાધનાપથ
