________________
પુણ્યતત્વ
પરિણતિ કેળવવી પડશે ?
આપણો નંબર તો લગભગ સ્વાર્થ માટે પ્રવૃત્તિ કરવામાં આવે એમ લાગે છે અને એના કારણે પાપનો પુરવઠો ભેગો કરતાં હોઇએ એમ લાગે છે.
૧૭
આજે ધર્મની આરાધના કરતાં જે પુણ્ય બંધાય છે તે નારૂપેવકરારૂપે કે ખોટરૂપે બંધાય છે એનો પણ વિચાર કરીએ છીએ ? આવા વિચારો નિઃસ્વાર્થ ભાવે દેવ, ગુરૂ, ધર્મની આરાધના કરનારાને આવે અને તોજ નહ્નરૂપે પુણ્ય ગુણાકાર રૂપે એટલે અનુબંધરૂપે બંધાતું જાય. આજે જે સુખની સામગ્રી મલી છે તે મારા પુણ્યથી મળેલી છે. કદાચ બીજા દિવસે આ સામગ્રી ન મલે તો વિચાર આવે કે પુણ્ય નથી માટે ન મલી પણ કેમ ન મલી ? શું થયું ? આવા વિચારો ન આવે એ કોના માટે બને ? સરળ સ્વભાવવાળા જીવો હોય એને ! એ વખતે જે મળ્યું હોય તેમાં મને આટલું પણ મલ્યું ને ? એમ સંતોષ માનવાનો હોય છે આથી જ પાપના ઉદયમાં સમાધિ રાખવાની છે.
વર્તમાનમાં જેટલું પુણ્ય ભોગવીએ છીએ તેટલું ય પુણ્ય ભવાંતર માટે બંધાય છે ખરૂં ? એનો કદી વિચાર કર્યો છે ? માટે જ દેવ, ગુરૂ, ધર્મની જેટલી આરાધના કરીએ છીએ તે વૈરાગ્ય પૂર્વક કરવાની છે જેનાથી પુણ્ય ગુણાકાર રૂપે બંધાતું જાય.
જે સુખની સામગ્રી મને મળી છે તેના કરતાં હજી વધારે મેળવવાની ઇચ્છા થયા કરે છે માટે આ સુખનો રાગ ઇચ્છાઓથી મને દુઃખ પેદા કરે છે. આથી જ આ સામગ્રીનું સુખ એ સાચું સુખ નથી જરૂર આનાથી ચઢીયાતું સુખ-સારૂં સુખ બીજું હોવું જોઇએ એવો અવાજ આપણા આત્મામાંથી આવે છે ખરો ? સુખને હાશ કરવાથી ઉપયોગ કરતાં દુ:ખની પરંપરા વધે છે. માટે સુખને ઉપયોગમાં લેતાં એને ઓળખીને એનાથી સાવચેતી રાખીને ઉપયોગ કરવો કે જેથી દુઃખની પરંપરા વધે નહિ.
પાપથી દુઃખ આવે-પુણ્યથી સુખ
મલે એમ જાણવાં છતાં જગતના
