________________
(१६७) सगाना मृत्यु वेळा, जेओ मात्र आंसुज पाडीने बेसी रहे छे, तेओने | दिलगीरी नहीं थती हशे, एम कही शकाय?
स्त्रीओनां भूषणो जेवां के विनय, लज्जा, उंचे स्वरे बोलवू नहीं आदि, जे खरेवरा स्त्रीओना गुणो तरीके लेखाय छे, ते बधा रडबाकुटवाथी नष्ट थई जाय छे. आ रिवाजथी एक पण फायदो नथी, पण बल्के अनेक गेरफायदाओ छे.
बाळलग्न. जो कोईपण रिवाजे आपणी उन्नति थवामां मोटामां मोटी हरकत करी होय, तो ते आ बाळलग्न छे. हुं कबुल करुं छं के ते सिवाय बीजा घणा खराब रिवाजोए आपणी उन्नति धवामां अटकाव नांख्यो छे, तोपण आ बाळलग्ने आपणी सुधारणानी जे खानाखराबी करी नांखी छे, तेनो खरेखरो चितार दोरवो अशक्य छे. आपणी प्राचीन स्थिति जोतां हालनी आपणी चालु स्थिति बहुज दयाजनक थई पडी छे. असलनु आपणुं केवु शूरवीरपणुं! अने हाल आपणुं केटलं बधुं निर्बळपणुं! परस्पर विरोध, ए बधुं मात्र बाळलग्नने लीधेज छे. असल आपणामां आवी रीते बाळलग्न हतां नहीं. युरोपीअनो तेमज बीजा लोकोनी शारीरिक शक्ति जोतां आपणे केटला बधा ते बाबतमां उतरता छीए ? वात साबीत करवाने दाखला तरीके एम धारो के, (जो के हुं कई एयु ईच्छतो नथी. May God forbid. ) दश पहेलवानो जो बुम पाडता अने मारामारी करता आ मंडपमा प्रवेश करे, तो बल्के आपणे छ हजार माणसो लगभग भेगा थया छीए तेमांथी केटला सामा थाय ? हुं तो धारुं छं के बधा तुरत दोडधाम करी मूके. लांबो विचार करी आप साहेबो जो एनुं कारण शोधशो, तो मालुम पडशे के आ बधी खराबी बाळलग्नथीज थई छे.
बाळपणमां ज्यारे लग्न करवामां आवे छे, त्यारे परणनार जोडु "लग्न ए शुं छे?" एनो कांईपण अर्थ समजतुं नथी. कदाच काईपण अर्थ तरीके समजे, तो ते मात्र रमत. हवे लग्नना निकट संबंध उपर परणनार जोडानो जे आखी जींदगीनो आधार छे, अने जेमां तेनी आखी जींदगी- श्रेय समायलुं छे, तेना उपर बीलकुल विचार करवामां आवतो नथी. माबापो एम समजे छे के पुत्रो तथा पुत्रीओने परणावीने लावो लईए; परंतु ते वखते हुं धारं छु के बच्चांओनुं हीत नहीं विचारतां, तेओ मात्र दुश्मन रुपे थाय छे, ए वात तेओ भूली जाय छे. लावो लेवानी घेलछाईमां माबापो पोतानां बच्चांओने बाळलग्ननी सांकळथी जोडे छे, जेनुं परिणाम ए आवे छे के समजणां थया बाद पतिपत्नीमा जे सुलेहसंप जळवावो जोईए, ते नहीं जळवातां हमेशां कंकास अने कजीआओना तेओने भोग थर्बु पडे छ. नानी उंमरमां लग्न थवाथी पतिपत्नीने अरसपरस स्वभावनी खाबर होती नथी. युरोपीअन विगेरे लोकोमा बाळलग्न नहीं थतां मोटी उमरे पोतानी ईच्छानुसार पसंदगी करी परणवामां आवे छे, जेथी तेओ आ बाबतमां खास बहु सुखी देखाय छे, अने आपणामां तो घेरेघेर पतिपत्नीओ वच्चे कंकास वास करीने रहेलोज छे.
आपणे कहीए छीए के आपणामां व्यवहारिक तथा धार्मिक केळवणी आपवानी जरुर छे, तेमज स्त्रीकेळवणीनी पण आवश्यकता छे; तो ते केळवणी आपणे यथास्थित लेवी होय,
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com
