Book Title: Kshatrachudamani
Author(s): Niddhamal Maittal
Publisher: Niddhamal Maittal

View full book text
Previous | Next

Page 264
________________ क्षत्रचूड़ामणिः । (विश्राण्य) देकर (ततः) फिर (तं च महीनाथं) उन जीवंधर महाराजको ( अबोधयत् ) प्रतिबोधित किया ॥ १६ ॥ प्रव्रज्या जातुचित्पाज्ञैः प्रतिषेढुं न युज्यते । न हि खादापतन्ती चेद्रनवृष्टिर्निवार्यते ॥ १७॥ : अन्वयार्थः-(प्राज्ञैः) बुद्धिमानोंको ( जातचित् ) कभी भी (प्रव्रज्याः) किसीकी दीक्षा लेनेको (प्रतिषे९) रोकना (न युज्यते) उचित नहीं है । अत्र नीतिः ! ( हि ) निश्चयसे ( चेत् ) यदि ( खाद् ) आकाशसे ( रत्नवृष्टिः ) रत्नोंकी वर्षा ( आपतन्ती) होती है तो (न निवार्यते) रोकी नहीं जाती उसी प्रकार ॥१७॥ वयस्यन्तेऽपि वा दीक्षा प्रेक्षावद्भिरपेक्ष्यताम् । भस्मने रनहारोऽयं पंडितैर्न हि दयते ॥ १८॥ अन्वयार्थः- (अपि वा) और (प्रेक्षावद्भिः) बुद्धिमान पुरुष ( अन्ते वयसि ) अवस्थाके अन्तमें ( दीक्षा ) जिन दीक्षा ग्रहण करनेकी ( अपेक्ष्यताम् ) अपेक्षा किया करते हैं। अत्र नीतिः ! ( हि ) निश्चयसे (पण्डितैः ) पण्डित पुरुष ( अयं रत्नहारः ) इस मनुष्य जन्म रूपी रत्नोंके हारको ( भस्मने ) इन्द्रिय विषय रूपी भस्मके लिये ( न दह्यते ) नहीं जला देते हैं ॥ १८॥ इति प्रबोधितो नत्वा प्रसवित्रीं सकाशतः । प्रश्रयेण गतो राजा प्राविक्षनृपमन्दिरम् ॥ १९ ॥ अन्वयार्थः- ( इति ) इसप्रकार ( प्रबोधितः ) समझाये हुए ( राजा ) जीवंधर महाराजने ( नत्वा ) नमस्कार करके (प्रसवित्रीं सकाशतः ) माताके समीपसे (प्रश्रयेण गतः ) विनय

Loading...

Page Navigation
1 ... 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296