________________
તન્મયતા
આ અભેદ મિલનની એક સરસ વિધિ ભણી ઇશારો પૂજ્યપાદ
માનવિજય મહારાજે કર્યો :
મનમાંહિ આણી વાસિયો, હવે કેમ નીસરવા દેવાય;
જો ભેદ રહિત મુજસું મિલો, તો પલકમાંહિ છૂટાય.’
પ્રભુને મનમાં પધરાવ્યા. બસ, હવે પ્રભુને શી રીતે જવા દેવાય ? અભેદ મિલન થાય તો જ પ્રભુને છોડું !
ભક્ત પાક્કો છે ને !
યોગ
પ્રભુ સાથે. યોગ પ્રભુની મુદ્રા સાથે.
પંડિત હરિભદ્ર માર્ગમાં ચાલ્યા જતા હોય છે. સામેથી મદમત્ત હાથી ધસ્યો આવે છે. જીવ બચાવવા તેઓ બાજુના જૈન દહેરાસરમાં પેસી ગયા. તીર્થંકર પ્રભુ પ્રત્યે બહુમાન તો નહિ જ. પ્રભુને જોયા અને કહ્યું :
वपुरेव तवाचष्टे स्पष्टं मिष्टान्न भोजिताम् ।
न हि कोटरसंस्थेऽग्नौ, तरुः शाङ्मलायते ॥
તમારું શરીર જ કહે છે કે મિષ્ટાન્ન વગેરે સારું લઈ રહ્યા છો. (નહિતર, આટલી પુષ્ટતા શરીરની અને મુખની આવી કાન્તિ ક્યાંથી હોય ?) ઝાડની બખોલમાં અગ્નિ હોય તો ઝાડ નવપલ્લવિત દેખાય નહિ. (તપશ્ચર્યા વગેરે શરીરમાં હોય તો શરીર કૃશ દેખાય.)
એ જ પંડિત હરિભદ્ર મુનિ હરિભદ્ર બન્યા અને પ્રભુનાં દર્શને આવ્યા ત્યારે ઉપરનો જે શ્લોક સહેજ ફેરફાર સાથે બોલ્યા :
वपुरेव तवाचष्टे स्पष्टं वीतरागताम् ।
न हि कोटरसंस्थेऽग्नौ, तरुः शाङ्मलाय ते ॥
૧૦૮
સાધનાપથ