________________
દસ દિવસ દર્શન-પૂજા ન થાય તેનું શું?
નાજુક સાધના છે. ઘણા એવા કારણો છે જેમાંના બે-ચાર અત્રે જણાવું છું. (૧) જો માનવ્રતને જરાપણ ભંગ કર્યો તો સાધનાની સફળતા મેળવી શકશો નહી. (૨) સૌથી મોટું કારણ એ હોય છે કે ૯૯% લોકો સાધનાની ટ્રેનીંગ લઈને ઘરે આવ્યા પછી એની દ૨૨ોજ એકાદ કલાક (મીનીમમ) પ્રેક્ટિસ કરવી જોઈએ તે છોડી દે છે. આવા લોકો ઉપલબ્ધિ મેળવી શકતા નથી. (૩) ઓરીજનલી આ વિધિ ૪૫ દિવસની હતી. (એજ ઉપધાન) પણ લોકો આટલું ઉત્કૃષ્ટ તપ કરી શકતા નહતા માટે ઘટાડી ઘટાડીને ૧૦ દિવસ કરવામાં આવ્યા. ખરેખર તો ૧૦ દિવસમાં ફક્ત રૂપરેખા મળે છે. એ પણ ઘરે આવીને પાછા અઢારપાપસ્થાનકમાં ગળાડૂબ થઈ જાઓ, ને પ્રેક્ટિસ પણ છોડી દો તો વાંક સાધના-વિધિનો નથી આપણોજ છે. (૪) આ સ્વ-અધ્યાય કરતાં કોઈપણ જાતની અપેક્ષા આવી તો ઉપલબ્ધિ ના મળે. એમ પણ થયું ને કે ‘હવે તો ઉપલબ્ધિ મેળવી ને જ છોડીશ,'' તો પણ ઉપલબ્ધિ ન મળે. જે થી રહ્યું છે તેનો સ્વીકાર. અત્યારે ઉપલબ્ધિ નથી મળી તો નથી મળી. એનો પણ સ્વીકાર તો પ્રાપ્ત કરી શકાય. (૫) શ્વાસની સાથે કે સંવેદનાની સાથે કોઈ નામ-મંત્ર જોડી દીધું તો ઉપલબ્ધિ ના મળે.... હજી બીજા ઘણા કારણો છે તેની છણાવટ તથા વિપશ્યના વિધિ વિષે ઘણી શંકાઓને તેનું સમાધાન આવતા અંકમાં વાંચો. એકવાર વિપશ્યના કરવા લાગશો તો તમારા અનુભવથી જાણો કે આપણી સજ્જાર્યો-સ્તવનો-સૂત્રો-દૂધા બધામાં ભરપૂર વિપશ્યના જ ભરેલી છે. જીવનના ઘણા પ્રશ્નોનું સમાધાન આ અદ્ભુત
તમે એવી એવી જગ્યાએ ફરવા માટે જતાં હોય છો કે જ્યાં દેવદર્શન દુર્લભ હોય છે તો ફરવા માટે, પાપના પોટલા બાંધવા માટે દેવદર્શન છોડો છો કે નહી? બિમાર હોય, હોસ્પિટલમાં હો તો દર્શનપૂજા છોડો છો કે નહીં? તો અહિંસા તો વિશિષ્ટ ઉપલબ્ધિ માટે છોડવાનું છે. તે પણ કાયમ નહિ. દસ દિવસ માટેજ...જેને દરરોજ પૂજા કરવાનો નિયમ હોય તે પણ જો પોષો કરે (વિશિષ્ટ ઉપલબ્ધિ) તો પૂજા છોડો છે કે નહિ? કંઈક મેળવવા માટે કંઈક છોડવું પડે છે. પણ તમે એમ વિચાર કરો કે એક પલ્લામાં તમારા દસ દિવસની દર્શન-પૂજા વગેરે ક્રિયાને મૂકી ને બીજા પલ્લામાં દસ દિવસના ફક્ત મૌન ને મૂકો. કયું પલ્લું નમશે ? આ દસ દિવસ
માં તો તમે બીજા પરા કેટલા બધા પાપ માંથી બાર નીકો છો. સાધનામાંથી મળી જાય છે. પ્રથમ નજરે જોતા આ અત્યંત સરળમાર્ગ
આપના આયુષ્યની એક ક્ષણ વધારી દો. નહોતા ભસ્મહના પ્રભાવે ધર્મ લુપ્ત થઈ જશે.) પ્રભુએ કહ્યું કે એ મારા હાથની વાત નથી.) આ ભગતની અસર ૨૫૦૦ વર્ષ રહેવાની હતી. આમ આવા બીજા કેટલાયે કારોસર આ સાધનાવિધિ ભારતમાંથી લુપ્ત થઈ. મહાવીરના અનુયાયી કોઈ ભારતની બહાર ગયા નહિ પણ બુદ્ધના અનુયાયી ઘણા પરદેશમાં ગયા. તેથી આ વિધિ ઘણા દેશોમાં ગઈ. પણ કાળક્રમે બધેજ લુપ્ત થઈ ગઈ. પણ એક બ્રહ્મદેશમાં ગુરૂશિષ્ય પરંપરાએ આ વિધિ શુદ્ધ સ્વરૂપમાં સચવાઈ રહી. ભલે બહુ થોડા લોકોએ પણ આ સાધનાને તેમાં કંઈપણ સંમિશ્રણ કર્યા વિના જેવી હતી તેવી થાભૂત સાચવી. તે ભસ્મગ્રહના ૨૫૦૦ વર્ષ પુરા થતાં આ સાધના ભારતમાં પાછી ફરી.
જ્યારે સંસારમાં રહીને આ દસ દિવસમાં કેટલા પાપ કરશો તેનો હિસાબ લગાવ્ય. સમજવાની વાત છે. ફક્ત દસ દિવસની ટ્રેનીંગ છે. કર્મનો ભાર કેવી રીતે હળવો કરવો. તે રીત શીખવાની છે. તે પછી તમે તમારી રીતે જીવવા મુક્ત છો. યાદ કરો બાહુબલી બાર મહિના સુધી એક જ જગ્યાએ મોન અને ધ્યાનમાં સ્થિર થયા હતા. ચકલા માથે માળો ક્યારે બાંધી શકે? જરાપણ માથું હલાવે તો ચકલા ઉડી જાય. વૃક્ષની વેલડીઓ ક્યારે વિટાય? ચોથા આરાના રાજા-મહારાજા-શ્રેષ્ઠિઓ-ઋષીમુનીઓ જંગલમાં જઈને ગુફા વગેરે એક સ્થળ નક્કી કરી એકજ જગ્યા પર મહિનાઓ સુધી સ્થિર થઈને ધ્યાનસાધના કરતા હતા. આપણે એ પાંચમાં આરાના લોકો એવું ઉત્કૃષ્ટ તો નથી કરી શકવાના પણ દસ દિવસ સાધના કેન્દ્રમાં જઈ સાધના શીખી ન શકીએ? કેટલાય સાધુ-સાધ્વીજી ભગવંતો પણ આવી દસ દિવસની શીબીર ભરીને સાધના વિધી શીખીને જીવનમાં આગળ વધી રહ્યા છે. મારી તો એ સાધુ-સાધ્વીજી ભગવંતોને વિનંતી છે કે આપણી તો ઠે૨ ઠે૨ કેટલીય ધર્મશાળા ને ભોજનશાખા છે. શું આપ અમારા માટે આવી શીબીર યોજી ન શો?
ઘણા વાચક કહેશે કે અમે તો વિપશ્યનાની પાંચ-દસ-શીબીર કરી છે, પણ કોઈ ઉપલબ્ધ થઈ નથી. મેં પહેલાંજ કહ્યું કે આ બ
માર્ચ
-
૨૦૧૮
દેખાય છે. ‘વર્તમાન ક્ષણ પ્રત્યે સજગ રહેવું એ કેટલું કઠીન છે તે તો પરિકવ સાધીજ સમજી શકે. લાંબા સમયના પ્રયત્ન વિના આ સાધના સિધ્ધ થતી નથી. કોની પાસે કેટલી કર્મોનો ઢગલો છે. તે સાધૂ કરતા એને કેટલો સમય લાગે છે, તે છે સ્વાધ્યાય..તે છે વિપશ્યનાની શરૂઆત.. આગળ વધતાં વધતાં સ્ટેપ આવશે ધ્યાન ને કાર્યોત્સર્ગી પણ આપો આ સંયા દ્વારા, આ પાંચમા આરામાં, ઠંડા અવસર્પિણી કાળમાં જો સ્વાધ્યાયની શરૂઆત પણ કરી શક્યા તો પણ આપણા માટે ઘણી ઉપલબ્ધિ છે. આગળ ઘણું જાણો આવતા અંકે.
(તા.ક. જાન્યુ. ૨૦૧૮ના અંકમાં એક ભૂલ રહી ગઈ છે. જેનાથી આખો અર્થ ફરી જાય છે. માટે તે સુધારીને વાંચજો. Pg. No. 30 Right side - line No. 10-11 આ પ્રમાણે લખેલું છે. “દુઃખદ કલ્પના કે સ્મૃતિને હંમેશા રાખવાની ઈચ્છા રહે છે.’’ કે તેના બદલે સુધારીને “દુઃખદ કલ્પના કે સ્મૃતિને હંમેશા ટાળવાની ઈચ્છા રહે છે.’’ તકલીફ બદલ ક્ષમા...) ann સુબોધી સતીશા મસાલીયા ૧૯, ધર્મપ્રતાપ દામોદરવાડી, કાંદિવલી (ઈસ્ટ) ૪૦૦૧૦૧, મો. ૮૮૫૦૦૮૮૫૬૭
પ્રબુદ્ધ જીવન
૨૭
