________________
તન્મયતા
ભગવાન ! તમારું શરીર જ કહે છે કે તમે વીતરાગ છો. બખોલમાં આગ (રાગ) હોય તો વૃક્ષ (વ્યક્તિ) નવપલ્લવિત ન દેખાય.
પહેલાંના દર્શનમાં મુદ્રાયોગ નહોતો. હવેના દર્શનમાં મુદ્રાયોગ છે. અને એ મુદ્રાયોગે મુનિ હરિભદ્રને ‘લલિતવિસ્તરા'ના રચયિતા ભક્ત હરિભદ્રાચાર્યમાં ફેરવ્યા છે.
યોગ.
મુદ્રાયોગ જેવો એક શબ્દ પરંપરામાં છે સદ્ગુરુયોગ. ‘જયવીયરાય!’ સૂત્રમાં ભક્ત પ્રાર્થે છે પ્રભુને ઃ સુહગુરુજોગો. પ્રભુ ! તું મને સદ્ગુરુયોગ
આપ.
બહુ જ મનોવૈજ્ઞાનિક આયામમાં આ પ્રાર્થના ખૂલી છે. ભક્ત પ્રભુને કહે છે કે પ્રભુ ! તું માત્ર સદ્ગુરુ મને આપીને છૂટી જઈ શકતો નથી. તું સદ્ગુરુયોગ મને આપ ! હું સદ્ગુરુનાં ચરણોમાં ઓગળી જાઉં, પીગળી જાઉં, મારું વૈભાવિક હું છિનવાઈ રહે.
સંત કબીરજી યાદ આવે :
પહલે હમ થે ગુરુ નહિ, અબ ગુરુ હૈ હમ નાંહિ;
પ્રેમ ગલી અતિ સાંકરી, તામેં દો ન સમાહિ’
પહેલાં જીવનના કેન્દ્રમાં ‘હું' હતો અને ગુરુ ન હતા. આજે ગુરુ કેન્દ્રમાં છે અને ‘હું’ નથી...
તમારું કેન્દ્રમાં ન હોવું તે યોગ.
સદ્ગુરુયોગને સમજાવતાં હું કહેતો હોઉં છું કે ત્યાં એક વત્તા એક બરોબર એક છે. શિષ્ય છૂ થઈ ગયો ને ! પાણીના ગ્લાસમાં પતાસું કેટલો સમય રહે ?
સાધનાપથ
૧૦૯