________________
૪૬
પુણ્યતત્વ
પાપાનુબૂધ પાપ
પાપના ઉદયકાળમાં જેટલી શક્તિ હોય એટલી ખર્ચીને દુઃખનો નાશ કરવાનો પ્રયત્ન કરતો જાય તે પાપાનુબંધિ પાપ કહેવાય છે. દુઃખનો નાશ કરવા જેટલો મન, વચન, કાયાનો વ્યાપાર કરીએ તેની સામે પાપનો નાશ કરવા માટેનો જીવનમાં વ્યાપાર કેટલો ? પાપ કરાવનારા ત્રણ પ્રકારના કર્મો કહેલા છે.
(૧) દુઃખ આપનારા કર્મો
(૨) સુખ આપનારા કર્મો (૩) પાપ કરાવનારા કર્મો
આ ત્રણમાંથી આપણે કયા પાપનો નાશ કરવાનો છે ? સવ્વપાવપ્પણાસણો બોલતાં કયા પાપોનો નાશ કરવા ઇચ્છિએ છીએ ? સુખ આપનારા કર્મોનો નાશ ક્યારે થાય એમ માનીને નવકાર ગણાય તે સાચો નવકાર કહેવાય. બાકીના એટલે દુઃખ આપનારા કર્મોથી છૂટકારો મેળવવા માટે અને પાપ કરાવનારા કર્મોનો નાશ કરવા માટે ગણાતો નવકાર વ્યર્થ છે એટલે પાપાનુબંધિ પુણ્ય બંધાવનાર થાય છે.
જો સુખ આપનારા કર્મોથી છૂટવાનો પ્રયત્ન કરીએ તો દુઃખ અને પાપ આવે ખરા ? પાપથી દુઃખ મળે પુણ્યથી સુખ મળે એ સુખ પાછા પાપ કરાવે પાછું દુઃખ આવે તો સુખ આપનારા કર્મો ખરાબ કે દુઃખ આપનારા કર્મો ખરાબ કહેવાય ?
પાપના ઉદયથી આવેલા દુઃખનો કોઇ કાળે નાશ કર્યા વગર છૂટકો નથી એવો વિચાર કરો ખરા ? સુખ આપનારા કર્મો જે પાપરૂપ કહ્યા છે તેનાથી છૂટવાની વિચારણા કરવાની છે. સુખની ભાવના એ પાપ છે. માટે જ જ્ઞાની ભગવંતોએ સુખ આપનાર કર્મોને પાપરૂપ કહ્યા
છે.
આત્માના કલ્યાણ માટે એટલે આત્મિક સુખ પેદા કરવા માટે