________________
જશે
નટવરભાઈ દેસાઈ
ઘણાં વર્ષો પહેલા એક મોટો સમ્રાટ ચક્રવર્તી રાજા હતો. તે રીતે જન્મ પછી મરણ અને મરણ પછી પાછો જન્મ તે ઘટમાળ પોતે ખૂબ વિદ્વાન અને તેનાં દરબારમાં અનેક મોટા મોટા વિદ્વાનોને ચાલતી રહે છે. જે કાંઈ પરિસ્થિતિ છે તે કાયમ માટે નથી અને તે આશરો આપતો. દરબારમાં અવારનવાર આધ્યાત્મિક તથા ધાર્મિક બદલાતી રહે છે. તેમાંથી આપણે સાર ગ્રહણ કરવાનો કે સુખમાં ચર્ચાઓ થતી. તેમાં બાદશાહ પણ સક્રિય રસ લેતો હતો. એક છકી ન જવું અને દુઃખમાં હારી ન જવું. આ બન્ને વસ્તુ બદલાતી વખત બાદશાહને વિચાર આવ્યો કે સાર્થક જીવન જીવવાની જે રહે છે અને તે સમજણ પ્રમાણે જો આપણે આપણું જીવન જીવીએ ફીલસૂફી છે, તે ફક્ત એક જ શબ્દમાં જણાવવી હોય તો તે માટે તો સુખ યા દુઃખની આપણી ઉપર બહુ ઘેરી અસર થાય નહીં. આ કયો શબ્દ યોગ્ય છે. તેણે દરબારમાં વિદ્વાનોને અનુલક્ષીને જાહેરાત જીવન પણ ક્ષણભંગુર છે અને ક્યારે પૂરું થશે તે કોઈ જાણતું કરી કે જે વિદ્વાન ફક્ત એક જ શબ્દમાં જીવનનું રહસ્ય સમજાવી નથી અને પુરું થશે ત્યારે ગમે કે ન ગમે બધુ છોડીને જવું પડશે. શકે તેનું અભિવાદન કરી અને તેને ઈનામ આપવામાં આવશે. એટલે તેનો મોહ અથવા મમતા રાખવી યોગ્ય નથી. આ વાતો
આ જાહેરાત સાંભળીને બધા વિદ્વાનો વિચારમાં પડી ગયા સમજવામાં આવે તો જીવન જીવવાની કોઈ મોટી ફીલોસોફીની અને જીવનની ફીલસૂફી માટે લખવાનું હોય તો વિગતવાર લખવું ચર્ચા કરવાની જરૂર નથી અને ફક્ત આ બાબત આત્મસાત કરી જોઈએ. તેને માટે ફક્ત એક જ શબ્દમાં જણાવવાનું અશક્ય છે. આપણું જીવન પ્રકૃલ્લિત રાખી શકીએ. આપણે સૌ જાણીએ છીએ આ બાબતમાં દરેક વિદ્વાનો મુંઝવણમાં પડી ગયા અને તેમાંથી તેમ કાળને કોઈ રોકી શકતું નથી અને સમયને કોઈ અટકાવી કોઈ પણ વિદ્વાન જવાબ આપી શક્યો નહીં. આ બાબત રાજાએ શકતું નથી અને તે મુજબ જે નિયતીમાં લખાયેલ હોય છે તે સઘળું બીજે દિવસે પણ પંડિતોને આનો જવાબ આપવા માટે ખૂબ આગ્રહ બનતું રહે છે. તેમાં આપણાથી કોઈ ફેરફાર થઈ શકે નહીં. આપણા કર્યો. પરંતુ કોઈને આ બાબત શક્ય લાગી નહિ. રાજાએ જાહેરાત હાથમાં ફક્ત તેને કઈ રીતે સ્વીકારવું તે આપણે નક્કી કરવાનું છે કરી કે જે કોઈ પણ આનો જવાબ આપી શકે તેમ હોય તે એક અને જે કાંઈ આવે છે તે જવાનું છે અને જશે તે પાછું આવવાનું છે કાગળ ઉપર લખી મને આપી જાય અને તે યોગ્ય હશે તો હું તે તે કુદરતનો નિયમ છે અને સત્ય એ આપણે સૌ હસતે મોઢે સ્વીકારી માન્ય કરીશ.
લઈએ તો આપણી માનસિક સમતુલા જળવાઈ રહે અને પ્રકૃલ્લિતતા ત્રીજે દિવસે તાજેતરમાં દરબારમાં દાખલ થયેલ એક વિદ્વાને કાયમ રહે. આપણે પ્રાર્થના કરીએ કે ઈશ્વર આપણને આવી બુદ્ધિ દરબારમાં રાજા પાસે જઈ અને કાગળની એ ચબરખી આપી જેની આપે અને આપણે સૌ હંમેશા આનંદમાં રહીએ. ઉપર ફક્ત એક જ શબ્દ લખેલો હતો. રાજાએ એ ચબરખી ખોલી અને વાંચ્યા પછી થોડો વિચાર કરી ખુબ ખુશ થયો અને પોતાનો
મોબાઈલ : ૯૩૨૧૪૨૧૧૯૨ આનંદ વ્યક્ત કરવા ઊભા થઈને તે વિદ્વાનને ભેટ્યો અને તે
પ્રબદ્ધજીવત’ હવે ડિજિટલ સ્વરૂપે ઉપલબ્ધ કાગળની ચબરખીની ઘડી વાળી રાજાએ પોતાની વીંટી પાછળ આંગળી ઉપર આ ચીઠ્ઠી રાખી દીધી અને વિદ્વાનનું બહુમાન કરી
૧૯૨૯ થી માર્ચ ૨૦૧૫ સુધી “પ્રબુદ્ધ જીવનના બધાં ખૂબ મોટો ઈલ્કાબ આપી અને ઈનામ પણ આપ્યું. પરંતુ ચીઠ્ઠીમાં
જ અંકો સંસ્થાની વેબસાઈટ શું લખ્યું છે, જેથી કરી રાજા આટલા ખુશ થયા, તે જાણવા માટે
www.mumbai-jainyuvaksangh.com 242 2414 બધાએ રાજાને વિનંતી કરી કે ચીઠ્ઠીમાં શું લખ્યું છે, તે જાણવાની
વાંચી શકશો. તેમજ ડી.વી.ડી. સ્વરૂપે પણ આ બધાં અંકો અમારી ખૂબ ઈંતેજારી છે. રાજાએ જણાવ્યું કે ચીઠ્ઠીમાં એક જ શબ્દ
ઉપલબ્ધ છે. લખ્યો છે અને તે શબ્દ “જશે' છે. જો આ શબ્દનો સાર્થક અર્થ
જિજ્ઞાસુ અને પુસ્તકાલયોને આ ડી.વી.ડી. વિના મુલ્ય અમે સમજણમાં આવે અને તે આત્મસાત કરી જીવનમાં ઉતારીએ તો
અર્પણ કરીશું. જીવનની આધિવ્યાધિમાંથી મુક્ત થઈએ અને હંમેશા પ્રફુલ્લિત
આ ડી.વી.ડી. ના સૌજન્યદાતા રહીએ. “જશે'નો અર્થ થાય જે કંઈ પણ છે તે કાયમ માટે નથી.
૧. ફોરમ ઑફ જૈન ઈન્ટેલેકસ્યુઅલ વહેલું-મોટું તે જવાનું છે. દુઃખ હોય કે સુખ હોય તે કાયમ માટે
હસ્તે-અંજના રશ્મિકુમાર ઝવેરી અને મયુર વોરા. નથી. સુખ પછી દુઃખ અને દુઃખ પછી સુખ આવ્યા કરે છે. વસંત
૨. નિર્મળાનંદ જ્યોત, રેખા-બકુલ નંદલાલ ગાંધી પછી પાનખર અને પાનખર પછી વસંત આવવાની જ છે. તે જ
સંપર્ક : સંસ્થા ઑફિસ - ૦૨૨-૨૩૮૨૦૨૯૬
|
મે - ૨૦૧૮
)
પ્રબુદ્ધ જીવન
