________________
૧૦૪
પુછયતત્વ
સામાન્ય કેવલી ભગવંતોને હોતી નથી. માત્ર તીર્થકરોને જ હોય છે. આ દશા વીતરાગ થયા પછી જ પ્રાપ્ત થઇ શકે છે. રાગાદિનો ઉદય ચાલતો હોય ત્યારે એનો ઉદય થતો નથી. જો એનો ઉદય થાય તો તે કર્મબંધનું વિશેષ કારણ બની જાય. માટે આવી બદ્ધિ પચે તો તીર્થકરોને જ પચે પગે ચાલનારા ગાડી લાવે તોય તે પુણ્ય પચતું નથી તો પછી સુવર્ણ કમળનું પુણ્ય પચે ? આપણને નથી મળતું એજ સારું છે.
આ કર્મ બાંધવા જેવું તો જરૂર પણ આવી સામગ્રી મલશે. ભોગવવા મલશે એવા વિચારો કરીને બાંધ્યું તો ગયું સમજો. સમકીતીને જ બંધાય છે. ત્રીજા ભવે નિકાચીત થાય. એ નિકાચીત કરવા માટે પહેલું સંઘયણ અવશ્ય જોઇએ. કેવળીનો કાળ જોઇએ.મનુષ્યપણું જોઇએ એ વગર નિકાચીત થઇ શકે નહિ.
અત્યારે વર્તમાનમાં જે સંઘચણ બળ મળેલું છે તેમાં નિકાચીત ન કરી શકીએ પણ તીર્થકર નામકર્મ બાંધી તો જરૂર શકીએ. જો પ્રયત્ન કરવા માંડીએ તો એ બાંધ્યા પછી એનો પ્રદેશોદય એક અંતર્મુહૂર્તમાં ચાલુ થઇ જાય છે.
નિમણિ નામર્મ
શરીર બનાવ્યા પછી એની સાથે જે અંગોપાંગ બનાવવામાં આવે છે તે અંગોપાંગને ક્યાં ગોઠવવા-કયા કયા સ્થાને મૂકવા અને વ્યવસ્થિત રીતે ગોઠવવા એનું કામ જે કરે તે નિર્માણ નામકર્મ કહેવાય
આ પ્રકૃતિ ધ્રુવબંધિની હોવાથી દરેક જીવો પહેલાથી આઠમાના છઠ્ઠા ભાગ સુધી સતત બાંધ્યા જ કરે છે. એ જ રીતે ધ્રુવોદયી હોવાથી દરેક જીવો તેરમાં ગુણસ્થાનક સુધી સતત ઉદયમાં ભોગવ્યા કરે છે. જેવા રસવાળું આ કર્મ હોય તે પ્રમાણે તે રીતે અંગોપાંગ ગોઠવાતા જાયા છે. જો કર્મના ઉદયથી જ આ બધુ ગોઠવાતું જાય છે. ક્ષર થયા કરે
