________________
૮. બ્રહ્મદત્તચક્રી કથા. ?
* ૨૯
કીડા કરવા ગયે હતું ત્યાં તને મારી પ્રિયા મળી હતી.
જ્યારે તે તેને મારી ત્યારે તે રૂદન કરતી કરતી મારી પાસે આવી અને મને કહેવા લાગી કે – હે પ્રાણનાથ ! હું મૃત્યુલેકમાં ક્રીડા કરવા ગઈ હતી. ત્યાં બ્રહ્મચક્રવર્તીએ મને ચાબુકથી મારીને હારા શિયળગતને ભંગ કરવા માંડયે તેથી હું નાશીને તમારી પાસે આવતી રહી છું. એમ કહીને તેણીએ મને ઘા દેખાડયા. પછી ક્રોધાતુર થયેલે હું તમને મારવાને માટે અહીં આવ્યું. તે વખતે વનમાં થયેલી વાત તમારી સ્ત્રીને તમે કહેતા હતા. તે સાંભળીને હું પ્રસન્ન થયો છું.” ત્યારે રાજાએ કહ્યું – તમારા દર્શનથી મને સર્વ પ્રાપ્ત થયું છે. તે પછી હું શું વરદાન માગું? નાગદેવતાએ કહ્યું-“હારી ઈચ્છા હોય તે માગ.” એ ઉપરથી રાજાએ “હું સર્વ પ્રાણએની ભાષા સમજી શકું ” એવું વરદાન માગ્યું. નાગદેવતાએ કહ્યું – એમજ થાઓ, પરંતુ તું કયારે પણ કઈ જીવની ભાષાની વાત બીજા પાસે પ્રકાશિત કરીશ તે તત્કાળ મૃત્યુ પામીશ. ” એમ કહીને તે નાગદેવ પિતાના સ્થાનકે ગયો અને રાજા પણ પોતાના વાસભવનમાં આવ્યો.
એકદા ઉષ્ણતુમાં રાજા પોતાના શરીરને બાવનાચંદનથી મર્દન કરી વસ્ત્રાલંકાર વડે સુશોભિત કરતા હતા તેવામાં તેણે એક ગરોળી અને તેણીના પતિની વાત સાંભળી. ગળી પતિને કહે છે કે –“હે નાથ ! તમે આ ભૂપતિના ચંદનમાંથી મારે માટે થોડું ચંદન લાવી આપો.” ત્યારે