________________
૩૭.
શાસન ઉભું છે.
જૈન શાસન ભૌતિક ઇચ્છાઓનો નાશ કરવા માટે જ છે. ઇચ્છાઓ એજ પાપનું મૂળ છે. એ સમજવા માટે જ જૈન શાસન છે.
જૈન શાસન જીવોને ઓળખાણ કરાવે છે કે મને દુઃખ શા માટે આવે છે ? એ ઓળખાવીને તેનાથી બચવા ધર્મની આરાધના કરતાં કરતાં કરીને પુણ્ય કેમ સારૂં બંધાય એ જણાવવા માટે છે.
જો સુખની ઇચ્છાઓ ધર્મ કરતાં કરતાં વધતી હોય તો પાપાનુબંધિ પુણ્ય નિયમાં બંધાય છે એમ કહેવાય. ઇરછાઓ, આશાઓ જ ઘટતી હોય, સંયમીત થતી હોય તો સમજવું કે આંશિક પુણ્યાનુબંધિ પુણ્ય જરૂર બંધાય છે. આથી નક્કી થાય છે કે મનથી, વચનથી, કાયાથી, ધનથી, ધર્મની ક્રિયાઓમાં અનુષ્ઠાનો કરીએ અને અનુકૂળ પદાર્થોમાં રાગ હોય અથવા વધતો જતો હોય તો એનાથી પાપાનુબંધિ પુણ્ય મેળવી રહ્યા છીએ અને રાગ ઘટતો જતો હોય સંયમીત બનતો હોય તો પુણ્યાનુબંધિ પુણ્ય બાંધી રહ્યા છીએ અને આત્મ કલ્યાણમાં આગળ વધી રહ્યા છીએ.
પુણ્યથી મળેલી સામગ્રીમાં જેટલી મારાપણાની બુધ્ધિ એ પાપના અનુબંધનું કારણ છે. ભૂતકાળમાં પાપાનુબંધિ પુણ્ય ભેગું કર્યું હશે તેના કારણે અત્યારે વર્તમાનમાં આપણી મારાપણાની બુધ્ધિ નાશ પામતી નથી. એ મારાપણાની બુદ્ધિનો નાશ કરવા માટે દેવ, ગુર, ધર્મની આરાધના કરવાની છે. દેવ, ગુરૂ, ધર્મમાં મારાપણાની બુદ્ધિ કેટલી ? એ જો ન હોય તો આત્મકલ્યાણ કરવાનું વિચારવાનું આપણું લક્ષ્ય કેટલું?
અભવ્ય જીવો-દુર્ભવ્ય જીવો-ભારેકર્મી જીવો, જીવ, અજીવ, પુણ્ય, પાપ, આશ્રવ, સંવર, નિર્જરા બંધ આ આઠ તત્વોની વિચારણા કરવામાં એટલો ટાઇમ એકાગ્ર ચિત્તે પસાર કરે કે જેના કારણે બધી ખાવા પીવા આદિની પ્રવૃત્તિ ભૂલી જાય. નિરતિચાર ચારિત્રનું પાલન કરે છતાંય પોતાના આત્મામાં રહેલા મિથ્યાત્વને કાઢવાની કદી ઇચ્છા ન જ થાય
