________________
પુણ્યતત્વ
૧૧
પાપાનુબંધિ પુણ્ય સુખનો રાગ વધારવાનું કામ કરે છે. આથી મળેલી સુખની સામગ્રીમાં પાપ વધારવાનું જ કામ કરે છે. એનાથી બચવા માટે એને ઓળખીને પરિણામ બદલવાનુંજ કામ કરવું પડે તોજ પુણ્યનો અનુબંધ થાય.
શ્રાવકપણામાં નિરતિચારપણે વ્રતોનું પાલન અખંડપણે કરો પણ સરલ સ્વભાવ ન હોય પેદા કરવાનું લક્ષ્ય પણ ન હોય તો પાપનો અનુબંધ પડ્યા કરે.
સાધુપણાથી માંડીને શ્રાવકને લગતી સઘળી ધર્મક્રિયાના અનુષ્ઠાનો-અષ્ટપ્રકારી પૂજા-ચૈત્યવંદન-સામાયિક વગેરે વ્રત-નિયમ વગેરે ક્રિયાઓથી પુણ્ય બંધાય પણ તે પરિણામને આધારીત પુણ્યાનુબંધી કે પાપાનુબંધી બન્નેમાંથી કોઇપણ બાંધી શકાય છે.
જગતના જીવોને પ્રાથમિક પણેજ સુખનો રાગ શરૂઆતથીજ છોડાવવો અગત્યનો છે. જૈન શાસનથી જ આત્મ કલ્યાણની રૂચિનો માર્ગ મળે એમ નહિ એ માર્ગ ગમે તે દર્શનમાં મલી શકે પણ આત્માના ઉત્થાનની સંપૂર્ણ સાંગોપાંગ સામગ્રીનો રાજમાર્ગ માત્ર જૈન શાસનમાંજ છે. બાકી ઇતર દર્શનમાં જન્મેલા જીવો સરલ સ્વભાવ અને નિઃસ્વાર્થ બુધ્ધિથી મનુષ્ય આયુષ્ય બાંધીને મહાવિદેહ ક્ષેત્રમાં ઉત્પન્ન થઇ આત્મકલ્યાણનો માર્ગ પામી મોક્ષે જઇ શકે છે.
માટે નિઃસ્વાર્થ ભાવે માતા, પિતાની સેવા કરનારને પુણ્યાનુબંધિ પુણ્ય જરૂર બંધાય છે.
ઓધ દ્રષ્ટિમાં પહેલા ગુણઠાણે રહેલા આત્માઓ જે જૈન શાસન પામેલા નથી-જૈન શાસનનું જ્ઞાન નથી એવા આત્માઓ નિઃસ્વાર્થ બુધ્ધિ અને સરલ સ્વભાવથી મન, વચન, કાયાનો વ્યાપાર કરે છે તેને પણ પુણ્યનો અનુબંધ પડે છે તેથી એજ ભવમાં કે ભવાંતરમાં આત્મકલ્યાણ તરફ લઇ જવાનો અનુબંધ એ સાથે બાંધતો જાય છે.
આવા જીવો બીજા જીવોને દુઃખી જોઇને પોતે દુઃખી થાય છે. પોતાની શક્તિ મુજબ દુઃખ દૂર કરે છે. દૂર કરવાનો પ્રયત્ન પણ કરે છે
